KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 20.7.2021

COM(2021) 423 final

2021/0250(COD)

Wniosek

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić, mających na celu zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz uchylająca dyrektywę (UE) 2015/849

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

{SWD(2021) 190, 191}
{SEC(2021) 391}

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

•Przyczyny i cele wniosku

Pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu stanowią poważne zagrożenie dla integralności gospodarki i systemu finansowego UE oraz bezpieczeństwa jej obywateli. Zgodnie z szacunkami Europolu wartość transakcji „wykrytych jako mające związek z podejrzanymi działaniami finansowymi” 1 stanowi około 1 % rocznego produktu krajowego brutto UE. W lipcu 2019 r., w następstwie szeregu znaczących przypadków domniemanego prania pieniędzy z udziałem instytucji kredytowych w Unii, Komisja przyjęła pakiet dokumentów 2 , w których przeanalizowano skuteczność unijnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT) w wersji obowiązującej w tym czasie i stwierdzono konieczność reform. W tym kontekście w strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa 3 na lata 2020–2025 podkreślono znaczenie wzmocnienia unijnych ram przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w celu ochrony Europejczyków przed terroryzmem i przestępczością zorganizowaną.

W dniu 7 maja 2020 r. Komisja przedstawiła plan działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu 4 . W planie działania Komisja zobowiązała się do wprowadzenia środków w celu wzmocnienia oraz wdrażania unijnych przepisów dotyczących zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a także określiła sześć priorytetów czy też filarów:

1.    zapewnienie skutecznego wdrożenia obowiązujących unijnych ram w zakresie AML/CFT,

2.    ustanowienie jednolitego unijnego zbioru przepisów w zakresie AML/CFT,

3.    wprowadzenie na szczeblu UE nadzoru w zakresie AML/CFT,

4.    ustanowienie mechanizmu wsparcia i współpracy dla jednostek analityki finansowej,

5.    egzekwowanie przepisów prawa karnego i wymiana informacji na szczeblu unijnym,

6.    wzmocnienie wymiaru międzynarodowego unijnych ram w zakresie AML/CFT.

Podczas gdy filary 1, 5 i 6 planu działania są w trakcie realizacji, pozostałe filary wymagają podjęcia działań legislacyjnych. Niniejszy wniosek dotyczący dyrektywy jest częścią pakietu AML/CFT – składającego się z czterech wniosków ustawodawczych uznawanych za spójną całość, w ramach wdrażania planu działania Komisji z dnia 7 maja 2020 r. – tworzącego nowe i spójniejsze ramy regulacyjne i instytucjonalne w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w UE. Pakiet obejmuje:

–wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu 5 ;

–niniejszy wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić, mających na celu zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, oraz uchylającej dyrektywę (UE) 2015/849 6 ;

–wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego unijny urząd ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu („AMLA”) 7 oraz

–wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia (UE) 2015/847 rozszerzający wymogi dotyczące identyfikowalności na kryptoaktywa 8 .

Niniejszy wniosek ustawodawczy wraz z wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz wnioskiem dotyczącym przekształcenia rozporządzenia (UE) 2015/847 realizuje cel, jakim jest ustanowienie jednolitego unijnego zbioru przepisów (filar 2).

Zarówno Parlament Europejski, jak i Rada wyraziły poparcie dla planu przedstawionego przez Komisję w planie działania z maja 2020 r. W rezolucji z dnia 10 lipca 2020 r. Parlament Europejski wezwał do wzmocnienia przepisów unijnych i z zadowoleniem przyjął plany przeglądu struktury instytucjonalnej UE w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu 9 . W dniu 4 listopada 2020 r. Rada ECOFIN przyjęła konkluzje, w których poparto każdy z filarów planu działania Komisji 10 .

Potrzebę połączenia zharmonizowanych przepisów w drodze rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zaostrzenia przepisów dotyczących krajowych systemów przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu za pomocą dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu potwierdzają dowody przedstawione w sprawozdaniach Komisji z 2019 r. W sprawozdaniach tych stwierdzono brak spójnego podejścia do nadzoru nad podmiotami zobowiązanymi, co doprowadziło do rozbieżnych wyników dla podmiotów świadczących usługi na całym rynku wewnętrznym. Podkreślono również, że jednostki analityki finansowej mają nierówny dostęp do informacji, co ogranicza ich zdolność do wzajemnej współpracy, oraz nie posiadają wspólnych narzędzi. Wszystkie te elementy ograniczyły wykrywanie transgranicznych przypadków prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Ponadto ze względu na brak podstawy prawnej do tej pory nie było możliwe połączenie rejestrów rachunków bankowych z systemami wyszukiwania danych, kluczowymi narzędziami dla jednostek analityki finansowej i właściwych organów.

Aby rozwiązać powyższe problemy i uniknąć rozbieżności regulacyjnych, wszystkie przepisy mające zastosowanie do sektora prywatnego przeniesiono do wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Jednakże, uznając potrzebę zapewnienia państwom członkowskim elastyczności w tym obszarze, organizację instytucjonalnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu na poziomie krajowym pozostawiono do uregulowania w oparciu o niniejszy wniosek dotyczący dyrektywy.

Niniejszy wniosek nie ogranicza się jednak do przeniesienia przepisów z obecnej dyrektywy do przyszłej; wprowadzono szereg zmian merytorycznych w celu osiągnięcia większego stopnia zbieżności praktyk organów nadzoru i jednostek analityki finansowej oraz w odniesieniu do współpracy między właściwymi organami:

–aby uniknąć sytuacji, w której struktura administracyjna jednostek analityki finansowej wpływa na ich funkcje analityczne lub na ich zdolność do współpracy z ich odpowiednikami, sprecyzowano ich uprawnienia i zadania, a także minimalny zestaw informacji, do których jednostki analityki finansowej powinny mieć dostęp;

–aby zapewnić jednostkom analityki finansowej możliwość skutecznej współpracy, ustanawia się ramy wspólnych analiz. Zapewniono również podstawę prawną dla systemu FIU.net;

–aby umożliwić podmiotom zobowiązanym zrozumienie ryzyka, określono jasne zasady przekazywania informacji zwrotnych przez jednostki analityki finansowej. Podobnie ustanowiono jasne zasady przekazywania jednostkom analityki finansowej informacji zwrotnych, aby jednostki analityki finansowej były świadome sposobu wykorzystania dostarczanych przez nie finansowych informacji wywiadowczych;

–uściślono uprawnienia i zadania organów nadzoru w celu zapewnienia, aby wszystkie organy sprawujące nadzór dysponowały instrumentami umożliwiającymi podejmowanie odpowiednich działań naprawczych. Wprowadzono obowiązek sprawowania nadzoru przez organ publiczny nad organami samorządu zawodowego działającymi w charakterze organów nadzoru, z jasno określonymi zadaniami dla tego organu publicznego;

–podejście do nadzoru opartego na analizie ryzyka zharmonizowano za pomocą wspólnego narzędzia do kategoryzacji ryzyka, aby uniknąć rozbieżności w rozumieniu ryzyka w porównywalnych sytuacjach;

–w celu poprawy współpracy między organami nadzoru utworzono kolegia ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz wprowadzono mechanizmy zapewniające współpracę w zakresie nadzoru w odniesieniu do podmiotów świadczących usługi transgraniczne;

–doprecyzowano współpracę z innymi organami, przewidując konkretne przypadki, w których powstaje obowiązek współpracy w celu uniknięcia braku skuteczności spowodowanego hermetyzacją;

–doprecyzowano uprawnienia rejestrów beneficjentów rzeczywistych, aby mogły one uzyskiwać aktualne, odpowiednie i dokładne informacje;

–przewidziano połączenie rejestrów rachunków bankowych, aby zaradzić obecnym niedociągnięciom w prawodawstwie;

–wprowadza się wymogi dotyczące przetwarzania niektórych kategorii danych osobowych, aby zapewnić pełną spójność z unijnymi przepisami o ochronie danych.

Z drugiej strony przepisy dotyczące oceny ryzyka lub gromadzenia danych statystycznych pozostają w dużej mierze niezmienione i są poddawane przeglądowi jedynie w celu wyeliminowania stwierdzonych obecnie niedociągnięć, takich jak nadmierna częstotliwość ponadnarodowej oceny ryzyka oraz wymóg gromadzenia danych statystycznych dotyczących nielegalnych działań.

•Spójność z przepisami obowiązującymi w tym obszarze polityki

Niniejszy wniosek uchyla i zastępuje obowiązującą dyrektywę (UE) 2015/849 zmienioną dyrektywą (UE) 2018/843 11 . Jak już stwierdzono, niniejszy wniosek jest częścią pakietu AML/CFT obejmującego wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, rozporządzenie ustanawiające AMLA oraz przekształcenie rozporządzenia (UE) 2015/847. Ten pakiet czterech wniosków ustawodawczych traktowanych jako jedna spójna całość stanowi realizację planu działania Komisji w sprawie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z dnia 7 maja 2020 r., tworząc nowe i spójniejsze ramy regulacyjne i instytucjonalne w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w UE. Równolegle z przyjęciem tego pakietu Komisja proponuje również zmiany w dyrektywie 2019/1153 12 w celu zapewnienia właściwym organom odpowiedzialnym za zapobieganie przestępstwom, ich wykrywanie, prowadzenie dochodzeń w ich sprawie lub ich ściganie dostępu do systemu łączącego scentralizowane rejestry rachunków bankowych.

Niniejszy wniosek, oparty na dyrektywie (UE) 2015/849, jest spójny z zaleceniami Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF). W porównaniu z obecną dyrektywą zwiększa spójność poprzez zapewnienie, aby w przypadku nadzoru sprawowanego przez organy samorządu zawodowego organy te objęto dozorem organu publicznego. Częstotliwość ponadnarodowej oceny ryzyka (co cztery lata) jest również zgodna z najlepszymi praktykami uznanymi przez FATF. Niniejszy wniosek uwzględnia również zmiany wynikające z niedawnych zmian zaleceń FATF w odniesieniu do oceny i ograniczania ryzyka uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych.

•Spójność z pozostałymi obszarami polityki i instrumentami prawnymi Unii

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

•Podstawa prawna

•Pomocniczość

•Proporcjonalność

•Wybór instrumentu

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

•Oceny ex post lub kontrole adekwatności obowiązującego prawodawstwa

Nie przeprowadzono jeszcze pełnej oceny ex post obecnego unijnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w kontekście szeregu ostatnich zmian legislacyjnych. Czwarta dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy została przyjęta w dniu 20 maja 2015 r., a termin transpozycji dla państw członkowskich upłynął 26 czerwca 2017 r. Piąta dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy 17 została przyjęta w dniu 30 maja 2018 r., a termin transpozycji upłynął 10 stycznia 2020 r. Kontrola transpozycji jest w toku. Komunikat Komisji z lipca 2019 r. i towarzyszące mu sprawozdania, o których mowa powyżej, służą jednak jako ocena skuteczności unijnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w obowiązującym wówczas kształcie.

•Konsultacje z zainteresowanymi stronami

–konsultacje w sprawie harmonogramu zapowiadającego plan działania Komisji. W ramach tych konsultacji, który przeprowadzono na portalu Komisji „Wyraź swoją opinię!” w dniach 11 lutego – 12 marca 2020 r., otrzymano 42 odpowiedzi od szerokiego grona zainteresowanych stron;

–konsultacje publiczne na temat działań przedstawionych w planie działania, otwarte dla ogółu społeczeństwa i wszystkich grup interesariuszy, rozpoczęte w dniu 7 maja i otwarte do 26 sierpnia 2020 r. W ramach konsultacji otrzymano 202 oficjalne odpowiedzi;

–ukierunkowane konsultacje z państwami członkowskimi i właściwymi organami ds. AML/CFT. Państwa członkowskie miały możliwość przedstawienia swoich poglądów na różnych posiedzeniach grupy ekspertów ds. prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a unijne jednostki analityki finansowej wniosły swój wkład w posiedzenia unijnej platformy FIU oraz w formie pisemnych dokumentów. Dyskusje zostały poparte ukierunkowanymi konsultacjami z państwami członkowskimi i właściwymi organami, z użyciem kwestionariuszy;

–wniosek o opinię Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego złożony w marcu 2020 r.; EUNB wydał opinię w dniu 10 września;

–w dniu 23 lipca 2020 r. EIOD wydał opinię w sprawie planu działania Komisji;

–30 września 2020 r. Komisja zorganizowała konferencję wysokiego szczebla z udziałem przedstawicieli władz krajowych i unijnych, posłów do PE, przedstawicieli sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego oraz środowisk akademickich.

•Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej

•Ocena skutków

–przepisy UE pozostałyby niezmienione, bez żadnych modyfikacji;

–zapewnienie większego stopnia harmonizacji przepisów mających zastosowanie do podmiotów zobowiązanych oraz pozostawienie doprecyzowania uprawnień i obowiązków właściwych organów w gestii państw członkowskich;

–zapewnienie większego stopnia harmonizacji przepisów mających zastosowanie do podmiotów podlegającym obowiązkom w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz uprawnień i obowiązków organów nadzoru i jednostek analityki finansowej.

•Sprawność regulacyjna i uproszczenie

Chociaż, jak zauważono powyżej, nie przeprowadzono jeszcze formalnej oceny ex post ani kontroli adekwatności obowiązującego prawodawstwa UE w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, można wskazać szereg elementów proponowanego ogólnego pakietu środków, które doprowadzą do dalszego uproszczenia i poprawy skuteczności. Po pierwsze, zastąpienie niektórych przepisów dyrektywy bardziej zharmonizowanymi i bezpośrednio stosowanymi przepisami w rozporządzeniu wyeliminuje potrzebę prac związanych z transpozycją w państwach członkowskich i ułatwi prowadzenie działalności gospodarczej podmiotom transgranicznym w UE. Ponadto wyłączenie spod unijnych ram w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy podmiotów gospodarczych zajmujących się obrotem towarami, związane z proponowanym zakazem operacji gotówkowych o wartości powyżej 10 000 EUR, zwolni takie podmioty gospodarcze z obciążeń administracyjnych związanych z przekazywaniem do jednostek analityki finansowej sprawozdań dotyczących operacji gotówkowych przekraczających 10 000 EUR. Ponadto większy stopień harmonizacji przepisów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w szeregu konkretnych obszarów uprości współpracę między organami nadzoru a jednostkami analityki finansowej ze względu na zmniejszenie rozbieżności między stosowanymi przez nie przepisami i praktykami. Przepisy wymagające transpozycji do prawa krajowego zawarte w niniejszym projekcie dyrektywy stanowią jedynie część przepisów regulujących przedmiotowy obszar, dzięki czemu niniejsza dyrektywa jest krótszy niż dyrektywa, którą zastępuje; większość aspektów objętych dyrektywą (UE) 2015/849 uregulowano obecnie w proponowanym rozporządzeniu towarzyszącym niniejszemu wnioskowi dotyczącemu dyrektywy.

•Prawa podstawowe

4.WPŁYW NA BUDŻET

Niniejszy projekt dyrektywy nie ma wpływu na budżet.

5.INNE ELEMENTY

•Plany wdrożenia oraz monitorowanie, ocena i sprawozdawczość

•Szczegółowe objaśnienie poszczególnych przepisów wniosku

Nadzór nad przeciwdziałaniem praniu pieniędzy

Przepisy dotyczące kar opierają się na obecnych ramach w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, zobowiązując państwa członkowskie do ustanowienia środków i kar administracyjnych w przypadku poważnych powtarzających się lub systematycznych naruszeń kluczowych wymogów ram przez podmioty zobowiązane, wraz z określeniem minimalnych i maksymalnych kwot kar pieniężnych, a także przewidując publikowanie informacji o nałożonych karach, ochronę sygnalistów i wymianę informacji na temat kar.

Nowe przepisy obejmują: doprecyzowanie środków administracyjnych innych niż kary za mniej poważne naruszenia oraz wymóg, by państwa członkowskie powiadamiały Komisję i AMLA o swoich rozwiązaniach dotyczących nakładania środków lub kar administracyjnych. Określono okoliczności, które należy wziąć pod uwagę przy określaniu rodzaju i wysokości środków lub kar administracyjnych. AMLA opracuje regulacyjne standardy techniczne określające wskaźniki służące do klasyfikowania wagi naruszeń oraz kryteria, które należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu wysokości kar administracyjnych lub stosowaniu środków administracyjnych.

Współpraca

Przepisy dotyczące współpracy między organami nadzoru, jednostkami analityki finansowej i innymi właściwymi organami opierają się na obecnych ramach w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w tym współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, oraz na przepisach dotyczących przypadków, w których organy są związane tajemnicą zawodową.

Nowe przepisy zawarte w niniejszym wniosku obejmują dodanie odniesień do AMLA i zobowiązanie innych organów do współpracy z tym urzędem. Istniejące przepisy służące zapewnieniu dobrej współpracy z organami nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami finansowymi wzmocniono dodatkowymi specyfikacjami oraz wprowadzono nowe przepisy dotyczące współpracy z organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad instytucjami kredytowymi w celu zapewnienia zgodności z dyrektywą w sprawie rachunków płatniczych i drugą dyrektywą w sprawie usług płatniczych. Organy nadzoru finansowego i jednostki analityki finansowej będą co roku przedkładać AMLA sprawozdania ze współpracy z tymi organami. Dodano przepisy dotyczące współpracy w odniesieniu do biegłych rewidentów, a AMLA wyda wytyczne dotyczące współpracy.

Przepisy końcowe

Przetwarzanie danych osobowych na podstawie niniejszego wniosku, podobnie jak w przypadku obecnych ram w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, podlega rozporządzeniu (UE) 2016/679 lub rozporządzeniu (UE) 2018/1725, jeżeli jest prowadzone przez instytucje, jednostki organizacyjne lub organy Unii.

Komisję wspomaga Komitet, w szczególności w celu przygotowania aktów wykonawczych.

Uwzględniono przepisy dotyczące przeniesienia hostingu FIU.net z Komisji do AMLA.

Dyrektywa 2015/849 z późniejszymi zmianami (obecne ramy w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu) zostaje uchylona. Dyrektywa będąca przedmiotem niniejszego wniosku wejdzie w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym; termin transpozycji wynosi dwa lata od wejścia w życie dyrektywy. Komisja dokonuje przeglądu i oceny niniejszej dyrektywy po raz pierwszy w ciągu pięciu lat od daty rozpoczęcia jej stosowania, a następnie co trzy lata.

2021/0250 (COD)

Wniosek

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić, mających na celu zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz uchylająca dyrektywę (UE) 2015/849

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego 20 ,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 21 ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 22 stanowi główny instrument prawny służący zapobieganiu wykorzystywaniu systemu finansowego Unii do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. W dyrektywie tej określono kompleksowe ramy prawne, które dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 23 dodatkowo wzmocniła poprzez uwzględnienie pojawiających się nowych zagrożeń i zwiększenie przejrzystości w odniesieniu do beneficjentów rzeczywistych. Niezależnie od dotychczasowych osiągnięć doświadczenie pokazało, że dyrektywa (UE) 2015/849 wymaga dalszego udoskonalenia, aby umożliwić odpowiednie ograniczenie ryzyka i skuteczne wykrywanie prób wykorzystywania systemu finansowego Unii do celów przestępczych.

(2)Od czasu wejścia w życie dyrektywy (UE) 2015/849 określono szereg obszarów, w których konieczne byłyby zmiany zapewniające niezbędną odporność i zdolność unijnego systemu finansowego do zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

(3)Podczas wdrażania dyrektywy (UE) 2015/849 stwierdzono znaczne różnice w praktykach i podejściach stosowanych przez właściwe organy w całej Unii, a także brak wystarczająco skutecznych mechanizmów współpracy transgranicznej. Należy zatem określić jaśniejsze wymogi, które powinny przyczynić się do sprawnej współpracy w całej Unii, a jednocześnie umożliwić państwom członkowskim uwzględnienie specyfiki ich systemów krajowych.

(4)Ten nowy instrument jest częścią kompleksowego pakietu mającego na celu wzmocnienie unijnych ram w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Niniejszy instrument, rozporządzenie [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], rozporządzenie [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia (UE) 2015/847 – COM(2021) 422 final] oraz rozporządzenie [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final] łącznie stworzą ramy prawne regulujące wymogi w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, których muszą przestrzegać podmioty zobowiązane, oraz stanowiące podstawę unijnych ram instytucjonalnych w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, co obejmuje również ustanowienie urzędu ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu („AMLA”).

(5)Pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu odbywa się często w kontekście międzynarodowym. Środki przyjęte na szczeblu unijnym, bez uwzględnienia koordynacji i współpracy na szczeblu międzynarodowym, miałyby bardzo ograniczone skutki. Środki przyjęte przez Unię w tej dziedzinie powinny zatem być zgodne z innymi działaniami podejmowanymi na szczeblu międzynarodowym i co najmniej tak rygorystyczne jak te działania. W działaniach Unii należy nadal uwzględniać w sposób szczególny zalecenia Grupy Specjalnej ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) i instrumenty innych organów międzynarodowych aktywnie prowadzących walkę z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. W celu zwiększenia skuteczności walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu odpowiednie unijne akty prawne należy, w stosownych przypadkach, dostosować do międzynarodowych standardów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz proliferacji przyjętych przez FATF w lutym 2012 r. („zmienione zalecenia FATF”) oraz do późniejszych zmian tych standardów.

(6)Szczególne zagrożenia, ryzyko i podatności związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu wpływające na niektóre sektory gospodarki na szczeblu krajowym w różny sposób osłabiają zdolność państw członkowskich do przyczyniania się do integralności i stabilności unijnego systemu finansowego. W związku z tym należy zezwolić państwom członkowskim, po zidentyfikowaniu tych sektorów i szczególnych rodzajów ryzyka, na podjęcie decyzji o stosowaniu wymogów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w odniesieniu do sektorów dodatkowych względem sektorów objętych rozporządzeniem [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy]. W celu zachowania skuteczności rynku wewnętrznego i unijnego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu Komisja powinna mieć możliwość – przy wsparciu AMLA – oceny, czy planowane decyzje państw członkowskich dotyczące stosowania wymogów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w odniesieniu do dodatkowych sektorów są uzasadnione. W przypadkach gdy w najlepszym interesie Unii byłoby podjęcie działań w odniesieniu do konkretnych sektorów na szczeblu Unii, Komisja powinna poinformować dane państwo członkowskie, że zamierza podjąć takie działania na szczeblu Unii, a państwo członkowskie powinno powstrzymać się od wprowadzania planowanych krajowych środków.

(7)W świetle szczególnych podatności na zagrożenia w kontekście przeciwdziałania praniu pieniędzy, które odnotowano w sektorze emisji pieniądza elektronicznego, usług płatniczych i usług w zakresie kryptoaktywów, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zobowiązania dostawców, którzy prowadzą działalność na ich terytorium w formie innej niż oddział i mają siedzibę zarządu w innym państwie członkowskim, do wyznaczenia centralnego punktu kontaktowego. Taki centralny punkt kontaktowy, działając w imieniu instytucji, która go wyznacza, powinien zapewnić przestrzeganie przez zakłady przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

(8)Organy nadzoru powinny zapewnić, aby w odniesieniu do kantorów wymiany walut, biur realizujących czeki, podmiotów świadczących usługi na rzecz trustów lub spółek oraz podmiotów świadczących usługi hazardowe, osoby, które faktycznie zarządzają działalnością takich podmiotów, oraz beneficjenci rzeczywiści takich podmiotów postępowali uczciwie i etycznie oraz posiadali wiedzę i doświadczenie niezbędne do wykonywania swoich funkcji. Kryteria oceny, czy dana osoba spełnia te wymogi, powinny przynajmniej odzwierciedlać potrzebę ochrony tych podmiotów przed wykorzystywaniem ich przez osoby zarządzające nimi lub ich beneficjentów rzeczywistych do celów przestępczych.

(9)W celu dokonania oceny, czy osoby zajmujące stanowisko kierownicze w podmiocie zobowiązanym lub w inny sposób go kontrolujące są do tego odpowiednie, każda wymiana informacji o wyrokach skazujących za przestępstwo powinna być dokonywana zgodnie z decyzją ramową Rady 2009/315/WSiSW 24  i decyzją Rady 2009/316/WSiSW 25 .

(10)Komisja jest właściwą instytucją do analizy szczególnych zagrożeń transgranicznych, które mogłyby wpływać na rynek wewnętrzny i których poszczególne państwa członkowskie nie są w stanie zidentyfikować ani skutecznie zwalczać. W związku z tym powinno się jej powierzyć zadanie koordynowania oceny ryzyka związanego z działalnością transgraniczną. Zaangażowanie odpowiednich ekspertów, takich jak grupa ekspertów ds. prania pieniędzy i finansowania terroryzmu i przedstawiciele jednostek analityki finansowej, a także – w stosownych przypadkach – innych organów na szczeblu Unii jest kluczowe dla skuteczności procesu oceny ryzyka. Ważnym źródłem informacji na potrzeby tego procesu są również krajowe oceny ryzyka i krajowe doświadczenia. Dokonywana przez Komisję ocena ryzyka transgranicznego nie powinna obejmować przetwarzania danych osobowych. W każdym przypadku dane powinny być poddawane pełnej anonimizacji. Krajowe i unijne organy nadzoru odpowiedzialne za ochronę danych należy angażować tylko w przypadkach, gdy ocena ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu ma wpływ na prywatność i ochronę danych osób fizycznych.

(11)Ustalenia wynikające z oceny ryzyka na szczeblu Unii mogą pomóc właściwym organom i podmiotom zobowiązanym w identyfikowaniu i zrozumieniu ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, zarządzaniu nim i ograniczaniu go, a także w wykrywaniu ryzyka niezastosowania ukierunkowanych sankcji finansowych i uchylania się od nich. Ważne jest zatem, aby wyniki oceny ryzyka były podawane do wiadomości publicznej.

(12)Państwa członkowskie pozostają najbardziej kompetentne do identyfikowania, oceniania i rozumienia ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, które bezpośrednio ich dotyczy, a także decydowania o tym, w jaki sposób je ograniczyć. W związku z tym każde państwo członkowskie powinno podejmować odpowiednie kroki w celu właściwej identyfikacji, oceny i zrozumienia ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu oraz ryzyka niewdrożenia ukierunkowanych sankcji finansowych i uchylania się od nich, a także w celu określenia spójnej strategii krajowej na rzecz wdrożenia działań mających na celu ograniczenie tego ryzyka. Taka krajowa ocena ryzyka powinna być regularnie aktualizowana i obejmować opis struktury instytucjonalnej i szeroko zakrojonych procedur systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w danym państwie członkowskim, a także przeznaczone na ten cel zasoby ludzkie i finansowe w zakresie, w jakim informacje te są dostępne.

(13)Wyniki oceny ryzyka należy w stosownych przypadkach udostępniać w sposób terminowy podmiotom zobowiązanym, by umożliwić im identyfikację własnego ryzyka, zrozumienie go i zarządzanie nim oraz ograniczanie go.

(14)Oprócz tego w celu jeszcze lepszego identyfikowania i zrozumienia ryzyka i zarządzania nim oraz ograniczania go na szczeblu Unii państwa członkowskie powinny udostępniać wyniki swoich ocen ryzyka sobie wzajemnie, Komisji oraz AMLA.

(15)Aby państwa członkowskie były w stanie weryfikować skuteczność swoich systemów zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, powinny prowadzić odpowiednie statystyki i podnosić ich jakość. W celu poprawy jakości i spójności danych statystycznych gromadzonych na szczeblu Unii Komisja i AMLA powinny monitorować sytuację w całej Unii pod względem walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu oraz publikować regularne przeglądy.

(16)FATF opracowała standardy, którymi jurysdykcje powinny się kierować przy identyfikacji i ocenie ryzyka potencjalnego niewdrożenia lub uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji, a także przy podejmowaniu działań mających na celu ograniczenie tego ryzyka. Te nowe standardy wprowadzone przez FATF nie zastępują ani nie podważają istniejących rygorystycznych wymogów zobowiązujących państwa do stosowania ukierunkowanych sankcji finansowych w celu zastosowania się do odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczących zapobiegania rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia i finansowaniu go, a także dotyczących zwalczania i utrudniania rozprzestrzeniania broni masowego rażenia. Te istniejące obowiązki, wprowadzone na szczeblu Unii decyzjami Rady 2010/413/WPZiB 26 i (WPZiB) 2016/849 27 , a także rozporządzeniami Rady (UE) 267/2012 28 i (UE) 2017/1509 29 , pozostają rygorystycznymi, opartymi na zasadach obowiązkami wiążącymi wszystkie osoby fizyczne i prawne w Unii.

