1.10.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 324/16 |
Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Propozycje Europejskiego Komitetu Regionów w związku z programem prac Komisji Europejskiej na 2021 r.
(2020/C 324/03)
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
uwzględniając:
— |
dostosowany program prac Komisji na 2020 r. (1), |
— |
protokół o współpracy z Komisją Europejską z lutego 2012 r., |
— |
priorytety KR-u na pięcioletnią kadencję (2020–2025), |
zachęca Komisję Europejską, by w ramach swego programu prac na 2021 r.:
1. |
Położyła większy nacisk na dobrostan społeczny i zrównoważenie środowiskowe w ramach modelu społecznej gospodarki rynkowej i realizacji oenzetowowskich celów zrównoważonego rozwoju w odpowiedzi na alarmujące skutki kryzysu COVID-19. |
2. |
Zadbała o to, by strategia wychodzenia z pandemii była w pełni zgodna z celami Zielonego Ładu i ze zobowiązaniami UE w ramach porozumienia paryskiego, a jednocześnie skupiała się na ochronie zdrowia obywateli Europy i przywróceniu wzrostu gospodarczego w UE. Przyjmowane przepisy klimatyczne muszą w pełni uznawać zróżnicowanie geograficzne, gospodarcze i społeczne terytoriów Europy i wzmacniać zasadę wielopoziomowego sprawowania rządów w ramach przemian prowadzących do neutralności klimatycznej. |
3. |
Współpracowała z KR-em, by zwiększyć dostrzegalność takich działań dzięki lokalnemu wymiarowi Zielonego Ładu i by pozyskać dla nich wsparcie publiczne. |
4. |
Uwzględniła wymiar zdrowia w Zielonym Ładzie, przez promowanie zdrowego stylu życia wszystkich obywateli, dalsze analizowanie istniejących już powiązań i synergii między zdrowiem, środowiskiem, energią, gospodarką, miejscami pracy, konkurencyjnością i ochroną klimatu, a jednocześnie zaproponowała jasną strategię pozwalającą po zakończeniu pandemii budować odporne obszary, gospodarkę i społeczeństwo w ramach przyjętych przez ONZ celów zrównoważonego rozwoju. |
5. |
Podjęła dalsze kroki w kierunku ograniczania obciążeń władz krajowych, regionalnych i lokalnych podczas podejmowanych przez nie wysiłków w walce z kryzysem COVID-19 i skorzystała z wszelkich dostępnych funduszy, by wyjść naprzeciw potrzebom europejskich systemów ochrony zdrowia. Szybkie rozprzestrzenianie się wirusa stało się ogromnym obciążeniem zarówno dla ochrony zdrowia, jak i opieki społecznej, a jednocześnie trzeba się również przygotować na „drugą falę”. W planowaniu transgranicznego reagowania na pandemie należy wspierać regionalne sztaby kryzysowe obejmujące wszystkie poziomy władzy. Sztaby te reagowałyby na bieżącą sytuację sanitarną i nie ograniczałyby swoich działań do granic państw. |
6. |
Współpracowała z KR-em na rzecz poszerzenia wiedzy i potencjału instytucji zarządzających w celu jak najlepszego spożytkowania możliwości wynikających z Zielonego Ładu, a jednocześnie zachęcała do bardziej bezpośredniego dostępu władz lokalnych i regionalnych do funduszy UE, by zrealizować cele Zielonego Ładu. Przy tym powinna szczególnie wspierać obszary przygraniczne poprzez szybsze wprowadzenie europejskiego mechanizmu transgranicznego (ECBM). |
7. |
Promowała Pakt na rzecz klimatu jako wspólne przedsięwzięcie pozwalające wzmocnić współpracę między władzami lokalnymi i regionalnymi, instytucjami europejskimi i obywatelami, by walczyć ze zmianą klimatu i z kryzysem gospodarczym wywołanym przez pandemię COVID-19, i jako punkt odniesienia dla wszystkich zainteresowanych podmiotów w procesie przygotowania i wdrożenia lokalnych paktów na rzecz klimatu i wymiany najlepszych sposobów postępowania. |
8. |
Stworzyła forum ekologicznej naprawy gospodarczej, w ramach którego mogłyby współpracować KR, Komisja Europejska, władze lokalne i regionalne oraz inne zainteresowane podmioty w celu wdrażania Zielonego Ładu w nowych ramach odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19. |
9. |
