28.3.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
CI 101/1 |
KOMUNIKAT KOMISJI
zmieniający załącznik do komunikatu Komisji do państw członkowskich w sprawie zastosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych
(2020/C 101 I/01)
I. Wprowadzenie
1) |
Komunikat Komisji do państw członkowskich w sprawie zastosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych (1) („komunikat”) stanowi w pkt 13, że ubezpieczyciele państwowi (2) nie mogą oferować krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych w odniesieniu do ryzyka zbywalnego. Ryzyko zbywalne zdefiniowane jest w pkt 9 komunikatu jako ryzyko polityczne i handlowe o maksymalnym okresie ryzyka krótszym niż dwa lata, odnoszące się do nabywców publicznych i niepublicznych w państwach wymienionych w załączniku do komunikatu. |
2) |
Nagła epidemia COVID-19 w pierwszych miesiącach 2020 r. spowodowała nie tylko poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego na całym świecie, ale również poważne wstrząsy w gospodarce światowej i unijnej. W jej rezultacie przedsiębiorstwa borykają się z poważnym brakiem płynności, a ich warunki transakcji obciążone są zwiększonym ryzykiem finansowym. W imieniu państw członkowskich działająca w ramach Rady grupa robocza ds. kredytów eksportowych poinformowała Komisję, że prywatni ubezpieczyciele wycofują się z rynku krótkoterminowych ubezpieczeń kredytów eksportowych, co prowadzi do niewystarczających możliwości zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej wszystkich ekonomicznie uzasadnionych rodzajów ryzyka w zakresie wywozu do wszystkich państw świata, w tym wszystkich państw członkowskich. |
3) |
W tych okolicznościach, zgodnie z pkt 35 komunikatu, Komisja przeprowadziła konsultacje publiczne w celu oceny zdolności sektora prywatnego do zapewnienia ubezpieczeń i reasekuracji kredytów w odniesieniu do wywozu do państw o ryzyku zbywalnym oraz w celu ustalenia, czy obecne i przewidywane warunki rynkowe uzasadniają tymczasowe usunięcie z listy któregokolwiek z wymienionych w niej państw. |
II. Ocena
4) |
Zgodnie z sekcją 5.2 komunikatu ocena Komisji opiera się na kryteriach określonych w jego pkt 33: możliwościach sektora prywatnych ubezpieczeń kredytów, ratingu państwa oraz wynikach sektora przedsiębiorstw. |
5) |
Przy określaniu, czy niewystarczające zdolności sektora prywatnego do objęcia ochroną ubezpieczeniową wszelkiego handlowego i politycznego ryzyka w zakresie eksportu uzasadniają usunięcie danego państwa z listy państw o ryzyku zbywalnym, Komisja zwróciła się o opinie i informacje do państw członkowskich, prywatnych ubezpieczycieli kredytów oraz innych zainteresowanych stron, m.in. eksporterów i ich stowarzyszeń, brokerów ubezpieczeń kredytowych i organizacji branżowych. W dniu 23 marca 2020 r. Komisja opublikowała wezwanie do udzielenia informacji na temat dostępności krótkoterminowych ubezpieczeń kredytów eksportowych w odniesieniu do wywozu do wszystkich państw uznanych w komunikacie za państwa o ryzyku zbywalnym (3). Termin nadsyłania odpowiedzi upłynął dnia 25 marca 2020 r. Komisja otrzymała 64 odpowiedzi od państw członkowskich, prywatnych ubezpieczycieli, eksporterów i organizacji branżowych. |
6) |
Informacje, które uzyskała Komisja w kontekście publicznego wezwania do udzielenia informacji, wskazują na gwałtownie kurczące się obecnie możliwości uzyskania na rynku prywatnym ochrony ubezpieczeniowej wszelkich kredytów eksportowych. Niektórzy państwowi ubezpieczyciele odnotowali już wzrost liczby wniosków o ubezpieczenie kredytu w odniesieniu do wywozu do krajów o ryzyku zbywalnym. Większość respondentów spodziewa się problemów z dostępnością ochrony ubezpieczeniowej, co wskazuje, że w bardzo krótkim czasie można oczekiwać niewystarczającej dostępności prywatnych ubezpieczeń w odniesieniu do tych państw. |
7) |