(17)Aby odzwierciedlić ostatnie wydarzenia na szczeblu międzynarodowym, na podstawie niniejszej dyrektywy wprowadzono wymóg identyfikacji, rozumienia i ograniczania ryzyka potencjalnego niewdrażania lub uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji na szczeblu Unii i państw członkowskich.

(18)Centralne rejestry informacji o beneficjentach rzeczywistych mają kluczowe znaczenie dla zwalczania wykorzystywania podmiotów prawnych do niewłaściwych celów. Aby rejestry informacji o beneficjentach rzeczywistych były łatwo dostępne i zawierały dane wysokiej jakości, należy wprowadzić spójne przepisy dotyczące gromadzenia i przechowywania tych informacji.

(19)Z myślą o zwiększeniu przejrzystości w celu zwalczania wykorzystywania podmiotów prawnych do niewłaściwych celów państwa członkowskie powinny zapewnić przechowywanie informacji o beneficjentach rzeczywistych w rejestrze centralnym, zlokalizowanym poza siedzibą przedsiębiorstwa, przy pełnym poszanowaniu prawa Unii. Państwa członkowskie mogą w tym celu korzystać z centralnej bazy danych, w której gromadzone są informacje o beneficjentach rzeczywistych, z rejestru przedsiębiorców lub innego centralnego rejestru. Państwa członkowskie mogą postanowić, że podmioty zobowiązane są odpowiedzialne za dokonywanie zgłoszeń do tego rejestru. Państwa członkowskie powinny zadbać o to, by w każdym przypadku informacje te udostępniano właściwym organom i jednostkom analityki finansowej, a także przekazywano podmiotom zobowiązanym wówczas, gdy stosują środki należytej staranności wobec klienta.

(20)Informacje o beneficjentach rzeczywistych trustów i podobnych porozumień prawnych powinny być rejestrowane w państwach członkowskich, w których powiernicy i osoby zajmujące równoważne stanowiska w podobnych porozumieniach prawnych mają siedzibę lub miejsce zamieszkania. W celu zapewnienia skutecznego monitorowania oraz rejestracji informacji o beneficjentach rzeczywistych trustów i podobnych porozumień prawnych konieczna jest także współpraca między państwami członkowskimi. Integracja prowadzonych przez państwa członkowskie rejestrów beneficjentów rzeczywistych trustów i podobnych porozumień prawnych umożliwiłaby dostęp do tych informacji i pozwoliłaby również uniknąć wielokrotnej rejestracji tych samych trustów i podobnych porozumień prawnych w Unii.

(21)Terminowy dostęp do informacji na temat beneficjentów rzeczywistych należy zapewnić w taki sposób, aby uniknąć ryzyka ostrzeżenia zainteresowanego przedsiębiorstwa.

(22)Dokładność danych zawartych w rejestrach beneficjentów rzeczywistych ma zasadnicze znaczenie dla wszystkich właściwych organów i innych osób, które uzyskały dostęp do tych danych, oraz dla podejmowania ważnych i zgodnych z prawem decyzji na ich podstawie. W związku z tym, w przypadku gdy po dokładnej analizie przeprowadzonej przez podmioty prowadzące rejestr pojawią się wystarczające powody, aby wątpić w dokładność informacji o beneficjentach rzeczywistych przechowywanych w rejestrach, podmioty prawne i porozumienia prawne powinny być zobowiązane do dostarczenia dodatkowych informacji z uwzględnieniem wyników analizy ryzyka. Ponadto istotne jest, aby państwa członkowskie powierzyły podmiotowi odpowiedzialnemu za zarządzanie rejestrami wystarczające uprawnienia do weryfikacji beneficjentów rzeczywistych i prawdziwości przekazanych mu informacji oraz zgłaszania wszelkich podejrzeń swojej jednostce analityki finansowej. Takie uprawnienia powinny obejmować przeprowadzanie inspekcji w pomieszczeniach podmiotów prawnych.

(23)Ponadto zgłaszanie rozbieżności między informacjami o beneficjentach rzeczywistych przechowywanymi w centralnych rejestrach a informacjami o beneficjentach rzeczywistych dostępnymi dla podmiotów zobowiązanych oraz, w stosownych przypadkach, właściwych organów stanowi skuteczny mechanizm weryfikacji dokładności informacji. Wszelkie takie rozbieżności powinny być szybko wykrywane, zgłaszane i korygowane.

(24)W celu zapewnienia, aby mechanizm zgłaszania rozbieżności był proporcjonalny i skoncentrowany na wykrywaniu przypadków niedokładnych informacji o beneficjentach rzeczywistych, państwa członkowskie mogą zezwolić podmiotom zobowiązanym na zwracanie się do klienta o skorygowanie rozbieżności o charakterze technicznym bezpośrednio w podmiocie odpowiedzialnym za rejestry centralne. Możliwość ta dotyczy wyłącznie klientów, z którymi związane jest niskie ryzyko, i błędów natury technicznej, takich jak drobne błędy w zapisie informacji, jeżeli oczywiste jest, że nie utrudniają one identyfikacji beneficjenta rzeczywistego (beneficjentów rzeczywistych) i nie wpływają na dokładność informacji.

(25)W przypadku gdy zgłaszanie rozbieżności przez jednostki analityki finansowej i inne właściwe organy mogłoby utrudnić trwające dochodzenie, jednostki analityki finansowej lub inne właściwe organy powinny powstrzymać się od zgłaszania rozbieżności aż do momentu, w którym ustaną przyczyny niedokonania takiego zgłoszenia. Ponadto jednostki analityki finansowej i właściwe organy nie powinny zgłaszać jakichkolwiek rozbieżności, jeżeli byłoby to sprzeczne z jakimkolwiek przepisem prawa krajowego dotyczącym zachowania poufności lub stanowiłoby przestępstwo polegające na udzieleniu informacji poufnych.

(26)Aby zapewnić równe warunki działania w zakresie stosowania pojęcia beneficjenta rzeczywistego, niezwykle ważne jest, aby w całej Unii podmioty prawne korzystały z jednolitych kanałów i środków zgłaszania informacji. W tym celu format przekazywania informacji o beneficjentach rzeczywistych do odpowiednich rejestrów krajowych powinien być jednolity oraz gwarantować przejrzystość i pewność prawa.

(27)Aby zapewnić równe warunki działania dla poszczególnych rodzajów form prawnych, należy również nałożyć na powierników wymóg uzyskiwania i przechowywania informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz przekazywania tych informacji do centralnego rejestru lub centralnej bazy danych.

(28)Publiczny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych może pozwolić na większą kontrolę informacji przez społeczeństwo obywatelskie, w tym przez prasę lub organizacje społeczeństwa obywatelskiego, oraz przyczynia się do utrzymania zaufania do uczciwości systemu finansowego. Może przyczynić się do zwalczania nadużywania podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych oraz porozumień prawnych do celów prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, z jednej strony poprzez pomoc w dochodzeniach, a z drugiej strony poprzez budowanie reputacji tych podmiotów, ponieważ każda osoba, która mogłaby nawiązywać stosunki gospodarcze, będzie znać tożsamość beneficjentów rzeczywistych. Może również ułatwić terminową i skuteczną dostępność informacji dla podmiotów zobowiązanych, jak również dla organów państw trzecich zaangażowanych w zwalczanie takich przestępstw. Dostęp do tych informacji pomógłby również w dochodzeniach w sprawie prania pieniędzy, powiązanych przestępstw źródłowych i finansowania terroryzmu.

(29)Zaufanie inwestorów i opinii publicznej do rynków finansowych zależy w dużej mierze od istnienia rzetelnego systemu ujawniania danych, który zapewnia przejrzystość beneficjentów rzeczywistych oraz struktur sprawujących kontrolę nad spółkami. Dotyczy to w szczególności systemów ładu korporacyjnego, które charakteryzuje koncentracja własności, jak to ma miejsce w Unii. Z jednej strony duzi inwestorzy posiadający znaczącą liczbę głosów w spółce oraz prawa do otrzymywania z niej przepływów finansowych mogą stymulować długofalowy wzrost i dobre wyniki gospodarcze. Z drugiej jednak strony sprawujący kontrolę beneficjenci rzeczywiści dysponujący dużą liczbą głosów mogą być skłonni wykorzystywać majątek przedsiębiorstwa oraz jego możliwości biznesowe dla osobistego zysku, kosztem inwestorów mniejszościowych. Potencjalny wzrost zaufania do rynków finansowych należy uznać za pozytywny skutek uboczny, a nie za cel zwiększenia przejrzystości, którym jest stworzenie środowiska, w którym prawdopodobieństwo wykorzystania go do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu jest niższe.

(30)Zaufanie inwestorów i opinii publicznej do rynków finansowych zależy w dużej mierze od istnienia rzetelnego systemu ujawniania danych, który zapewnia przejrzystość beneficjentów rzeczywistych i struktur sprawujących kontrolę nad podmiotami o charakterze korporacyjnym i innymi podmiotami prawnymi, a także niektórymi rodzajami trustów i podobnych porozumień prawnych. Państwa członkowskie powinny w związku z tym umożliwić dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych w wystarczająco spójny i skoordynowany sposób, poprzez ustanowienie zasad zaufania w zakresie publicznego dostępu do nich, tak aby osoby trzecie były w stanie ustalić na terytorium całej Unii, kto jest beneficjentem rzeczywistym podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych, a także – pod warunkiem istnienia uzasadnionego interesu – niektórych rodzajów trustów i podobnych porozumień prawnych.

(31)W odniesieniu do podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych należy starać się zapewnić należytą równowagę, w szczególności pomiędzy ogólnym interesem publicznym w zakresie zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu a prawami podstawowymi osób, których dane dotyczą. Publicznie dostępny zestaw danych powinien mieć ograniczony zakres, być wyraźnie i wyczerpująco zdefiniowany oraz mieć charakter ogólny, aby zminimalizować potencjalny uszczerbek dla beneficjentów rzeczywistych. Jednocześnie publicznie dostępne informacje nie powinny znacząco różnić się od obecnie gromadzonych danych. Aby ograniczyć ingerencję w ogólne prawo do poszanowania życia prywatnego, a zwłaszcza w prawo do ochrony danych osobowych, informacje te powinny dotyczyć wyłącznie statusu beneficjentów rzeczywistych podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych oraz obejmować tylko sferę działalności gospodarczej, w której działa beneficjent rzeczywisty. W przypadkach, w których osoba zajmująca wyższe stanowisko kierownicze została uznana za beneficjenta rzeczywistego tylko ze względu na zajmowanie tego stanowiska, a nie ze względu na posiadane przez nią udziały w prawie własności lub kontrolę sprawowaną w inny sposób, należy to wyraźnie zaznaczyć w rejestrach.

(32)W przypadku trustów powstałych w drodze czynności prawnej i podobnych porozumień prawnych informacje powinny być dostępne dla każdego członka społeczeństwa, o ile jest w stanie wykazać uzasadniony interes. Powinno to obejmować sytuacje, w których osoby fizyczne lub prawne składają wniosek o udzielenie informacji na temat trustu lub podobnego porozumienia prawnego, który posiada pakiet kontrolny lub jest właścicielem pakietu kontrolnego w podmiocie prawnym zarejestrowanym lub utworzonym poza Unią, w drodze bezpośredniej lub pośredniej własności, w tym za pośrednictwem pakietów akcji na okaziciela, lub w drodze kontroli sprawowanej za pomocą innych środków. Interpretacja uzasadnionego interesu przez państwa członkowskie nie powinna ograniczać pojęcia uzasadnionego interesu do przypadków toczących się postępowań administracyjnych lub sądowych oraz powinna umożliwiać uwzględnienie działań zapobiegawczych w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy i powiązanym z nim przestępstwom źródłowym oraz finansowaniu terroryzmu, podejmowanych przez organizacje pozarządowe i dziennikarzy śledczych. Chociaż trusty i inne porozumienia prawne mogą być wykorzystywane w złożonych strukturach korporacyjnych, ich głównym celem pozostaje zarządzanie indywidualnym majątkiem. Aby odpowiednio wyważyć uzasadniony cel, jakim jest zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, do którego realizacji przyczynia się kontrola publiczna, oraz cel, jakim jest ochrona praw podstawowych osób fizycznych, w szczególności prawa do prywatności i ochrony danych osobowych, należy przewidzieć wymóg wykazania uzasadnionego interesu przy dostępie do informacji o beneficjentach rzeczywistych trustów i innych porozumień prawnych.

(33)W celu zapewnienia, aby informacje dostępne publicznie umożliwiały prawidłową identyfikację beneficjenta rzeczywistego, do publicznej wiadomości należy podawać minimalny zestaw danych. Dane te powinny umożliwiać jednoznaczną identyfikację beneficjenta rzeczywistego przy jednoczesnym zminimalizowaniu ilości publicznie dostępnych danych osobowych. W przypadku braku informacji dotyczących nazwiska, miesiąca i roku urodzenia oraz kraju zamieszkania i obywatelstwa beneficjenta rzeczywistego nie byłoby możliwe jednoznaczne ustalenie, kim jest osoba fizyczna będąca beneficjentem rzeczywistym. Podobnie brak informacji na temat udziału posiadanego przez beneficjenta rzeczywistego uniemożliwiłby ustalenie, dlaczego daną osobę fizyczną należy uznać za beneficjenta rzeczywistego. W związku z tym, aby uniknąć błędnej interpretacji publicznie dostępnych informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz zapewnić proporcjonalne ujawnianie danych osobowych w sposób spójny w całej Unii, należy określić minimalny zestaw danych, które mogą być udostępniane ogółowi społeczeństwa.

(34)Większa kontrola publiczna może przyczynić się do zapobiegania wykorzystywaniu podmiotów i porozumień prawnych do niewłaściwych celów, w tym do unikania opodatkowania. W związku z tym niezwykle ważne jest, aby informacje dotyczące beneficjentów rzeczywistych pozostawały dostępne w krajowych rejestrach i systemach integracji rejestrów beneficjentów rzeczywistych przez okres co najmniej pięciu lat od ustania podstawy rejestracji informacji o beneficjentach rzeczywistych trustu lub podobnego porozumienia prawnego. Państwa członkowskie powinny jednak mieć możliwość ustanowienia przepisów dotyczących przetwarzania informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, w tym danych osobowych, do innych celów, jeżeli przetwarzanie takie służy celowi interesu publicznego oraz stanowi niezbędny i proporcjonalny środek w społeczeństwie demokratycznym, służący do realizacji założonego celu zgodnego z prawem.

(35)Ponadto z myślą o zapewnieniu proporcjonalnego i zrównoważonego podejścia oraz w celu zagwarantowania prawa do życia prywatnego i ochrony danych osobowych państwa członkowskie powinny móc przewidzieć wyłączenia obowiązku ujawniania danych osobowych beneficjenta rzeczywistego za pośrednictwem rejestrów informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz udzielania dostępu do takich informacji w wyjątkowych przypadkach, gdy ujawnienie tych informacji narażałoby beneficjenta rzeczywistego na niewspółmierne ryzyko nadużycia finansowego, uprowadzenia, szantażu, wymuszenia, nękania, przemocy lub zastraszenia. Państwa członkowskie powinny również mieć możliwość wprowadzenia wymogu rejestracji internetowej w celu ustalenia tożsamości każdej osoby, która wnioskuje o udostępnienie informacji zawartych w rejestrze, a także wymogu uiszczenia opłaty za dostęp do informacji zawartych w rejestrze.

(36)Dyrektywa (UE) 2018/843 doprowadziła do integracji rejestrów centralnych państw członkowskich zawierających informacje o beneficjentach rzeczywistych za pomocą europejskiej centralnej platformy ustanowionej na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1132 30 . Stałe zaangażowanie państw członkowskich w funkcjonowanie całego systemu należy zapewnić za pośrednictwem regularnego dialogu między Komisją a przedstawicielami państw członkowskich dotyczącego kwestii działania systemu oraz jego przyszłego rozwoju.

(37)W wyniku integracji rejestrów beneficjentów rzeczywistych państw członkowskich zarówno krajowy, jak i transgraniczny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych porozumień prawnych – zawartych w rejestrze każdego państwa członkowskiego – powinien być przyznawany na podstawie definicji uzasadnionego interesu, na mocy decyzji podjętej przez odpowiedni podmiot tego państwa członkowskiego. Aby uniknąć sytuacji, w której nieuzasadnione decyzje o ograniczeniu dostępu do informacji o beneficjentach rzeczywistych nie mogą zostać poddane przeglądowi, należy ustanowić mechanizmy umożliwiające wnoszenie odwołań od takich decyzji. W celu zagwarantowania spójnej i skutecznej rejestracji oraz wymiany informacji państwa członkowskie powinny zapewnić, aby ich podmiot odpowiedzialny za rejestr współpracował ze swoimi odpowiednikami w innych państwach członkowskich, udostępniając informacje o trustach i podobnych porozumieniach prawnych podlegających prawu jednego państwa członkowskiego, a zarządzanych w innym państwie członkowskim.

(38)Do przetwarzania danych osobowych do celów niniejszej dyrektywy zastosowanie ma rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 31 . Osoby fizyczne, których dane osobowe są przechowywane w rejestrach krajowych w związku z ich statusem beneficjenta rzeczywistego, powinny być informowane o mających zastosowanie przepisach o ochronie danych. Ponadto udostępniać należy wyłącznie dane osobowe, które są aktualne i odnoszą się do osób faktycznie będących beneficjentami rzeczywistymi, a beneficjentów tych należy poinformować o prawach przysługujących im na podstawie unijnych ram prawnych w zakresie ochrony danych oraz o procedurach mających zastosowanie do wykonywania tych praw. Dodatkowo w celu zapobiegania nadużywaniu informacji zawartych w rejestrach oraz w celu należytego uwzględnienia praw beneficjentów rzeczywistych państwa członkowskie mogłyby uznać za stosowne rozważenie udostępniania beneficjentom rzeczywistym informacji dotyczących wnioskodawcy wraz z podstawą prawną wniosku.

(39)Opóźniony dostęp jednostek analityki finansowej i innych właściwych organów do informacji o tożsamości posiadaczy rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych, zwłaszcza rachunków i skrytek anonimowych, utrudnia wykrywanie transferów środków pieniężnych związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Dane krajowe umożliwiające identyfikację rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych należących do tej samej osoby są rozdrobnione i w związku z tym niedostępne w odpowiednim czasie dla jednostek analityki finansowej i innych właściwych organów. Dlatego niezbędne jest ustanowienie we wszystkich państwach członkowskich scentralizowanych automatycznych mechanizmów takich jak rejestry lub systemy wyszukiwania danych, co stanowić będzie skuteczny środek pozwalający uzyskać w odpowiednim czasie informacje o tożsamości posiadaczy rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych, ich posiadaczy będących pełnomocnikami oraz ich beneficjentów rzeczywistych. Stosując przepisy dotyczące dostępu, należy wykorzystać istniejące wcześniej mechanizmy, pod warunkiem że jednostki analityki finansowej będą miały natychmiastowy dostęp do danych, których dotyczy ich zapytanie, z zachowaniem ich pierwotnej formy i treści. Państwa członkowskie powinny rozważyć możliwość wprowadzenia do takich mechanizmów innych informacji, które zostaną uznane za konieczne i proporcjonalne w celu skuteczniejszego ograniczania zagrożeń związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Należy zapewnić zachowanie pełnej poufności w odniesieniu do takich zapytań i wniosków o udostępnienie powiązanych informacji kierowanych przez jednostki analityki finansowej i właściwe organy, inne niż organy ścigania.

(40)Aby zapewnić poszanowanie prywatności i ochronę danych osobowych, w scentralizowanych automatycznych mechanizmach przewidzianych dla rachunków bankowych i płatniczych, takich jak rejestry lub systemy wyszukiwania danych, powinna być przechowywana minimalna ilość danych niezbędnych do prowadzenia dochodzeń w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia danych, których gromadzenie jest przydatne i proporcjonalne w celu umożliwienia miarodajnej identyfikacji beneficjentów rzeczywistych, przy uwzględnieniu istniejących systemów i tradycji prawnych. W ramach transpozycji przepisów dotyczących tych mechanizmów państwa członkowskie powinny ustanowić okresy zatrzymywania danych równoważne okresom zatrzymywania dokumentacji i informacji uzyskanych w ramach stosowania środków należytej staranności wobec klienta. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość przedłużenia okresu przechowywania danych na zasadzie ogólnej z mocy prawa, bez konieczności każdorazowego podejmowania decyzji w poszczególnych przypadkach. Dodatkowy okres przechowywania danych nie powinien przekraczać dodatkowych pięciu lat. Okres ten powinien pozostawać bez uszczerbku dla prawa krajowego określającego inne wymogi dotyczące przechowywania danych, umożliwiające podejmowanie decyzji w poszczególnych przypadkach na potrzeby postępowania karnego lub administracyjnego. Dostęp do tych mechanizmów powinien być udzielany na zasadzie wiedzy koniecznej.

(41)Dzięki integracji scentralizowanych automatycznych mechanizmów państw członkowskich krajowe jednostki analityki finansowej mogłyby szybko uzyskać informacje transgraniczne na temat tożsamości posiadaczy rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych w innych państwach członkowskich, co zwiększyłoby ich zdolność do skutecznego przeprowadzania analiz finansowych i współpracy z ich odpowiednikami z innych państw członkowskich. Bezpośredni transgraniczny dostęp do informacji na temat rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych umożliwiłby jednostkom analityki finansowej przeprowadzenie analizy finansowej w na tyle krótkim czasie, aby wykryć potencjalne przypadki prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz zagwarantować szybkie podjęcie działań przez organy ścigania.

(42)W celu poszanowania prawa do ochrony danych osobowych i prawa do prywatności oraz ograniczenia wpływu transgranicznego dostępu do informacji zawartych w krajowych scentralizowanych automatycznych mechanizmach zakres informacji dostępnych za pośrednictwem centralnego punktu dostępu do rejestrów rachunków bankowych byłby ograniczony – zgodnie z zasadą minimalizacji danych – do minimum niezbędnego, aby umożliwić identyfikację wszelkich osób fizycznych lub prawnych posiadających lub kontrolujących rachunki płatnicze i rachunki bankowe zidentyfikowane przy pomocy IBAN i skrytki depozytowe. Ponadto jedynie jednostki analityki finansowej powinny mieć natychmiastowy i niefiltrowany dostęp do centralnego punktu dostępu. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby personel jednostek analityki finansowej zachowywał wysokie standardy zawodowe w zakresie poufności i ochrony danych, cechował się wysoką etyką zawodową oraz odpowiednimi kwalifikacjami. Ponadto państwa członkowskie powinny wprowadzić środki techniczne i organizacyjne gwarantujące bezpieczeństwo danych zgodnie z wysokimi standardami technologicznymi.

(43)Integracja scentralizowanych automatycznych mechanizmów w państwach członkowskich (centralnych rejestrów lub centralnych systemów wyszukiwania danych elektronicznych) zawierających informacje na temat rachunków bankowych i płatniczych oraz skrytek depozytowych za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu do rejestrów rachunków bankowych wymaga koordynacji systemów krajowych o różnej charakterystyce technicznej. W tym celu należy opracować środki i specyfikacje techniczne uwzględniające różnice między krajowymi scentralizowanymi automatycznymi mechanizmami.

(44)Nieruchomości stanowią dla przestępców atrakcyjny towar umożliwiający im pranie dochodów pochodzących z nielegalnej działalności, ponieważ pozwalają na zamaskowanie prawdziwego źródła środków pieniężnych i tożsamości beneficjenta rzeczywistego. Właściwa i terminowa identyfikacja osoby fizycznej lub prawnej będącej właścicielem nieruchomości przez jednostki analityki finansowej i inne właściwe organy jest istotna zarówno dla wykrywania mechanizmów prania pieniędzy, jak i dla zabezpieczania i konfiskaty mienia. Istotne jest zatem, aby państwa członkowskie zapewniały jednostkom analityki finansowej i właściwym organom dostęp do informacji umożliwiających szybką identyfikację osoby fizycznej lub prawnej będącej właścicielem nieruchomości oraz informacji istotnych dla określenia ryzyka i podejrzaności transakcji.

(45)Wszystkie państwa członkowskie ustanowiły lub powinny ustanowić niezależne i autonomiczne pod względem operacyjnym jednostki analityki finansowej odpowiedzialne za gromadzenie i analizowanie otrzymywanych przez nie informacji w celu ustalenia powiązań między podejrzanymi transakcjami a źródłową działalnością przestępczą, by zapobiegać praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczać te zjawiska. Jednostka analityki finansowej powinna być jedyną centralną jednostką krajową odpowiedzialną za przyjmowanie i analizę zgłoszeń podejrzanych transakcji, zgłoszeń dotyczących transgranicznych fizycznych przepływów środków pieniężnych i płatności gotówkowych powyżej określonego progu, a także innych informacji dotyczących prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu przekazywanych przez podmioty zobowiązane. Niezależność operacyjną i autonomię jednostki analityki finansowej należy zapewnić poprzez zapewnienie jej umocowania oraz zdolności do swobodnego wykonywania swoich funkcje, w tym możliwości podejmowania niezależnych decyzji w odniesieniu do analizy, żądania i rozpowszechniania określonych informacji. We wszystkich przypadkach jednostka analityki finansowej powinna mieć niezależne prawo do przekazywania otrzymanych informacji dalej właściwym organom lub udostępniania im posiadanych informacji. Jednostka analityki finansowej powinna dysponować odpowiednimi zasobami finansowymi, ludzkimi i technicznymi w sposób gwarantujący jej autonomię i niezależność oraz umożliwiający jej skuteczne wykonywanie powierzonego jej mandatu. Jednostka analityki finansowej powinna mieć możliwość pozyskiwania i wykorzystywania zasobów niezbędnych do wykonywania swoich funkcji, indywidualnie lub rutynowo, w sposób wolny od wszelkich niewłaściwych wpływów lub ingerencji politycznych, rządowych lub branżowych, które mogłyby zagrozić jej niezależności operacyjnej.

(46)Jednostki analityki finansowej odgrywają ważną rolę w wykrywaniu operacji finansowych prowadzonych przez sieci terrorystyczne, szczególnie operacji transgranicznych, i identyfikacji podmiotów je finansujących. Informacje finansowe mogłyby mieć kluczowe znaczenie dla wykrywania przypadków ułatwiania przestępstw terrorystycznych oraz sprzyjania sieciom i systemom organizacji terrorystycznych. Między poszczególnymi jednostkami analityki finansowej występują znaczące różnice co do ich zadań, kompetencji i uprawnień. Obecne różnice nie powinny jednak mieć wpływu na działania jednostek analityki finansowej, a w szczególności na ich zdolność opracowywania analiz prewencyjnych, które mogą być wykorzystywane przez wszystkie organy zajmujące się działalnością analityczną, śledczą lub sądową, a także współpracą międzynarodową. Dotychczasowe doświadczenia związane z realizacją zadań jednostek analityki finansowej uwypukliły konieczność określenia minimalnego zestawu danych, do których jednostki analityki finansowej powinny mieć szybki dostęp i którymi powinny być w stanie bez przeszkód wymieniać się ze swoimi odpowiednikami z innych państw członkowskich. We wszystkich przypadkach podejrzenia prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych oraz w sprawach wiążących się z finansowaniem terroryzmu zapewniony powinien być bezpośredni i szybki przepływ informacji, bez zbędnej zwłoki. W związku z tym niezbędne jest dalsze wzmocnienie efektywności i skuteczności jednostek analityki finansowej poprzez doprecyzowanie ich uprawnień i zasad współpracy między tymi jednostkami.

(47)Uprawnienia jednostek analityki finansowej obejmują prawo do bezpośredniego lub pośredniego dostępu do informacji „finansowych”, „administracyjnych” i „związanych z egzekwowaniem prawa”, które są im niezbędne w celu zwalczania prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych i finansowania terroryzmu. Wobec braku definicji rodzajów informacji, jakie obejmują te ogólne kategorie, jednostkom analityki finansowej przyznawano dostęp do znacznie zróżnicowanych zbiorów informacji, co ma wpływ na funkcje analityczne jednostek analityki finansowej, a także na ich zdolność do skutecznej współpracy ze swoimi odpowiednikami z innych państw członkowskich. Konieczne jest zatem określenie minimalnych zbiorów informacji „finansowych”, „administracyjnych” i „w zakresie egzekwowania prawa”, które powinny być udostępniane bezpośrednio lub pośrednio każdej jednostce analityki finansowej w całej Unii. Ponadto jednostki analityki finansowej powinny być w stanie szybko uzyskać od podmiotów zobowiązanych wszystkie niezbędne informacje dotyczące realizowanych przez nie zadań. Jednostka analityki finansowej powinna także móc uzyskać takie informacje na wniosek innej jednostki analityki finansowej oraz przekazywać te informacje jednostce analityki finansowej, która występuje z takim wnioskiem.