Zadbała o to, by ambitny cel zerowego zanieczyszczenia – na rzecz środowiska wolnego od toksyn – przewidziany w Zielonym Ładzie, pozostał zasadniczą częścią zielonej odbudowy. Ambitny plan działania dotyczący zerowego zanieczyszczenia wody, powietrza i gleb jest nieodzowny, w szczególności z uwagi na to, że przełoży się on na ochronę zdrowia. |
10. |
Przyjęła ambitniejsze cele w związku z przyszłą strategią UE na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, by powstrzymać jej utratę i pozwolić UE wieść prym na świecie w ochronie i przywracaniu tej różnorodności, która ma zasadnicze znaczenie dla przeciwdziałania przyszłym pandemiom i ograniczania ich skutków. Należy także dążyć do szybkiego wdrożenia europejskiej strategii leśnej, by zagwarantować stosowanie odpowiednich mechanizmów w celu wymiany najlepszych sposobów postępowania i ich powielania. |
11. |
Promowała zrównoważoną i lokalną produkcję żywności podczas wdrażania inicjatyw ogłoszonych w ramach strategii od pola do stołu, chroniąc w ten sposób różnorodność biologiczną, gleby, wody, ekosystemy morskie i dbając o dobry poziom dochodów dla rolników UE i zapewniając producentom rolnym uczciwe ceny rynkowe na uczciwej pozycji rynkowej poprzez dostosowanie produkcji do popytu na rynku w sposób ogólnie wiążący, w szczególności w sytuacji kryzysu na rynku. Należy także zapewnić wsparcie dla rolników i obszarów wiejskich we wprowadzaniu niezbędnych zmian strukturalnych, pozwalających na przejście do zrównoważonych systemów żywnościowych. |
12. |
Opracowała plan działania na rzecz wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych, który przyczyni się do wzmocnienia społecznego wymiaru UE i złagodzenia skutków trwających przemian ekologicznych i cyfrowych. KR podkreśla, że wdrażanie Europejskiego filaru praw socjalnych ma istotny aspekt terytorialny i że tablica wyników zawierająca wskaźniki społeczne, która obecnie odzwierciedla jedynie średnie krajowe, powinna zostać uzupełniona o dodatkowe dane regionalne. |
13. |
Uwzględniła w planie wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych europejską gwarancję dla dzieci skierowaną przeciwko ubóstwu i wykluczeniu dzieci w UE. |
14. |
Zbadała potencjał gospodarki społecznej i przygotowała „plan działania na rzecz gospodarki społecznej”, którego zasady zostałyby włączone w różne strategie społeczno-gospodarcze Unii Europejskiej, co przełożyłoby się na bardziej ekologiczne i sprawiedliwe przemiany i na plan odbudowy po pandemii COVID-19 całkowicie niwelujący pokaźne różnice w systemach oświaty, umiejętnościach i miejscach pracy, priorytetowo traktujący bezrobocie młodzieży i promujący równowagę płci. |
15. |
Przedstawiła plan ambitnej reformy paktu stabilności i wzrostu, uwzględniający cel w zakresie zrównoważonych finansów publicznych i doświadczenia wynikające z kryzysu wywołanego pandemią COVID-19. |
16. |
Pomogła pozyskać inwestycje publiczne i prywatne, które mogłyby mieć konkretny wpływ na gospodarkę realną na poziomie lokalnym i regionalnym, uwzględniając przy tym szczególną sytuację regionów najbardziej oddalonych. |
17. |
Zaproponowała w trybie pilnym głęboką reformę europejskiego semestru i zarządzania gospodarczego UE na rzecz przejrzystego, inkluzywnego i demokratycznego procesu. Silny związek Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności z europejskim semestrem zwiększa pilną potrzebę przeprowadzenia reform w celu uniknięcia dalszej centralizacji i podejścia odgórnego w planach naprawczych oraz w celu priorytetowego traktowania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej między państwami członkowskimi i w ich obrębie oraz dążenia do wysokiej jakości inwestycji publicznych niezbędnych do trwałego ożywienia gospodarczego w UE. Zreformowany europejski semestr, jako ogólna europejska strategia gospodarcza wdrażająca cele zrównoważonego rozwoju w całej UE, powinien uwzględniać zasady partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów oraz wymiar terytorialny, zgodnie z propozycją KR-u w sprawie kodeksu postępowania dotyczącego udziału w semestrze europejskim władz lokalnych i regionalnych na szczeblu krajowym oraz Europejskiego Komitetu Regionów na szczeblu europejskim. |