Zgodnie z najnowszymi wskaźnikami makroekonomicznymi gospodarka światowa i unijna doświadczają pogorszenia koniunktury w związku z epidemią COVID-19 i tendencja ta najprawdopodobniej utrzyma się w najbliższej przyszłości. Obecne ratingi państw nie odzwierciedlają jeszcze w pełni skutków epidemii. Biorąc pod uwagę wskaźniki prognoz ekonomicznych, można się racjonalnie spodziewać rychłego pogorszenia ratingów państw wskutek kryzysu wywołanego epidemią COVID-19. Wyniki w sektorze przedsiębiorstw najprawdopodobniej ulegną pogorszeniu (4) i należy się spodziewać, że Komisja dokona znacznej korekty prognozy wzrostu gospodarczego, przewidując wzrost ujemny, w porównaniu z zimową prognozą dla UE na 2020 r. (1,4 %). |
8) |
W celu wsparcia gospodarki UE w kontekście epidemii COVID-19 Komisja przyjęła tymczasowe ramy (5), które umożliwiają państwom członkowskim zapewnienie dodatkowych środków wsparcia z wykorzystaniem pełnej elastyczności obowiązujących zasad pomocy państwa. W dziedzinie ubezpieczeń krótkoterminowych kredytów eksportowych we wspomnianych ramach przewidziano zwiększoną elastyczność w zakresie potwierdzania tymczasowej niezbywalności niektórych rodzajów ryzyka ze względu na ograniczoną dostępność ubezpieczeń kredytów eksportowych zgodnie z pkt 18 lit. d) komunikatu. |
9) |
Taka elastyczność może być niewystarczająca do szybkiego zaradzenia problemom, z którymi przedsiębiorstwa zmagają się obecnie i które najprawdopodobniej będą napotykać w najbliższej przyszłości. Konieczna jest szybsza reakcja służąca złagodzeniu wszelkich negatywnych skutków nagłego wycofania się prywatnych ubezpieczycieli z rynku krótkoterminowych kredytów eksportowych. W świetle wyników konsultacji publicznych oraz ogólnych oznak destrukcyjnego wpływu COVID-19 na całą gospodarkę Unii, Komisja jest zdania, że istnieje ogólny brak wystarczającej zdolności sektora prywatnego do zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej wszelkiego ekonomicznie uzasadnionego ryzyka w zakresie wywozu do państw obecnie sklasyfikowanych jako państwa o ryzyku zbywalnym. Jednocześnie, biorąc pod uwagę dostępne obecnie informacje dotyczące przyszłego rozwoju epidemii COVID-19, niewykluczone jest, że przed upływem okresu jednego roku, o którym mowa w pkt 36 komunikatu, prywatni ubezpieczyciele ponownie zaczną zwiększać swoją ekspozycję w zakresie krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych. Dlatego też zmiana listy państw o ryzyku zbywalnym na okres 12 miesięcy może być nadmiernym środkiem. |
10) |
W tych okolicznościach Komisja postanowiła uznać wszelkie ryzyko handlowe i polityczne związane z wywozem do państw wymienionych w załączniku do komunikatu za tymczasowo niezbywalne do dnia 31 grudnia 2020 r., zgodnie z okresem obowiązywania tymczasowych ram. Zgodnie z pkt 36 komunikatu Komisja rozważy ewentualne przedłużenie tego tymczasowego wyjątku na trzy miesiące przed końcem 2020 r. |
ZMIANA KOMUNIKATU
11) |
Od dnia 27 marca 2020 r. do końca 2020 r. stosuje się następującą zmianę komunikatu Komisji do państw członkowskich w sprawie zastosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych:
|
(1) Dz.U. C 392 z 19.12.2012, s. 1.
(2) Ubezpieczyciel państwowy jest zdefiniowany w komunikacie jako przedsiębiorstwo lub inna organizacja oferujące ubezpieczenie kredytów eksportowych, przy wsparciu państwa członkowskiego lub działające w jego imieniu, lub państwo członkowskie oferujące ubezpieczenie kredytów eksportowych.
(3) https://ec.europa.eu/competition/consultations/2020_short-term-export-credit-insurance/index_en.html
(4) Jakkolwiek wielu respondentów uczestniczących w konsultacjach publicznych Komisji twierdziło, że dokładna ocena skutków epidemii COVID-19 na tym etapie jest trudna, niektóre zainteresowane strony przedstawiły dane sugerujące, że obecny kryzys może doprowadzić do wzrostu skali niewypłacalności przedsiębiorstw w Europie nawet o 20 %. W tym samym duchu należy się spodziewać zmniejszenia zdolności ubezpieczeniowych o 15 % w ujęciu ogólnym i aż o 40 % w przypadku małych przedsiębiorstw. Spadki o podobnych rzędach wielkości odnotowano w 2009 r., a wielu respondentów konsultacji wyrażało nawet bardziej pesymistyczne oczekiwania co do skutków epidemii COVID-19 z 2020 r.
(5) Komunikat Komisji z dnia 19 marca 2020 r. – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (Dz.U. C 91I z 20.3.2020, s. 1).