(48)Zdecydowana większość jednostek analityki finansowej otrzymała uprawnienia do podejmowania pilnych działań oraz zawieszania lub wstrzymywania zgody na transakcję w celu jej przeanalizowania, potwierdzenia podejrzenia i przekazania wyników działań analitycznych właściwym organom. W poszczególnych państwach członkowskich istnieją jednak pewne różnice w odniesieniu do okresu, na jaki jednostki analityki finansowej mogą zawieszać transakcje, co ma wpływ nie tylko na zawieszenie operacji o charakterze transgranicznym dokonywane w ramach współpracy między jednostkami analityki finansowej, ale także na prawa podstawowe osób fizycznych. Ponadto aby zapewnić jednostkom analityki finansowej zdolność do szybkiego ograniczania możliwości dysponowania środkami pieniężnymi lub aktywami pochodzącymi z działalności przestępczej i zapobiegania ich rozproszeniu, również do celów zajęcia, jednostkom tym należy przyznać uprawnienia do zawieszenia możliwości korzystania z rachunku bankowego lub płatniczego, aby mogły przeprowadzić analizę transakcji dokonywanych za pośrednictwem danego rachunku, potwierdzić podejrzenie i przekazać wyniki tej analizy właściwym organom. Biorąc pod uwagę, że uprawnienia do zawieszenia transakcji mają wpływ na prawo własności, należy zagwarantować ochronę praw podstawowych osób, których zawieszenie dotyczy.

(49)Do celów większej przejrzystości i rozliczalności oraz zwiększenia świadomości w odniesieniu do własnej działalności jednostki analityki finansowej powinny co roku sporządzać sprawozdania z działalności. Sprawozdania te powinny zawierać co najmniej dane statystyczne dotyczące otrzymanych zgłoszeń podejrzanych transakcji, liczby przypadków przekazania informacji właściwym organom krajowym, liczby wniosków przedłożonych innym jednostkom analityki finansowej i otrzymanych od tych jednostek, a także informacji na temat zidentyfikowanych tendencji i typologii. Sprawozdanie to powinno być podawane do wiadomości publicznej, z wyjątkiem tych elementów, które zawierają informacje szczególnie chronione i niejawne. Co najmniej raz w roku jednostka analityki finansowej powinna przekazywać podmiotom zobowiązanym informacje zwrotne na temat jakości zgłoszeń podejrzanych transakcji, ich terminowości, opisu podejrzenia i wszelkich dostarczonych dodatkowych dokumentów. Takie informacje zwrotne mogą być przekazywane poszczególnym podmiotom zobowiązanym lub grupom podmiotów zobowiązanych i powinny mieć na celu dalszą poprawę zdolności podmiotów zobowiązanych do wykrywania i identyfikowania podejrzanych transakcji i działań oraz usprawnianie ogólnych mechanizmów zgłaszania.

(50)Jednostki analityki finansowej mają za zadanie gromadzić i analizować informacje, które otrzymują, w celu ustalenia powiązań między podejrzanymi transakcjami a leżącą u ich podstaw działalnością przestępczą, aby zapobiegać praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zwalczać tę działalność, a także przekazywać wyniki przeprowadzonych analiz oraz dodatkowe informacje właściwym organom w przypadku gdy istnieją podstawy, by podejrzewać pranie pieniędzy, powiązane przestępstwa źródłowe lub finansowanie terroryzmu. Jednostka analityki finansowej nie powinna powstrzymywać się od wymiany informacji z inną jednostką analityki finansowej ani odmawiać takiej wymiany, z własnej inicjatywy lub na wniosek, z powodów takich jak: brak identyfikacji powiązanego przestępstwa źródłowego, specyfika krajowego prawa karnego i różnice w definicjach powiązanych przestępstw źródłowych lub brak odniesienia do poszczególnych powiązanych przestępstw źródłowych. Podobnie, jednostka analityki finansowej powinna udzielać innej jednostce analityki finansowej uprzedniej zgody na przekazanie informacji innym właściwym organom, niezależnie od rodzaju ewentualnego powiązanego przestępstwa źródłowego, aby zapewnić skuteczną realizację funkcji rozpowszechniania informacji. Jednostki analityki finansowej zgłaszały trudności w wymianie informacji ze względu na różnice między krajowymi definicjami niektórych przestępstw źródłowych, takich jak przestępstwa podatkowe, które nie są zharmonizowane w prawie Unii. Różnice takie nie powinny utrudniać wzajemnej wymiany informacji, przekazywania ich innym właściwym organom ani wykorzystywania tych informacji. Jednostki analityki finansowej powinny szybko, konstruktywnie i skutecznie zapewnić – w możliwie jak najszerszym wymiarze – współpracę międzynarodową z jednostkami analityki finansowej w państwach trzecich w odniesieniu do prania pieniędzy, powiązanych przestępstw źródłowych i finansowania terroryzmu zgodnie z przepisami o ochronie danych mającymi zastosowanie do przekazywania danych, z zaleceniami FATF i z zasadami grupy Egmont dotyczącymi wymiany informacji pomiędzy jednostkami analityki finansowej.

(51)Na potrzeby wzajemnej współpracy i wymiany informacji jednostki analityki finansowej powinny korzystać z bezpiecznych systemów, w tym chronionych kanałów komunikacji. W związku z tym należy ustanowić system wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej państw członkowskich („FIU.net”). Systemem tym powinien zarządzać AMLA, który powinien również zapewniać jego hosting. System FIU.net powinien być wykorzystywany przez jednostki analityki finansowej do współpracy i wymiany informacji między sobą, a w stosownych przypadkach może również służyć do wymiany informacji z jednostkami analityki finansowej państw trzecich oraz z innymi organami i jednostkami organizacyjnymi Unii. Jednostki analityki finansowej powinny w pełni wykorzystywać funkcje systemu FIU.net. Funkcje te powinny umożliwić jednostkom analityki finansowej porównywanie ich danych z danymi innych jednostek analityki finansowej w sposób anonimowy w celu wykrycia podmiotów, które są przedmiotem zainteresowania jednostki analityki finansowej w innych państwach członkowskich, oraz identyfikacji ich dochodów i środków pieniężnych, zapewniając przy tym pełną ochronę danych osobowych.

(52)Istotne jest, aby jednostki analityki finansowej skutecznie ze sobą współpracowały i wymieniały informacje. W tym względzie AMLA powinien zapewnić niezbędną pomoc nie tylko poprzez koordynację wspólnych analiz zgłoszeń podejrzanych transakcji transgranicznych, lecz także poprzez opracowanie projektów regulacyjnych standardów technicznych dotyczących formatu stosowanego do celów wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej oraz wytycznych dotyczących istotnych czynników, które należy uwzględnić przy ustalaniu, czy zgłoszenie podejrzanej transakcji dotyczy innego państwa członkowskiego, a także dotyczących charakteru, cech i celów analizy operacyjnej i strategicznej.

(53)Określenie terminów wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej jest niezbędne, aby zapewnić szybką, skuteczną i spójną współpracę. Terminy należy określić w celu zapewnienia skutecznej wymiany informacji w rozsądnym czasie lub w celu uwzględnienia ograniczeń proceduralnych. W wyjątkowych, uzasadnionych i pilnych przypadkach należy przewidzieć krótsze terminy, w przypadku gdy jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, ma bezpośredni dostęp do baz danych, w których przechowywane są wymagane informacje. W przypadku gdy jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, nie jest w stanie udzielić informacji w wyznaczonym terminie, powinna poinformować o tym swojego odpowiednika.

(54)Przepływ pieniędzy pochodzących z nielegalnych źródeł odbywa się ponad granicami i może mieć wpływ na różne państwa członkowskie. Przypadki transgraniczne, w które zaangażowane są różne jurysdykcje, stają się coraz częstsze i coraz bardziej istotne, również ze względu na to, że podmioty zobowiązane prowadzą działalność w wymiarze transgranicznym. Aby skutecznie działać w przypadkach, które dotyczą kilku państw członkowskich, jednostki analityki finansowej powinny mieć możliwość wykraczania poza zwykłą wymianę informacji, która ma na celu wykrywanie i analizy podejrzanych transakcji, i wspólnego prowadzenia samych działań analitycznych. Jednostki analityki finansowej zgłaszały pewne istotne kwestie, które ograniczają lub uwarunkowują zdolność jednostek analityki finansowej do angażowania się we wspólną analizę. Przeprowadzenie wspólnej analizy podejrzanych transakcji i działań umożliwi jednostkom analityki finansowej uzyskanie potencjalnych synergii i wykorzystanie informacji z różnych źródeł, uzyskanie pełnego obrazu nietypowych działań i wzbogacenie analizy. Jednostki analityki finansowej powinny mieć możliwość, przy wsparciu AMLA, przeprowadzania wspólnych analiz podejrzanych transakcji i działań oraz tworzenia wspólnych zespołów ds. analiz i uczestniczenia w pracach tych zespołów w konkretnych celach i przez ograniczony czas. Udział osób trzecich może mieć zasadnicze znaczenie dla pomyślnego wyniku wspólnych analiz. W związku z tym jednostki analityki finansowej mogą zapraszać osoby trzecie do udziału we wspólnej analizie, jeżeli taki udział wchodziłby w zakres odpowiednich mandatów tych osób trzecich.

(55)Skuteczny nadzór nad wszystkimi podmiotami zobowiązanymi ma zasadnicze znaczenie dla ochrony integralności systemu finansowego Unii i rynku wewnętrznego. W tym celu państwa członkowskie powinny wprowadzić skuteczny i bezstronny nadzór w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz stworzyć warunki skutecznej, terminowej i trwałej współpracy między organami nadzoru.

(56)Państwa członkowskie powinny zapewnić skuteczny, bezstronny i oparty na ryzyku nadzór nad wszystkimi podmiotami zobowiązanymi, sprawowany, idealnie, przez organy publiczne, za pośrednictwem odrębnego i niezależnego krajowego organu nadzoru. Krajowe organy nadzoru powinny być w stanie realizować kompleksowy zakres zadań w celu sprawowania skutecznego nadzoru nad wszystkimi podmiotami zobowiązanymi.

(57)Unia była niekiedy świadkiem pobłażliwego podejścia do nadzoru nad wywiązywaniem się przez podmioty zobowiązane z obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W związku z tym niezmiernie ważne stało się, aby właściwe krajowe organy nadzoru, w ramach zintegrowanego mechanizmu nadzorczego wprowadzonego niniejszą dyrektywą i rozporządzeniem [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final], uzyskały jasność co do ich praw i obowiązków.

(58)Aby skuteczniej i regularnie oceniać i monitorować ryzyko, na jakie narażone są podmioty zobowiązane, oraz sposób, w jaki wdrażają ukierunkowane sankcje finansowe, należy doprecyzować, że krajowe organy nadzoru są zarówno uprawnione, jak i zobowiązane do prowadzenia wszelkich niezbędnych dochodzeń zdalnych, na miejscu i dochodzeń tematycznych oraz wszelkich innych dochodzeń i ocen, które uznają za konieczne. Pomoże to nie tylko organom nadzoru w podejmowaniu decyzji w tych przypadkach, w których konkretne ryzyko nieodłącznie związane z danym sektorem jest jasne i zrozumiałe, ale także zapewni im narzędzia niezbędne do dalszego rozpowszechniania istotnych informacji wśród podmiotów zobowiązanych, aby pomóc im zrozumieć ryzyko związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.

(59)Działania informacyjne – w tym rozpowszechnianie informacji przez organy nadzoru wśród podmiotów zobowiązanych podlegających ich nadzorowi – mają zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania, że sektor prywatny odpowiednio rozumie charakter i poziom ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, na które podmioty te są narażone.

(60)Organy nadzoru powinny przyjąć w swojej pracy podejście oparte na analizie ryzyka, które powinno umożliwić im skoncentrowanie zasobów tam, gdzie ryzyko jest największe, przy jednoczesnym zapewnieniu, by żaden sektor ani żaden podmiot nie był narażony na przestępcze próby prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. AMLA powinien odgrywać wiodącą rolę we wspieraniu wspólnego rozumienia ryzyka, a zatem należy mu powierzyć zadanie opracowania poziomów odniesienia i metody oceny i klasyfikacji profilu ryzyka nieodłącznego i rezydualnego podmiotów zobowiązanych, a także częstotliwości, z jaką należy dokonywać przeglądu takiego profilu ryzyka.

(61)Ujawnienie jednostkom analityki finansowej przez organy nadzoru faktów, które mogą być związane z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, jest jednym z fundamentów efektywnego i skutecznego nadzoru nad ryzykiem związanym z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Konieczne jest zatem, aby państwa członkowskie wprowadziły system zapewniający właściwe i szybkie informowanie jednostek analityki finansowej.

(62)Współpraca między krajowymi organami nadzoru ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia wspólnego podejścia nadzorczego w całej Unii. Aby była skuteczna, współpraca ta musi być wykorzystywana w jak największym stopniu i niezależnie od charakteru lub statusu organów nadzoru. Oprócz tradycyjnej współpracy – takiej jak możliwość prowadzenia dochodzeń w imieniu wnioskującego organu nadzoru – należy przewidzieć ustanowienie kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w odniesieniu do podmiotów zobowiązanych działających w ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości oraz w odniesieniu do podmiotów zobowiązanych należących do grupy.

(63)W przypadku gdy podmiot zobowiązany prowadzi zakłady w innym państwie członkowskim, w tym w formie sieci pośredników, organ nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia powinien być odpowiedzialny za nadzór nad stosowaniem przez podmiot zobowiązany zasad i procedur przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu obowiązujących na poziomie grupy. Może to wymagać inspekcji na miejscu w zakładach mających siedzibę w innym państwie członkowskim. Organ nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia powinien ściśle współpracować z organem nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego i informować go o wszelkich kwestiach, które mogą wpłynąć na jego ocenę przestrzegania przez zakład przepisów państwa przyjmującego w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

(64)W przypadku gdy podmiot zobowiązany prowadzi zakłady w innym państwie członkowskim, w tym w formie sieci pośredników, organ nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego pozostaje odpowiedzialny za egzekwowanie przestrzegania przez takie zakłady przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w tym poprzez – w stosownych przypadkach – inspekcje na miejscu, zdalne monitorowanie i stosowanie odpowiednich i proporcjonalnych środków w celu zaradzenia poważnym naruszeniom tych wymogów. Organ nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego powinien ściśle współpracować z organem nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i informować go o wszelkich kwestiach, które mogą wpłynąć na przeprowadzaną przez niego ocenę przestrzegania przez podmiot zobowiązany zasad i procedur przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu obejmujących całą grupę. W celu usunięcia poważnych naruszeń przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to naruszenia wymagają natychmiastowych działań zaradczych, organ nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego powinien być uprawniony do stosowania odpowiednich i proporcjonalnych tymczasowych środków zaradczych, stosowanych w podobnych okolicznościach wobec podmiotów zobowiązanych wchodzących w zakres jego kompetencji, w celu zaradzenia poważnym uchybieniom, w stosownych przypadkach z pomocą organu nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia lub we współpracy z tym organem.

(65)Aby zapewnić lepszą koordynację wysiłków i skutecznie przyczynić się do zaspokojenia potrzeb zintegrowanego mechanizmu nadzorczego, należy doprecyzować odpowiednie obowiązki organów nadzoru w odniesieniu do tych podmiotów zobowiązanych oraz przewidzieć konkretne, proporcjonalne mechanizmy współpracy.

(66)Grupy transgraniczne muszą posiadać kompleksowe zasady i procedury obowiązujące na poziomie grupy. Aby zapewnić odpowiedni nadzór nad operacjami transgranicznymi, konieczne jest ustanowienie szczegółowych przepisów nadzorczych umożliwiających organom nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego współpracę w jak najszerszym zakresie między sobą, niezależnie od ich charakteru lub statusu, a także z AMLA w celu oceny ryzyka, monitorowania zmian, które mogą mieć wpływ na poszczególne podmioty wchodzące w skład grupy, oraz koordynowania działań nadzorczych. Zważywszy na rolę koordynatora, jaką pełni AMLA, należy powierzyć mu zadanie opracowania projektu regulacyjnych standardów technicznych określających szczegółowe obowiązki organów nadzoru nad grupami w państwach pochodzenia i państwach przyjmujących oraz warunki współpracy między tymi organami. Nadzór nad skuteczną realizacją polityki grupy w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu powinien odbywać się zgodnie z zasadami i warunkami skonsolidowanego nadzoru określonymi w odpowiednich europejskich przepisach sektorowych.

(67)Dyrektywa (UE) 2015/849 zawierała ogólny wymóg współpracy organów nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego. Wymogi te zostały następnie zaostrzone, aby zapobiec zakazowi lub nieuzasadnionym ograniczeniom wymiany informacji i współpracy między organami nadzoru. Wobec braku jasnych ram prawnych ustanowienie kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu opierało się jednak na niewiążących wytycznych. Konieczne jest zatem ustanowienie jasnych przepisów regulujących organizację kolegiów ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zapewnienie skoordynowanego, prawnie umocowanego podejścia, uwzględniającego potrzebę uporządkowanej interakcji między organami nadzoru w całej Unii. Ze względu na rolą koordynacyjną i nadzorczą AMLA urzędowi temu należy powierzyć zadanie opracowania projektu regulacyjnych standardów technicznych określających ogólne warunki umożliwiające należyte funkcjonowanie kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

(68)Wymiana informacji i współpraca między organami nadzoru ma zasadnicze znaczenie w kontekście coraz bardziej zintegrowanych globalnych systemów finansowych. Z jednej strony unijne organy nadzoru, w tym AMLA, powinny informować się nawzajem o przypadkach, w których prawo państwa trzeciego nie pozwala na wdrożenie zasad i procedur wymaganych na podstawie rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy]. Z drugiej strony państwa członkowskie powinny mieć możliwość upoważniania organów nadzoru do zawierania umów o współpracy przewidujących współpracę i wymianę informacji poufnych z ich odpowiednikami w państwach trzecich, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych. Ze względu na swoją rolę nadzorczą AMLA powinien udzielać wsparcia niezbędnego do oceny równoważności wymogów dotyczących tajemnicy zawodowej mających zastosowanie do odpowiednika z państwa trzeciego.

(69)Dyrektywa (UE) 2015/849 umożliwiła państwom członkowskim powierzenie nadzoru nad niektórymi podmiotami zobowiązanymi organom samorządu zawodowego. Jakość i intensywność nadzoru sprawowanego przez takie organy samorządu zawodowego były jednak niewystarczające i nie podlegały żadnej lub prawie żadnej kontroli publicznej. W przypadku gdy państwo członkowskie podejmuje decyzję o powierzeniu nadzoru organowi samorządu zawodowego, powinno również wyznaczyć organ publiczny do nadzorowania działalności organu samorządu zawodowego, aby zapewnić, by działalność tę prowadzono zgodnie z wymogami niniejszej dyrektywy.

(70)Znaczenie walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu powinno skutkować ustanowieniem przez państwa członkowskie w prawie krajowym skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar i środków administracyjnych stosowanych w przypadku nieprzestrzegania wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy]. Krajowe organy nadzoru powinny być uprawnione przez państwa członkowskie do nakładania takich środków na podmioty zobowiązane w przypadku naruszeń w celu zaradzenia zaistniałej sytuacji oraz – w przypadku gdy jest to uzasadnione naruszeniem – do nakładania kar pieniężnych. Zakres kar i środków powinien być wystarczająco szeroki, aby umożliwić państwom członkowskim i właściwym organom uwzględnianie różnic między podmiotami zobowiązanymi, w szczególności między instytucjami kredytowymi i finansowymi a innymi podmiotami zobowiązanymi, pod względem ich wielkości, specyfiki i rodzaju działalności.

(71)Państwa członkowskie dysponują obecnie zróżnicowanym wachlarzem kar i środków administracyjnych stosowanych w przypadku naruszenia kluczowych przepisów zapobiegawczych oraz stosują niespójne podejścia do prowadzenia dochodzeń w sprawie naruszeń wymogów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i ich karania, a organy nadzoru nie mają wspólnego stanowiska w sprawie tego, co należy uznać za „poważne” naruszenie, co z kolei pozwoliłoby jednoznacznie stwierdzić, kiedy należy nałożyć karę administracyjną. To zróżnicowanie ma negatywny wpływ na działania podejmowane w celu walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, a reakcja Unii jest fragmentaryczna. W związku z tym należy ustanowić wspólne kryteria ustalania najwłaściwszej reakcji organów nadzoru w przypadku wystąpienia naruszeń oraz przewidzieć szereg środków administracyjnych, które organy nadzoru mogłyby nakładać, gdy naruszenia nie są na tyle poważne, by podlegały karze administracyjnej. Aby zachęcić podmioty zobowiązane do przestrzegania przepisów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], konieczne jest wzmocnienie odstraszającego charakteru kar administracyjnych. W związku z tym należy podnieść minimalną kwotę maksymalnej kary, którą można nałożyć w przypadku poważnych naruszeń przepisów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy]. Transponując niniejszą dyrektywę, państwa członkowskie powinny zapewnić, by nakładanie kar i środków administracyjnych oraz sankcji karnych zgodnie z prawem krajowym nie stanowiło naruszenia zasady ne bis in idem.

(72)Podmioty zobowiązane mogą korzystać ze swobody świadczenia usług i prowadzić działalność na całym rynku wewnętrznym w celu oferowania swoich produktów i usług w całej Unii. Skuteczny system nadzoru wymaga, aby organy nadzoru były świadome uchybień w przestrzeganiu przez podmioty zobowiązane przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Istotne jest zatem, aby organy nadzoru były w stanie informować się nawzajem o środkach i karach administracyjnych nałożonych na podmioty zobowiązane, gdy takie informacje byłyby istotne również dla innych organów nadzoru.

(73)Publikacja środka administracyjnego lub kary administracyjnej za naruszenie przepisów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy] może mieć silny skutek zniechęcający do ponownego popełnienia naruszenia. Informuje również inne podmioty o ryzyku związanym z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, jakie może stwarzać podmiot zobowiązany, na który nałożono sankcje, zanim nawiążą one z nim stosunki gospodarcze, i stanowi wsparcie dla organów nadzoru w innych państwach członkowskich w kontekście ryzyka związanego z podmiotem zobowiązanym, gdy prowadzi on działalność transgraniczną w ich państwie członkowskim. Z tych powodów należy utrzymać w mocy wymóg publikowania decyzji w sprawie sankcji, od których nie przysługuje odwołanie. Każda taka publikacja powinna być jednak proporcjonalna, a podejmując decyzję o publikacji środka administracyjnego lub kary administracyjnej, organy nadzoru powinny brać pod uwagę wagę naruszenia oraz efekt odstraszający, jaki publikacja może osiągnąć.

(74)Stwierdzono szereg przypadków, w których pracownicy zgłaszający swoje podejrzenia odnośnie do prania pieniędzy spotykali się z groźbami lub wrogimi działaniami. Rozwiązanie tego problemu jest kluczowe dla skuteczności systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Państwa członkowskie powinny mieć świadomość istnienia tego problemu i uczynić wszystko, co w ich mocy, aby chronić osoby, w tym pracowników i przedstawicieli podmiotów zobowiązanych, przed tego rodzaju groźbami lub wrogimi działaniami i udzielić tym osobom, zgodnie z prawem krajowym, odpowiedniej ochrony w zakresie prawa do ochrony ich danych osobowych i praw do skutecznej ochrony sądowej i reprezentacji.

(75)Jednym z celów nowej, w pełni zintegrowanej i spójnej polityki przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu na szczeblu Unii, w której wyznaczono role zarówno unijnych, jak i krajowych właściwych organów, jest zapewnienie sprawnej i stałej współpracy między nimi. W tym względzie współpraca między wszystkimi krajowymi i unijnymi organami ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu ma ogromne znaczenie i powinna zostać doprecyzowana i wzmocniona. W wymiarze wewnętrznym obowiązkiem państw członkowskich pozostaje ustanowienie przepisów niezbędnych do zapewnienia, by decydenci polityczni, jednostki analityki finansowej, organy nadzoru, w tym AMLA, i inne właściwe organy biorące udział w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, a także organy podatkowe i organy ścigania działające w ramach zakresu stosowania niniejszej dyrektywy, posiadali skuteczne mechanizmy umożliwiające im współpracę i koordynację, w tym poprzez ograniczenie możliwości odmowy współpracy i wymiany informacji przez właściwe organy na wniosek innego właściwego organu.

(76)W celu ułatwienia i promowania skutecznej współpracy, a w szczególności wymiany informacji, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do przekazywania Komisji i AMLA wykazu swoich właściwych organów oraz odpowiednich danych kontaktowych.

(77)Ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu może zostać wykryte przez wszystkie organy nadzoru odpowiedzialne za instytucje kredytowe. Informacje o charakterze ostrożnościowym dotyczące instytucji kredytowych i finansowych, takie jak informacje odnoszące się do kompetencji i reputacji członków zarządu i udziałowców, mechanizmów kontroli wewnętrznej, zarządzania lub zarządzania zgodnością i ryzykiem, są często niezbędne do odpowiedniego nadzoru nad takimi instytucjami w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Podobnie, informacje dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu są również istotne w kontekście nadzoru ostrożnościowego nad takimi instytucjami. W związku z tym współpracę i wymianę informacji z organami nadzoru w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz jednostką analityki finansowej należy rozszerzyć na wszystkie właściwe organy odpowiedzialne za nadzór nad tymi podmiotami zobowiązanymi zgodnie z innymi unijnymi instrumentami prawnymi, takimi jak dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady: (UE) 2013/36 32 , (UE) 2014/49 33 , (UE) 2014/59 34 , (UE) 2014/92 35 i (UE) 2015/2366 36 . Aby zapewnić skuteczną realizację tej współpracy, państwa członkowskie powinny corocznie informować AMLA o przeprowadzonych wymianach informacji.

(78)Współpraca z innymi organami właściwymi w zakresie nadzoru nad instytucjami kredytowymi na podstawie dyrektywy (UE) 2014/92 i dyrektywy (UE) 2015/2366 może przyczynić się do ograniczenia niezamierzonych skutków wymogów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Instytucje kredytowe mogą decydować się na zakończenie lub ograniczenie stosunków gospodarczych z klientami lub kategoriami klientów, aby uniknąć ryzyka, zamiast nim zarządzać. Takie praktyki ograniczania ryzyka mogą osłabiać ramy w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz wykrywanie podejrzanych transakcji, ponieważ zmuszają klientów, których praktyki te dotyczą, do korzystania z mniej bezpiecznych lub nieuregulowanych kanałów płatności w celu zaspokojenia swoich potrzeb finansowych. Jednocześnie powszechne praktyki ograniczania ryzyka w sektorze bankowym mogą prowadzić do wykluczenia finansowego niektórych kategorii podmiotów płatniczych lub konsumentów. Organy nadzoru finansowego są najlepiej przygotowane do zidentyfikowania sytuacji, w których instytucja kredytowa odmówiła nawiązania stosunków gospodarczych, mimo że może być do tego zobowiązana na podstawie przepisów krajowych wdrażających dyrektywę (UE) 2014/92 lub dyrektywę (UE) 2015/2366 oraz bez uzasadnienia opartego na udokumentowanej weryfikacji klienta w zastosowaniu środków należytej staranności wobec klienta. W takich przypadkach organy nadzoru finansowego powinny zawiadamiać organy odpowiedzialne za zapewnienie przestrzegania przez instytucje finansowe przepisów dyrektywy (UE) 2014/92 lub dyrektywy (UE) 2015/2366.