18. |
Zajęła się szczególnym narażeniem europejskich łańcuchów wartości na kryzysy, obnażonym przez pandemię COVID-19; określiła najsłabsze ogniwa i zdywersyfikowała źródła w łańcuchach dostaw UE, ograniczając ich zależność od pojedynczych krajów, w zrównoważony sposób wzmacniając europejskie zaplecze przemysłowe oraz zabezpieczając strategiczną autonomię przemysłową UE; stworzyła strategię dotyczącą klastrów, jako centralną część wszelkich przemysłowych strategii politycznych UE, tak by wzmocnić rozwój europejskich światowej klasy klastrów łączących klastry, sieci i ekosystemy regionalne. |
19. |
Nalegała na lepsze wdrażanie rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju (TSD) w umowach handlowych UE i skupiła się na poprawie społeczno-gospodarczych i terytorialnych skutków umów handlowych, w tym przyszłej umowy z Wielką Brytanią, przez przeprowadzenie bardziej szczegółowych analiz sektorowych i geograficznych, przy jednoczesnym wzmocnieniu warunkowości TSD w umowach o wolnym handlu. KR zgadza się z Komisją Europejską, że wolny, sprawiedliwy i otwarty handel może funkcjonować jedynie z silną i skuteczną Światową Organizacją Handlu (WTO), i popiera zamiar rozpoczęcia kompleksowej inicjatywy na rzecz reformy WTO. |
20. |
Zadbała o pełne angażowanie władz lokalnych i regionalnych w przygotowanie i wdrażanie umów partnerstwa i programów na lata 2021–2027. |
21. |
Zadbała o to, by większa elastyczność w wykorzystaniu funduszy spójności w ramach zasad pomocy państwowej, która jest niezbędna dla wsparcia odbudowy gospodarczej regionów i miast oraz obszarów wiejskich po pandemii COVID-19, nie doprowadziła do centralizacji władzy i do odebrania organom lokalnym i regionalnym ich prerogatyw. |
22. |
Zorganizowała szczyt miejski poświęcony zrównoważonemu rozwojowi miast, korzystając z doświadczeń agendy miejskiej dla UE i odnowionej karty lipskiej. |
23. |
Oparła się na wniosku dotyczącym „fali renowacji”, jak również na planie działania w ramach partnerstwa miejskiego na rzecz mieszkalnictwa przyjętym w listopadzie 2018 r. w celu przygotowania europejskiego programu na rzecz mieszkalnictwa pozwalającego uwzględnić tę problematykę w strategiach UE mających na nią wpływ. |
24. |
Zaproponowała spójną i ambitną agendę UE na rzecz obszarów wiejskich, ukierunkowaną w szczególności na regiony oddalone, które są często zaniedbywane, a przez to kształtowała ściślejsze powiązania z obywatelami, żyjącymi na obszarach wiejskich, a zatem z definicji bardziej odizolowanymi od centralnych systemów sprawowania rządów. Ożywienie małych miasteczek i społeczności na obszarach wiejskich pozwoliłoby UE okazać im wymierne wsparcie i wzmocnić swoją legitymację na tych obszarach. |
25. |
Zareagowała zdecydowanie na wyzwania, przed którymi staje turystyka europejska, zarówno za pośrednictwem krótkofalowego finansowania, jak i długofalowej strategii wychodzenia z kryzysu, co przełożyłoby się na większą odporność i zrównoważenie branży turystyki w przyszłości. W tym celu polityka spójności prowadzona w ramach długoterminowego budżetu unijnego na lata 2021–2027 musi gwarantować lepsze wykorzystanie potencjału kultury i turystyki. Nacisk należy kłaść nadal na konkurencyjność gospodarczą poprzez badania i innowacje, transformację cyfrową oraz europejski program w sprawie turystyki europejskiej. |
26. |
