2018/0208 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program „Wymiar Sprawiedliwości” (2021–2027) oraz uchylającego rozporządzenie (UE) nr 1382/2013

1.Przebieg procedury

Data przekazania wniosku Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dok. COM(2018) 0384)	30 maja 2018 r.
Odbyły się konsultacje z Komitetem Regionów, który zdecydował, że nie wyda opinii.	/
Data przyjęcia przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny opinii w sprawie wniosku	18 października 2018 r.
Data przyjęcia przez Komitet Stałych Przedstawicieli częściowego mandatu negocjacyjnego	19 grudnia 2018 r.
Rozmowy trójstronne	20 lutego 2019 r. 5 marca 2019 r.
Data potwierdzenia przez Komitet Stałych Przedstawicieli wspólnego rozumienia wypracowanego z Parlamentem Europejskim podczas drugiej rundy rozmów trójstronnych	13 marca 2019 r.
Data potwierdzenia przez Parlament Europejski wspólnego rozumienia poprzez przyjęcie rezolucji ustawodawczej (pierwsze czytanie)	17 kwietnia 2019 r.
Data osiągnięcia przez Radę porozumienia w sprawie podejścia ogólnego	2 grudnia 2020 r.
Rozmowy trójstronne	11 grudnia 2020 r. 18 grudnia 2020 r.
Data wysłania przez komisje JURI i LIBE pisma do przewodniczącego Komitetu Stałych Przedstawicieli (część II), potwierdzającego zgodę Parlamentu Europejskiego na wynik negocjacji międzyinstytucjonalnych	5 lutego 2021 r.
Data osiągnięcia przez Komitet Stałych Przedstawicieli porozumienia politycznego w sprawie tekstu kompromisowego	17 lutego 2021 r.
Data przyjęcia stanowiska Rady w pierwszym czytaniu	19 kwietnia 2021 r.

2.Przedmiot wniosku Komisji

Program „Wymiar Sprawiedliwości” jest jednym z instrumentów finansowania na podstawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027. Funkcjonująca europejska przestrzeń sprawiedliwości i skuteczne krajowe systemy wymiaru sprawiedliwości są niezbędne do zapewnienia kwitnącego rynku wewnętrznego i utrzymania wspólnych unijnych wartości. Propagowanie unijnych wartości oznacza również ich ochronę oraz zapewnienie otoczenia respektującego zasady praworządności i niezależności sądownictwa, a także wzajemne uznawanie i zaufanie pomiędzy państwami członkowskimi. Program „Wymiar Sprawiedliwości” wesprze dalszy rozwój europejskiej przestrzeni sprawiedliwości w oparciu o praworządność, wzajemne uznawanie i zaufanie. Będzie ułatwiać i wspierać współpracę sądową w sprawach cywilnych i karnych, wspierać i propagować szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości w celu rozwijania wspólnej kultury prawnej i sądowej oraz kultury sprzyjającej praworządności, a także ułatwi powszechny skuteczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości i skuteczne dochodzenie roszczeń. Komisja zaproponowała łączny budżet w wysokości 305 000 000 EUR według cen bieżących.

Program będzie wspierał działania organów publicznych, środowisk akademickich/instytucji badawczych, instytucji szkoleniowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które przyczyniają się do rozwoju europejskiej przestrzeni sprawiedliwości. Będzie źródłem finansowania działań zwiększających wzajemne zaufanie i współpracę (w tym za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych). Będą z niego finansowane szkolenia dla sędziów i pracowników wymiaru sprawiedliwości w celu poszerzenia ich znajomości prawa UE, instrumentów współpracy sądowej, odpowiedniego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE i prawa porównawczego (w tym poprzez wspieranie rocznego programu prac Europejskiej Sieci Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości). Program będzie również wspierał odpowiednie organizacje społeczeństwa obywatelskiego i organizacje nienastawione na zysk, które zapewniają wszystkim obywatelom odpowiedni dostęp do ich usług, doradztwa i działań wspierających.

3.Uwagi dotyczące stanowiska Rady

Stanowisko Rady odzwierciedla porozumienie osiągnięte podczas rozmów trójstronnych. Najważniejsze zmiany wprowadzone do wniosku Komisji obejmują:

–Beneficjenci: włączenie przedstawicieli zawodów prawniczych współpracujących z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego do grona potencjalnych beneficjentów i zwiększenie roli organizacji społeczeństwa obywatelskiego.

–Przeznaczanie środków finansowych: wprowadzenie przeznaczania funduszy na konkretne cele oraz wprowadzenie marginesu elastyczności. Takie ograniczone przeznaczanie środków, mimo że nie zostało przewidziane w pierwotnym wniosku Komisji, opiera się na podobnym przydziale środków przewidzianym w rozporządzeniu ustanawiającym program „Sprawiedliwość” na lata 2014–2020.

–Aspekt równości płci: dodanie artykułu dotyczącego uwzględniania aspektu płci i niedyskryminacji, silniejsze podkreślenie tego aspektu w motywie, dane segregowane według kryterium płci w odniesieniu do wskaźników oraz perspektywa równości płci w ocenach śródokresowych i końcowych.

–Sprawozdawczość: dodano dodatkowy język.

–Działania, które mają być finansowane: dalsze doprecyzowanie. Podział jednego z proponowanych działań w celu wyodrębnienia samodzielnego działania dotyczącego organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Proponowany „krajowy punkt kontaktowy” został zastąpiony przez fora dyskusyjne dla zainteresowanych stron.

–Procedura komitetowa: procedura sprawdzająca zamiast procedury doradczej. Procedura sprawdzająca, mimo że nie została przewidziana w pierwotnym wniosku Komisji, została zastosowana w rozporządzeniu ustanawiającym program „Sprawiedliwość” na lata 2014–2020.

Komisja uważa, że osiągnięte porozumienie zachowuje cele pierwotnego wniosku Komisji.

4.Wniosek

Komisja przyjmuje stanowisko Rady.