(79)Współpraca między organami nadzoru finansowego a organami odpowiedzialnymi za zarządzanie kryzysowe w instytucjach kredytowych i firmach inwestycyjnych – w szczególności takimi jak wyznaczone organy ds. systemów gwarancji depozytów oraz organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji – jest konieczna do pogodzenia celów, jakimi są zapobieganie praniu pieniędzy na mocy niniejszej dyrektywy z jednej strony oraz ochrona stabilności finansowej i deponentów na podstawie dyrektyw 2014/49/UE i 2014/59/UE z drugiej. Organy nadzoru finansowego powinny nadzorować stosowanie środków należytej staranności wobec klienta w przypadku stwierdzenia, że instytucja kredytowa jest na progu upadłości lub zagrożona upadłością, lub gdy depozyty są uznawane za niedostępne, oraz nadzorować zgłaszanie wszelkich podejrzanych transakcji jednostce analityki finansowej. Organy nadzoru finansowego powinny informować organy odpowiedzialne za zarządzanie kryzysowe w instytucjach kredytowych i firmach inwestycyjnych o wszelkich istotnych wynikach zastosowania środków należytej staranności wobec klienta oraz o wszelkich rachunkach zawieszonych przez jednostkę analityki finansowej.

(80)Aby ułatwić taką współpracę w odniesieniu do instytucji kredytowych, AMLA, w porozumieniu z Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego, powinien wydać wytyczne określające główne elementy takiej współpracy, w tym sposób wymiany informacji.

(81)Mechanizmy współpracy powinny również obejmować organy odpowiedzialne za nadzór i dozór nad biegłymi rewidentami, ponieważ taka współpraca może zwiększyć skuteczność unijnych ram przeciwdziałania praniu pieniędzy.

(82)Wymiana informacji i wzajemna pomoc pomiędzy właściwymi organami państw członkowskich ma zasadnicze znaczenie dla realizacji celów niniejszej dyrektywy. W związku z tym państwa członkowskie nie powinny zakazywać wymiany informacji lub dostarczania pomocy ani nakładać nieuzasadnionych lub nadmiernie restrykcyjnych warunków dotyczących takiej wymiany informacji lub pomocy.

(83)Organy nadzoru, niezależnie od ich charakteru lub statusu, powinny mieć możliwość współpracy i wymiany informacji poufnych. W tym celu powinny mieć odpowiednią podstawę prawną dla wymiany informacji poufnych i współpracy. Wymiana informacji i współpraca z innymi właściwymi organami sprawującymi nadzór nad podmiotami zobowiązanymi na mocy innych aktów Unii nie powinna być w sposób niezamierzony utrudniana z powodu braku pewności prawa, jaki może wynikać z braku wyraźnych przepisów w tym obszarze. Doprecyzowanie ram prawnych ma tym większe znaczenie, że nadzór ostrożnościowy w szeregu przypadków powierzono organom nadzoru spoza obszaru przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, takim jak Europejski Bank Centralny (EBC).

(84)Skuteczność unijnych ram w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zależy od współpracy między wieloma właściwymi organami. Aby ułatwić taką współpracę, należy powierzyć AMLA opracowanie – w porozumieniu z EBC, europejskimi organami nadzoru, Europolem, Eurojustem i Prokuraturą Europejską – wytycznych dotyczących współpracy między wszystkimi właściwymi organami. Takie wytyczne powinny również opisywać, w jaki sposób organy właściwe w zakresie nadzoru lub dozoru nad podmiotami zobowiązanymi na mocy innych aktów Unii powinny uwzględniać kwestie związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu przy wykonywaniu swoich obowiązków.

(85)Do przetwarzania danych osobowych do celów niniejszej dyrektywy zastosowanie ma rozporządzenie (UE) 2016/679. Do przetwarzania danych osobowych przez instytucje i organy Unii do celów niniejszej dyrektywy zastosowanie ma rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 37 . Wszystkie państwa członkowskie uznają zwalczanie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu za działania podejmowane z ważnych względów publicznych. Właściwe organy odpowiedzialne za prowadzenie dochodzeń w sprawie prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu bądź odpowiedzialne za ściganie takich czynów, lub organy, które pełnią funkcję wykrywania, zajmowania lub zabezpieczania i konfiskaty mienia pochodzącego z przestępstwa, powinny jednak przestrzegać przepisów dotyczących ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, w tym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 38 .

(86)Dostosowanie niniejszej dyrektywy do zmienionych zaleceń FATF musi odbywać się z pełnym poszanowaniem prawa Unii, zwłaszcza w zakresie unijnych przepisów o ochronie danych, w tym przepisów dotyczących przekazywania danych i z poszanowaniem praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”). Niektóre aspekty wdrożenia niniejszej dyrektywy wymagają gromadzenia, analizy, przechowywania i wymiany danych w obrębie Unii i z państwami trzecimi. Takie przetwarzanie danych osobowych powinno być dozwolone, przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych, wyłącznie do celów określonych w niniejszej dyrektywie oraz na potrzeby działań wymaganych na mocy niniejszej dyrektywy, takich jak wymiana informacji między właściwymi organami.

(87)Prawo dostępu do danych przysługujące osobom, których dane te dotyczą, ma zastosowanie do danych osobowych przetwarzanych do celów niniejszej dyrektywy. Dostęp osób, których dane dotyczą, do wszelkich informacji związanych ze zgłoszeniem podejrzanej transakcji poważnie ograniczyłby jednak skuteczność walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Wyjątki od tego prawa i jego ograniczenia zgodnie z art. 23 rozporządzenia (UE) 2016/679 oraz, w stosownych przypadkach, z art. 25 rozporządzenia (UE) 2018/1725 mogą być zatem uzasadnione. Osoba, której dane dotyczą, ma prawo zażądać, by organ nadzorczy, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) 2016/679 lub, w stosownych przypadkach, Europejski Inspektor Ochrony Danych sprawdził legalność przetwarzania danych, a także ma prawo do korzystania ze środków prawnych, o czym mowa w art. 79 tego rozporządzenia. Organ nadzorczy, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) 2016/679, może również działać z urzędu. Bez uszczerbku dla ograniczeń w zakresie praw dostępu organ nadzorczy powinien móc poinformować osobę, której dane dotyczą, o przeprowadzeniu wszystkich niezbędnych weryfikacji oraz o ich wynikach w odniesieniu do zgodności z prawem danej operacji przetwarzania.

(88)Aby zapewnić stałą wymianę informacji między jednostkami analityki finansowej w okresie tworzenia AMLA, Komisja powinna nadal tymczasowo zapewniać hosting sieci FIU.net. Aby zapewnić pełne zaangażowanie jednostek analityki finansowej w funkcjonowanie systemu, Komisja powinna prowadzić regularny dialog z platformą współpracy unijnych jednostek analityki finansowej („unijna platformą FIU”), nieformalną grupą działającą od 2006 r., w skład której wchodzą przedstawiciele jednostek analityki finansowej, wykorzystywaną do ułatwiania współpracy między jednostkami analityki finansowej i wymiany poglądów na temat kwestii dotyczących współpracy.

(89)Regulacyjne standardy techniczne powinny zapewniać spójną harmonizację w całej Unii. Zważywszy, że AMLA jest organem dysponującym wysoko specjalistyczną wiedzą w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, należy powierzyć mu zadanie opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji politycznych, w celu przedłożenia tych projektów Komisji.

(90)W celu zapewnienia spójnego podejścia wśród jednostek analityki finansowej i wśród organów nadzoru należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w celu uzupełnienia niniejszej dyrektywy poprzez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych: określających kryteria dotyczące wyznaczania i funkcji centralnego punktu kontaktowego niektórych dostawców usług, określających poziomy odniesienia i metody oceny i klasyfikacji profilu ryzyka nieodłącznego i rezydualnego podmiotów zobowiązanych oraz częstotliwości przeglądów profilu ryzyka, określających szczegóły obowiązków organów nadzoru państwa pochodzenia i państwa przyjmującego oraz zasad współpracy między nimi, określających ogólne warunki funkcjonowania kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz operacyjnego funkcjonowania takich kolegiów, definiujących wskaźniki służące do klasyfikacji wagi naruszeń niniejszej dyrektywy oraz kryteria, które należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości kar administracyjnych lub stosowaniu środków administracyjnych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, i eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(91)Aby zapewnić jednolite warunki wykonywania niniejszej dyrektywy, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu określenia metodyki gromadzenia danych statystycznych, ustanowienia formatu przekazywania informacji o beneficjentach rzeczywistych, określenia warunków technicznych integracji rejestrów beneficjentów rzeczywistych oraz rejestrów rachunków bankowych i mechanizmów wyszukiwania danych, a także przyjęcia wykonawczych standardów technicznych określających format stosowany do celów wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej państw członkowskich. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 39 .

(92)Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie, w szczególności z prawem do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 7 Karty), prawem do ochrony danych osobowych (art. 8 Karty) oraz wolnością prowadzenia działalności gospodarczej (art. 16 Karty).

(93)Sporządzając sprawozdanie oceniające wdrożenie niniejszej dyrektywy, Komisja powinna zwrócić należytą uwagę na przestrzeganie praw podstawowych i zasad uznanych w Karcie.

(94)Cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie ustanowienie skoordynowanego i spójnego mechanizmu zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, nie mogą zostać w wystarczającym stopniu osiągnięte przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na rozmiary i skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na szczeblu Unii, dlatego też Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(95)Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną z dnia 28 września 2011 r. państw członkowskich i Komisji dotyczącą dokumentów wyjaśniających 40 , państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub większej liczby dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.

(96)Zgodnie z art. 42 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, [który wydał opinię w dniu ... 41 ].

(97)Należy zatem uchylić dyrektywę (UE) 2015/849,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

ROZDZIAŁ I

PRZEPISY OGÓLNE

Sekcja 1

Przedmiot, zakres i definicje

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy dotyczące:

a)środków mających zastosowanie do sektorów narażonych na pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu na szczeblu krajowym;

b)identyfikacji ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu na szczeblu Unii i państw członkowskich;

c)utworzenia rejestrów beneficjentów rzeczywistych, rachunków bankowych i rejestrów nieruchomości oraz dostępu do nich;

d)obowiązków i zadań jednostek analityki finansowej (FIU);

e)obowiązków i zadań organów zaangażowanych w nadzór nad podmiotami zobowiązanymi;

f)współpracy między właściwymi organami i współpracy z organami objętymi innymi aktami Unii.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się definicje zawarte w art. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

Stosuje się również następujące definicje:

1)„organ nadzoru finansowego” oznacza organ nadzoru odpowiedzialny za instytucje kredytowe i finansowe;

2)„podmioty zobowiązane” oznaczają osoby fizyczne lub prawne wymienione w art. 3 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], które nie są objęte wyłączeniem zgodnie z art. 4, 5 i 6 tego rozporządzenia;

3)„państwo członkowskie pochodzenia” oznacza państwo członkowskie, w którym znajduje się siedziba statutowa podmiotu zobowiązanego, lub – jeżeli podmiot zobowiązany nie ma siedziby statutowej – państwo członkowskie, w którym znajduje się siedziba jego zarządu;

4)„przyjmujące państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie inne niż państwo członkowskie pochodzenia, w którym podmiot zobowiązany ma oddział lub świadczy usługi;

5)„organy celne” oznaczają organy celne zdefiniowane w art. 5 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 42 oraz właściwe organy zdefiniowane w art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1672 43 ;

6)„kolegium organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu” oznacza stałą strukturę na potrzeby współpracy i wymiany informacji do celów nadzoru nad grupą lub podmiotem prowadzącym działalność transgraniczną;

7)„podmiot prowadzący działalność transgraniczną” oznacza podmiot zobowiązany posiadający co najmniej jeden zakład w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim;

8)„zakład” oznacza oddział podmiotu zobowiązanego lub dowolną inną formę prawną, w jakiej prowadzi on działalność, w państwie członkowskim lub państwie trzecim innym niż państwo, w którym znajduje się siedziba jego zarządu, lub jednostkę zależną jednostki dominującej z siedzibą w państwie innym niż państwo, w którym ta jednostka dominująca ma siedzibę.

Sekcja 2

Krajowe środki w sektorach narażonych na pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu

Artykuł 3

Identyfikacja narażonych sektorów na szczeblu krajowym

1.W przypadku gdy z krajowej oceny ryzyka przeprowadzanej przez państwa członkowskie na podstawie art. 8 wynika, że oprócz podmiotów zobowiązanych na ryzyko związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu narażone są podmioty w innych sektorach, państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o stosowaniu wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] do tych dodatkowych podmiotów.

2.Do celów ust. 1 państwa członkowskie powiadamiają Komisję o zamiarze stosowania wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] do podmiotów w dodatkowych sektorach, przekazując wraz tym powiadomieniem:

a)uzasadnienie ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu leżącego u podstaw takiego zamiaru;

b)ocenę wpływu, jaki takie rozszerzenie będzie miało na świadczenie usług na rynku wewnętrznym;

c)tekst krajowych środków, które państwo członkowskie zamierza przyjąć.

3.Państwa członkowskie zawieszają przyjęcie krajowych środków, o których mowa w ust. 2 lit. c), na okres sześciu miesięcy od daty powiadomienia, o którym mowa w ust. 2.

4.Przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 3, Komisja, po konsultacji z urzędem ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AMLA) ustanowionym rozporządzeniem [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final], wydaje szczegółową opinię dotyczącą tego, czy planowany środek:

a)jest odpowiedni do zaradzenia zidentyfikowanemu ryzyku, w szczególności w odniesieniu do tego, czy ryzyko zidentyfikowane przez państwo członkowskie dotyczy rynku wewnętrznego;

b)może stwarzać przeszkody dla swobodnego przepływu usług lub kapitału lub dla swobody przedsiębiorczości podmiotów świadczących usługi na rynku wewnętrznym, które to przeszkody nie są proporcjonalne do ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, które środek ten ma ograniczać.

W szczegółowej opinii wskazuje się również, czy Komisja zamierza zaproponować działanie na szczeblu Unii.

5.W przypadku gdy Komisja nie uzna za stosowne proponowania działań na szczeblu Unii, zainteresowane państwo członkowskie w terminie dwóch miesięcy od otrzymania szczegółowej opinii, o której mowa w ust. 4, składa Komisji sprawozdanie na temat działań, jakie zamierza podjąć w odniesieniu do tej szczegółowej opinii. Komisja przedstawia uwagi na temat działań zaproponowanych przez państwo członkowskie.

6.W przypadku gdy Komisja wyrazi zamiar zaproponowania działań na szczeblu Unii, dane państwo członkowskie powstrzymuje się od przyjmowania krajowych środków, o których mowa w ust. 2 lit. c).

7.Jeżeli w dniu [proszę wstawić datę wejścia w życie niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie stosowały już przepisy krajowe transponujące dyrektywę (UE) 2015/849 do innych sektorów niż podmioty zobowiązane, państwa te mogą stosować wymogi rozporządzenia[proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] do tych sektorów.

Do dnia [sześć miesięcy po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie powiadamiają Komisję o sektorach określonych na szczeblu krajowym zgodnie z akapitem pierwszym, do których stosować się mają wymogi rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], przekazując wraz z powiadomieniem uzasadnienie, dlaczego uznano, że sektory te są narażone na ryzyko związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. W terminie sześciu miesięcy od takiego powiadomienia Komisja, po konsultacji z AMLA, wydaje szczegółową opinię obejmującą ust. 4 lit. a) i b), w której wskazuje również, czy zamierza zaproponować działanie na szczeblu Unii. W przypadku gdy Komisja nie uzna za stosowne proponowania działań na szczeblu Unii, stosuje się ust. 5.

8.Do dnia [rok po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy], a następnie co roku Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej skonsolidowany wykaz sektorów, w odniesieniu do których państwa członkowskie postanowiły stosować wymogi rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

Artykuł 4

Wymogi dotyczące niektórych usługodawców

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby kantory wymiany walut i biura realizujące czeki oraz podmioty świadczące usługi na rzecz trustów lub spółek podlegały obowiązkowi rejestracji lub uzyskania zezwolenia.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie podmioty świadczące usługi hazardowe były regulowane.

Artykuł 5

Punkty kontaktowe

1.Państwa członkowskie mogą wymagać, aby emitenci pieniądza elektronicznego zdefiniowani w art. 2 pkt 3 dyrektywy 2009/110/WE 44 , dostawcy usług płatniczych zdefiniowani w art. 4 pkt 11 dyrektywy (UE) 2015/2366 oraz dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów działający przez pośredników znajdujących się w przyjmującym państwie członkowskim i działający na podstawie prawa przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług, których siedziba zarządu znajduje się w innym państwie członkowskim, wyznaczyli centralny punkt kontaktowy na ich terytorium. Centralny punkt kontaktowy zapewnia, w imieniu podmiotu prowadzącego działalność transgraniczną, zgodność z przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz ułatwia nadzór ze strony organów nadzoru, w tym poprzez dostarczanie organom nadzoru dokumentów i informacji na żądanie.

2.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. Te projekty regulacyjnych standardów technicznych określają kryteria ustalania okoliczności, w których właściwe jest wyznaczenie centralnego punktu kontaktowego na podstawie ust. 1, oraz funkcje centralnych punktów kontaktowych.

3.Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszej dyrektywy przez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 38–41 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

Artykuł 6

Kontrole kadry kierowniczej wyższego szczebla i beneficjentów rzeczywistych niektórych podmiotów zobowiązanych

1.Państwa członkowskie wymagają, aby organy nadzoru sprawdzały, czy członkowie kadry kierowniczej wyższego szczebla podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 4, oraz beneficjenci rzeczywiści takich podmiotów postępują uczciwie i etycznie. Kadra kierownicza wyższego szczebla takich podmiotów powinna również posiadać wiedzę i doświadczenie niezbędne do wykonywania swoich funkcji.

2.W odniesieniu do podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b), d), e) oraz h)–l) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru stosowały niezbędne środki w celu uniemożliwienia osobom skazanym za pranie pieniędzy, za któregokolwiek z powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub za finansowanie terroryzmu bądź ich wspólnikom uzyskania profesjonalnej akredytacji, pełnienia funkcji kierowniczych w tych podmiotach zobowiązanych lub bycia ich beneficjentami rzeczywistymi.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru sprawdzały w regularnych odstępach czasu i z uwzględnieniem wyników analizy ryzyka, czy wymogi określone w ust. 1 i 2 są nadal spełniane. W szczególności sprawdzają, czy kadra kierownicza wyższego szczebla działa uczciwie i etycznie oraz posiada wiedzę i doświadczenie niezbędne do wykonywania swoich funkcji, w przypadkach gdy istnieją uzasadnione przesłanki, by podejrzewać, że dokonano lub usiłowano dokonać prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu lub gdy istnieje zwiększone ryzyko prania lub finansowania terroryzmu w podmiocie zobowiązanym.

4.Organy nadzoru są uprawnione do żądania odwołania wszelkich osób skazanych za pranie pieniędzy, za którekolwiek z powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub za finansowanie terroryzmu z funkcji kierowniczych w podmiotach zobowiązanych, o których mowa w ust. 1 i 2. Organy nadzoru są uprawnione do odwołania członków kadry kierowniczej wyższego szczebla, w przypadku których nie uznano, że postępują uczciwie i etycznie i posiadają wiedzę i doświadczenie niezbędne do wykonywania ich funkcji.

5.W przypadku gdy osoba skazana za pranie pieniędzy, za którekolwiek z powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub za finansowanie terroryzmu jest beneficjentem rzeczywistym podmiotu zobowiązanego, o którym mowa w ust. 2, państwa członkowskie zapewniają możliwość odsunięcia takich osób od każdego podmiotu zobowiązanego, w tym poprzez przyznanie organom nadzoru uprawnienia do żądania zbycia udziałów przez beneficjenta rzeczywistego w podmiocie zobowiązanym.

6.Do celów niniejszego artykułu państwa członkowskie zapewniają, aby zgodnie z ich prawem krajowym organy nadzoru lub wszelkie inne organy właściwe na szczeblu krajowym do przeprowadzenia oceny, czy osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, są odpowiednie, sprawdzały istnienie informacji o odnośnym wyroku skazującym zapadłym wobec danej osoby w rejestrze karnym. Wszelka wymiana informacji do tych celów jest prowadzona zgodnie z decyzją ramową 2009/315/WSiSW i decyzją 2009/316/WSiSW wdrożonymi do prawa krajowego.

Sekcja 2

Ocena ryzyka

Artykuł 7

Ponadnarodowa ocena ryzyka

1.Komisja przeprowadza ocenę ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, które to ryzyko ma wpływ na rynek wewnętrzny i jest związane z działalnością transgraniczną.

W tym celu najpóźniej do dnia [cztery lata od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] Komisja sporządzi sprawozdanie identyfikujące, analizujące i oceniające to ryzyko na szczeblu Unii. Następnie Komisja uaktualnia to sprawozdanie co cztery lata. W stosownych przypadkach Komisja może częściej aktualizować części sprawozdania.

2.Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje co najmniej:

a)obszary i sektory rynku wewnętrznego narażone na ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;

b)charakter i poziom ryzyka związanego z każdym obszarem i sektorem;

c)najpowszechniejsze metody wykorzystywane przez przestępców do prania nielegalnych dochodów, w tym, gdy są dostępne informacje na ten temat, metody wykorzystywane zwłaszcza w przypadku transakcji realizowanych między państwami członkowskimi a państwami trzecimi, niezależnie od identyfikacji państwa trzeciego zgodnie z rozdziałem III sekcja 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final];

d)ryzyko niewdrożenia i uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji.

3.Komisja wydaje państwom członkowskim zalecenia w sprawie środków odpowiednich do celów zaradzenia zidentyfikowanemu ryzyku. W przypadku gdy państwa członkowskie zdecydują o niestosowaniu któregokolwiek z zaleceń w swoich krajowych systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, powiadamiają o tym Komisję i przedstawiają uzasadnienie swojej decyzji.

4.Do dnia [trzy lata po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA wydaje skierowaną do Komisji opinię w sprawie mającego wpływ na Unię ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Następnie AMLA wydaje opinię co dwa lata.

5.Przy przeprowadzaniu oceny, o której mowa w ust. 1, Komisja organizuje prace na szczeblu Unii i uwzględnia opinie, o których mowa w ust. 4, oraz włącza w prace ekspertów państw członkowskich w dziedzinie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, przedstawicieli krajowych organów nadzoru i jednostek analityki finansowej, a także AMLA, oraz, w stosownych przypadkach, przedstawicieli innych organów na szczeblu Unii.

6.W ciągu dwóch lat od przyjęcia sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, a następnie co cztery lata Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat działań podjętych na podstawie ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu.

Artykuł 8

Krajowa ocena ryzyka

1.Każde państwo członkowskie przeprowadza krajową ocenę ryzyka w celu zidentyfikowania, ocenienia, zrozumienia i ograniczenia ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, które ma na nie wpływ. Państwo członkowskie aktualizuje tę ocenę ryzyka i dokonuje jej przeglądu co najmniej raz na cztery lata.

Każde państwo członkowskie podejmuje również odpowiednie działania w celu zidentyfikowania, ocenienia, zrozumienia i ograniczenia ryzyka niewdrożenia i uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji.

2.Każde państwo członkowskie wyznacza organ lub ustanawia mechanizm w celu koordynowania działań podejmowanych na szczeblu krajowym w odpowiedzi na ryzyko, o którym mowa w ust. 1. Nazwę wyznaczonego organu lub opis mechanizmu przekazuje się Komisji, AMLA oraz pozostałym państwom członkowskim.

3.Przeprowadzając krajowe oceny ryzyka, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, państwa członkowskie biorą pod uwagę sprawozdanie, o którym mowa w art. 7 ust. 1.

4.Każde państwo członkowskie wykorzystuje krajową ocenę ryzyka do:

a)poprawy swojego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, w szczególności poprzez identyfikowanie wszelkich obszarów, w których podmioty zobowiązane mają obowiązek zastosowania wzmocnionych środków oraz, w stosownych przypadkach, poprzez precyzowanie, jakie środki należy zastosować;

b)identyfikacji, w stosownych przypadkach, sektorów lub obszarów, dla których ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu jest niższe lub wyższe;

c)oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu związanego z każdym rodzajem osób prawnych i porozumień prawnych na swoim terytorium oraz do zdobycia wiedzy na temat narażenia na ryzyko, którego źródłem są zagraniczne osoby prawne i zagraniczne porozumienia prawne;

d)podejmowania decyzji w sprawie przydziału zasobów i ustalania priorytetów w odniesieniu do zasobów przeznaczonych na zwalczanie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz przypadków niewdrażania ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji i uchylania się od nich;

e)zapewnienia opracowania stosownych zasad dla każdego sektora lub obszaru, odpowiednio do ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;

f)niezwłocznego udostępnienia właściwym organom i podmiotom zobowiązanym odpowiednich informacji, aby ułatwić im przeprowadzanie własnych ocen ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, a także oceny ryzyka uchylania się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji, o której to ocenie mowa w art. 8 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

W krajowej ocenie ryzyka państwa członkowskie opisują strukturę instytucjonalną i szeroko zakrojone procedury w ramach swojego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, co obejmuje między innymi jednostki analityki finansowej, organy podatkowe i prokuratury, a także przeznaczone na ten cel zasoby ludzkie i finansowe w zakresie, w jakim informacje te są dostępne.

5.Państwa członkowskie udostępniają wyniki swoich krajowych ocen ryzyka, łącznie z ich aktualizacjami, Komisji, AMLA oraz pozostałym państwom członkowskim. Każde państwa członkowskie może w stosownych przypadkach przekazywać państwu członkowskiemu przeprowadzającemu krajową ocenę ryzyka odpowiednie dodatkowe informacje. Streszczenie oceny podaje się do publicznej wiadomości. Streszczenie to nie może zawierać informacji niejawnych. Zawarte w nim informacje nie mogą umożliwiać identyfikacji jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej.

Artykuł 9

Statystyki

1.Państwa członkowskie prowadzą kompleksowe statystyki dotyczące kwestii istotnych dla skuteczności swoich ram w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu na potrzeby przeglądu skuteczności tych ram.

2.Statystyki, o których mowa w ust. 1, obejmują:

a)dane określające wielkość i znaczenie poszczególnych sektorów objętych zakresem niniejszej dyrektywy, w tym liczbę osób fizycznych i podmiotów, a także znaczenie gospodarcze każdego sektora;

b)dane liczbowe dotyczące zgłaszania, dochodzeń i postępowań sądowych w ramach krajowego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w tym liczbę zgłoszeń podejrzanych transakcjach skierowanych do jednostki analityki finansowej, działania następcze podjęte w związku z tymi zgłoszeniami, informacje na temat transgranicznych fizycznych transferów środków pieniężnych przekazane jednostce analityki finansowej zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2018/1672 wraz z informacjami na temat działań następczych podjętych w związku z przekazanymi informacjami oraz, w ujęciu rocznym, liczbę spraw, w których przeprowadzono dochodzenie, liczbę osób ściganych i osób skazanych za przestępstwa polegające na praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu, rodzaje przestępstw źródłowych zidentyfikowanych zgodnie z art. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1673 45 , o ile takie informacje są dostępne, oraz wartość w euro zabezpieczonego, zajętego lub skonfiskowanego mienia;

c)o ile są dostępne, dane określające liczbę i odsetek zgłoszeń, w następstwie których podjęto dalsze dochodzenie, wraz ze sprawozdaniem rocznym sporządzonym przez jednostki analityki finansowej na podstawie art. 21;

d)dane dotyczące liczby transgranicznych wniosków o udzielenie informacji, jakie zostały złożone, wpłynęły, zostały odrzucone oraz częściowo lub w całości zostały rozpatrzone przez jednostkę analityki finansowej, w podziale na państwa, z których wpłynęły wnioski;

e)liczbę wniosków o udzielenie wzajemnej pomocy prawnej lub innych międzynarodowych wniosków o udzielenie informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych i informacji o rachunkach bankowych, o których mowa w rozdziale IV rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz w rozdziale II sekcja 1 i 2 niniejszej dyrektywy, otrzymanych od odpowiedników spoza Unii lub im przekazanych, w podziale na właściwe organy i państwa, z których wpłynęły wnioski;

f)zasoby ludzkie przydzielone organom nadzoru, a także zasoby ludzkie przydzielone jednostce analityki finansowej w celu wypełniania zadań określonych w art. 17;

g)liczbę działań nadzorczych przeprowadzonych na miejscu i zdalnie, liczbę naruszeń stwierdzonych w wyniku działań nadzorczych oraz kar lub środków administracyjnych zastosowanych przez organy nadzoru i organy samorządu zawodowego zgodnie z rozdziałem IV sekcja 4;

h)liczbę i rodzaj naruszeń stwierdzonych w związku z obowiązkami określonymi w rozdziale IV rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz kar lub środków administracyjnych zastosowanych w związku z tymi naruszeniami, a także liczbę inspekcji przeprowadzonych przez podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr na podstawie art. 10 ust. 8 niniejszej dyrektywy.

