KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 29.3.2021
COM(2021) 147 final
2021/0073(NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Maltę do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 395 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 1 („dyrektywa VAT”) Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia szczególnych środków stanowiących odstępstwo od przepisów wspomnianej dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania.
Pismem, które wpłynęło do Komisji w dniu 20 października 2020 r., Malta wystąpiła z wnioskiem o upoważnienie do podwyższenia progu, do 31 grudnia 2024 r., obowiązującego środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy VAT w celu zwolnienia z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza kwoty 30 000 EUR. Komisja zwróciła się o dodatkowe informacje związane z wnioskiem, które przekazano w piśmie, które wpłynęło do Komisji w dniu 9 listopada 2020 r.
Zgodnie z art. 395 ust. 2 dyrektywy VAT pismem z dnia 17 grudnia 2020 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Maltę. Pismem z dnia 18 grudnia 2020 r. Komisja powiadomiła Maltę, że posiada wszystkie informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku.
1.KONTEKST WNIOSKU
•Przyczyny i cele wniosku
Przepisy tytułu XII rozdział 1 dyrektywy VAT umożliwiają państwom członkowskim stosowanie procedur szczególnych w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, w tym przewidują możliwość przyznania zwolnienia z podatku podatnikom, których obrót roczny nie przekracza określonego progu. Zwolnienie takie oznacza, że podatnik nie musi naliczać podatku VAT za swoje dostawy towarów i świadczone przez siebie usługi i w konsekwencji nie może odliczyć naliczonego VAT.
Na mocy art. 287 dyrektywy VAT poszczególne państwa członkowskie, które przystąpiły do Wspólnoty po 1 stycznia 1978 r., mogą przyznać zwolnienie podatnikom, których roczny obrót nie przekracza równowartości w walucie krajowej określonych w tym artykule kwot zgodnie z kursem wymiany w dniu przystąpienia danych państw. Malta zaczęła stosować euro w dniu 1 stycznia 2008 r.
Na mocy art. 287 pkt 13 dyrektywy VAT Malta może przyznać zwolnienie z podatku VAT podatnikom zaliczającym się do jednej z trzech kategorii: podatnikom, których roczny obrót nie przekracza: 37 000 EUR, w przypadku gdy ich działalność gospodarcza polega głównie na dostawie towarów; 24 300 EUR, w przypadku gdy ich działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady) oraz 14 600 EUR w innych przypadkach, mianowicie w przypadku świadczenia usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady).
Od momentu przystąpienia Malta korzystała z tego przepisu w celu wspierania małych przedsiębiorstw i zachęcania nowych przedsiębiorstw do rozpoczęcia działalności. Mechanizm ten okazał się użytecznym środkiem upraszczającym, ponieważ znosi wiele obowiązków związanych z podatkiem VAT w odniesieniu do przedsiębiorstw, których roczny obrót nie przekracza określonego progu, co powoduje obniżenie kosztów operacyjnych tych przedsiębiorstw. Jednocześnie wpływ na dochody państwa okazał się nieznaczny. Rząd Malty jest zdecydowany nadal stosować środki w celu uproszczenia obowiązków małych podmiotów gospodarczych zgodnie z celami Unii dla małych przedsiębiorstw, określonymi w komunikacie Komisji „Najpierw myśl na małą skalę” – Program „Small Business Act” dla Europy 2 .
W tym celu decyzją wykonawczą (UE) 2018/279 z dnia 20 lutego 2018 r. upoważniono Maltę do podwyższenia progu dla kategorii o najniższym obrocie, tj. 14 600 EUR, do 20 000 EUR. Decyzją wykonawczą Rady (UE) 2020/1662 z dnia 3 listopada 2020 r. 3 upoważniono Maltę do przedłużenia stosowania tego środka do dnia 31 grudnia 2024 r.
Przyjęcie i późniejsza transpozycja tego środka szczególnego 4 do prawa krajowego w dniu 1 lipca 2018 r. doprowadziło do tego, że ponad 1 262 małe przedsiębiorstwa skorzystały z podwyższonego progu rocznego obrotu w ramach takiej względnej kategorii programu uproszczeń dla MŚP.
Oczekuje się, że podwyższenie progu do 30 000 EUR w przypadku podatników, których działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady) lub usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady), doprowadzi do istotnego zmniejszenia obciążenia administracyjnego po stronie przedsiębiorstw kwalifikujących się do objęcia tą procedurą, a w szczególności po stronie mikroprzedsiębiorstw, gdyż zostaną one zwolnione z obowiązków związanych z VAT wynikających z zasad ogólnych VAT, takich jak prowadzenie ewidencji VAT lub składanie deklaracji VAT.