Wdrożyła uaktualniony Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej, by wziąć w pełni pod uwagę skutki pandemii COVID-19 i nową sytuację w sektorze oświaty i szkoleń. Plan działania powinien także stać się katalizatorem szybkiego rozwoju narzędzi służących nauczaniu na odległość w regionach, miastach i na obszarach wiejskich, w mniej rozwiniętych regionach, szczególnie w szkołach, sprawiając, że umiejętności cyfrowe i w zakresie mediów staną się integralnym elementem uczenia się przez całe życie i że plan będzie platformą dzielenia się przez europejskie miasta i regiony oraz podmioty na całym świecie dobrymi praktykami. |
27. |
Aktywnie angażowała władze lokalne i regionalne w ukończenie jednolitego rynku cyfrowego, korzystając z ich kluczowej roli w świadczeniu usług cyfrowych na rzecz obywateli i tworząc infrastrukturę cyfrową, jak również zarządzając nią. Należy także zadbać o ścisłe monitorowanie i analizowanie zrównoważonych procesów przemian cyfrowych w regionach i miastach Europy, ze szczególnym uwzględnieniem znaczących różnic między miastami a obszarami wiejskimi. |
28. |
Przeznaczyła większe fundusze i zadbała o edukację w związku z szybkim i wszechstronnym wdrożeniem infrastruktury cyfrowej, a w szczególności technologii 5G w UE, w tym w ramach przyszłego unijnego funduszu odbudowy gospodarczej, a jednocześnie o dostępność szerokopasmowego łącza internetowego i odpowiedniego sprzętu na obszarach wiejskich, górzystych i na wyspach, w regionach najbardziej oddalonych oraz na obszarach, które zmagają się z wyzwaniami demograficznymi. |
29. |
Wsparła wdrażanie europejskiego obszaru edukacji do 2025 r. w ścisłej synergii z europejską przestrzenią badawczą, by zapewnić wysokiej jakości edukację i szkolenia, a także równe i sprawiedliwe traktowanie w oświacie, jako odpowiedź na zmiany demograficzne oraz zjawisko drenażu mózgów. Komisja powinna również angażować KR w kształtowanie i wdrażanie w przyszłości środków w zakresie edukacji i szkoleń, jak również we wdrażanie Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności i Planu działania w dziedzinie edukacji cyfrowej. |
30. |
Przedstawiła naukową ocenę wpływu pandemii COVID-19 na przemiany demograficzne i zadbała o to, by przyszłe decyzje były dopasowane do lokalnych potrzeb i lokalnej specyfiki. |
31. |
Potraktowała priorytetowo wsparcie dla organizacji – w tym non-profit – jak również dla MŚP, indywidualnych artystów i pracowników w świecie kultury i w sektorze kreatywnym, gdyż te właśnie podmioty i osoby ucierpiały szczególnie w związku z wybuchem pandemii COVID-19. W procesie usprawniania obowiązujących w UE ram strategicznych w dziedzinie kultury i w ramach kolejnego programu „Kreatywna Europa” należy w szczególny sposób skoncentrować się na wzmocnieniu bogatej, europejskiej tkanki kulturowej, jak również lokalnej specyfiki i dziedzictwa oraz na ich zabezpieczeniu. |
32. |
Zadbała o to, by unijne wsparcie pokryzysowe dla krajów kandydujących do członkostwa w UE i potencjalnych przyszłych kandydatów dotarło do lokalnych społeczności i o to, by dostatecznie angażowano w jego ramach władze lokalne i regionalne oraz wzmacniano ich możliwości działania, gdyż władze te mają zasadnicze znaczenie w demokratycznym umocowaniu zaangażowania UE w tych krajach. Jednocześnie nadal należy podkreślać zagrożenia związane z zawłaszczaniem struktur państwa na szczeblu lokalnym i przeciwdziałać temu zjawisku naruszającemu podstawy demokracji. |
33. |
Zwiększyła wsparcie UE ukierunkowane na potrzeby władz lokalnych i regionalnych i ich stowarzyszeń w państwach partnerskich, w szczególności w krajach partnerskich południowego basenu Morza Śródziemnego oraz Partnerstwa Wschodniego, by stworzyć nową dynamikę na rzecz reform decentralizacyjnych i poprawić wyniki w dziedzinie sprawowania rządów, jak również wzmocnić dostrzegalność korzyści płynących ze strategii politycznych UE na wszystkich obszarach i na wszystkich poziomach zarządzania w krajach partnerskich. Powinno to obejmować stworzenie Szkoły Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego jak zaproponowano we wspólnym komunikacie nt. polityki na rzecz Partnerstwa Wschodniego po 2020 r. |