3.Państwa członkowskie zapewniają coroczne gromadzenie i przekazywanie Komisji statystyk, o których mowa w ust. 2. Statystyki, o których mowa w ust. 2 lit. a), c), d) i f), przekazuje się również AMLA.

AMLA przechowuje te statystyki w swojej bazie danych zgodnie z art. 11 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

4.Do dnia [trzy lata po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA przyjmuje skierowaną do Komisji opinię w sprawie metodyki gromadzenia danych statystycznych, o których mowa w ust. 2 lit. a), c), d) i f).

5.Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych określających metodykę gromadzenia danych statystycznych, o których mowa w ust. 2, oraz mechanizmy przekazywania tych danych Komisji i AMLA. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 54 ust. 2.

6.Komisja publikuje dwuletnie sprawozdanie podsumowujące i wyjaśniające statystyki, o których mowa w ust. 2, i udostępnia je na swojej stronie internetowej.

ROZDZIAŁ II

REJESTRY

Sekcja I

Rejestry beneficjentów rzeczywistych

Artykuł 10

Rejestry beneficjentów rzeczywistych

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych, o których mowa w art. 44 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], oraz informacje na temat mechanizmów powierniczych, o których mowa w art. 47 tego rozporządzenia, były przechowywane w centralnym rejestrze w państwie członkowskim, w którym podmiot prawny jest zarejestrowany lub w którym powiernik lub osoba zajmująca równoważne stanowisko w podobnym porozumieniu prawnym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Wymóg taki nie ma zastosowania do spółek notowanych na rynku regulowanym, które podlegają wymogom ujawniania informacji równoważnym wymogom ustanowionym w niniejszej dyrektywie lub które podlegają równoważnym standardom międzynarodowym.

Informacje o beneficjentach rzeczywistych zawarte w centralnych rejestrach mogą być gromadzone zgodnie z systemami krajowymi.

2.W przypadku gdy istnieją powody, by wątpić w dokładność informacji o beneficjentach rzeczywistych przechowywanych w rejestrach centralnych, państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty prawne i porozumienia prawne były zobowiązane do dostarczania dodatkowych informacji z uwzględnieniem wyników analizy ryzyka, w tym uchwał zarządu i protokołów ich posiedzeń, umów partnerskich, umów powierniczych, pełnomocnictw lub innych umów i dokumentów.

3.Jeżeli żadnej osoby nie zidentyfikowano jako beneficjenta rzeczywistego zgodnie z art. 45 ust. 2 i 3 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], w rejestrze centralnym umieszcza się:

a)oświadczenie wraz z uzasadnieniem, że nie istnieje beneficjent rzeczywisty lub że nie można było zidentyfikować i zweryfikować beneficjenta rzeczywistego (beneficjentów rzeczywistych);

b)dane osoby fizycznej lub osób fizycznych, które zajmują stanowiska kierownicze wyższego szczebla w przedsiębiorstwie lub podmiocie prawnym równoważne informacjom wymaganym na podstawie art. 44 ust. 1 lit. a) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

4.Komisja jest uprawniona do przyjęcia, w drodze aktów wykonawczych, formatu przekazywania informacji o beneficjentach rzeczywistych do centralnego rejestru. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 54 ust. 2.

5.Państwa członkowskie wymagają, aby informacje o beneficjentach rzeczywistych przechowywane w centralnych rejestrach były odpowiednie, dokładne i aktualne. W tym celu państwo członkowskie stosuje co najmniej następujące wymogi:

a)podmioty zobowiązane zgłaszają podmiotowi odpowiedzialnemu za rejestry centralne wszelkie stwierdzone rozbieżności między informacjami o beneficjentach rzeczywistych dostępnymi w centralnych rejestrach a dostępnymi im informacjami o beneficjentach rzeczywistych zgodnie z art. 18 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy].

b)właściwe organy, w stosownych przypadkach i w zakresie, w jakim wymóg ten nie zakłóca niepotrzebnie realizacji ich funkcji, zgłaszają podmiotowi odpowiedzialnemu za rejestry centralne wszelkie stwierdzone rozbieżności między informacjami o beneficjentach rzeczywistych dostępnymi w centralnych rejestrach a dostępnymi im informacjami o beneficjentach rzeczywistych.

6.Państwa członkowskie wymagają, aby zgłoszenia rozbieżności, o których mowa w ust. 5, dokonywano w terminie 14 dni kalendarzowych od wykrycia rozbieżności. W przypadkach niższego ryzyka, do których zastosowanie mają środki przewidziane w rozdziale III sekcja 3 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], państwa członkowskie mogą zezwolić podmiotom zobowiązanym na zwracanie się do klienta o skorygowanie rozbieżności o charakterze technicznym – które nie utrudniają identyfikacji beneficjenta rzeczywistego (beneficjentów rzeczywistych) – bezpośrednio w podmiocie odpowiedzialnym za rejestry centralne.

7.Państwa członkowskie zapewniają podjęcie przez podmiot odpowiedzialny za rejestry centralne odpowiednich działań w celu skorygowania rozbieżności, w tym zmianę informacji zawartych w rejestrach centralnych, w przypadku gdy podmiot jest w stanie zidentyfikować i zweryfikować informacje o beneficjentach rzeczywistych. Konkretną wzmiankę o zgłoszonych rozbieżnościach umieszcza się w centralnych rejestrach i jest ona widoczna co najmniej dla właściwych organów i podmiotów zobowiązanych.

8.W przypadku podmiotów o charakterze korporacyjnym i innych podmiotów prawnych państwa członkowskie zapewniają, aby podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr beneficjentów rzeczywistych był uprawniony do przeprowadzania kontroli, w tym dochodzeń na miejscu w lokalach lub siedzibie statutowej podmiotu prawnego, w celu ustalenia aktualnych właścicieli rzeczywistych podmiotu oraz sprawdzenia, czy informacje przekazane do centralnego rejestru są dokładne, odpowiednie i aktualne. Przysługującego centralnemu rejestrowi prawa do weryfikacji takich informacji nie można w żaden sposób ograniczać ani wyłączać, ani też utrudniać jego wykonywania.

9.Państwa członkowskie zapewniają, aby podmiot odpowiedzialny za centralny rejestr był uprawniony do nakładania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających środków lub sankcji za nieprzekazanie do rejestru dokładnych, odpowiednich i aktualnych informacji o beneficjentach rzeczywistych.

10.Państwa członkowskie zapewniają, aby w sytuacji gdy – w trakcie kontroli przeprowadzanych na podstawie niniejszego artykułu lub w jakikolwiek inny sposób – podmioty odpowiedzialne za rejestry beneficjentów rzeczywistych odkryją okoliczności mogące mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, niezwłocznie informowały o tym jednostkę analityki finansowej.

11.Rejestry centralne podlegają integracji za pośrednictwem europejskiej centralnej platformy ustanowionej w art. 22 ust. 1 dyrektywy (UE) 2017/1132.

12.Informacje, o których mowa w ust. 1, są dostępne w krajowych rejestrach i systemie integracji centralnych rejestrów beneficjentów rzeczywistych przez okres co najmniej pięć lat, lecz nie dłuższy niż 10 lat od wykreślenia podmiotu o charakterze korporacyjnym lub podmiotu prawnego z rejestru.

Artykuł 11

Ogólne zasady dotyczące dostępu właściwych organów, organów samorządu zawodowego i podmiotów zobowiązanych do rejestrów beneficjentów rzeczywistych

1.Państwa członkowskie zapewniają właściwym organom terminowy, nieograniczony i swobodny dostęp do informacji przechowywanych w zintegrowanych centralnych rejestrach, o których mowa w art. 10, bez powiadamiania danego podmiotu lub porozumienia.

2.Dostępu do centralnych rejestrów, o których mowa w art. 10, udziela się jednostkom analityki finansowej, organom nadzoru, organom publicznym odpowiedzialnym za zwalczanie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, a także organom podatkowym i organom, które mają za zadanie prowadzenie dochodzeń w sprawie prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych i finansowania terroryzmu lub ich ściganie, wykrywanie i zajmowanie, zabezpieczanie i konfiskatę mienia pochodzącego z działalności przestępczej. Organom samorządu zawodowego udziela się dostępu do rejestrów, gdy pełnią one funkcje nadzorcze.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby przy stosowaniu środków należytej staranności wobec klienta zgodnie z rozdziałem III rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy] podmioty zobowiązane miały terminowy dostęp do informacji przechowywanych w zintegrowanych centralnych rejestrach, o których mowa w art. 10.

4.Do dnia [trzy miesiące od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie przekazują Komisji wykaz właściwych organów i organów samorządu zawodowego oraz kategorii podmiotów zobowiązanych, którym przyznano dostęp do rejestrów, oraz powiadamiają ją o rodzaju informacji dostępnych podmiotom zobowiązanym, a także o informacjach o beneficjentach rzeczywistych, które mogą być publicznie dostępne zgodnie z art. 12. Państwa członkowskie aktualizują takie powiadomienie w przypadku wystąpienia zmian w wykazie właściwych organów lub kategorii podmiotów zobowiązanych lub w zakresie dostępu przyznanego podmiotom zobowiązanym lub ogółowi społeczeństwa. Komisja udostępnia pozostałym państwom członkowskim informacje na temat dostępu właściwych organów i podmiotów zobowiązanych, w tym wszelkich ich zmian.

Artykuł 12

Szczegółowe przepisy regulujące publiczny dostęp do rejestrów beneficjentów rzeczywistych

1.Państwa członkowskie zapewniają każdemu członkowi społeczeństwa dostęp do następujących informacji przechowywanych w zintegrowanych centralnych rejestrach, o których mowa w art. 10:

a)w przypadku podmiotów prawnych – co najmniej imię i nazwisko, miesiąc i rok urodzenia oraz państwo zamieszkania i obywatelstwo beneficjenta rzeczywistego, a także charakter i skala posiadanego udziału;

b)w przypadku trustów powstałych w drodze czynności prawnej lub podobnych porozumień prawnych – imię i nazwisko, miesiąc i rok urodzenia oraz państwo zamieszkania i obywatelstwo beneficjenta rzeczywistego, a także charakter i skala posiadanego udziału, pod warunkiem że osoba ubiegająca się o dostęp jest w stanie wykazać uzasadniony interes.

Oprócz informacji wymienionych w akapicie pierwszym lit. a) państwa członkowskie mogą, na warunkach określonych w prawie krajowym, umożliwić dostęp do dodatkowych informacji niezbędnych do identyfikacji beneficjenta rzeczywistego. Te dodatkowe informacje obejmują co najmniej datę urodzenia lub dane kontaktowe, zgodnie z przepisami Unii i państw członkowskich dotyczącymi ochrony danych.

2.Państwa członkowskie mogą uzależnić publiczny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych przechowywanych w ich centralnych rejestrach od konieczności uwierzytelnienia przy użyciu środków identyfikacji elektronicznej i odpowiednich usług zaufania określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 46 oraz uiszczenia opłaty, która nie może przekraczać kosztów administracyjnych udostępniania informacji, w tym kosztów utrzymania i rozwoju rejestru.

Artykuł 13

Wyjątki od zasad dostępu do rejestrów beneficjentów rzeczywistych

W wyjątkowych okolicznościach określonych w prawie krajowym, jeżeli dostęp, o którym mowa w art. 11 ust. 3 i art. 12 ust. 1, narażałby beneficjenta rzeczywistego na niewspółmierne ryzyko nadużycia finansowego, uprowadzenia, szantażu, wymuszenia, nękania, przemocy lub zastraszenia lub jeżeli beneficjent rzeczywisty jest osobą małoletnią lub z innych względów nieposiadającą pełnej zdolności do czynności prawnych, państwa członkowskie mogą w indywidualnych przypadkach przewidzieć wyłączenie takiego dostępu w odniesieniu do całości lub części danych osobowych beneficjentów rzeczywistych. Państwa członkowskie zapewniają, by takie wyłączenia były przyznawane po przeprowadzeniu szczegółowej oceny wyjątkowego charakteru okoliczności. Zagwarantowane musi być prawo do kontroli administracyjnej decyzji o przyznaniu wyłączenia oraz do skutecznego środka zaskarżenia. Państwo członkowskie, które przyznało wyłączenia, publikuje roczne dane statystyczne dotyczące liczby udzielonych wyłączeń wraz z uzasadnieniem oraz przekazuje te dane Komisji.

Wyłączenia przyznane na podstawie niniejszego artykułu nie mają zastosowania do podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. b) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], będących urzędnikami publicznymi.

Sekcja 2

Informacje dotyczące rachunku bankowego

Artykuł 14

Rejestry rachunków bankowych i systemy wyszukiwania danych elektronicznych

1.Państwa członkowskie ustanawiają scentralizowane automatyczne mechanizmy, takie jak centralny rejestr lub centralne systemy wyszukiwania danych elektronicznych, które umożliwiają terminową identyfikację dowolnej osoby fizycznej lub prawnej posiadającej lub kontrolującej rachunki płatnicze oraz rachunki bankowe identyfikowane za pomocą IBAN, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 47 , a także skrytki depozytowe w instytucji kredytowej na ich terytorium.

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o specyfice tych mechanizmów krajowych, jak również o kryteriach, na podstawie których informacje umieszcza się w tych mechanizmach krajowych.

2.Państwa członkowskie zapewniają, by informacje przechowywane w scentralizowanych mechanizmach, o których mowa w ust. 1, były bezpośrednio i natychmiastowo dostępne dla krajowych jednostek analityki finansowej z zachowaniem ich pierwotnej formy i treści. Informacje te są również dostępne dla właściwych organów krajowych do celów wykonywania ich obowiązków na mocy niniejszej dyrektywy.

3.Następujące informacje muszą być dostępne oraz musi istnieć możliwość ich wyszukiwania za pomocą scentralizowanych mechanizmów, o których mowa w ust. 1:

a)w przypadku klienta będącego posiadaczem rachunku i dowolnej osoby, która twierdzi, że działa w imieniu klienta: imię i nazwisko lub nazwa, uzupełnione albo o inne dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny;

b)w przypadku beneficjenta rzeczywistego klienta będącego posiadaczem rachunku: imię i nazwisko lub nazwa, uzupełnione albo o inne dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny;

c)w przypadku rachunku bankowego lub płatniczego: numer IBAN oraz data otwarcia i zamknięcia rachunku;

d)w przypadku skrytki depozytowej: imię i nazwisko lub nazwa najemcy, uzupełnione albo o inne dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy], albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny, oraz czas trwania najmu.

4.Państwa członkowskie mogą wymagać, aby jednostkom analityki finansowej i innym właściwym organom zapewniano dostęp do innych informacji, które uznano za mające zasadnicze znaczenie dla wykonywania ich obowiązków przewidzianych w niniejszej dyrektywie, oraz możliwość wyszukiwania tych informacji za pomocą scentralizowanych mechanizmów.

5.Scentralizowane automatyczne mechanizmy, o których mowa w ust. 1, są zintegrowane za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu do rejestrów rachunków bankowych, który ma zostać opracowany i obsługiwany przez Komisję.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania, w drodze aktów wykonawczych, specyfikacji technicznych i procedur dotyczących połączenia scentralizowanych automatycznych mechanizmów państw członkowskich z pojedynczym punktem dostępu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 54 ust. 2.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje, o których mowa w ust. 3, były dostępne za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy. Państwa członkowskie wprowadzają odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby za pośrednictwem krajowych scentralizowanych automatycznych mechanizmów oraz za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy, o którym mowa w niniejszym ustępie, udostępniano jedynie informacje, o których mowa w ust. 3, które są aktualne i odpowiadają faktycznym informacjom o rachunkach bankowych. Dostępu do tych informacji udziela się zgodnie z przepisami o ochronie danych.

Innych informacji, które państwa członkowskie uznają za istotne dla jednostek analityki finansowej i innych właściwych organów na podstawie ust. 4, nie udostępnia się za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy ani nie umożliwia się ich wyszukiwania za pośrednictwem tego pojedynczego punktu dostępu.

7.Krajowym jednostkom analityki finansowej zapewnia się natychmiastowy i niefiltrowany dostęp do informacji na temat rachunków płatniczych i bankowych oraz skrytek depozytowych w innych państwach członkowskich, które to informacje są dostępne za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy. Państwa członkowskie współpracują między sobą oraz z Komisją w celu wdrożenia przepisów niniejszego ustępu.

Państwa członkowskie zapewniają, aby pracownicy krajowych jednostek analityki finansowej przestrzegali wysokich standardów zawodowych w zakresie poufności i ochrony danych, cechowali się wysoką etyką zawodową i posiadali odpowiednie kwalifikacje.

8.Państwa członkowskie zapewniają wprowadzenie środków technicznych i organizacyjnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych zgodnie z wysokimi standardami technologicznymi do celów wykonywania przez jednostki analityki finansowej uprawnień do uzyskania dostępu do informacji dostępnych za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy zgodnie z ust. 5 i 6 oraz do wyszukiwania takich informacji za pośrednictwem takiego pojedynczego punktu dostępu.

Artykuł 15

Akty wykonawcze dotyczące integracji rejestrów

1.W razie potrzeby Komisja jest uprawniona do przyjmowania, w drodze aktów wykonawczych, specyfikacji technicznych i procedur niezbędnych do zapewnienia integracji rejestrów centralnych państw członkowskich zgodnie z art. 10 ust. 11 w odniesieniu do:

a)specyfikacji technicznej określającej zestaw danych technicznych niezbędnych, by platforma realizowała swoje funkcje, jak również metodę przechowywania, wykorzystywania i ochrony takich danych;

b)wspólnych kryteriów, zgodnie z którymi informacje o beneficjentach rzeczywistych są dostępne za pośrednictwem systemu integracji rejestrów, zależnie od poziomu dostępu przyznawanego przez państwa członkowskie;

c)szczegółów technicznych dotyczących sposobu, w jaki mają być udostępniane informacje o beneficjentach rzeczywistych;

d)technicznych warunków dostępności usług świadczonych przez system integracji rejestrów;

e)technicznych warunków wdrażania poszczególnych rodzajów dostępu do informacji o beneficjentach rzeczywistych zgodnie z art. 11 i 12 niniejszej dyrektywy, w tym uwierzytelniania użytkowników za pomocą środków identyfikacji elektronicznej i odpowiednich usług zaufania, jak określono w rozporządzeniu (UE) nr 910/2014;

f)warunków płatności, w przypadku gdy dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych wymaga uiszczenia opłaty zgodnie z art. 12 ust. 2, z uwzględnieniem dostępnych metod płatności, takich jak zdalne transakcje płatnicze.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 54 ust. 2.

2.W razie potrzeby Komisja jest uprawniona do przyjmowania, w drodze aktów wykonawczych, specyfikacji technicznych i procedur niezbędnych do zapewnienia integracji scentralizowanych mechanizmów państw członkowskich, o których mowa w art. 14 ust. 5, w odniesieniu do:

a)specyfikacji technicznej określającej metody komunikacji w formie elektronicznej do celów pojedynczego punktu dostępu do rejestrów rachunków bankowych;

b)specyfikacji technicznej protokołów komunikacyjnych;

c)specyfikacji technicznej określającej bezpieczeństwo danych, środki ochrony danych, wykorzystanie i ochronę informacji możliwych do przeszukiwania i dostępnych za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu do rejestrów rachunków bankowych integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy;

d)wspólnych kryteriów, według których można wyszukiwać informacje o rachunkach bankowych za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy;

e)szczegółowych informacji technicznych dotyczących sposobu udostępniania informacji za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy, w tym uwierzytelniania użytkowników za pomocą środków identyfikacji elektronicznej i odpowiednich usług zaufania, jak określono w rozporządzeniu (UE) nr 910/2014;

f)technicznych warunków dostępności usług świadczonych przez pojedynczy punkt dostępu integrujący scentralizowane automatyczne mechanizmy.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 54 ust. 2.

3.Przyjmując akty wykonawcze, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja uwzględnia sprawdzone technologie i istniejące praktyki. Komisja zapewnia, aby pojedynczy punkt dostępu, który ma zostać opracowany i obsługiwany, nie ponosił kosztów wykraczających poza to, co jest bezwzględnie konieczne dla wdrożenia niniejszej dyrektywy.

Sekcja 3

Rejestry nieruchomości

Artykuł 16

Rejestry nieruchomości

1.Państwa członkowskie zapewniają właściwym organom dostęp do informacji, które umożliwiają terminową identyfikację dowolnej osoby fizycznej lub prawnej będącej właścicielem nieruchomości, w tym za pomocą rejestrów lub systemów wyszukiwania danych elektronicznych, jeżeli takie rejestry lub systemy są dostępne. Właściwym organom zapewnia się również dostęp do informacji umożliwiających identyfikację i analizę transakcji dotyczących nieruchomości, w tym ich wartości ekonomicznej i danych dotyczących osób fizycznych lub prawnych uczestniczących w tych transakcjach, co obejmuje również informacje, o ile są dostępne, na temat tego, czy osoba fizyczna lub prawna jest właścicielem, sprzedaje lub nabywa nieruchomość w imieniu porozumienia prawnego.

Jednostkom analityki finansowej przyznaje się bezpośredni i natychmiastowy dostęp do informacji, o których mowa w akapicie pierwszym.

2.Do dnia [trzy miesiące od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie przekazują Komisji wykaz właściwych organów, którym przyznano dostęp do rejestrów lub systemów, o których mowa w ust. 1, oraz powiadamiają ją o rodzaju informacji, które są dostępne właściwym organom. Państwa członkowskie aktualizują takie powiadomienie w przypadku wystąpienia zmian w wykazie właściwych organów lub w zakresie przyznanego dostępu do informacji. Komisja udostępnia te informacje, w tym wszelkie ich zmiany, pozostałym państwom członkowskim.

ROZDZIAŁ III

Jednostki analityki finansowej

Artykuł 17

Ustanowienie jednostek analityki finansowej

1.Każde państwo członkowskie ustanawia jednostkę analityki finansowej w celu zapobiegania przypadkom prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, wykrywania takich przypadków oraz ich skutecznego zwalczania.

2.Jednostka analityki finansowej jest jedyną centralną jednostką krajową odpowiedzialną za otrzymywanie i analizowanie podejrzanych transakcji i innych informacji istotnych z punktu widzenia prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu przekazywanych przez podmioty zobowiązane zgodnie z art. 50 lub zgłoszeń dokonywanych przez podmioty zobowiązane zgodnie z art. 59 ust. 4 lit. b) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz przez organy celne zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2018/1672.

3.Jednostka analityki finansowej jest odpowiedzialna za ujawnianie wyników swoich analiz oraz wszelkich innych stosownych informacji innym właściwym organom, jeżeli istnieją podstawy, by podejrzewać pranie pieniędzy, powiązane z nim przestępstwa źródłowe lub finansowanie terroryzmu. Jednostka analityki finansowej mieć możliwość uzyskiwania dodatkowych informacji od podmiotów zobowiązanych.

Analityczna funkcja jednostki analityki finansowej obejmuje następujące elementy:

a)analizę operacyjną koncentrującą się na poszczególnych przypadkach i szczegółowych celach lub na odpowiednich wybranych informacjach, w zależności od rodzaju i ilości ujawnionych informacji oraz spodziewanego wykorzystania informacji po rozpowszechnieniu;

b)analizę strategiczną dotyczącą tendencji i schematów działania w dziedzinie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.

Do dnia [rok od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA wydaje skierowane do jednostek analityki finansowej wytyczne dotyczące charakteru, cech i celów analizy operacyjnej i strategicznej.

4.Każda jednostka analityki finansowej musi być niezależna i autonomiczna pod względem operacyjnym, co oznacza, że musi posiadać uprawnienia i możliwości, by swobodnie wykonywać swoje funkcje, w tym być w stanie podejmować autonomiczne decyzje w zakresie analizowania, żądania i rozpowszechniania określonych informacji. Musi być ona wolna od wszelkich nieuzasadnionych nacisków lub ingerencji politycznych, rządowych lub branżowych.

Jeżeli jednostka analityki finansowej jest zlokalizowana w ramach istniejącej struktury innego organu, podstawowe funkcje jednostki analityki finansowej muszą być niezależne i operacyjnie oddzielone od innych funkcji organu przyjmującego.

5.Państwa członkowskie udostępniają swoim jednostkom analityki finansowej odpowiednie zasoby finansowe, ludzkie i techniczne na potrzeby wykonywania ich zadań. Jednostki analityki finansowej muszą być w stanie pozyskiwać i wykorzystywać zasoby niezbędne do wykonywania swoich funkcji. Ich personel cechuje się wysokim poziomem etyki zawodowej i odpowiednimi kwalifikacjami oraz utrzymuje wysokie standardy zawodowe.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej posiadały przepisy regulujące bezpieczeństwo i poufność informacji.

7.Każde państwo członkowskie zapewnia, aby jego jednostka analityki finansowej była w stanie, zgodnie z art. 45, niezależnie dokonywać z innymi właściwymi organami krajowymi uzgodnień dotyczących wymiany informacji lub nawiązywać relacje z tymi organami w celu wymiany informacji.

Artykuł 18

Dostęp do informacji

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby ich jednostki analityki finansowej:

a)miały natychmiastowy i, z wyjątkiem ppkt (ii), bezpośredni dostęp przynajmniej do następujących informacji finansowych:

(i) informacji zawartych w krajowych scentralizowanych automatycznych mechanizmach zgodnie z art. 14;

(ii) informacji o elektronicznych transferach środków pieniężnych;

(iii) informacji od podmiotów zobowiązanych;

(iv) informacji na temat kredytów hipotecznych i pożyczek;

(v) informacji zawartych w krajowych bazach danych dotyczących wymiany walut;

(vi) informacji o papierach wartościowych;

b)natychmiastowy i, z wyjątkiem ppkt (xiv), bezpośredni dostęp przynajmniej do następujących informacji administracyjnych:

(i) danych podatkowych, w tym danych będących w posiadaniu organów podatkowych i skarbowych;

(ii) krajowych rejestrów nieruchomości lub elektronicznych systemów wyszukiwania danych oraz rejestrów gruntów i katastralnych;

(iii) krajowych rejestrów obywatelstwa i ewidencji ludności prowadzonych w odniesieniu do osób fizycznych;

(iv) krajowych rejestrów paszportów i wiz;

(v) baz danych dotyczących podróży transgranicznych;

(vi) handlowych baz danych, w tym rejestrów przedsiębiorstw i działalności gospodarczej oraz baz danych osób zajmujących eksponowane stanowiska polityczne;

(vii) krajowych rejestrów pojazdów silnikowych, statków powietrznych i jednostek pływających;

(viii) krajowych rejestrów zabezpieczenia społecznego;

(ix) danych celnych, w tym informacji dotyczących transgranicznych fizycznych transferów środków pieniężnych;

(x) krajowych rejestrów broni i uzbrojenia;

(xi) krajowych rejestrów beneficjentów rzeczywistych;

(xii) danych dostępnych poprzez integrację rejestrów beneficjentów rzeczywistych zgodnie z art. 10 ust. 11.

(xiii) rejestrów organizacji nienastawionych na zysk;

(xiv) informacji będących w posiadaniu krajowych organów nadzoru finansowego i organów regulacyjnych, zgodnie z art. 45 i art. 50 ust. 2;

(xv) baz danych przechowujących dane dotyczące handlu uprawnieniami do emisji CO2, ustanowionych na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) nr 389/2013 48 .

(xvi) informacji na temat rocznych sprawozdań finansowych spółek;

(xvii) krajowych rejestrów migracji lub imigracji;

(xviii) informacji będących w posiadaniu sądów gospodarczych;

(xix) informacji przechowywanych w bazach danych dotyczących niewypłacalności oraz przez zarządców;

c)bezpośredni lub pośredni dostęp do następujących informacji dotyczących egzekwowania prawa:

(i) każdego rodzaju informacji lub danych, które są już w posiadaniu właściwych organów w kontekście zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania;

(ii) każdego rodzaju informacji lub danych, które są w posiadaniu organów publicznych lub podmiotów prywatnych w kontekście zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania i które są dostępne właściwym organom bez stosowania przewidzianych prawem krajowym środków przymusu.

Informacjami, o których mowa w lit. c), mogą być między innymi rejestry karne, informacje o dochodzeniach, informacje o zabezpieczeniu lub zajęciu mienia lub o innych środkach dochodzeniowych lub tymczasowych oraz informacje o wyrokach i konfiskatach.

2.W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c), nie są przechowywane w bazach danych lub rejestrach, państwa członkowskie wprowadzają niezbędne środki w celu zapewnienia, aby jednostki analityki finansowej mogły uzyskać te informacje w inny sposób.

3.W przypadku gdy jednostkom analityki finansowej zapewniono pośredni dostęp do informacji, organ, do którego skierowano wniosek o udzielenie informacji, udziela odpowiedzi na wniosek w odpowiednio krótkim czasie.

4.W kontekście swoich funkcji każda jednostka analityki finansowej może zwracać się do dowolnego podmiotu zobowiązanego o informacje, uzyskiwać je i je wykorzystywać do wykonywania swoich funkcji na podstawie art. 17 ust. 3, nawet jeżeli nie dokonano uprzedniego zgłoszenia na podstawie art. 50 ust. 1 lit. a) lub art. 51 ust. 1 rozporządzenia [proszę podać odesłanie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final]. Podmioty zobowiązane nie mają obowiązku przychylenia się do wniosków o udzielenie informacji wystosowanych na podstawie niniejszego ustępu, jeżeli dotyczą one informacji uzyskanych w sytuacjach, o których mowa w art. 51 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

Artykuł 19

Odpowiedzi na wnioski o udzielenie informacji

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej terminowo odpowiadały na uzasadnione wnioski o udzielenie informacji wystosowane przez inne właściwe organy w ich odpowiednich państwach członkowskich lub przez organy Unii właściwe do prowadzenia dochodzeń lub ścigania działalności przestępczej, jeżeli takie wnioski o udzielenie informacji są uzasadnione względami dotyczącymi prania pieniędzy, powiązanych z nim przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu lub gdy informacje te są niezbędne właściwemu organowi do wykonywania jego zadań na podstawie niniejszej dyrektywy. Decyzja o rozpowszechnieniu informacji pozostaje w gestii jednostki analityki finansowej.

Jeżeli istnieją obiektywne przesłanki, aby zakładać, że udzielenie takich informacji miałoby negatywny wpływ na trwające dochodzenia lub analizy, lub, w wyjątkowych okolicznościach, gdy ujawnienie takich informacji byłoby wyraźnie nieproporcjonalne do uzasadnionych interesów osoby fizycznej lub prawnej lub nieistotne z punktu widzenia celów, dla których złożono wniosek o ich udzielenie, dana jednostka analityki finansowej nie ma obowiązku przychylenia się do takiego wniosku o informacje.

2.Właściwe organy przekazują jednostce analityki finansowej informacje zwrotne na temat wykorzystania informacji przekazanych zgodnie z niniejszym artykułem. Takie informacje zwrotne przekazywane są jak najszybciej, a w każdym razie nie rzadziej niż raz w roku, w taki sposób, aby poinformować jednostkę analityki finansowej o działaniach podjętych przez właściwe organy na podstawie informacji przekazanych przez jednostkę analityki finansowej oraz umożliwić jej wykonywanie funkcji w zakresie analizy operacyjnej.

Artykuł 20

Zawieszenie transakcji lub wstrzymanie zgody na transakcję oraz zawieszenie rachunku

1.Państwa członkowskie zapewniają, by jednostki analityki finansowej były uprawnione do podjęcia niezwłocznych działań – bezpośrednio lub pośrednio – gdy istnieje podejrzenie, że dana transakcja ma związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, w celu zawieszenia transakcji będącej w toku lub wstrzymania na nią zgody. Takie zawieszenie nakłada się na podmiot zobowiązany w ciągu 48 godzin od otrzymania zgłoszenia podejrzanej transakcji w celu przeanalizowania transakcji, potwierdzenia podejrzenia i przekazania wyników analizy właściwym organom. Państwa członkowskie zapewniają, aby transakcje zawieszano, z zastrzeżeniem krajowych gwarancji proceduralnych, na okres nieprzekraczający 15 dni kalendarzowych od dnia nałożenia takiego zawieszenia na podmiot zobowiązany.

Jednostka analityki finansowej jest uprawniona do dokonania takiego zawieszenia, bezpośrednio lub pośrednio, na wniosek jednostki analityki finansowej z innego państwa członkowskiego, w odniesieniu do okresów i na warunkach określonych w prawie krajowym właściwym dla jednostki analityki finansowej, która otrzymała wniosek.

2.W przypadku podejrzenia, że kilka transakcji realizowanych za pośrednictwem rachunku bankowego lub płatniczego ma związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, państwa członkowskie zapewniają, aby jednostka analityki finansowej była uprawniona do podjęcia pilnych działań – bezpośrednio lub pośrednio – polegających na zawieszeniu możliwości korzystania z rachunku bankowego lub płatniczego w celu przeanalizowania transakcji przeprowadzanych za pośrednictwem rachunku, potwierdzenia podejrzenia i przekazania wyników analizy właściwym organom.

Takie zawieszenie nakłada się na podmiot zobowiązany w ciągu 48 godzin od otrzymania zgłoszenia podejrzanej transakcji i niezwłocznie powiadamia się o nim właściwy organ sądowy. Państwa członkowskie zapewniają, aby możliwość korzystania z tego rachunku bankowego lub płatniczego zawieszano na okres nieprzekraczający 5 dni od dnia nałożenia zawieszenia. Państwa członkowskie zapewniają, aby na każde przedłużenie takiego zawieszenia zgodę wyrażał właściwy organ sądowy.

3.Państwa członkowskie zapewniają osobie, której rachunku bankowego lub płatniczego dotyczy zawieszenie, skuteczną możliwość zaskarżenia zawieszenia przed sądem zgodnie z procedurami przewidzianymi w prawie krajowym.

4.Jednostki analityki finansowej są uprawnione do nakładania zawieszenia, o którym mowa w ust. 1 i 2 – bezpośrednio lub pośrednio – na wniosek jednostki analityki finansowej z innego państwa członkowskiego na warunkach określonych w prawie krajowym właściwym dla jednostki analityki finansowej otrzymującej wniosek.

Artykuł 21

Informacje zwrotne od jednostki analityki finansowej

1.Każde państwo członkowskie zapewnia, aby jego jednostka analityki finansowej sporządzała roczne sprawozdanie ze swojej działalności. W sprawozdaniu tym zamieszcza się statystyki dotyczące:

a)zgłoszeń podejrzanych transakcji dokonywanych przez podmioty zobowiązane;

b)ujawnień informacji przez organy nadzoru i rejestry beneficjentów rzeczywistych;

c)rozpowszechniania informacji wśród właściwych organów;

d)wniosków przedłożonych innym jednostkom analityki finansowej i otrzymanych od innych jednostek analityki finansowej;

e)danych dotyczących transgranicznych transferów środków pieniężnych przekazanych przez organy celne.

W sprawozdaniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, zamieszcza się również informacje na temat tendencji i typologii zidentyfikowanych w dokumentacji przekazywanej innym właściwym organom.

Jednostki analityki finansowej przekazują sprawozdanie podmiotom zobowiązanym. Takie sprawozdanie podaje się do wiadomości publicznej w terminie czterech miesięcy od jego rozpowszechnienia, z wyjątkiem elementów sprawozdania, które zawierają informacje niejawne. Zawarte w nim informacje nie mogą umożliwiać identyfikacji jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej przekazywały podmiotom zobowiązanym informacje zwrotne na temat dokonywanych przez nie zgłoszeń podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Takie informacje zwrotne obejmują co najmniej jakość przekazywanych informacji, terminowość zgłaszania, opis podejrzenia i dokumentację dostarczoną w momencie dokonywania zgłoszenia.

Jednostka analityki finansowej przekazuje takie informacje zwrotne co najmniej raz w roku, niezależnie od tego, czy przekazano je pojedynczemu podmiotowi zobowiązanemu, czy też grupom podmiotów zobowiązanych, biorąc pod uwagę całkowitą liczbę podejrzanych transakcji zgłoszonych przez podmioty zobowiązane.

Takie informacje zwrotne udostępnia się również organom nadzoru, aby umożliwić im sprawowanie nadzoru opartego na analizie ryzyka zgodnie z art. 31.

Obowiązek przekazywania informacji zwrotnych nie może zagrażać żadnym toczącym się pracom analitycznym prowadzonym przez jednostkę analityki finansowej ani jakiemukolwiek dochodzeniu lub działaniom administracyjnym po rozpowszechnianiu informacji przez jednostkę analityki finansowej i nie wpływa na obowiązywanie wymogów w zakresie ochrony danych i poufności.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej terminowo przekazywały organom celnym informacje zwrotne na temat skuteczności informacji przekazywanych zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2018/1672 i działań następczych podejmowanych w związku z tymi informacjami.

Artykuł 22

Współpraca między jednostkami analityki finansowej

Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej współpracowały ze sobą oraz z ich odpowiednikami w państwach trzecich w jak najszerszym zakresie, niezależnie od ich statusu organizacyjnego.

Artykuł 23

Chronione kanały komunikacji

1.Ustanawia się system wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej państw członkowskich („FIU.net”). System zapewnia bezpieczną komunikację i umożliwia ewidencjonowanie w warunkach pozwalających na potwierdzenie autentyczności. System ten może być również wykorzystywany do komunikacji z odpowiednikami jednostek analityki finansowej w państwach trzecich oraz z innymi organami, jak również z organami Unii. Systemem FIU.net zarządza AMLA.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby wszelka wymiana informacji na podstawie art. 24 była prowadzona za pośrednictwem systemu FIU.net. W przypadku awarii technicznej systemu FIU.net informacje przekazuje się za pomocą wszelkich innych odpowiednich środków zapewniających wysoki poziom bezpieczeństwa danych.

Wymiana informacji między jednostkami analityki finansowej a ich odpowiednikami w państwach trzecich odbywa się również za pośrednictwem chronionych kanałów komunikacji.

3.Państwa członkowskie zapewniają, by ich odnośne jednostki analityki finansowej – w celu realizacji swoich zadań określonych w niniejszej dyrektywie – współpracowały ze sobą w zakresie stosowania najnowocześniejszych technologii, zgodnie z prawem krajowym.

Artykuł 24

Wymiana informacji między jednostkami analityki finansowej

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej wymieniały między sobą – z własnej inicjatywy lub na wniosek – wszelkie informacje, które mogą mieć znaczenie w kontekście przetwarzania lub analizy informacji przez daną jednostkę analityki finansowej, związane z praniem pieniędzy, przestępstwami źródłowymi lub finansowaniem terroryzmu oraz osobą fizyczną lub prawną zaangażowaną w ten proceder, nawet jeżeli w momencie wymiany informacji nie ustalono rodzaju przestępstw źródłowych, których te informacje mogą dotyczyć.

We wniosku podaje się stosowne fakty, informacje ogólne, uzasadnienie wniosku oraz sposób wykorzystania informacji będących przedmiotem wniosku.

W przypadku gdy dana jednostka analityki finansowej otrzyma zgłoszenie na podstawie art. 50 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], które dotyczy innego państwa członkowskiego, niezwłocznie przekazuje zgłoszenie lub wszystkie uzyskane z niego istotne informacje jednostce analityki finansowej tego państwa członkowskiego.

2.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. Te projekty wykonawczych standardów technicznych określają format, który ma być stosowany do celów wymiany informacji, o których mowa w ust. 1.

3.Komisja jest uprawniona do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 42 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

4.Do dnia [rok po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA wydaje skierowane do jednostek analityki finansowej wytyczne dotyczące istotnych czynników, które należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu, czy zgłoszenie na podstawie art. 50 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] dotyczy innego państwa członkowskiego, procedur, które należy stosować przy przekazywaniu i otrzymywaniu tego zgłoszenia, oraz działań następczych, które należy podjąć.

5.Państwa członkowskie zapewniają, by – w momencie odpowiadania na wniosek o udzielenie informacji, o którym mowa w ust. 1, złożony przez inną jednostkę analityki finansowej – jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, była zobowiązana do wykorzystania pełnego zakresu dostępnych jej uprawnień, z jakiego skorzystałaby zwyczajowo na gruncie krajowym na potrzeby otrzymania i przeanalizowania informacji.

W przypadku gdy jednostka analityki finansowej pragnie uzyskać dodatkowe informacje od podmiotu zobowiązanego z siedzibą w innym państwie członkowskim, który prowadzi działalność na terytorium jej państwa członkowskiego, wniosek kieruje się do jednostki analityki finansowej państwa członkowskiego, na którego terytorium ten podmiot zobowiązany ma siedzibę. Jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, uzyskuje informacje zgodnie z art. 50 ust. 1 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] i niezwłocznie przekazuje odpowiedzi.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy do jednostki analityki finansowej skierowano wniosek o udzielenie informacji na podstawie ust. 1, odpowiadała ona na ten wniosek jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w terminie siedmiu dni od jego otrzymania. W wyjątkowych, należycie uzasadnionych przypadkach termin ten może zostać przedłużony maksymalnie do 14 dni kalendarzowych. Jeżeli jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, nie jest w stanie uzyskać żądanych informacji, informuje o tym jednostkę analityki finansowej występującą z wnioskiem.

7.Państwa członkowskie zapewniają, aby w wyjątkowych, uzasadnionych i pilnych przypadkach oraz – na zasadzie odstępstwa od ust. 6 – w przypadku gdy na podstawie ust. 1 do jednostki analityki finansowej skierowano wniosek o przekazanie informacji przechowywanych w bazie danych lub rejestrze, do których jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, ma bezpośredni dostęp, lub informacji będących już w jej posiadaniu, jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, przekazywała te informacje nie później niż w ciągu 24 godziny od otrzymania wniosku.

Jeżeli jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, nie jest w stanie udzielić odpowiedzi w ciągu 24 godzin lub nie ma bezpośredniego dostępu do informacji, przekazuje uzasadnienie takiego stanu rzeczy. Jeżeli przekazanie żądanych informacji w ciągu 24 godzin stanowiłoby nieproporcjonalne obciążenie dla jednostki analityki finansowej, do której skierowano wniosek, może ona odroczyć przekazanie informacji. W takim przypadku jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, niezwłocznie informuje o tym odroczeniu jednostkę analityki finansowej występującą z wnioskiem oraz przekazuje żądane informacje jak najszybciej, lecz nie później niż w terminie trzech dni kalendarzowych.

8.Jednostka analityki finansowej może odmówić wymiany informacji wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach, gdy wymiana taka byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami jej prawa krajowego. Te wyjątkowe okoliczności precyzuje się w sposób zapobiegający nadużyciom i nadmiernym ograniczeniom swobodnej wymiany informacji do celów analitycznych.

Do dnia [rok od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wyjątkowych okolicznościach, o których mowa w akapicie pierwszym. Państwa członkowskie aktualizują takie powiadomienia, w przypadku gdy wyjątkowe okoliczności określone na szczeblu krajowym ulegną zmianie.

Artykuł 25

Wspólne analizy

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby ich jednostki analityki finansowej były w stanie przeprowadzać wspólne analizy podejrzanych transakcji i działań.

2.Do celów ust. 1 odpowiednie jednostki analityki finansowej, wspomagane przez AMLA zgodnie z art. 33 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final], powołują wspólny zespół ds. analiz w konkretnym celu i na czas określony, którego istnienie może zostać przedłużone za wspólną zgodą, w celu prowadzenia analiz operacyjnych podejrzanych transakcji lub działań, które wchodzą w zakres kompetencji jednostki lub jednostek analityki finansowej tworzących zespół.

3.Wspólny zespół ds. analiz może zostać powołany w przypadku, gdy:

a)analizy operacyjne jednostki analityki finansowej wymagają trudnych i wymagających analiz o powiązaniach z innymi państwami członkowskimi;

b)szereg jednostek analityki finansowej prowadzi analizy operacyjne, w których okoliczności sprawy wymagają skoordynowanych i uzgodnionych działań w zaangażowanych państwach członkowskich.

Każda z zainteresowanych jednostek analityki finansowej może złożyć wniosek o powołanie wspólnego zespołu ds. analiz.

4.Państwa członkowskie zapewniają, aby członek ich jednostki analityki finansowej oddelegowany do wspólnego zespołu ds. analiz był w stanie – zgodnie z właściwym dla siebie prawem krajowym i w granicach swoich kompetencji – przekazywać zespołowi informacje dostępne jednostce analityki finansowej, z której się wywodzi, do celów analizy prowadzonej przez zespół.

5.W przypadku gdy wspólny zespół ds. analiz potrzebuje pomocy ze strony jednostki analityki finansowej innej niż jednostki analityki finansowej wchodzące w skład zespołu, może zwrócić się do tej innej jednostki analityki finansowej o:

a)przystąpienie do wspólnego zespołu ds. analiz;

b)przekazywanie finansowych informacji wywiadowczych i informacji finansowych wspólnemu zespołowi ds. analiz.

Artykuł 26

Wykorzystywanie przez jednostki analityki finansowej informacji, którymi wymieniają się między sobą

Informacje i dokumenty otrzymane zgodnie z art. 22 i 24 wykorzystuje się do wykonywania zadań jednostki analityki finansowej określonych w niniejszej dyrektywie. Przy wymianie informacji i dokumentów zgodnie z art. 22 i 24, przekazująca jednostka analityki finansowej może nałożyć ograniczenia i warunki korzystania z tych informacji. Jednostka analityki finansowej otrzymująca informacje przestrzega wspomnianych ograniczeń i warunków.

Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostki analityki finansowej wyznaczyły przynajmniej jedną osobę kontaktową lub punkt kontaktowy odpowiedzialny za przyjmowanie wniosków o udzielenie informacji od jednostek analityki finansowej z innych państw członkowskich.

Artykuł 27

Zgoda na dalsze rozpowszechnianie informacji wymienianych między jednostkami analityki finansowej

1.Państwa członkowskie zapewniają, by informacje wymieniane na podstawie art. 22 i 24 były wykorzystywane wyłącznie do celów, dla których się o nie zwrócono lub dla których je przedstawiono, oraz by wszelkie przypadki, gdy jednostka analityki finansowej otrzymująca informacje przekazuje te informacje dowolnemu innemu organowi, agencji lub departamentowi, lub wszelkie przypadki wykorzystania tych informacji do celów wykraczających poza cele pierwotnie zatwierdzone, podlegały uzyskaniu uprzedniej zgody jednostki analityki finansowej przekazującej dane informacje.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, jak najszybciej i w jak najszerszym możliwym zakresie udzieliła uprzedniej zgody na przekazanie informacji właściwym organom, niezależnie od rodzaju przestępstwa źródłowego. Jednostka analityki finansowej, do której skierowano wniosek, nie może odmówić zgody na takie przekazanie informacji, chyba że wykraczałoby to poza zakres zastosowania jej przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu lub mogło zaszkodzić dochodzeniu, lub w inny sposób było niezgodne z podstawowymi zasadami prawa krajowego danego państwa członkowskiego. Wszelka odmowa udzielenia zgody musi być należycie wyjaśniona. Przypadki, w których jednostki analityki finansowej mogą odmówić udzielenia zgody, muszą być sprecyzowane w sposób zapobiegający nadużyciom i nieuzasadnionym ograniczeniom w przekazywaniu informacji właściwym organom.

Artykuł 28

Skutek przepisów prawa karnego

Różnice między definicjami przestępstw źródłowych zawartymi w prawie krajowym poszczególnych państw nie mogą stać na przeszkodzie udzielaniu przez jednostki analityki finansowej pomocy innej jednostce analityki finansowej ani ograniczać wymiany, rozpowszechniania i wykorzystania informacji na podstawie art. 24, 26 i 27.

ROZDZIAŁ IV

NADZÓR NAD PRZECIWDZIAŁANIEM PRANIU PIENIĘDZY

Sekcja 1

Przepisy ogólne

Artykuł 29

Uprawnienia i zasoby krajowych organów nadzoru

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie podmioty zobowiązane podlegały odpowiedniemu nadzorowi. W tym celu państwa członkowskie wyznaczają organy nadzoru do celów skutecznego monitorowania i stosowania środków niezbędnych do zapewnienia przestrzegania przez podmioty zobowiązane wymogów określonych w rozporządzeniu [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz wymogu wdrażania ukierunkowanych sankcji finansowych.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru dysponowały odpowiednimi zasobami finansowymi, ludzkimi i technicznymi do wykonywania swoich zadań wymienionych w ust. 4. Państwa członkowskie zapewniają, by personel tych organów cechował się wysoką etyką zawodową oraz odpowiednimi kwalifikacjami i zachowywał wysokie standardy zawodowe, w tym standardy w zakresie poufności, ochrony danych i postępowania w przypadku konfliktów interesów.

3.W przypadku podmiotów zobowiązanych, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b) i d) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], państwa członkowskie mogą dopuścić, by funkcję, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, wykonywały organy samorządu zawodowego, pod warunkiem że te organy samorządu zawodowego posiadają uprawnienia, o których mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, oraz dysponują odpowiednimi zasobami finansowymi, ludzkimi i technicznymi do wykonywania swoich funkcji. Państwa członkowskie zapewniają, by personel tych organów cechował się wysoką etyką zawodową oraz odpowiednimi kwalifikacjami i zachowywał wysokie standardy zawodowe, w tym standardy w zakresie poufności, ochrony danych i postępowania w przypadku konfliktów interesów.

4.Do celów ust. 1 państwa członkowskie zapewniają, aby krajowe organy nadzoru wykonywały następujące zadania:

a)rozpowszechnianie istotnych informacji wśród podmiotów zobowiązanych zgodnie z art. 30;

b)decydowanie o przypadkach, w których szczególne ryzyko nieodłącznie związane z danym sektorem jest jasne i zrozumiałe, a indywidualne udokumentowane oceny ryzyka na podstawie art. 8 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] nie są wymagane;

c)weryfikacja adekwatności i wdrażania wewnętrznych zasad, mechanizmów kontroli i procedur podmiotów zobowiązanych zgodnie z rozdziałem II rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz zasobów ludzkich przydzielonych na potrzeby wykonywania zadań wymaganych na podstawie tego rozporządzenia;

d)regularna ocena i regularne monitorowanie ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, na które narażone są podmioty zobowiązane;

e)monitorowanie przestrzegania przez podmioty zobowiązane ich obowiązków w odniesieniu do ukierunkowanych sankcji finansowych;

f)prowadzenie wszelkich niezbędnych dochodzeń zdalnych, dochodzeń na miejscu i dochodzeń tematycznych oraz wszelkich innych dochodzeń, ocen i analiz niezbędnych do weryfikacji, czy podmioty zobowiązane spełniają wymogi rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz czy stosują się do wymogu wdrożenia ukierunkowanych sankcji finansowych oraz do wszelkich środków administracyjnych wprowadzonych na podstawie art. 41;

g)stosowanie odpowiednich środków nadzorczych w celu zaradzenia wszelkim naruszeniom obowiązujących wymogów przez podmioty zobowiązane zidentyfikowanym w procesie oceny nadzorczej oraz podejmowanie działań następczych w związku z wdrażaniem takich środków.

5.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru posiadały odpowiednie uprawnienia do wykonywania swoich zadań przewidzianych w ust. 4, w tym uprawnienia do:

a)zobowiązywania podmiotów zobowiązanych, w tym pośredników lub usługodawców zewnętrznych, którym podmiot zobowiązany zlecił część swoich zadań w celu spełnienia wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], do przekazania wszelkich informacji, które są istotne dla monitorowania i weryfikacji zgodności z wymogami rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz dla przeprowadzania kontroli;

b)nakładania odpowiednich i proporcjonalnych środków administracyjnych w przypadku naruszeń w celu zaradzenia zaistniałej sytuacji, w tym poprzez nakładanie kar administracyjnych zgodnie z sekcją 4 niniejszego rozdziału.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego i organy nadzoru odpowiedzialne za operatorów gier hazardowych posiadały dodatkowe uprawnienia oprócz tych, o których mowa w ust. 5, w tym uprawnienia do przeprowadzenia bez uprzedzenia dochodzenia w lokalu podmiotu zobowiązanego, jeżeli wymaga tego właściwy przebieg i skuteczność kontroli, oraz by dysponowały wszelkimi niezbędnymi środkami do przeprowadzenia takiego dochodzenia.

Do celów akapitu pierwszego organy nadzoru muszą móc przynajmniej:

a)badać księgi i rejestry podmiotu zobowiązanego i uzyskiwać kopie lub wyciągi z tych ksiąg i rejestrów;

b)uzyskiwać dostęp do wszelkiego oprogramowania, baz danych, narzędzi informatycznych lub innych elektronicznych środków rejestrowania informacji wykorzystywanych przez podmiot zobowiązany;

c)uzyskiwać pisemne lub ustne wyjaśnienia od wszelkich osób odpowiedzialnych za wewnętrzne zasady i mechanizmy kontroli w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu lub ich przedstawicieli bądź pracowników, a także od wszelkich przedstawicieli lub pracowników podmiotów, którym podmiot zobowiązany zlecił zadania na zasadzie outsourcingu na podstawie art. 40 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], a także przesłuchiwać wszelkie inne osoby, które wyrażą zgodę na przesłuchanie, w celu zebrania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia.

Artykuł 30

Przekazywanie informacji podmiotom zobowiązanym

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru udostępniały podmiotom zobowiązanym podlegającym ich nadzorowi informacje na temat prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.

2.Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują:

a)ponadnarodową ocenę ryzyka sporządzaną przez Komisję zgodnie z art. 7 oraz wszelkie stosowne zalecenia Komisji wydane na podstawie tego artykułu;

b)krajowe lub sektorowe oceny ryzyka sporządzane zgodnie z art. 8;

c)odpowiednie wytyczne, zalecenia i opinie wydawane przez AMLA zgodnie z art. 43 i 44 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final];

d)informacje na temat państw trzecich wskazanych zgodnie z rozdziałem III sekcja 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final];

e)wszelkie wytyczne i sprawozdania sporządzane przez AMLA i inne organy nadzoru oraz, w stosownych przypadkach, organ publiczny nadzorujący organy samorządu zawodowego, jednostkę analityki finansowej lub inny właściwy organ bądź organizacje międzynarodowe oraz podmioty ustanawiające standardy i dotyczące metod prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, które mogą mieć zastosowanie do danego sektora, oraz przesłanek mogących ułatwić identyfikację transakcji lub działalności, w przypadku których istnieje ryzyko, że mogą być powiązane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w tym sektorze, a także dotyczące obowiązków podmiotów zobowiązanych w odniesieniu do ukierunkowanych sankcji finansowych.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru niezwłocznie udostępniały podmiotom zobowiązanym podlegającym ich nadzorowi informacje na temat osób lub podmiotów wyznaczonych w związku z ukierunkowanymi sankcjami finansowymi.

Artykuł 31

Nadzór oparty na analizie ryzyka

1.Państwa członkowskie zapewniają stosowanie przez organy nadzoru podejścia opartego na analizie ryzyka. W tym celu państwa członkowskie zapewniają, aby organy te:

a)wyraźnie rozumiały ryzyko związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu obecne w ich państwie członkowskim;

b)oceniały wszystkie istotne informacje dotyczące szczególnych form ryzyka na szczeblu krajowym i międzynarodowym związanych z klientami, produktami i usługami podmiotów zobowiązanych;

c)uzależniały częstotliwość i intensywność nadzoru na miejscu, nadzoru zdalnego i nadzoru tematycznego od profilu ryzyka podmiotów zobowiązanych oraz od ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu w tym państwie członkowskim. W tym celu organy nadzoru opracowują roczne programy nadzoru.

2.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. W tych projektach regulacyjnych standardów technicznych określa się poziomy odniesienia i metodykę oceny i klasyfikacji ryzyka nieodłącznego i rezydualnego podmiotów zobowiązanych, a także częstotliwość, z jaką dokonuje się przeglądu takiego profilu ryzyka. Częstotliwość taka uwzględnia wszelkie istotne zdarzenia lub zmiany w zarządzaniu i działalności podmiotu zobowiązanego, a także charakter i wielkość działalności.

3.Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszej dyrektywy przez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 38–41 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

4.Do dnia [rok od daty transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA wydaje skierowane do organów nadzoru wytyczne dotyczące charakterystyki podejścia do nadzoru opartego na analizie ryzyka oraz kroków, jakie należy podejmować przy prowadzeniu nadzoru uwzględniającego wyniki analizy ryzyka.

5.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru uwzględniały stopień swobody decyzyjnej, jaki przyznano podmiotowi zobowiązanemu, oraz dokonywały stosownego przeglądu ocen ryzyka stanowiących podstawę przedmiotowej swobody decyzyjnej, a także adekwatności zasad, mechanizmów kontroli wewnętrznej i procedur tego podmiotu.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby wyniki ocen ryzyka przeprowadzonych przez organy nadzoru na podstawie niniejszego artykułu udostępniano jednostce analityki finansowej w formie zagregowanej.