Środek szczególny znacznie zmniejszył obciążenie administracyjne i koszty ponoszone przez znaczną liczbę maltańskich małych przedsiębiorstw, o których mowa powyżej. Stosowanie środka szczególnego umożliwiło ponadto Malcie przeznaczenie większych zasobów na walkę z oszustwami związanymi z VAT oraz na poprawę egzekwowania przepisów w obecnym systemie VAT.
Środek stanowiący odstępstwo, upraszczający obowiązki małych przedsiębiorstw, jest zgodny z celami określonymi przez Unię Europejską w odniesieniu do małych przedsiębiorstw.
Należy zatem upoważnić Maltę do stosowania środka stanowiącego odstępstwo do dnia 31 grudnia 2024 r.
•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki
Środek stanowiący odstępstwo jest zgodny z duchem dyrektywy Rady (UE) 2020/285 5 zmieniającej art. 281–294 dyrektywy VAT dotyczące procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw, która to dyrektywa jest wynikiem planu działania w sprawie VAT 6 i ma na celu stworzenie nowoczesnego i uproszczonego systemu dla tych przedsiębiorstw. W szczególności środek ten ma na celu ograniczenie kosztów przestrzegania przepisów w zakresie VAT oraz ograniczenie zakłóceń konkurencji, zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu UE, ograniczenie negatywnych skutków efektu progowego oraz ułatwianie prowadzenia działalności gospodarczej, a także monitorowania przez administracje podatkowe.
Próg 30 000 EUR jest ponadto zgodny z dyrektywą (UE) 2020/285, gdyż dyrektywa umożliwia państwom członkowskim ustalenie progu rocznego obrotu wymaganego do zwolnienia z VAT na poziomie nie wyższym niż 85 000 EUR (lub jego równowartości w walucie krajowej).
Podobne odstępstwa, umożliwiające zwolnienie z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza określonego progu, jak przewidziano w art. 285 i 287 dyrektywy VAT, zostały przyznane innym państwom członkowskim. Niderlandom 7 przyznano próg w wysokości 25 000 EUR; Włochom 8 przyznano próg w wysokości 30 000 EUR; Luksemburgowi 9 przyznano próg w wysokości 35 000 EUR; Łotwie 10 , Polsce 11 i Estonii 12 przyznano próg w wysokości 40 000 EUR; Chorwacji 13 przyznano próg w wysokości 45 000 EUR, a Litwie 14 – w wysokości 55 000 EUR; Węgrom 15 przyznano próg w wysokości 48 000 EUR; Słowenii 16 przyznano próg w wysokości 50 000 EUR; a Rumunii 17 przyznano próg w wysokości 88 500 EUR.
Jak już wspomniano, odstępstwa od dyrektywy VAT powinny być zawsze ograniczone w czasie, aby można było ocenić ich efekty. Uwzględnienie daty wygaśnięcia środka szczególnego w dniu 31 grudnia 2024 r., o które ubiega się Malta, jest spójne ze stosowaniem od dnia 1 stycznia 2025 r. dyrektywy (UE) 2020/285 w sprawie uproszczenia przepisów w zakresie VAT dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Proponowany środek jest zatem zgodny z przepisami dyrektywy VAT.
•Spójność z innymi politykami Unii
Komisja stale podkreśla w swoich rocznych programach prac potrzebę upraszczania przepisów dotyczących małych przedsiębiorstw. W tym względzie w programie prac Komisji na 2020 r. 18 została ujęta specjalna strategia na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw, która pomoże im w prowadzeniu i rozszerzaniu działalności. Środek stanowiący odstępstwo jest zgodny z takimi celami, jeśli chodzi o reguły fiskalne. Jest on zwłaszcza zgodny z programem prac Komisji na 2017 r. 19 , w którym odniesiono się w szczególności do kwestii VAT i wskazano, że obciążenie administracyjne dla małych przedsiębiorstw związane z przestrzeganiem przepisów dotyczących VAT jest znaczne, a innowacje techniczne są źródłem nowych wyzwań dla skutecznego poboru podatków; w programie tym podkreślono także potrzebę uproszczenia VAT dla mniejszych przedsiębiorstw.