34. |
Przyczyniła się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, w tym przez aktywne zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w krajach partnerskich i wspieranie współpracy typu peer-to-peer w duchu partnerstwa i solidarności, w szczególności w świetle poważnych skutków pandemii COVID-19 na świecie i środków służących jej ograniczeniu. |
35. |
Zaangażowała władze lokalne i regionalne w realizację i monitorowanie unijnej strategii na rzecz równości płci oraz uwzględniła środki i narzędzia zwiększające odporność na skutki kryzysu COVID-19 w kwestiach związanych z płcią. |
36. |
Wykorzystała konferencję w sprawie przyszłości Europy jako sposobność do przemyśleń wraz z obywatelami oraz władzami lokalnymi i regionalnymi nad UE jako projektem opartym na podstawowych wartościach, takich jak demokracja, prawa podstawowe i praworządność, jak również nad koniecznymi zmianami w obecnych ramach instytucjonalnych w celu poprawy skuteczności i umocowania, jak również poczucia odpowiedzialności obywateli za projekt europejski. |
37. |
W pełni angażowała KR oraz krajowe i regionalne parlamenty o kompetencjach ustawodawczych we wszystkie gremia konferencji w sprawie przyszłości Europy, zbliżając tym samym ten proces jak najbardziej do obywatela, oraz współpracowała z KR-em w tworzeniu pilotażowego modelu stałego i strukturalnego dialogu z obywatelami za pośrednictwem władz lokalnych i regionalnych umożliwiającego dwukierunkową komunikację między obywatelami i instytucjami UE, która mogłaby później służyć długofalowemu usprawnieniu procesu decyzyjnego w UE. |
38. |
Wzmogła wysiłki, by zwalczać dezinformację, w tym na poziomie lokalnym i regionalnym, przez wsparcie niezależnych weryfikatorów informacji, kompetencji medialnych i dziennikarstwa wysokiej jakości, a jednocześnie podkreślała, że zwalczanie dezinformacji nie może być wykorzystywane jako usprawiedliwienie cenzury i ograniczania wolności słowa. |
39. |
Przyjęła wszechstronne podejście do migracji, integracji i polityki azylowej, oparte na zasadach poszanowania podstawowych praw człowieka, pomocniczości, solidarności i zobowiązaniach międzynarodowych UE i jej państw członkowskich, a także zadbała o zwiększenie wspólnych wysiłków na rzecz ochrony zewnętrznych granic UE i wzmocniła walkę z nielegalną migracją i handlem ludźmi oraz współpracę z partnerami UE i z krajami pochodzenia i tranzytu. Należy również wzmocnić wsparcie dla władz lokalnych i regionalnych w ich zasadniczej roli w polityce integracji. |
40. |
Poszła dalej drogą dobrej współpracy z KR-em w zakresie lepszego stanowienia prawa i promowania koncepcji „aktywnej pomocniczości”, a mianowicie przez sieć regionalnych centrów ds. oceny wdrożenia polityki UE (RegHub) oraz jego nową rolę w platformie ds. dostosowania się do wymogów przyszłości oraz przez wspieranie KR-u w tworzeniu RegHub 2.0, by mógł on jeszcze skuteczniej i na czas przekazywać informacje zwrotne na temat doświadczeń z wdrażania polityki UE na poziomie lokalnym i regionalnym. Komisja powinna potwierdzić i rozwinąć te zasady w swym kolejnym komunikacie w sprawie lepszego stanowienia prawa. |
41. |
Wzięła pod uwagę debaty na temat przyszłego programu prac Komisji Europejskiej, które odbyły się w parlamentach regionalnych, w związku z wnioskami grupy zadaniowej KE do spraw pomocniczości i proporcjonalności i projektem pilotażowym uruchomionym przez Europejski Komitet Regionów oraz Konferencję Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE). |
KR zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji instytucjom UE oraz prezydencjom Rady UE.
Bruksela, dnia 2 lipca 2020 r.
Apostolos TZITZIKOSTAS
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) COM(2020) 440 final.