Artykuł 32

Ujawnianie informacji jednostkom analityki finansowej

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby w sytuacji gdy organy nadzoru odkryją – w trakcie kontroli przeprowadzanych w odniesieniu do podmiotów zobowiązanych lub w jakikolwiek inny sposób – okoliczności faktyczne mogące mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, organy te niezwłocznie informowały o tym jednostkę analityki finansowej.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru upoważnione do nadzorowania rynku akcji, rynku walutowego oraz rynku finansowych instrumentów pochodnych informowały jednostkę analityki finansowej o ujawnieniu okoliczności faktycznych mogących mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu.

Artykuł 33

Nadzór nad podmiotami zobowiązanymi działającymi w ramach swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług

1.Państwa członkowskie zapewniają jak najszerszą współpracę między organami nadzoru, niezależnie od ich charakteru lub statusu. Współpraca ta może obejmować prowadzenie – w granicach uprawnień organu nadzoru, do którego skierowano wniosek – dochodzeń w imieniu organu nadzoru, który wystąpił z wnioskiem, oraz późniejszą wymianę informacji uzyskanych w wyniku tych dochodzeń.

2.W uzupełnieniu art. 5 podmioty zobowiązane pragnące skorzystać ze swobody świadczenia usług poprzez prowadzenie po raz pierwszy działalności na terytorium innego państwa członkowskiego powiadamiają organy nadzorcze państwa członkowskiego pochodzenia o rodzajach działalności, które zamierzają prowadzić. Takie powiadomienie jest również wymagane w przypadku, gdy usługi transgraniczne świadczą pośrednicy podmiotu zobowiązanego.

3.W terminie jednego miesiąca od otrzymania powiadomienia przewidzianego w ust. 2 organy nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia przekazują to powiadomienie organom nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego.

4.W przypadkach objętych ust. 2 niniejszego artykułu i art. 5 organy nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego współpracują z organami nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i udzielają pomocy w celu zapewnienia weryfikacji przestrzegania przez podmiot zobowiązany wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] i rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia (UE) 2015/847 – COM(2021) 422 final] oraz w celu zastosowania odpowiednich i proporcjonalnych środków dla zaradzenia naruszeniom.

W przypadkach objętych art. 5 organy nadzoru przyjmującego państwa członkowskiego mogą stosować z własnej inicjatywy odpowiednie i proporcjonalne środki w celu zaradzenia poważnym uchybieniom, które wymagają natychmiastowych działań zaradczych. Środki te mają charakter tymczasowy i zaprzestaje się ich stosowania, gdy stwierdzone uchybienia zostaną wyeliminowane, w tym z pomocą organów nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia podmiotu zobowiązanego lub we współpracy z tymi organami.

5.W przypadku gdy organy nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego nie są w stanie osiągnąć porozumienia w kwestii środków, które należy zastosować w odniesieniu do podmiotu zobowiązanego, mogą skierować sprawę do AMLA i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 5 i 10 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final]. AMLA udziela porad w kwestii, której dotyczy brak porozumienia, w terminie jednego miesiąca.

Artykuł 34

Przepisy dotyczące współpracy w kontekście nadzoru nad grupą

1.W przypadku instytucji kredytowych i finansowych należących do grupy państwa członkowskie zapewniają, aby do celów określonych w art. 29 ust. 1 organy nadzoru finansowego państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego współpracowały ze sobą w jak największym zakresie, niezależnie od ich charakteru lub statusu. Współpracują one również z AMLA, gdy sprawuje on funkcje nadzorcze zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

2.Z wyjątkiem przypadków, w których AMLA sprawuje funkcje nadzorcze zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final], państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego państwa członkowskiego pochodzenia nadzorowały skuteczne wdrażanie obowiązujących na poziomie grupy zasad, mechanizmów kontroli i procedur, o których mowa w art. 13 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final]. Państwa członkowskie zapewniają również, aby organy nadzoru finansowego przyjmującego państwa członkowskiego sprawowały nadzór nad przestrzeganiem przez zakłady znajdujące się na terytorium jego państwa członkowskiego wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

3.Do celów niniejszego artykułu i z wyjątkiem przypadków, w których ustanowiono kolegia organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z art. 36, państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego przekazywały sobie nawzajem wszelkie informacje, które są im potrzebne do wykonywania ich zadań nadzorczych, zarówno na wniosek, jak i z własnej inicjatywy. W szczególności organy nadzoru finansowego wymieniają się wszelkimi informacjami, które mogłyby mieć istotny wpływ na ocenę narażenia na ryzyko nieodłączne lub rezydualne instytucji kredytowej lub finansowej w innym państwie członkowskim, co obejmuje:

a)określenie struktury prawnej, struktury zarządzania i struktury organizacyjnej grupy, obejmującej wszystkie jednostki zależne i oddziały;

b)mechanizmy kontroli wewnętrznej, zasady i procedury stosowane w ramach grupy;

c)niekorzystne zmiany, jakie nastąpiły w stosunku do jednostki dominującej, jednostek zależnych lub oddziałów, które mogłyby mieć poważny wpływ na inne części grupy;

d)środki administracyjne i kary stosowane przez organy nadzoru finansowego zgodnie z sekcją 4 niniejszego rozdziału.

Państwa członkowskie zapewniają również, aby organy nadzoru finansowego mogły – w granicach swoich uprawnień – prowadzić dochodzenia w imieniu organu nadzoru występującego z wnioskiem oraz dzielić się informacjami uzyskanymi w wyniku tych dochodzeń.

4.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. W tych projektach regulacyjnych standardów technicznych szczegółowo określa się odpowiednie obowiązki organów nadzoru państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego oraz warunki współpracy między nimi.

Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszej dyrektywy poprzez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 38–41 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

5.Organy nadzoru finansowego mogą skierować sprawę do AMLA w każdej z następujących sytuacji:

a)jeżeli organ nadzoru finansowego nie przekazał informacji, o których mowa w ust. 3;

b)jeżeli wniosek o współpracę został odrzucony lub nie został rozpatrzony w odpowiednim terminie.

AMLA może działać zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 5 i 10 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final]. W takim przypadku AMLA przedstawia swoją opinię na temat przedmiotu wniosku w terminie jednego miesiąca.

6.Państwa członkowskie zapewniają, aby przepisy niniejszego artykułu miały również zastosowanie do nadzoru nad grupami podmiotów zobowiązanych innych niż instytucje kredytowe lub finansowe. Państwa członkowskie zapewniają również, aby współpracę i wymianę informacji między organami nadzoru ułatwiano w przypadkach, w których podmioty zobowiązane inne niż instytucje kredytowe i finansowe są częścią struktur, w tym sieci lub partnerstw, które mają wspólnego właściciela, znajdują się pod wspólnym zarządem lub podlegają wspólnej kontroli zgodności.

Artykuł 35

Wymiana informacji dotyczących wdrażania zasad grupy w państwach trzecich

Organy nadzoru, w tym AMLA, informują się wzajemnie o przypadkach, w których prawo państwa trzeciego nie zezwala na wdrożenie zasad, mechanizmów kontroli i procedur wymaganych na podstawie art. 13 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final]. W takich przypadkach organy nadzoru mogą podjąć skoordynowane działania w celu znalezienia rozwiązania. Przy ocenie tego, które państwa trzecie nie pozwalają na wdrożenie zasad, mechanizmów kontroli i procedur wymaganych na podstawie art. 13 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], organy nadzoru biorą pod uwagę wszelkie ograniczenia prawne mogące stać na przeszkodzie prawidłowemu wdrożeniu tych zasad i procedur, w tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej, niewystarczający poziom ochrony danych i inne ograniczenia wymiany informacji, które mogą mieć znaczenie w tym względzie.

Sekcja 2

Przepisy szczególne mające zastosowanie do sektora finansowego

Artykuł 36

Kolegia organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu

1.Państwa członkowskie zapewniają ustanowienie specjalnych kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w każdej z następujących sytuacji:

a)jeżeli instytucja kredytowa lub finansowa utworzyła zakłady w co najmniej dwóch różnych państwach członkowskich innych niż państwo członkowskie, w którym znajduje się siedziba jej zarządu;

b)jeżeli instytucja kredytowa lub finansowa z państwa trzeciego utworzyła zakłady w co najmniej trzech państwach członkowskich.

2.Do celów ust. 1 państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego identyfikowały:

a)wszystkie instytucje kredytowe i finansowe prowadzące działalność transgraniczną, które uzyskały zezwolenie w ich państwie członkowskim;

b)wszystkie zakłady utworzone przez te instytucje w innych jurysdykcjach;

c)zakłady utworzone na ich terytorium przez instytucje kredytowe i finansowe z innych państw członkowskich lub państw trzecich.

3.Państwa członkowskie mogą zezwolić na ustanowienie kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, jeżeli instytucja kredytowa lub finansowa z siedzibą w Unii utworzyła zakłady w co najmniej dwóch państwach trzecich. Organy nadzoru finansowego mogą zwrócić się do swoich odpowiedników w tych państwach trzecich o utworzenie takiego kolegium. Organy nadzoru finansowego uczestniczące w kolegium zawierają pisemną umowę określającą warunki i procedury współpracy oraz wymiany informacji.

4.Kolegia takie mogą być wykorzystywane do celów wymiany informacji, świadczenia wzajemnej pomocy lub koordynowania podejścia nadzorczego wobec instytucji, w tym – w stosownych przypadkach – wprowadzania odpowiednich i proporcjonalnych środków w celu zaradzenia poważnym naruszeniom wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] wykrytym w zakładach utworzonych przez instytucję podlegającą jurysdykcji organu nadzoru uczestniczącego w kolegium.

5.AMLA uczestniczy w posiedzeniach kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu i ułatwia ich pracę zgodnie z art. 29 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

6.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. W tych projektach regulacyjnych standardów technicznych określa się ogólne warunki funkcjonowania kolegiów organów nadzoru ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w tym warunki współpracy między uczestnikami kolegiów, oraz zasady operacyjnego funkcjonowania kolegiów.

Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszej dyrektywy poprzez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 38–41 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

Artykuł 37

Współpraca z organami nadzoru finansowego w państwach trzecich

1.Państwa członkowskie mogą upoważnić organy nadzoru finansowego do zawierania porozumień o współpracy przewidujących współpracę i wymianę informacji poufnych z ich odpowiednikami w państwach trzecich. Takie porozumienia o współpracy muszą być zgodne z mającymi zastosowanie przepisami o ochronie danych w odniesieniu do przekazywania danych i zawiera się je na zasadzie wzajemności i wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są chronione tajemnicą zawodową w stopniu co najmniej równoważnym temu, o którym mowa w art. 50 ust. 1. Informacje poufne wymieniane zgodnie z tymi porozumieniami o współpracy są wykorzystywane do wykonywania zadań nadzorczych jedynie przez te organy.

W przypadku gdy wymieniane informacje pochodzą z innego państwa członkowskiego, są one ujawniane jedynie za wyraźną zgodą organu nadzoru finansowego, który je przekazał, i – w stosownych przypadkach – jedynie do celów, na które ten organ nadzoru udzielił zgody.

2.Do celów ust. 1 AMLA może udzielić pomocy, jaka może być niezbędna do oceny równoważności wymogów dotyczących tajemnicy zawodowej mających zastosowanie do odpowiednika z państwa trzeciego.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego powiadamiały AMLA o każdym porozumieniu podpisanym zgodnie z niniejszym artykułem w terminie jednego miesiąca od jego podpisania.

Sekcja 3

Przepisy szczególne dotyczące organów samorządu zawodowego

Artykuł 38

Dozór nad organami samorządu zawodowego

1.Jeżeli państwa członkowskie postanowią – zgodnie z art. 29 ust. 3 – zezwolić organom samorządu zawodowego na sprawowanie nadzoru nad podmiotami, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b) i d) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], zapewniają, aby działalność takich organów samorządu zawodowego, gdy wykonują takie funkcje, objęta była dozorem organu publicznego.

2.Organ nadzorujący organy samorządu zawodowego jest odpowiedzialny za:

a)weryfikowanie, czy organ samorządu zawodowego wykonujący funkcje lub dążący do wykonywania funkcji, o których mowa w art. 29 ust. 1, spełnia wymogi ust. 3 tego artykułu;

b)wydawanie wytycznych dotyczących wykonywania funkcji, o których mowa w art. 29 ust. 1;

c)zapewnienie, aby organy samorządu zawodowego wykonywały swoje funkcje na podstawie sekcji 1 niniejszego rozdziału zgodnie z najwyższymi standardami;

d)przegląd przyznanych przez organy samorządu zawodowego wyłączeń obowiązku sporządzenia indywidualnej udokumentowanej oceny ryzyka zgodnie z art. 29 ust. 4 lit. b).

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby organowi nadzorującemu organy samorządu zawodowego przyznano odpowiednie uprawnienia do wykonywania obowiązków wynikających z ust. 2. Państwa członkowskie zapewniają co najmniej, aby organ ten był uprawniony do:

a)zobowiązywania do przedstawienia wszelkich informacji istotnych dla monitorowania zgodności i przeprowadzania kontroli, z wyjątkiem informacji gromadzonych przez podmioty zobowiązane, o których mowa w art. 3 pkt 3 lit. a), b) i d) rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], w procesie ustalania sytuacji prawnej ich klienta lub wykonywania zadań polegających na obronie lub reprezentowaniu tego klienta w postępowaniu sądowym lub dotyczącym tego postępowania, w tym na potrzeby udzielania porad dotyczących wszczęcia lub uniknięcia takiego postępowania, niezależnie od tego, czy takie informacje zebrano przed takim postępowaniem, w jego trakcie, czy też po jego zakończeniu;

b)wydawania organowi samorządu zawodowego poleceń w celu zaradzenia niewykonywaniu przez niego funkcji na podstawie art. 29 ust. 1 lub nieprzestrzeganiu przez niego wymogów ust. 6 tego artykułu bądź w celu zapobieżenia takim uchybieniom. Wydając takie polecenia, organ uwzględnia wszelkie odpowiednie wytyczne, które sam wydał lub które zostały wydane przez AMLA.

4.Państwa członkowskie zapewniają, aby organ nadzorujący organy samorządu zawodowego odpowiednio szybko informował organy właściwe do prowadzenia dochodzeń w sprawie działalności przestępczej i jej ścigania – bezpośrednio lub za pośrednictwem jednostki analityki finansowej – o wszelkich naruszeniach podlegających sankcjom karnym, wykrytych przez organ nadzorujący w trakcie wykonywania jego zadań.

5.Organ nadzorujący organy samorządu zawodowego publikuje roczne sprawozdanie zawierające informacje na temat:

a)liczby i charakteru naruszeń wykrytych przez każdy organ samorządu zawodowego oraz środków lub kar administracyjnych nałożonych na podmioty zobowiązane;

b)liczby podejrzanych transakcji, które podmioty podlegające nadzorowi każdego organu samorządu zawodowego zgłosiły jednostce analityki finansowej – czy to bezpośrednio zgłoszonych przez te podmioty na podstawie art. 50 ust. 1 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], czy też zgłoszonych organowi samorządu zawodowego i przekazanych przez ten organ jednostce analityki finansowej zgodnie z art. 51 ust. 1 tego rozporządzenia;

c)liczby i opisu środków zastosowanych na podstawie art. 40 przez każdy organ samorządu zawodowego w celu monitorowania przestrzegania przez podmioty zobowiązane wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], o których mowa w art. 40 ust. 1;

d)liczby i opisu środków zastosowanych przez organ nadzorujący organy samorządu zawodowego na podstawie niniejszego artykułu oraz liczby poleceń wydanych organom samorządu zawodowego.

Sprawozdanie takie udostępnia się na stronie internetowej organu nadzorującego organy samorządu zawodowego i przedkłada się Komisji i AMLA.

Sekcja 4

Kary i środki administracyjne

Artykuł 39

Przepisy ogólne

1.Państwa członkowskie zapewniają – zgodnie z niniejszą sekcją – możliwość pociągnięcia podmiotów zobowiązanych do odpowiedzialności za naruszenia rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

2.Bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do przewidywania i nakładania sankcji karnych państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar i środków administracyjnych oraz zapewniają, by ich organy nadzoru mogły stosować takie kary i środki w związku z naruszeniami przepisów niniejszej dyrektywy, a także zapewniają ich stosowanie. Wszelkie odnośne kary lub środki nakładane na podstawie niniejszej sekcji muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

3.W przypadku naruszenia rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] państwa członkowskie zapewniają – w przypadku gdy obowiązki mają zastosowanie do osób prawnych – możliwość stosowania kar i środków administracyjnych wobec kadry kierowniczej wyższego szczebla i innych osób fizycznych, które na mocy prawa krajowego są odpowiedzialne za naruszenie.

Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru, gdy stwierdzą naruszenia podlegające sankcjom karnym, odpowiednio szybko informowały organy właściwe do prowadzenia dochodzeń w sprawie działalności przestępczej i jej ścigania.

4.Organy nadzoru wykonują swoje uprawnienia do nakładania kar i środków administracyjnych zgodnie z niniejszą dyrektywą i przepisami krajowymi, w dowolny z następujących sposobów:

a)bezpośrednio;

b)we współpracy z innymi organami;

c)w drodze przekazania uprawnień takim innym organom, przy czym właściwe organy zachowują odpowiedzialność za wykonanie tych zadań;

d)poprzez zwracanie się do właściwych organów sądowych.

Do dnia [trzy miesiące po terminie transpozycji niniejszej dyrektywy] państwa członkowskie przekazują Komisji i AMLA informacje dotyczące rozwiązań dotyczących nakładania kar lub środków administracyjnych na podstawie niniejszego ustępu, w tym – w stosownych przypadkach – informacje, czy niektóre kary lub środki wymagają zastosowania szczególnej procedury.

5.Państwa członkowskie zapewniają uwzględnianie przez organy nadzoru – przy ustalaniu rodzaju oraz wysokości kar lub środków administracyjnych – wszelkich istotnych okoliczności, w tym w stosownych przypadkach:

a)wagi naruszenia i czasu jego trwania;

b)stopnia odpowiedzialności danej odpowiedzialnej osoby fizycznej lub prawnej;

c)sytuacji finansowej odpowiedzialnej osoby fizycznej lub prawnej, w tym w świetle wysokości jej całkowitych obrotów lub rocznego dochodu;

d)korzyści z naruszenia uzyskanej przez odpowiedzialną osobę fizyczną lub prawną, o ile można taką korzyść ustalić;

e)strat poniesionych przez osoby trzecie w związku z naruszeniem, o ile można je ustalić;

f)stopnia współpracy odpowiedzialnej osoby fizycznej lub prawnej z właściwym organem;

g)uprzednich naruszeń popełnionych przez odpowiedzialną osobę fizyczną lub prawną.

6.Wykonując swoje uprawnienia do nakładania kar i środków administracyjnych, organy nadzoru ściśle ze sobą współpracują w celu zapewnienia, by kary lub środki administracyjne przynosiły pożądane wyniki, oraz koordynują swoje działania w przypadkach o charakterze transgranicznym.

7.Do dnia [dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] AMLA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych i przedkłada je Komisji do przyjęcia. W tych projektach regulacyjnych standardów technicznych określa się wskaźniki służące do klasyfikowania wagi naruszeń oraz kryteria, które należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości kar administracyjnych lub przy stosowaniu środków administracyjnych zgodnie z niniejszą sekcją.

Komisja jest uprawniona do uzupełniania niniejszej dyrektywy poprzez przyjęcie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 38–41 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

Artykuł 40

Kary administracyjne

1.Państwa członkowskie zapewniają stosowanie kar administracyjnych wobec podmiotów zobowiązanych w przypadku poważnych, powtarzających się lub systematycznych naruszeń wymogów określonych w następujących przepisach rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final]:

a)rozdział III (zasady należytej staranności wobec klienta);

b)rozdział V (obowiązki sprawozdawcze);

c)art. 56 (przechowywanie dokumentacji);

d)rozdział II sekcja 1 (mechanizmy kontroli wewnętrznej).

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadkach, o których mowa w ust. 1, maksymalne kary pieniężne, które można zastosować, były co najmniej dwukrotnie wyższe od kwoty korzyści uzyskanej w wyniku naruszenia, jeśli można ustalić kwotę takiej korzyści, lub wynosiły co najmniej 1 000 000 EUR.

3.Państwa członkowskie zapewniają, na zasadzie odstępstwa od ust. 2, by w przypadku gdy dany podmiot zobowiązany jest instytucją kredytową lub finansową, możliwe było zastosowanie również następujących kar:

a)w przypadku osoby prawnej – maksymalnych administracyjnych kar pieniężnych w wysokości co najmniej 10 000 000 EUR lub 10 % całkowitego rocznego obrotu zgodnie z najnowszym dostępnym sprawozdaniem finansowym zatwierdzonym przez organ zarządzający; w przypadku gdy podmiot zobowiązany jest jednostką dominującą lub jednostką zależną jednostki dominującej, która ma obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z art. 22 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE 49 , stosownym całkowitym rocznym obrotem jest całkowity roczny obrót lub analogiczny rodzaj dochodu ustalony zgodnie z odpowiednim systemem rachunkowości na podstawie ostatniego dostępnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający jednostki dominującej najwyższego szczebla;

b)w przypadku osoby fizycznej – maksymalnych administracyjnych kar pieniężnych w wysokości co najmniej 5 000 000 EUR lub – w państwach członkowskich, których walutą nie jest euro – równowartości tej kwoty w walucie krajowej na dzień [proszę wstawić datę wejścia w życie niniejszej dyrektywy].

4.Państwa członkowskie mogą upoważnić właściwe organy do nakładania administracyjnych kar pieniężnych w wysokości przekraczającej kwoty, o których mowa w ust. 2 i 3.

Artykuł 41

Środki administracyjne inne niż kary

1.W przypadku stwierdzenia przez organy nadzoru naruszeń wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], które nie zostały uznane za wystarczająco poważne, aby podlegały karze administracyjnej, organy nadzoru mogą podjąć decyzję o nałożeniu na podmiot zobowiązany środków administracyjnych. Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru mogły co najmniej:

a)wydawać zalecenia;

b)nakazać podmiotom zobowiązanym przestrzeganie przepisów, w tym wdrożenie konkretnych środków naprawczych;

c)wydawać oświadczenie publiczne wskazujące daną osobę fizyczną lub prawną oraz charakter naruszenia;

d)wydawać decyzję nakazującą danej osobie fizycznej lub prawnej zaprzestanie danego zachowania i zaniechanie powtarzania tego zachowania;

e)w przypadku gdy podmiot zobowiązany podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia – cofać lub zawieszać zezwolenie;

f)wydawać tymczasowy zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w podmiocie zobowiązanym wobec wszelkich osób wykonujących obowiązki kierownicze w podmiocie zobowiązanym lub wszelkich innych osób fizycznych, odpowiedzialnych za naruszenie;

2.Stosując środki administracyjne, o których mowa w ust. 1, organy nadzoru mogą:

a)żądać doraźnego lub regularnego przedkładania wszelkich dokumentów niezbędnych do wykonywania ich zadań, w tym dokumentów uzasadniających proces wdrażania środków administracyjnych, o które wnioskowano;

b)wymagać usprawnienia rozwiązań, procesów, mechanizmów i strategii;

c)zobowiązać podmiot zobowiązany do stosowania szczególnych zasad lub wymogów dotyczących poszczególnych klientów, transakcji lub działań stwarzających wysokie ryzyko;

d)wymagać wdrożenia środków mających na celu ograniczenie ryzyka związanego z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu, nieodłącznie związanego z działalnością i produktami podmiotu zobowiązanego.

3.Środkom administracyjnym, o których mowa w ust. 1, towarzyszy wiążący termin ich skutecznego wdrożenia. Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru monitorowały i oceniały skuteczne wdrażanie wymaganych działań przez podmiot zobowiązany.

4.Państwa członkowskie mogą upoważnić organy nadzoru do nakładania dodatkowych rodzajów środków administracyjnych oprócz tych, o których mowa w ust. 1.

Artykuł 42

Publikowanie informacji o nałożonych karach i środkach administracyjnych

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby decyzja o nałożeniu kary administracyjnej lub środka administracyjnego za naruszenie rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], od której nie przysługuje już odwołanie, była publikowana przez organy nadzoru na ich oficjalnej stronie internetowej niezwłocznie po poinformowaniu o tej decyzji osoby, na którą nałożono karę. Publikowane są co najmniej informacje na temat rodzaju i charakteru naruszenia oraz tożsamości odpowiedzialnych osób. Państwa członkowskie nie są zobowiązane do stosowania niniejszego akapitu do decyzji o nałożeniu środków o charakterze dochodzeniowym.

Jeżeli na podstawie indywidualnej oceny organy nadzoru uznają publikację informacji o tożsamości odpowiedzialnych osób, o których mowa w akapicie pierwszym, lub ich danych osobowych za nieproporcjonalną, lub w przypadku gdy publikacja zagraża stabilności rynków finansowych lub trwającemu dochodzeniu, organy nadzoru:

a)odraczają publikację decyzji o nałożeniu kary lub środka administracyjnego do momentu, kiedy przyczyny odroczenia publikacji ustaną; lub

b)publikują decyzję o nałożeniu kary administracyjnej lub innego środka w formie anonimowej w sposób zgodny z prawem krajowym, jeżeli taka anonimowa publikacja zapewnia skuteczną ochronę odnośnych danych osobowych; w takim przypadku publikacja odpowiednich danych może zostać odroczona o odpowiedni okres, jeżeli przewiduje się, że po upływie tego terminu przyczyny publikowania informacji w formie anonimowej przestaną być aktualne;

c)nie publikują decyzji o nałożeniu kary administracyjnej lub środka administracyjnego, jeżeli warianty określone w lit. a) i b) uznaje się za niewystarczające w celu zapewnienia jednego z poniższych:

(i) braku zagrożenia dla stabilności rynków finansowych;

(ii) proporcjonalności publikacji decyzji w odniesieniu do środków, których charakter uznaje się za mało istotny.

2.W przypadku gdy państwa członkowskie zezwalają na publikację decyzji, od których przysługuje odwołanie, organy nadzoru niezwłocznie publikują na swojej oficjalnej stronie internetowej również taką informację i wszelkie późniejsze informacje na temat wyniku tego odwołania. Ponadto publikuje się również wszelkie decyzje unieważniające poprzednią decyzję o nałożeniu kary administracyjnej lub środka administracyjnego.

3.Organy nadzoru zapewniają, by wszelkie informacje opublikowane zgodnie z niniejszym artykułem widniały na ich oficjalnej stronie internetowej przez pięć lat po ich opublikowaniu. Dane osobowe zawarte w publikacji widnieją jednak na oficjalnej stronie internetowej właściwego organu jedynie przez okres, który jest niezbędny zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami o ochronie danych, a w każdym razie przez okres nie dłuższy niż pięć lat.

4.Państwa członkowskie zapewniają, by osoby prawne mogły zostać pociągnięte do odpowiedzialności za naruszenia, o których mowa w art. 40 ust. 1, popełnione na ich korzyść przez jakąkolwiek osobę działającą indywidualnie lub jako członek organu danej osoby prawnej i pełniącą funkcje kierownicze w ramach tej osoby prawnej, na podstawie dowolnego z poniższych:

a)uprawnienia do reprezentowania danej osoby prawnej;

b)uprawnienia do podejmowania decyzji w imieniu osoby prawnej;

c)upoważnienia do sprawowania kontroli w ramach danej osoby prawnej.

5.Państwa członkowskie zapewniają, by osoby prawne mogły zostać pociągnięte do odpowiedzialności w przypadku, gdy brak nadzoru lub kontroli ze strony osób, o których mowa w ust. 4 niniejszego artykułu, umożliwił popełnienie przez osobę pozostającą pod ich zwierzchnictwem naruszeń, o których mowa w art. 40 ust. 1, na korzyść danej osoby prawnej.

Artykuł 43

Ochrona sygnalistów

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru oraz, w stosownych przypadkach, organy samorządu zawodowego ustanowiły skuteczne i niezawodne mechanizmy zachęcające do zgłaszania potencjalnych i faktycznych naruszeń rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final].

W tym celu zapewniają co najmniej jeden bezpieczny kanał komunikacji dla zgłoszeń, o których mowa w akapicie pierwszym. Kanały takie zapewniają, aby tożsamość osób przekazujących informacje była znana wyłącznie organowi nadzoru oraz, w stosownych przypadkach, organowi samorządu zawodowego.

2.Mechanizmy, o których mowa w ust. 1, obejmują co najmniej następujące elementy:

a)szczegółowe procedury odbierania zgłoszeń o naruszeniach oraz działania następcze;

b)właściwą ochronę osób będących pracownikami podmiotów zobowiązanych lub osób o porównywalnym statusie w ramach tych podmiotów, które to osoby zgłaszają naruszenia popełnione w danym podmiocie zobowiązanym;

c)właściwą ochronę osoby, której zarzuca się popełnienie danego naruszenia;

d)ochronę danych osobowych zarówno osoby, która zgłasza naruszenia, jak i osoby fizycznej, co do której istnieje domniemanie, że jest odpowiedzialna za naruszenie, zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2016/679;

e)przejrzyste zasady zapewniające zachowanie we wszystkich przypadkach poufności w odniesieniu do osoby, która zgłasza naruszenia popełnione w podmiocie zobowiązanym, chyba że ujawnienia tej osoby wymaga prawo krajowe w związku z dalszym dochodzeniem lub późniejszym postępowaniem sądowym.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby osoby fizyczne – w tym pracownicy i przedstawiciele podmiotu zobowiązanego – które zgłaszają potencjalne lub faktyczne naruszenia rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] w ramach swoich struktur wewnętrznych lub jednostce analityki finansowej, były prawnie chronione przed narażeniem na groźby, działania odwetowe lub wrogie, a w szczególności przed negatywnymi działaniami lub dyskryminacją w kontekście zatrudnienia.

Państwa członkowskie zapewniają, aby osoby narażone na groźby, wrogie działania lub negatywne lub dyskryminujące działania w kontekście zatrudnienia w związku ze zgłoszeniem potencjalnych lub faktycznych naruszeń rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] w ramach struktur wewnętrznych lub jednostce analityki finansowej były uprawnione do złożenia skargi do odpowiednich właściwych organów w bezpieczny sposób. Bez uszczerbku dla poufności informacji gromadzonych przez jednostkę analityki finansowej, państwa członkowskie zapewniają też, aby takie osoby miały prawo do skutecznych środków ochrony swoich praw na mocy niniejszego ustępu.

Artykuł 44

Wymiana informacji na temat sankcji

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby ich organy nadzoru oraz, w stosownych przypadkach, krajowy organ nadzorujący organy samorządu zawodowego w ramach wykonywania przez nie funkcji nadzorczych informowały AMLA o wszystkich karach i środkach administracyjnych nałożonych zgodnie z niniejszą sekcją, w tym o wszelkich odwołaniach od tych środków i kar oraz o wynikach tych odwołań. Informacje takie są udostępnia się również innym organom nadzoru, jeżeli kara lub środek administracyjny dotyczą podmiotu prowadzącego działalność w co najmniej dwóch państwach członkowskich.

2.AMLA utrzymuje na swojej stronie internetowej odnośniki do publikowanych przez każdy organ nadzoru informacji na temat kar i środków administracyjnych nałożonych zgodnie z art. 42 oraz wskazuje okres, przez jaki każde państwo członkowskie upublicznia informacje na temat kar i środków administracyjnych.

ROZDZIAŁ V

WSPÓŁPRACA

Sekcja 1

Współpraca w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu

Artykuł 45

Przepisy ogólne

1.Państwa członkowskie zapewniają, by decydenci polityczni, jednostki analityki finansowej, organy nadzoru, w tym AMLA i inne właściwe organy, a także organy podatkowe posiadali skuteczne mechanizmy umożliwiające im współpracę i koordynację działań na szczeblu krajowym w zakresie opracowywania i wdrażania zasad oraz działań mających na celu zwalczanie prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz zapobieganie niewdrażaniu ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji i uchylaniu się od nich, w tym również w celu wypełniania ich obowiązków wynikających z art. 8.

2.W odniesieniu do informacji o beneficjentach rzeczywistych uzyskanych przez właściwe organy na podstawie rozdziału IV rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] i rozdziału II sekcja I niniejszej dyrektywy państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy były w stanie terminowo i nieodpłatnie przekazywać takie informacje właściwym organom innych państw członkowskich lub państw trzecich.

3.Państwa członkowskie nie zakazują wymiany informacji ani pomocy pomiędzy właściwymi organami do celów niniejszej dyrektywy ani nie nakładają nieuzasadnionych lub nadmiernie restrykcyjnych warunków dotyczących takiej wymiany informacji lub pomocy. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy nie rozpatrywały odmownie wniosków o pomoc na podstawie następujących przesłanek:

a)uznano, że wniosek dotyczy także kwestii podatkowych;

b)prawo krajowe zobowiązuje podmioty zobowiązane do przestrzegania obowiązków zachowania tajności lub poufności, z wyjątkiem przypadków, gdy żądane informacje są chronione zasadą poufności wymiany informacji między prawnikiem a klientem lub tajemnicą zawodową określoną prawem, jak przewidziano w art. 51 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final];

c)w państwie członkowskim, do którego skierowano wniosek, prowadzone jest śledztwo, dochodzenie lub postępowanie, chyba że udzielenie pomocy zaszkodziłoby takiemu śledztwu, dochodzeniu lub postępowaniu;

d)charakter lub status właściwego organu występującego z wnioskiem różni się od charakteru lub statusu właściwego organu, będącego jego odpowiednikiem, do którego skierowano wniosek.

Artykuł 46

Przekazanie wykazu właściwych organów

1.W celu ułatwienia i promowania skutecznej współpracy, a w szczególności wymiany informacji, państwa członkowskie przekazują Komisji i AMLA:

a)wykaz organów nadzoru odpowiedzialnych za nadzorowanie przestrzegania przez podmioty zobowiązane wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], a także, w stosownych przypadkach, nazwę organu publicznego nadzorującego organy samorządu zawodowego w ramach wykonywania przez nie funkcji nadzorczych na podstawie niniejszej dyrektywy oraz ich dane kontaktowe;

b)dane kontaktowe ich jednostki analityki finansowej;

c)wykaz innych właściwych organów krajowych.

2.Do celów ust. 1 podaje się następujące dane kontaktowe:

a)imię i nazwisko oraz rolę osoby wyznaczonej do kontaktów;

b)służbowy adres e-mail i numer telefonu osoby wyznaczonej do kontaktów.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje przekazywane Komisji i AMLA na podstawie ust. 1 były aktualizowane, gdy tylko ulegną zmianie.

4.AMLA publikuje na swojej stronie internetowej rejestr organów, o których mowa w ust. 1, i ułatwia wymianę informacji, o których mowa w ust. 2, między właściwymi organami. Organy ujęte w rejestrze pełnią rolę, w granicach swych kompetencji, punktu kontaktowego dla właściwych organów będących ich odpowiednikami. Jednostki analityki finansowej i organy nadzoru pełnią również rolę punktu kontaktowego dla AMLA.

Artykuł 47

Współpraca z AMLA

Jednostka analityki finansowej i organy nadzoru współpracują z AMLA i przekazują mu wszelkie informacje, których urząd ten potrzebuje, aby móc wykonywać swoje obowiązki wynikające z niniejszej dyrektywy, z rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz z rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final].

Sekcja 2

Współpraca z innymi organami i wymiana informacji poufnych

Artykuł 48

Współpraca w odniesieniu do instytucji kredytowych

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego, jednostki analityki finansowej i organy właściwe w zakresie nadzoru nad instytucjami kredytowymi na mocy innych aktów prawnych ściśle współpracowały ze sobą w granicach ich odnośnych kompetencji i przekazywały sobie nawzajem informacje istotne z punktu widzenia wykonywania ich odnośnych zadań. Taka współpraca i wymiana informacji nie mogą kolidować z toczącym się śledztwem, dochodzeniem lub postępowaniem prowadzonym zgodnie z prawem karnym lub administracyjnym państwa członkowskiego, w którym znajduje się organ nadzoru finansowego lub organ, któremu na mocy innych aktów prawnych powierzono kompetencje w zakresie nadzoru nad instytucjami kredytowymi, ani nie mogą wpływać na obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej przewidziany w art. 50 ust. 1.

2.Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku stwierdzenia przez organy nadzoru finansowego niedociągnięć w funkcjonującym w instytucji kredytowej systemie kontroli wewnętrznej w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz w stosowaniu przez nią wymogów rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final], które to niedociągnięcia znacząco zwiększają ryzyko, na jakie instytucja jest lub może być narażona, organ nadzoru finansowego niezwłocznie powiadamiał Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) oraz właściwy organ lub inny organ sprawujący nadzór nad instytucją kredytową zgodnie z dyrektywą (UE) 2013/36, w tym EBC działający zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) nr 1024/2013 50 .

W przypadku potencjalnego zwiększonego ryzyka organy nadzoru finansowego muszą być w stanie współpracować z organami sprawującymi nadzór nad instytucją zgodnie z dyrektywą (UE) 2013/36 oraz sporządzać wspólną ocenę, o której powiadamia się EUNB. AMLA jest informowany o wszelkich takich powiadomieniach.

3.Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy organy nadzoru finansowego stwierdzą, że instytucja kredytowa odmówiła nawiązania stosunków gospodarczych, ale środki należytej staranności wobec klienta udokumentowane na podstawie art. 17 ust. 2 nie uzasadniały takiej odmowy, informowały o tym organ odpowiedzialny za zapewnienie przestrzegania przez tę instytucję przepisów dyrektywy (UE) 2014/92 lub dyrektywy (UE) 2015/2366.

4.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru finansowego współpracowały z organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zdefiniowanymi w art. 3 pkt 18 dyrektywy 2014/59/UE lub z wyznaczonymi organami zdefiniowanymi w art. 2 ust. 1 pkt 18 dyrektywy 2014/49/UE. Organy nadzoru finansowego informują takie organy o wynikach zastosowania środków należytej staranności wobec klienta na podstawie rozdziału III rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] oraz o wszelkich rachunkach zawieszonych przez jednostkę analityki finansowej na podstawie art. 20.

5.Organy nadzoru finansowego i jednostki analityki finansowej co roku przedkładają AMLA sprawozdania ze współpracy z innymi organami na podstawie niniejszego artykułu.

6.Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA, w porozumieniu z EUNB, wydaje wytyczne dotyczące współpracy między organami nadzoru finansowego a organami, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, w tym dotyczące stopnia zaangażowania jednostek analityki finansowej w taką współpracę.

Artykuł 49

Współpraca w odniesieniu do biegłych rewidentów

1.Państwa członkowskie zapewniają, aby organy nadzoru odpowiedzialne za nadzór nad biegłymi rewidentami oraz, w stosownych przypadkach, organy publiczne nadzorujące organy samorządu zawodowego na podstawie rozdziału IV niniejszej dyrektywy, ich jednostki analityki finansowej oraz organy publiczne właściwe w zakresie nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi na podstawie art. 32 dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 51 oraz art. 20 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 52 ściśle współpracowały ze sobą w granicach swoich odnośnych kompetencji i udzielały sobie wzajemnie informacji istotnych dla wykonywania ich odnośnych zadań.

Informacje poufne wymieniane na podstawie niniejszego artykułu są wykorzystywane przez organy, o których mowa w akapicie pierwszym, wyłącznie do wykonywania przez nie funkcji objętych zakresem niniejszej dyrektywy lub innych aktów Unii, o których mowa w akapicie pierwszym, oraz w kontekście postępowań administracyjnych lub sądowych konkretnie związanych z wykonywaniem tych funkcji.

2.Państwa członkowskie mogą zakazać współpracy organom, o których mowa w ust. 1, jeżeli taka współpraca, w tym wymiana informacji, wywierałaby wpływ na toczące się śledztwo, dochodzenie lub postępowanie prowadzone zgodnie z prawem karnym lub administracyjnym państwa członkowskiego, w którym organy te mają siedzibę.

Artykuł 50

Wymiana informacji dotyczących instytucji kredytowych i finansowych między podmiotami zobowiązanymi do zachowania tajemnicy zawodowej

1.Państwa członkowskie wymagają, aby wszystkie osoby, które pracują lub pracowały dla organów nadzoru finansowego i biegłych rewidentów, lub eksperci działający w imieniu organów nadzoru finansowego byli zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej.

Bez uszczerbku dla przypadków objętych dochodzeniami karnymi i postępowaniami karnymi na mocy prawa państw członkowskich i prawa Unii oraz informacji przekazanych jednostce analityki finansowej na podstawie art. 32 poufne informacje uzyskiwane przez osoby, o których mowa w akapicie pierwszym, w trakcie pełnienia przez nie obowiązków na podstawie niniejszej dyrektywy mogą być ujawniane tylko w postaci skróconej lub zbiorczej, w taki sposób, aby nie było możliwe zidentyfikowanie poszczególnych instytucji kredytowych i finansowych.

2.Ust. 1 nie uniemożliwia wymiany informacji między:

a)organami nadzoru finansowego, zarówno w danym państwie członkowskim, jak i w różnych państwach członkowskich, w tym AMLA, gdy urząd ten działa zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – COM(2021) 421 final];

b)organami nadzoru finansowego i jednostkami analityki finansowej;

c)organami nadzoru finansowego i właściwymi organami odpowiedzialnymi za instytucje kredytowe i finansowe zgodnie z innymi aktami ustawodawczymi dotyczącymi nadzoru nad instytucjami kredytowymi i finansowymi, w tym EBC działającym zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1024/2013, zarówno w danym państwie członkowskim, jak i w różnych państwach członkowskich.

Do celów akapitu pierwszego lit. c) wymiana informacji podlega wymogom zachowania tajemnicy zawodowej określonym w ust. 1.

3.Każdy organ, który otrzymuje informacje poufne na podstawie ust. 2, wykorzystuje te informacje wyłącznie:

a)do wykonywania obowiązków ciążących na nim na mocy niniejszej dyrektywy lub innych aktów ustawodawczych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, obowiązków w zakresie regulacji ostrożnościowej oraz obowiązków w zakresie nadzoru nad instytucjami kredytowymi i finansowymi, co obejmuje również nakładanie kar;

b)w postępowaniu wszczętym w wyniku odwołania od decyzji wydanej przez organ, w tym w postępowaniu sądowym;

c)w postępowaniu sądowym wszczętym na podstawie przepisów szczególnych prawa Unii przyjętych w dziedzinie objętej zakresem stosowania niniejszej dyrektywy lub w dziedzinie regulacji ostrożnościowej i nadzoru nad instytucjami kredytowymi i finansowymi.

Artykuł 51

Wymiana informacji między organami nadzoru i z innymi organami

1.Z wyjątkiem przypadków objętych art. 51 ust. 2 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy COM(2021) 420 final] państwa członkowskie zezwalają na wymianę informacji między:

a)organami nadzoru i organami publicznymi nadzorującymi organy samorządu zawodowego na podstawie rozdziału IV niniejszej dyrektywy, zarówno w tym samym państwie członkowskim, jak i w różnych państwach członkowskich;

b)organami nadzoru i organami odpowiedzialnymi z mocy prawa za nadzór nad rynkami finansowymi w ramach wykonywania ich odpowiednich funkcji nadzorczych;

c)organami nadzoru odpowiedzialnymi za nadzór nad biegłymi rewidentami i, w stosownych przypadkach, organami publicznymi nadzorującymi organy samorządu zawodowego na podstawie rozdziału IV niniejszej dyrektywy oraz organami publicznymi właściwymi w zakresie nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi zgodnie z art. 32 dyrektywy 2006/43/WE i art. 20 rozporządzenia (UE) 537/2014, w tym organami w różnych państwach członkowskich.

Wymogi tajemnicy zawodowej ustanowione w art. 50 ust. 1 i 3 nie stanowią przeszkody dla takiej wymiany informacji.

Informacje poufne wymieniane na podstawie niniejszego ustępu są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania przez dane organy swoich obowiązków oraz w kontekście postępowań administracyjnych lub sądowych konkretnie związanych z wykonywaniem tych funkcji. Wszystkie otrzymane informacje są w każdym przypadku objęte wymogami tajemnicy zawodowej co najmniej równoważnymi wymogom, o których mowa w art. 50 ust. 1.

2.Państwa członkowskie mogą zezwolić na ujawnianie niektórych informacji innym organom krajowym, które są odpowiedzialne z mocy prawa za nadzór nad rynkami finansowymi lub którym powierzono obowiązki w dziedzinie zwalczania lub prowadzenia dochodzeń w sprawie prania pieniędzy, przestępstw źródłowych lub finansowania terroryzmu. Wymogi tajemnicy zawodowej ustanowione w art. 50 ust. 1 i 3 nie stanowią przeszkody dla takiego ujawnienia.

Poufne informacje wymieniane na podstawie niniejszego ustępu mogą być jednak wykorzystywane wyłącznie do wykonywania przez zainteresowane organy zadań przewidzianych prawem. Osoby mające dostęp do takich informacji muszą być objęte wymogami tajemnicy zawodowej co najmniej równoważnymi wymogom, o których mowa w art. 50 ust. 1.

3.Państwa członkowskie mogą zezwolić na ujawnianie określonych informacji dotyczących nadzoru nad podmiotami zobowiązanymi pod kątem zgodności z wymogami rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy – COM(2021) 420 final] parlamentarnym komisjom śledczym, trybunałom obrachunkowym i innym podmiotom odpowiedzialnym za prowadzenie dochodzeń w ich państwie członkowskim, pod następującymi warunkami:

a)podmioty te posiadają dokładnie określone uprawnienia na mocy prawa krajowego w zakresie prowadzenia dochodzeń lub kontroli dotyczących działań organów nadzoru lub organów odpowiedzialnych za przepisy regulujące taki nadzór;

b)informacje te są bezwzględnie konieczne do realizacji uprawnień, o których mowa w lit. a);

c)osoby posiadające dostęp do informacji podlegają na mocy prawa krajowego wymogom tajemnicy zawodowej co najmniej równoważnym wymogom, o których mowa w ust. 1;

d)w przypadku gdy informacje pochodzą z innego państwa członkowskiego, nie mogą być ujawniane bez wyraźnej zgody organów nadzoru, które je ujawniły, a ujawnienie może nastąpić wyłącznie do celów, na które organy te udzieliły zgody.

Sekcja 3

Wytyczne dotyczące współpracy

Artykuł 52

Wytyczne dotyczące współpracy w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu

Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji niniejszej dyrektywy] AMLA, we współpracy z EBC, Europejskimi Urzędami Nadzoru, Europolem, Eurojustem i Prokuraturą Europejską, wydaje wytyczne dotyczące:

a)współpracy między właściwymi organami na podstawie sekcji 1 niniejszego rozdziału, a także z organami, o których mowa w sekcji 2 niniejszego rozdziału, oraz organami odpowiedzialnymi za rejestry, o których mowa w rozdziale II sekcja 1 niniejszej dyrektywy, w celu zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;

b)procedur, które mają być stosowane przez organy właściwe w zakresie nadzoru lub dozoru nad podmiotami zobowiązanymi na mocy innych aktów Unii w celu uwzględnienia kwestii związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu przy wykonywaniu ich obowiązków wynikających z dotyczących ich aktów unijnych.

ROZDZIAŁ VI

OCHRONA DANYCH

Artykuł 53

Przetwarzanie niektórych kategorii danych osobowych

1.W zakresie, w jakim jest to absolutnie niezbędne do celów niniejszej dyrektywy, właściwe organy mogą przetwarzać szczególne kategorie danych osobowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/679, oraz dane osobowe dotyczące wyroków skazujących i przestępstw, o których mowa w art. 10 tego rozporządzenia, z zastrzeżeniem odpowiednich środków ochrony praw i wolności osoby, której dane dotyczą, oraz następujących dodatkowych zabezpieczeń:

a)takie dane przetwarzane są wyłącznie indywidualnie w każdym przypadku przez personel każdego właściwego organu, który został specjalnie wyznaczony i upoważniony do wykonywania tych zadań;

b)personel właściwych organów zachowuje wysokie standardy zawodowe w zakresie poufności i ochrony danych, cechuje się wysoką etyką zawodową i odpowiednimi kwalifikacjami;

c)wprowadzono środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych zgodnie z wysokimi standardami technologicznymi.

2.Zabezpieczenia, o których mowa w ust. 1, mają również zastosowanie do przetwarzania do celów niniejszej dyrektywy szczególnych kategorii danych, o których mowa w art. 10 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725, oraz danych osobowych dotyczących wyroków skazujących za przestępstwa i przestępstw, o których mowa w art. 11 tego rozporządzenia, przez instytucje, jednostki organizacyjne lub organy Unii.

ROZDZIAŁ VII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 54

Komitet

1.Komisję wspomaga Komitet ds. Zapobiegania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu ustanowiony na podstawie art. 28 rozporządzenia [proszę wstawić odniesienie – wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia (UE) 2015/847 – COM(2021) 422 final]. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 55

Zarządzanie FIU.net w okresie przejściowym

Najpóźniej do dnia [trzy lata od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy] Komisja przekazuje AMLA zarządzanie FIU.net.

Do czasu zakończenia przekazania Komisja udziela niezbędnej pomocy przy prowadzeniu systemu FIU.net oraz wymianie informacji między jednostkami analityki finansowej w obrębie Unii. W tym celu Komisja regularnie zwołuje posiedzenia unijnej platformy FIU składającej się z przedstawicieli jednostek analityki finansowej państw członkowskich w celu nadzorowania funkcjonowania FIU.net.

Artykuł 56

Przegląd

Do dnia [pięć lat od daty transpozycji niniejszej dyrektywy], a następnie co trzy lata Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z wykonania niniejszej dyrektywy.

Artykuł 57

Uchylenie

Dyrektywa (UE) 2015/849 traci moc ze skutkiem od dnia [data transpozycji].

Odesłania do uchylonej dyrektywy należy odczytywać jako odesłania do niniejszej dyrektywy i rozporządzenia [proszę wstawić odesłanie – wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy] zgodnie z tabelą korelacji zamieszczoną w załączniku.

Artykuł 58

Transpozycja

1.Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia [proszę wstawić datę – trzy lata po wejściu w życie niniejszej dyrektywy]. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Sposób dokonywania takiego odniesienia określany jest przez państwa członkowskie.

2.Państwa członkowskie przekazują Komisji teksty najważniejszych przepisów prawa krajowego w dziedzinie objętej zakresem niniejszej dyrektywy.

Artykuł 59

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 60

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

(1)    Europol, „From suspicion to action: Converting financial intelligence into greater operational impact” [„Od podejrzenia do działania: nadanie finansowym informacjom wywiadowczym większego znaczenia operacyjnego”], 2017 r.

(2)    Komunikat Komisji „Jak zapewnić lepsze wdrażanie ram regulacyjnych UE dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu” (COM(2019) 360 final), sprawozdanie Komisji w sprawie oceny niedawnych domniemanych przypadków prania pieniędzy z udziałem instytucji kredytowych z UE (COM/2019/373 final), sprawozdanie w sprawie oceny ram współpracy między jednostkami analityki finansowej (COM/2019/371 final); Ponadnarodowe sprawozdanie w sprawie oceny ryzyka (COM(2019) 370 final).

(3)    COM(2020) 605 final.

(4)    Komunikat Komisji w sprawie planu działania na rzecz kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (C/2020/2800), Dz.U. C 164 z 13.5.2020, s. 21.

(5)    COM(2021) 420 final.

(6)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73).

(7)    COM(2021) 421 final.

(8)    COM(2021) 422 final.

(9)    Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 lipca 2020 r. w sprawie kompleksowej unijnej polityki zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu – plan działania Komisji i dalszy rozwój sytuacji (2020/2686(RSP)), P9_TA(2020)0204.

(10)    Konkluzje Rady w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, 12608/20.

(11)    Wszystkie zawarte w niniejszym uzasadnieniu odniesienia do „obecnych przepisów UE w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu” należy traktować jako odniesienia do tejże dyrektywy.

(12)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1153 z dnia 20 czerwca 2019 r. ustanawiająca zasady ułatwiające korzystanie z informacji finansowych i innych informacji w celu zapobiegania niektórym przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania oraz uchylająca decyzję Rady 2000/642/WSiSW (Dz.U. L 186 z 11.7.2019, s. 122).

(13)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1673 z dnia 12 listopada 2018 r. w sprawie zwalczania prania pieniędzy za pomocą środków prawnokarnych.

(14)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępująca decyzję ramową Rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniająca decyzję Rady 2005/671/WSiSW (Dz.U. L 88 z 31.3.2017, s. 6).

(15)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1153 z dnia 20 czerwca 2019 r. ustanawiająca zasady ułatwiające korzystanie z informacji finansowych i innych informacji w celu zapobiegania niektórym przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania oraz uchylająca decyzję Rady 2000/642/WSiSW.

(16)    Odpowiednio dyrektywy: (UE) 2015/2366, 2014/92/UE i 2009/110/WE.

(17)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

(18)    Dokument roboczy służb Komisji – sprawozdanie z oceny skutków towarzyszące pakietowi wniosków ustawodawczych Komisji dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT) oraz egzekwowania prawa, obejmującemu:

(19)    Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (rozporządzenie (UE) 2016/679) oraz wewnętrzne rozporządzenie w sprawie ochrony danych osobowych w odniesieniu do instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii (rozporządzenie (UE) 2018/1725).

(20)    Dz.U. C [...] z [...], s. [...].

(21)    Dz.U. C [...] z [...], s. [...].

(22)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73).

(23)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/843 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/WE i 2013/36/UE (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 43).

(24)    Decyzja Rady 2009/316/WSiSW z dnia 6 kwietnia 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiego systemu przekazywania informacji z rejestrów karnych (ECRIS), zgodnie z art. 11 decyzji ramowej 2009/315/WSiSW (Dz.U. L 93 z 7.4. 2009, s. 33).

(25)    Decyzja ramowa Rady 2009/315/WSiSW z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie organizacji wymiany informacji pochodzących z rejestru karnego pomiędzy państwami członkowskimi oraz treści tych informacji (Dz.U. L 93 z 7.4. 2009, s. 23).

(26)    2010/413/WPZIB: decyzja Rady z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylająca wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB (Dz.U. L 195 z 27.7.2010, s. 39).

(27)    Decyzja Rady (WPZiB) 2016/849 z dnia 27 maja 2016 r. w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, uchylająca decyzję 2013/183/WPZiB (Dz.U. L 141 z 28.5.2016, s. 79).

(28)    Rozporządzenie Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylające rozporządzenie (UE) nr 961/2010 (Dz.U. L 88 z 24.3.2012, s. 1).

(29)    Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1509 z dnia 30 sierpnia 2017 r. dotyczące środków ograniczających skierowanych przeciwko Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej i uchylające rozporządzenie (WE) nr 329/2007 (Dz.U. L 224 z 31.8.2017, s. 1).

(30)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1132 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie niektórych aspektów prawa spółek (Dz.U. L 169 z 30.6.2017, s. 46).

(31)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).

(32)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).

(33)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 149).

(34)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 82/891/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/UE oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 190).

(35)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 214).

(36)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).

(37)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).

(38)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylająca decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 89).

(39)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

(40)    Dz.U. C 369 z 17.12.2011, s. 14.

(41)    Dz.U. C [...] z [...], s. [...].

(42)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1).

(43)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1672 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Unii lub wywożonych z Unii oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1889/2005 (Dz.U. L 284 z 12.11.2018, s. 6).

(44)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.U. L 267 z 10.10.2009, s. 7).

(45)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1673 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie zwalczania prania pieniędzy za pomocą środków prawnokarnych (Dz.U. L 284 z 12.11.2018, s. 22).

(46)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 73).

(47)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiające wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 924/2009 (Dz.U. L 94 z 30.3.2012, s. 22).

(48)    Rozporządzenie Komisji (UE) nr 389/2013 z dnia 2 maja 2013 r. ustanawiające rejestr Unii zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, decyzjami nr 280/2004/WE i nr 406/2009/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylające rozporządzenia Komisji (UE) nr 920/2010 i nr 1193/2011 (Dz.U. L 122 z 3.5.2013, s. 1).

(49)    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).

(50)    Rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63).

(51)    Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 87).

(52)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz.U. L 158 z 27.5.2014, s. 77).

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 20.7.2021

COM(2021) 423 final

ZAŁĄCZNIK

do wniosku dotyczącego

DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić, mających na celu zapobieganie wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz uchylającej dyrektywę (UE) 2015/849

ZAŁĄCZNIK […]

Tabela korelacji