Środek jest również zgodny ze strategią jednolitego rynku z 2015 r. 20 , w ramach której Komisja określiła środki mające wspomóc rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, między innymi poprzez zmniejszenie obciążeń administracyjnych, które uniemożliwiają im pełne korzystanie z jednolitego rynku. Jest on również zgodny z duchem komunikatu Komisji z 2013 r. pt. „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.: Pobudzanie ducha przedsiębiorczości w Europie” 21 , w którym podkreślono potrzebę uproszczenia przepisów podatkowych dla małych przedsiębiorstw.
I wreszcie środek jest zgodny z polityką UE dotyczącą małych i średnich przedsiębiorstw, określoną w komunikacie z 2016 r. w sprawie przedsiębiorstw typu start-up 22 , oraz z komunikatem z 2008 r. „Najpierw myśl na małą skalę” – Program „Small Business Act” dla Europy 23 , w którym wezwano państwa członkowskie do uwzględnienia szczególnego charakteru MŚP przy opracowywaniu prawodawstwa i do uproszczenia istniejącego otoczenia regulacyjnego.
2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ
•Podstawa prawna
Art. 395 dyrektywy VAT.
•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)
Biorąc pod uwagę przepis dyrektywy VAT będący podstawą wniosku, należy stwierdzić, że wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania.
•Proporcjonalność
Decyzja dotyczy upoważnienia udzielonego państwu członkowskiemu w odpowiedzi na jego własny wniosek i nie stanowi żadnego zobowiązania.
Biorąc pod uwagę ograniczony zakres odstępstwa, omawiany środek szczególny jest proporcjonalny do wyznaczonego celu, tj. uproszczenia poboru podatku dla małych podatników oraz dla organów podatkowych.
•Wybór instrumentu
Proponowany instrument to decyzja wykonawcza Rady.
Zgodnie z art. 395 dyrektywy VAT odstępstwo od wspólnych przepisów dotyczących podatku VAT jest możliwe jedynie na podstawie upoważnienia Rady, stanowiącej jednomyślnie na wniosek Komisji. Decyzja wykonawcza Rady jest najwłaściwszym instrumentem, ponieważ może być skierowana do poszczególnych państw członkowskich.
3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
•Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Nie przeprowadzono konsultacji z zainteresowanymi stronami. Niniejszy wniosek opiera się na wniosku złożonym przez Maltę i dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego.
•Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej
Nie zaistniała potrzeba skorzystania z pomocy ekspertów zewnętrznych.
•Ocena skutków
Wniosek dotyczący decyzji wykonawczej Rady ma na celu podwyższenie obecnego progu zwolnienia z 20 000 EUR do 30 000 EUR. To podwyższenie progu stanowi środek upraszczający, który znosi wiele obowiązków związanych z VAT w przypadku przedsiębiorstw, których roczny obrót nie przekracza 30 000 EUR. Środek ten będzie miał zatem potencjalnie pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążeń administracyjnych licznych podatników, a w konsekwencji także administracji podatkowej.
Według danych za 2019 r. przedmiotowe podwyższenie progu będzie miało potencjalnie wpływ na 1 764 podatników w przypadku usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady) oraz 237 podatników w przypadku usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady).
Władze maltańskie poinformowały, że liczba podmiotów gospodarczych obecnie korzystających z programu dla MŚP i zwolnienia wynosi 34 585, a dzięki podwyższeniu progu liczba ta może potencjalnie wzrosnąć do 36 586 podatników.
Odsetek potencjalnych podmiotów korzystających z programu dla MŚP i stosujących próg 30 000 EUR, w porównaniu z całkowitą liczbą podatników na Malcie, wyniósłby 34 %.
W oparciu o uproszczoną deklarację obrotów w ramach programu dla MŚP w 2019 r. całkowity szacowany VAT obliczony według stawki podstawowej i uznany za niepobrany (ponieważ był poniżej progu 20 000 EUR) wynosi około 11,4 mln EUR, co stanowi 1,2 % łącznych dochodów z VAT pobranych na Malcie w 2019 r. (944,7 mln EUR), zgodnie z oficjalnymi dostępnymi danymi.
Na skutek podwyższenia progu do 30 000 EUR zarówno w przypadku usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady), jak i usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady), niepobrany podatek VAT wzrósłby potencjalnie o około 3,3 mln EUR, co stanowiłoby wzrost o 0,35 %.
Osoby, których obrót podlegający opodatkowaniu nie przekracza tego progu, nie będą musiały się rejestrować do celów podatku VAT, a tym samym w wyniku zastosowania tego środka zmniejszy się ich obciążenie administracyjne, gdyż nie będą one zobowiązane do prowadzenia ewidencji VAT i składania deklaracji VAT. Nastąpi również zmniejszenie obciążenia pracą organów podatkowych. Będzie to miało potencjalnie pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla podatników zarejestrowanych aktualnie na Malcie do celów VAT, a także dla administracji podatkowej.
Wpływ budżetowy pod względem krajowych dochodów z VAT na Malcie jest nieznaczny.
•Prawa podstawowe
Wniosek nie ma żadnych skutków dla ochrony praw podstawowych.
4.WPŁYW NA BUDŻET
Wniosek nie ma wpływu na budżet UE, ponieważ Malta dokona obliczenia rekompensaty zgodnie z art. 6 rozporządzenia Rady (EWG, Euratom) 1553/89.
2021/0073 (NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Maltę do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 24 , w szczególności jej art. 395 ust. 1 akapit pierwszy,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Zgodnie z art. 287 pkt 13 dyrektywy 2006/112/WE Malta może przyznać zwolnienie z podatku VAT podatnikom zaliczającym się do jednej z trzech kategorii: podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 37 000 EUR, w przypadku gdy ich działalność gospodarcza polega głównie na dostawie towarów; podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 24 300 EUR, w przypadku gdy ich działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady); oraz podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 14 600 EUR w innych przypadkach, mianowicie w przypadku świadczenia usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady).
(2)Decyzją wykonawczą Rady (UE) 2018/279 25 Malta została upoważniona do stosowania, do dnia 31 grudnia 2024 r., środka szczególnego stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE w celu przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady) i których roczny obrót nie przekracza 20 000 EUR.
(3)W piśmie, które wpłynęło do Komisji w dniu 20 października 2020 r., Malta wystąpiła z wnioskiem o upoważnienie do stosowania, do dnia 31 grudnia 2024 r., środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE, umożliwiającego Malcie przyznanie zwolnienia z VAT podatnikom, których działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady) lub usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady) i których roczny obrót nie przekracza 30 000 EUR („środek stanowiący odstępstwo”). Komisja zwróciła się o dodatkowe informacje związane z wnioskiem, które przekazano w piśmie, które wpłynęło do Komisji w dniu 9 listopada 2020 r.
(4)Zgodnie z art. 395 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE pismem z dnia 17 grudnia 2020 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Maltę. Pismem z dnia 18 grudnia 2020 r. Komisja zawiadomiła Maltę, że posiada wszystkie informacje, które uznaje za niezbędne w celu rozpatrzenia wniosku.
(5)Biorąc pod uwagę oczekiwania, że podwyższony próg zmniejszy obowiązki związane z VAT, a zatem również obciążenie administracyjne i koszty przestrzegania przepisów dla małych przedsiębiorstw oraz uproszczenie poboru VAT dla organów podatkowych, a także znikomy wpływ na całkowite dochody z tytułu VAT pobierane przez Maltę na etapie ostatecznej konsumpcji, należy upoważnić Maltę do stosowania środka stanowiącego odstępstwo.
(6)Środek stanowiący odstępstwo nie wpływa na zasoby własne Unii pochodzące z VAT, ponieważ Malta dokona obliczenia rekompensaty zgodnie z art. 6 rozporządzenia Rady (EWG, Euratom) nr 1553/89 26 .
(7)Upoważnienie do stosowania środka stanowiącego odstępstwo powinno być ograniczone w czasie. Takie ograniczenie w czasie powinno być wystarczające, aby umożliwić ocenę skuteczności i adekwatności progu. Ponadto art. 287 dyrektywy 2006/112/WE został uchylony dyrektywą Rady (UE) 2020/285 27 , która ustanawia prostsze przepisy dotyczące VAT dla małych przedsiębiorstw, ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2025 r. Należy zatem upoważnić Maltę do stosowania środka stanowiącego odstępstwo do dnia 31 grudnia 2024 r.
(8)Należy zatem uchylić decyzję wykonawczą (UE) 2018/279.
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
W drodze odstępstwa od art. 287 pkt 13 dyrektywy 2006/112/WE Malta zostaje upoważniona do przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których działalność gospodarcza polega głównie na świadczeniu usług o niskiej wartości dodanej (wysokie nakłady) lub usług o wysokiej wartości dodanej (niskie nakłady) i których roczny obrót nie przekracza 30 000 EUR.
Artykuł 2
Decyzja wykonawcza (UE) 2018/279 traci moc.
Artykuł 3
Niniejszą decyzję stosuje się do dnia 31 grudnia 2024 r.
Artykuł 4
Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Malty.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący