KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 26.12.2020

COM(2020) 855 final/2

2020/0381(NLE)

COM(2020) 855 final of 25.12.2020 downgraded on 26.12.2020

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie podpisania, w imieniu Unii, i tymczasowego stosowania Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony, oraz Umowy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

·Przyczyny i cele wniosku

W dniu 29 marca 2017 r. na podstawie art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej („TUE”) Zjednoczone Królestwo notyfikowało Radzie Europejskiej swój zamiar wystąpienia z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej.

W dniu 30 stycznia 2020 r., po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, Rada przyjęła decyzję (UE) 2020/135 w sprawie zawarcia Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej („umowa o wystąpieniu”) 1 . Umowa o wystąpieniu weszła w życie w dniu 1 lutego 2020 r. i ustanawia ona okres przejściowy, w trakcie którego prawo Unii będzie miało zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa i w Zjednoczonym Królestwie, zgodnie z tą umową. Okres ten dobiega końca w dniu 31 grudnia 2020 r.

W swoich wytycznych z dnia 23 marca 2018 r. Rada Europejska ponownie przypomniała, że Unia jest zdeterminowana, by w przyszłości utrzymywać jak najbliższe stosunki partnerskie ze Zjednoczonym Królestwem. Zgodnie z tymi wytycznymi takie partnerstwo powinno obejmować współpracę handlową i gospodarczą oraz inne obszary, w szczególności walkę z terroryzmem i przestępczością międzynarodową, oraz bezpieczeństwo, obronę i politykę zagraniczną. Rada Europejska stworzyła te wytyczne, aby nakreślić ogólne założenia ram przyszłych stosunków, które następnie szerzej przedstawiono w deklaracji politycznej towarzyszącej Umowie o wystąpieniu i w niej wspomnianej.

Deklaracja polityczna towarzysząca umowie o wystąpieniu określa ramy przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem 2 („deklaracja polityczna”). Ustanawia ona parametry „ambitnego, szerokiego, pogłębionego i elastycznego partnerstwa w dziedzinach współpracy handlowej i gospodarczej opartej na kompleksowej i wyważonej umowie o wolnym handlu, ścigania przestępstw i wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony oraz szerszych obszarów współpracy”.

Art. 184 umowy o wystąpieniu stanowi, że Unia i Zjednoczone Królestwo dokładają wszelkich starań, w dobrej wierze i w pełnym poszanowaniu swoich odpowiednich porządków prawnych, aby podjąć niezbędne kroki w celu szybkiego wynegocjowania umów regulujących ich przyszłe stosunki, o których mowa w deklaracji politycznej, oraz w celu przeprowadzenia stosownych procedur związanych z ratyfikacją lub zawarciem tych umów dla zapewnienia, aby w zakresie, w jakim jest to możliwe, umowy te miały zastosowanie od chwili zakończenia okresu przejściowego.

W dniu 25 lutego 2020 r. Rada przyjęła decyzję (UE, Euratom) 2020/266 3 upoważniającą do podjęcia negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dotyczących nowej umowy o partnerstwie. Komisja została wyznaczona na negocjatora Unii. Decyzja Rady zawierała również addendum obejmujące wytyczne negocjacyjne dotyczące nowego partnerstwa ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej („wytyczne negocjacyjne”).

Komisja prowadziła negocjacje w konsultacji ze specjalnym komitetem wyznaczonym przez Radę (Grupą Roboczą ds. Zjednoczonego Królestwa w Radzie). Należycie uwzględniono rezolucje Parlamentu Europejskiego z dnia 12 lutego 2020 r. i 18 czerwca 2020 r., a Komisja w pełni informowała Parlament Europejski zgodnie z art. 218 ust. 10 TFUE, w szczególności za pośrednictwem swojej Grupy Koordynacyjnej ds. Zjednoczonego Królestwa.

Szczególną uwagę zwrócono na zapewnienie przejrzystości tego procesu, zgodnie z zasadami przewodnimi zatwierdzonymi przez Radę w dniu 22 stycznia 2020 r. dotyczącymi przejrzystości negocjacji w sprawie przyszłych stosunków. W związku z tym wszystkie dokumenty negocjacyjne negocjatora Unii (Komisji) udostępnione Radzie, Parlamentowi Europejskiemu, parlamentom narodowym lub Zjednoczonemu Królestwu zostały podane do wiadomości publicznej, z zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z prawa Unii. Ponadto główny negocjator regularnie i w pełni informował Radę i Radę Europejską, Parlament Europejski i parlamenty narodowe, a także Radę Gospodarczo-Społeczną i Komitet Regionów o rozwoju sytuacji.

Negocjacje zakończono, a umowa o handlu i współpracy wraz z Umową w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych („umowa o bezpieczeństwie informacji”) zostały uzgodnione na szczeblu głównych negocjatorów w Brukseli w dniu 24 grudnia 2020 r.

Umowa o bezpieczeństwie informacji jest umową uzupełniającą umowę o handlu i współpracy i, zgodnie z art. COMPROV.2 umowy o handlu i współpracy, stanowi integralną część ogólnych stosunków dwustronnych między Unią a Zjednoczonym Królestwem regulowanych umową o handlu i współpracy i stanowi część ogólnych ram. Umowa o bezpieczeństwie informacji jest powiązana z umową o handlu i współpracy tą samą datą rozpoczęcia stosowania i tym samym terminem rozwiązania umowy.

Równolegle z umową o handlu i współpracy i umową o bezpieczeństwie informacji Komisja wynegocjowała umowę między rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej a Europejską Wspólnotą Energii Atomowej o współpracy w zakresie bezpiecznego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej. Zalecenie dotyczące decyzji Rady w sprawie zatwierdzenia tej umowy zostaje przedłożone wraz z niniejszym wnioskiem w ramach odrębnej procedury. Oprócz zawarcia umowy o współpracy w zakresie bezpiecznego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej procedura ta obejmuje również zawarcie umowy o handlu i współpracy w odniesieniu do kwestii wchodzących w zakres kompetencji Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (w szczególności udziału Zjednoczonego Królestwa jako państwa trzeciego w programie badawczym Euratomu oraz w europejskich działaniach w zakresie fuzji jądrowej, w tym w działaniach ITER, poprzez członkostwo tego państwa jako państwa trzeciego w Europejskim Wspólnym Przedsięwzięciu na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej – Fusion for Energy).

Wejście w życie umowy o handlu i współpracy jest sprawą szczególnie pilną. Jako byłe państwo członkowskie Zjednoczone Królestwo ma rozległe powiązania z Unią w wielu sferach gospodarki i wielu innych obszarach. Jeżeli po dniu 31 grudnia 2020 r. nie będzie obowiązujących ram regulujących stosunki między Unią a Zjednoczonym Królestwem, stosunki te zostaną znacząco zakłócone, ze szkodą dla osób fizycznych, przedsiębiorstw i innych zainteresowanych stron. Negocjacje można było zakończyć dopiero na bardzo późnym etapie, niedługo przed upływem okresu przejściowego. Tak późny termin nie powinien zakłócać demokratycznej kontroli sprawowanej przez Parlament Europejski zgodnie z Traktatami. W świetle tych wyjątkowych okoliczności Komisja proponuje tymczasowe stosowanie wspomnianych umów do dnia 28 lutego 2021 r. lub innej daty ustalonej przez Radę Partnerstwa lub pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym strony powiadomiły się wzajemnie, że spełniły swoje wewnętrzne wymogi i zakończyły swoje wewnętrzne procedury w celu uzyskania zgody na związanie się tymi umowami, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

·Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

Zarówno w wytycznych Rady Europejskiej z 23 marca 2018 r., jak i w deklaracji politycznej wezwano do ścisłego partnerstwa między Unią a Zjednoczonym Królestwem.

Negocjacje w sprawie umowy o handlu i współpracy i umowy o bezpieczeństwie informacji zostały poprzedzone zawarciem umowy o wystąpieniu, która weszła w życie w dniu 1 lutego 2020 r. W umowie o wystąpieniu ustanowiono okres przejściowy, w trakcie którego prawo Unii ma zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa i w Zjednoczonym Królestwie, zgodnie z tą umową. Okres przejściowy zakończy się w dniu 31 grudnia 2020 r. Umowa o handlu i współpracy i umowa o bezpieczeństwie informacji mają na celu uregulowanie nowych stosunków między Unią a Zjednoczonym Królestwem, a tym samym zapobieganie poważnym zakłóceniom, które w przeciwnym razie mogłyby wystąpić w tych stosunkach po zakończeniu okresu przejściowego.

Umowa o handlu i współpracy ustanawia solidne podstawy wzajemnie korzystnego i zrównoważonego partnerstwa między Unią a Zjednoczonym Królestwem. Odzwierciedla ona również fakt, że jako państwo niebędące członkiem Unii Zjednoczone Królestwo nie posiada takich samych praw ani nie czerpie takich samych korzyści co państwo członkowskie.

•    Spójność z innymi politykami Unii

Umowa o handlu i współpracy i umowa o bezpieczeństwie informacji są w pełni zgodne z Traktatami oraz zachowują integralność i autonomię porządku prawnego Unii. Umowy te nie będą wymagać od Unii zmiany jej zasad, przepisów ani norm w jakimkolwiek obszarze regulowanym. Propagują one wartości, cele i interesy Unii, jak również zapewniają spójność, skuteczność i ciągłość jej polityki oraz działań.

Całość przywozu ze Zjednoczonego Królestwa będzie musiała być zgodna z przepisami i regulacjami Unii (np. przepisami technicznymi i normami produktów, przepisami sanitarnymi lub fitosanitarnymi, rozporządzeniami dotyczącymi żywności i bezpieczeństwa, normami bezpieczeństwa i zdrowia, ochroną środowiska, ochroną konsumentów).

Umowa o handlu i współpracy zawiera szczegółowe tytuły dotyczące handlu i równych warunków działania w obszarach pracy, środowiska, przeciwdziałania zmianie klimatu i zrównoważonego rozwoju, które łączą gospodarczą część umowy o handlu i współpracy z ogólnymi celami Unii w zakresie zrównoważonego rozwoju i celami szczegółowymi w dziedzinie pracy, środowiska i zmiany klimatu.

Udział Zjednoczonego Królestwa w programach Unii będzie w pełni zgodny z aktami podstawowymi określającymi te programy oraz istniejącymi regulacjami unijnymi dotyczącymi zarządzania finansowego, takimi jak rozporządzenie finansowe.

2.PODSTAWA PRAWNA

Materialną podstawą prawną dla decyzji Rady w sprawie podpisania, której dotyczy wniosek, jest art. 217 TFUE. Ta podstawa prawna jest najwłaściwsza z uwagi na szeroki zakres planowanego partnerstwa.

Proceduralną podstawę prawną stanowi art. 218 ust. 5 TFUE w związku z art. 218 ust. 8 akapit drugi TFUE, który przewiduje jednomyślność w Radzie.

Podstawą prawną decyzji Rady, której dotyczy wniosek, jest zatem art. 217 TFUE w związku z art. 218 ust. 5 TFUE i art. 218 ust. 8 akapit drugi TFUE.

3.ELEMENTY FAKULTATYWNE

·Wdrażanie przez organy ustanowione na mocy umowy o handlu i współpracy

W części pierwszej tytuł III umowy o handlu i współpracy ustanawia się Radę Partnerstwa, która będzie nadzorować realizację celów tej umowy i wszelkich umów uzupełniających. W skład Rady Partnerstwa wchodzą przedstawiciele Unii i Zjednoczonego Królestwa na szczeblu ministerialnym, którzy będą się spotykać co najmniej raz w roku oraz będą nadzorować i ułatwiać wdrażanie i stosowanie umowy o handlu i współpracy i wszelkich umów uzupełniających, takich jak umowa o bezpieczeństwie informacji.

Rada Partnerstwa może przyjmować decyzje w odniesieniu do wszystkich kwestii, wobec których przewidziano taką możliwość w umowie o handlu i współpracy lub wszelkich umowach uzupełniających. Rada Partnerstwa może podejmować decyzje i wydawać zalecenia wyłącznie za obopólną zgodą Unii i Zjednoczonego Królestwa. W żadnym razie nie może ograniczać procesu podejmowania decyzji na szczeblu Unii. Unia i Zjednoczone Królestwo mogą, za pośrednictwem Rady Partnerstwa lub specjalnych komitetów, podjąć decyzję o zmianie niektórych aspektów umowy o handlu i współpracy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej wyłącznie w przypadkach wyraźnie w nich przewidzianych. Kiedy strony zatwierdzą taką decyzję, musi ona być zgodna z ich stosownymi obowiązującymi wymogami i procedurami wewnętrznymi.

W wykonywaniu swoich zadań Rada Partnerstwa będzie wspierana przez Komitet Partnerstwa Handlowego, który z kolei będzie wspierany przez specjalne komitety handlowe oraz inne specjalne komitety.

W umowie o handlu i współpracy ustanawia się następujące specjalne komitety handlowe:

a)Specjalny Komitet Handlowy ds. Towarów;

b)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy w Sprawach Celnych i Reguł Pochodzenia;

c)Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych;

d)Specjalny Komitet Handlowy ds. Barier Technicznych w Handlu;

e)Specjalny Komitet Handlowy ds. Usług, Inwestycji i Handlu Cyfrowego;

f)Specjalny Komitet Handlowy ds. Własności Intelektualnej;

g)Specjalny Komitet Handlowy ds. Zamówień Publicznych;

h)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Regulacyjnej;

i)Specjalny Komitet Handlowy ds. Równych Warunków Działania na rzecz Otwartej i Uczciwej Konkurencji oraz Zrównoważonego Rozwoju;

j)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Administracyjnej w zakresie VAT oraz odzyskiwania podatków i ceł.

W umowie o handlu i współpracy ustanawia się następujące specjalne komitety:

k)Specjalny Komitet ds. Energii;

l)Specjalny Komitet ds. Transportu Lotniczego;

m)Specjalny Komitet ds. Bezpieczeństwa Lotniczego;

n)Specjalny Komitet ds. Transportu Drogowego;

o)Specjalny Komitet ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego;

p)Specjalny Komitet ds. Rybołówstwa;

q)Specjalny Komitet ds. Współpracy Organów Ścigania i Wymiarów Sprawiedliwości;

r)Specjalny Komitet ds. Udziału w Programach Unii.

Rada Partnerstwa może ustanawiać lub rozwiązywać specjalne komitety handlowe lub specjalne komitety, natomiast Komitet Partnerstwa Handlowego może ustanawiać lub rozwiązywać specjalne komitety handlowe.

Umowa o handlu i współpracy przewiduje również rolę Rady Partnerstwa i specjalnych komitetów w rozstrzyganiu sporów, o którym mowa w części szóstej tytuł I umowy o handlu i współpracy.

·Wdrożenie i stosowanie Umowy o handlu i współpracy w Unii

Zgodnie z art. 216 ust. 2 TFUE umowy zawarte przez Unię wiążą instytucje Unii i państwa członkowskie.

Aby umożliwić Unii szybkie reagowanie w przypadku, gdy odpowiednie warunki nie są już spełniane, Komisja powinna być uprawniona do podejmowania niektórych decyzji zawieszających korzyści przyznane Zjednoczonemu Królestwu na mocy załącznika dotyczącego produktów ekologicznych i załącznika dotyczącego produktów leczniczych. Przed podjęciem takich działań Komisja powinna poinformować przedstawicieli państw członkowskich, którzy mogą sprzeciwić się stanowisku przedstawionemu przez Komisję głosami mniejszości blokującej. Komisja powinna być również uprawniona do przyjmowania, zgodnie z tą samą procedurą, wszelkich innych niezbędnych przepisów wykonawczych w celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania tych załączników.

Ponadto, aby zagwarantować zgodność z zobowiązaniami wynikającymi z umowy o handlu i współpracy, ustanowiono solidne mechanizmy egzekwowania prawa. Umowa o handlu i współpracy zapewnia możliwość zastosowania przez strony szybkich, autonomicznych i operacyjnych środków w celu ochrony swoich interesów, w tym w szczególności w obszarach dotyczących równych warunków działania (tj. środków równoważących, środków zaradczych) i rybołówstwa (tj. środków kompensacyjnych, środków zaradczych), jak również, bardziej ogólnie, w przypadkach poważnych trudności gospodarczych, społecznych lub środowiskowych o charakterze sektorowym lub regionalnym.

Ważne jest, aby Unia była w pełni zdolna do zastosowania tych środków egzekwowania w sposób szybki i skuteczny. W tym celu Komisja powinna być uprawniona do zawieszania zobowiązań w ramach umowy o handlu i współpracy zgodnie z art. GOODS.19 dotyczącym środków w przypadku naruszenia lub obejścia przepisów prawa celnego, art. LPFOFCSD.3.12 dotyczącym środków zaradczych w obszarze równych warunków działania, art. ROAD.11 dotyczącym środków zaradczych w obszarze transportu drogowego, art. AIRTRN.8 dotyczącym odmowy udzielenia, cofnięcia, zawieszenia lub ograniczenia zezwolenia eksploatacyjnego w transporcie lotniczym, art. FISH.14 dotyczącym środków zaradczych w obszarze rybołówstwa, art. FISH.9 dotyczącym środków kompensacyjnych w razie cofnięcia zgody na dostęp lub ograniczenia dostępu, art. UNPRO.3.1 i UNPRO.3.20 dotyczącymi zawieszenia lub zakończenia udziału Zjednoczonego Królestwa w programie unijnym oraz art. INST.24 dotyczącym tymczasowych środków zaradczych lub do stosowania odpowiednich środków ochronnych zgodnie z art. INST.36.

Zgodnie z Traktatami Komisja będzie również działać w imieniu Unii na wszystkich etapach procedury dotyczącej rozstrzygania sporów na mocy części szóstej tytuł I umowy o handlu i współpracy.

·Szczegółowe objaśnienia poszczególnych postanowień projektów umów

Szeroka i ambitna współpraca między Unią a Zjednoczonym Królestwem przewidziana w umowie o handlu i współpracy odzwierciedla konkluzje i wytyczne Rady Europejskiej z dnia 23 marca 2018 r. i opiera się na deklaracji politycznej.

Umowa o handlu i współpracy jest pojedynczym pakietem, który składa się z czterech głównych elementów:

–ustaleń ogólnych i instytucjonalnych;

–uzgodnień gospodarczych (w tym postanowień dotyczących handlu i gwarancji równych warunków działania);

–uzgodnień w zakresie współpracy organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych; oraz

–postanowień dotyczących rozstrzygania sporów, podstawowych wartości i środków ochronnych.

Planowane partnerstwo opiera się na uznaniu demokracji, praworządności i praw człowieka, a także na walce ze zmianą klimatu i przeciwdziałaniu rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia. Naruszenie któregokolwiek z tych istotnych elementów umożliwia stronom zakończenie lub zawieszenie realizacji umowy o handlu i współpracy lub wszelkich umów uzupełniających w całości lub w części. Strony potwierdzają również swoje zobowiązanie do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony danych osobowych.

Zakres umowy o handlu i współpracy jest kompleksowy. Obejmuje obszary zainteresowania przedstawione w deklaracji politycznej: współpracę handlową i gospodarczą, współpracę organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, udział w programach Unii oraz obszary tematyczne współpracy. Umowa o handlu i współpracy nie zawiera ustaleń dotyczących współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej, bezpieczeństwa zewnętrznego i obronności z uwagi na decyzję Zjednoczonego Królestwa, by nie negocjować ani nie włączać takich ustaleń do umowy o handlu i współpracy. Umowa o handlu i współpracy szanuje autonomię uprawnień decyzyjnych Unii i jej porządek prawny, integralność jej jednolitego rynku i unii celnej oraz niepodzielność czterech swobód (swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału). Obejmuje ona nie tylko wolny handel towarami i usługami, ale także sposoby zapobiegania zakłóceniom i nieuczciwej przewadze konkurencyjnej. Umowa o handlu i współpracy odzwierciedla fakt, że Zjednoczone Królestwo opuszcza unijny system wspólnych zasad, mechanizmów nadzoru i egzekwowania, a zatem nie może już czerpać korzyści z członkostwa ani jednolitego rynku.

W umowie o handlu i współpracy ustanowiono ogólne ramy zarządzania obejmujące wszystkie obszary współpracy w ramach umowy o handlu i współpracy i wszelkich umów uzupełniających, takich jak umowa o bezpieczeństwie informacji, przy czym wprowadzono pewne dostosowania, aby reagować na uzasadnione potrzeby sektorowe.

Aby zagwarantować zgodność z zobowiązaniami wynikającymi z umowy o handlu i współpracy, ustanowiono solidne mechanizmy egzekwowania prawa. Umowa o handlu i współpracy przewiduje możliwość zastosowania przez strony szybkich, autonomicznych i operacyjnych środków w celu ochrony swoich interesów, w tym w szczególności w obszarach dotyczących równych warunków działania (tj. środków równoważących, środków zaradczych) i rybołówstwa (tj. środków kompensacyjnych, środków zaradczych), jak również, bardziej ogólnie, w przypadkach poważnych trudności gospodarczych, społecznych lub środowiskowych o charakterze sektorowym lub regionalnym.

Jeżeli chodzi o zasięg terytorialny, umowa o handlu i współpracy obejmuje, w odniesieniu do Unii, terytoria, do których zastosowanie mają Traktaty, a w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa – terytorium Zjednoczonego Królestwa. Umowa o handlu i współpracy obejmuje również w ograniczonym zakresie Wyspy Normandzkie i Wyspę Man w kwestiach dotyczących handlu towarami i dostępu do wód. Zgodnie z deklaracjami załączonymi do protokołu z posiedzenia Rady Europejskiej z dnia 25 listopada 2018 r. oraz z wytycznymi negocjacyjnymi Rady umowa o handlu i współpracy nie ma zastosowania do Gibraltaru.

Umowa o handlu i współpracy składa się z siedmiu części (podzielonych na działy, tytuły, rozdziały i sekcje), trzech protokołów i pewnej liczby załączników, zgodnie z następującą strukturą:

Część pierwsza (Postanowienia wspólne i instytucjonalne) zawiera postanowienia ogólne, zasady interpretacji umowy o handlu i współpracy i definicje oraz ramy instytucjonalne.

W części pierwszej ujęto postanowienia dotyczące zarządzania umową o handlu i współpracy i jej wdrożenia oraz ustanowiono wspólne organy zarządzające (Radę Partnerstwa, Komitet Partnerstwa Handlowego, specjalne komitety handlowe oraz pozostałe specjalne komitety).

Postanowienia dotyczące zarządzania wyjaśnią, w jaki sposób umowa o handlu i współpracy będzie wykonywana i kontrolowana. Zostały sporządzone w taki sposób, aby zapewnić ich elastyczność i możliwość dostosowania do szczególnych potrzeb, które mogą pojawić się w różnych obszarach. W obliczu zakresu stosowania i złożonego charakteru umowy o handlu i współpracy Unia nalegała, aby ustanowić jednolite ramy zarządzania obejmujące całą umowę. Gwarantuje to pewność prawa dla przedsiębiorstw, konsumentów i obywateli, unikając jednocześnie powielania równoległych struktur i tworzenia dodatkowej biurokracji.

Rada Partnerstwa będzie czuwała nad wdrożeniem umowy. Rada Partnerstwa, obejmująca przedstawicieli Unii i Zjednoczonego Królestwa na szczeblu ministerialnym, będzie się spotykała w różnych składach w zależności od zagadnienia wymagającego rozpatrzenia. Będzie ona stanowiła forum, na którym strony będą omawiały wszelkie pojawiające się kwestie, a ponadto będzie uprawniona do podejmowania wiążących decyzji za obopólną zgodą. Rada będzie wspierana w swoich pracach przez Komitet Partnerstwa Handlowego, specjalne komitety handlowe i pozostałe specjalne komitety.

Część druga (Handel, transport, rybołówstwo i inne ustalenia) obejmuje sześć działów:

–Dział pierwszy: Handel, składający się z dwunastu tytułów: Tytuł I (Handel towarami), Tytuł II (Usługi i inwestycje), Tytuł III (Handel cyfrowy), Tytuł IV (Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne), Tytuł V (Własność intelektualna), Tytuł VI (Zamówienia publiczne), Tytuł VII (Małe i średnie przedsiębiorstwa), Tytuł VIII (Energia), Tytuł IX (Przejrzystość), Tytuł X (Dobre praktyki regulacyjne i współpraca regulacyjna), Tytuł XI (Równe warunki działania na rzecz otwartej i uczciwej konkurencji oraz zrównoważonego rozwoju), Tytuł XII (Wyjątki);

–Dział drugi: Lotnictwo, składający się z dwóch tytułów: Tytuł I (Transport lotniczy) i Tytuł II (Bezpieczeństwo lotnicze);

–Dział trzeci: Transport drogowy, składający się z dwóch tytułów: Tytuł I (Transport drogowy towarów) i Tytuł II (Przewóz drogowy pasażerów);

–Dział czwarty: Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego oraz krótkoterminowe wizy podróżne;

–Dział piąty: Rybołówstwo;

–Dział szósty: Pozostałe postanowienia.

Jak wynika z nazw działów i tytułów, część druga obejmuje handel towarami i usługami, jak również szeroką gamę innych obszarów współpracy gospodarczej i innej, takich jak inwestycje, konkurencja, przejrzystość podatkowa, energia, transport lotniczy i drogowy, niedyskryminacja w odniesieniu do pewnych ustaleń dotyczących mobilności i koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego oraz rybołówstwo.

Część druga ustanawia nowoczesną i zrównoważoną politykę handlową. Obie strony zobowiązują się do utrzymywania wspólnych wysokich standardów w takich obszarach jak standardy pracy i standardy społeczne, ochrona środowiska, przeciwdziałanie zmianie klimatu, w tym ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych, oraz odpowiednie standardy dotyczące przejrzystości podatkowej i unikania opodatkowania 4 . W części tej zawarto również zasady dotyczące subsydiów, aby zapobiec przyznawaniu przez strony subsydiów, które mają istotne skutki dla handlu lub inwestycji między stronami. Te ustalone standardy i zasady są powiązane z krajowym egzekwowaniem przepisów oraz z krajowymi mechanizmami rozstrzygania sporów, co ma zapewnić, aby przedsiębiorstwa z UE i Zjednoczonego Królestwa mogły konkurować na równych warunkach. Część druga przewiduje, że każda ze stron może w razie potrzeby wprowadzać jednostronne środki, aby chronić się przed skutkami dla handlu lub inwestycji wynikającymi z udzielenia subsydiów lub znacznych rozbieżności w odpowiednich systemach kontroli subsydiów lub w odpowiednich poziomach ochrony socjalnej i ochrony pracy, środowiska lub klimatu.

Jeżeli chodzi o handel towarami, postanowienia w części drugiej wykraczają poza ostatnie unijne umowy o wolnym handlu z takimi partnerami jak Kanada czy Japonia, gdyż przewidują zerowe stawki celne i zerowe kontyngenty na wszystkie towary. Aby skorzystać z tych wyjątkowych preferencji, przedsiębiorstwa będą musiały zapewnić, aby ich produkty pochodziły z Unii lub Zjednoczonego Królestwa. Te reguły pochodzenia mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia integralności rynku unijnego. Umowa o handlu i współpracy uprości również, w zakresie dozwolonym w unijnym kodeksie celnym, formalności celne mające zastosowanie do państw trzecich spoza unii celnej. Umowa pozwoli też usunąć niepotrzebne bariery techniczne w handlu, zapewniając jednak, aby wszystkie towary ze Zjednoczonego Królestwa wprowadzane do Unii były w pełni zgodne z unijnymi wysokimi standardami regulacyjnymi, w tym dotyczącymi jakości żywności (np. normami sanitarnymi i fitosanitarnymi) oraz bezpieczeństwa produktów.

Uzgodniono również znaczny poziom otwartości handlu usługami, wykraczający poza podstawowe postanowienia Układu ogólnego WTO w sprawie handlu usługami (GATS), uwzględniając jednocześnie fakt, iż Zjednoczone Królestwo nie będzie już korzystało ze swobodnego przepływu osób, a tym samym ze swobody świadczenia usług. Usługodawcy ze Zjednoczonego Królestwa, którzy będą chcieli oferować usługi w Unii, będą musieli spełnić wszystkie stosowne wymogi regulacyjne w Unii, lecz nie będą traktowani w sposób mniej korzystny niż podmioty z Unii w obszarach objętych umową o handlu i współpracy, i odwrotnie 5 . Inwestorzy ze Zjednoczonego Królestwa mogą również zakładać podmioty prawne w Unii, aby oferować usługi na jednolitym rynku, i odwrotnie. Umowa ta zawiera ramy przyszłych negocjacji w sprawie umów o uznawaniu kwalifikacji zawodowych.

Umowa o handlu i współpracy zawiera postanowienia mające na celu ułatwianie handlu cyfrowego przez znoszenie nieuzasadnionych barier oraz zapewnienie otwartego, bezpiecznego i wiarygodnego środowiska online dla przedsiębiorstw i konsumentów, wraz z wysokimi standardami ochrony danych osobowych. Umowa ta zawiera również postanowienia gwarantujące ochronę praw własności intelektualnej. Zawiera ponadto postanowienia dotyczące wzajemnych możliwości na rynkach zamówień publicznych stron oraz dotyczące standardów w zakresie zamówień, wykraczających poza zobowiązania stron w ramach Porozumienia w sprawie zamówień publicznych WTO (GPA).

Jeżeli chodzi o energię, jako że Zjednoczone Królestwo nie będzie już uczestniczyło w jednolitym rynku energii elektrycznej i unijnych platformach obrotu, umowa o handlu i współpracy stwarza nowe ramy dwustronnej współpracy w zakresie energii, mające na celu zapewnienie opłacalnych, czystych i bezpiecznych dostaw energii, które mają zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania obu gospodarek, oraz wprowadzenie nowych mechanizmów współpracy w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności na Morzu Północnym, jak również przeciwdziałanie zmianie klimatu. Umowa obejmuje również postanowienia materialne dotyczące równych warunków działania i liberalizacji handlu, w tym warunków przyznawania subsydiów w sektorze energetycznym. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych obszarów, postanowienia dotyczące energii nie zapewniają Zjednoczonemu Królestwu pełnych korzyści wynikających z jednolitego rynku, z uwagi na jego status państwa trzeciego.

Jeżeli chodzi o transport, umowa o handlu i współpracy zapewnia trwałe i zrównoważone połączenia lotnicze i drogowe, zachowując jednocześnie integralność jednolitego rynku. Obejmuje ona postanowienia zapewniające, aby konkurencja między podmiotami z Unii i Zjednoczonego Królestwa odbywała się na równych warunkach i nie wpływała niekorzystnie na prawa pasażerów i bezpieczeństwo transportu.

Część druga zawiera również ramy wspólnego i zrównoważonego zarządzania stadami ryb na wodach Unii i Zjednoczonego Królestwa. Zjednoczone Królestwo, jako niezależne państwo nadbrzeżne, będzie sprawowało kontrolę nad swoimi wodami i będzie miało możliwość dalszego rozwoju brytyjskiego rybołówstwa, przy czym unijni rybacy nadal będą mieli dostęp do wód Zjednoczonego Królestwa do celów prowadzenia działalności połowowej.

Część trzecia (Współpraca organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych) określa ramy współpracy organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych. Uznaje potrzebę ścisłej współpracy między krajową policją i organami sądowymi, jak również agencjami i organami Unii, w szczególności w kontekście zwalczania i ścigania przestępczości transgranicznej i terroryzmu.

Część trzecia obejmuje następujące kluczowe obszary:

–wymiana danych: rozwiązania służące terminowej, skutecznej i wydajnej wymianie danych dotyczących pasażerów lotniczych (tj. danych dotyczących przelotu pasażera lub PNR), DNA, odbitek linii papilarnych oraz danych rejestracyjnych pojazdów (tak zwanych danych Prüm – które nigdy wcześniej nie były przedmiotem wymiany między Unią a państwem trzecim spoza strefy Schengen), informacji z rejestrów karnych oraz informacji operacyjnych – uzupełniających międzynarodowe kanały wymiany informacji, takie jak Interpol;

–Europol i Eurojust: skuteczna współpraca między Zjednoczonym Królestwem a Europolem i Eurojustem, zgodnie z zasadami współpracy z państwami trzecimi, jak ustanowiono w prawodawstwie Unii;

–wydawanie osób: umożliwienie szybkiego wydawania przestępców między państwami członkowskimi Unii i Zjednoczonym Królestwem przy zastosowaniu uproszczonych procedur, ścisłych terminów, solidnych zabezpieczeń (w tym stosownych powodów odmowy wydania), praw procesowych i kontroli sądowej;

–wzajemna pomoc: rozwiązania ułatwiające stosowanie konwencji Rady Europy w sprawach karnych i uzupełniające takie konwencje, np. za pomocą uproszczonych procedur, terminów oraz infrastruktury technologicznej, w przypadku szerokiej gamy środków, w tym zabezpieczenia i konfiskaty majątku;

–przeciwdziałanie praniu pieniędzy: postanowienia dotyczące współpracy w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.

W części trzeciej uwzględniono status Zjednoczonego Królestwa jako państwa niebędącego członkiem UE spoza strefy Schengen. Przykładowo Zjednoczone Królestwo nie będzie już miało bezpośredniego dostępu w czasie rzeczywistym do wrażliwych baz danych Unii, które wspierają przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii – taki dostęp mają jedynie państwa członkowskie i państwa bardzo ściśle stowarzyszone, które akceptują wszystkie związane z tym zobowiązania.

Podstawą ścisłej i kompleksowej współpracy policyjnej i sądowej są gwarancje poszanowania demokracji i praworządności, skutecznej ochrony podstawowych praw i wolności osób fizycznych, w tym praw zapisanych w europejskiej konwencji praw człowieka, oraz nadania tym prawom skuteczności na szczeblu krajowym, jak również zobowiązania obu stron do utrzymania wysokiego poziomu standardów ochrony danych. Był to szczególnie ważny postulat ze strony Unii w celu zapewnienia ochrony zarówno bezpieczeństwa, jak i praw podstawowych jej obywateli. Część trzecia zawiera również postanowienia szczególne dotyczące zawieszenia współpracy w przypadku poważnych i systemowych niedociągnięć w zapewnianiu którekolwiek z tych zabezpieczeń, a ponadto ustanawia specjalny mechanizm rozstrzygania sporów.

Część czwarta (Współpraca tematyczna) obejmuje dwa tytuły: Tytuł I: Bezpieczeństwo zdrowotne i Tytuł II: Cyberbezpieczeństwo. Część czwarta zawiera postanowienia dotyczące współpracy między stronami w kwestiach związanych z bezpieczeństwem zdrowotnym i cyberbezpieczeństwem, w tym poprzez tymczasowy i ograniczony udział Zjednoczonego Królestwa w szeregu struktur unijnych, wyłącznie na zaproszenie Unii, i o ile pojawią się szczególne wspólne zagrożenia.

Część piąta (Udział w programach Unii, należyte zarządzanie finansami i postanowienia finansowe) obejmuje przepisy dotyczące stałego udziału Zjednoczonego Królestwa jako państwa trzeciego w szeregu sztandarowych programów Unii, pod warunkiem wniesienia przez Zjednoczone Królestwo wkładu finansowego do budżetu Unii. Dokładny wykaz takich programów zostanie przyjęty na późniejszym etapie przez Specjalny Komitet ds. Udziału w Programach Unii. Ponadto Specjalny Komitet ds. Udziału w Programach Unii może również ustanowić wykaz usług świadczonych w ramach realizacji programów Unii, do których to usług może mieć dostęp Zjednoczone Królestwo.

Podstawy prawne (akty podstawowe) unijnych programów i działań, w których Zjednoczone Królestwo może uczestniczyć, nie zostały jeszcze przyjęte. Zjednoczone Królestwo i Unia są jednak zgodne co do programów, w których Zjednoczone Królestwo może uczestniczyć, i co do szczególnych warunków tego uczestnictwa, z zastrzeżeniem warunków określonych w ostatecznych podstawach prawnych. W związku z tym wspólna deklaracja dołączona do umowy o handlu i współpracy stanowi ramy dla protokołów, które zostaną dodane do tej umowy przez Specjalny Komitet ds. Udziału w Programach Unii po przyjęciu podstaw prawnych tych programów.

Część szósta (Rozstrzyganie sporów i postanowienia horyzontalne) obejmuje trzy tytuły: Tytuł I (Rozstrzyganie sporów), Tytuł II (Podstawa współpracy) i Tytuł III (Wypełnianie zobowiązań i środki ochronne).

W odniesieniu do rozstrzygania sporów, jeżeli powstanie spór i niemożliwe będzie znalezienie rozwiązania między stronami, w umowie o handlu i współpracy przewidziano, iż można ustanowić niezależny trybunał arbitrażowy, który rozstrzygnie spór w drodze wiążącego orzeczenia. Ten mechanizm rozstrzygania sporów ma zastosowanie do większości obszarów umowy o handlu i współpracy, w tym równych warunków działania oraz rybołówstwa. Towarzyszą mu wiarygodne i solidne mechanizmy egzekwowania prawa i kontroli wypełniania zobowiązań, w tym możliwość zawieszenia zobowiązań strony skarżącej wynikających z umowy o handlu i współpracy, np. możliwość ponownego wprowadzenia ceł lub kontyngentów. Ponadto każda ze stron będzie mogła pod pewnymi warunkami podjąć działania odwetowe w każdym przypadku, gdy druga strona nie zastosuje się do orzeczenia trybunału arbitrażowego. Na przykład, stałe naruszenie przez jedną ze stron dotyczące konkretnego sektora gospodarki umożliwi drugiej stronie wprowadzenie działań odwetowych w innych sektorach gospodarki. Każda strona może również jednostronnie zastosować odpowiednie środki ochronne w przypadkach poważnych trudności gospodarczych, społecznych lub środowiskowych o charakterze sektorowym lub regionalnym.

Część siódma (Postanowienia końcowe) zawiera postanowienia końcowe, w tym dotyczące wejścia w życie, przeglądu i rozwiązania umowy o handlu i współpracy.

Dwa protokoły przewidują współpracę administracyjną i zwalczanie oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej, wzajemną pomoc przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł oraz wzajemną pomoc administracyjną w kwestiach celnych.

Protokół w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego zawiera szereg środków koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego mających na celu ochronę praw do zabezpieczenia społecznego obywateli UE i Zjednoczonego Królestwa znajdujących się w sytuacji transgranicznej obejmującej Zjednoczone Królestwo i UE w dniu 1 stycznia 2021 r. Ochronie podlegają również obywatele państw trzecich, bezpaństwowcy i uchodźcy. Umowa obejmuje szeroki zakres świadczeń, w tym świadczenia emerytalne i renty rodzinne, świadczenia z tytułu śmierci, świadczenia z tytułu choroby, świadczenia dla matki/ojca związane z narodzinami dziecka, świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub świadczenia przedemerytalne. Protokół zapewnia, aby przewidziane w nim rozwiązania w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego opierały się na zasadzie niedyskryminacji między państwami członkowskimi Unii.

W umowie w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych określono zasady i warunki wymiany niejawnych i jawnych informacji szczególnie chronionych. Zgodnie z innymi umowami o bezpieczeństwie informacji zawartymi przez Unię z innymi państwami trzecimi umowa o bezpieczeństwie informacji zapewnia bezpieczne postępowanie z informacjami szczególnie chronionymi, w oparciu o zasadę zgody podmiotu, od którego pochodzą informacje, przed udostępnieniem informacji objętych wymianą. Umowa o bezpieczeństwie informacji stosuje się od dnia rozpoczęcia stosowania umowy o handlu i współpracy lub od dnia, w którym strony powiadomiły się wzajemnie o spełnieniu swoich wewnętrznych wymogów i zakończeniu procedur dotyczących udostępniania informacji niejawnych na mocy tej umowy, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

2020/0381 (NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie podpisania, w imieniu Unii, i tymczasowego stosowania Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony, oraz Umowy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”), w szczególności jego art. 217 w związku z art. 218 ust. 5 i art. 218 ust. 8 akapit drugi,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)W dniu 29 marca 2017 r. na podstawie art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej („TUE”) Zjednoczone Królestwo notyfikowało Radzie Europejskiej swój zamiar wystąpienia z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej.

(2)W dniu 30 stycznia 2020 r. Rada przyjęła decyzję (UE) 2020/135 w sprawie zawarcia Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej („umowa o wystąpieniu”) 6 . Umowa o wystąpieniu weszła w życie w dniu 1 lutego 2020 r.

(3)W dniu 25 lutego 2020 r. Rada przyjęła decyzję (UE, Euratom) 2020/266 7 upoważniającą Komisję do podjęcia negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem dotyczących nowej umowy o partnerstwie. Negocjacje prowadzono w świetle wytycznych negocjacyjnych z dnia 25 lutego 2020 r.

(4)Negocjacje zakończono w dniu 24 grudnia 2020 r. Ich wynikiem są Umowa o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony („umowa o handlu i współpracy”), oraz Umowa między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych („umowa o bezpieczeństwie informacji”). 

(5)Umowa o handlu i współpracy ustanawia podstawę szerokich stosunków między Unią a Zjednoczonym Królestwem, obejmującą wzajemne prawa i obowiązki, wspólne działania i specjalne procedury. Umowa o bezpieczeństwie informacji jest umową uzupełniającą umowę o handlu i współpracy, nieodłącznie powiązaną z tą umową, w szczególności w odniesieniu do dat rozpoczęcia stosowania i rozwiązania. Decyzja o podpisaniu umowy o handlu i współpracy oraz umowy o bezpieczeństwie informacji („umowy”) powinna zatem opierać się na podstawie prawnej przewidującej utworzenie stowarzyszenia, która umożliwia Unii podejmowanie zobowiązań we wszystkich obszarach objętych Traktatami.

(6)Podpisanie umowy o handlu i współpracy w odniesieniu do kwestii wchodzących w zakres kompetencji Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej podlega odrębnej procedurze.

(7)Należy określić zasady reprezentowania Unii w Radzie Partnerstwa i komitetach ustanowionych umową o handlu i współpracy. Jak przewidziano w art. 17 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej („TUE”), Komisja ma reprezentować Unię i przedstawiać jej stanowiska określone przez Radę zgodnie z Traktatami. Rada ma pełnić swoje funkcje określania polityki i koordynacji, jak przewidziano w art. 16 ust. 1 TUE, poprzez ustalanie stanowisk, jakie mają zostać zajęte w imieniu Unii w ramach Rady Partnerstwa i komitetów ustanowionych umową o handlu i współpracy. Ponadto, w przypadku gdy Rada Partnerstwa lub komitety ustanowione umową o handlu i współpracy zostaną wezwane do przyjęcia aktów mających skutki prawne, stanowiska, jakie mają zostać zajęte w imieniu Unii w tych organach, mają być określane zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 218 ust. 9 TFUE.

(8)Jedno państwo członkowskie lub większa ich liczba mogą wnioskować o to, by na posiedzeniu Rady Partnerstwa lub innych wspólnych organów ustanowionych umową przedstawicielowi Komisji towarzyszył, jako część delegacji Unii, przedstawiciel tego państwa członkowskiego lub tych państw członkowskich.

(9)Aby umożliwić Unii szybkie reagowanie w przypadku, gdy odpowiednie warunki nie są już spełniane, Komisja powinna być uprawniona do podejmowania niektórych decyzji zawieszających korzyści przyznane Zjednoczonemu Królestwu na mocy załącznika dotyczącego produktów ekologicznych i załącznika dotyczącego produktów leczniczych. Przed podjęciem takich działań Komisja powinna poinformować przedstawicieli państw członkowskich, którzy mogą sprzeciwić się stanowisku przedstawionemu przez Komisję głosami mniejszości blokującej. Komisja powinna być również uprawniona do przyjmowania, zgodnie z tą samą procedurą, wszelkich innych niezbędnych przepisów wykonawczych w celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania tych załączników.

(10)Aby umożliwić Unii podejmowanie szybkich i skutecznych działań w celu ochrony jej interesów zgodnie z umową o handlu i współpracy oraz do czasu przyjęcia i wejścia w życie w Unii szczególnego aktu ustawodawczego regulującego przyjęcie środków zaradczych na mocy umowy o handlu i współpracy, Komisja powinna być upoważniona do zastosowania środków zaradczych, takich jak zawieszenie zobowiązań wynikających z umowy o handlu i współpracy lub wszelkich umów uzupełniających, w przypadku naruszenia określonych postanowień umowy o handlu i współpracy lub niespełnienia określonych warunków, w szczególności w obszarach handlu towarami, równych warunków działania, transportu drogowego, transportu lotniczego, rybołówstwa i programów unijnych, jak określono w umowie o handlu i współpracy, a także do zastosowania odpowiednich środków zaradczych, środków równoważących i środków przeciwdziałania.

(11)W każdym przypadku, gdy od Unii wymagane jest działanie w celu przestrzegania postanowień umów, takie działanie ma być podjęte zgodnie z postanowieniami Traktatów i przy poszanowaniu ograniczeń kompetencji powierzonych każdej instytucji. Do obowiązków Komisji należy zatem przekazywanie Zjednoczonemu Królestwu informacji lub powiadomień wymaganych w umowach, z wyjątkiem przypadków, w których umowy wskazują inne określone instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii, oraz konsultowanie się ze Zjednoczonym Królestwem w określonych sprawach. Do obowiązków Komisji należy też reprezentowanie Unii przed trybunałem arbitrażowym w razie przekazania sporu do arbitrażu zgodnie z umową o handlu i współpracy.

(12)Należy przypomnieć, że zgodnie z wytycznymi negocjacyjnymi z dnia 25 lutego 2020 r. zasięg terytorialny umowy o handlu i współpracy zawartej między Unią a Zjednoczonym Królestwem nie obejmuje Gibraltaru. Nie wyklucza to możliwości zawarcia odrębnych umów między Unią a Zjednoczonym Królestwem w odniesieniu do Gibraltaru zgodnie z deklaracją Rady Europejskiej i Komisji zawartą w protokole posiedzenia Rady Europejskiej z dnia 25 listopada 2018 r.

(13)Jako państwo, które wystąpiło z Unii, Zjednoczone Królestwo znajduje się w wyjątkowej sytuacji w stosunku do Unii, innej niż pozostałe państwa trzecie, z którymi Unia wynegocjowała i zawarła umowy. Na mocy umowy o wystąpieniu prawo Unii ma w okresie przejściowym zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa i w Zjednoczonym Królestwie. Na koniec tego okresu podstawa współpracy z państwami członkowskimi Unii jest więc na bardzo wysokim poziomie, w szczególności w sferach rynku wewnętrznego, wspólnej polityki rybołówstwa oraz wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Jeżeli umowy nie wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2021 r., współpraca między Unią a Zjednoczonym Królestwem spadnie do poziomu, który jest niepożądany i nie leży w interesie Unii. Spowodowałoby to zakłócenia w stosunkach między Unią a Zjednoczonym Królestwem, które można ograniczyć przez wprowadzenie tymczasowego stosowania tych umów.

(14)W związku z tym, biorąc pod uwagę wyjątkową sytuację Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do Unii, pilny charakter sytuacji ze względu na zakończenie okresu przejściowego w dniu 31 grudnia 2020 r., a także potrzebę zapewnienia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wystarczającego czasu na odpowiednią kontrolę tekstów umów, umowy te należy stosować tymczasowo, przez ograniczony okres, jak określono w art. FINPROV.11 ust. 2 [Wejście w życie i tymczasowe stosowanie] umowy o handlu i współpracy oraz w art. 19 umowy o bezpieczeństwie informacji.

(15)Ze względu na bardzo późne zakończenie negocjacji w sprawie umów, zaledwie kilka dni przed zakończeniem okresu przejściowego, przeprowadzenie ostatecznej weryfikacji prawno-językowej tekstów umów przed ich podpisaniem nie było możliwe. W związku z tym strony powinny niezwłocznie po podpisaniu umów przystąpić do ostatecznej weryfikacji prawno-językowej tekstów umów we wszystkich 24 autentycznych wersjach językowych. Weryfikacja ta powinna zostać zakończona najpóźniej do dnia 30 kwietnia 2021 r. Niezależnie od poprzedniego zdania proces ostatecznej weryfikacji prawnej angielskiej wersji umowy powinien zostać zakończony do dnia, o którym mowa w art. FINPROV.11 ust. 1 [Wejście w życie i tymczasowe stosowanie], jeżeli dzień ten przypada wcześniej niż 30 kwietnia 2021 r. Strony powinny następnie, w drodze wymiany not dyplomatycznych, przyjąć teksty umów po weryfikacji prawnej we wszystkich tych językach jako autentyczne i ostateczne. Teksty te powinny zastąpić ab initio podpisane wersje umów.

(16)Należy podpisać umowy w imieniu Unii, z zastrzeżeniem przeprowadzenia procedur koniecznych do ich zawarcia w późniejszym terminie.

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Niniejszym upoważnia się do podpisania, w imieniu Unii, w odniesieniu do części innych niż te, które wchodzą w zakres kompetencji Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony, z zastrzeżeniem zawarcia wspomnianej umowy.

Niniejszym upoważnia się, w imieniu Unii, do podpisania Umowy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych, z zastrzeżeniem zawarcia wspomnianej umowy.

Teksty tych umów są załączone do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

Jeżeli Komisja reprezentuje Unię w organach utworzonych na mocy umowy o handlu i współpracy, informuje w odpowiednim czasie Radę o dyskusjach i wynikach posiedzeń oraz o aktach przyjętych w drodze procedury pisemnej oraz, na żądanie, dostarcza protokoły i inne dokumenty związane z takimi posiedzeniami lub procedurą. W stosownych przypadkach Komisja informuje również Parlament Europejski.

Artykuł 3

1.Komisja jest upoważniona do podejmowania, w imieniu Unii, wszelkich decyzji w sprawie:

a)potwierdzenia lub zawieszenia uznania równoważności w następstwie ponownej oceny równoważności, która ma zostać przeprowadzona do dnia 31 grudnia 2023 r. zgodnie z art. 3 [Uznanie równoważności] ust. 3 załącznika TBT-4 [Produkty ekologiczne];

b)zawieszenia uznania równoważności zgodnie z art. 3 [Uznanie równoważności] ust. 5 i 6 załącznika TBT-4 [Produkty ekologiczne];

c)akceptowania urzędowych dokumentów dotyczących dobrej praktyki wytwarzania wydanych przez organ Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do zakładów produkcyjnych znajdujących się poza terytorium organu wydającego oraz określania warunków, na jakich Unia akceptuje te urzędowe dokumenty dotyczące dobrej praktyki wytwarzania zgodnie z art. 5 [Uznanie kontroli] ust. 3 i 4 załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze];

d)przyjęcia wszelkich niezbędnych przepisów wykonawczych dotyczących wymiany urzędowych dokumentów dotyczących dobrej praktyki wytwarzania z organami Zjednoczonego Królestwa na podstawie art. 6 [Wymiana urzędowych dokumentów dotyczących dobrej praktyki wytwarzania] załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze] oraz wymiany informacji z organami Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do kontroli zakładów produkcyjnych na podstawie art. 7 [Zabezpieczenia] załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze];

e)zawieszenia uznawania kontroli lub akceptacji urzędowych dokumentów dotyczących dobrej praktyki wytwarzania wydanych przez Zjednoczone Królestwo i powiadamiania Zjednoczonego Królestwa o zamiarze zastosowania art. 9 [Zawieszenie] załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze] i rozpoczęcia konsultacji ze Zjednoczonym Królestwem zgodnie z art. 8 [Zmiany mającego zastosowanie ustawodawstwa] ust. 3 załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze];

f)zawieszenia, całkowicie lub częściowo, wszystkich lub niektórych produktów wymienionych w dodatku C do załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze], uznawania kontroli i akceptacji urzędowych dokumentów dotyczących dobrej praktyki wytwarzania drugiej strony zgodnie z art. 9 [Zawieszenie] ust. 1 załącznika TBT-2 [Produkty lecznicze].

2.Komisja podejmuje takie proponowane decyzje zgodnie z procedurą określoną w art. 4 ust. 2 niniejszej decyzji.

Artykuł 4

1.Do czasu przyjęcia i wejścia w życie w Unii szczególnego aktu ustawodawczego regulującego przyjmowanie takich środków, decyzja Unii o zastosowaniu następujących środków na podstawie umowy o handlu i współpracy jest podejmowana przez Komisję zgodnie z warunkami określonymi w odpowiednich postanowieniach umowy o handlu i współpracy:

a)zawieszenie odpowiedniego preferencyjnego traktowania danych produktów, jak określono w art. GOODS.19 [Środki w przypadku naruszenia lub obejścia przepisów prawa celnego];

b)stosowanie środków zaradczych i zawieszenie zobowiązań, jak określono w art. LPFOFCSD.3.12 [Środki zaradcze];

c)stosowanie środków równoważących i środków przeciwdziałania, jak określono w art. LPFOFCSD.9.4 [Równoważenie];

d)stosowanie środków zaradczych, jak określono w art. ROAD.11 [Środki zaradcze];

e)odmowa udzielenia, cofnięcia, zawieszenia lub ograniczenia zezwolenia eksploatacyjnego dla przedsiębiorstwa lotniczego – art. AIRTRN.8 [Odmowa udzielenia, cofnięcie, zawieszenie lub ograniczenie zezwolenia eksploatacyjnego];

f)stosowanie środków zaradczych, jak określono w art. FISH.14 [Środki zaradcze i rozstrzyganie sporów];

g)środki kompensacyjne, jak określono w art. FISH.9 [Środki kompensacyjne w przypadku cofnięcia zgody na dostęp lub ograniczenia dostępu];

h)zawieszenie lub zakończenie udziału Zjednoczonego Królestwa w programach unijnych, jak określono w art. UNPRO.3.1 [Zawieszenie udziału Zjednoczonego Królestwa w programie Unii przez Unię Europejską] i art. UNPRO.3.20 [Zakończenie udziału Zjednoczonego Królestwa w programie Unii przez Unię Europejską];

i)zaoferowanie lub przyjęcie tymczasowej rekompensaty lub zawieszenie zobowiązań w kontekście zapewnienia zgodności w następstwie procedury arbitrażu lub zespołu ekspertów na podstawie art. INST.24 [Tymczasowe środki zaradcze], z wyjątkiem przypadków przewidzianych w rozporządzeniu (UE) nr 654/2014;

j)środki ochronne i środki zaradcze, jak określono w art. INST.36 [Środki ochronne].

2.Komisja w odpowiednim czasie w pełni informuje Radę o swoim zamiarze przyjęcia proponowanych środków określonych w ust. 1 oraz uwzględnia ewentualne zgłoszone uwagi. W stosownych przypadkach Komisja informuje również Parlament Europejski.

3.    Komisja może również przyjąć środki przywracające prawa i obowiązki wynikające z umowy o handlu i współpracy istniejące przed przyjęciem środków przewidzianych w ust. 1.

Artykuł 5

Umowa o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony, oraz Umowa między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych będą tymczasowo stosowane od dnia 1 stycznia 2021 r., z zastrzeżeniem zasady wzajemności. Tymczasowe stosowanie ustaje w jednym z następujących terminów, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza:

a) 28 lutego 2021 r. lub inna data ustalona przez Radę Partnerstwa; albo

b) pierwszy dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym obie strony powiadomiły się wzajemnie, że spełniły swoje wewnętrzne wymogi i zakończyły swoje wewnętrzne procedury w celu uzyskania zgody na związanie się tymi umowami.

Artykuł 6

Przewodniczący Rady wyznacza osobę uprawnioną do dokonania w imieniu Unii powiadomienia, o którym mowa w art. LAW.INNEGO.134 [Powiadomienia] i art. SSC.11 Protokołu w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, będącego częścią umowy o handlu i współpracy.

Artykuł 7

Zatwierdza się w imieniu Unii deklaracje dołączone do niniejszej decyzji.

Artykuł 8

Przewodniczący Rady zostaje niniejszym upoważniony do wyznaczenia osoby lub osób umocowanych do podpisania umów w imieniu Unii.

Artykuł 9

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

(1)    Decyzja Rady (UE) 2020/135 z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zawarcia Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. L 29 z 31.1.2020, s. 1).

(2)    Deklaracja polityczna określająca ramy przyszłych stosunków między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem (Dz.U. C 34 z 31.1.2020, s. 1).

(3)    Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/266 upoważniająca do podjęcia negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dotyczących nowej umowy o partnerstwie (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 53).

(4)    Unia i Zjednoczone Królestwo zamierzają również zatwierdzić w chwili zawarcia umów wspólną deklarację dotyczącą zwalczania szkodliwych systemów podatkowych.

(5)    Zgodnie z polityką handlową UE niewielka liczba sektorów jest wyłączona z zakresu umowy (usługi publiczne, niektóre usługi transportowe oraz usługi audiowizualne mające na celu zachowanie różnorodności kulturowej).

(6)    Decyzja Rady (UE) 2020/135 z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zawarcia Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. L 29 z 31.1.2020, s. 1).

(7)    Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/266 upoważniająca do podjęcia negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dotyczących nowej umowy o partnerstwie (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 53).

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 27.12.2020

COM(2020) 855 final

COM(2020) 855 final of 25.12.2020 downgraded on 26.12.2020

ZAŁĄCZNIK

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie podpisania, w imieniu Unii, i tymczasowego stosowania Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony, oraz Umowy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych

UMOWA O HANDLU I WSPÓŁPRACY MIĘDZY UNIĄ EUROPEJSKĄ I EUROPEJSKĄ WSPÓLNOTĄ ENERGII ATOMOWEJ, Z JEDNEJ STRONY, A ZJEDNOCZONYM KRÓLESTWEM WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ, Z DRUGIEJ STRONY

PREAMBUŁA    

CZĘŚĆ PIERWSZA: POSTANOWIENIA WSPÓLNE I INSTYTUCJONALNE    

Tytuł I: Postanowienia ogólne    

Tytuł II: Zasady wykładni i definicje    

Tytuł III: Ramy instytucjonalne    

CZĘŚĆ DRUGA: HANDEL, TRANSPORT, RYBOŁÓWSTWO I INNE USTALENIA    

DZIAŁ PIERWSZY: HANDEL    

Tytuł I: Handel towarami    

Tytuł II: Usługi i inwestycje    

Tytuł III: Handel cyfrowy    

Tytuł IV: Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne    

Tytuł V: Własność intelektualna    

Tytuł VI: Zamówienia publiczne    

Tytuł VII: Małe i średnie przedsiębiorstwa    

Tytuł VIII: Energia    

Tytuł IX: Przejrzystość    

Tytuł X: Dobre praktyki regulacyjne i współpraca regulacyjna    

Tytuł XI: Równe warunki działania na rzecz otwartej i uczciwej konkurencji oraz zrównoważonego rozwoju    

Tytuł XII: Wyjątki    

DZIAŁ DRUGI: LOTNICTWO    

Tytuł I: Transport lotniczy    

Tytuł II: Bezpieczeństwo lotnicze    

DZIAŁ TRZECI: TRANSPORT DROGOWY    

Tytuł I: Transport drogowy towarów    

Tytuł II: Przewóz drogowy pasażerów    

DZIAŁ CZWARTY: KOORDYNACJA SYSTEMÓW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO I WIZY W PRZYPADKU WIZYT KRÓTKOTERMINOWYCH    

Tytuł I: Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego    

Tytuł II: Wizy na pobyt krótkoterminowy    

DZIAŁ PIĄTY: Rybołówstwo    

DZIAŁ SZÓSTY: POZOSTAŁE POSTANOWIENIA    

CZĘŚĆ TRZECIA: WSPÓŁPRACA ORGANÓW ŚCIGANIA I WYMIARÓW SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWACH KARNYCH    

Tytuł I: Postanowienia ogólne    

Tytuł II: Wymiana danych DNA, odcisków palców i danych rejestracyjnych pojazdów    

Tytuł III: Przekazywanie danych dotyczących przelotu pasażera i ich przetwarzanie    

Tytuł IV: Współpraca w zakresie informacji operacyjnych    

Tytuł V: Współpraca z Europolem    

Tytuł VI: Współpraca z Eurojustem    

Tytuł VII: Zrzeczenie się    

Tytuł VIII: Wzajemna pomoc    

Tytuł IX: Wymiana informacji z rejestrów karnych    

Tytuł X: Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu    

Tytuł XI: Zabezpieczenie i konfiskata    

Tytuł XII: Pozostałe postanowienia    

Tytuł XIII: Rozstrzyganie sporów    

CZĘŚĆ CZWARTA: WSPÓŁPRACA TEMATYCZNA    

Tytuł I: Bezpieczeństwo zdrowotne    

Tytuł II: Cyberbezpieczeństwo    

CZĘŚĆ PIĄTA: UDZIAŁ W PROGRAMACH UNII, NALEŻYTE ZARZĄDZANIE FINANSAMI I POSTANOWIENIA FINANSOWE    

CZĘŚĆ SZÓSTA: ROZSTRZYGANIE SPORÓW I POSTANOWIENIA HORYZONTALNE    

Tytuł I: Rozstrzyganie sporów    

Tytuł II: Podstawa współpracy    

Tytuł III: Wypełnianie zobowiązań i środki ochronne    

CZĘŚĆ SIÓDMA: POSTANOWIENIA KOŃCOWE    

ZAŁĄCZNIKI    

ZAŁĄCZNIK INST: REGULAMIN RADY PARTNERSTWA I KOMITETÓW    

ZAŁĄCZNIK ORIG-1:UWAGI WPROWADZAJĄCE DO REGUŁ POCHODZENIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRODUKTÓW    

ZAŁĄCZNIK ORIG-2:REGUŁY POCHODZENIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRODUKTÓW    

ZAŁĄCZNIK ORIG-2A: KONTYNGENTY POCHODZENIA I ALTERNATYWY DLA REGUŁ POCHODZENIA DOTYCZĄCYCH POSZCZEGÓLNYCH PRODUKTÓW, OKREŚLONYCH W ZAŁĄCZNIKU ORIG-2 [REGUŁY POCHODZENIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRODUKTÓW]    

ZAŁĄCZNIK ORIG-2B: PRZEJŚCIOWE REGUŁY POCHODZENIA DLA AKUMULATORÓW ELEKTRYCZNYCH I POJAZDÓW Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM    

ZAŁĄCZNIK ORIG-3: DEKLARACJA DOSTAWCY    

ZAŁĄCZNIK ORIG-4: TREŚĆ OŚWIADCZENIA O POCHODZENIU    

ZAŁĄCZNIK ORIG-5: WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA KSIĘSTWA ANDORY    

ZAŁĄCZNIK ORIG-6: WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA REPUBLIKI SAN MARINO    

ZAŁĄCZNIK SPS-1: KRYTERIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. SPS.19 LIT. d)    

ZAŁĄCZNIK TBT-1: POJAZDY SILNIKOWE ORAZ WYPOSAŻENIE I CZĘŚCI    

ZAŁĄCZNIK TBT-2:Produkty lecznicze    

ZAŁĄCZNIK TBT-3:CHEMIKALIA    

ZAŁĄCZNIK TBT-4:PRODUKTY EKOLOGICZNE    

ZAŁĄCZNIK-TBT-5: HANDEL WINEM    

ZAŁĄCZNIK TBT-XX – USTALENIE, O KTÓRYM MOWA W ART. TBT.9 UST. 4, DOTYCZĄCE REGULARNEJ WYMIANY INFORMACJI NA TEMAT BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTÓW NIEŻYWNOŚCIOWYCH I POWIĄZANYCH ŚRODKÓW ZAPOBIEGAWCZYCH, OGRANICZAJĄCYCH I NAPRAWCZYCH    

ZAŁĄCZNIK TBT-ZZ – USTALENIE, O KTÓRYM MOWA W ART. TBT.9 UST. 5, DOTYCZĄCE REGULARNEJ WYMIANY INFORMACJI NA TEMAT ŚRODKÓW WPROWADZONYCH W ODNIESIENIU DO PRODUKTÓW NIESPOŻYWCZYCH NIEZGODNYCH Z WYMOGAMI, INNYCH NIŻ TE OBJĘTE ZAKRESEM ART. TBT.9 UST. 4    

ZAŁĄCZNIK CUSTMS-1: UPOWAŻNIENI PRZEDSIĘBIORCY    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-1: OBOWIĄZUJĄCE ŚRODKI    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-2: PRZYSZŁE ŚRODKI    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-3: OSOBY ODBYWAJĄCE WIZYTY SŁUŻBOWE DO CELÓW PROWADZENIA PRZEDSIĘBIORSTWA, OSOBY PRZENIESIONE WEWNĄTRZ PRZEDSIĘBIORSTWA I OSOBY ODBYWAJĄCE KRÓTKOTERMINOWE WIZYTY SŁUŻBOWE    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-4: USŁUGODAWCY UMOWNI ORAZ OSOBY WYKONUJĄCE WOLNY ZAWÓD    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-5: PRZEPŁYW OSÓB FIZYCZNYCH    

ZAŁĄCZNIK SERVIN-6: WYTYCZNE DOTYCZĄCE USTALEŃ W ZAKRESIE UZNAWANIA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH    

ZAŁĄCZNIK PPROC-1: ZAMÓWIENIA PUBLICZNE    

ZAŁĄCZNIK ENER-1: WYKAZ TOWARÓW ENERGETYCZNYCH, WĘGLOWODORÓW I SUROWCÓW    

ZAŁĄCZNIK ENER-2: SUBSYDIA DOTYCZĄCE ENERGII I ŚRODOWISKA    

ZAŁĄCZNIK ENER-3: NIESTOSOWANIE DOSTĘPU STRON TRZECICH I ROZDZIAŁU WŁASNOŚCIOWEGO DO INFRASTRUKTURY    

ZAŁĄCZNIK ENER-4: ALOKACJA ZDOLNOŚCI PRZESYŁOWYCH ELEKTROENERGETYCZNYCH POŁĄCZEŃ MIĘDZYSYSTEMOWYCH W PRZEDZIALE CZASOWYM RYNKU DNIA NASTĘPNEGO    

ZAŁĄCZNIK AVSAF-1: CERTYFIKACJA ZDATNOŚCI DO LOTU ORAZ ZGODNOŚCI Z WYMOGAMI OCHRONY ŚRODOWISKA    

ZAŁĄCZNIK ROAD-1: TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW    

ZAŁĄCZNIK ROAD-2: Wzór zezwolenia na międzynarodowe usługi regularne i szczególne usługi regularne    

ZAŁĄCZNIK ROAD-3: WZÓR WNIOSKU O ZEZWOLENIE NA MIĘDZYNARODOWE USŁUGI REGULARNE I SZCZEGÓLNE USŁUGI REGULARNE    

ZAŁĄCZNIK ROAD-4: WZÓR FORMULARZA PODRÓŻY DLA USŁUG OKAZJONALNYCH    

ZAŁĄCZNIK FISH.1    

ZAŁĄCZNIK FISH.2    

ZAŁĄCZNIK FISH.3    

ZAŁĄCZNIK FISH.4: PROTOKÓŁ W SPRAWIE DOSTĘPU DO WÓD    

ZAŁĄCZNIK LAW-1: WYMIANA DANYCH DNA, ODCISKÓW PALCÓW I DANYCH REJESTRACYJNYCH POJAZDÓW    

ZAŁĄCZNIK LAW-2: DANE DOTYCZĄCE PRZELOTU PASAŻERA    

ZAŁĄCZNIK LAW-3: FORMY PRZESTĘPCZOŚCI, W ODNIESIENIU DO KTÓRYCH EUROPOL JEST WŁAŚCIWY    

ZAŁĄCZNIK LAW-4: Formy poważnej przestępczości, w odniesieniu do których Eurojust jest właściwy    

ZAŁĄCZNIK LAW-5: NAKAZ ARESZTOWANIA    

ZAŁĄCZNIK LAW-6: Wymiana informacji pochodzących z rejestrów karnych – specyfikacje techniczne i proceduralne    

ZAŁĄCZNIK LAW-7: Definicja terroryzmu    

ZAŁĄCZNIK LAW-8: Zabezpieczenie i konfiskata    

ZAŁĄCZNIK UNPRO-1: REALIZACJA WARUNKÓW FINANSOWYCH    

ZAŁĄCZNIK INST: REGULAMIN DOTYCZĄCY ROZSTRZYGANIA SPORÓW    

ZAŁĄCZNIK INST:KODEKS POSTĘPOWANIA ARBITRÓW    

PROTOKÓŁ W SPRAWIE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ I ZWALCZANIA OSZUSTW W DZIEDZINIE PODATKU OD WARTOŚCI DODANEJ ORAZ W SPRAWIE WZAJEMNEJ POMOCY PRZY ODZYSKIWANIU WIERZYTELNOŚCI DOTYCZĄCYCH PODATKÓW I CEŁ    

TYTUŁ I: POSTANOWIENIA OGÓLNE    

TYTUŁ II: WSPÓŁPRACA ADMINISTRACYJNA I ZWALCZANIE OSZUSTW ZWIĄZANYCH Z VAT    

TYTUŁ III: POMOC PRZY ODZYSKIWANIU WIERZYTELNOŚCI    

TYTUŁ IV: WDROŻENIE I STOSOWANIE    

TYTUŁ V: POSTANOWIENIA KOŃCOWE    

ZAŁĄCZNIK DO PROTOKOŁU W SPRAWIE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ I ZWALCZANIA OSZUSTW W DZIEDINIE PODATKU OD WARTOŚCI DODANEJ ORAZ W SPRAWIE WZAJEMNEJ POMOCY PRZY ODZYSKIWANIU WIERZYTELNOŚCI DOTYCZĄCYCH PODATKÓW I CEŁ    

PROTOKÓŁ DOTYCZĄCY WZAJEMNEJ POMOCY ADMINISTRACYJNEJ W SPRAWACH CELNYCH    

PROTOKÓŁ W SPRAWIE KOORDYNACJI SYSTEMÓW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO    

TYTUŁ I: POSTANOWIENIA OGÓLNE    

TYTUŁ II: OKREŚLANIE MAJĄCEGO ZASTOSOWANIE USTAWODAWSTWA    

TYTUŁ III: POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII ŚWIADCZEŃ    

TYTUŁ IV: POSTANOWIENIA RÓŻNE    

TYTUŁ V: POSTANOWIENIA KOŃCOWE    

ZAŁĄCZNIK SSC-1: NIEKTÓRE ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE, DO KTÓRYCH PROTOKÓŁ NIE MA ZASTOSOWANIA    

ZAŁĄCZNIK SSC-2: OGRANICZENIE PRAW DO ŚWIADCZEŃ RZECZOWYCH DLA CZŁONKÓW RODZINY PRACOWNIKA PRZYGRANICZNEGO    

ZAŁĄCZNIK SSC-3: WIĘCEJ PRAW DLA EMERYTÓW LUB RENCISTÓW POWRACAJĄCYCH DO WŁAŚCIWEGO PAŃSTWA    

ZAŁĄCZNIK SSC-4: PRZYPADKI, W KTÓRYCH ODSTĘPUJE SIĘ OD WYLICZENIA PROPORCJONALNEGO LUB NIE STOSUJE SIĘ GO    

ZAŁĄCZNIK SSC-5: ŚWIADCZENIA I UMOWY, KTÓRE UMOŻLIWIAJĄ STOSOWANIE ART. SSC.49 [Kumulacja świadczeń tego samego rodzaju]    

ZAŁĄCZNIK SSC-6: POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE STOSOWANIA USTAWODAWSTW PAŃSTW CZŁONKOWSKICH ORAZ ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA    

ZAŁĄCZNIK SSC-7: CZĘŚĆ WYKONAWCZA    

ZAŁĄCZNIK SSC-8: POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE DOTYCZĄCE STOSOWANIA ART. SSC.11 [Pracownicy delegowani]    

UMOWA O HANDLU I WSPÓŁPRACY MIĘDZY UNIĄ EUROPEJSKĄ I EUROPEJSKĄ WSPÓLNOTĄ ENERGII ATOMOWEJ, Z JEDNEJ STRONY, A ZJEDNOCZONYM KRÓLESTWEM WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ, Z DRUGIEJ STRONY

PREAMBUŁA

UNIA EUROPEJSKA I EUROPEJSKA WSPÓLNOTA ENERGII ATOMOWEJ

ORAZ

ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązanie do przestrzegania zasad demokracji, praworządności, praw człowieka oraz do przeciwdziałania rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia, a także do przeciwdziałania zmianie klimatu, które stanowią elementy zasadnicze niniejszej Umowy i umów uzupełniających;

UZNAJĄC znaczenie globalnej współpracy na rzecz kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania;

UZNAJĄC znaczenie przejrzystości w handlu międzynarodowym i inwestycjach przynoszącej korzyści wszystkim zainteresowanym stronom;

DĄŻĄC do ustanowienia jasnych i wzajemnie korzystnych zasad regulujących kwestie handlu i inwestycji między Stronami;

MAJĄC NA UWADZE, że w celu zagwarantowania skutecznego zarządzania niniejszą Umową i wszelkimi umowami uzupełniającymi oraz ich właściwego interpretowania i stosowania, a także w celu zapewnienia zgodności z wynikającymi z tych umów obowiązkami, konieczne jest ustanowienie przepisów zapewniających ogólne sprawowanie rządów, w szczególności zasad rozstrzygania sporów i egzekwowania prawa gwarantujących pełne poszanowanie odpowiednich porządków prawnych Unii i Zjednoczonego Królestwa, a także statusu Zjednoczonego Królestwa jako państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej;

OPIERAJĄC SIĘ na swoich odpowiednich prawach i obowiązkach na mocy Porozumienia z Marrakeszu ustanawiającego Światową Organizację Handlu, sporządzonego w dniu 15 kwietnia 1994 r., oraz na mocy innych wielostronnych i dwustronnych instrumentach współpracy;

UZNAJĄC właściwą autonomię Stron i prawo do wprowadzania regulacji na swoich terytoriach w celu osiągnięcia uzasadnionych celów polityki publicznej, takich jak ochrona i promowanie zdrowia publicznego, usługi społeczne, edukacja publiczna, bezpieczeństwo, środowisko, w tym zmiana klimatu, moralność publiczna, ochrona socjalna lub ochrona konsumentów, dobrostan zwierząt, prywatność i ochrona danych lub promowanie i ochrona różnorodności kulturowej, przy jednoczesnym dążeniu do podniesienia swoich odpowiednio wysokich poziomów ochrony;

WIERZĄC w korzyści płynące z przewidywalnego środowiska handlowego wpływającego na rozwój handlu i inwestycji między nimi i zapobiegającego powstawaniu zakłóceń w handlu i nieuczciwej przewadze konkurencyjnej, oraz w sposób sprzyjający zrównoważonemu rozwojowi jego wymiaru gospodarczego, społecznego i środowiskowego;

Uznając potrzebę oparcia ambitnego, szeroko zakrojonego i zrównoważonego partnerstwa gospodarczego na równych warunkach dla otwartej i uczciwej konkurencji oraz zrównoważonego rozwoju, poprzez skuteczne i solidne zasady w zakresie subsydiów i konkurencji oraz zobowiązanie do utrzymania swoich odpowiednich wysokich poziomów ochrony w dziedzinie norm pracy i norm społecznych, środowiska, przeciwdziałania zmianie klimatu i opodatkowania,

UZNAJĄC potrzebę zapewnienia otwartego i bezpiecznego rynku dla przedsiębiorstw, w tym średnich przedsiębiorstw, oraz ich towarów i usług poprzez usunięcie nieuzasadnionych barier w handlu i inwestycjach,

ODNOTOWUJĄC znaczenie ułatwiania przedsiębiorstwom i konsumentom nowych możliwości dzięki handlowi cyfrowemu oraz usuwania nieuzasadnionych barier w przepływie danych i handlu za pomocą środków elektronicznych, przy jednoczesnym poszanowaniu przepisów Stron w zakresie ochrony danych osobowych,

PRAGNĄC, aby niniejsza Umowa przyczyniała się do panowania dobrobytu konsumentów poprzez realizację polityki zapewniającej wysoki poziom ochrony konsumentów i dobrobytu gospodarczego oraz poprzez zapewnienie współpracy między właściwymi organami;

MAJĄC NA UWADZE znaczenie łączności transgranicznej drogą powietrzną, lądową i morską w odniesieniu do pasażerów i towarów, a także potrzebę zapewnienia wysokich standardów świadczenia usług transportowych między Stronami;

UZNAJĄC korzyści płynące z handlu i inwestycji w energię i surowce oraz znaczenie wspierania dostaw opłacalnej, czystej i bezpiecznej energii do Unii i Zjednoczonego Królestwa;

ZAUWAŻAJĄC zainteresowanie Stron ustanowieniem ram ułatwiających współpracę techniczną i opracowanie nowych porozumień handlowych dotyczących połączeń wzajemnych przynoszących solidne i skuteczne rezultaty we wszystkich przedziałach czasowych;

ZAUWAŻAJĄC, że współpracę i handel między Stronami w tych obszarach należy oprzeć na uczciwej konkurencji na rynkach energii oraz na niedyskryminującym dostępie do sieci;

UZNAJĄC korzyści płynące ze zrównoważonej energii, energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wytwarzania energii na Morzu Północnym, oraz efektywności energetycznej;

PRAGNĄC promować pokojowe wykorzystanie wód przyległych do wybrzeży Stron oraz optymalne i sprawiedliwe wykorzystanie żywych zasobów morza na tych wodach, w tym dalsze zrównoważone zarządzanie wspólnymi stadami,

STWIERDZAJĄC, że Zjednoczone Królestwo wystąpiło z Unii Europejskiej i że ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2021 r. Zjednoczone Królestwo jest niezależnym państwem nadbrzeżnym posiadającym odpowiednie prawa i obowiązki wynikające z prawa międzynarodowego,

POTWIERDZAJĄC, że suwerenne prawa państw nadbrzeżnych wykonywane przez Strony w celu poszukiwania,wydobywania i chronienia żywych zasobów w ich wodach oraz zarządzania nimi należy realizować na podstawie zasad prawa międzynarodowego i zgodnie z nimi, w tym z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 10 grudnia 1982 r.;

UZNAJĄC znaczenie koordynowania praw w zakresie zabezpieczenia społecznego, z których korzystają osoby przemieszczające się między terytoriami Stron w celu zatrudnienia, pobytu lub zamieszkania, a także praw, z których korzystają członkowie rodzin tych osób oraz osoby ocalałe;

MAJĄC NA UWADZE, że współpraca w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, takich jak nauka, badania i innowacje, badania jądrowe lub przestrzeń kosmiczna, w postaci udziału Zjednoczonego Królestwa w odpowiednich programach Unii na sprawiedliwych i odpowiednich warunkach przyniesie korzyści obu Stronom,

MAJĄC NA UWADZE, że współpraca między Zjednoczonym Królestwem a Unią w zakresie zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania oraz wykonywania sankcji karnych, w tym ochrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania takim zagrożeniom, umożliwi wzmocnienie bezpieczeństwa Zjednoczonego Królestwa i Unii;

PRAGNĄC, aby między Zjednoczonym Królestwem a Unią została zawarta umowa zapewniająca podstawę prawną takiej współpracy;

UZNAJĄC, że Strony mogą uzupełniać niniejszą Umowę innymi umowami stanowiącymi integralną część ich ogólnych stosunków dwustronnych regulowanych niniejszą Umową oraz że Umowa w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych została zawarta jako taka uzupełniająca umowa i umożliwia wymianę informacji niejawnych między Stronami na mocy niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek innej umowy uzupełniającej,

UZGADNIAJĄ, CO NASTĘPUJE:

CZĘŚĆ PIERWSZA: POSTANOWIENIA WSPÓLNE I INSTYTUCJONALNE

Tytuł I: Postanowienia ogólne

W niniejszej Umowie ustanowiono podstawę dla szeroko zakrojonych stosunków między Stronami w obszarze dobrobytu i dobrego sąsiedztwa charakteryzującego się bliskimi i pokojowymi stosunkami opartymi na współpracy, z poszanowaniem autonomii i suwerenności Stron.

1.    Jeżeli Unia i Zjednoczone Królestwo zawierają inne umowy dwustronne, umowy te – o ile ich treść nie stanowi inaczej – stanowią umowy uzupełniające względem niniejszej Umowy. Takie umowy uzupełniające są integralną częścią ogólnych stosunków dwustronnych regulowanych niniejszą Umową oraz stanowią część ogólnych ram.

2.    Ustęp 1 ma zastosowanie również do:

(a)umów między Unią i jej państwami członkowskimi z jednej strony a Zjednoczonym Królestwem z drugiej strony; oraz

(b)umów między Euratomem z jednej strony a Zjednoczonym Królestwem z drugiej strony.

1.    Strony, darząc się wzajemnym szacunkiem i działając w dobrej wierze, wspierają się wzajemnie w realizacji zadań wynikających z niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających.

2.    Wprowadzają one wszelkie właściwe środki ogólne lub szczególne w celu zapewnienia realizacji obowiązków wynikających z niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających oraz powstrzymują się od wszelkich działań, które mogłyby zagrozić osiągnięciu celów niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających.

Tytuł II: Zasady wykładni i definicje

1.    Wykładni postanowień niniejszej Umowy oraz jakiejkolwiek umowy uzupełniającej dokonuje się w dobrej wierze na podstawie ich zwykłego rozumienia w ich kontekście oraz w świetle celu umowy, zgodnie ze zwyczajowymi zasadami wykładni międzynarodowego prawa publicznego, w tym zasadami skodyfikowanymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów sporządzonej w Wiedniu w dniu 23 maja 1969 r.

2.    Dla większej przejrzystości należy zaznaczyć, że niniejsza Umowa ani żadna z umów uzupełniających nie ustanawiają obowiązku dokonywania wykładni ich postanowień zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego danej Strony.

3.    Dla większej przejrzystości należy zaznaczyć, że wykładnia postanowień niniejszej umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej dokonywana przez sądy jednej Strony nie jest wiążąca dla sądów drugiej Strony.

1.    Bez uszczerbku dla art. MOBI.SSC.67 [Ochrona praw indywidualnych] i z wyjątkiem, w odniesieniu do Unii, części trzeciej [Współpraca organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości], żadnego z postanowień niniejszej Umowy ani jakiejkolwiek umowy uzupełniającej nie interpretuje się jako przyznania osobom praw lub nałożenia na nie obowiązków innych niż prawa i obowiązki powstałe między Stronami na mocy prawa międzynarodowego publicznego ani jako dopuszczenia bezpośredniego powoływania się na niniejszą Umowę lub jakąkolwiek umowę uzupełniającą w wewnętrznych systemach prawnych Stron.

2.    Strona nie przewiduje prawa do wniesienia na mocy własnego prawa skargi przeciwko drugiej Stronie na tej podstawie, że druga Strona działała z naruszeniem niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej.

1.    Do celów niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających oraz o ile nie określono inaczej, zastosowanie mają następujące definicje: 

(a)„osoba,której dane dotyczą” oznacza zidentyfikowaną lub możliwą do zidentyfikowania osobę fizyczną; możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej;

(b)„dzień” oznacza dzień kalendarzowy;

(c)„państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie Unii Europejskiej;

(d)„dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje o osobie, której dane dotyczą;

(e)„państwo” oznacza państwo członkowskie lub Zjednoczone Królestwo;

(f)„terytorium” Strony oznacza, w odniesieniu do każdej ze Stron, terytoria, do których ma zastosowanie Umowa zgodnie z art. FINPROV.1 [Zakres terytorialny];

(g)„okres przejściowy” oznacza okres przejściowy przewidziany w art. 126 umowy o wystąpieniu; oraz

(h)„umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej” oznacza Umowę o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, wraz z protokołami do niej.

2.    Wszelkie odniesienia do „Unii”, „Strony” lub „Stron” w niniejszej Umowie lub jakiejkolwiek umowie uzupełniającej rozumie się jako nieobejmujące Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej, chyba że określono inaczej lub jeżeli z kontekstu wynika inaczej.

Tytuł III: Ramy instytucjonalne

1.    Niniejszym ustanawia się Radę Partnerstwa. W jej skład wchodzą przedstawiciele Unii i Zjednoczonego Królestwa. Rada Partnerstwa może zbierać się w różnych składach w zależności od omawianych kwestii.

2.    Radzie Partnerstwa współprzewodniczą członek Komisji Europejskiej i przedstawiciel rządu Zjednoczonego Królestwa na szczeblu ministerialnym. Posiedzenia Rady odbywają się na wniosek Unii lub Zjednoczonego Królestwa, a w każdym razie co najmniej raz w roku, natomiast harmonogram posiedzeń i porządek obrad są ustalane za obopólną zgodą.

3.    Rada Partnerstwa nadzoruje osiąganie celów niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających. Nadzoruje i ułatwia wdrażanie i stosowanie niniejszej Umowy oraz wszelkich umów uzupełniających. Każda ze Stron może kierować do Rady Partnerstwa wszelkie kwestie związane z wykonaniem, stosowaniem i interpretacją niniejszej Umowy lub wszelkich umów uzupełniających.

4.    Rada Partnerstwa jest uprawniona do:

(a)przyjmowania decyzji w odniesieniu do wszystkich spraw, co do których niniejsza Umowa lub jakakolwiek umowa uzupełniająca tak stanowi;

(b)wydawania Stronom zaleceń dotyczących wykonania i stosowania niniejszej Umowy lub wszelkich umów uzupełniających;

(c)przyjmowania, w drodze decyzji, zmian do niniejszej Umowy lub do jakiejkolwiek umowy uzupełniającej w przypadkach przewidzianych w niniejszej Umowie lub jakiejkolwiek umowie uzupełniającej;

(d)z wyjątkiem tytułu III [Ramy instytucjonalne] części Pierwszej [Postanowienia wspólne i instytucjonalne], do końca czwartego roku od wejścia w życie niniejszej Umowy, przyjmowania decyzji zmieniających niniejszą Umowę lub każdą umowę uzupełniającą, pod warunkiem że takie zmiany są niezbędne w celu skorygowania błędów lub usunięcia pominięć lub innych braków;

(e)omawiania wszelkich kwestii związanych z dziedzinami objętymi niniejszą Umową lub jakąkolwiek umową uzupełniającą;

(f)przekazywania niektórych ze swoich uprawnień Komitetowi Partnerstwa Handlowego lub specjalnemu komitetowi z wyjątkiem tych uprawnień i obowiązków, o których mowa w art. INST.1 [Rada Partnerstwa] ust. 4 lit. g);

(g)ustanawiania, w drodze decyzji, specjalnych komitetów ds. handlu i specjalnych komitetów innych niż te, o których mowa w art. INST.2 [Komitety] ust. 1, rozwiązywania specjalnego komitetu handlowego lub specjalnego komitetu lub zmiany powierzonych im zadań; oraz

(h)wydawanie Stronom zaleceń dotyczących przekazywania danych osobowych w określonych dziedzinach objętych niniejszą Umową lub jakąkolwiek umową uzupełniającą.

5.    Prace Rady Partnerstwa podlegają regulaminowi wewnętrznemu określonemu w ZAŁĄCZNIKU INST-1 [Regulamin Rady Partnerstwa i komitetów]. Rada Partnerstwa może zmienić ten załącznik.

1.    Niniejszym ustanawia się następujące komitety:

(a)Komitet Partnerstwa Handlowego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy [Handel] tytuły I–VII, tytuł VIII rozdział 4 [Towary energetyczne i surowce], tytuły IX–XII; części drugiej, dział szósty [Pozostałe postanowienia] oraz załącznika ENER-2 [DOTACJE NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA I W ENERGETYCE];

(b)Specjalny Komitet Handlowy ds. Towarów, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł I rozdział 1 oraz części drugiej dział pierwszy tytuł VIII rozdział 4 [Towary energetyczne i surowce];

(c)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej, dział pierwszy, tytuł I rozdziały 2 i 5, Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych oraz postanowień dotyczących egzekwowania przez organy celne praw własności intelektualnej, opłat i należności, ustalania wartości celnej i towarów naprawionych;

(d)Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł I rozdział 3;

(e)Specjalny Komitet Handlowy ds. Barier Technicznych w Handlu, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł I rozdział 4 oraz części drugiej dział pierwszy tytuł VIII [Energia] art. ENER.25 [Współpraca w zakresie norm];

(f)Specjalny Komitet Handlowy ds. Usług, Inwestycji i Handlu Cyfrowego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuły II–IV oraz części drugiej dział pierwszy tytuł VIII rozdział 4 [Towary energetyczne i surowce];

(g)Specjalny Komitet Handlowy ds. Własności Intelektualnej, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł V;

(h)Specjalny Komitet Handlowy ds. Zamówień Publicznych, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł VI;

(i)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Regulacyjnej, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł X;

(j)Specjalny Komitet Handlowy ds. Równych Warunków Działania na rzecz Otwartej i Uczciwej Konkurencji oraz Zrównoważonego Rozwoju, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział pierwszy tytuł XI i załącznikiem ENER-2 [DOTACJE NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA I W ENERGETYCE];

(k)Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Administracyjnej w dziedzinie VAT oraz Odzyskiwania Podatków i Ceł, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem Protokołu w sprawie współpracy administracyjnej i zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej oraz w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł;

(l)Specjalny Komitet ds. Energii,

(m)Specjalny Komitet ds. Transportu Lotniczego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział drugi tytuł I;

(n)Specjalny Komitet ds. Bezpieczeństwa Lotniczego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział drugi tytuł II;

(o)Specjalny Komitet ds. Transportu Drogowego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział trzeci [Transport drogowy];

(p)Specjalny Komitet ds. Koordynacji Zabezpieczenia Społecznego, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział czwarty i Protokołu w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego;

(q)Specjalny Komitet ds. Rybołówstwa, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części drugiej dział V [Rybołówstwo];

(r)Specjalny Komitet ds. Współpracy Organów Ścigania i Wymiarów Sprawiedliwości, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części trzeciej [Współpraca organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości]; oraz

(s)Specjalny Komitet ds. Uczestnictwa w Programach Unii, który zajmuje się sprawami objętymi zakresem części piątej [Programy Unii].

2.    W odniesieniu do kwestii związanych z tytułami I–VII, tytułem VIII rozdział 4 [Energia i surowce], częścią drugą dział pierwszy [Handel] tytuły IX–XII, częścią drugą dział szósty [Pozostałe postanowienia] oraz załącznikiem ENER-2 [DOTACJE NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA I W ENERGETYCE], Komitet Partnerstwa Handlowego, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, jest uprawniony do:

(a)wspierania Rady Partnerstwa w wykonywaniu jej zadań, a w szczególności składa sprawozdania Radzie Partnerstwa i wykonuje wszelkie zadania powierzone mu przez Radę Partnerstwa;

(b)nadzorowania wykonania niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej;

(c)przyjmowania decyzji lub wydawania zaleceń przewidzianych w niniejszej Umowie lub w przypadku gdy takie uprawnienia zostały mu przekazane przez Radę Partnerstwa;

(d)nadzorowania prac specjalnych komitetów ds. handlu, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu;

(e)zbadania najwłaściwszego sposobu zapobiegania wszelkim trudnościom, które mogą pojawić się w związku z interpretacją i stosowaniem niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej, bez uszczerbku dla postanowień części szóstej tytuł I [Rozstrzyganie sporów];

(f)wykonywania uprawnień przekazanych mu przez Radę Partnerstwa zgodnie z art. INST.1 ust. 4 lit. f) [Rada Partnerstwa];

(g)ustanawiania, w drodze decyzji, specjalnych komitetów ds. handlu innych niż te, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, rozwiązywania takich specjalnych komitetów ds. handlu lub zmieniania powierzonych im zadań; oraz

(h)ustanawiania, rozwiązywania, nadzorowania i koordynowania grup roboczych lub przekazania nadzoru nad nimi Specjalnemu Komitetowi ds. Handlu.

3.    W odniesieniu do kwestii związanych z obszarem ich kompetencji specjalne komitety handlowe są uprawnione do:

(a)monitorują wdrażanie i dokonują jego przeglądu oraz zapewniają właściwe funkcjonowanie niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej;

(b)wspierania Komitetu Partnerstwa Handlowego w wykonywaniu jego zadań, w szczególności składania sprawozdań Komitetowi Partnerstwa Handlowego i wykonywania wszelkich zadań powierzonych im przez ten komitet;

(c)prowadzenia przygotowawczych prac technicznych niezbędnych do wspierania funkcji Rady Partnerstwa i Komitetu Partnerstwa Handlowego, w tym gdy organy te muszą przyjmować decyzje lub zalecenia;

(d)przyjmowania decyzji w odniesieniu do wszystkich spraw, co do których niniejsza Umowa lub jakakolwiek umowa uzupełniająca tak stanowi;

(e)omawiania kwestii technicznych wynikających z wykonania niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej, bez uszczerbku dla postanowień części szóstej tytuł I [Rozstrzyganie sporów]; oraz

(f)zapewnienia Stronom wymiany informacji, omówienia najlepszych praktyk i prowadzenia wymiany doświadczeń w zakresie wdrażania,

4.    W odniesieniu do kwestii związanych z obszarem ich kompetencji specjalne komitety są uprawnione do:

(a)monitorują wdrażanie i dokonują jego przeglądu oraz zapewniają właściwe funkcjonowanie niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej;

(b)wspierają Radę Partnerstwa w wykonywaniu jej zadań, w szczególności składają sprawozdania Radzie Partnerstwa i wykonują wszelkie zadania powierzone im przez tę radę;

(c)przyjmują decyzje, w tym zmiany, i zalecenia w odniesieniu do wszystkich kwestii, co do których niniejsza Umowa lub jakakolwiek umowa uzupełniająca tak stanowi lub w odniesieniu do których Rada Partnerstwa przekazała swoje uprawnienia specjalnemu komitetowi zgodnie z art. INST.1 [Rada Partnerstwa] ust. 4 lit. f);

(d)omawiają kwestie techniczne wynikające z wykonania niniejszej Umowy lub jakichkolwiek umów uzupełniających;

(e)zapewniają Stronom forum wymiany informacji, omawiają najlepsze praktyki i prowadzą wymianę doświadczeń w zakresie wdrażania;

(f)ustanawiają i rozwiązują, nadzorują i koordynują grupy robocze; oraz

(g)zapewniają forum w celu prowadzenia konsultacji zgodnie z częścią szóstą tytuł I [Rozstrzyganie sporów] art. INST.13 [Konsultacje] ust. 7.

5.    Komitety składają się z przedstawicieli każdej ze Stron. Każda ze Stron zapewnia, aby jej przedstawiciele w komitetach posiadali odpowiednią wiedzę fachową w odniesieniu do omawianych kwestii.

6.    Komitetowi Partnerstwa Handlowego współprzewodniczą przedstawiciel Unii i przedstawiciel Zjednoczonego Królestwa odpowiedzialni za sprawy związane z handlem lub wyznaczone przez nich osoby. Posiedzenia Komitetu odbywają się na wniosek Unii lub Zjednoczonego Królestwa, a w każdym razie co najmniej raz w roku, a Komitet ustala za obopólną zgodą swój harmonogram posiedzeń i porządek obrad.

7.    Specjalnym komitetom handlowym i specjalnymi komitetom współprzewodniczą przedstawiciel Unii i przedstawiciel Zjednoczonego Królestwa. O ile niniejsza Umowa nie stanowi inaczej lub o ile współprzewodniczący nie postanowią inaczej, spotykają się oni co najmniej raz w roku.

8.    Komitety ustalają swój harmonogram i porządek obrad za obopólną zgodą.

9.    Prace komitetów podlegają regulaminowi określonemu w ZAŁĄCZNIKU INST-X [Regulamin Rady Partnerstwa i komitetów] do niniejszej Umowy.

10.    W drodze odstępstwa od ust. 9, Komitet może przyjąć, a następnie zmienić swoje zasady regulujące jego prace.

1.    Niniejszym ustanawia się następujące grupy robocze:

a) Grupę Roboczą ds. Produktów Ekologicznych pod nadzorem Specjalnego Komitetu Handlowego ds. Barier Technicznych w Handlu;

b) Grupę Roboczą ds. Pojazdów Silnikowych oraz części do nich pod nadzorem Specjalnego Komitetu Handlowego ds. Barier Technicznych w Handlu;

c) Grupę Roboczą ds. Produktów Leczniczych pod nadzorem Specjalnego Komitetu Handlowego ds. Barier Technicznych w Handlu;

d) Grupę Roboczą ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego pod nadzorem specjalnego komitetu ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego;

2.    Grupy robocze, pod nadzorem komitetów, wspierają komitety w wykonywaniu ich zadań, a w szczególności przygotowują prace komitetów i wykonują wszelkie zadania powierzone im przez te ostatnie.

3.    W skład grup roboczych wchodzą przedstawiciele Unii i Zjednoczonego Królestwa, a współprzewodniczą im przedstawiciel Unii i przedstawiciel Zjednoczonego Królestwa.

4.    Grupy robocze ustalają swoje regulaminy i porządek obrad za obopólną zgodą.

1.    Decyzje przyjęte przez Radę Partnerstwa lub, w zależności od przypadku, przez komitet są wiążące dla Stron oraz dla wszystkich organów utworzonych na mocy niniejszej Umowy i wszelkich umów uzupełniających, w tym dla trybunału arbitrażowego, o którym mowa w części szóstej tytuł I [Rozstrzyganie sporów]. Zalecenia nie mają mocy wiążącej.

2.    Rada Partnerstwa lub, w zależności od przypadku, komitet przyjmuje decyzje i formułuje zalecenia za obopólną zgodą.

1.    Parlament Europejski i Parlament Zjednoczonego Królestwa mogą ustanowić – jako forum wymiany poglądów na temat partnerstwa – Zgromadzenie Parlamentarne Partnerstwa, w skład którego wchodzą posłowie do Parlamentu Europejskiego i posłowie do Parlamentu Zjednoczonego Królestwa.

2.    Z chwilą ustanowienia Zgromadzenie Parlamentarne Partnerstwa:

(a)może zwrócić się o istotne informacje dotyczące wykonania niniejszej Umowy i jakiejkolwiek umowy uzupełniającej do Rady Partnerstwa, która następnie przekazuje wymagane informacje;

(b)jest informowane o decyzjach i zaleceniach Rady Partnerstwa; oraz

(c)może formułować zalecenia dla Rady Partnerstwa.

Strony konsultują się ze społeczeństwem obywatelskim w sprawie wykonania niniejszej Umowy i jakiejkolwiek umowy uzupełniającej, w szczególności poprzez interakcję z wewnętrznymi grupami doradczymi i Forum Społeczeństwa Obywatelskiego, o których mowa w art. INST.7 [Wewnętrzne grupy doradcze] i INST.8 [Forum Społeczeństwa Obywatelskiego].

1.    Każda ze Stron konsultuje się w kwestiach objętych niniejszą Umową i jakąkolwiek umową uzupełniającą, z nowo utworzoną lub istniejącą wewnętrzną grupę doradczą lub wewnętrznymi grupami doradczymi składającymi się z przedstawicieli niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji pozarządowych, organizacji przedsiębiorców i pracodawców, a także związków zawodowych, działających w sprawach gospodarczych, zrównoważonego rozwoju, społecznych, praw człowieka, ochrony środowiska i innych. Każda ze Stron może zwoływać swoją wewnętrzną grupę lub wewnętrzne grupy doradcze w różnych składach w celu omówienia wdrażania różnych postanowień niniejszej Umowy lub jakiejkolwiek umowy uzupełniającej.

2.    Każda ze Stron uwzględnia opinie lub zalecenia przedstawione przez jej wewnętrzną grupę doradczą lub takie grupy. Przedstawiciele każdej ze Stron starają się konsultować z odpowiednią wewnętrzną grupą doradczą lub takimi grupami co najmniej raz w roku. Posiedzenia mogą odbywać się za pomocą środków wirtualnych.

3.    W celu propagowania świadomości społecznej na temat wewnętrznych grup doradczych każda ze Stron stara się publikować wykaz organizacji uczestniczących w jej wewnętrznej grupie doradczej lub takich grupach, a także punkt kontaktowy dla tej grupy lub grup.

4.    Strony promują interakcje między swoimi wewnętrznymi grupami doradczymi, w tym poprzez wymianę, w miarę możliwości, danych kontaktowych członków ich wewnętrznych grup doradczych.

1.    Strony ułatwiają organizację Forum Społeczeństwa Obywatelskiego w celu prowadzenia dialogu na temat wdrażania części drugiej niniejszej Umowy. Rada Partnerstwa przyjmuje wytyczne operacyjne dotyczące prowadzenia Forum.

2.    Forum społeczeństwa obywatelskiego spotyka się przynajmniej raz w roku, o ile Strony nie postanowią inaczej. Forum społeczeństwa obywatelskiego może spotykać się za pomocą środków wirtualnych.

3.    Udział w Forum Społeczeństwa Obywatelskiego jest otwarty dla niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego mających siedzibę na terytorium Stron, w tym członków wewnętrznych grup doradczych, o których mowa w art. INST.7 [Wewnętrzne grupy doradcze]. Każda ze Stron propaguje zrównoważoną reprezentację, w tym organizacje pozarządowe, organizacje przedsiębiorców i pracodawców oraz związki zawodowe, działające w sprawach gospodarczych, zrównoważonego rozwoju, społecznych, dotyczących praw człowieka, ochrony środowiska i innych.

CZĘŚĆ DRUGA: HANDEL, TRANSPORT, RYBOŁÓWSTWO I INNE USTALENIA

DZIAŁ PIERWSZY: HANDEL

Tytuł I: Handel towarami

Rozdział 1: Traktowanie narodowe i dostęp do rynku w odniesieniu do towarów (w tym środki ochrony handlu)

Artykuł GOODS.1: Cel

Celem niniejszego rozdziału jest ułatwienie handlu towarami między Stronami oraz utrzymanie zliberalizowanego handlu towarami zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.

Artykuł GOODS.2: Zakres

O ile nie postanowiono inaczej, niniejszy rozdział ma zastosowanie do handlu towarami Strony.

Artykuł GOODS.3: Definicje

Na potrzeby niniejszego rozdziału stosuje się następujące definicje:

(a)„czynności konsularne” oznaczają procedurę uzyskania od konsula Strony dokonującej przywozu na terytorium Strony dokonującej wywozu lub na terytorium strony trzeciej faktury konsularnej lub wizy konsularnej dla faktur handlowych, świadectwa pochodzenia, manifestu ładunkowego, zgłoszenia wywozowego przewoźnika lub innej dokumentacji celnej związanej z przywozem towarów;

(b)„Porozumienie w sprawie ustalania wartości celnej” oznacza porozumienie w sprawie stosowania artykułu VII GATT 1994

(c)„procedura licencjonowania wywozu” oznacza procedurę administracyjną, niezależnie od tego, czy określa się ją mianem procedury licencjonowania, stosowaną przez Stronę w ramach systemów wydawania pozwolenia na wywóz, wymagającą jako warunek wstępny wywozu od tej Strony złożenia właściwemu organowi administracyjnemu wniosku lub innych dokumentów, innych niż ogólnie wymagane w procedurach odpraw celnych;

(d)„procedura licencjonowania przywozu” oznacza procedurę administracyjną, niezależnie od tego, czy określa się ją mianem procedury licencjonowania, stosowaną przez Stronę w ramach systemów wydawania pozwolenia na przywóz, wymagającą jako warunek wstępny przywozu na terytorium Strony dokonującej przywozu złożenia właściwemu organowi administracyjnemu lub organom administracyjnym wniosku lub innych dokumentów, innych niż ogólnie wymagane w procedurach odpraw celnych;

(e)„towary pochodzące” oznaczają, o ile nie przewidziano inaczej, towar kwalifikujący się zgodnie z regułami pochodzenia określonymi w niniejszym tytule rozdział 2 [Reguły pochodzenia];

(f)„wymogi dotyczące wyników” oznaczają wymogi:

(I)wywozu określonej ilości, wartości lub określonego odsetka towarów;

(II)zastępowania towarów przywożonych towarami Strony udzielającej pozwolenia na przywóz;

(III)zakupu przez osobę, która korzysta z pozwolenia na przywóz, innych towarów na terytorium Strony udzielającej pozwolenia na przywóz lub przyznania przez nią pierwszeństwa towarom produkcji wewnętrznej;

(IV)produkowania przez osobę, która korzysta z pozwolenia na przywóz, na terytorium Strony udzielającej pozwolenia na przywóz, towarów zawierających określoną ilość, wartość lub określony odsetek zawartości wewnętrznej; albo

(V)odnoszące się w jakikolwiek sposób do wielkości lub wartości przywozu, wielkości lub wartości wywozu lub kwoty przepływów w walucie obcej.

(g)„Towar przerobiony” oznacza towar sklasyfikowany w działach HS: 32, 40, 84–90, 94 lub 95, który:

(I)składa się całkowicie lub częściowo z części uzyskanych z towarów używanych;

(II)w przypadku gdy jest nowy, ma podobną przewidywaną żywotność i podobną wydajność w porównaniu z takimi towarami; oraz

(III)objęty jest gwarancją równoważną tej, która ma zastosowanie do takich towarów, gdy są nowe; oraz

(h)„naprawa” oznacza wszelkie operacje przetwarzania podjęte na towarze w celu usunięcia wad eksploatacyjnych lub szkód materialnych, wiążące się z przywróceniem towaru do jego pierwotnej funkcji lub prowadzone w celu zapewnienia zgodności z wymogami technicznymi na potrzeby jego użytkowania. Naprawa towaru obejmuje renowację i konserwację, z możliwością zwiększenia wartości towaru w wyniku przywrócenia pierwotnej funkcjonalności tego towaru, ale nie obejmuje operacji ani procesu, które:

(I)prowadzą do pozbawienia towaru jego zasadniczych właściwości lub powstania nowego towaru lub towaru o odmiennych cechach handlowych;

(II)przyczyniają się do przekształcenia wyrobu niegotowego w wyrób gotowy; albo

(III)są wykorzystywane do poprawy lub ulepszenia parametrów technicznych towaru.

Artykuł GOODS.3A: Klasyfikacja towarów

Klasyfikacja towarów w handlu między Stronami na podstawie niniejszej Umowy jest określona w nomenklaturze taryfowej każdej ze Stron zgodnie z Systemem Zharmonizowanym (HS).

Artykuł GOODS.4: Traktowanie narodowe w zakresie podatków i uregulowań wewnętrznych

Każda ze Stron przyznaje traktowanie narodowe towarom drugiej Strony zgodnie z art. III GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi. W tym celu art. III GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi zostają włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część, z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

Artykuł GOODS.4A: Swoboda tranzytu

Każda ze Stron przyznaje swobodę tranzytu przez swoje terytorium trasami najbardziej dogodnymi dla tranzytu międzynarodowego, na potrzeby ruchu tranzytowego na terytorium lub z terytorium drugiej Strony lub dowolnego innego państwa trzeciego. W tym celu art. V GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi zostają włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część, z uwzględnieniem niezbędnych zmian. Strony uznają, że art. V GATT 1994 obejmuje przepływ towarów energetycznych, między innymi rurociągami lub sieciami elektroenergetycznymi.

Artykuł GOODS.5: Zakaz należności celnych

O ile niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, cła na wszystkie towary pochodzące z terytorium drugiej Strony są zakazane.

Artykuł GOODS.6: Należności celne wywozowe, podatki i inne opłaty

1.Strona nie może przyjmować ani utrzymywać żadnych ceł, podatków ani innych opłat dowolnego rodzaju nakładanych na wywóz towaru do drugiej Strony lub w związku z tym wywozem; ani żadnych podatków wewnętrznych lub innych opłat nakładanych na towary wywożone do drugiej Strony, które przekraczają podatek lub opłatę, które zostałyby nałożone na towary podobne, jeżeli są przeznaczone do konsumpcji wewnętrznej.

2.Do celów niniejszego artykułu termin „inne opłaty dowolnego rodzaju” nie obejmują opłat ani innych należności dozwolonych na mocy art. GOODS.7 [Opłaty i formalności].

Artykuł GOODS.7: Opłaty i formalności

1.Kwoty opłat i innych należności nakładanych przez Stronę na przywóz lub wywóz towarów drugiej Strony lub w związku z przywozem lub wywozem takich towarów są ograniczone do przybliżonych kosztów świadczonych usług i nie stanowią pośredniej ochrony towarów wewnętrznych ani opodatkowania przywozu lub wywozu do celów podatkowych. Strona nie pobiera opłat ani innych należności od przywozu lub wywozu ani w związku z przywozem lub wywozem na zasadzie ad valorem.

2.Każda ze Stron może nakładać opłaty lub odzyskiwać koszty wyłącznie w przypadku świadczenia określonych usług, w szczególności, choć nie wyłącznie, w następujących przypadkach:

(a)obecność funkcjonariuszy celnych, na wniosek, poza oficjalnymi godzinami urzędowania lub w miejscach innych niż miejsca celne;

(b)analizy lub ekspertyzy dotyczące towarów oraz opłaty pocztowe za zwrot towarów do wnioskodawcy, w szczególności w odniesieniu do decyzji w sprawie wiążących informacji lub udzielenia informacji dotyczących stosowania przepisów ustawowych i wykonawczych prawa celnego;

(c)kontrola lub pobieranie próbek towarów do celów weryfikacji lub zniszczenie towarów, jeżeli powoduje to koszty inne niż koszty pracy funkcjonariuszy celnych; oraz

(d)nadzwyczajne środki kontroli, jeżeli jest to niezbędne ze względu na rodzaj towaru lub potencjalne ryzyko.

3.Każda ze Stron niezwłocznie publikuje za pośrednictwem oficjalnej strony internetowej wszystkie opłaty i należności, które nakłada w związku z przywozem lub wywozem, w taki sposób, aby umożliwić rządom, przedsiębiorstwom handlowym i innym zainteresowanym stronom zapoznanie się z nimi. Informacje te zawierają przyczyny nałożenia opłat lub należności na świadczone usługi, nazwę odpowiedzialnego organu, opłaty i należności, jakie zostaną zastosowane, a także informację, kiedy i jak należy dokonać płatności. Nie nakłada się nowych lub zmienionych opłat i należności aż do czasu opublikowania i udostępnienia informacji zgodnie z niniejszym ustępem.

4.Żadna ze Stron nie wymaga czynności konsularnych, w tym zapłaty powiązanych opłat i należności, w związku z przywozem jakichkolwiek towarów drugiej Strony.

Artykuł GOODS.8: Towary poddane naprawie

1.Niezależnie od pochodzenia towaru Strona nie stosuje należności celnych w odniesieniu do towaru, który ponownie wjeżdża na obszar Strony po czasowym wywozie towarów z jej obszaru na obszar drugiej Strony w celu naprawy.

2.Ustęp 1 nie ma zastosowania do towarów przywożonych pod zabezpieczeniem majątkowym, do wolnych obszarów celnych lub na podobnych zasadach, które są następnie wywożone w celu naprawy i nie są ponownie przywożone pod zabezpieczeniem majątkowym, do wolnych obszarów celnych lub na podobnych zasadach.

3.Strona nie stosuje należności celnych w stosunku do towarów tymczasowo przywiezionych z terytorium drugiej Strony w celu naprawy, niezależnie od ich pochodzenia.

Artykuł GOODS.9: Towary przerobione

1.Strona nie przyznaje towarom przerobionym drugiej Strony traktowania mniej korzystnego niż to, które przyznaje równoważnym towarom nowym.

2.Artykuł TOWARY.10 [Ograniczenia przywozu i wywozu] ma zastosowanie do zakazów lub ograniczeń przywozu i wywozu towarów przerobionych. Jeżeli Strona przyjmuje lub utrzymuje zakazy lub ograniczenia przywozu i wywozu dotyczące towarów używanych, środki te nie mają zastosowania do towarów przerobionych.

3.Strona może wymagać, aby towary przerobione były identyfikowane jako takie do celów dystrybucji lub sprzedaży na jej terytorium oraz aby spełniały wszystkie obowiązujące wymogi techniczne mające zastosowanie do równoważnych towarów nowych.

Artykuł GOODS.10: Ograniczenia w przywozie i wywozie

1.Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje żadnych zakazów ani ograniczeń w przywozie jakichkolwiek towarów drugiej Strony ani w wywozie lub sprzedaży na wywóz jakiegokolwiek towaru przeznaczonego na terytorium drugiej Strony, chyba że zgodnie z art. XI GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi. W tym celu art. XI GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi zostają włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część, z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

2.Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje:

(a)wymogów dotyczących cen wywozowych i przywozowych, z wyjątkiem przypadków dozwolonych w ramach egzekwowania nakazów i zobowiązań dotyczących ceł wyrównawczych i antydumpingowych; lub

(b)zezwoleń na przywóz uzależnionych od spełnienia wymogów dotyczących wyników.

Artykuł GOODS.11: Monopol w przywozie i wywozie

Strona nie wyznacza ani nie utrzymuje monopolu przywozowego lub wywozowego. Do celów niniejszego artykułu monopol przywozowy lub wywozowy oznacza wyłączne prawo podmiotu lub udzielenie przez Stronę podmiotowi upoważnienia do przywozu towaru lub wywozu towaru do drugiej Strony.

Artykuł GOODS. 13: Procedury licencjonowania przywozu

1.Każda ze Stron zapewnia, aby wszystkie procedury licencjonowania przywozu obowiązujące w handlu towarami między Stronami były neutralne pod względem stosowania i prowadzone w sposób uczciwy, sprawiedliwy, niedyskryminacyjny i przejrzysty.

2.Strona przyjmuje lub utrzymuje procedury licencjonowania jako warunek przywozu na jej terytorium z terytorium drugiej Strony tylko jeżeli inne odpowiednie procedury służące osiągnięciu celu administracyjnego nie są odpowiednio dostępne.

3.Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje żadnych nieautomatycznych procedur licencjonowania przywozu, chyba że jest to konieczne, aby wprowadzić środek, który jest spójny z niniejszą Umową. Strona przyjmująca procedurę nieautomatycznego licencjonowania przywozu wyraźnie wskazuje środek wprowadzany przez tego rodzaju procedurę licencjonowania.

4.Każda ze Stron wprowadza i prowadzi wszelkie procedury licencjonowania przywozu zgodnie z art. 1–3 Porozumienia WTO w sprawie licencjonowania przywozu („Porozumienia w sprawie licencjonowania przywozu”). W tym celu art. 1–3 Porozumienia w sprawie licencjonowania przywozu zostają włączone do niniejszej Umowy i  stanowią jej część, z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

5.Strona wprowadzająca lub zmieniająca dowolną procedurę licencjonowania przywozu udostępnia wszystkie istotne informacje na oficjalnej stronie internetowej. Informacje te udostępnia się w miarę możliwości co najmniej 21 dni przed datą rozpoczęcia stosowania nowej lub zmienionej procedury licencjonowania, a w każdym razie nie później niż w dniu rozpoczęcia stosowania. Informacje te zawierają dane wymagane na podstawie art. 5 Porozumienia w sprawie licencjonowania przywozu.

6.Na wniosek drugiej Strony Strona niezwłocznie przekazuje wszelkie istotne informacje dotyczące wszelkich procedur licencjonowania przywozu, które zamierza przyjąć lub które utrzymuje, w tym informacje, o których mowa w art. 1–3 Porozumienia w sprawie licencjonowania przywozu.

7.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że żadne z postanowień niniejszego artykułu nie wymaga od żadnej ze Stron przyznania pozwolenia na przywóz ani nie uniemożliwia żadnej ze Stron realizacji jej obowiązków lub zobowiązań wynikających z rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych czy z wielostronnych układów o nierozprzestrzenianiu i ustaleń w sprawie kontroli przywozu.

Artykuł GOODS. 14: Procedury licencjonowania wywozu

1.Każda ze Stron publikuje wszelkie nowe procedury licencjonowania wywozu lub wszelkie zmiany w istniejącej procedurze licencjonowania wywozu w taki sposób, aby umożliwić rządom, przedsiębiorstwom handlowym i innym zainteresowanym stronom zapoznanie się z nimi. O ile to możliwe, publikacja taka ma miejsce 45 dni przed wejściem w życie procedury lub zmiany, a w każdym razie nie później niż w dniu, w którym taka procedura lub zmiana stają się skuteczne, oraz, w stosownych przypadkach, publikacja ma miejsce na wszelkich odpowiednich rządowych stronach internetowych.

2.Publikacja procedur licencjonowania wywozu zawiera następujące informacje:

(a)treść procedur licencjonowania wywozu lub wszelkich zmian dokonanych w tych procedurach;

(b)towary podlegające każdej procedurze licencjonowania;

(c)w odniesieniu do każdej procedury: opis procedury wnioskowania o licencję oraz wszelkie kryteria, które wnioskodawca musi spełnić, aby kwalifikować się do wnioskowania o licencję, takie jak posiadanie zezwolenia na prowadzenie działalności, przedsięwzięcie lub utrzymanie inwestycji lub prowadzenie działalności w określonej formie na terytorium Strony;

(d)punkt lub punkty kontaktowe, w których zainteresowane podmioty mogą uzyskać szczegółowe informacje na temat warunków uzyskania pozwolenia na wywóz;

(e)organ lub organy administracyjne, do których składa się wniosek lub inne stosowne dokumenty;

(f)opis wszelkich środków wdrażanych w ramach procedury licencjonowania wywozu;

(g)okres obowiązywania każdej procedury licencjonowania wywozu, chyba że procedura ta pozostaje w mocy do czasu wycofania lub zmiany w nowej publikacji;

(h)jeżeli Strona zamierza skorzystać z procedury licencjonowania w celu zarządzania kontyngentem wywozowym, całkowita ilość oraz, w stosownych przypadkach, wartość kontyngentu oraz daty otwarcia i zamknięcia kontyngentu oraz

(i)wszelkie wyłączenia lub wyjątki, które zastępują wymóg uzyskania pozwolenia na wywóz, sposób wnioskowania o te wyłączenia lub wyjątki lub korzystania z nich, a także kryteria ich przyznawania.

3.W terminie 45 dni od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy każda ze Stron powiadamia drugą Stronę o swoich istniejących procedurach licencjonowania wywozu. Każda ze Stron powiadamia drugą Stronę o wszelkich nowych procedurach licencjonowania wywozu oraz o wszelkich zmianach istniejących procedur licencjonowania wywozu w ciągu 60 dni od publikacji. Powiadomienie zawiera odniesienie do źródeł, w których publikowane są informacje wymagane zgodnie z ust. 2 oraz – w stosownych przypadkach – adresy odpowiednich rządowych stron internetowych.

4.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że żadne z postanowień niniejszego artykułu nie wymaga od Strony udzielenia pozwolenia na wywóz ani nie uniemożliwia Stronie realizacji jej zobowiązań wynikających z rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, jak również wielostronnych układów o nierozprzestrzenianiu i ustaleń w sprawie kontroli wywozu, w tym Porozumienia z Wassenaar w sprawie kontroli eksportu broni konwencjonalnej oraz towarów i technologii podwójnego zastosowania, Grupy Australijskiej, Grupy Dostawców Jądrowych oraz Reżimu Kontrolnego Technologii Rakietowych, ani nie uniemożliwia przyjmowania, utrzymywania lub wdrażania niezależnych systemów sankcji.

Artykuł GOODS.15: Ustalanie wartości celnej

Każda ze Stron określa wartość celną towarów drugiej Strony przywożonych na jej terytorium zgodnie z art. VII GATT 1994 i Porozumieniem w sprawie ustalania wartości celnej. W tym celu art. VII GATT 1994 wraz z uwagami i postanowieniami uzupełniającymi, a także art. 1–17 porozumienia w sprawie ustalania wartości celnej wraz z uwagami interpretacyjnymi zostają włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część, z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

Artykuł GOODS.16: Wykorzystanie preferencji

1.Do celów monitorowania funkcjonowania niniejszej Umowy i obliczania wskaźników wykorzystania preferencji Strony co roku wymieniają się danymi statystycznymi dotyczącymi przywozu za okres 10 lat, począwszy od jednego roku od wejścia w życie niniejszej Umowy. O ile Komitet Partnerstwa Handlowego nie postanowi inaczej, okres ten jest automatycznie przedłużany o pięć lat, a następnie Komitet Partnerstwa Handlowego może zdecydować o dalszym jego przedłużeniu.

2.Wymiana danych statystycznych dotyczących przywozu obejmuje dane dotyczące ostatniego dostępnego roku, w tym wartość i – w stosownych przypadkach – wolumen, na poziomie pozycji taryfowej w odniesieniu do przywozu towarów drugiej Strony, w odniesieniu do których skorzystano z preferencyjnego traktowania celnego na mocy niniejszej Umowy oraz towarów, w odniesieniu do których skorzystano z traktowania niepreferencyjnego.

Artykuł GOODS.17: Środki ochrony handlu

1.Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki wynikające z art. VI GATT 1994, porozumienia antydumpingowego, porozumienia SCM, art. XIX GATT 1994, Porozumienia w sprawie środków ochronnych i art. 5 porozumienia w sprawie rolnictwa.

2.Rozdział 2 [Reguły pochodzenia] niniejszego tytułu nie ma zastosowania do dochodzeń i środków antydumpingowych, wyrównawczych i ochronnych.

3.Każda ze Stron stosuje środki antydumpingowe i wyrównawcze zgodnie z wymogami porozumienia antydumpingowego i porozumienia SCM oraz zgodnie z uczciwą i przejrzystą procedurą.

4.Każda zainteresowana strona biorąca udział w dochodzeniu antydumpingowym lub dochodzeniu w sprawie środków wyrównawczych 1 ma zapewnioną pełną możliwość obrony własnych interesów, pod warunkiem że nie spowoduje to niepotrzebnego opóźnienia w prowadzeniu dochodzenia. 

5.Organ dochodzeniowy każdej ze Stron może zgodnie z przepisami Strony rozważyć, czy kwota cła antydumpingowego, które ma zostać nałożone, powinna być równa kwocie pełnego marginesu dumpingu, czy też niższa.

6.Organ dochodzeniowy każdej ze Stron zgodnie z przepisami Strony analizuje dostarczone informacje, aby ustalić, czy nakładanie cła antydumpingowego lub wyrównawczego nie leżałoby w interesie publicznym.

7.Strona nie stosuje ani nie utrzymuje jednocześnie w odniesieniu do tego samego towaru:

(a)środka na podstawie art. 5 porozumienia w sprawie rolnictwa; oraz

(b)środka na podstawie art. XIX GATT 1994 oraz Porozumienia w sprawie środków ochronnych.

8.Część szósta tytuł I [Rozstrzyganie sporów] nie ma zastosowania do ust. 1–6 niniejszego artykułu.

Artykuł GOODS.18: Wykorzystanie istniejących kontyngentów taryfowych WTO

1.Produkty pochodzące od jednej ze Stron nie kwalifikują się do przywozu do drugiej Strony w ramach istniejących kontyngentów taryfowych WTO określonych w ust. 2. Obejmuje to kontyngenty taryfowe rozdzielone między Strony zgodnie z art. XXVIII negocjacji GATT zainicjowanych przez Unię Europejską w dokumencie WTO G/SECRET/42/Add.2 oraz przez Zjednoczone Królestwo w dokumencie WTO G/SECRET/44 oraz zgodnie z odpowiednim ustawodawstwem wewnętrznym każdej ze Stron. Do celów niniejszego artykułu status pochodzenia produktów ustala się na podstawie reguł niepreferencyjnego pochodzenia obowiązujących na terytorium Strony dokonującej przywozu.

2.Do celów ust. 1 „istniejące kontyngenty taryfowe WTO” oznaczają kontyngenty taryfowe, które są koncesjami Unii Europejskiej w ramach WTO zawartymi w projekcie listy koncesyjnej i zobowiązań UE-28 na mocy GATT 1994, przedłożonym WTO w dokumencie G/MA/TAR/RS/506 i zmienionym dokumentami G/MA/TAR/RS/506/Add.1 i G/MA/TAR/RS/506/Add.2.

Artykuł GOODS.19: Środki w przypadku naruszenia lub obejścia przepisów prawa celnego

1.Strony współpracują przy zapobieganiu naruszeniom lub obchodzeniu przepisów prawa celnego, ich wykrywaniu i zwalczaniu, zgodnie z ich obowiązkami wynikającymi z niniejszego tytułu rozdział 2 [Reguły pochodzenia] i Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych. Każda ze Stron stosuje odpowiednie i porównywalne środki w celu ochrony swoich interesów finansowych i interesów finansowych drugiej Strony w odniesieniu do nakładania ceł na towary wprowadzane na obszary celne Zjednoczonego Królestwa lub Unii.

2.Z zastrzeżeniem możliwości wyłączenia na podstawie ust. 7 przedsiębiorstw handlowych stosujących się do wymogów Strona może tymczasowo zawiesić odpowiednie preferencyjne traktowanie danego produktu lub danych produktów zgodnie z procedurą określoną w ust. 3 i 4, jeżeli:

a) Strona ta stwierdziła na podstawie obiektywnych, przekonujących i możliwych do zweryfikowania informacji, że miało miejsce systematyczne naruszanie lub obchodzenie przepisów prawa celnego na dużą skalę; oraz

b) druga Strona wielokrotnie i bezpodstawnie odmawia wypełnienia lub w inny sposób nie wypełnia obowiązków, o których mowa w ust. 1.

3.Strona, która dokonała ustalenia, o którym mowa w ust. 2, powiadamia Komitet Partnerstwa Handlowego i rozpoczyna konsultacje z drugą Stroną w ramach Komitetu Partnerstwa Handlowego w celu znalezienia rozwiązania możliwego do zaakceptowania przez obie Strony.

4.Jeżeli Strony nie dojdą do porozumienia w sprawie wzajemnie akceptowalnego rozwiązania w ciągu trzech miesięcy od dnia powiadomienia, Strona, która dokonała ustalenia, może podjąć decyzję o tymczasowym zawieszeniu odpowiedniego preferencyjnego traktowania danego produktu lub produktów. W takim przypadku Strona, która dokonała ustalenia, niezwłocznie powiadamia o tymczasowym zawieszeniu, w tym o okresie, w którym ma ono mieć zastosowanie, Komitet Partnerstwa Handlowego.

5.Tymczasowe zawieszenie stosuje się jedynie przez okres niezbędny do przeciwdziałania naruszeniom lub obchodzeniu przepisów oraz do ochrony interesów finansowych danej Strony, a w każdym razie nie dłużej niż sześć miesięcy. Zainteresowana Strona dokonuje przeglądu sytuacji i w przypadku gdy stwierdzi, że tymczasowe zawieszenie nie jest już konieczne, kończy je przed upływem okresu, o którym powiadomiła Komitet Partnerstwa Handlowego. Jeżeli warunki, które doprowadziły do zawieszenia, utrzymują się w momencie upływu okresu, o którym powiadomiono Komitet Partnerstwa Handlowego, zainteresowana Strona może podjąć decyzję o odnowieniu zawieszenia. Każde zawieszenie podlega okresowym konsultacjom w ramach Komitetu Partnerstwa Handlowego.

6.Każda ze Stron publikuje, zgodnie ze swoimi procedurami wewnętrznymi, zawiadomienia dla importerów w sprawie wszelkich decyzji dotyczących tymczasowego zawieszenia, o którym mowa w ust. 4 i 5.

7.Niezależnie od postanowień ust. 4, jeżeli importer jest w stanie wykazać wobec organu celnego przywozu, że takie produkty są w pełni zgodne z przepisami celnymi Strony dokonującej przywozu, wymogami niniejszej Umowy i wszelkimi innymi odpowiednimi warunkami związanymi z tymczasowym zawieszeniem ustanowionym przez Stronę dokonującą przywozu zgodnie z jej przepisami ustawowymi i wykonawczymi, Strona dokonująca przywozu zezwala importerowi na złożenie wniosku o preferencyjne traktowanie i odzyskanie wszelkich zapłaconych ceł przekraczających preferencyjne stawki celne obowiązujące w czasie przywozu produktów.

Artykuł GOODS.20: Usuwanie błędów administracyjnych

W przypadku systemowych błędów właściwych organów lub uchybień we właściwym zarządzaniu systemem preferencyjnym w wywozie, w szczególności w stosowaniu postanowień niniejszego tytułu rozdział 2 lub w stosowaniu Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych, oraz w przypadku gdy te błędy lub uchybienia prowadzą do skutków w zakresie należności celnych przywozowych, Strona mająca do czynienia z takimi konsekwencjami może zwrócić się do Komitetu Partnerstwa Handlowego o zbadanie możliwości przyjęcia odpowiednich decyzji w celu rozwiązania tej sytuacji.

Artykuł GOODS.21: Dobra kultury

1.Strony współpracują w celu ułatwienia zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych nielegalnie z terytorium Strony, uwzględniając zasady zawarte w Konwencji UNESCO dotyczącej środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury, podpisanej w Paryżu w dniu 17 listopada 1970 r.

2.Do celów niniejszego artykułu:

(a)„dobro kultury” oznacza mienie sklasyfikowane lub zdefiniowane jako należące do skarbów kultury narodowej o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej zgodnie z odpowiednimi zasadami i procedurami każdej ze Stron; oraz

(b)„wyprowadzone nielegalnie z terytorium Strony” oznacza:

(i) wyprowadzone z terytorium Strony w dniu 1 stycznia 1993 r. lub później z naruszeniem zasad tej Strony dotyczących ochrony skarbów kultury narodowej lub z naruszeniem jej zasad dotyczących wywozu dóbr kultury albo

(ii) niezwrócone przed upływem okresu zgodnego z prawem czasowego wyprowadzenia lub w przypadku jakiegokolwiek naruszenia innego warunku regulującego takie czasowe wyprowadzenie w dniu 1 stycznia 1993 r. lub po tej dacie.

3.Właściwe organy Stron współpracują ze sobą w szczególności poprzez:

a) powiadamianie drugiej Strony o odnalezieniu dobra kultury na jej terytorium i istnieniu uzasadnionych podstaw, by przypuszczać, że dobro kultury zostało wyprowadzone z terytorium drugiej Strony nielegalnie;

b) reagowanie na wnioski drugiej Strony o zwrot dobra kultury wyprowadzonego nielegalnie z terytorium tej Strony;

c) zapobieganie za pomocą jakichkolwiek niezbędnych środków tymczasowych wszelkim działaniom mającym na celu uniknięcie zwrotu takich dóbr kultury; oraz

d) wprowadzanie wszelkich niezbędnych środków w celu fizycznego zachowania dobra kultury wyprowadzonego nielegalnie z terytorium drugiej Strony.

4.Każda ze Stron wyznacza punkt kontaktowy odpowiedzialny za komunikację z punktem kontaktowym drugiej Strony we wszelkich kwestiach wynikających z niniejszego artykułu, w tym w odniesieniu do powiadomień i wniosków, o których mowa w ust. 3 lit. a) i b).

5.W stosownych przypadkach i w razie konieczności planowana współpraca między Stronami obejmuje organy celne Stron odpowiedzialne za zarządzanie procedurami wywozu dóbr kultury.

6. Część szósta tytuł I [Rozstrzyganie sporów] nie ma zastosowania do niniejszego artykułu.

Rozdział 2: Reguły pochodzenia

Sekcja 1: Reguły pochodzenia

Artykuł ORIG.1: Cel

Celem niniejszego rozdziału jest ustanowienie postanowień określających pochodzenie towarów do celów stosowania preferencyjnego traktowania taryfowego na mocy niniejszej Umowy, a także określenie powiązanych procedur dotyczących pochodzenia.

Artykuł ORIG.2: Definicje

Na potrzeby niniejszego rozdziału stosuje się następujące definicje:

(a)„klasyfikacja” odnosi się do klasyfikacji produktu lub materiału w konkretnym dziale, pozycji lub podpozycji Systemu Zharmonizowanego;

(b)„przesyłka” oznacza produkty, które są albo łącznie wysyłane od jednego eksportera do jednego odbiorcy, albo objęte jednym dokumentem przewozowym obejmującym ich transport od eksportera do odbiorcy bądź, w przypadku braku takiego dokumentu, jedną fakturą;

(c)„eksporter” oznacza osobę znajdującą się na terytorium Strony, która zgodnie z wymogami określonymi w przepisach ustawowych i wykonawczych tej Strony dokonuje wywozu lub produkcji produktu pochodzącego oraz sporządza oświadczenie o pochodzeniu;

(d)„importer” oznacza osobę, która dokonuje przywozu produktu pochodzącego i ubiega się w odniesieniu do niego o preferencyjne traktowanie taryfowe;

(e)„materiał” oznacza każdą substancję wykorzystywaną do produkcji produktu, w tym wszelkie składowe, składniki, surowce lub części;

(f)„materiał niepochodzący” oznacza materiał, który nie kwalifikuje się jako pochodzący na mocy niniejszego rozdziału, w tym materiał, którego statusu pochodzenia nie można określić;

(g)„produkt” oznacza produkt powstały w wyniku produkcji, nawet jeżeli jest przeznaczony do wykorzystania jako materiał do produkcji innego produktu;

(h)„produkcja” oznacza każdy rodzaj obróbki lub przetwarzania, w tym montaż.

Artykuł ORIG.3: Wymagania ogólne

1.    Do celów stosowania preferencyjnego traktowania taryfowego przez Stronę w odniesieniu do towarów pochodzących z terytorium drugiej Strony zgodnie z niniejszą Umową, pod warunkiem że produkty te spełniają wszystkie pozostałe obowiązujące wymogi niniejszego rozdziału, za pochodzące z terytorium drugiej Strony uważa się następujące produkty:

(a)produkty całkowicie uzyskane na terytorium tej Strony w rozumieniu art. ORIG.5 [Produkty całkowicie uzyskane]

(b)produkty wytworzone na terytorium tej Strony wyłącznie z materiałów pochodzących z terytorium tej Strony oraz

(c)produkty wytworzone na terytorium tej Strony zawierające materiały niepochodzące, pod warunkiem że spełniają one wymogi określone w ZAŁĄCZNIKU ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów].

2.    Jeżeli produkt uzyskał status pochodzenia, materiały niepochodzące użyte do wytworzenia tego produktu nie są uważane za niepochodzące, jeżeli produkt ten został włączony jako materiał do innego produktu.

3.    Uzyskanie statusu pochodzenia musi odbywać się w sposób ciągły w Zjednoczonym Królestwie lub w Unii.

Artykuł ORIG.4: Kumulacja pochodzenia

1.Produkt pochodzący z terytorium Strony uważa się za pochodzący z terytorium drugiej Strony, jeżeli produkt ten jest wykorzystywany jako materiał do produkcji innego produktu na terytorium tej drugiej Strony.

2.Produkcja prowadzona na terytorium jednej ze Stron z wykorzystaniem materiału niepochodzącego może być brana pod uwagę przy ustalaniu, czy produkt jest pochodzący z terytorium drugiej Strony.

3.Ust. 1 i 2 nie mają zastosowania, jeżeli produkcja prowadzona na terytorium drugiej Strony nie wykracza poza działania, o których mowa w art. ORIG.7 [Niewystarczająca produkcja].

4.W celu wypełnienia przez eksportera oświadczenia o pochodzeniu, o którym mowa w art. ORIG.18 ust. 2 lit. a) [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] w odniesieniu do produktu, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, eksporter uzyskuje od swojego dostawcy deklarację dostawcy przewidzianą w załączniku ORIG-3 [Deklaracja dostawcy] lub równoważny dokument zawierający te same informacje opisujące przedmiotowe materiały niepochodzące w sposób wystarczająco szczegółowy, aby umożliwić ich identyfikację.

Artykuł ORIG.5: Produkty całkowicie uzyskane

1.    Za całkowicie uzyskane na terytorium Strony uważa się następujące produkty:

(a)produkty mineralne wydobyte z ziemi lub pozyskane z dna morskiego;

(b)produkty roślinne tam uprawiane lub zebrane;

(c)żywe zwierzęta tam urodzone i wyhodowane;    

(d)produkty uzyskane od żywych zwierząt tam chowanych;

(e)produkty pochodzące z ubitych zwierząt tam urodzonych i chowanych;

(f)produkty uzyskane przez polowania lub połowy tam przeprowadzone;

(g)produkty uzyskane z akwakultury tam, gdzie organizmy wodne, w tym ryby, mięczaki, skorupiaki, inne bezkręgowce wodne i rośliny wodne, urodziły się lub zostały wyhodowane z materiału obsadowego, takiego jak jaja, ikra, narybek, palczaki,larwy, parr, smolt lub inne młode ryby w stadium postlarwalnym, poprzez interwencję w proces chowu lub wzrostu w celu zwiększenia produkcji taką jak regularne zarybianie, karmienie lub ochrona przed drapieżnikami;

(h)produkty rybołówstwa morskiego i inne produkty wydobyte z morza znajdującego się poza wszystkimi morzami terytorialnymi przez statek Strony;

(i)produkty wytworzone na pokładzie statku Strony wyłącznie z produktów, o których mowa w lit. h);

(j)produkty wydobyte z dna morskiego lub podglebia poza jakimkolwiek morzem terytorialnym, pod warunkiem że Strona ma prawo do eksploatacji takiego dna morskiego lub podglebia lub prowadzenia tam prac;

(k)odpady i złom powstające w wyniku działalności produkcyjnej tam przeprowadzonej;

(l)odpady i złom pochodzące z zebranych tam produktów zużytych, pod warunkiem że produkty te nadają się wyłącznie do odzysku surowców;

(m)produkty wytworzone tam wyłącznie z produktów wymienionych w lit. a)–l).

2.    Termin „statek Strony” w ust. 1 lit. h) i i) oznacza statek, który:

a)    jest zarejestrowany w państwie członkowskim lub w Zjednoczonym Królestwie;

b)    pływa pod banderą państwa członkowskiego lub Zjednoczonego Królestwa oraz

c)    spełnia jeden z poniższych warunków:

   (i)    jest w co najmniej 50 % własnością obywateli państwa członkowskiego lub Zjednoczonego Królestwa albo

   (ii)    jest własnością osób prawnych, z których każda:

       (A) posiada siedzibę zarządu lub główne miejsce prowadzenia działalności w Unii lub Zjednoczonym Królestwie oraz

       (B) jest w co najmniej 50 % własnością podmiotów publicznych, obywateli lub osób prawnych państwa członkowskiego lub Zjednoczonego Królestwa.

Artykuł ORIG.6: Tolerancje

1.Jeżeli produkt nie spełnia wymogów określonych w ZAŁĄCZNIKU ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów] ze względu na zastosowanie do jego produkcji materiału niepochodzącego, produkt ten uznaje się mimo to za pochodzący z terytorium Strony, pod warunkiem że:

a)    całkowita masa materiałów niepochodzących stosowanych do wytwarzania produktów sklasyfikowanych w działach 2 i 4–24 Systemu Zharmonizowanego, innych niż przetworzone produkty rybołówstwa objęte działem 16, nie przekracza 15 % masy produktu;]

b)    całkowita wartość materiałów niepochodzących dla wszystkich pozostałych produktów, z wyjątkiem produktów sklasyfikowanych w działach 50–63 Systemu Zharmonizowanego, nie przekracza 10 % ceny ex-works produktu; albo

c)    w odniesieniu do produktu sklasyfikowanego w działach 50–63 Systemu Zharmonizowanego stosuje się tolerancje określone w uwadze 7 i 8 do ZAŁĄCZNIKA ORIG-1 [Uwagi wprowadzające do reguł pochodzenia dla poszczególnych produktów].

2.    Ustęp 1 nie ma zastosowania, jeżeli wartość lub masa materiałów niepochodzących użytych do wytworzenia produktu przekracza którąkolwiek z wartości procentowych określających maksymalną wartość lub masę materiałów niepochodzących, jak określono w wymogach określonych w ZAŁĄCZNIKU ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów].

3.    Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do produktów całkowicie uzyskanych na terytorium Strony w rozumieniu art. ORIG.5 [Produkty całkowicie uzyskane]. Jeżeli ZAŁĄCZNIK ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów] wymaga, aby materiały użyte do wytworzenia produktu były całkowicie uzyskane, zastosowanie mają ust. 1 i 2 niniejszego artykułu.

Artykuł ORIG.7: Niewystarczająca produkcja

1.    Niezależnie od art. ORIG.3 [Wymogi ogólne] ust. 1 lit. c) produkt nie jest uważany za pochodzący z terytorium Strony, jeżeli wytwarzanie produktu na terytorium Strony polega wyłącznie na jednej z następujących czynności lub większej liczby następujących czynności przeprowadzonych na materiałach niepochodzących:

a)    czynności konserwowania, takie jak suszenie, mrożenie, przechowywanie w solance i inne podobne czynności, których jedynym celem jest zapewnienie, aby produkty pozostały w dobrym stanie podczas transportu i składowania; 2

b)    rozłączanie i łączenie opakowań;

c)    mycie, czyszczenie; odkurzanie, usuwanie rdzy, oleju, farby lub innych pokryć;

d)    wszelkie prasowanie materiałów i artykułów włókienniczych;

e)    proste czynności malowania i polerowania;

f)    łuskanie i częściowe lub całkowite bielenie ryżu; polerowanie i glazurowanie zbóż i ryżu; bielenie ryżu;

g)    czynności polegające na barwieniu lub aromatyzowaniu cukru lub formowaniu kostek cukru; częściowe lub całkowite mielenie cukru w postaci stałej;

h)    obieranie ze skóry, drylowanie i łuskanie owoców, orzechów i warzyw;

i)    ostrzenie, proste szlifowanie lub przycinanie;

j)    przesiewanie, odsiewanie, sortowanie, klasyfikowanie, ocenianie, dobieranie, łącznie z tworzeniem zestawów artykułów;

k)    proste umieszczanie w butelkach, puszkach, flakonach, torbach, skrzynkach, pudełkach, umieszczanie na kartach lub tablicach oraz wszystkie inne proste czynności związane z pakowaniem;

l)    umieszczanie lub drukowanie znaków, etykiet, logo i innych znaków rozpoznawczych na produktach lub ich opakowaniach;

m)    proste mieszanie produktów, nawet różnych rodzajów; mieszanie cukru z dowolnymi materiałami;

n)    proste dodawanie wody lub rozcieńczanie wodą lub inną substancją, które nie zmienia w istotny sposób właściwości produktu, albo odwadnianie lub denaturacja produktów;

o)    prosty montaż części artykułów w celu utworzenia całego artykułu lub rozkładanie produktów na części;

p)    ubój zwierząt.

2.    Na potrzeby ust. 1 czynność uznaje się za prostą, jeżeli jej wykonanie nie wymaga szczególnych umiejętności ani maszyn, aparatury czy sprzętów specjalnie wytworzonych lub zainstalowanych w celu wykonania takich czynności.

Artykuł ORIG.8: Jednostka kwalifikacyjna

1.    Do celów niniejszego rozdziału jednostką kwalifikacyjną jest poszczególny produkt, który jest uważany za jednostkę podstawową przy klasyfikowaniu produktu według Systemu Zharmonizowanego.

2. W przypadku przesyłki składającej się z wielu identycznych produktów klasyfikowanych w tej samej pozycji Systemu Zharmonizowanego, każdy produkt traktuje się indywidualnie do celów stosowania postanowień niniejszego rozdziału.

Artykuł ORIG.9: Materiały opakowaniowe i opakowania do wysyłki

Przy określaniu, czy produkt jest pochodzący, nie bierze się pod uwagę materiałów opakowaniowych i opakowań do wysyłki, które są wykorzystywane do ochrony produktu podczas transportu.

Artykuł ORIG.10: Materiały opakowaniowe i opakowania do sprzedaży detalicznej

Jeżeli materiały opakowaniowe i opakowania, w których produkt jest umieszczany na potrzeby sprzedaży detalicznej, są sklasyfikowane razem z produktem, nie są brane pod uwagę przy określaniu pochodzenia produktu, z wyjątkiem obliczania wartości materiałów niepochodzących, jeżeli produkt podlega maksymalnej wartości materiałów niepochodzących zgodnie z ZAŁĄCZNIKIEM ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów].

Artykuł ORIG.11: Akcesoria, części zapasowe i narzędzia

1.    Akcesoria, części zamienne, narzędzia i instrukcje lub inne materiały informacyjne uważa się za jeden produkt z danym sprzętem, maszyną, aparaturą lub pojazdem, jeżeli:

(a)są klasyfikowane i dostarczane wraz z produktem, ale nie są fakturowane oddzielnie od produktu; oraz

(b)są typami, ilościami i wartością zwyczajowo stosowaną dla tego produktu.

2.    Akcesoria, części zamienne, narzędzia i instrukcje lub inne materiały informacyjne, o których mowa w ust. 1, nie są brane pod uwagę przy określaniu pochodzenia produktu, z wyjątkiem obliczania wartości materiałów niepochodzących, jeżeli produkt podlega maksymalnej wartości materiałów niepochodzących, określonej w ZAŁĄCZNIKU ORIG-2 [Reguły pochodzenia dla poszczególnych produktów].

Artykuł ORIG.12: Zestawy

Zestawy w rozumieniu ogólnej reguły interpretacji nr 3 Systemu Zharmonizowanego uznaje się za pochodzące z terytorium Strony, jeżeli wszystkie elementy zestawu są produktami pochodzącymi. Jeżeli zestaw składa się z elementów pochodzących i niepochodzących, cały zestaw uważa się za pochodzący z terytorium Strony, jeżeli wartość elementów niepochodzących nie przekracza 15 % ceny zestawu ex-works.

Artykuł ORIG.13: Elementy neutralne

Aby ustalić, czy produkt jest produktem pochodzącym z terytorium Strony, nie jest konieczne ustalenie pochodzenia następujących składników, które mogły zostać użyte w procesie jego wytwarzania:

a)    paliwa, energii, katalizatorów i rozpuszczalników;

b)    instalacji, sprzętu, części zamiennych i materiałów wykorzystywanych do konserwacji sprzętu i budynków;

c)    maszyn, narzędzi, matryc i form;

d)    oliw, smarów, materiałów składowych i innych materiałów stosowanych w produkcji lub używanych do obsługi sprzętu i budynków;

e)    rękawic, okularów, obuwia, odzieży, sprzętu ochronnego i zapasów;

f)    sprzętu, urządzeń i zapasów stosowanych do testowania lub kontrolowania produktu oraz

g)    innych materiałów użytych do produkcji, które nie są włączone do produktu ani nie są przeznaczone do włączenia do ostatecznego składu produktu.

Artykuł ORIG.14: Rozróżnienie księgowe

1.    Materiały zamienne pochodzące i niepochodzące lub „produkty zamienne” są podczas składowania fizycznie segregowane w celu zachowania ich statusu pochodzących i niepochodzących.

2.    Do celów ust. 1 terminy „materiały zamienne” lub „produkty zamienne” oznaczają materiały lub produkty tego samego rodzaju i o tej samej jakości handlowej, mające te same właściwości techniczne i fizyczne, i których nie można odróżnić od siebie w celu określenia ich pochodzenia.

3.    Niezależnie od ust. 1 materiały zamienne pochodzące i niepochodzące mogą być użyte do wytworzenia produktu bez fizycznego oddzielenia podczas składowania, jeżeli stosowana jest metoda rozróżnienia księgowego.

4.    Niezależnie od ust. 1 produkty zamienne pochodzące i niepochodzące sklasyfikowane w dziale 10, 15, 27, 28, 29, na pozycjach 32.01–32.07 lub na pozycjach 39.01–39.14 Systemu Zharmonizowanego mogą być przechowywane bez fizycznego oddzielenia na terytorium Strony przed wywozem do terytorium drugiej Strony, pod warunkiem że stosowana jest metoda rozróżnienia księgowego.

5.    Metodę rozróżnienia księgowego, o której mowa w ust. 3 i 4, stosuje się zgodnie z metodą zarządzania zapasami zgodnie z zasadami rachunkowości powszechnie akceptowanymi przez Stronę.

6.    Metodą rozróżnienia księgowego jest każda metoda gwarantująca, że w żadnym momencie status materiałów pochodzących nie przysługuje większej ilości materiałów lub produktów niż miałoby to miejsce, gdyby materiały lub produkty zostały fizycznie rozdzielone.

7.    Strona może wymagać, na warunkach określonych w jej przepisach ustawowych lub wykonawczych, aby stosowanie metody rozróżnienia księgowego odbywało się pod warunkiem uzyskania wcześniejszego pozwolenia organów celnych tej Strony. Organy celne Strony monitorują korzystanie z takich pozwoleń i mogą cofnąć pozwolenie, jeżeli podmiot, który je uzyskał, niewłaściwie stosuje metodę rozróżnienia księgowego lub nie spełnia któregokolwiek z pozostałych warunków określonych w niniejszym rozdziale.

Artykuł ORIG.15: Produkty zwrócone

Jeżeli produkt pochodzący z terytorium Strony wywieziony z terytorium tej Strony do państwa trzeciego powraca do tej Strony, uznaje się go za produkt niepochodzący, chyba że można wykazać w sposób zgodny z wymogami organu celnego tej Strony, że powracający produkt:

(a)jest tożsamy z wywiezionym oraz

(b)nie został poddany żadnym czynnościom wykraczającym poza czynności niezbędne do zachowania go w dobrym stanie, gdy znajdował się w państwie trzecim, do którego został wywieziony, lub gdy był wywożony.

Artykuł ORIG.16: Zasada niemanipulacji

1.    Produkt pochodzący zgłoszony do użytku domowego na terytorium Strony dokonującej przywozu nie może po dokonaniu wywozu i przed zgłoszeniem go do użytku domowego zostać zmieniony, przekształcony w jakikolwiek sposób ani poddany czynnościom innym niż służące zachowaniu go w dobrym stanie lub innym niż dodawanie lub umieszczanie oznaczeń, etykiet, pieczęci lub jakiejkolwiek innej dokumentacji w celu zapewnienia zgodności z określonymi wymogami wewnętrznymi Strony dokonującej przywozu.

2.    Przechowywanie lub wystawianie produktu może odbywać się w państwie trzecim, pod warunkiem że produkt pozostaje pod dozorem celnym w tym państwie trzecim.

3.    Dzielenie przesyłek może mieć miejsce w państwie trzecim, jeżeli prowadzone jest przez eksportera lub na odpowiedzialność eksportera i pod warunkiem, że przesyłki pozostają pod dozorem celnym w tym państwie trzecim.

4.    W razie wątpliwości, czy warunki przewidziane w ust. 1–3 zostały spełnione, organ celny Strony dokonującej przywozu może zażądać od importera dostarczenia dowodu spełniania tych warunków, przy czym można to udowodnić za pomocą wszelkich środków, w tym umownych dokumentów przewozowych, takich jak konosament, lub dowodów faktycznych lub materialnych, takich jak oznakowanie lub numeracja opakowań, lub jakichkolwiek innych dowodów związanych z samym produktem.

Artykuł ORIG.17: Przegląd zwrotu ceł lub zwolnienia z ceł

Nie wcześniej niż 2 lata od wejścia w życie niniejszej Umowy, na wniosek jednej ze Stron, Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia dokonuje przeglądu odpowiednich systemów zwrotu ceł i uszlachetniania czynnego Stron. W tym celu, na wniosek jednej ze Stron, nie później niż 60 dni od złożenia takiego wniosku, druga Strona dostarcza wnioskującej Stronie dostępne informacje i szczegółowe dane statystyczne na temat funkcjonowania systemu ceł zwrotnych i uszlachetniania czynnego obejmujące okres od wejścia w życie niniejszej Umowy lub poprzednich 5 lat w przypadku gdy taki okres jest krótszy. W świetle tego przeglądu Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia może skierować do Rady Partnerstwa zalecenia dotyczące zmiany postanowień niniejszego rozdziału i załączników do niego w celu wprowadzenia limitów lub ograniczeń w odniesieniu do zwrotu ceł lub zwolnienia z ceł.

Sekcja 2: Procedury dotyczące pochodzenia

Artykuł ORIG.18: Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe

1.Przy przywozie Strona dokonująca przywozu przyznaje preferencyjne traktowanie taryfowe produktowi pochodzącemu z terytorium drugiej Strony w rozumieniu niniejszego rozdziału na podstawie wniosku importera o preferencyjne traktowanie taryfowe. Za poprawność wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe oraz za zgodność z wymogami przewidzianymi w niniejszym rozdziale odpowiedzialny jest importer.

2.Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opiera się na:

(a)wystawionym przez eksportera oświadczeniu o pochodzeniu wskazującym, że produkt jest pochodzący lub

(b)wiedzy importera, że produkt jest produktem pochodzącym.

3.Importer składający wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe na podstawie oświadczenia o pochodzeniu, o którym mowa w ust. 2 lit. a), przechowuje oświadczenie o pochodzeniu i, jeżeli wymaga tego organ celny Strony dokonującej przywozu, dostarcza jego kopię temu organowi celnemu.

Artykuł ORIG.18a: Termin złożenia wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe

1.Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe i podstawę tego wniosku, o której mowa w art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] ust. 2, włącza się do zgłoszenia przywozowego zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi Strony dokonującej przywozu.

2.W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu, jeżeli importer nie złożył wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe w momencie przywozu, Strona dokonująca przywozu przyznaje preferencyjne traktowanie taryfowe i zwraca lub umarza wszelkie nadpłacone cła, pod warunkiem że:

(a)wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe zostanie złożony nie później niż trzy lata po dacie przywozu lub w takim dłuższym terminie, jaki określono w przepisach ustawowych i wykonawczych Strony dokonującej przywozu;

(b)importer przedstawi podstawę wniosku, o której mowa w art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] ust. 2; oraz

(c)produkt zostałby uznany za pochodzący i spełniałby wszystkie inne obowiązujące wymogi w rozumieniu sekcji 1 [Reguły pochodzenia], gdyby importer składał wniosek w momencie dokonywania przywozu.

Pozostałe obowiązki mające zastosowanie do importera zgodnie z art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] pozostają niezmienione.

Artykuł ORIG.19: Oświadczenie o pochodzeniu

1.Eksporter produktu sporządza oświadczenie o pochodzeniu na podstawie informacji świadczących o tym, że produkt jest produktem pochodzącym, w tym informacji na temat statusu pochodzenia materiałów użytych do wytworzenia produktu. Eksporter odpowiada za poprawność oświadczenia o pochodzeniu i dostarczonych informacji.

2.Oświadczenie o pochodzeniu sporządza się w jednej z wersji językowych określonych w ZAŁĄCZNIKU ORIG-4 [Tekst oświadczenia o pochodzeniu] na fakturze lub dowolnym innym dokumencie opisującym produkt pochodzący w sposób wystarczająco szczegółowy, aby umożliwić identyfikację tego produktu. Eksporter jest odpowiedzialny za dostarczenie informacji wystarczających do identyfikacji produktu pochodzącego. Strona dokonująca przywozu nie wymaga od importera przedłożenia tłumaczenia oświadczenia o pochodzeniu.

3.Oświadczenie o pochodzeniu ważne jest przez 12 miesięcy od dnia jego sporządzenia lub przez dłuższy okres określony przez Stronę dokonującą przywozu, wynoszący maksymalnie 24 miesiące.

4.Oświadczenie o pochodzeniu może mieć zastosowanie do:

(a)pojedynczej wysyłki jednego produktu lub większej liczby produktów przywożonych na terytorium danej Strony lub

(b)wielokrotnych przesyłek identycznych produktów przywożonych na terytorium Strony w okresie określonym w oświadczeniu o pochodzeniu, nieprzekraczającym 12 miesięcy.

5.Jeżeli na wniosek importera produkty niezmontowane lub rozmontowane w rozumieniu ogólnej reguły interpretacji 2 lit. a) Systemu Zharmonizowanego, objęte sekcjami XV–XXI Systemu Zharmonizowanego, przywożone są partiami, można stosować dla takich produktów jedno oświadczenie o pochodzeniu zgodnie z wymogami określonymi przez organ celny Strony dokonującej przywozu.

Artykuł ORIG.20: Rozbieżności

Organ celny Strony dokonującej przywozu nie może odrzucić wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe z powodu drobnych błędów lub rozbieżności w oświadczeniu o pochodzeniu lub wyłącznie z uwagi na fakt, że faktura została wystawiona w państwie trzecim.

Artykuł ORIG.21: Wiedza importera

1.Do celów wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe złożonego na podstawie art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] ust. 2 lit. b)wiedza importera o pochodzeniu produktu z terytorium Strony dokonującej wywozu opiera się na informacjach świadczących, że produkt jest produktem pochodzącym i spełnia wymogi przewidziane w niniejszym rozdziale.

2.Przed złożeniem wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe, w przypadku gdy importer nie może zdobyć informacji, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, ponieważ eksporter uznaje je za poufne lub z jakiejkolwiek innej przyczyny, eksporter może przedłożyć oświadczenie o pochodzeniu, co umożliwi importerowi złożenie wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe na podstawie art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe]ust. 2 lit. a).

Artykuł ORIG.22: Wymogi dotyczące prowadzenia rejestrów

1.Importer składający wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe w odniesieniu do produktu przywożonego do Strony dokonującej przywozu przechowuje przez okres co najmniej trzech lat od dnia przywozu produktu:

(a)oświadczenie o pochodzeniu sporządzone przez eksportera, jeżeli wniosek opierał się na oświadczeniu o pochodzeniu lub

(b)całość dokumentacji świadczącej, że produkt spełnia wymogi do uzyskania statusu pochodzenia, jeżeli wniosek opierał się na wiedzy importera.

2.Eksporter, który sporządził oświadczenie o pochodzeniu, przechowuje kopię oświadczenia o pochodzeniu oraz wszystkie inne dokumenty świadczące, że produkt spełnia wymogi uzyskania statusu pochodzenia, przez okres co najmniej czterech lat od sporządzenia takiego oświadczenia o pochodzeniu.

3.Dokumenty, które mają być przechowywane zgodnie z niniejszym artykułem, mogą być przechowywane w formie elektronicznej.

Artykuł ORIG.23: Małe przesyłki

1.Na zasadzie odstępstwa od artykułów od ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] do ORIG.21 [Wiedza importera], pod warunkiem że produkt został zgłoszony jako spełniający wymogi niniejszego rozdziału, a organ celny Strony dokonującej przywozu nie ma wątpliwości co do prawdziwości tego zgłoszenia, Strona dokonująca przywozu przyznaje preferencyjne traktowanie taryfowe w odniesieniu do:

(a)produktu wysyłanego w małych opakowaniach od osób prywatnych do osób prywatnych;

(b)produktu stanowiącego część bagażu osobistego podróżnych oraz

(c)w przypadku Zjednoczonego Królestwa – oprócz produktów wymienionych w lit. a) i b) innych przesyłek o niskiej wartości.

2.Wyłączone ze stosowania ust. 1 niniejszego artykułu są następujące produkty:

(a)produkty, których przywóz stanowi część serii przywozów, które można racjonalnie uznać za dokonane oddzielnie w celu uniknięcia wymogów art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe];

(b)w odniesieniu do Unii:

(I)produkt przywożony w celach handlowych; przywozu, który jest okazjonalny i dotyczy wyłącznie produktów do osobistego użytku ich odbiorców albo podróżnych lub ich rodzin, nie uważa się za przywóz w celach handlowych, jeżeli rodzaj i ilość produktów nie wskazuje na przeznaczenie handlowe; oraz

(II)produkty, których całkowita wartość przekracza 500 EUR w przypadku produktów wysyłanych w małych opakowaniach lub 1 200 EUR w przypadku produktów stanowiących część bagażu osobistego podróżnych. Kwoty wyrażone w danej walucie krajowej stanowią równowartość w tej walucie kwot wyrażonych w euro według kursu z pierwszego dnia roboczego października. Kwoty kursu wymiany są kwotami opublikowanymi na ten dzień przez Europejski Bank Centralny, chyba że do dnia 15 października Komisja Europejska zostanie powiadomiona o innej kwocie, i stosuje się je od dnia 1 stycznia następnego roku. Komisja Europejska powiadamia Zjednoczone Królestwo o odpowiednich kwotach. Unia może ustanowić inne limity, o których poinformuje Zjednoczone Królestwo; oraz

(c)w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa – produkty, których całkowita wartość przekracza limity określone w prawie krajowym Zjednoczonego Królestwa. Zjednoczone Królestwo poinformuje Unię o tych limitach.

3.Za poprawność deklaracji oraz zgodność z wymogami przewidzianymi w niniejszym rozdziale odpowiada importer. Wymogi przechowywania dokumentacji, o których mowa w art. ORIG.22 [Wymogi w zakresie przechowywania dokumentacji], nie obowiązują importera na mocy niniejszego artykułu.

Artykuł ORIG.24: Weryfikacja

1.Organ celny Strony dokonującej przywozu może zweryfikować, czy produkt jest produktem pochodzącym lub czy spełnione są inne wymogi niniejszego rozdziału w oparciu o metody oceny ryzyka, które mogą obejmować losowy dobór próby. Weryfikacje takie można przeprowadzić w drodze wniosku o udzielenie informacji przez importera, który złożył wniosek, o którym mowa w art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe], w momencie składania zgłoszenia przywozowego, przed zwolnieniem produktów lub po zwolnieniu produktów.

2.Informacje wymagane zgodnie z ust. 1 obejmują nie więcej niż następujące elementy:

(a)jeżeli wniosek opierał się na oświadczeniu o pochodzeniu – oświadczenie o pochodzeniu; oraz

(b)informacje dotyczące spełnienia kryteriów pochodzenia, to jest:

(I)w przypadku gdy kryterium pochodzenia jest „całkowicie uzyskane” – mająca zastosowanie kategoria (taka jak zbiory, górnictwo, rybołówstwo) i miejsce produkcji;

(II)w przypadku gdy kryterium pochodzenia jest oparte na zmianie w klasyfikacji taryfowej – wykaz wszystkich materiałów niepochodzących wraz z ich klasyfikacją taryfową (w formacie 2, 4 lub 6-cyfrowym, w zależności od kryterium pochodzenia);

(III)w przypadku gdy kryterium pochodzenia jest oparte na metodzie wartości – wartość produktu końcowego, jak również wartość wszystkich materiałów niepochodzących wykorzystanych w produkcji tego produktu;

(IV)w przypadku gdy kryterium pochodzenia jest oparte na wadze – waga produktu końcowego, jak również waga odpowiednich materiałów niepochodzących użytych w produkcie końcowym;

(V)w przypadku gdy kryterium pochodzenia jest oparte na konkretnym procesie produkcji – opis tego konkretnego procesu.

3.Przekazując wymagane informacje, importer może dodać wszelkie inne informacje, które uzna za istotne do celów weryfikacji.

4.Jeżeli wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opiera się na oświadczeniu o pochodzeniu, importer dostarcza to oświadczenie, ale może poinformować organ celny Strony dokonującej przywozu, że nie jest w stanie dostarczyć informacji, o których mowa w ust. 2 lit. b). 

5.Jeżeli wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opiera się na wiedzy importera, po otrzymaniu informacji, o które zwrócono się po raz pierwszy zgodnie z ust. 1, organ celny Strony dokonującej przywozu przeprowadzający weryfikację może zwrócić się do importera o udzielenie informacji, jeżeli organ celny uzna, że dodatkowe informacje są niezbędne do zweryfikowania statusu pochodzenia produktu lub ustalenia, czy spełnione są pozostałe wymogi niniejszego rozdziału. Organ celny Strony dokonującej przywozu może w stosownych przypadkach zażądać od importera przedstawienia konkretnych dokumentów i informacji.

6.Jeżeli organ celny Strony dokonującej przywozu postanowi zawiesić przyznanie preferencyjnego traktowania taryfowego w odniesieniu do danych produktów do czasu uzyskania wyników weryfikacji, proponuje on importerowi zwolnienie produktów, stosując odpowiednie środki zabezpieczające, w tym gwarancje. Wszelkie zawieszenie preferencyjnego traktowania taryfowego ustaje tak szybko, jak to możliwe po ustaleniu przez organ celny Strony dokonującej przywozu statusu pochodzenia danych produktów lub spełnienia innych wymogów niniejszego rozdziału.

Artykuł ORIG.25: Współpraca administracyjna

1.W celu zapewnienia właściwego stosowania niniejszego rozdziału Strony współpracują, za pośrednictwem organów celnych każdej z nich, przy weryfikowaniu, czy produkt jest produktem pochodzącym i zgodnym z innymi wymogami przewidzianymi w niniejszym rozdziale.

2.Jeżeli wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opierał się na oświadczeniu o pochodzeniu, w stosownych przypadkach po zwróceniu się o udzielenie informacji zgodnie z art. ORIG.24 [Weryfikacja] ust. 1 i w oparciu o odpowiedź importera, organ celny Strony dokonującej przywozu przeprowadzający weryfikację może również zwrócić się do organu celnego Strony dokonującej wywozu o udzielenie informacji w terminie dwóch lat od przywozu produktów lub od momentu złożenia wniosku na podstawie art.  ORIG.18a [Termin złożenia wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe] ust. 2 lit. a), jeżeli organ celny Strony dokonującej przywozu prowadzący weryfikację uznaje, że konieczne jest uzyskanie dodatkowych informacji w celu zweryfikowania statusu pochodzenia produktu lub ustalenia, czy spełniono inne wymogi przewidziane w niniejszym rozdziale. Wniosek o udzielenie informacji obejmuje następujące elementy:

(a)oświadczenie o pochodzeniu;

(b)nazwę organu celnego składającego wniosek;

(c)nazwę eksportera;

(d)przedmiot i zakres weryfikacji; oraz

(e)wszelkie stosowne dokumenty.

Ponadto organ celny Strony dokonującej przywozu może, w stosownych przypadkach, zwrócić się do organu celnego Strony dokonującej wywozu o przedstawienie konkretnych dokumentów i informacji.

3.Organ celny Strony dokonującej wywozu może, zgodnie ze swoimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi, zażądać dokumentacji lub sprawdzenia, wzywając do przedstawienia wszelkich dowodów lub wizytując teren eksportera w celu dokonania przeglądu dokumentacji i inspekcji obiektów wykorzystywanych do wytwarzania produktu.

4.Nie naruszając postanowień ust. 5 organ celny Strony dokonującej wywozu otrzymujący wniosek, o którym mowa w ust. 2, dostarcza organowi celnemu Strony dokonującej przywozu następujące informacje:

(a)wymagane dokumenty, o ile są one dostępne;

(b)opinię w sprawie statusu pochodzenia produktu;

(c)opis produktu objętego sprawdzeniem oraz klasyfikacji taryfowej odnoszącej się do stosowania niniejszego rozdziału;

(d)opis i wyjaśnienie procesu produkcji wystarczające do potwierdzenia statusu pochodzenia produktu;

(e)informacje o sposobie przeprowadzenia sprawdzenia produktu; oraz

(f)dokumenty potwierdzające (w stosownych przypadkach).

5.Organ celny Strony dokonującej wywozu nie dostarcza informacji, o których mowa w ust. 4 lit. a), d) i f) organowi celnemu Strony dokonującej przywozu, jeżeli eksporter uzna te informacje za poufne.

6.Każda ze Stron powiadamia drugą Stronę o danych kontaktowych organów celnych i powiadamia drugą Stronę o wszelkich zmianach dotyczących tych danych w ciągu 30 dni od dnia zmiany.

Artykuł ORIG.26: Odmowa preferencyjnego traktowania taryfowego

1.Nie naruszając postanowień ust. 3 organ celny Strony dokonującej przywozu może odmówić preferencyjnego traktowania taryfowego, jeżeli:

(a)w terminie trzech miesięcy od dnia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. ORIG.24 [Weryfikacja] ust. 1:

(I)importer nie udzielił odpowiedzi;

(II)jeżeli wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opiera się na oświadczeniu o pochodzeniu – oświadczenie o pochodzeniu nie zostało przedłożone; lub

(III)jeżeli wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe opierał się na wiedzy importera – informacje dostarczone przez importera nie są wystarczające do potwierdzenia, że produkt jest produktem pochodzącym;

(b)w terminie trzech miesięcy od dnia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. ORIG.24 [Weryfikacja] ust. 5:

(i) importer nie udzielił odpowiedzi; albo

(ii) informacje dostarczone przez importera nie są wystarczające do potwierdzenia, że produkt jest produktem pochodzącym;

c) w terminie 10 miesięcy 3 od dnia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. ORIG.25 [Współpraca administracyjna] ust. 2:

(i) organ celny Strony dokonującej wywozu nie udzielił odpowiedzi albo

(ii) informacje dostarczone przez organ celny Strony dokonującej wywozu nie są wystarczające do potwierdzenia, że produkt jest produktem pochodzącym.

2.Organ celny Strony dokonującej przywozu może odmówić preferencyjnego traktowania taryfowego produktowi, w odniesieniu do którego importer ubiega się o preferencyjne traktowanie taryfowe, jeżeli importer nie spełnia wymogów niniejszego rozdziału innych niż wymogi dotyczące statusu pochodzenia produktów.

3.Jeżeli organ celny Strony dokonującej przywozu ma wystarczające uzasadnienie, aby odmówić preferencyjnego traktowania taryfowego na mocy ust. 1 niniejszego artykułu, w przypadkach gdy organ celny Strony wywozu wydał opinię zgodnie z art. ORIG.25 ust. 4 lit. b) [Współpraca administracyjna], potwierdzającą status pochodzenia produktów, organ celny Strony dokonującej przywozu powiadamia organ celny Strony dokonującej wywozu o swoim zamiarze odmowy preferencyjnego traktowania taryfowego w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania tej opinii.

W przypadku wystosowania takiego powiadomienia na wniosek którejkolwiek ze Stron, w ciągu trzech miesięcy od dnia powiadomienia przeprowadza się konsultacje. Okres konsultacji może zostać przedłużony indywidualnie dla każdego przypadku za obopólną zgodą organów celnych Stron. Konsultacje mogą odbywać się zgodnie z procedurą określoną przez Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia.

Po upływie okresu konsultacji, jeżeli organ celny Strony dokonującej przywozu nie może potwierdzić, że produkt jest produktem pochodzącym, może on odmówić preferencyjnego traktowania taryfowego, jeżeli ma do tego wystarczające uzasadnienie i po przyznaniu importerowi prawa do bycia wysłuchanym. Jeżeli jednak organ celny Strony dokonującej wywozu potwierdzi status pochodzenia produktów i przedstawi uzasadnienie takiego wniosku, organ celny Strony dokonującej przywozu nie może odmówić preferencyjnego traktowania taryfowego produktowi wyłącznie na tej podstawie, że zastosowano art. ORIG.25 [Współpraca administracyjna] ust. 5.

4.We wszystkich przypadkach rozstrzyganie sporów między importerem a organem celnym Strony dokonującej przywozu odbywa się zgodnie z prawem Strony dokonującej przywozu.

Artykuł ORIG.27: Poufność

1.Każda ze Stron utrzymuje, zgodnie ze swoimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi, poufność wszelkich informacji przekazanych jej przez drugą Stronę zgodnie z niniejszym rozdziałem i chroni te informacje przed ich ujawnieniem.

2.Jeżeli, niezależnie od postanowień art. ORIG.25 [Współpraca administracyjna] ust. 5, poufne informacje handlowe zostały uzyskane od eksportera przez organ celny Strony dokonującej wywozu lub Strony dokonującej przywozu w wyniku zastosowania art. ORIG.24 [Weryfikacja] i ORIG.25 [Współpraca administracyjna] informacje te nie są ujawniane.

3.Każda ze Stron zapewnia, aby informacje poufne zgromadzone na podstawie niniejszego rozdziału nie były wykorzystywane do celów innych niż administracja oraz egzekwowanie decyzji i postanowień dotyczących pochodzenia i spraw celnych, chyba że osoba lub Strona, która dostarczyła te poufne informacje, wyrazi na to zgodę.

4.Niezależnie od postanowień ust. 3 Strona może zezwolić na wykorzystanie informacji zgromadzonych na podstawie niniejszego rozdziału w postępowaniu administracyjnym, sądowym lub quasi-sądowym wszczętym w związku z nieprzestrzeganiem przepisów celnych wdrażających postanowienia niniejszego rozdziału. Strona z wyprzedzeniem powiadamia o takim wykorzystaniu informacji osobę lub Stronę, która je dostarczyła.

Artykuł ORIG.28: Środki i kary administracyjne

Każda ze Stron zapewnia skuteczne egzekwowanie postanowień niniejszego rozdziału. Każda ze Stron zapewnia, aby właściwe organy mogły nakładać środki administracyjne, a w stosownych przypadkach – kary, zgodnie ze swoimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi, na każdą osobę sporządzającą dokument lub zlecającą sporządzenie dokumentu, który zawiera nieprawdziwe informacje przekazane w celu uzyskania preferencyjnego traktowania taryfowego dla danego produktu, niespełniającą wymogów określonych w art. ORIG.22 [Wymogi w zakresie przechowywania dokumentacji] lub niezdolną do dostarczenia dowodów lub odmawiającą przeprowadzenia wizyty, o której mowa w art. ORIG.25 [Współpraca administracyjna] ust. 3.

Sekcja 3: Pozostałe postanowienia

Artykuł ORIG.29: Ceuta i Melilla

1.Do celów niniejszego rozdziału w przypadku Unii termin „Strona” nie obejmuje Ceuty i Melilli.

2.Produkty pochodzące z terytorium Zjednoczonego Królestwa przy przywozie do Ceuty lub Melilli podlegają pod wszystkimi względami takiemu samemu traktowaniu celnemu na podstawie niniejszej Umowy, jakie jest stosowane do produktów pochodzących z terytorium celnego Unii na podstawie protokołu 2 Aktu przystąpienia Królestwa Hiszpanii i Republiki Portugalskiej do Unii Europejskiej. Zjednoczone Królestwo przyznaje w odniesieniu do przywozu produktów objętych niniejszą Umową i pochodzących z Ceuty i Melilli takie samo traktowanie celne, jakie zostało przyznane produktom przywożonym i pochodzącym z Unii.

3.Reguły pochodzenia i procedury dotyczące pochodzenia, o których mowa w niniejszym rozdziale, stosuje się odpowiednio do produktów wywożonych ze Zjednoczonego Królestwa do Ceuty i Melilli oraz do produktów wywożonych z Ceuty i Melilli do Zjednoczonego Królestwa.

4.Ceutę i Melillę uważa się za jedno terytorium.

5.Artykuł ORIG.4 [Kumulacja pochodzenia] ma zastosowanie do przywozu i wywozu produktów między Unią, Zjednoczonym Królestwem oraz Ceutą i Melillą.

6.Eksporterzy, w zależności od pochodzenia produktu, w polu 3 tekstu oświadczenia o pochodzeniu wpisują „Zjednoczone Królestwo” lub „Ceuta i Melilla”.

7.Za stosowanie i wykonywanie postanowień niniejszego rozdziału w Ceucie i Melilli odpowiada organ celny Królestwa Hiszpanii.

Artykuł ORIG.30: Postanowienia przejściowe dotyczące produktów w tranzycie lub składowanych

Postanowienia niniejszej Umowy mogą być stosowane do produktów, które są zgodne z postanowieniami niniejszego rozdziału i które w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy znajdują się w tranzycie ze Strony dokonującej wywozu do Strony dokonującej przywozu lub znajdują się pod kontrolą celną Strony dokonującej przywozu, bez uiszczenia ceł i podatków przywozowych, pod warunkiem złożenia organowi celnemu Strony dokonującej przywozu wniosku o preferencyjne traktowanie taryfowe, o którym mowa w art. ORIG.18 [Wniosek o preferencyjne traktowanie taryfowe] niniejszego rozdziału, w terminie 12 miesięcy od tej daty.

Artykuł ORIG.31: Zmiana niniejszego rozdziału i załączników do niego

Zmiany niniejszego rozdziału i załączników do niego może dokonać Rada Partnerstwa.

Rozdział 3: Środki sanitarne i fitosanitarne

Artykuł SPS.1: Cele

Celem niniejszego rozdziału jest:

a) ochrona życia lub zdrowia ludzi, zwierząt i roślin na terytoriach Stron przy jednoczesnym ułatwianiu handlu między Stronami;

b) przyczynienie się do wdrażania postanowień porozumienia SPS.

c) zapewnienie, aby środki sanitarne i fitosanitarne Stron nie tworzyły zbędnych barier w handlu;

d) propagowanie większej przejrzystości i zrozumienia w zakresie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych każdej ze Stron;

e) zacieśnienie współpracy między Stronami w zakresie zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, promowania zrównoważonych systemów żywnościowych, ochrony dobrostanu zwierząt oraz certyfikacji elektronicznej;

f) zacieśnienie współpracy w ramach odpowiednich organizacji międzynarodowych w celu opracowania międzynarodowych norm, wytycznych i zaleceń dotyczących zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa żywności i zdrowia roślin; oraz

g) promowanie wdrażania przez każdą ze Stron międzynarodowych norm, wytycznych i zaleceń.

Artykuł SPS.2: Zakres

1.Niniejszy rozdział ma zastosowanie do wszystkich środków sanitarnych i fitosanitarnych Strony, które mogą bezpośrednio lub pośrednio wpływać na handel między Stronami.

2.W rozdziale tym określono również odrębne postanowienia dotyczące współpracy w zakresie dobrostanu zwierząt, oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe i zrównoważonych systemów żywnościowych.

Artykuł SPS.3: Definicje

1.Na potrzeby niniejszego rozdziału stosuje się następujące definicje:

(a)definicje zawarte w załączniku A do porozumienia SPS;

(b)definicje przyjęte pod auspicjami Komisji Kodeksu Żywnościowego („Codexˮ);

(c)definicje przyjęte pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt („OIE”); oraz

(d)definicje przyjęte w ramach Międzynarodowej konwencji ochrony roślin („IPPC”);

2.Do celów niniejszego rozdziału:

(a) „warunki przywozu” oznaczają wszelkie środki sanitarne i fitosanitarne, których spełnienie jest wymagane do przywozu produktów; oraz

(b)„strefa chroniona” w odniesieniu do określonego objętego regulacjami agrofagu roślin oznacza urzędowo określony obszar geograficzny, na którym agrofag ten nie występuje pomimo korzystnych warunków i jego występowania w innych częściach terytorium Strony oraz na którym nie wolno wprowadzać tego agrofagu.

3.Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych może przyjąć inne definicje do celów niniejszego rozdziału, uwzględniając glosariusze i definicje odpowiednich organizacji międzynarodowych, takich jak Codex, OIE i IPPC.

4.Definicje zawarte w porozumieniu SPS mają pierwszeństwo w zakresie, w jakim istnieje niezgodność między definicjami przyjętymi przez Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych lub przyjętymi pod auspicjami organizacji Codex, OIE, IPPC a definicjami zawartymi w porozumieniu SPS. W przypadku niezgodności między definicjami przyjętymi przez Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych a definicjami zawartymi w Codex, OIE lub IPPC, pierwszeństwo mają definicje zawarte w  Codex, OIE lub IPPC.

Artykuł SPS.4: Prawa i obowiązki

Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki wynikające z porozumienia SPS. Obejmuje to prawo do przyjmowania środków zgodnie z art. 5 ust. 7 porozumienia SPS.

Artykuł SPS.5: Zasady ogólne  

1.Strony stosują środki sanitarne i fitosanitarne służące osiągnięciu odpowiedniego poziomu ochrony, które opierają się na ocenach ryzyka zgodnie z odpowiednimi postanowieniami, w tym art. 5 porozumienia SPS.

2.Strony nie stosują środków SPS do tworzenia nieuzasadnionych barier w handlu.

3.W odniesieniu do związanych z handlem procedur sanitarnych i fitosanitarnych oraz zatwierdzeń ustanowionych na mocy niniejszego rozdziału każda ze Stron zapewnia, aby procedury te i związane z nimi środki sanitarne i fitosanitarne:

(a)były uruchamiane i realizowane bez zbędnej zwłoki;

(b)nie obejmowały zbędnych, naukowo i technicznie nieuzasadnionych lub stanowiących nienależyte obciążenie wniosków o udzielenie informacji, które mogą opóźniać dostęp do rynku drugiej Strony;

(c)nie były stosowane w sposób, który stanowiłby arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację całego terytorium lub części terytorium drugiej Strony, na których istnieją identyczne lub podobne warunki sanitarne i fitosanitarne; oraz

(d)były proporcjonalne względem zidentyfikowanych rodzajów ryzyka i nie ograniczały handlu w stopniu większym niż konieczny do osiągnięcia odpowiedniego poziomu ochrony Strony dokonującej przywozu.

4.Strony nie stosują procedur, o których mowa w ust. 3 ani innych wniosków o dodatkowe informacje w celu opóźniania, bez naukowego ani technicznego uzasadnienia, dostępu do swoich rynków.

5.Każda ze Stron zapewnia, aby procedura administracyjna, której Strona wymaga w odniesieniu do warunków przywozu dotyczących bezpieczeństwa żywności, zdrowia zwierząt i roślin, nie była bardziej uciążliwa ani ograniczająca handel, niż jest to konieczne, aby dać Stronie dokonującej przywozu wystarczającą pewność, że warunki te są spełnione. Każda ze Stron zapewnia, aby negatywny wpływ wszelkich procedur administracyjnych na handel był ograniczony do minimum oraz aby procesy rozliczania były proste i sprawne, a jednocześnie spełniały warunki Strony dokonującej przywozu.

6.Strona dokonująca przywozu nie wprowadza żadnych dodatkowych systemów ani procedur administracyjnych, które niepotrzebnie utrudniają handel.

Artykuł SPS.6: Certyfikacja urzędowa

1.W przypadku gdy Strona dokonująca przywozu wymaga urzędowych świadectw, wzory świadectw:

(a)są zgodne z zasadami określonymi w międzynarodowych normach Codex, IPPC i OIE oraz

(b)mają zastosowanie do przywozu ze wszystkich części terytorium Strony dokonującej wywozu.

2.Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych może uzgodnić szczególne przypadki, w których wzory urzędowych świadectw, o których mowa w ust. 1, będą ustalane tylko dla jednej części lub pewnych części terytorium Strony dokonującej wywozu. Strony propagują wdrażanie certyfikacji elektronicznej i innych technologii w celu ułatwienia handlu.

Artykuł SPS.7: Warunki i procedury przywozu  

1.Bez uszczerbku dla praw i obowiązków każdej ze Stron wynikających z porozumienia SPS i niniejszego rozdziału warunki przywozu Strony dokonującej przywozu mają zastosowanie w sposób spójny do całego terytorium Strony dokonującej wywozu.

2.Strona dokonująca wywozu zapewnia, aby produkty wywożone do drugiej Strony, takie jak zwierzęta i produkty zwierzęce, rośliny i produkty roślinne lub inne powiązane przedmioty, spełniały wymogi SPS Strony dokonującej przywozu.

3.Strona dokonująca przywozu może wymagać, aby przywóz określonych produktów odbywał się pod warunkiem uzyskania pozwolenia. Pozwolenie takie przyznaje się, gdy odpowiedni właściwy organ Strony dokonującej wywozu złoży wniosek, w którym obiektywnie wykaże w sposób zadowalający Stronę dokonującą przywozu, że spełnione zostały wymogi tej Strony dotyczące pozwolenia. Odpowiedni właściwy organ Strony dokonującej wywozu może wystąpić z wnioskiem o pozwolenie w odniesieniu do całego terytorium Strony dokonującej wywozu. Strona dokonująca przywozu uwzględnia takie wnioski na tej podstawie, jeżeli spełniają one wymogi Strony dokonującej przywozu dotyczące pozwolenia określone w niniejszym ustępie.

4.Strona dokonująca przywozu nie może wprowadzić wymogów dotyczących pozwolenia będących wymogami dodatkowymi w stosunku do tych, które mają zastosowanie na koniec okresu przejściowego, chyba że stosowanie takich wymogów do dalszych produktów jest uzasadnione w celu zmniejszenia znacznego zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin.

5.Strona dokonująca przywozu ustanawia i przekazuje drugiej Stronie warunki przywozu w odniesieniu do wszystkich produktów. Strona dokonująca przywozu zapewnia, aby warunki przywozu stosowano w sposób proporcjonalny i niedyskryminacyjny.

6.Bez uszczerbku dla środków tymczasowych na podstawie art. 5 ust. 7 porozumienia SPS, w odniesieniu do produktów lub innych powiązanych przedmiotów, w przypadku których istnieje obawa o charakterze fitosanitarnym, warunki przywozu ograniczają się do środków chroniących przed objętymi regulacjami agrofagami Strony dokonującej przywozu i mają zastosowanie do całego terytorium Strony dokonującej wywozu.

7.Niezależnie od postanowień ust. 1 i 3, w przypadku wniosków o pozwolenie na przywóz konkretnego produktu, jeżeli Strona dokonująca wywozu wystąpiła z wnioskiem o zbadanie jedynie jednej części lub pewnych części jej terytorium (w przypadku Unii – poszczególnych państw członkowskich), Strona dokonująca przywozu niezwłocznie przystępuje do rozpatrzenia tego wniosku. W przypadku gdy Strona dokonująca przywozu otrzymuje wnioski dotyczące określonego produktu od więcej niż jednej części Strony dokonującej wywozu lub gdy otrzymuje dalsze wnioski w odniesieniu do produktu, na który wydano już pozwolenie, Strona dokonująca przywozu przyspiesza zakończenie procedury udzielania pozwolenia, biorąc pod uwagę identyczny lub podobny system w zakresie środków sanitarnych i fitosanitarnych mający zastosowanie w różnych częściach Strony dokonującej wywozu.

8.Każda ze stron zapewnia, aby wszystkie procedury kontroli, inspekcji i zatwierdzania środków sanitarnych i fitosanitarnych były rozpoczynane i kończone bez zbędnej zwłoki. Wymogi informacyjne ograniczają się do tego, co jest konieczne, aby proces zatwierdzania uwzględniał informacje dostępne już na terytorium Strony dokonującej przywozu, takie jak informacje dotyczące ram prawnych i sprawozdań z audytu Strony dokonującej wywozu.

9.Z wyjątkiem należycie uzasadnionych okoliczności związanych z poziomem ochrony, każda ze Stron zapewnia okres przejściowy między publikacją wszelkich zmian w swoich procedurach zatwierdzania a ich zastosowaniem, aby umożliwić drugiej Stronie zapoznanie się z takimi zmianami i dostosowanie się do nich. Żadna ze Stron nie przedłuża nadmiernie procesu zatwierdzania wniosków złożonych przed publikacją zmian.

10.W odniesieniu do procesów określonych w ust. 3–8 podejmuje się następujące działania:

(a)niezwłocznie po pozytywnym zakończeniu oceny przez Stronę dokonującą przywozu podejmuje ona niezwłocznie wszelkie niezbędne działania ustawodawcze i administracyjne, aby umożliwić handel bez zbędnej zwłoki;

(b)Strona dokonująca wywozu:

(I)dostarcza wszelkie istotne informacje wymagane przez Stronę dokonującą przywozu oraz

(II)zapewnia Stronie dokonującej przywozu odpowiedni dostęp umożliwiający przeprowadzanie audytów i innych odpowiednich procedur.

(c)Strona dokonująca przywozu ustanawia wykaz objętych regulacjami agrofagów dla produktów lub innych powiązanych przedmiotów, w przypadku których istnieje obawa o charakterze fitosanitarnym. Wykaz ten powinien zawierać:

(I)agrofagi, których występowania nie stwierdzono w żadnej części jej terytorium;

(II)agrofagi, których występowanie stwierdzono w części jej terytorium i które znajdują się pod urzędową kontrolą;

(III)agrofagi, o których wiadomo, że występują w częściach ich własnego terytorium i dla których ustanowiono obszary wolne od agrofagu lub strefy chronione oraz

(IV)agrofagi niebędące agrofagami kwarantannowymi, których występowanie stwierdzono w części jej terytorium i które znajdują się pod urzędową kontrolą odnośnie do określonego materiału nasadzeniowego.

11.Strona dokonująca przywozu przyjmuje przesyłki bez wymagania, aby Strona dokonująca przywozu sprawdzała zgodność tych przesyłek przed ich wyjazdem z terytorium Strony dokonującej wywozu.

12.Strona może pobierać opłaty z tytułu kosztów poniesionych na prowadzenie konkretnych sanitarnych i fitosanitarnych kontroli granicznych, które nie powinny przekraczać poziomu zwrotu kosztów.

13.Strona dokonująca przywozu ma prawo do przeprowadzania kontroli przywozu produktów przywożonych z terytorium Strony dokonującej wywozu w celu zapewnienia zgodności z jej sanitarnymi i fitosanitarnymi wymogami przywozowymi.

14.Kontrole przywozowe przeprowadzane w odniesieniu do produktów przywożonych z terytorium Strony dokonującej wywozu opierają się na ryzyku sanitarnym i fitosanitarnym związanym z takim przywozem. Kontrole przywozowe przeprowadza się wyłącznie w zakresie niezbędnym do ochrony życia i zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin, bez zbędnej zwłoki i przy minimalnym wpływie na handel między Stronami.

15.Na wniosek Strony dokonującej wywozu Strona dokonująca przywozu udostępnia informacje dotyczące odsetka produktów z terytorium Strony dokonującej wywozu poddanych kontroli przy przywozie.

16.Jeżeli kontrole przywozowe wykazują brak zgodności z odpowiednimi warunkami przywozu, działania podejmowane przez Stronę dokonującą przywozu muszą opierać się na ocenie ryzyka i nie mogą ograniczać handlu w większym stopniu niż jest to wymagane, aby osiągnąć odpowiedni poziom ochrony sanitarnej lub fitosanitarnej Strony.

Artykuł SPS.8 Wykazy zatwierdzonych zakładów  

1.W każdym przypadku gdy jest to uzasadnione, Strona dokonująca przywozu może prowadzić wykaz zatwierdzonych zakładów spełniających wymogi przywozowe, co stanowi warunek dopuszczenia przywozu produktów pochodzenia zwierzęcego z tych zakładów.

2.O ile nie jest to uzasadnione w celu zmniejszenia znacznego zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin, wykazy zatwierdzonych zakładów są wymagane wyłącznie w odniesieniu do produktów, dla których były wymagane na koniec okresu przejściowego.

3.Strona dokonująca wywozu informuje Stronę dokonującą przywozu o swoim wykazie zakładów spełniających warunki Strony dokonującej przywozu, który to wykaz jest oparty na gwarancjach przedstawionych przez Stronę dokonującą wywozu.

4.Na wniosek Strony dokonującej wywozu Strona dokonująca przywozu zatwierdza zakłady znajdujące się na terytorium Strony dokonującej wywozu na podstawie gwarancji udzielonych przez Stronę dokonującą wywozu, bez uprzedniej inspekcji poszczególnych zakładów.

5.O ile Strona dokonująca przywozu nie zażąda dodatkowych informacji i z zastrzeżeniem gwarancji przedstawionych przez Stronę dokonującą wywozu, Strona dokonująca przywozu podejmuje niezbędne działania ustawodawcze lub administracyjne, zgodnie ze swoimi obowiązującymi procedurami prawnymi, aby umożliwić – bez zbędnej zwłoki – dokonanie przywozu z tych zakładów.

6.Wykaz zatwierdzonych zakładów jest podawany do wiadomości publicznej przez Stronę dokonującą przywozu.

7.W przypadku gdy Strona dokonująca przywozu podejmuje decyzję o odrzuceniu wniosku Strony dokonującej wywozu o zgodę na dodanie zakładu do wykazu zatwierdzonych zakładów, bezzwłocznie informuje ona o tym Stronę dokonującą wywozu i udziela odpowiedzi, w tym informacji na temat niezgodności, które doprowadziły do odrzucenia zatwierdzenia zakładu.

Artykuł SPS.9: Przejrzystość i wymiana informacji

1.Każda ze Stron dąży do zachowania przejrzystości w odniesieniu do środków sanitarnych i fitosanitarnych mających zastosowanie do handlu i podejmuje w tym celu następujące działania:

a) niezwłocznie powiadamia drugą Stronę o wszelkich zmianach w jej środkach sanitarnych i fitosanitarnych oraz procedurach zatwierdzania, w tym o zmianach, które mogą wpłynąć na jej zdolność do spełnienia wymogów sanitarnych i fitosanitarnych drugiej Strony w odniesieniu do przywozu niektórych produktów;

b) zwiększa wzajemne zrozumienie środków sanitarnych i fitosanitarnych drugiej Strony i zastosowania tych środków;

c) wymienia się informacjami na tematy związane z rozwojem i stosowaniem środków sanitarnych i fitosanitarnych, w tym postępów w zakresie nowych dostępnych dowodów naukowych, które wpływają lub mogą wpływać na handel między Stronami, w celu zminimalizowania ich negatywnego wpływu na handel;

d) na wniosek drugiej Strony informuje o warunkach mających zastosowanie do przywozu określonych produktów w ciągu 20 dni roboczych;

e) na wniosek drugiej Strony informuje o stanie zaawansowania procedury wydawania zezwolenia na określone produkty w ciągu 20 dni roboczych.

f) informuje drugą Stronę o wszelkich istotnych zmianach w strukturze lub organizacji właściwego organu Strony;

g) na wniosek informuje o wynikach oficjalnej kontroli przeprowadzonej przez Stronę i sprawozdaniu dotyczącym wyników przeprowadzonej kontroli;

h) na wniosek przekazuje wyniki kontroli przywozowej przewidzianej w przypadku odrzuconej lub niezgodnej przesyłki; oraz

i) na wniosek przekazuje bez zbędnej zwłoki analizę ryzyka lub opinię naukową wydaną przez Stronę, które są istotne w kontekście niniejszego rozdziału.

2.W przypadku gdy Strona udostępniła informacje określone w ust. 1 poprzez zgłoszenie, zgodnie ze swoimi odpowiednimi zasadami, do centralnego rejestru powiadomień WTO lub odpowiedniego międzynarodowego organu normalizacyjnego, spełnione są wymogi określone w ust. 1, obowiązujące w odniesieniu do tych informacji.

Artykuł SPS.10: Dostosowanie się do warunków regionalnych  

1.Strony uznają koncepcję podziału na strefy, w tym obszary wolne od chorób lub agrofagów, strefy chronione i obszary niewielkiego rozpowszechnienia chorób lub agrofagów oraz stosują ją w handlu między Stronami zgodnie z porozumieniem SPS, w tym z wytycznymi dotyczącymi dalszego praktycznego wdrażania art. 6 porozumienia SPS (decyzja Komitetu WTO/SPS G/SPS/48) oraz odpowiednimi zaleceniami, normami i wytycznymi OIE i IPPC. Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych może określić dalsze szczegóły tych procedur, uwzględniając wszelkie stosowne porozumienia SPS, normy, wytyczne lub zalecenia OIE i IPPC.

2.Strony mogą również zgodzić się współpracować w kwestii koncepcji podziału na przedziały, o której mowa w rozdziałach 4.4 i 4.5 Kodeksu zdrowia zwierząt lądowych OIE oraz rozdziałach 4.1 i 4.2 Kodeksu zdrowia zwierząt wodnych OIE.

3.Przy ustanawianiu lub utrzymywaniu stref, o których mowa w ust. 1, Strony uwzględniają takie czynniki, jak: położenie geograficzne, ekosystemy, nadzór epidemiologiczny i skuteczność kontroli sanitarnych i fitosanitarnych.

4.W odniesieniu do zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego przy ustanawianiu lub utrzymywaniu warunków przywozu na wniosek Strony dokonującej wywozu Strona dokonująca przywozu uznaje obszary wolne od chorób ustanowione przez Stronę dokonującą wywozu za podstawę do rozważenia w celu ustalenia, czy przywóz jest dozwolony lub ma być utrzymany, nie naruszając postanowień ust. 8 i 9.

5.Strona dokonująca wywozu określa części swojego terytorium, o których mowa w ust. 4, oraz, na żądanie, przedstawia pełne wyjaśnienie i dane uzupełniające oparte na normach OIE lub w inny sposób ustanowiony przez Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych w oparciu o wiedzę zdobytą dzięki doświadczeniu właściwych organów Strony dokonującej wywozu.

6.W odniesieniu do roślin, produktów roślinnych i innych przedmiotów powiązanych, ustanawiając lub utrzymując fitosanitarne warunki przywozu na wniosek Strony dokonującej wywozu, Strona dokonująca przywozu uznaje obszary wolne od agrofagów, miejsca produkcji wolne od agrofagów, zakłady produkcji wolne od agrofagów, obszary niewielkiego rozpowszechnienia agrofagów i strefy chronione ustanowione przez Stronę dokonującą wywozu jako podstawę do rozważenia w celu umożliwienia lub utrzymania przywozu, nie naruszając postanowień ust. 8 i 9.

7.Strona dokonująca wywozu określa swoje obszary wolne od agrofagów, miejsca produkcji wolne od agrofagów, zakłady produkcji wolne od agrofagów oraz obszary niewielkiego rozpowszechnienia agrofagów lub strefy chronione. Na wniosek Strony dokonującej przywozu Strona dokonująca wywozu przedstawia pełne wyjaśnienie i dane uzupełniające oparte na międzynarodowych normach dla środków fitosanitarnych opracowanych w ramach IPPC lub w inny sposób ustanowionych przez Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych, w oparciu o wiedzę zdobytą dzięki doświadczeniu właściwych organów fitosanitarnych Strony dokonującej wywozu.

8.Strony uznają obszary wolne od choroby oraz strefy chronione istniejące w dniu zakończenia okresu przejściowego.

9.Ustęp 8 stosuje się również do późniejszych dostosowań obszarów wolnych od chorób oraz stref chronionych (w przypadku Zjednoczonego Królestwa – obszarów wolnych od agrofagów), z wyjątkiem przypadków znaczących zmian w sytuacji związanej z występowaniem chorób lub agrofagów.

10.Strony mogą przeprowadzać audyty i weryfikacje zgodnie z art. 11 w celu wdrożenia ust. 4–9 niniejszego artykułu.

11.Strony nawiązują ścisłą współpracę w celu utrzymania zaufania względem procedur związanych z ustanawianiem obszarów wolnych od chorób lub agrofagów, miejsc produkcji wolnych od agrofagów, zakładów produkcji wolnych od agrofagów oraz obszarów niewielkiego rozpowszechnienia agrofagów lub chorób, a także stref chronionych, w celu zminimalizowania zakłóceń w handlu.

12.Strona dokonująca przywozu określa stan zdrowia zwierząt lub roślin Strony dokonującej wywozu lub jej części w oparciu o informacje dostarczone przez Stronę dokonującą wywozu zgodnie z porozumieniem SPS, normami OIE i IPPC, a także uwzględnia wszelkie ustalenia poczynione przez Stronę dokonującą wywozu.

13.Jeżeli Strona dokonująca przywozu nie akceptuje ustalenia poczynionego przez Stronę dokonującą wywozu, o którym mowa w ust. 12 niniejszego artykułu, Strona dokonująca przywozu obiektywnie uzasadnia i wyjaśnia Stronie dokonującej wywozu powody takiego odrzucenia oraz na wniosek przeprowadza konsultacje zgodnie z art. SPS 12 ust. 2.

14.Każda ze Stron zapewnia, aby obowiązki określone w ust. 4–9, 12 i 13 były wykonywane bez zbędnej zwłoki. Strona dokonująca przywozu przyspiesza uznanie statusu choroby lub agrofaga, jeżeli status został przywrócony po wystąpieniu ogniska choroby lub pojawu agrofaga.

15.Gdy Strona uzna, że dany region ma specjalny status w odniesieniu do określonej choroby i spełnia kryteria określone w rozdziale 1.2 Kodeksu zdrowia zwierząt lądowych OIE lub w rozdziale 1.2 Kodeksu zdrowia zwierząt wodnych OIE, może zwrócić się z wnioskiem o uznanie tego statusu. Strona dokonująca przywozu może wymagać dodatkowych gwarancji w odniesieniu do przywozu żywych zwierząt i produktów zwierzęcych stosownie do uzgodnionego statusu.

Artykuł SPS.11: Audyty i weryfikacje

1.Strona dokonująca przywozu może przeprowadzać audyty i weryfikacje następujących elementów:

(a)całości lub części systemu inspekcji i certyfikacji organów drugiej Strony;

(b)wyników kontroli przeprowadzonych w ramach systemu inspekcji i certyfikacji Strony dokonującej wywozu.

2.Strony przeprowadzają te audyty i weryfikacje zgodnie z postanowieniami porozumienia SPS, uwzględniając odpowiednie międzynarodowe normy, wytyczne i zalecenia Kodeksu Żywnościowego, OIE lub IPPC.

3.Do celów przeprowadzenia takich audytów i weryfikacji Strona dokonująca przywozu może przeprowadzać audyty i weryfikacje w drodze stosowania wniosków o udzielenie informacji od Strony dokonującej wywozu lub wizyt kontrolnych i weryfikacyjnych u Strony dokonującej wywozu, które mogą obejmować: 

(a)ocenę całości lub części programu kontroli odpowiedzialnych organów, łącznie z – stosownie do sytuacji – przeglądem czynności w zakresie audytu regulacyjnego i inspekcji;

(b)kontrole na miejscu oraz

(c)gromadzenie informacji i danych w celu oceny przyczyn powtarzających się lub pojawiających się problemów związanych z wywozem produktów.

4.Strona dokonująca przywozu dzieli się ze Stroną dokonującą wywozu wynikami i wnioskami z audytów i weryfikacji przeprowadzonych na mocy ust. 1. Strona dokonująca przywozu może wyniki te udostępnić publicznie.

5.Przed rozpoczęciem audytu lub weryfikacji Strony omawiają cele i zakres audytu lub weryfikacji, kryteria lub wymogi, w oparciu o które Strona dokonująca wywozu będzie oceniana, a także harmonogram i procedury przeprowadzania audytu lub weryfikacji, które zostaną określone w planie audytu lub weryfikacji. O ile Strony nie postanowią inaczej, Strona dokonująca przywozu przedstawia Stronie dokonującej wywozu plan audytu lub weryfikacji co najmniej 30 dni przed rozpoczęciem audytu lub weryfikacji.

6.Strona dokonująca przywozu umożliwia Stronie dokonującej wywozu przedstawienie uwag do projektu sprawozdania z audytu lub weryfikacji. Strona dokonująca przywozu przekazuje Stronie dokonującej wywozu sprawozdanie końcowe na piśmie zwykle w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania tych uwag.

7.Każda ze Stron pokrywa swoje wydatki poniesione w związku z takim audytem lub weryfikacją.

Artykuł SPS.12: Powiadamianie i konsultacje  

1.Strona powiadamia drugą Stronę bez zbędnej zwłoki o:

a) znaczącej zmianie statusu agrofagu lub choroby;

b) pojawieniu się nowej choroby zwierząt;

c) ustaleniu o znaczeniu epidemiologicznym w odniesieniu do choroby zwierząt;

d) istotnym problemie w zakresie bezpieczeństwa żywności wskazanym przez Stronę;

e) o wszystkich dodatkowych środkach wykraczających poza podstawowe wymagania jej odpowiednich środków sanitarnych i fitosanitarnych wprowadzonych w celu kontroli lub likwidacji choroby zwierząt lub ochrony zdrowia publicznego oraz o wszystkich zmianach w polityce zapobiegania, włączając w to politykę szczepień;

f) na wniosek – o wynikach oficjalnej kontroli przeprowadzonej przez Stronę i sprawozdaniu dotyczącym wyników przeprowadzonej kontroli oraz

g) o wszelkich istotnych zmianach w funkcjonowaniu systemu lub bazy danych.

2.Jeżeli Strona ma poważne zastrzeżenia w odniesieniu do bezpieczeństwa żywności, zdrowia roślin, zdrowia zwierząt lub środka sanitarnego lub fitosanitarnego, który druga Strona zaproponowała lub wdrożyła, Strona ta może zwrócić się o przeprowadzenie konsultacji technicznych z drugą Stroną. Strona wezwana powinna odpowiedzieć na wniosek bez zbędnej zwłoki. Każda ze Stron dokłada starań w celu dostarczenia informacji niezbędnych, aby uniknąć zakłóceń w handlu lub, w zależności od przypadku, aby znaleźć rozwiązanie akceptowalne dla obu Stron.

3.Konsultacje, o których mowa w ust. 2, mogą odbywać się za pośrednictwem konferencji telefonicznej, wideokonferencji lub za pomocą wszelkich innych środków komunikacji uzgodnionych wspólnie przez Strony.

Artykuł SPS.13: Środki nadzwyczajne

1.Jeżeli Strona dokonująca przywozu uzna, że istnieje poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin, może ona bez uprzedniego powiadomienia zastosować niezbędne środki w celu ochrony życia i zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin. W odniesieniu do przesyłek, które są w tranzycie między Stronami, Strona dokonująca przywozu rozważa najodpowiedniejsze i najbardziej proporcjonalne rozwiązanie, aby uniknąć niepotrzebnych zakłóceń w handlu.

2.Strona wprowadzająca środki powiadamia drugą Stronę o nadzwyczajnym środku sanitarnym lub fitosanitarnym możliwie najszybciej po podjęciu decyzji o wdrożeniu środka i nie później niż 24 godziny po podjęciu takiej decyzji. Jeżeli Strona wymaga konsultacji technicznych w celu rozpatrzenia nadzwyczajnego środka sanitarnego i fitosanitarnego, konsultacje techniczne muszą się odbyć w ciągu 10 dni od dnia powiadomienia o nadzwyczajnym środku sanitarnym i fitosanitarnym. Strony uwzględniają wszelkie informacje uzyskane za pośrednictwem konsultacji technicznych. Konsultacje te przeprowadza się, aby uniknąć niepotrzebnych zakłóceń w handlu. Strony mogą rozważyć warianty dla ułatwienia wdrożenia lub zmiany środków.

3.Strona dokonująca przywozu bierze w odpowiednim czasie pod uwagę informacje dostarczone przez Stronę dokonującą wywozu przy podejmowaniu decyzji w odniesieniu do przesyłek, które w momencie przyjęcia nadzwyczajnego środka sanitarnego i fitosanitarnego są transportowane między Stronami, aby uniknąć zbędnych zakłóceń w handlu.

4.Strona dokonująca przywozu zapewnia, aby wszelkie środki nadzwyczajne zastosowane z przyczyn, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, nie były utrzymywane bez dowodów naukowych lub, w przypadku gdy dowody naukowe są niewystarczające, aby środki te były stosowane zgodnie z art. 5 ust. 7 porozumienia SPS.

Artykuł: SPS.14: Wielostronne fora międzynarodowe

Strony postanawiają współpracować na wielostronnych forach międzynarodowych nad opracowywaniem międzynarodowych norm, wytycznych i zaleceń w dziedzinach objętych zakresem niniejszego rozdziału. 

Artykuł SPS.15: Wdrażanie i właściwe organy

1.Do celów realizacji postanowień niniejszego rozdziału każda ze Stron bierze pod uwagę wszystkie poniższe elementy:

(a)decyzje Komitetu ds. Sanitarnych i Fitosanitarnych WTO;

(b)prace odpowiednich międzynarodowych organów normalizacyjnych;

(c)wszelką wiedzę i wcześniejsze doświadczenie, jakie posiada w handlu ze Stroną dokonującą wywozu; oraz

(d)informacje dostarczone przez drugą Stronę.

2.Strony niezwłocznie przekazują sobie wzajemnie opis właściwych organów Stron do celów wykonania postanowień niniejszego rozdziału. Strony niezwłocznie powiadamiają się wzajemnie o wszelkich istotnych zmianach właściwych organów.

3.Każda ze Stron zapewnia swoim właściwym organom zasoby niezbędne do skutecznego wykonania postanowień niniejszego rozdziału.

Artykuł SPS.16: Współpraca w zakresie dobrostanu zwierząt

1.Strony uznają, że zwierzęta są istotami zdolnymi do odczuwania. Uznają one również związek między poprawą dobrostanu zwierząt a zrównoważonymi systemami produkcji żywności.

2.Strony zobowiązują się do współpracy na forach międzynarodowych w celu promowania rozwoju najlepszych możliwych praktyk w zakresie dobrostanu zwierząt i ich wdrażania. W szczególności Strony współpracują w celu wzmocnienia i rozszerzenia zakresu norm OIE dotyczących dobrostanu zwierząt, jak również ich wdrażania, ze szczególnym uwzględnieniem zwierząt utrzymywanych w warunkach fermowych.

3.Strony wymieniają informacje, wiedzę fachową i doświadczenia w dziedzinie dobrostanu zwierząt, w szczególności dotyczące hodowli, przechowywania, przeładunku, transportu i uboju zwierząt, od których lub z których pozyskuje się żywność.

4.Strony zacieśniają współpracę w zakresie badań w dziedzinie dobrostanu zwierząt związanych z hodowlą zwierząt i traktowaniem zwierząt w gospodarstwach, podczas transportu i uboju.

Artykuł SPS.17: Współpraca w zakresie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe 

1.Strony zapewniają ramy dialogu i współpracy w celu wzmocnienia walki z rozwojem oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

2.Strony uznają, że oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Niewłaściwe stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych w produkcji zwierzęcej, w tym stosowanie nieterapeutyczne, może przyczynić się do oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, mogącej stanowić zagrożenie dla życia ludzkiego. Strony uznają, że charakter zagrożenia wymaga podejścia transnarodowego i podejścia „Jedno zdrowie”.

3.Aby zwalczać oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe, Strony dążą do międzynarodowej współpracy w ramach regionalnych lub wielostronnych programów prac w celu ograniczenia zbędnego stosowania antybiotyków w produkcji zwierzęcej oraz działania na rzecz zaprzestania stosowania na szczeblu międzynarodowym antybiotyków jako czynników pobudzających wzrost, co ma służyć zwalczaniu oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe zgodnie z podejściem „Jedno zdrowie” oraz zgodnie z globalnym planem działania.

4.Strony współpracują przy opracowywaniu międzynarodowych wytycznych, norm, zaleceń i działań w odpowiednich organizacjach międzynarodowych mających na celu promowanie rozważnego i odpowiedzialnego stosowania antybiotyków w hodowli zwierząt i w praktykach weterynaryjnych.

5.Dialog, o którym mowa w ust. 1, obejmuje między innymi:

(a)współpracę w celu monitorowania istniejących i przyszłych wytycznych, norm, zaleceń i działań opracowanych w ramach odpowiednich organizacji międzynarodowych oraz istniejących i przyszłych inicjatyw i planów krajowych mających na celu promowanie ostrożnego i odpowiedzialnego stosowania antybiotyków oraz związanych z produkcją zwierzęcą i praktykami weterynaryjnymi;

(b)współpracę we wdrażaniu zaleceń OIE, WHO i Codex, w szczególności CAC-RCP61/2005;

(c)wymianę informacji na temat dobrych praktyk gospodarki rolnej;

(d)promowanie badań naukowych, innowacji i rozwoju;

(e)promowanie wielodyscyplinarnych podejść do zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe, w tym podejścia „Jedno zdrowie” WHO, OIE i Kodeksu Żywnościowego.

Artykuł SPS.18: Zrównoważone systemy żywnościowe

Każda ze Stron zachęca swoje służby do spraw bezpieczeństwa żywności oraz zdrowia zwierząt i roślin do współpracy z ich odpowiednikami drugiej Strony w celu promowania zrównoważonych metod produkcji żywności i systemów żywnościowych.

Artykuł SPS.19: Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych

Specjalny Komitet Handlowy ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych nadzoruje wdrażanie i funkcjonowanie niniejszego rozdziału oraz pełni następujące funkcje:

a) niezwłoczne wyjaśnianie i rozwiązywanie, w miarę możliwości, wszelkich kwestii podnoszonych przez Stronę w związku z opracowywaniem, przyjmowaniem lub stosowaniem wymogów, norm i zaleceń sanitarnych i fitosanitarnych na podstawie niniejszego rozdziału lub porozumienia SPS;

b) omawianie bieżących procesów opracowywania nowych przepisów;

c) jak najszybsze omawianie obaw wyrażonych przez Stronę w odniesieniu do sanitarnych i fitosanitarnych warunków i procedur przywozu stosowanych przez drugą Stronę;

d)  przeprowadzanie regularnych przeglądów środków sanitarnych i fitosanitarnych Stron, w tym wymogów certyfikacji i procesów odprawy granicznej, oraz ich stosowania, aby ułatwić handel między Stronami, zgodnie z zasadami, celami i procedurami określonymi w art. 5 porozumienia SPS. Każda ze Stron określa wszelkie odpowiednie działania, które podejmie, w tym w odniesieniu do częstotliwości kontroli identyfikacyjnych i kontroli bezpośrednich, biorąc pod uwagę wyniki tego przeglądu i w oparciu o kryteria ustanowione w ZAŁĄCZNIKU SPS-1: kryteria, o których mowa w art. SPS.19. lit. d)

e)    wymianę poglądów, informacji i doświadczeń w odniesieniu do działań w ramach współpracy w zakresie ochrony dobrostanu zwierząt i zwalczania oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe prowadzone w ramach SPS. 16 i 17;

f) na wniosek Strony – rozważanie, co stanowi znaczącą zmianę w sytuacji związanej z występowaniem chorób lub agrofagów, o której to zmianie mowa w art. SPS 10 ust. 9;

g) przyjmowanie decyzji w celu:

(I)dodania definicji, o których mowa w art. SPS 3 ust. 3;

(II)określenia szczególnych przypadków, o których mowa w art. SPS 6 ust. 2;

(III)określenia szczegółów procedur, o których mowa w art. SPS 10 ust. 1;

(IV)ustanowienia innych sposobów uzupełnienia wyjaśnień, o których mowa w art. SPS 10 ust. 5 i 7.

Rozdział 4: Bariery techniczne w handlu

Artykuł TBT.1: Cel

Celem niniejszego rozdziału jest ułatwienie handlu towarami między Stronami poprzez zapobieganie zbędnym barierom technicznym w handlu, ich identyfikowanie i eliminowanie.

Artykuł TBT.2: Zakres

1.Postanowienia niniejszego rozdziału stosuje się do opracowania, przyjęcia i stosowania wszystkich norm, regulacji technicznych i procedur oceny zgodności, które mogą wpływać na handel towarami między Stronami.

2.Niniejszego rozdziału nie stosuje się do:

(a)specyfikacji zakupów opracowanych przez organy rządowe i dotyczących ich wymogów w zakresie produkcji lub konsumpcji, lub

(b)środków SPS wchodzących w zakres rozdziału 3 [Środki sanitarne i fitosanitarne].

3.Załączniki do niniejszego rozdziału mają zastosowanie, w odniesieniu do produktów objętych ich zakresem, w uzupełnieniu do niniejszego rozdziału. Żadne postanowienie zawarte w załączniku do niniejszego rozdziału, zgodnie z którym międzynarodową normę lub międzynarodowy organ lub organizację należy uznać lub uważać za stosowne, nie uniemożliwia uznania normy opracowanej przez jakikolwiek inny organ lub organizację za odpowiednią normę międzynarodową zgodnie z art. TBT.4 ust. 4 i 5.

Artykuł TBT.3: Powiązania z porozumieniem TBT

1.Art. 2–9 oraz załączniki 1 i 3 do porozumienia TBT zostają włączone do niniejszej Umowy i odpowiednio stanowią jej część. 

2.Pojęcia, o których mowa w niniejszym rozdziale i w załącznikach do niniejszego rozdziału, mają takie samo znaczenie jak w porozumieniu TBT.

Artykuł TBT.4: Postanowienia techniczne

1.Każda ze Stron przeprowadza oceny skutków planowanych przepisów technicznych zgodnie ze swoimi odpowiednimi zasadami i procedurami. W zasadach i procedurach, o których mowa w niniejszym ustępie i w ust. 8, mogą zostać przewidziane wyjątki.

2.Każda Strona ocenia dostępne możliwości regulacyjne i pozaregulacyjne stanowiące alternatywę dla proponowanego przepisu technicznego, które pozwoliłyby osiągnąć uzasadnione cele Strony, zgodnie z art. 2.2 porozumienia TBT.

3.Każda Strona wykorzystuje odpowiednie normy międzynarodowe jako podstawę przepisów technicznych, z wyjątkiem sytuacji, w których takie międzynarodowe normy byłyby nieskutecznymi lub niewłaściwymi środkami realizacji uzasadnionych celów.

4.Normy międzynarodowe opracowane przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC), Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) i Komisję Kodeksu Żywnościowego (Codex) są odpowiednimi normami międzynarodowymi w rozumieniu art. 2, art. 5 i załącznika 3 do Porozumienia TBT.

5.Norma opracowana przez inne organizacje międzynarodowe mogłaby również zostać uznana za odpowiednią normę międzynarodową w rozumieniu art. 2, art. 5 i załącznika 3 do Porozumienia TBT, pod warunkiem że:

a)    została opracowana przez organ normalizacyjny, który dąży do osiągnięcia konsensusu:

(I)między delegacjami krajowymi uczestniczących członków WTO reprezentujących wszystkie krajowe jednostki normalizacyjne na ich terytorium, które przyjęły lub zamierzają przyjąć normy w zakresie objętym międzynarodową działalnością normalizacyjną, lub

(II)między organami rządowymi uczestniczących członków WTO, oraz

b)    została opracowana zgodnie z decyzją Komitetu WTO do spraw barier technicznych w handlu, dotyczącą zasad rozwoju międzynarodowych norm, wskazówek i zaleceń, w związku z artykułami 2, 5 i załącznikiem 3 do Porozumienia TBT 4 .

6.W przypadku gdy Strona nie stosuje norm międzynarodowych jako podstawy przepisu technicznego, na wniosek drugiej Strony wskazuje ona wszelkie istotne odstępstwa od odpowiedniej normy międzynarodowej, wyjaśnia powody, dla których normy te zostały uznane za nieodpowiednie lub nieskuteczne względem zamierzonego celu, oraz przedstawia dowody naukowe lub techniczne, na których oparto tę ocenę.

7.Każda ze Stron dokonuje przeglądu swoich przepisów technicznych w celu zwiększenia zbieżności tych przepisów technicznych z odpowiednimi normami międzynarodowymi, uwzględniając między innymi wszelkie zmiany w odpowiednich normach międzynarodowych lub wszelkie zmiany okoliczności, które doprowadziły do rozbieżności w stosunku do odpowiednich norm międzynarodowych.

8.Zgodnie ze swoimi odpowiednimi zasadami i procedurami oraz bez uszczerbku dla tytułu X [Dobre praktyki regulacyjne i współpraca regulacyjna], w przypadku opracowywania istotnego przepisu technicznego, który może mieć znaczący wpływ na handel, każda ze Stron zapewnia istnienie procedur umożliwiających osobom wyrażenie opinii w konsultacjach publicznych, z wyjątkiem sytuacji, gdy pojawiają się lub mogą wystąpić pilne problemy związane z bezpieczeństwem, zdrowiem, środowiskiem lub bezpieczeństwem narodowym. Każda ze Stron zezwala osobom pochodzącym z terytorium drugiej Strony na udział w takich konsultacjach na warunkach nie mniej korzystnych niż te przyznane jej własnym obywatelom oraz podaje wyniki tych konsultacji do wiadomości publicznej.

Artykuł TBT.5: Normy

1.Każda ze Stron zachęca organy normalizacyjne ustanowione na jej terytorium, jak również regionalne organy normalizacyjne, których członkiem jest Strona, lub organy normalizacyjne mające siedzibę na jej terytorium do:

(a)uczestniczenia, w ramach posiadanych zasobów, w opracowywaniu norm międzynarodowych przez odpowiednie międzynarodowe organy normalizacyjne;

(b)wykorzystywania międzynarodowych norm jako podstawy opracowywanych norm, z wyjątkiem sytuacji, kiedy takie międzynarodowe normy byłyby nieskuteczne lub niewłaściwe, na przykład ze względu na niewystarczający poziom ochrony, podstawowe czynniki klimatyczne lub geograficzne lub poważne problemy techniczne;

(c)unikania powielania lub nakładania się prac z pracami międzynarodowych jednostek normalizacyjnych;

(d)dokonywania regularnego przeglądu norm krajowych i regionalnych, które nie opierają się na odpowiednich normach międzynarodowych, w celu zwiększenia spójności tych norm z odpowiednimi normami międzynarodowymi;

(e)współpracy z odpowiednimi organami normalizacyjnymi drugiej Strony w ramach międzynarodowych działań normalizacyjnych, w tym poprzez współpracę w międzynarodowych organach normalizacyjnych lub na poziomie regionalnym;

(f)wspierania współpracy dwustronnej z organami normalizacyjnymi drugiej Strony; oraz

(g) wymiany informacji między organami normalizacyjnymi.

2.    Strony prowadzą wymianę informacji w zakresie:

(a)stosowania przez nie norm w związku z przepisami technicznymi; oraz

(b)swoich odpowiednich procesów normalizacyjnych oraz zakresu wykorzystania norm międzynarodowych, regionalnych lub szczebla niższego niż regionalny jako podstawy dla ich norm krajowych.

3.    W przypadku gdy normy są obowiązkowe przez włączenie lub odniesienie do projektu przepisu technicznego lub procedury oceny zgodności, zastosowanie mają obowiązki w zakresie przejrzystości określone w art. TBT.7 [Przejrzystość] oraz w art. 2 lub 5 porozumienia TBT.

Artykuł TBT.6: Ocena zgodności

1.Artykuł TBT.4 [Postanowienia techniczne] dotyczący opracowania, przyjęcia i stosowania przepisów technicznych stosuje się również odpowiednio do procedur oceny zgodności.

2.W przypadku gdy Strona wymaga oceny zgodności jako pozytywnego zapewnienia, że produkt jest zgodny z przepisem technicznym, Strona:

(a)dokonuje wyboru procedury oceny zgodności proporcjonalnej względem istniejącego ryzyka określonego na podstawie oceny ryzyka;

(b)uznaje za dowód zgodności z przepisami technicznymi stosowanie deklaracji zgodności dostawcy, tj. deklaracji zgodności wydanej przez producenta na wyłączną odpowiedzialność producenta bez obowiązkowej oceny przez osobę trzecią, uznając to za zapewnienie zgodności zgodne z wariantami wykazania zgodności z przepisami technicznymi;

(c)na wniosek drugiej Strony dostarcza informacje na temat kryteriów stosowanych przy wyborze procedur oceny zgodności dla określonych produktów.

3.W przypadku gdy Strona wymaga przeprowadzenia przez osobę trzecią oceny zgodności jako pozytywnego zapewnienia, że produkt jest zgodny z przepisem technicznym i nie zastrzegła tego zadania dla organu rządowego, jak określono w ust. 4, Strona ta:

(a)stosuje akredytację, w stosownych przypadkach, jako sposób wykazania kompetencji technicznych do kwalifikowania jednostek oceniających zgodność. Bez uszczerbku dla swojego prawa do ustanawiania wymogów odnośnie do jednostek oceniających zgodność każda ze Stron uznaje cenną rolę, jaką akredytacja prowadzona na podstawie upoważnienia udzielonego przez państwo i na zasadach niekomercyjnych może odgrywać w kwalifikowaniu jednostek oceniających zgodność;

(b)stosuje odpowiednie normy międzynarodowe w zakresie akredytacji i oceny zgodności;

(c)zachęca jednostki akredytujące i jednostki oceniające zgodność, posiadające siedzibę na jej terytorium, do przystępowania do wszelkich stosownych międzynarodowych umów lub uzgodnień dotyczących harmonizacji lub ułatwiania przyjmowania wyników oceny zgodności;

(d)jeżeli co najmniej dwie jednostki oceniające zgodność zostały upoważnione przez Stronę do przeprowadzania procedur oceny zgodności wymaganych do wprowadzenia produktu do obrotu, Strona zapewnia, aby przedsiębiorcy mogli dokonać wyboru spośród organów oceny zgodności wyznaczonych przez organy Strony dla danego produktu lub zestawu produktów;

(e)zapewnia, aby jednostki oceniające zgodność były niezależne od producentów, importerów i przedsiębiorców ogółem oraz by nie dochodziło do konfliktu interesów między jednostkami akredytującymi a jednostkami oceniającymi zgodność;

(f)zezwala jednostkom oceniającym zgodność na korzystanie z usług podwykonawców w celu przeprowadzania badań lub inspekcji w związku z oceną zgodności, w tym podwykonawców mających siedzibę na terytorium drugiej Strony, a także może wymagać od podwykonawców spełnienia tych samych wymogów, które jednostka oceniająca zgodność musi spełnić, aby samodzielnie przeprowadzać takie badania lub inspekcje oraz

(g)publikuje na jednej stronie internetowej wykaz jednostek, które wyznaczyła do przeprowadzania takiej oceny zgodności, oraz odpowiednie informacje na temat zakresu działania każdej takiej jednostki.

4.    Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie wyklucza możliwości wymagania przez Stronę, aby ocena zgodności w odniesieniu do konkretnych produktów była przeprowadzana przez jej określone organy rządowe. Jeżeli Strona wymaga, aby ocena zgodności była przeprowadzana przez jej określone organy rządowe, Strona ta:

(a)ogranicza opłaty za ocenę zgodności do przybliżonych kosztów świadczonych usług oraz na wniosek wnioskodawcy w ramach oceny zgodności wyjaśnia, w jaki sposób wszelkie opłaty nałożone przez nią za tę ocenę zgodności ograniczają się do przybliżonego kosztu świadczonych usług oraz

(b)podaje do wiadomości publicznej opłaty za ocenę zgodności.

5.Niezależnie od postanowień ust. 2–4 każda ze Stron akceptuje deklarację zgodności dostawcy jako dowód zgodności z jej przepisami technicznymi w tych obszarach produktów, w przypadku gdy czyni to w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy.

6.Każda ze Stron publikuje i prowadzi wykaz obszarów produktów, o których mowa w ust. 5, do celów informacyjnych wraz z odniesieniami do obowiązujących przepisów technicznych.

7.Niezależnie od postanowień ust. 5 każda ze Stron może wprowadzić wymogi dotyczące obowiązkowych badań lub certyfikacji przez osobę trzecią w odniesieniu do obszarów produktów, o których mowa w tym ustępie, pod warunkiem że wymogi takie są uzasadnione uprawnionymi celami i proporcjonalne względem celu, jakim jest zapewnienie Stronie dokonującej przywozu odpowiedniej pewności, że produkty są zgodne z obowiązującymi przepisami technicznymi lub normami, biorąc pod uwagę ryzyko, jakie stwarzałaby niezgodność.

8.Strona proponująca wprowadzenie procedur oceny zgodności, o których mowa w ust. 7, powiadamia drugą Stronę na wczesnym etapie i uwzględnia uwagi drugiej Strony przy opracowywaniu takich procedur oceny zgodności.

Artykuł TBT.7: Przejrzystość

1.Z wyjątkiem nagłych problemów związanych z bezpieczeństwem, zdrowiem, ochroną środowiska lub bezpieczeństwem narodowym, każda ze Stron zezwala drugiej Stronie na przedstawienie pisemnych uwag do zgłoszonych proponowanych przepisów technicznych i procedur oceny zgodności w terminie co najmniej 60 dni od dnia przekazania powiadomienia o takich przepisach lub procedurach do centralnego rejestru powiadomień WTO. Strona przychyla się do uzasadnionego wniosku o przedłużenie okresu na składanie uwag.

2.Każda ze Stron przedstawia wraz z powiadomieniem elektroniczną wersję pełnego tekstu, którego dotyczy powiadomienie. W przypadku gdy tekst, którego dotyczy powiadomienie, nie jest sformułowany w jednym z urzędowych języków WTO, Strona powiadamiająca przedstawia szczegółowy i wyczerpujący opis treści środka na formularzu powiadomienia WTO.

3.Jeżeli Strona otrzymuje od drugiej Strony pisemne uwagi dotyczące proponowanego przepisu technicznego lub proponowanej procedury oceny zgodności:

(a)na wniosek drugiej Strony omawia pisemne uwagi z udziałem swojego właściwego organu regulacyjnego w terminie, w którym można je uwzględnić oraz

(b)udziela na piśmie odpowiedzi na uwagi nie później niż w dniu publikacji przepisu technicznego lub procedury oceny zgodności.

4.Każda ze Stron stara się publikować na stronie internetowej swoje odpowiedzi na uwagi otrzymane po powiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, nie później niż w dniu publikacji przyjętego przepisu technicznego lub procedury oceny zgodności.

5.Każda ze Stron dostarcza na wniosek drugiej Strony informacje dotyczące celów, podstawy prawnej i powodów wprowadzenia wszelkich przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności, które Strona przyjęła lub których przyjęcie proponuje.

6.Każda ze Stron zapewnia, aby przyjęte przez nią przepisy techniczne i procedury oceny zgodności były publikowane na stronie internetowej dostępnej bezpłatnie.

7.Każda ze Stron dostarcza informacje na temat przyjęcia i wejścia w życie przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności oraz przyjętych tekstów końcowych poprzez addendum do pierwotnego powiadomienia skierowanego do WTO.

8.Każda ze Stron zapewnia rozsądny odstęp czasu między publikacją przepisów technicznych a ich wejściem w życie, aby dać przedsiębiorcom drugiej Strony czas na dostosowanie się. „Rozsądny odstęp czasu” oznacza okres co najmniej sześciu miesięcy, chyba że byłoby to nieskuteczne z perspektywy realizacji uzasadnionych zamierzonych celów.

9.Strona przychyla się do uzasadnionego wniosku drugiej Strony o przedłużenie okresu między przyjęciem przepisu technicznego a jego wejściem w życie, otrzymanego przed upływem okresu na zgłaszanie uwag określonego w ust. 1, z wyjątkiem sytuacji, gdy opóźnienie byłoby nieskuteczne z perspektywy realizacji uzasadnionych zamierzonych celów. 

10.Każda ze Stron zapewnia, aby punkt informacyjny ustanowiony zgodnie z art. 10 porozumienia TBT udzielał informacji i odpowiedzi na rozsądne zapytania drugiej Strony lub zainteresowanych osób pochodzących z terytorium drugiej Strony na temat przyjętych przepisów technicznych i procedur oceny zgodności w jednym z języków urzędowych WTO.  

Artykuł TBT.8: Oznakowanie i etykietowanie

1.Przepisy techniczne Strony mogą zawierać lub poruszać wyłącznie wymogi dotyczące obowiązkowego oznakowania lub etykietowania. W takich przypadkach do tych przepisów technicznych zastosowanie mają zasady określone w art. 2.2 porozumienia TBT.

2.W przypadku gdy Strona wymaga obowiązkowego oznakowania lub etykietowania produktów, zastosowanie mają wszystkie następujące warunki:

(a)wymaga ona podawania tylko takich informacji, które są istotne dla konsumentów lub użytkowników produktu lub informacji, które wskazują na zgodność produktu z obowiązkowymi wymaganiami technicznymi;

(b)nie wymaga ona żadnego uprzedniego zatwierdzenia, żadnej uprzedniej rejestracji, certyfikacji oznakowań ani etykiet produktów ani wniesienia opłaty jako warunku wstępnego wprowadzenia do obrotu na swoim rynku produktów, które spełniają obowiązkowe wymagania techniczne, chyba że jest to niezbędne ze względu na uzasadniony cel;

(c)jeśli Strona wymaga stosowania przez przedsiębiorców niepowtarzalnego numeru identyfikacyjnego, niezwłocznie i w sposób niedyskryminacyjny wydaje taki numer przedsiębiorcom drugiej Strony;

(d)o ile informacje wymienione w ppkt (i), (ii) lub (iii) nie są wprowadzające w błąd, sprzeczne lub mylące w odniesieniu do informacji, których Strona dokonująca przywozu wymaga w odniesieniu do towarów, Strona dokonująca przywozu zezwala na:

(I)informacje w innych językach oprócz języka wymaganego na terytorium Strony dokonującej przywozu towarów;

(II)uznane na poziomie międzynarodowym nazwy, piktogramy, symbole lub elementy graficzne oraz

(III)informacje dodatkowe w stosunku do informacji wymaganych na terytorium Strony dokonującej przywozu towarów;

(e)zezwala ona, aby etykietowanie, w tym dodatkowe etykietowanie lub korekty etykietowania, odbywało się w składach celnych lub innych wyznaczonych miejscach w kraju przywozu jako alternatywa dla etykietowania w kraju pochodzenia, chyba że takie etykietowanie musi zostać wykonane przez zatwierdzone osoby ze względów zdrowotnych lub ze względów bezpieczeństwa publicznego; oraz

(f)o ile nie uzna, że mogłoby to podważać uzasadnione cele, stara się ona zezwalać na stosowanie etykiet nietrwałych lub dających się odłączyć, lub oznakowanie lub etykietowanie w dokumentacji towarzyszącej, a nie wymagać etykiet lub oznakowań fizycznie przymocowanych do produktu.

Artykuł TBT.9: Współpraca w zakresie nadzoru rynku oraz bezpieczeństwa i zgodności produktów nieżywnościowych

1.Strony uznają znaczenie współpracy w zakresie nadzoru rynku, zgodności i bezpieczeństwa produktów nieżywnościowych dla ułatwienia handlu oraz ochrony konsumentów i innych użytkowników, jak również znaczenie budowania wzajemnego zaufania w oparciu o wspólne informacje.

2.W celu zagwarantowania niezależnego i bezstronnego funkcjonowania nadzoru rynku Strony zapewniają:

(a)oddzielenie funkcji nadzoru rynku od funkcji oceny zgodności; oraz

(b)brak jakichkolwiek interesów, które mogłyby wpłynąć na bezstronność organów nadzoru rynku w prowadzeniu kontroli lub nadzoru nad przedsiębiorcami.

3.Strony współpracują i wymieniają się informacjami w dziedzinie bezpieczeństwa produktów nieżywnościowych i ich zgodności, co może obejmować w szczególności:

(a)działania i środki w zakresie nadzoru rynku i egzekwowania prawa;

(b)metody oceny ryzyka i testowania produktów;

(c)skoordynowane odzyskiwanie produktu lub inne podobne działania;

(d)kwestie naukowe, techniczne i regulacyjne w celu poprawy bezpieczeństwa i zgodności produktów nieżywnościowych;

(e)pojawiające się kwestie o istotnym znaczeniu dla zdrowia i bezpieczeństwa;

(f)działania związane z normalizacją;

(g)wymiany urzędników.

4.Rada Partnerstwa dokłada wszelkich starań, aby zawrzeć w załączniku TBT-XX– jak najszybciej, a najlepiej w ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie niniejszej Umowy – porozumienie w sprawie regularnej wymiany informacji na temat bezpieczeństwa produktów nieżywnościowych i związanych z tym środków zapobiegawczych, ograniczających i naprawczych, prowadzonej między systemem wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych (RAPEX) lub jego następcą a bazą danych dotyczącą nadzoru rynku i bezpieczeństwa produktów, ustanowioną na mocy rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów z 2005 r. (General Product Safety Regulations 2005), lub jej następcą.

W porozumieniu określa się warunki, zgodnie z którymi:

a) Unia ma przekazać Zjednoczonemu Królestwu dostęp do wybranych informacji z unijnego systemu ostrzegania RAPEX lub systemu będącego jego następcą w odniesieniu do produktów konsumpcyjnych, o których mowa w dyrektywie 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów; 

b) Zjednoczone Królestwo ma przekazać Unii wybrane informacje ze swojej bazy danych dotyczące nadzoru rynku i bezpieczeństwa produktów, ustanowionej na mocy rozporządzenia w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów z 2005 r., lub z jej następcy; oraz

c) Strony mają się wzajemnie informować o wszelkich działaniach następczych i środkach wprowadzonych w odpowiedzi na wymieniane informacje. 

5.Rada Partnerstwa może w  w załączniku TBT-ZZ zawrzeć ustalenie w sprawie regularnej wymiany informacji, w tym drogą elektroniczną, dotyczących środków wprowadzonych w odniesieniu do niezgodnych z wymogami produktów nieżywnościowych, innych niż te, o których mowa w ust. 4.

6.Każda ze Stron wykorzystuje informacje uzyskane zgodnie z ust. 3, 4 i 5 wyłącznie w celu ochrony konsumentów, zdrowia, bezpieczeństwa lub środowiska. 

7.Każda ze Stron traktuje informacje uzyskane zgodnie z ust. 3, 4 i 5 jako poufne. 

8.W porozumieniu, o którym mowa w ust. 4 i 5, określa się rodzaj informacji podlegających wymianie, zasady wymiany i stosowanie przepisów dotyczących poufności i ochrony danych osobowych.  Rada Partnerstwa jest uprawniona do przyjmowania decyzji mających na celu określenie lub zmianę ustaleń zawartych w załącznikach TBT-XX i TBT-ZZ.

9.Do celów niniejszego artykułu „nadzór rynku” oznacza działania i środki stosowane na podstawie procedur Strony przez organy nadzoru rynku i organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa, w tym działania i środki stosowane we współpracy z przedsiębiorcami, które służą umożliwieniu tej Stronie monitorowania bezpieczeństwa lub zgodności produktów z wymogami określonymi w jej przepisach ustawowych i wykonawczych, lub zajmowania się tą kwestią.

10.Każda ze Stron zapewnia, aby każdy środek, który jej organy nadzoru rynku lub organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa stosują z przyczyn związanych z niezgodnością z mającym zastosowaniem ustawodawstwem w celu wycofania z obrotu lub wycofania z używania bądź zakazania lub ograniczenia udostępniania na jej rynku produktu przywożonego z terytorium drugiej Strony, był proporcjonalny, zawierał dokładne określenie podstaw, na których jest oparty, oraz był niezwłocznie przekazywany odpowiedniemu przedsiębiorcy.

Artykuł TBT.10: Dyskusje techniczne

1.    Jeżeli jedna ze Stron uzna, że projekt przepisów technicznych lub procedury oceny zgodności drugiej Strony lub ich proponowana wersja mogą mieć znaczący wpływ na handel między Stronami, może wnioskować o przeprowadzenie dyskusji technicznych w tej sprawie. Wniosek jest kierowany do drugiej Strony na piśmie i określa się w nim:

(a)przedmiotowy środek;

(b)postanowienia niniejszego rozdziału lub załącznika do niniejszego rozdziału, do których odnoszą się obawy; oraz

(c)uzasadnienie wniosku, w tym opis obaw Strony wnioskującej o dyskusje w odniesieniu do danego środka.

2.Strona przekazuje swój wniosek punktowi kontaktowemu drugiej Strony wyznaczonemu zgodnie z art. TBT.12 [Punkty kontaktowe].

3.Na wniosek jednej ze Stron Strony spotykają się osobiście lub za pośrednictwem wideokonferencji lub telekonferencji w celu omówienia obaw zgłoszonych we wniosku w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku i dokładają starań, aby jak najszybciej rozwiązać tę kwestię. Jeżeli Strona wnioskująca o dyskusje uważa, że sprawa jest pilna, może zwrócić się o wyznaczenie spotkania w krótszym terminie. W takich przypadkach Strona odpowiadająca przychyla się do takiego wniosku.

Artykuł TBT.11: Współpraca

1.Strony współpracują w dziedzinie przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności, gdy leży to w ich wspólnym interesie i pozostaje bez uszczerbku dla autonomii ich własnych odpowiednich procesów decyzyjnych i porządków prawnych. Specjalny Komitet Handlowy ds. Barier Technicznych w Handlu może wymieniać poglądy na temat działań w zakresie współpracy prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu lub załączników do niniejszego rozdziału.

2.Do celów ust. 1 Strony starają się określić, opracować i promować działania w zakresie współpracy leżące we wspólnym interesie. Działania te mogą w szczególności dotyczyć:

(a)wymiany informacji, doświadczeń i danych związanych z przepisami technicznymi, normami i procedurami oceny zgodności;

(b)zapewnienia sprawnej interakcji i współpracy między ich odpowiednimi organami regulacyjnymi na szczeblu międzynarodowym, regionalnym lub krajowym;

(c)wymiany informacji, w miarę możliwości, na temat barier technicznych w handlu w kontekście umów i porozumień międzynarodowych, których jedna ze Stron lub obie Strony są stronami; oraz

(d)ustanowienia inicjatyw ułatwiających wymianę handlową lub udziału w nich.

3. Do celów niniejszego artykułu oraz postanowień dotyczących współpracy na mocy załączników do niniejszego rozdziału Komisja Europejska działa w imieniu Unii Europejskiej.

Artykuł TBT.12: Punkty kontaktowe 

1.    Z chwilą wejścia w życie niniejszej Umowy każda ze Stron wyznacza punkt kontaktowy na potrzeby wykonania postanowień niniejszego rozdziału oraz przekazuje drugiej Stronie dane kontaktowe tego punktu wraz z informacjami dotyczącymi właściwych urzędników. Strony niezwłocznie powiadamiają się wzajemnie o wszelkich zmianach tych danych kontaktowych.

2.    Punkt kontaktowy w rozsądnym terminie, a w miarę możliwości w ciągu 60 dni od daty otrzymania wniosku, przekazuje wszelkie informacje lub wyjaśnienia związane z wdrażaniem postanowień niniejszego rozdziału, o które wnioskuje punkt kontaktowy drugiej Strony.

Artykuł TBT.13: Specjalny Komitet Handlowy ds. Barier Technicznych w Handlu

Specjalny Komitet Handlowy ds. Barier Technicznych w Handlu nadzoruje wdrażanie i funkcjonowanie niniejszego rozdziału i załączników do niego oraz niezwłocznie wyjaśnia i porusza w miarę możliwości wszelkie kwestie podniesione przez Stronę w związku z opracowywaniem, przyjmowaniem lub stosowaniem przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności na mocy niniejszego rozdziału lub porozumienia TBT.

Rozdział 5: Ułatwienia celne i ułatwienia w handlu

Artykuł CUSTMS.1: Cel

Celem niniejszego rozdziału jest:

a) wzmocnienie współpracy między Stronami w dziedzinie ułatwień celnych i ułatwień w handlu oraz wspieranie lub utrzymanie, w stosownych przypadkach, odpowiednich poziomów zgodności ich przepisów i praktyk celnych w celu zapewnienia, aby odpowiednie przepisy i procedury, a także zdolność administracyjna odpowiednich organów administracyjnych spełniały cele promowania ułatwień w handlu przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznej kontroli celnej i skutecznego egzekwowania przepisów celnych oraz związanych z handlem przepisów ustawowych i wykonawczych, właściwej ochrony bezpieczeństwa obywateli oraz przestrzegania zakazów i ograniczeń oraz interesów finansowych Stron;

b) wzmocnienie współpracy administracyjnej między Stronami w dziedzinie VAT i wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu należności związanych z podatkami i cłami;

c) zapewnienie, aby ustawodawstwo było niedyskryminujące, a procedury celne opierały się na stosowaniu nowoczesnych metod i skutecznej kontroli w celu zwalczania nadużyć i promowania legalnego handlu; oraz

d) zapewnienie, aby uzasadnione cele polityki publicznej, w tym w odniesieniu do bezpieczeństwa, ochrony i zwalczania nadużyć, nie były w żaden sposób zagrożone.

Artykuł CUSTMS.1a: Definicje

Do celów niniejszego rozdziału i ZAŁĄCZNIKA CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy] oraz Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych oraz Protokołu w sprawie współpracy administracyjnej i zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej oraz w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł stosuje się następujące definicje:

(a)„Porozumienie w sprawie inspekcji przedwysyłkowej” oznacza Porozumienie w sprawie inspekcji przedwysyłkowej zawarte w załączniku 1A do porozumienia WTO;

(b)„Konwencja dotycząca odprawy czasowej i konwencje stambulskie” oznaczają Konwencję celną dotyczącą karnetu ATA dla odprawy warunkowej towarów, sporządzoną w Brukseli dnia 6 grudnia 1961 r. oraz Konwencję stambulską dotyczącą odprawy czasowej sporządzoną dnia 26 czerwca 1990 r.;

(c)„Konwencja o wspólnej procedurze tranzytowej” oznacza konwencję z dnia 20 maja 1987 r. w sprawie wspólnej procedury tranzytowej;

(d)„Model danych celnych WCO” oznacza bibliotekę elementów danych i szablonów elektronicznych do celów wymiany danych biznesowych i zestawiania międzynarodowych norm dotyczących danych i informacji wykorzystywanych przy stosowaniu ułatwień regulacyjnych i środków kontroli w handlu światowym, publikowane okresowo przez Zespół Projektowy ds. Modelu Danych WCO;

(e)„przepisy prawa celnego” oznaczają wszelkie przepisy ustawowe i wykonawcze obowiązujące na terytorium Strony, regulujące wprowadzanie lub przywóz towarów, wyjazd lub wywóz towarów, tranzyt towarów oraz poddawanie towarów jakimkolwiek innym systemom lub procedurom celnym, łącznie ze środkami zakazu, ograniczenia i kontroli;

(f)„informacje” oznaczają wszelkie dane, dokumenty, obrazy, sprawozdania, komunikaty lub uwierzytelnioną kopię w dowolnym formacie, w tym w formie elektronicznej, niezależnie od tego, czy są przetwarzane lub analizowane;

(g)„osoba” oznacza każdą osobę zgodnie z definicją zawartą w tytule XVII [POZOSTAŁE POSTANOWIENIA] art. OTH.1 [Definicje] lit. m) 5 ;

(h) „ramy SAFE” oznaczają Ramy norm na rzecz zabezpieczenia i ułatwienia handlu światowego (SAFE), przyjęte na sesji Światowej Organizacji Celnej w Brukseli w czerwcu 2005 r. i okresowo aktualizowane; oraz

(i)„Porozumienie WTO o ułatwieniach w handlu” oznacza porozumienie o ułatwieniach w handlu załączone do Protokołu zmieniającego porozumienie WTO (decyzja z dnia 27 listopada 2014 r.).

Artykuł CUSTMS.2: Współpraca celna

1.Właściwe organy Stron współpracują w sprawach celnych, aby wspierać osiągnięcie celów określonych w art. CUSTMS.1 [Cel], z uwzględnieniem zasobów ich odpowiednich organów. Do celów niniejszego tytułu [Handel towarami] stosuje się Konwencję o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym z dnia 20 maja 1987 r.

2.Strony rozwijają współpracę w następujących obszarach:

(a)wymiana informacji na temat przepisów prawa celnego, wdrażania przepisów prawa celnego oraz procedur celnych, w szczególności w następujących dziedzinach:

(i) uproszczenie i modernizacja procedur celnych;

(ii) ułatwianie przemieszczania w ramach tranzytu i przeładunku;

(iii) stosunki ze środowiskiem biznesowym; oraz

(iv) bezpieczeństwo łańcucha dostaw i zarządzanie ryzykiem;

(b)współpraca w zakresie związanych z cłami aspektów zabezpieczenia i ułatwienia międzynarodowego łańcucha dostaw zgodnie z ramami SAFE;

(c)rozważenie opracowania wspólnych inicjatyw odnoszących się do procedur przywozowych, wywozowych i innych procedur celnych, w tym pomocy technicznej, jak również inicjatyw na rzecz zapewnienia skuteczności służb dla środowiska biznesu;

(d)wzmacnianie współpracy w dziedzinie ceł w organizacjach międzynarodowych, takich jak WTO i WCO, oraz wymiana informacji lub prowadzenie dyskusji w celu ustalenia, w miarę możliwości, wspólnych stanowisk w tych organizacjach międzynarodowych oraz w UNCTAD, EKG ONZ;

(e)dążenie do harmonizacji wymogów dotyczących danych w odniesieniu do procedur przywozowych, wywozowych i innych procedur celnych poprzez wdrożenie wspólnych norm i elementów danych zgodnie z Modelem danych celnych WCO;

(f)zacieśnienie współpracy w zakresie technik zarządzania ryzykiem, w tym wymiana najlepszych praktyk oraz, w stosownych przypadkach, informacji o ryzyku i wyników kontroli. W stosownych przypadkach Strony mogą również rozważyć wzajemne uznawanie technik zarządzania ryzykiem, norm i kontroli ryzyka oraz środków bezpieczeństwa stosowanych przez organy celne. Strony mogą również rozważyć, w stosownych przypadkach, opracowanie kompatybilnych kryteriów i norm ryzyka, środków kontroli i priorytetowych obszarów kontroli;

(g)ustanowienie wzajemnego uznawania programów upoważnionego przedsiębiorcy w celu zabezpieczenia i ułatwienia handlu;

(h)wspieranie współpracy między organami celnymi a innymi organami lub agencjami rządowymi w odniesieniu do programów upoważnionego przedsiębiorcy, którą można osiągnąć, między innymi, uzgadniając najwyższe normy, ułatwiając dostęp do korzyści i minimalizując zbędne powielanie działań;

(i)egzekwowanie praw własności intelektualnej przez organy celne, w tym wymiana informacji i najlepszych praktyk w operacjach celnych koncentrujących się w szczególności na egzekwowaniu praw własności intelektualnej;

(j)utrzymanie zgodnych procedur celnych, w stosownych przypadkach i w zakresie, w jakim jest to wykonalne, w tym stosowanie jednolitego dokumentu administracyjnego do celów zgłoszenia celnego; oraz

(k)wymiana – w stosownych przypadkach według uzgodnionych ustaleń – pewnych kategorii informacji celnych między organami celnymi Stron poprzez ustrukturyzowaną i powtarzającą się komunikację do celów poprawy zarządzania ryzykiem i skuteczności kontroli celnych, ukierunkowania działań na towary zagrożone pod względem poboru dochodów lub bezpieczeństwa i ochrony oraz ułatwiania legalnego handlu; wymiana taka może obejmować dane ze zgłoszeń wywozowych i przywozowych dotyczące handlu między Stronami, z możliwością zbadania – poprzez inicjatywy pilotażowe – utworzenia mechanizmów interoperacyjnych służących unikaniu powielania działań w ramach przedkładania takich informacji. Wymiany, o których mowa w tym punkcie, nie powodują uszczerbku dla wymian informacji, które mogą mieć miejsce między Stronami zgodnie z Protokołem o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych.

3.Bez uszczerbku dla innych form współpracy przewidzianych w niniejszej Umowie, organy celne Stron udzielają sobie wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach objętych zakresem niniejszego rozdziału zgodnie z Protokołem o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych.

4.Wszelka wymiana informacji między Stronami na podstawie niniejszego rozdziału podlega odpowiednio postanowieniom dotyczącym poufności i ochrony informacji zawartym w art. 12 [Wymiana informacji i poufność] Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych, jak również wszelkim wymogom w zakresie poufności określonym w prawodawstwie Stron.

Artykuł CUSTMS.3: Przepisy i procedury celne oraz inne przepisy i procedury związane z handlem

1.Każda ze Stron zapewnia, aby jej przepisy i procedury celne:

(a)były zgodne z międzynarodowymi instrumentami i normami mającymi zastosowanie w dziedzinie ceł i handlu, w tym z Porozumieniem WTO o ułatwieniach w handlu, istotnymi elementami zmienionej konwencji z Kioto dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, Międzynarodową konwencją w sprawie zharmonizowanego systemu oznaczania i kodowania towarów, a także ramami SAFE oraz Modelem danych celnych WCO;

(b)zapewniały ochronę i ułatwienie legalnego handlu z uwzględnieniem ewolucji praktyk handlowych poprzez skuteczne egzekwowanie, w tym w przypadku zaistnienia naruszenia jej przepisów ustawowych i wykonawczych, uchylania się od obowiązku celnego i przemytu, a także poprzez zapewnienie zgodności z wymogami prawnymi;

(c)opierały się na proporcjonalnych i niedyskryminujących przepisach, nie powodowały zbędnych obciążeń dla przedsiębiorców, zapewniały dalsze ułatwienia dla przedsiębiorców w dużym stopniu przestrzegających przepisów, w tym preferencyjne traktowanie w odniesieniu do kontroli celnych przed zwolnieniem towarów, a także zapewniały zabezpieczenia przed nadużyciami i nielegalnymi lub szkodliwymi działaniami przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony i bezpieczeństwa obywateli i przestrzeganiu zakazów i ograniczeń oraz poszanowaniu interesów finansowych Stron oraz

(d)zawierały zasady zapewniające proporcjonalność i niedyskryminujący charakter wszelkich sankcji nałożonych za naruszenie przepisów celnych lub wymogów proceduralnych i zapewniające brak nieuzasadnionych opóźnień wynikających z nałożenia takich sankcji.

Każda ze Stron powinna okresowo dokonywać przeglądu swoich przepisów i procedur celnych. Procedury celne powinny być również stosowane w sposób przewidywalny, spójny i przejrzysty.

2.W celu usprawnienia metod pracy oraz zapewnienia niedyskryminacji, przejrzystości, efektywności, praworządności i rozliczalności działań każda ze Stron:

(a)w miarę możliwości upraszcza i weryfikuje wymogi i formalności w celu zapewnienia szybkiego zwolnienia i odprawy towarów;

(b)działa na rzecz dalszego uproszczenia i standaryzacji danych i dokumentacji wymaganych przez organy celne i inne agencje; oraz

(c)promuje koordynację między wszystkimi agencjami granicznymi, zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i transgranicznym, w celu ułatwienia procesów przekraczania granic i wzmocnienia kontroli, w miarę możliwości i w stosownych przypadkach z uwzględnieniem wspólnych kontroli granicznych.

Artykuł CUSTMS.4: Zwolnienie towarów

1.Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje procedury celne, które:

a)    przewidują szybkie zwalnianie towarów w terminie nie dłuższym, niż jest to konieczne do zapewnienia zgodności z jej przepisami ustawowymi i wykonawczymi;

b)    przewidują wcześniejsze elektroniczne składanie i przetwarzanie dokumentacji oraz wszelkich innych wymaganych informacji przed przybyciem towarów, aby umożliwić niezwłoczne zwolnienie towarów z chwilą przybycia, jeżeli w wyniku analizy ryzyka nie stwierdzono ryzyka lub jeżeli nie ma kontroli losowych lub innych kontroli do przeprowadzenia;

c)    przewidują możliwość, w stosownych przypadkach i jeżeli spełnione są niezbędne warunki, zwolnienia towarów do swobodnego obrotu w pierwszym punkcie przybycia; oraz

d)    umożliwiają zwolnienie towarów przed ostatecznym ustaleniem ceł, podatków, opłat i należności, jeżeli ustalenia tego nie dokonano przed przybyciem, z chwilą przybycia lub możliwie szybko po przybyciu i pod warunkiem spełnienia wszystkich innych wymogów regulacyjnych.

2.Warunkiem takiego zwolnienia może być stosowany przez każdą ze Stron wymóg złożenia gwarancji na kwotę jeszcze nieokreśloną w formie poręczenia, depozytu lub innego odpowiedniego instrumentu przewidzianego w jej przepisach ustawowych i wykonawczych. Kwota takiej gwarancji nie będzie wyższa od kwoty, której uiszczenia Strona wymaga z tytułu należności celnych, podatków, opłat i należności za towary objęte gwarancją. Gwarancja zostaje zwolniona, gdy nie jest już wymagana.

3.Strony zapewniają, aby organy celne i inne organy odpowiedzialne za kontrole graniczne oraz procedury dotyczące przywozu, wywozu i tranzytu towarów współpracowały ze sobą i koordynowały swoje działania w celu ułatwienia handlu i przyspieszenia zwalniania towarów.

Artykuł CUSTMS.5: Uproszczone procedury celne

1.Każda ze Stron podejmuje działania na rzecz uproszczenia wymogów i formalności dotyczących procedur celnych w celu skrócenia czasu potrzebnego na ich spełnienie i obniżenia związanych z nimi kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa handlowe lub podmioty gospodarcze, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa.

2.Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje środki umożliwiające przedsiębiorstwom handlowym lub podmiotom gospodarczym spełniającym kryteria określone w przepisach ustawowych i wykonawczych korzystanie z dalszego uproszczenia procedur celnych. Takie środki mogą obejmować między innymi:

(a)zgłoszenia celne zawierające ograniczony zestaw danych lub dokumentów potwierdzających; 

(b)okresowe zgłoszenia celne w celu określenia i zapłaty należności celnych i podatków obejmujących wielokrotny przywóz w danym okresie, po zwolnieniu przywożonych towarów;

(c)samoobsługę celną w zakresie obliczania należności celnych i podatków oraz odroczenie ich płatności do czasu zwolnienia przywożonych towarów; oraz

(d)korzystanie z zabezpieczenia w obniżonej wysokości lub zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia.

3.W przypadku gdy Strona zdecyduje się na przyjęcie jednego z tych środków, oferuje ona – w zakresie, w jakim uzna to za stosowne i wykonalne, oraz zgodnie ze swoimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi – te uproszczenia wszystkim przedsiębiorstwom handlowym, które spełniają odpowiednie kryteria.

Artykuł CUSTMS.6: Tranzyt i przeładunek

1.Do celów art. GOODS.4a [Swoboda tranzytu] ma zastosowanie Konwencja o wspólnej procedurze tranzytowej.

2.Każda ze Stron zapewnia ułatwienie i skuteczną kontrolę operacji przeładunku i tranzytu przez ich odpowiednie terytoria.

3.Każda ze Stron promuje i wdraża regionalne ustalenia tranzytowe w celu ułatwienia handlu zgodnie z Konwencją o wspólnej procedurze tranzytowej.

4.Każda ze Stron zapewnia współpracę i koordynację pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi organami i agencjami na ich odpowiednich terytoriach, tak by ułatwić ruch tranzytowy.

5.Każda ze Stron zezwala na przemieszczanie towarów przeznaczonych do przywozu na jej terytorium pod kontrolą celną z urzędu celnego wprowadzenia do innego urzędu celnego na jej terytorium, z którego towary zostałyby zwolnione lub odprawione.

Artykuł CUSTMS.7: Zarządzanie ryzykiem

1.Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje system zarządzania ryzykiem w zakresie kontroli celnych w celu ograniczenia prawdopodobieństwa i skutków zdarzenia, które uniemożliwiłoby prawidłowe stosowanie przepisów prawa celnego, zagroziłoby interesom finansowym Stron lub stanowiłoby zagrożenie dla bezpieczeństwa i ochrony Stron i ich mieszkańców, zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin, środowiska lub konsumentów.

2.Kontrole celne, inne niż kontrole losowe, opierają się głównie na analizie ryzyka przeprowadzanej z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych.

3.Każda ze Stron projektuje i stosuje system zarządzania ryzykiem w sposób zapewniający uniknięcie arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji lub ukrytych ograniczeń w handlu międzynarodowym.

4.Każda ze Stron ukierunkowuje kontrole celne i inne odpowiednie kontrole graniczne na przesyłki wysokiego ryzyka i przyspiesza zwalnianie przesyłek niskiego ryzyka. Każda ze Stron może również wyrywkowo wybierać przesyłki do takich kontroli w ramach swojego systemu zarządzania ryzykiem.

5.Każda ze Stron będzie zarządzała ryzykiem w oparciu o ocenę ryzyka według właściwych kryteriów selektywności.

Artykuł CUSTMS.8: Audyt po odprawie celnej

1.Aby usprawnić procedurę zwolnienia towarów, każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje audyt po odprawie celnej w celu zapewnienia zgodności z przepisami ustawowymi i wykonawczymi odnoszącymi się do ceł oraz z innymi powiązanymi przepisami ustawowymi i wykonawczymi.

2.Każda Strona wybiera osoby lub przesyłki do audytów po odprawie celnej w oparciu o analizę ryzyka, która może obejmować wykorzystywanie właściwych kryteriów selektywności. Każda ze Stron prowadzi audyty po odprawie celnej w przejrzysty sposób. W przypadku objęcia osoby procedurą audytu i otrzymania ostatecznych wyników Strona niezwłocznie powiadomi o wynikach osobę, której dokumenty poddano audytowi, informując ją przy tym o jej prawach i obowiązkach oraz uzasadniając wyniki.

3.Informacje uzyskane w ramach audytów po odprawie celnej mogą być wykorzystane w dalszych postępowaniach administracyjnych lub sądowych.

4.Tam, gdzie jest to możliwe, Strony wykorzystują wyniki audytu po odprawie celnej do celów zarządzania ryzykiem.

Artykuł CUSTMS.9: Upoważnieni przedsiębiorcy

1.Każda ze Stron utrzymuje program partnerstwa dla przedsiębiorców, którzy spełniają kryteria określone w załączniku CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy].

2.Strony uznają swoje odpowiednie programy upoważnionych przedsiębiorców zgodnie z załącznikiem CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy].

Artykuł CUSTMS.10: Publikowanie i dostępność informacji

1.Każda ze Stron zapewnia, aby jej przepisy prawa celnego i inne przepisy ustawowe i wykonawcze dotyczące handlu, jak również ogólne procedury administracyjne i istotne informacje ogólnego zastosowania związane z handlem były publikowane i natychmiast dostępne dla każdej zainteresowanej osoby w łatwo dostępny sposób, w tym – w stosownych przypadkach – za pośrednictwem internetu.

2.Każda ze Stron niezwłocznie publikuje nowe przepisy i ogólne procedury dotyczące kwestii ułatwień celnych i ułatwień w handlu możliwie jak najwcześniej przed ich wejściem w życie oraz niezwłocznie publikuje wszelkie zmiany i wykładnię takich przepisów i procedur. Publikacja taka obejmuje:

(a)odpowiednie zawiadomienia o charakterze administracyjnym;

(b)procedury przywozowe, wywozowe i tranzytowe (w tym procedury obowiązujące w portach, portach lotniczych i innych punktach wprowadzenia) oraz wymagane formularze i dokumenty;

(c)stosowane stawki celne i wszelkiego rodzaju podatków od przywozu lub wywozu bądź nakładanych w związku z przywozem lub wywozem;

(d)opłaty i należności nakładane przez organy administracji publicznej lub na rzecz tych organów w związku z przywozem, wywozem lub tranzytem;

(e)przepisy dotyczące klasyfikacji lub wyceny produktów do celów celnych;

(f)przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne o zasięgu ogólnym dotyczące reguł pochodzenia;

(g)ograniczenia lub zakazy przywozowe, wywozowe lub tranzytowe;

(h)przepisy dotyczące kar za niedopełnienie formalności przywozowych, wywozowych lub tranzytowych;

(i)procedury odwoławcze;

(j)umowy lub części umów zawartych z dowolnym krajem lub krajami odnoszące się do przywozu, wywozu lub tranzytu;

(k)procedury dotyczące zarządzania kontyngentami taryfowymi;

(l)godziny pracy i procedury operacyjne urzędów celnych w portach i na przejściach granicznych oraz

(m)punkty kontaktowe, do których kieruje się zapytania.

3.Każda ze Stron zapewnia rozsądny odstęp między publikacją nowych lub zmienionych przepisów i procedur oraz informacją o należnościach i opłatach a ich wejściem w życie.

4.Każda ze Stron udostępnia za pośrednictwem internetu następujące informacje:

(a)opis procedur przywozu, wywozu i tranzytu, w tym procedur odwoławczych, informujący o praktycznych krokach niezbędnych do przywozu i wywozu oraz tranzytu;

(b)formularze i dokumenty wymagane w przypadku przywozu na terytorium danej Strony, wywozu z tego terytorium lub tranzytu przez to terytorium; oraz

(c)dane kontaktowe punktów informacyjnych.

Każda ze Stron zapewnia aktualizację opisów, formularzy, dokumentów i informacji, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), b) i c).

5.Każda ze Stron ustanawia lub utrzymuje co najmniej jeden punkt informacyjny w celu udzielenia w rozsądnym terminie odpowiedzi na zapytania rządów, przedsiębiorstw handlowych i innych zainteresowanych stron dotyczące ceł i innych kwestii związanych z handlem. Strony nie wymagają uiszczenia opłaty za udzielenie odpowiedzi na zapytania.

Artykuł CUSTMS.11: Interpretacje indywidualne

1.Każda ze Stron za pośrednictwem swoich organów celnych wydaje interpretacje indywidualne przyszłych na wniosek przedsiębiorców, określając traktowanie, jakie należy przyznać danym towarom. Takie interpretacje wydawane są na piśmie lub w formie elektronicznej w określonym czasie i zawierają wszelkie niezbędne informacje zgodnie z przepisami Strony wydającej.

2.Interpretacje indywidualne są ważne przez okres co najmniej trzech lat od dnia rozpoczęcia ich ważności, chyba że interpretacja przestaje być zgodna z prawem lub zmieniły się fakty lub okoliczności, na których opiera się pierwotna interpretacja.

3.Strona może odmówić wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli kwestia poruszona we wniosku podlega kontroli administracyjnej lub sądowej lub jeżeli wniosek nie odnosi się do zamierzonego wykorzystania interpretacji indywidualnej lub zamierzonego zastosowania procedury celnej. Jeżeli Strona odmawia wydania interpretacji indywidualnej, bezzwłocznie zawiadomi o tym na piśmie wnioskodawcę, podając ważne fakty oraz uzasadnienie takiej decyzji.

4.Każda ze Stron publikuje co najmniej:

(a)wymogi dotyczące stosowania interpretacji indywidualnej, w tym informacje, które należy dostarczyć i format, w jakim mają być dostarczone;

(b)termin wydawania interpretacji indywidualnej oraz

(c)okres obowiązywania interpretacji indywidualnej.

5.Jeżeli Strona uchyla, zmienia lub unieważnia interpretację indywidualną, przekaże wnioskodawcy pisemne powiadomienie, podając ważne fakty oraz uzasadnienie takiej decyzji. Strona uchyla, zmienia lub unieważnia interpretacje indywidualne z mocą wsteczną wówczas, gdy interpretacja została wydana na podstawie niepełnych, nieprawidłowych, fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji.

6.Wydana przez Stronę interpretacja indywidualna będzie wiążąca dla tej Strony w odniesieniu do wnioskodawcy, który wystąpił o jej wydanie. Strona może postanowić, że interpretacja indywidualna jest wiążąca dla wnioskodawcy.

7. Każda ze Stron na pisemny wniosek zainteresowanego zapewnia kontrolę interpretacji indywidualnej lub decyzji o jej zmianie, cofnięciu lub unieważnieniu.

8. Każda ze Stron podaje do wiadomości publicznej informacje dotyczące interpretacji indywidualnych, uwzględniając potrzebę ochrony informacji osobowych i poufnych informacji handlowych.

9. Interpretacje indywidualne są wydawane w odniesieniu do:

a) klasyfikacji taryfowej towarów;

b) pochodzenia towarów oraz

c) wszelkich innych kwestii uzgodnionych przez Strony.

Artykuł CUSTMS.12: Agenci celni

Przepisy i procedury celne Strony nie mogą przewidywać wymogu obowiązkowego korzystania z agentów celnych lub innych pośredników. Każda ze Stron publikuje swoje środki dotyczące korzystania z usług agentów celnych. Każda ze Stron stosuje przejrzyste, niedyskryminujące i proporcjonalne zasady przy ewentualnym udzielaniu zezwoleń agentom celnym.

Artykuł CUSTMS.13: Inspekcje przedwysyłkowe

Strona nie wymaga obowiązkowego przeprowadzania inspekcji przedwysyłkowych zdefiniowanych w Porozumieniu WTO w sprawie inspekcji przedwysyłkowej ani żadnych innych inspekcji dokonywanych przez przedsiębiorstwa prywatne w miejscu przeznaczenia przed odprawą celną.

Artykuł CUSTMS.14: Kontrola i odwołanie

1.Każda ze Stron zapewnia skuteczne, szybkie, niedyskryminacyjne i łatwo dostępne procedury, które gwarantują prawo do odwołania od działań administracyjnych, interpretacji i decyzji organów celnych lub innych właściwych organów mających wpływ na przywóz lub wywóz towarów albo tranzyt towarów.

2.Procedury, o których mowa w ust. 1, obejmują:

(a)odwołanie na drodze administracyjnej do organu administracyjnego szczebla wyższego niż urzędnik lub urząd, który wydał decyzję, lub organu niezależnego od takiego urzędnika lub urzędu lub rewizję przez takiego urzędnika lub urząd oraz

(b)odwołanie się od decyzji lub jej rewizja na drodze sądowej.

3.Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku gdy decyzja w sprawie odwołania lub kontroli na mocy ust. 2 lit. a) nie została wydana w terminie przewidzianym w jej przepisach ustawowych i wykonawczych lub bez zbędnej zwłoki, strona powodowa miała prawo do dalszego odwołania się lub kontroli na drodze administracyjnej lub sądowej lub do jakiegokolwiek innego środka odwoławczego przed organem sądowym zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi danej Strony.

4.Każda ze Stron zapewnia, aby strona powodowa otrzymała uzasadnienie decyzji administracyjnej, co ma umożliwić stronie powodowej skorzystanie w razie potrzeby z procedur odwoławczych lub kontroli sądowej.

Artykuł CUSTMS.15: Relacje ze środowiskiem biznesu

1.Każda ze Stron przeprowadza w odpowiednim terminie regularne konsultacje z przedstawicielami handlu na temat wniosków legislacyjnych i ogólnych procedur dotyczących kwestii ułatwień celnych i ułatwień w handlu. W tym celu każda ze Stron przeprowadza odpowiednie konsultacje między organami administracji a środowiskiem biznesu.

2.Każda ze Stron zapewnia, aby jej odpowiednie cła i związane z nimi wymogi oraz procedury zaspokajały w dalszym ciągu potrzeby środowiska handlowego, były zgodne z najlepszymi praktykami i w jak najmniejszym stopniu ograniczały wymianę handlową.

Artykuł CUSTMS.16: Odprawa czasowa

1.Do celów niniejszego artykułu „odprawa czasowa” oznacza procedurę celną, w ramach której określone towary, łącznie ze środkami transportu, mogą być przywiezione na obszar celny z warunkowym zwolnieniem od należności przywozowych i podatków oraz bez zastosowania wobec nich zakazów lub ograniczeń przywozowych o charakterze gospodarczym, pod warunkiem że towary te przywozi się w określonym celu i są one przeznaczone do powrotnego wywozu w określonym czasie bez poddawania ich jakimkolwiek zmianom, z wyjątkiem zwykłych ubytków spowodowanych użytkowaniem tych towarów.

2.Każda ze Stron udziela odprawy czasowej z całkowitym warunkowym zwolnieniem od należności przywozowych i podatków oraz bez stosowania zakazów lub ograniczeń przywozowych mających charakter gospodarczy, przewidzianych w jej przepisach ustawowych i wykonawczych, w odniesieniu do następujących kategorii towarów:

(a)towary przeznaczone do wystawiania albo wykorzystania na wystawach, targach, kongresach lub podobnych imprezach (towary przeznaczone do wystawiania albo wykorzystania na imprezach; towary przeznaczone do wykorzystania w związku z wystawieniem produktów zagranicznych na imprezie; wyposażenie, łącznie z wyposażeniem do tłumaczenia ustnego, aparatura nagrywająca dźwięk i obraz, filmy o charakterze wychowawczym, naukowym lub kulturalnym, przeznaczone do wykorzystania na międzynarodowych zgromadzeniach, konferencjach lub kongresach); wyroby uzyskane przypadkowo podczas imprezy ubocznie z towarów przywiezionych czasowo, będące wynikiem zademonstrowania wystawianego urządzenia lub aparatury;

(b)wyposażenie zawodowe (wyposażenie dla prasy albo do nadawania programów radiowych lub telewizyjnych, które jest potrzebne przedstawicielom prasy albo organizacji radiowych lub telewizyjnych udającym się na terytorium innego kraju w celu relacjonowania czy też nadania lub nagrania materiału dla określonych programów; wyposażenie kinematograficzne potrzebne osobie udającej się na terytorium innego kraju w celu zrealizowania określonego filmu lub filmów; każde inne wyposażenie potrzebne do wykonywania zajęcia zarobkowego, prac rzemieślniczych lub zawodu osobie udającej się na terytorium innego kraju w celu wykonania określonego zadania, o ile nie ma być wykorzystane do produkcji na skalę przemysłową lub do pakowania towarów albo też (z wyjątkiem narzędzi ręcznych) do eksploatacji bogactw naturalnych, budowy, naprawy lub konserwacji konstrukcji budowlanych czy też do wykonywania robót ziemnych i realizacji podobnych projektów; aparatura pomocnicza do wyposażenia wymienionego powyżej oraz akcesoria do tego wyposażenia); części składowe przywiezione w celu naprawy wyposażenia zawodowego odprawionego czasowo;

(c)towary przywożone w związku z operacją handlową, których przywóz sam w sobie nie stanowi operacji handlowej (opakowania, które są przywożone pełne, które są przywożone w celu powrotnego wywozu jako puste lub pełne lub które są przywożone puste w celu powrotnego wywozu jako pełne; załadowane lub niezaładowane towarami kontenery, jak również części i wyposażenie kontenerów odprawionych czasowo, które są przywożone wraz z kontenerem w celu powrotnego wywozu oddzielnie lub wraz z innym kontenerem, bądź są przywożone oddzielnie w celu powrotnego wywozu z kontenerem oraz części zamienne przywożone w celu naprawy kontenerów, którym udzielono odprawy czasowej; palety; próbki; filmy reklamowe; inne towary przywożone w związku z operacją handlową);

(d)towary przywożone w związku z operacją produkcyjną (matryce, klisze drukarskie, ryciny, formy, rysunki, plany, modele i inne podobne artykuły; przyrządy do pomiarów, kontroli i sprawdzania oraz inne podobne artykuły; specjalne narzędzia i przyrządy przywożone w celu wykorzystania podczas operacji produkcyjnej); zastępcze środki produkcji (przyrządy, aparatura i maszyny udostępniane klientowi przez dostawcę lub naprawiającego w związku z oczekiwaniem na dostawę lub naprawę podobnych towarów);

(e)towary przywożone wyłącznie w celach oświatowych, naukowych lub kulturalnych (wyposażenie naukowe, materiały pedagogiczne, materiały o charakterze socjalnym dla marynarzy oraz wszelkie inne towary przywożone w związku z działalnością oświatową, naukową lub kulturalną); części zapasowe do wyposażenia naukowego i materiału pedagogicznego, któremu udzielono odprawy czasowej; narzędzia specjalnie przeznaczone do konserwacji, sprawdzania, dokonywania pomiarów lub naprawy takiego wyposażenia;

(f)przedmioty osobistego użytku (wszystkie przedmioty, nowe lub używane, których podróżny może potrzebować z uzasadnionych powodów do osobistego użytku podczas podróży, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności podróży, ale wyłączając wszelkie towary przywożone w celach handlowych); towary przywożone w celach sportowych (sprzęt sportowy i inne przedmioty do wykorzystania przez podróżnych w zawodach sportowych lub pokazach albo też do treningu na obszarze odprawy czasowej);

(g)materiały reklamujące turystykę (towary przywożone w celu zachęcania ludności do odwiedzania obcego kraju, w szczególności w celu brania udziału w spotkaniach lub manifestacjach o charakterze kulturalnym, religijnym, turystycznym, sportowym lub zawodowym);

(h)towary przywożone w celach humanitarnych (sprzęt medyczny, chirurgiczny i laboratoryjny oraz przesyłki towarów z pomocą, takie jak pojazdy i inne środki transportu, koce, namioty, domy z prefabrykatów lub inne towary pierwszej potrzeby, wysyłane jako pomoc dla dotkniętych klęską żywiołową lub podobnymi katastrofami) oraz

(i)zwierzęta przywożone w określonych celach (ujeżdżanie, trening, reprodukcja, podkuwanie lub ważenie, leczenie weterynaryjne, przeprowadzenie prób (mając na przykład na względzie kupno), udział w imprezach o charakterze publicznym, wystawach, konkursach, zawodach lub pokazach, udział w spektaklach (zwierzęta utrzymywane w cyrku itp.), wyjazdy o charakterze turystycznym (włącznie ze zwierzętami domowymi podróżnych), wykonywanie określonych zadań (psy lub konie policyjne, psy do poszukiwań, psy przewodnicy itp.), akcje ratunkowe, okresowe pędzenie bydła lub wypas, wykonywanie pracy lub transportu, wykorzystanie do celów medycznych (dostarczanie jadu węży itp.).

3.Każda ze Stron, na potrzeby odprawy czasowej towarów, o których mowa w ust. 2, niezależnie od ich pochodzenia, przyjmuje karnety ATA i konwencje stambulskie wydane na terytorium drugiej Strony, zatwierdzone tam i gwarantowane przez stowarzyszenie należące do międzynarodowego łańcucha gwarancji, poświadczone przez właściwe organy i ważne na obszarze celnym Strony dokonującej przywozu.

Artykuł CUSTMS 17. Pojedynczy punkt kontaktowy

Strony dążą do ustanowienia pojedynczego punktu kontaktowego, umożliwiającego przedsiębiorstwom handlowym składanie dokumentów lub wymaganych danych dla uczestniczących organów lub służb w związku z przywozem, wywozem lub tranzytem towarów za pośrednictwem jednego punktu wprowadzenia.

Artykuł CUSTMS 18. Ułatwienie ruchu ro-ro

1.    Ze względu na dużą liczbę przepraw morskich, w szczególności duże natężenie ruchu ro-ro między obszarami celnymi Stron, Strony postanawiają współpracować w celu ułatwienia takiego ruchu, jak również innych alternatywnych rodzajów ruchu.

2.    Strony uznają:

(a)prawo każdej ze Stron do przyjmowania w ramach ich odpowiednich ram prawnych formalności i procedur celnych ułatwiających handel w odniesieniu do ruchu między Stronami; oraz

(b)prawo portów, organów portowych i operatorów portowych do działania, w ramach porządków prawnych odpowiednich Stron, zgodnie ze swoimi zasadami oraz modelami operacyjnymi i biznesowymi.

3.    W tym celu Strony:

a)    przyjmują lub utrzymują procedury umożliwiające przedstawienie dokumentacji przywozowej oraz innych wymaganych informacji, w tym manifestów, w celu zapoczątkowania procedury przed przybyciem towarów, mając na uwadze szybsze zwolnienie towarów po ich przybyciu; oraz

b)    zobowiązują się ułatwić przedsiębiorstwom korzystanie z procedury tranzytowej, w tym z uproszczeń procedury tranzytowej przewidzianych w Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej.

4.    Strony zgodnie postanawiają wspierać współpracę między swoimi organami celnymi w odniesieniu do dwustronnych tras morskich oraz prowadzić wymianę informacji na temat funkcjonowania portów obsługujących ruch między Stronami oraz na temat mających zastosowanie przepisów i procedur. Będą podawać do wiadomości publicznej informacje na temat wprowadzonych przez nie środków i procesów ustanowionych przez porty w celu ułatwienia takiego ruchu oraz propagować wśród przedsiębiorstw wiedzę w tym zakresie.

Artykuł CUSTMS.19: Współpraca administracyjna w zakresie VAT i wzajemna pomoc przy odzyskiwaniu podatków i ceł

Właściwe organy Stron współpracują ze sobą w celu zapewnienia przestrzegania przepisów dotyczących VAT oraz odzyskiwania wierzytelności dotyczących podatków i ceł zgodnie z Protokołem o współpracy administracyjnej oraz zwalczaniu oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej oraz o wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł.

Artykuł CUSTMS. 20: Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia

1.    Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia:

a)    przeprowadza regularne konsultacje; oraz

b)    w odniesieniu do przeglądu postanowień załącznika CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy]:

(I)wspólnie zatwierdza uczestników programów w celu określenia mocnych i słabych stron we wdrażaniu załącznika CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy]; oraz

(II)wymienia poglądy na temat danych, które mają być wymieniane, oraz traktowania przedsiębiorców.

2.Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Celnej i Reguł Pochodzenia może przyjmować decyzje lub zalecenia:

a)    dotyczące wymiany informacji celnych, wzajemnego uznawania technik zarządzania ryzykiem, norm i kontroli ryzyka, środków bezpieczeństwa stosowanych przez organy celne, interpretacji indywidualnych, wspólnego podejścia do ustalania wartości celnej oraz dotyczące innych kwestii związanych z wykonaniem postanowień niniejszego rozdziału;

b)    dotyczące zasad automatycznej wymiany informacji, o której mowa w art. 10 [Automatyczna wymiana informacji] Protokołu o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych, oraz dotyczące innych kwestii związanych z wykonaniem tego Protokołu;

c)    dotyczące wszelkich kwestii związanych z wykonaniem załącznika CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy]; oraz

d)    dotyczące procedur konsultacji ustanowionych w art. ORIG.26 [Odmowa preferencyjnego traktowania taryfowego] we wszelkich kwestiach technicznych lub administracyjnych związanych z wdrażaniem rozdziału 2 [Reguły pochodzenia] niniejszego tytułu, w tym w sprawie uwag interpretacyjnych mających na celu zapewnienie jednolitego zarządzania regułami pochodzenia.

Artykuł CUSTMS.21: Zmiany

1.    Rada Partnerstwa może zmienić:

a) załącznik CUSTMS-1 [Upoważnieni przedsiębiorcy, Protokół o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych] oraz wykaz towarów określony w CUSTMS.16 [Odprawa czasowa] ust. 2; oraz

b) Protokół w sprawie współpracy administracyjnej i zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej oraz w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł.

2.    Specjalny Komitet Handlowy ds. Współpracy Administracyjnej w dziedzinie VAT oraz Odzyskiwania Podatków i Ceł może zmienić wartość, o której mowa w art. 33 ust. 4 Protokołu w sprawie współpracy administracyjnej i zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej oraz w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków i ceł.

Tytuł II: Usługi i inwestycje

Rozdział 1: Postanowienia ogólne

Artykuł SERVIN.1.1: Cel i zakres

1.Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do stworzenia klimatu sprzyjającego rozwojowi handlu i inwestycji między nimi.

2.Strony potwierdzają prawo do wprowadzania regulacji na swoich terytoriach w celu osiągnięcia uzasadnionych celów polityki, takich jak: ochrona zdrowia publicznego; usługi społeczne; edukacja publiczna; bezpieczeństwo; środowisko, w tym zmiana klimatu; moralność publiczna; ochrona socjalna lub ochrona konsumentów; prywatność i ochrona danych lub promowanie i ochrona różnorodności kulturowej.

3.Niniejszy tytuł nie ma zastosowania do środków odnoszących się do osób fizycznych Strony starających się o dostęp do rynku pracy drugiej Strony ani do środków dotyczących narodowości lub obywatelstwa, stałego pobytu czy też stałego zatrudnienia.

4.Niniejszy tytuł nie uniemożliwia Stronie stosowania środków regulujących wjazd lub pobyt czasowy osób fizycznych na jej terytorium, w tym środków niezbędnych do ochrony integralności granic i zapewnienia zorganizowanego przemieszczania się osób fizycznych przez jej granice, pod warunkiem że środki takie nie są stosowane w sposób niweczący lub naruszający korzyści przypadające drugiej Stronie na mocy postanowień niniejszego tytułu. Sam fakt wymagania wizy od osób fizycznych pochodzących tylko z niektórych państw nie jest uznawany za niweczący lub naruszający korzyści wynikające z niniejszego Tytułu.

5.Niniejszy tytuł ten nie ma zastosowania do:

(a)przewozów lotniczych lub powiązanych usług wspierających przewozy lotnicze 6 , innych niż:

(I)usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statków powietrznych;

(II)usługi komputerowego systemu rezerwacji;

(III)obsługa naziemna

(IV)następujące usługi świadczone z wykorzystaniem załogowych statków powietrznych, z zastrzeżeniem zgodności z odpowiednimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi Stron dotyczącymi dopuszczania statków powietrznych na ich terytorium, opuszczania przez nie terytorium i prowadzenia działalności w jego obrębie: gaszenie pożarów z powietrza; loty szkoleniowe; opryski; dokonywanie pomiarów; tworzenie map; fotografowanie; oraz inne wykonywane z powietrza usługi rolnicze, przemysłowe i inspekcyjne; oraz

(V)sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego;

(b)usług audiowizualnych

(c)krajowego kabotażu morskiego 7 ; oraz

(d)transport wodny śródlądowy.

6.Tytuł ten nie ma zastosowania do żadnego środka Strony w odniesieniu do zamówień publicznych na towary lub usługi zakupione do celów rządowych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania w dostarczaniu towarów lub świadczeniu usług w sprzedaży komercyjnej, niezależnie od tego, czy zamówienie to jest „zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. PPROC.2 [Włączenie niektórych postanowień GPA i zamówień objętych niniejszą Umową].

7.Z wyłączeniem art. SERVIN.2.6 [Wymogi dotyczące wyników] niniejszy tytuł nie ma zastosowania do subsydiów lub dotacji udzielanych przez Strony, w tym pożyczek, gwarancji i ubezpieczeń wspieranych przez rząd.

Artykuł SERVIN.1.2: Definicje

Na użytek niniejszego tytułu:

(a)„działania prowadzone w ramach wykonywania władzy publicznej” oznaczają działania, w tym świadczone usługi, które nie są realizowane na zasadach komercyjnych ani w ramach konkurencji z jednym przedsiębiorcą lub większą ich liczbą 8 ;

(b)„usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statków powietrznych” oznaczają takie działania, które są podejmowane na statku powietrznym lub w jego części, gdy jest on wycofany z użytku, i nie obejmują tzw. obsługi liniowej;

(c)„usługi komputerowego systemu rezerwacji” oznaczają usługi świadczone przy użyciu systemów komputerowych zawierających informacje o rozkładach lotów przewoźników lotniczych, dostępności oraz opłatach i zasadach pobierania opłat, za pomocą których to systemów można dokonywać rezerwacji lub wystawiać bilety;

(d)„przedsiębiorstwo objęte niniejszą Umową” oznacza przedsiębiorstwo na terytorium Strony ustanowione zgodnie z lit. h) przez inwestora drugiej Strony, zgodnie z obowiązującym prawem, istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy lub ustanowione po tej dacie;

(e)„transgraniczny handel usługami” oznacza świadczenie usług:

(I)z terytorium jednej Strony na terytorium drugiej Strony lub

(II)na terytorium jednej Strony na rzecz usługobiorcy pochodzącego z terytorium drugiej Strony;

(f)„działalność gospodarcza” oznacza wszelką działalność o charakterze przemysłowym, handlowym lub zawodowym lub działalność rzemieślniczą, w tym świadczenie usług, z wyjątkiem działań prowadzonych w ramach wykonywania władzy publicznej;

(g)„przedsiębiorstwo” oznacza osobę prawną, oddział lub przedstawicielstwo osoby prawnej;

(h)„zakładanie przedsiębiorstw” oznacza ustanowienie lub nabycie osoby prawnej, między innymi w oparciu o udział kapitałowy, lub założenie oddziału lub przedstawicielstwa na terytorium Strony w celu ustanowienia lub utrzymania trwałych powiązań gospodarczych;

(i)„obsługa naziemna” oznacza świadczenie w porcie lotniczym, na podstawie wynagrodzenia lub umowy, takich usług, jak: reprezentowanie przedsiębiorstw lotniczych, usługi w zakresie administracji i nadzoru; obsługa pasażerów; obsługa bagażu; obsługa ramp; usługi gastronomiczne; obsługa towarów i przesyłek; zaopatrzenie statków powietrznych w materiały napędowe; obsługa oraz sprzątanie statków powietrznych; transport naziemny oraz operacje lotnicze, czynności administracyjne związane z załogą i planowanie lotów; obsługa naziemna nie obejmuje: własnej obsługi naziemnej; ochrony; naprawy i obsługi technicznej statku powietrznego; lub eksploatacja niezbędnej scentralizowanej infrastruktury portu lotniczego, takiej jak: urządzenia odladzające, systemy dystrybucji paliwa, systemy obsługi bagażu i systemy transportu wewnątrzlotniskowego, lub zarządzania tą infrastrukturą;

(j)„inwestor Strony” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która zamierza założyć lub założyła przedsiębiorstwo zgodnie z lit. h), na terytorium drugiej Strony;

(k)„osoba prawna Strony” 9 oznacza:

(I)w odniesieniu do Unii:

A)    osobę prawną utworzoną lub zorganizowaną na mocy przepisów prawa Unii lub co najmniej jednego z jej państw członkowskich i prowadzącą na terytorium Unii istotną działalność gospodarczą rozumianą przez Unię Europejską, zgodnie z jej notyfikacją Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do WTO (WT/REG39/1), jako równoznaczną z pojęciem „skutecznego i trwałego powiązania” z gospodarką państwa członkowskiego Unii Europejskiej, czemu poświęcony jest art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE); oraz

B)    przedsiębiorstwa żeglugowe mające siedzibę poza Unią i kontrolowane przez osoby fizyczne z państwa członkowskiego, których statki są zarejestrowane w państwie członkowskim i pływają pod jego banderą;

(II)w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa:

A)    osobę prawną utworzoną lub zorganizowaną na mocy prawa Zjednoczonego Królestwa i prowadzącą znaczące operacje gospodarcze na terytorium Zjednoczonego Królestwa; oraz

B)    przedsiębiorstwa żeglugowe mające siedzibę poza Zjednoczonym Królestwem i kontrolowane przez osoby fizyczne ze Zjednoczonego Królestwa, których statki są zarejestrowane w Zjednoczonym Królestwie i pływają pod jego banderą;

(l)„działalność” oznacza prowadzenie i utrzymywanie przedsiębiorstwa, zarządzanie nim, korzystanie z niego, a także jego sprzedaż lub rozporządzanie nim w inny sposób;

(m)„kwalifikacje zawodowe” oznaczają kwalifikacje poświadczone dokumentem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji, doświadczenia zawodowego lub inne poświadczenie kompetencji;

(n)„sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego” oznaczają możliwość swobodnej sprzedaży i swobodnego wprowadzania do obrotu własnych usług z zakresu transportu lotniczego przez danego przewoźnika lotniczego, które obejmują wszystkie aspekty marketingu, takie jak badanie rynku, reklama i dystrybucja, ale nie obejmują wyceny usług transportu lotniczego ani mających zastosowanie warunków;

(o)„usługa” oznacza jakąkolwiek usługę w jakimkolwiek sektorze z wyjątkiem usług świadczonych w związku z wykonywaniem władzy publicznej;

(p)„usługi świadczone w związku z wykonywaniem władzy publicznej” oznaczają wszelkie usługi, które nie są świadczone na zasadach komercyjnych ani w ramach konkurencji z co najmniej jednym usługodawcą;

(q)„usługodawca” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która zamierza świadczyć lub świadczy usługi;

(r)„usługodawca Strony” oznacza osobę fizyczną lub prawną Strony, która zamierza świadczyć lub świadczy usługi.

Artykuł SERVIN.1.3: Odmowa przyznania korzyści

1.Strona może odmówić korzyści wynikających z niniejszego tytułu oraz z tytułu IV [Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne] niniejszego działu inwestorowi lub usługodawcy drugiej Strony, lub przedsiębiorstwu objętemu niniejszą Umową, jeżeli Strona odmawiająca przyjmuje lub zachowuje środki służące utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, w tym ochrony praw człowieka, które:

(a)zakazują transakcji z tym inwestorem, usługodawcą lub przedsiębiorstwem objętym niniejszą Umową lub

(b)zostałyby naruszone lub pominięte, gdyby korzyści wynikające z niniejszego tytułu oraz z tytułu IV [Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne] niniejszego działu zostały przyznane temu inwestorowi, usługodawcy lub przedsiębiorstwu objętemu niniejszą Umową, również w przypadku, gdy środki te zabraniają transakcji z osobą fizyczną lub prawną, która jest ich właścicielem lub sprawuje nad nimi kontrolę.

2.Dla większej pewności, ust. 1 ma zastosowanie do tytułu IV [Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne] niniejszego działu w zakresie, w jakim odnosi się on do usług lub inwestycji, w odniesieniu do których Strona odmówiła korzyści wynikających z niniejszego tytułu.

Artykuł SERVIN.1.4: Przegląd

1.Mając na uwadze wprowadzenie ewentualnych zmian postanowień niniejszego tytułu i zgodnie ze swoimi zobowiązaniami wynikającymi z umów międzynarodowych, Strony dokonują przeglądu swoich ram prawnych dotyczących handlu usługami i inwestycji, w tym niniejszej Umowy, zgodnie z art. FINPROV.3 [Przegląd].

2.Strony starają się, w stosownych przypadkach, dokonać przeglądu niezgodnych z wymogami środków i rezerwacji określonych w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki], załączniku SERVIN-2 [Przyszłe środki], załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] oraz załączniku SERVIN-4 [Usługodawcy umowni i niezależni specjaliści] oraz czynności związanych z osobami odbywającymi krótkoterminowe wizyty służbowe określonych w załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] w celu uzgodnienia ewentualnych zmian .leżących w ich wspólnym interesie.

3.    Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do usług finansowych.

Rozdział 2: Liberalizacja inwestycji

Artykuł SERVIN.2.1: Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środków Strony, które dotyczą zakładania przedsiębiorstwa w celu prowadzenia działalności gospodarczej i tego przedsiębiorstwa przez:

(a)inwestorów drugiej Strony;

(b)przedsiębiorstwa objęte niniejszą Umową oraz

(c)do celów art. SERVIN.2.6 [Wymogi dotyczące wyników] każdego przedsiębiorstwa na terytorium Strony przyjmującego lub utrzymującego ten środek.

Artykuł SERVIN.2.2: Dostęp do rynku

Strona nie może przyjmować ani utrzymywać, w odniesieniu do zakładania przedsiębiorstwa przez inwestora pochodzącego z terytorium drugiej Strony lub przez przedsiębiorstwo objęte niniejszą Umową, ani na całym swoim terytorium, ani na podstawie podziału terytorialnego, środków, które: 

(a)nakładają ograniczenia odnoszące się do: 

(i)    liczby przedsiębiorstw, które mogą prowadzić określoną działalność gospodarczą, czy to w postaci kontyngentów liczbowych, monopolów, praw wyłącznych, czy też wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(ii)    całkowitej wartości transakcji lub aktywów, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(iii)    całkowitej liczby transakcji lub całkowitej wielkości produkcji wyrażonych jako określone jednostki liczbowe, w postaci kontyngentów lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych 10 ; 11

(iv)    udziału kapitału zagranicznego, w postaci górnego progu procentowego ograniczającego udziały zagranicznych podmiotów albo całkowitą wartość inwestycji zagranicznych w ujęciu indywidualnym lub zbiorczym lub

(v)    całkowitej liczby osób fizycznych, które mogą być zatrudnione w danym sektorze lub które przedsiębiorstwo może zatrudniać i które są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej i bezpośrednio związane z jej prowadzeniem, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych lub

(b)stanowią ograniczenie lub wymagają szczególnego rodzaju podmiotowości prawnej lub spółki joint venture, poprzez które inwestor drugiej Strony może prowadzić działalność gospodarczą. 

Artykuł SERVIN.2.3: Traktowanie narodowe

1.Każda ze Stron przyznaje inwestorom drugiej Strony i przedsiębiorstwom objętym niniejszą Umową traktowanie nie mniej korzystne od traktowania, jakie Strona ta przyznaje, w podobnych sytuacjach, własnym inwestorom i ich przedsiębiorstwom, w odniesieniu do działalności na jej terytorium. 

2.Traktowanie przyznane przez Stronę na mocy ust. 1 oznacza:

(a)w odniesieniu do regionalnego lub lokalnego szczebla władz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, traktowanie nie mniej korzystne niż najkorzystniejsze traktowanie przyznane, w podobnych sytuacjach, przez ten szczebel władzy inwestorom ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz ich przedsiębiorstwom na jego terytorium oraz

(b)w odniesieniu do rządu lub państwa członkowskiego Unii Europejskiej, traktowanie nie mniej korzystne niż najkorzystniejsze traktowanie przyznane, w podobnych sytuacjach, przez ten rząd inwestorom tego państwa członkowskiego i ich przedsiębiorstwom na jego terytorium.

Artykuł SERVIN.2.4: Zasada największego uprzywilejowania

1.Każda ze Stron przyznaje inwestorom drugiej Strony i przedsiębiorstwom objętym niniejszą Umową traktowanie nie mniej korzystne od traktowania, jakie Strona ta przyznaje, w podobnych sytuacjach, inwestorom z państw trzecich oraz ich przedsiębiorstwom, w odniesieniu do działalności na jej terytorium.

2.Każda ze Stron przyznaje inwestorom drugiej Strony i przedsiębiorstwom objętym niniejszą Umową traktowanie nie mniej korzystne od traktowania, jakie Strona ta przyznaje, w podobnych sytuacjach, inwestorom z państw trzecich oraz ich przedsiębiorstwom, w odniesieniu do działalności na jej terytorium.

3.Ustępów 1 i 2 nie należy interpretować jako zobowiązujących Stronę do rozszerzenia na inwestorów drugiej Strony i przedsiębiorstwa objęte niniejszą Umową traktowania wynikającego z:

(a)umowy międzynarodowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub innej umowy międzynarodowej lub innego ustalenia międzynarodowego odnoszących się całkowicie lub głównie do opodatkowania; lub

(b)środków, w których przewidziano uznanie między innymi norm lub kryteriów dotyczących upoważniania, licencjonowania lub certyfikacji osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa do prowadzenia działalności gospodarczej, lub uznanie środków ostrożnościowych, o których mowa w ust. 3 załącznika do GATS dotyczącego usług finansowych.

4.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że „traktowanie”, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie obejmuje procedur dotyczących rozstrzygania sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami przewidzianych w innych umowach międzynarodowych.

5.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że istnienie przepisów materialnych w innych umowach międzynarodowych zawartych przez Stronę z państwem trzecim lub sama formalna transpozycja tych przepisów do prawa wewnętrznego w zakresie, w jakim jest to konieczne do włączenia ich do wewnętrznego porządku prawnego, nie stanowią same w sobie „traktowania”, o którym mowa w ust. 1 i 2. Środki Strony na podstawie tych postanowień mogą stanowić takie traktowanie i tym samym spowodować naruszenie niniejszego artykułu. 

Artykuł SERVIN.2.5: Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd

Strona nie wymaga, aby przedsiębiorstwo objęte niniejszą Umową powoływało na stanowiska w kadrze zarządzającej, kierowniczej lub w zarządzie osoby fizyczne posiadające określone obywatelstwo. 

Artykuł SERVIN.2.6: Wymogi dotyczące wyników

1.Strona nie nakłada i nie egzekwuje żadnego z następujących wymogów, ani też nie egzekwuje podjętych zobowiązań, w związku z zakładaniem przedsiębiorstwa lub działalnością dowolnego przedsiębiorstwa na jej terytorium:

(a)wywozu określonego poziomu lub odsetka towarów lub usług;

(b)osiągnięcia określonego poziomu lub odsetka udziału wewnętrznego;

(c)nabycia, wykorzystywania lub przyznawania preferencji towarom produkowanym lub usługom świadczonym na jej terytorium lub nabywaniu towarów lub usług od osób fizycznych lub prawnych lub wszelkich innych podmiotów na jej terytorium;

(d)powiązania w jakikolwiek sposób wolumenu lub wartości przywozu z wolumenem lub wartością wywozu lub z kwotą wpływów w walucie obcej związanych z danym przedsiębiorstwem;

(e)ograniczenia na jej terytorium sprzedaży towarów lub usług, które są produkowane lub świadczone przez to przedsiębiorstwo, poprzez powiązanie tej sprzedaży w jakikolwiek sposób z wolumenem lub wartością jej wywozu lub wpływów w walucie obcej;

(f)przekazywania lub zapewnienia dostępu do technologii, procesu produkcyjnego lub innej zastrzeżonej wiedzy osobie fizycznej lub prawnej lub każdemu innemu podmiotowi działającemu na jej terytorium 12 ;

(g)dostarczania wyłącznie z terytorium tej Strony towaru wyprodukowanego lub usługi świadczonej przez przedsiębiorstwo na określony rynek regionalny lub światowy;

(h)zlokalizowania siedziby głównej w konkretnym rejonie świata, który jest szerszy niż terytorium Strony lub rynek światowy na jej terytorium;

(i)zatrudniania określonej liczby lub odsetka osób fizycznych tej Strony;

(j)osiągnięcia danego poziomu lub wartości prac badawczo-rozwojowych na terytorium Strony;

(k)ograniczenia wywozu lub sprzedaży na wywóz lub

(l)w odniesieniu do wszelkich umów licencyjnych obowiązujących w czasie, kiedy wymóg ten jest nakładany lub egzekwowany lub gdy egzekwowane jest zobowiązanie, lub w odniesieniu do wszelkich przyszłych umów licencyjnych zawartych dobrowolnie między przedsiębiorstwem a osobą fizyczną lub prawną lub też dowolnym innym podmiotem na terytorium Strony, jeżeli wymóg jest nakładany lub egzekwowany lub egzekwowane jest zobowiązanie, w sposób, który stanowi bezpośrednią ingerencję w tę umowę licencyjną przez wykonywanie pozasądowej władzy publicznej Strony, przyjęcia:

(i)    stawki lub kwoty opłaty licencyjnej poniżej pewnego poziomu lub

(ii)    określonego okresu obowiązywania umowy licencyjnej.

Niniejsza litera nie ma zastosowania w przypadku, gdy umowa licencji zawierana jest między przedsiębiorstwem a Stroną. Do celów niniejszej litery „umowa licencji” oznacza każdą umowę dotyczącą udzielania licencji na technologię, proces produkcji lub inną prawnie zastrzeżoną wiedzę.

2.Strona nie uzależnia otrzymania lub dalszego otrzymywania korzyści, które są związane z zakładaniem przedsiębiorstwa lub działalnością jakiegokolwiek przedsiębiorstwa na jej terytorium, od wywiązania się z któregokolwiek z poniższych wymogów:

(a)osiągnięcia określonego poziomu lub odsetka udziału wewnętrznego;

(b)nabycia lub wykorzystania towarów produkowanych lub usług świadczonych na terytorium Strony lub przyznania preferencji względem takich towarów lub usług, lub też nabycia towarów lub usług od osób fizycznych lub prawnych bądź innych podmiotów na terytorium Strony;

(c)powiązania w jakikolwiek sposób wolumenu lub wartości przywozu z wolumenem lub wartością wywozu lub z kwotą wpływów w walucie obcej związanych z danym przedsiębiorstwem;

(d)ograniczenia na jej terytorium sprzedaży towarów lub usług, które są produkowane lub świadczone przez to przedsiębiorstwo, poprzez powiązanie tej sprzedaży w jakikolwiek sposób z wolumenem lub wartością jej wywozu lub wpływów w walucie obcej lub

(e)ograniczenia wywozu lub sprzedaży eksportowej.

3.Postanowień ust. 2 nie można interpretować jako uniemożliwiających Stronie uzależnienie otrzymania lub dalszego otrzymywania korzyści związanych z działalnością jakiegokolwiek przedsiębiorstwa na jej terytorium od wywiązania się z wymogu ulokowania produkcji, świadczenia usług, szkolenia lub zatrudnienia pracowników, budowy lub rozbudowy poszczególnych zakładów lub prowadzenia prac badawczo-rozwojowych na jej terytorium.

4.Postanowienia ust. 1 lit. f) i l) nie mają zastosowania, gdy:

(a)sąd, sąd administracyjny lub urząd ds. konkurencji na podstawie prawa konkurencji Strony nałożyły lub wyegzekwowały wymóg lub wyegzekwowały zobowiązanie w celu zapobieżenia ograniczeniu lub zakłóceniu konkurencji lub zaradzenia takiemu ograniczeniu lub zakłóceniu; lub

(b)Strona zezwala na korzystanie z prawa własności intelektualnej zgodnie z art. 31 lub 31bis porozumienia TRIPS lub przyjmuje lub utrzymuje środki wymagające ujawnienia danych lub informacji zastrzeżonych, które wchodzą w zakres art. 39 ust. 3 porozumienia TRIPS i są z nim zgodne.

5.Do wymogów dotyczących kwalifikacji towarów lub usług w odniesieniu do udziału w programach wspierania eksportu i pomocy zagranicznej nie stosuje się postanowień ust. 1 lit. a)–c) i ust. 2 lit. a)–b).

6.    Dla większej przejrzystości należy zaznaczyć, że niniejszy artykuł nie wyklucza egzekwowania przez właściwe organy Strony jakiegokolwiek zobowiązania podjętego między osobami innymi niż Strona, które nie było bezpośrednio lub pośrednio nałożone lub wymagane przez tę Stronę.

7.    Dla większej pewności należy wyjaśnić, że ust. 2 lit. a) i b) nie mają zastosowania do wymogów nałożonych przez Stronę dokonującą przywozu w odniesieniu do składu towarów, który jest niezbędny, aby uznać je za kwalifikujące się do taryf lub kontyngentów preferencyjnych.

8.    Ust. 1 lit. l) nie ma zastosowania, jeżeli wymóg został nałożony lub wyegzekwowany lub zobowiązanie zostało wyegzekwowane przez organ sądowy jako godziwe wynagrodzenie na mocy prawa autorskiego Strony.

9.    Strona nie nakłada ani nie egzekwuje żadnego środka niezgodnego z jej zobowiązaniami wynikającymi z Porozumienia w sprawie środków dotyczących inwestycji i związanych z handlem (TRIMs), nawet jeżeli środek taki został wymieniony przez tę Stronę w ZAŁĄCZNIKU SERVIN-1 [Obowiązujące środki] lub w ZAŁĄCZNIKU SERVIN-2 [Przyszłe środki].

10.    Dla większej pewności należy wyjaśnić, że niniejszego artykułu nie należy interpretować jako wymagającego od Strony zezwolenia na świadczenie określonej usługi w wymiarze transgranicznym, jeżeli Strona ta przyjmuje lub utrzymuje ograniczenia lub zakazy dotyczące takiego świadczenia usług, które są zgodne z zastrzeżeniami, warunkami lub kwalifikacjami określonymi w odniesieniu do sektora, podsektora lub działalności wymienionych w ZAŁĄCZNIKU SERVIN-1 [Obowiązujące środki] lub ZAŁĄCZNIKU SERVIN-2 [Przyszłe środki].

11.    Spełnienie warunku uzyskania lub dalszego uzyskiwania korzyści, o których mowa w ust. 2, nie stanowi wymogu ani zobowiązania lub zobowiązania do celów ust. 1.

Artykuł SERVIN.2.7: Środki niespełniające wymogów i wyjątki

1.Art. SERVIN.2.2 [Dostęp do rynku], SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe], SERVIN.2.4 [Zasada największego uprzywilejowania], SERVIN.2.5 [Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd] oraz SERVIN.2.6 [Wymogi dotyczące wyników] nie mają zastosowania do:

(a)wszelkich istniejących środków niezgodnych Strony na poziomie:

(i)    w odniesieniu do Unii:

A)    Unii, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN.1 [Obowiązujące środki];

B)    władz centralnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN.1 [Obowiązujące środki];

C)    władz regionalnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN.1 [Obowiązujące środki]; lub

D)    władz lokalnych, innych niż wskazanych w lit. C) oraz

(ii)    w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa:

A)    władz centralnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN.1 [Obowiązujące środki];

B)    [władz regionalnych], zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN.1 [Obowiązujące środki];

lub

C)    władz lokalnych;

(b)dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia obowiązywania wszelkich środków niespełniających wymogów, o których mowa w lit. a), lub 

(c)zmiany środka niespełniającego wymogów, o których mowa w lit. a) i b) niniejszego ustępu, pod warunkiem że nie zmniejsza to jego zgodności, istniejącej bezpośrednio przed zmianą, z art. SERVIN.2.2 [Dostęp do rynku], art. SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe], art. SERVIN.2.4 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania], art. SERVIN.2.5 [Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd] lub art. SERVIN.2.6 [Wymogi dotyczące wyników].

2.Art. SERVIN.2.2 [Dostęp do rynku], SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe], art. SERVIN 2.4 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania], art. SERVIN.2.5 [Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd] lub art. SERVIN.2.6 [Wymogi dotyczące wyników] nie mają zastosowania do środka Strony, który jest zgodny z zastrzeżeniami, warunkami lub kwalifikacjami określonymi w odniesieniu do sektora, podsektora lub działalności wymienionych w załączniku SERVIN.2 [Przyszłe środki].

3.Art. SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe] i 2.4 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania] nie mają zastosowania do żadnego środka, który stanowi wyjątek lub odstępstwo od art. 3 lub 4 porozumienia TRIPS, jak szczegółowo określono w art. 3–5 niniejszej Umowy.

4.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że art. SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe] oraz art. 2.4 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania] nie należy interpretować jako uniemożliwiających Stronie określanie wymogów informacyjnych, między innymi do celów statystycznych, w związku z zakładaniem lub prowadzeniem działalności przez inwestorów drugiej Strony lub przedsiębiorstw objętych niniejszą Umową, pod warunkiem że nie stanowi to sposobu na uchylenie się od zobowiązań tej Strony wynikających z tych artykułów.

Rozdział 3: Transgraniczny handel usługami

Artykuł SERVIN.3.1: Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środków Strony, które wywierają wpływ na transgraniczny handel usługami świadczonymi przez usługodawców drugiej Strony.

Artykuł SERVIN.3.2: Dostęp do rynku

Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje, zarówno na całym swoim terytorium, jak i na podstawie podziału terytorialnego, środków, które:

(a)nakładają ograniczenia odnoszące się do:

(i)    liczby usługodawców, którzy mogą świadczyć określoną usługę, bez względu na to, czy ma ona charakter kwot liczbowych, monopoli, wyłączności na dostawy usług czy wymogu testu potrzeb ekonomicznych;

(ii)    łącznej wartości transakcji usługowych lub aktywów w formie kwot liczbowych lub do wymogu przeprowadzenia testu potrzeb ekonomicznych lub

(iii)    łącznej liczby operacji usługowych lub łącznego wolumenu wykonanych usług wyrażonych jako określone jednostki liczbowe w formie kwot lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych 13 lub

b)    szczególnych rodzajów podmiotowości lub spółek joint venture, za pośrednictwem których usługodawca może świadczyć usługi.

Artykuł SERVIN.3.3: Obecność lokalna

Strona nie może wymagać od usługodawcy drugiej Strony ustanowienia ani prowadzenia przedsiębiorstwa lub posiadania siedziby na jej terytorium jako warunku transgranicznego świadczenia usługi.

Artykuł SERVIN.3.4: Traktowanie narodowe

1.Każda ze Stron przyznaje usługom i usługodawcom drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne od tego, jakie przyznaje w podobnych warunkach własnym usługom i usługodawcom.

2.Strona może spełniać wymóg określony w ust. 1 poprzez przyznanie usługom i usługodawcom drugiej Strony traktowania z formalnego punktu widzenia identycznego z tym, które stosuje wobec własnych podobnych usług i usługodawców, lub od niego różnego z formalnego punktu widzenia.

3.Traktowanie identyczne lub różne z formalnego punktu widzenia uważane jest za mniej korzystne, jeżeli zmienia ono warunki konkurencji na korzyść usług lub usługodawców pochodzących z terytorium danej Strony w porównaniu z podobnymi usługami lub usługodawcami drugiej Strony.

4.Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie może być interpretowane jako wymagające od którejkolwiek ze Stron rekompensaty za nieodłączne niekorzystne czynniki konkurencji, które wynikają z faktu, że odnośne usługi lub usługodawcy pochodzą z zagranicy.

Artykuł SERVIN.3.5: Zasada największego uprzywilejowania

1.Każda ze Stron przyznaje usługom i usługodawcom drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne od tego, jakie przyznaje w podobnych warunkach usługom i usługodawcom z państwa trzeciego.

2.Ustępu 1 nie należy interpretować jako zobowiązującego Stronę do rozszerzenia na usługi i usługodawców drugiej Strony korzystniejszego traktowania wynikającego z:

(a)umowy międzynarodowej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub innej umowy międzynarodowej lub innego ustalenia międzynarodowego odnoszących się całkowicie lub głównie do opodatkowania; lub

(b)środków, w których przewidziano uznanie między innymi norm lub kryteriów dotyczących upoważniania, licencjonowania lub certyfikacji osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa do prowadzenia działalności gospodarczej, lub środków ostrożnościowych, o których mowa w ust. 3 załącznika do GATS dotyczącego usług finansowych.

3.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że istnienie przepisów materialnych w innych umowach międzynarodowych zawartych przez Stronę z państwem trzecim lub sama formalna transpozycja tych postanowień do prawa wewnętrznego w zakresie, w jakim jest to konieczne do włączenia ich do wewnętrznego porządku prawnego, nie stanowią same w sobie „traktowania”, o którym mowa w ust. 1. Środki Strony na podstawie tych postanowień mogą stanowić takie traktowanie i tym samym spowodować naruszenie niniejszego artykułu.

Artykuł SERVIN.3.6: Środki niespełniające wymogów

1.Postanowienia art. SERVIN.3.2 [Dostęp do rynku], art. SERVIN.3.3 [Obecność lokalna], art. SERVIN.3.4 [Traktowanie narodowe] oraz art. SERVIN.3.5 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania] nie mają zastosowania do:

(a)wszelkich istniejących środków niezgodnych Strony na poziomie:

(i)    w odniesieniu do Unii:

A)    Unii, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B)    władz centralnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

C)    władz regionalnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

D)    władz lokalnych, innych niż wskazanych w lit. C) oraz

(ii)    w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa:

A)    władz centralnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B)    władz regionalnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

C)    władz lokalnych;

(b)dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia obowiązywania wszelkich środków niespełniających wymogów, o których mowa w lit. a), lub

(c)zmiany środka niespełniającego wymogów, o których mowa w lit. a) i b) niniejszego ustępu, w zakresie, w jakim nie zmniejsza ona jego zgodności, istniejącej bezpośrednio przed zmianą, z art. SERVIN.3.2 [Dostęp do rynku], SERVIN.3.3 [Obecność lokalna], SERVIN.3.4 [Traktowanie narodowe] i SERVIN.3.5 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania], w brzmieniu obowiązującym bezpośrednio przed tą zmianą.

2.Postanowienia art. SERVIN.3.2 [Dostęp do rynku], SERVIN.3.3 [Obecność lokalna], SERVIN.3.4 [Traktowanie narodowe] i SERVIN.3.5 [Klauzula najwyższego uprzywilejowania] nie mają zastosowania do wszelkich środków Strony zgodnych z zastrzeżeniami, warunkami lub kwalifikacjami określonymi w odniesieniu do sektora, podsektora lub działalności wymienionych w załączniku SERVIN-2 [Przyszłe środki].

Rozdział 4: Przyjazd i czasowy pobyt osób fizycznych odbywających wizyty służbowe

Artykuł SERVIN.4.1: Zakres i definicje

1.Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środków Strony, które wpływają na prowadzenie działalności gospodarczej w związku z przyjazdem i czasowym pobytem na jej terytorium osób fizycznych drugiej Strony, które odbywają wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osób świadczących usługi kontraktowe, osób wykonujących wolne zawody, osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa oraz osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe.

2.W zakresie nieobjętym niniejszym rozdziałem stosuje się wszystkie wymogi przewidziane w prawie danej Strony dotyczące wjazdu i czasowego pobytu osób fizycznych, w tym przepisy ustawowe i wykonawcze dotyczące okresu pobytu.

3.Niezależnie od postanowień niniejszego rozdziału nadal mają zastosowanie przepisy prawa obowiązujące na terytorium danej Strony dotyczące pracy i zabezpieczenia społecznego, w tym również przepisy ustawowe i wykonawcze dotyczące płacy minimalnej i układów zbiorowych.

4.Zobowiązania dotyczące przyjazdu i pobytu czasowego osób fizycznych odbywających wizyty służbowe nie mają zastosowania do przypadków, w których celem lub skutkiem wjazdu i pobytu czasowego jest ingerowanie lub wpłynięcie w inny sposób na wynik sporu zbiorowego albo negocjacji pracowniczych lub kierowniczych, lub zatrudnienie osób fizycznych uczestniczących w takim sporze.

5.Do celów niniejszego rozdziału:

(a)„osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa” oznaczają osoby fizyczne pracujące na wyższych stanowiskach w ramach osoby prawnej Strony, które:

(i)    są odpowiedzialne za założenie przedsiębiorstwa takiej osoby prawnej na terytorium drugiej Strony;

(ii)    nie oferują ani nie świadczą usług, ani nie prowadzą działalności gospodarczej innej niż działalność wymagana do celów zakładania przedsiębiorstwa oraz oraz

(iii)    nie otrzymują wynagrodzenia ze źródła znajdującego się na terytorium drugiej Strony;

(b)„usługodawcy umowni” oznaczają osoby fizyczne zatrudnione przez osobę prawną jednej ze Stron (nie będącą agencją zajmującą się usługami rekrutacji i pozyskiwania personelu), która nie ma siedziby na terytorium drugiej Strony i która zawarła w dobrej wierze umowę na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy na świadczenie usług na rzecz klienta końcowego na terytorium drugiej Strony, wymagających czasowego pobytu jej pracowników, którzy:

(i)    zaoferowali ten sam rodzaj usług co pracownicy osoby prawnej przez okres nie krótszy niż jeden rok bezpośrednio poprzedzający datę złożenia wniosku o wjazd i pobyt czasowy;

(ii)    mają, na dzień wskazany w umowie, co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe, uzyskane po osiągnięciu pełnoletności, w sektorze działalności, który jest przedmiotem umowy, posiadają wykształcenie wyższe lub kwalifikacje potwierdzające posiadanie wiedzy na równoważnym poziomie oraz kwalifikacje zawodowe wymagane zgodnie z prawem do wykonywania takiej działalności na terytorium drugiej Strony 14 oraz

(iii)    nie otrzymują wynagrodzenia ze źródła znajdującego się na terytorium drugiej Strony;

(c)„osoby wykonujące wolny zawód” oznaczają osoby fizyczne świadczące usługi i prowadzące działalność na własny rachunek na terytorium Strony, które:

(i)    nie posiadają przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony;

(ii)    zawarły w dobrej wierze umowę (inną niż za pośrednictwem agencji świadczącej usługi rekrutacji i pozyskiwania personelu) na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy na świadczenie usług na rzecz klienta końcowego na terytorium drugiej Strony, wymagających ich czasowej obecności oraz

(iii)    na dzień złożenia wniosku o wjazd i pobyt czasowy mają co najmniej sześcioletnie doświadczenie zawodowe związane z daną działalnością, wykształcenie wyższe lub kwalifikacje potwierdzające wiedzę na równorzędnym poziomie oraz kwalifikacje zawodowe wymagane zgodnie z prawem do wykonywania takiej działalności na terytorium drugiej Strony 15 ;

(d)„osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa” oznaczają osoby fizyczne, które:

(i)    zostały zatrudnione przez osobę prawną jednej ze Stron lub były jej wspólnikami przez okres bezpośrednio poprzedzający datę przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, nie krótszy niż jeden rok w przypadku kadry kierowniczej i specjalistów oraz nie krótszy niż sześć miesięcy w przypadku pracowników odbywających staż;

(ii)    w momencie składania wniosku zamieszkują poza terytorium drugiej Strony;

(iii)    są czasowo przeniesione do przedsiębiorstwa osoby prawnej na terytorium drugiej Strony, które jest członkiem tej samej grupy co osoba prawna, z której pochodzi, w tym jej przedstawicielstwa, filii, oddziału lub spółki dominującej 16 oraz

(iv)    należą do jednej z następujących kategorii:

A)    kadra kierownicza 17 ;

B)    specjaliści; lub

C)    pracownicy odbywający staż;

(e)„kierownik” oznacza osobę fizyczną pracującą na wyższym stanowisku, która zajmuje się przede wszystkim zarządzaniem przedsiębiorstwem na terytorium drugiej Strony, podlegającą ogólnemu nadzorowi lub kierownictwu głównie ze strony zarządu lub udziałowców przedsiębiorstwa, lub osób o podobnej funkcji, i której obowiązki obejmują:

(i)    kierowanie przedsiębiorstwem lub jego departamentem lub działem;

(ii)    nadzór i kontrolę pracy innych pracowników odpowiedzialnych za nadzór i zarządzanie oraz sprawujących funkcje techniczne oraz

(iii)    decyzje dotyczące zatrudniania, zwalniania lub innych działań związanych z zarządzaniem personelem;

(f)„specjalista” oznacza osobę fizyczną posiadającą specjalistyczną wiedzę, która jest istotna dla obszarów działalności przedsiębiorstwa, technik lub zarządzania, ocenianą z uwzględnieniem nie tylko wiedzy właściwej dla danego przedsiębiorstwa, ale również tego, czy dana osoba posiada wysokie kwalifikacje, w tym odpowiednie doświadczenie zawodowe w zakresie danego rodzaju pracy lub działalności wymagających szczególnej wiedzy technicznej, łącznie z akredytacją w przypadku zawodu regulowanego; oraz

(g)„pracownik odbywający staż” oznacza osobę fizyczną posiadającą dyplom ukończenia studiów wyższych, która jest czasowo przenoszona, aby rozwijać swoją karierę zawodową lub przejść szkolenie w zakresie technik lub metod prowadzenia działalności gospodarczej i otrzymuje wynagrodzenie w trakcie trwania przeniesienia 18 .

6.Umowa o świadczenie usług, o której mowa w ust. 5 lit. b) i c), musi być zgodna z wymogami prawa obowiązującego na terytorium Strony, na którym umowa jest realizowana.

Artykuł SERVIN.4.2: Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa

1.Z zastrzeżeniem stosownych warunków i kwalifikacji określonych w ZAŁĄCZNIKU SERVIN-3 [Zastrzeżenia dla osób odbywających wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa i osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe]:

(a)każda ze Stron zezwala na:

(i)    wjazd i pobyt czasowy osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa;

(ii)    wjazd i pobyt czasowy osób odbywających wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa bez wymogu uzyskania zezwolenia na pracę lub zastosowania innych procedur wymagających uprzedniego zezwolenia i mających podobny cel; oraz

(iii)    zatrudnienie na swoim terytorium osób przeniesionych wewnątrz przedsiębiorstwa drugiej Strony;

(b)Strona nie utrzymuje ani nie przyjmuje ograniczeń w postaci kontyngentów określonych liczbowo lub testów potrzeb ekonomicznych w odniesieniu do całkowitej liczby osób fizycznych, które w określonym sektorze mają pozwolenie na wjazd w charakterze osób odbywających wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa lub które inwestor drugiej Strony może zatrudnić jako osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa, albo na podstawie podziału terytorialnego, albo na podstawie całego swojego terytorium; oraz

(c)każda ze Stron przyznaje osobom przeniesionym wewnątrz przedsiębiorstwa i osobom odbywającym wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa reprezentującym drugą Stronę, podczas ich czasowego pobytu na swoim terytorium, traktowanie nie mniej korzystne od tego, które przyznaje, w podobnych sytuacjach, osobom fizycznym pochodzącym ze swojego terytorium.

2.Dopuszczalna długość pobytu wynosi maksymalnie trzy lata w przypadku kadry kierowniczej i specjalistów, jeden rok w przypadku pracowników odbywających staż oraz 90 dni w okresie sześciu miesięcy w przypadku osób odbywających wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa.

Artykuł SERVIN.4.3: Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe

1.Z zastrzeżeniem odpowiednich warunków i kwalifikacji określonych w załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] każda ze Stron zezwala na przyjazd i czasowy pobyt osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe reprezentujących drugą Stronę do celów wykonywania czynności wymienionych w załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, pracownicy przenoszeni wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe], z zastrzeżeniem następujących warunków:

(a)osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe nie prowadzą sprzedaży swoich towarów ani nie świadczą usług na rzecz ogółu społeczeństwa;

(b)osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe nie otrzymują na swoją rzecz wynagrodzenia ze źródła zlokalizowanego na terytorium Strony, gdzie przebywają czasowo oraz

(c)osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe nie świadczą usług w ramach umowy zawartej między osobą prawną niemającą siedziby na terytorium Strony, na którym przebywają czasowo, a klientem na tym terytorium, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe].

2.O ile w załączniku SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] nie określono inaczej, Strona zezwala na wjazd osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe bez wymogu posiadania zezwolenia na pracę, testu potrzeb ekonomicznych lub innych procedur uprzedniej zgody o podobnym zamiarze.

3.Jeżeli osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe reprezentujące jedną ze Stron są zaangażowane w świadczenie usług na rzecz klienta na terytorium Strony, na którym przebywają czasowo zgodnie z załącznikiem SERVIN-3 [Osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa, osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe], Strona ta przyznaje im, w odniesieniu do świadczenia tej usługi, traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie, które w podobnych sytuacjach przyznaje własnym usługodawcom.

4.Dopuszczalny czas pobytu wynosi do 90 dni w dowolnym okresie 6 miesięcy.

Artykuł SERVIN.4.4: Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolny zawód

1.W odniesieniu do sektorów, podsektorów i działalności określonych w załączniku SERVIN-4 [Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolny zawód] i z zastrzeżeniem odpowiednich warunków i kwalifikacji w nim określonych:

(a)Strona zezwala na wjazd i czasowy pobyt na jej terytorium usługodawców umownych i osób wykonujących wolny zawód;

(b)Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje ograniczeń w postaci kontyngentów określonych liczbowo lub testu potrzeb ekonomicznych w odniesieniu do całkowitej liczby usługodawców umownych i osób wykonujących wolny zawód pochodzących z terytorium drugiej Strony, którym zezwolono na wjazd i pobyt czasowy oraz

(c)każda ze Stron przyznaje usługodawcom umownym i osobom wykonującym wolny zawód pochodzącym z terytorium drugiej Strony, w odniesieniu do usług świadczonych przez nich na jej terytorium, traktowanie nie mniej korzystne od tego, które zapewnia w podobnych okolicznościach krajowym usługodawcom.

2.Dostęp przyznany na mocy niniejszego artykułu odnosi się wyłącznie do usługi będącej przedmiotem umowy i nie uprawnia do stosowania tytułu zawodowego Strony, na której terytorium usługa jest świadczona.

3.Liczba osób objętych umową o świadczenie usług nie może być większa niż jest to niezbędne do wykonania umowy, zgodnie z przepisami prawa Strony, na której terytorium usługa jest świadczona.

4.Dopuszczalny czas pobytu nie może przekraczać łącznie 12 miesięcy lub okresu obowiązywania umowy, w zależności od tego, który z tych okresów będzie krótszy.

Artykuł SERVIN.4.5: Środki niespełniające wymogów

W zakresie, w jakim dany środek ma wpływ na czasowy pobyt osób fizycznych odbywających wizyty służbowe, art. SERVIN.4.2 [Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa] ust. 1 lit. b) i c), art. SERVIN.4.3 [Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] ust. 3 oraz art. SERVIN.4.4 [Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolny zawód] ust. 1 lit. b) i c) nie mają zastosowania do: 

(a)wszelkich istniejących środków niezgodnych Strony na poziomie:

(i)    w odniesieniu do Unii:

A)    Unii, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B)    władz centralnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

C)    władz regionalnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

D)    władz lokalnych, innych niż wskazanych w lit. C) oraz

(ii)    w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa:

A)    władz centralnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B)    [władz regionalnych], zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

C)    władz lokalnych;

(b)dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia obowiązywania wszelkich środków niespełniających wymogów, o których mowa w lit. a),

(c)zmiany środka niespełniającego wymogów, o których mowa w lit. a) i b) niniejszego artykułu, w zakresie, w jakim nie zmniejsza ona jego zgodności, istniejącej bezpośrednio przed zmianą, z art. SERVIN.4.2 [Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa] ust. 1 lit. b) i c), art. SERVIN.4.3 [Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] ust. 3 i art. SERVIN 4.4 [Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolny zawód] ust. 1 lit. b) i c). lub

(d)wszelkich środków Strony zgodnych z warunkami lub kwalifikacjami określonymi w załączniku SERVIN-2 [Przyszłe środki].

Artykuł SERVIN.4.6: Przejrzystość

1.Każda ze Stron udostępnia publicznie informacje na temat odpowiednich środków dotyczących wjazdu i czasowego pobytu osób fizycznych drugiej Strony, o których to środkach mowa w art. SERVIN.4.1 [Zakres i definicje] ust. 1.

2.Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują, w zakresie w jakim jest to możliwe, następujące informacje odnoszące się do wjazdu i czasowego pobytu osób fizycznych:

(a)kategorii wiz, pozwoleń lub wszelkich podobnych rodzajów zezwolenia w odniesieniu do wjazdu i pobytu czasowego;

(b)wymaganych dokumentów oraz warunków, jakie należy spełnić;

(c)sposobu złożenia wniosku i możliwości jego złożenia, np. w urzędzie konsularnym lub w internecie;

(d)opłat za wniosek oraz orientacyjnego terminu rozpatrzenia wniosku;

(e)maksymalną długość pobytu na podstawie każdego rodzaju zezwolenia opisanego w lit. a);

(f)warunków możliwego przedłużenia lub odnowienia;

(g)przepisy dotyczące towarzyszących osób pozostających na utrzymaniu;

(h)dostępnych procedur przeglądu i odwołania oraz

(i)odpowiednie przepisy ogólnego zastosowania odnoszące się do czasowego przyjazdu i pobytu osób fizycznych odbywających wizyty służbowe.

3.W odniesieniu do informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, każda ze Stron dokłada starań, aby bezzwłocznie informować drugą Stronę o wprowadzeniu wszelkich nowych wymogów i procedur lub zmian w wymogach i procedurach, mających wpływ na bieżące wnioski o przyznanie prawa do wjazdu, pobytu czasowego oraz, w stosownych przypadkach, zezwolenie na pracę na terytorium pierwszej Strony.

Rozdział 5: Ramy regulacyjne

Sekcja 1: Regulacje wewnętrzne

Artykuł SERVIN.5.1: Zakres i definicje

1.Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków wprowadzanych przez Strony w odniesieniu do wymogów i procedur w zakresie licencjonowania, wymogów i procedur dotyczących kwalifikacji oraz formalności i norm technicznych, które mają wpływ na:

(a)transgraniczny handel usługami;

(b) zakładanie lub działalność przedsiębiorstw lub

(c)świadczenie usługi przez osobę fizyczną jednej Strony przebywającą na terytorium drugiej Strony, jak określono w art. SERVIN.4.1 [Zakres i definicje].

Niniejsza sekcja ma zastosowanie wyłącznie do tych środków dotyczących norm technicznych, które mają wpływ na obrót usługami. Do celów niniejszej sekcji termin „normy techniczne” nie obejmuje regulacyjnych lub wykonawczych norm technicznych mających zastosowanie do usług finansowych.

2.Niniejsza sekcja nie ma zastosowania do wymogów i procedur w zakresie licencjonowania, a także wymogów i procedur dotyczących kwalifikacji oraz norm technicznych dotyczących środka:

(a)który nie jest zgodny z art. SERVIN.2.2 [Dostęp do rynku] lub art. 2.3 [Traktowanie narodowe] i o którym mowa w art. SERVIN.2.7 [Środki niespełniające wymogów i wyjątki] ust. 1 lit. a)–c) lub art. SERVIN.3.2 [Dostęp do rynku], art. SERVIN.3.3 [Obecność lokalna] lub art. SERVIN.3.4 [Traktowanie narodowe] i o którym mowa w art. SERVIN.3.6 [Środki niespełniające wymogów] ust. 1 lit. a)–c) lub w art. SERVIN 4.2 [Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa i osoby odbywające wizyty służbowe do celów zakładania przedsiębiorstwa] ust. 1 lit. b) i c), lub art. SERVIN 4.3 [Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe] ust. 3, lub art. SERVIN 4.4 [Usługodawcy umowni oraz osoby wykonujące wolny zawód] ust. 1 lit. b) i c) i o którym mowa w art. SERVIN 4.5 [Środki niespełniające wymogów] ust. 1; lub

(b)o których mowa w art. SERVIN.2.7 [środki niespełniające wymogów i wyjątki] ust. 2 lub art. SERVIN.3.6 [Środki niespełniające wymogów] ust. 2.

3.Do celów niniejszej sekcji:

(a)„zezwolenie” oznacza udzielenie pozwolenia na prowadzenie działalności, o której mowa w ust. 1 lit. a)–c), wynikającej z procedury, której musi przestrzegać osoba fizyczna lub prawna w celu wykazania zgodności z wymogami w zakresie licencjonowania, wymogami dotyczącymi kwalifikacji, normami technicznymi lub formalnościami do celów uzyskania, utrzymania lub przedłużenia tego pozwolenia; oraz

(b)„właściwy organ” oznacza organ administracji centralnej, regionalnej lub lokalnej bądź podmiot pozarządowy uczestniczący w sprawowaniu władzy delegowanej przez organy administracji centralnej, regionalnej lub lokalnej, odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących zezwoleń, o których mowa w lit. a).

Artykuł SERVIN.5.2: Składanie wniosków

Każda ze Stron nie wymaga, w zakresie, w jakim jest to możliwe, aby wnioskodawca zwracał się do więcej niż jednego właściwego organu w sprawie każdego wniosku o udzielenie zezwolenia. Jeżeli działalność będąca przedmiotem wniosku o udzielenie zezwolenia podlega jurysdykcji wielu właściwych organów, może zaistnieć konieczność złożenia wielu wniosków o udzielenie zezwolenia.

Artykuł SERVIN.5.3: Terminy składania wniosków

Jeżeli Strona wymaga zezwolenia, zapewnia ona, aby jej właściwe organy umożliwiały, w zakresie, w jakim jest to możliwe, składanie wniosków w dowolnym czasie w ciągu roku. Jeżeli przewidziano określony czas na złożenie wniosku o zezwolenie, Strona zapewnia, aby właściwe organy umożliwiały złożenie wniosku w odpowiednim terminie.

Artykuł SERVIN.5.4: Wnioski elektroniczne i przyjmowanie kopii

Jeżeli Strona wymaga zezwolenia, zapewnia ona, aby jej właściwe organy:

(a)w zakresie, w jakim jest to możliwe, przewidywały możliwość wypełniania wniosków drogą elektroniczną, w tym z terytorium drugiej Strony; oraz

(b)przyjmowały kopie dokumentów uwierzytelnionych zgodnie z prawem wewnętrznym Strony, zamiast dokumentów oryginalnych, chyba że właściwe organy wymagają oryginałów dokumentów w celu ochrony integralności procesu udzielania zezwoleń.

Artykuł SERVIN.5.5: Rozpatrywanie wniosków

1.Jeżeli Strona wymaga zezwolenia, zapewnia ona, aby jej właściwe organy:

(a)rozpatrywały wnioski przez cały rok. Jeżeli jest to niemożliwe, informację tę należy podać do wiadomości publicznej z wyprzedzeniem, w zakresie, w jakim jest to możliwe;

(b)w zakresie, w jakim jest to możliwe, wskazywały orientacyjne ramy czasowe rozpatrywania wniosku. Te ramy czasowe są rozsądne w zakresie, w jakim jest to możliwe;

(c)na prośbę wnioskodawcy, udzielały bez zbędnej zwłoki informacji na temat statusu wniosku;

(d)w zakresie, w jakim jest to możliwe, sprawdzały bez zbędnej zwłoki kompletność wniosku złożonego do rozpatrzenia zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego Strony;

(e)jeżeli uznają wniosek za kompletny do celów przetwarzania 19  w rozsądnym terminie po jego złożeniu, zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego Strony, zapewniały, aby:

(i)    przetwarzanie wniosku zostało zakończone oraz

(ii)    wnioskodawca został poinformowany o decyzji podjętej w sprawie wniosku, w zakresie, w jakim jest to możliwe, na piśmie 20 ;

(f)jeżeli uznają wniosek za niekompletny w celu jego rozpatrzenia w rozsądnym terminie po jego złożeniu, zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego Strony, w zakresie, w jakim jest to możliwe:

(i)    poinformowały wnioskodawcę, że wniosek jest niekompletny;

(ii)    na prośbę wnioskodawcy wskazały dodatkowe informacje wymagane do uzupełnienia wniosku lub w inny sposób udzieliły wytycznych wyjaśniających, dlaczego wniosek został uznany za niekompletny oraz

(iii)    zapewniły wnioskodawcy możliwość dostarczenia dodatkowych informacji wymaganych w celu uzupełnienia wniosku 21 ;

jeżeli jednak żadne z powyższych rozwiązań nie będzie miało zastosowania, a wniosek zostanie odrzucony z powodu niekompletności, właściwe organy poinformują o tym wnioskodawcę w rozsądnym terminie oraz

(g)jeżeli wniosek zostanie odrzucony, poinformowały wnioskodawcę, z własnej inicjatywy lub na wniosek wnioskodawcy, o przyczynach odrzucenia wniosku oraz o terminie odwołania od tej decyzji, a także, w stosownych przypadkach, o procedurach ponownego złożenia wniosku; wnioskodawcy nie zabrania się składania innego wniosku wyłącznie na podstawie wcześniej odrzuconego wniosku.

2.Strony zapewniają, aby ich właściwe organy udzielały zezwolenia niezwłocznie po stwierdzeniu, na podstawie odpowiedniego badania, że wnioskodawca spełnia warunki niezbędne do jego uzyskania.

3.Strony zapewniają, aby zezwolenie, po jego udzieleniu, weszło w życie bez zbędnej zwłoki, z zastrzeżeniem obowiązujących zasad i warunków 22 .

Artykuł SERVIN.5.6: Opłaty

1.W odniesieniu do wszelkiej działalności gospodarczej innej niż usługi finansowe każda ze Stron zapewnia, aby opłaty za udzielenie zezwolenia pobierane przez właściwe organy krajowe były racjonalne i przejrzyste, i nie ograniczały świadczenia danej usługi lub prowadzenia jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej. Mając na uwadze koszty i obciążenie administracyjne, każdą ze Stron zachęca się do akceptowania płatności drogą elektroniczną w odniesieniu do opłat za udzielenie zezwolenia.

2.W zakresie usług finansowych, każda ze Stron zapewnia, aby właściwe organy, w odniesieniu do pobieranych przez siebie opłat za udzielenie zezwolenia, przekazywały ubiegającym się o zezwolenie wykaz opłat lub informacje na temat sposobu ich naliczania, a także nie traktowały tych opłat jako środków umożliwiających Stronie uniknięcie zobowiązań lub obowiązków.

3.Opłaty za zezwolenie nie obejmują opłat z tytułu eksploatacji zasobów naturalnych, płatności aukcyjnych, przetargowych lub innych niedyskryminujących środków dotyczących przyznania koncesji ani obowiązkowych składek za świadczenie usług powszechnych.

Artykuł SERVIN.5.7: Ocena kwalifikacji

Jeżeli Strona wymaga przeprowadzenia egzaminu w celu oceny kwalifikacji osoby ubiegającej się o zezwolenie, zapewnia, aby jej właściwe organy planowały przeprowadzenie takiego egzaminu w odpowiednich odstępach czasu i zapewniały rozsądny termin umożliwiający ubiegającym się o zezwolenie złożenie wniosku o przystąpienie do egzaminu. W zakresie, w jakim jest to możliwe, każda ze Stron przyjmuje wnioski o przystąpienie do egzaminu w formie elektronicznej i uwzględnia wykorzystanie środków elektronicznych w innych aspektach procesu egzaminowania.

Artykuł SERVIN.5.8: Publikacja i dostępne informacje

1.Jeżeli Strona wymaga zezwolenia, niezwłocznie publikuje ona informacje niezbędne osobom prowadzącym lub zamierzającym prowadzić działania, o których mowa w art. SERVIN.5.1 [Zakres i definicje] ust. 1, w odniesieniu do których wymagane jest zezwolenie w celu spełnienia wymogów, formalności, norm technicznych i procedur dotyczących uzyskania, utrzymania, zmiany i przedłużenia takiego zezwolenia. Informacje te obejmują, w zakresie, w jakim istnieją:

(a)wymogi i procedury oraz formalności dotyczące licencjonowania i kwalifikacji;

(b)dane kontaktowe odpowiednich właściwych organów;

(c)opłaty za zezwolenie;

(d)obowiązujące standardy techniczne;

(e)procedury odwoławcze lub rewizyjne w odniesieniu do decyzji dotyczących wniosków;

(f)procedury monitorowania lub zapewniania zgodności z warunkami licencji lub kwalifikacji;

(g)możliwości udziału obywateli, np. w postaci wysłuchania lub zgłoszenia komentarzy oraz

(h)orientacyjne ramy czasowe rozpatrywania wniosku.

Dla celów niniejszej sekcji „publikować” oznacza zamieszczać w oficjalnej publikacji, takiej jak dziennik urzędowy, lub na oficjalnej stronie internetowej. Strony łączą publikacje elektroniczne w jeden portal internetowy lub w inny sposób zapewniają, aby właściwe organy udostępniały je za pośrednictwem alternatywnych środków elektronicznych, tak by były łatwo dostępne.

2.Każda ze Stron wymaga, aby każdy z jej właściwych organów reagował na wszelkie wnioski o udzielenie informacji lub pomocy, w zakresie, w jakim jest to możliwe.

Artykuł SERVIN.5.9: Normy techniczne

Każda ze Stron zachęca właściwe organy, aby przyjmując normy techniczne, przyjmowały normy techniczne opracowane w drodze otwartych i przejrzystych procesów, a także zachęca każdy organ, w tym odpowiednie organizacje międzynarodowe, wyznaczony do opracowania norm technicznych, aby uczynił to w drodze otwartych i przejrzystych procesów.

Artykuł SERVIN.5.10: Warunki udzielania zezwoleń

1.Każda ze Stron zapewnia, aby środki dotyczące wydawania zezwoleń opierały się na kryteriach, które uniemożliwiają właściwym organom wykonywanie uprawnień w zakresie oceny w sposób arbitralny i które mogą obejmować między innymi kompetencje i zdolność do świadczenia usług lub prowadzenia wszelkiej innej działalności gospodarczej, w tym zgodność z wymogami regulacyjnymi Strony, takimi jak wymogi w zakresie ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. W celu uniknięcia wątpliwości Strony uznają, że przy podejmowaniu decyzji właściwy organ może ważyć kryteria.

2.Środki, o których mowa w ust. 1:

(a)jasne i jednoznaczne;

(b)obiektywne i przejrzyste;

(c)określone z góry;

(d)publikowane z wyprzedzeniem;

(e)bezstronne; oraz

(f)łatwo dostępne.

3.Jeżeli Strona wprowadza lub utrzymuje środki związane z wydawaniem zezwoleń, to zapewnia, aby

(a)dany właściwy organ rozpatrywał wnioski oraz podejmował decyzje i zarządzał nimi w sposób obiektywny i bezstronny oraz niezależny od bezprawnego wpływu jakiejkolwiek osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla której wymagane jest zezwolenie; oraz

(b)procedury same w sobie nie stanowiły przeszkody w spełnieniu wymogów.

Artykuł SERVIN.5.11: Ograniczona liczba licencji

Jeżeli liczba dostępnych licencji na daną działalność jest ograniczona z powodu braku dostępnych zasobów naturalnych lub możliwości technicznych, Strona stosuje procedurę selekcji wobec potencjalnych kandydatów, która zapewnia pełną bezstronność, obiektywizm i przejrzystość, w tym w szczególności odpowiednie informowanie o rozpoczęciu, przeprowadzeniu i zakończeniu procedury. Ustanawiając zasady procedury wyboru, Strona może wziąć pod uwagę uzasadnione cele polityki, w tym względy zdrowia, bezpieczeństwa, ochrony środowiska i zachowania dziedzictwa kulturowego.

Sekcja 2: Postanowienia o zasięgu ogólnym

Artykuł SERVIN.5.12: Procedury odwoławcze w przypadku decyzji administracyjnych

Strona utrzymuje powszechne, polubowne lub administracyjne sądy lub procedury sądowe, które zapewniają, na żądanie poszkodowanego inwestora lub usługodawcy drugiej Strony, szybkie rozpatrzenie sprawy i, w uzasadnionych przypadkach, odpowiednie środki odwoławcze od decyzji administracyjnych mających wpływ na zakładanie przedsiębiorstw lub ich działalność, transgraniczny handel usługami lub świadczenie usług za pośrednictwem obecności osoby fizycznej jednej ze Stron na terytorium drugiej Strony. Do celów niniejszej sekcji „decyzje administracyjne” oznaczają decyzję lub działanie wywołujące skutek prawny, który ma zastosowanie do konkretnej osoby, określonego towaru lub określonej usługi w indywidualnym przypadku i który obejmuje niepodjęcie decyzji administracyjnej lub niepodjęcie takiego działania, gdy wymaga tego prawo Strony. Jeżeli procedury te są zależne od właściwego organu, który wydaje odnośną decyzję administracyjną, Strona zapewnia, aby procedury te rzeczywiście przewidywały obiektywną i bezstronną kontrolę.

Artykuł SERVIN.5.13: Kwalifikacje zawodowe

1.Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie uniemożliwia Stronie nakładania na osoby fizyczne obowiązku posiadania niezbędnych kwalifikacji zawodowych wymaganych na terytorium, na którym świadczona jest usługa, w danym sektorze działalności 23 .

2.Organizacje lub organy zawodowe, które są właściwe dla danego sektora działalności na odpowiednich terytoriach, mogą opracowywać i przedstawiać Radzie Partnerstwa wspólne zalecenia dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych. Takim wspólnym zaleceniom musi towarzyszyć oparta na dowodach ocena:

(a)wartości ekonomicznej przewidywanego ustalenia dotyczącego uznawania kwalifikacji zawodowych; oraz

(b)zgodności odpowiednich systemów, tj. stopnia, w jakim wymogi stosowane przez każdą ze Stron w celu wydawania zezwoleń, licencji, prowadzenia działalności i certyfikacji są zgodne.

3.Po otrzymaniu wspólnego zalecenia Rada Partnerstwa w rozsądnym terminie dokonuje przeglądu jego spójności z niniejszym tytułem. Rada Partnerstwa może po takim przeglądzie opracować i przyjąć ustalenie dotyczące warunków uznawania kwalifikacji zawodowych decyzją w formie załącznika do niniejszej Umowy, który będzie uznawany za integralną część niniejszego tytułu 24 .

4.Ustalenie, o którym mowa w ust. 3, przewiduje warunki uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w Unii oraz kwalifikacji zawodowych uzyskanych w Zjednoczonym Królestwie w odniesieniu do działalności objętej niniejszym tytułem i tytułem III [Handel cyfrowy] działu pierwszego.

5.Wytyczne dotyczące ustaleń w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych określone w załączniku SERVIN-6 [Wytyczne dotyczące ustaleń w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych] są uwzględniane przy opracowywaniu wspólnych zaleceń, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, oraz przez Radę Partnerstwa przy ocenie, czy należy przyjąć takie ustalenie, o czym mowa w ust. 3 niniejszego artykułu.

Sekcja 3: Usługi doręczania

Artykuł SERVIN.5.14: Zakres i definicje

1.Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków Strony, które mają wpływ na świadczenie usług telekomunikacyjnych w uzupełnieniu do rozdziałów 1, 2, 3 i 4 niniejszego tytułu oraz sekcji 1 i 2 niniejszego rozdziału.

2.Do celów niniejszej sekcji: 

(a)„usługi doręczania” oznaczają usługi pocztowe, kurierskie, usługi doręczania ekspresowego lub usługi w zakresie przesyłek ekspresowych, które obejmują następujące działania: przyjmowanie, sortowanie, transport i doręczanie przesyłek pocztowych; 

(b)„usługi doręczania ekspresowego” oznaczają przyjmowanie, sortowanie, transport i doręczanie przesyłek pocztowych z większą szybkością i niezawodnością oraz mogą obejmować elementy stanowiące wartość dodaną, takie jak: odbieranie przesyłek z miejsca pochodzenia, doręczenie osobiste do adresata, śledzenie, możliwość zmiany miejsca przeznaczenia i adresata w trakcie przewozu lub potwierdzenie odbioru; 

(c)„usługi w zakresie przesyłek ekspresowych” oznaczają usługi międzynarodowego doręczania przesyłek ekspresowych świadczone za pośrednictwem EMS Cooperative, która jest organizacją społeczną zrzeszającą wyznaczonych operatorów pocztowych w ramach Światowego Związku Pocztowego (UPU); 

(d)„licencja” oznacza zezwolenie, którego organ regulacyjny Strony może wymagać od indywidualnego dostawcy, aby mógł on oferować usługi pocztowe lub kurierskie; 

(e)„przesyłka pocztowa” oznacza przesyłkę o wadze do 31,5 kg opatrzoną adresem w ostatecznej formie, którą ma przewozić dowolny podmiot świadczący usługi doręczania, publiczny lub prywatny, i może obejmować takie przesyłki jak: list, paczka, gazeta lub katalog; 

(f)„monopol pocztowy” oznacza wyłączne prawo do świadczenia określonych usług doręczania na terytorium jednej ze Stron lub na jego części, zgodnie z prawem obowiązującym tę Stronę oraz 

(g)„usługa powszechna” oznacza stałe świadczenie usług doręczenia o określonej jakości we wszystkich punktach na terytorium jednej ze Stron lub na jego części, w przystępnych cenach dla wszystkich użytkowników.

Artykuł SERVIN.5.15: Usługa powszechna 

1.Każda Strona ma prawo określić rodzaj obowiązku świadczenia usługi powszechnej, jaki chce utrzymać, oraz zdecydować o jego zakresie i realizacji. Każdy obowiązek świadczenia usługi powszechnej jest realizowany w sposób przejrzysty, niedyskryminujący i neutralny w odniesieniu do wszystkich dostawców podlegających temu obowiązkowi.

2.Jeżeli Strona wymaga, aby usługi w zakresie przychodzących przesyłek ekspresowych były świadczone na zasadzie usługi powszechnej, to nie będzie traktowała tych usług w sposób uprzywilejowany w stosunku do innych usług międzynarodowego doręczania przesyłek ekspresowych.

Artykuł SERVIN.5.16: Finansowanie usługi powszechnej

Strona nie będzie nakładać opłat ani innych należności na świadczenie usług nienależących do usług powszechnych w celu finansowania świadczenia usług powszechnych. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do ogólnie stosowanych środków podatkowych lub opłat administracyjnych.

Artykuł SERVIN.5.17: Zapobieganie praktykom szkodliwym dla rynku

Każda ze Stron zapewnia, aby dostawcy usług doręczania podlegający obowiązkowi świadczenia usługi powszechnej lub posiadający monopol pocztowy nie podejmowali praktyk zakłócających rynek, takich jak: 

(a)wykorzystywanie przychodów pochodzących ze świadczenia usługi podlegającej obowiązkowi świadczenia usługi powszechnej lub z monopolu pocztowego do subsydiowania skrośnego świadczenia usługi doręczania ekspresowego lub jakiejkolwiek usługi doręczania niepodlegającej obowiązkowi świadczenia usługi powszechnej lub 

(b)nieuzasadnione różnicowanie wśród klientów w odniesieniu do taryf lub innych warunków świadczenia usługi podlegającej obowiązkowi świadczenia usługi powszechnej lub monopolu pocztowego.

Artykuł SERVIN.5.18: Licencje 

1.Jeśli Strona wymaga licencji na świadczenie usług doręczania, to udostępnia publicznie: 

(a)wszystkie wymogi udzielania licencji i termin, w jakim zwykle podejmowana jest decyzja w sprawie wniosku o licencję oraz

(b)warunki dotyczące licencji.

2.Procedury, obowiązki i wymogi dotyczące licencji są przejrzyste, niedyskryminujące i oparte na obiektywnych kryteriach.

3.Jeżeli wniosek o wydanie licencji zostanie odrzucony przez właściwy organ, informuje on wnioskodawcę na piśmie o przyczynach odrzucenia. Każda ze Stron ustanawia procedurę odwoławczą z udziałem niezależnego organu, z której będą mogli skorzystać ubiegający się o licencję, których wniosek o licencję został odrzucony. Jednostką taką może być sąd.

Artykuł SERVIN.5.19: Niezależność organu regulacyjnego

1.Każda ze Stron ustanawia lub utrzymuje organ regulacyjny, który jest niezależny pod względem prawnym i funkcjonalnym od jakiegokolwiek dostawcy usług doręczania. Jeżeli Strona jest właścicielem lub kontroluje dostawcę usług doręczania, to zapewnia ona skuteczne strukturalne oddzielenie funkcji regulacyjnej od działań związanych z własnością lub kontrolą. 

2.Organy regulacyjne wykonują swoje zadania w sposób przejrzysty i terminowy oraz dysponują odpowiednimi zasobami finansowymi i ludzkimi, aby wykonywać powierzone im zadania. Ich decyzje są bezstronne w odniesieniu do wszystkich uczestników rynku. 

Sekcja 4: Usługi telekomunikacyjne

Artykuł SERVIN.5.20: Zakres

Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków Strony, które mają wpływ na świadczenie usług telekomunikacyjnych w uzupełnieniu do rozdziałów 1, 2, 3 i 4 niniejszego tytułu oraz sekcji 1 i 2 niniejszego rozdziału.

Artykuł SERVIN.5.21: Definicje

Do celów niniejszej sekcji:

(a)„udogodnienia towarzyszące” oznaczają usługi towarzyszące, infrastrukturę fizyczną oraz inne urządzenia lub elementy związane z siecią telekomunikacyjną lub usługami telekomunikacyjnymi, które umożliwiają lub wspierają świadczenie usług za pośrednictwem tej sieci lub usługi bądź posiadają potencjał umożliwiający ich świadczenie;

(b)„użytkownik końcowy” oznacza klienta końcowego lub abonenta publicznej usługi telekomunikacyjnej, włącznie z usługodawcą innym niż dostawca publicznych usług telekomunikacyjnych;

(c)„infrastruktura podstawowa” oznacza udogodnienia związane z publiczną siecią telekomunikacyjną lub publicznymi usługami telekomunikacyjnymi:

(i)    które dostarczane są wyłącznie lub głównie przez jednego dostawcę lub ograniczoną liczbę dostawców; oraz

(ii)    których z przyczyn ekonomicznych lub technicznych nie można łatwo zastąpić w celu świadczenia usługi;

(d)„wzajemne połączenie” oznacza połączenie publicznych sieci telekomunikacyjnych wykorzystywanych przez tego samego dostawcę lub różnych dostawców sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych w celu umożliwienia użytkownikom jednego dostawcy komunikowania się z użytkownikami tego samego lub innego dostawcy lub dostępu do usług świadczonych przez innego dostawcę, niezależnie od tego, czy usługi te są świadczone przez zaangażowanych dostawców, czy dowolnego innego usługodawcę mającego dostęp do sieci;

(e)„usługa roamingu międzynarodowego” oznacza komercyjną usługę łączności ruchomej świadczoną na podstawie umowy handlowej między dostawcami publicznych usług telekomunikacyjnych, która umożliwia użytkownikowi końcowemu korzystanie ze swojego telefonu komórkowego lub innego urządzenia umożliwiającego korzystanie z usług głosowych, usług przesyłania danych lub przesyłania wiadomości podczas pobytu poza terytorium, na którym znajduje się macierzysta publiczna sieć telekomunikacyjna użytkownika końcowego;

(f)„usługa dostępu do internetu” oznacza publiczną usługę telekomunikacyjną zapewniającą dostęp do internetu, a tym samym łączność z niemal wszystkimi punktami końcowymi internetu, niezależnie od stosowanej technologii sieciowej i urządzeń końcowych;

(g)„łącze dzierżawione” oznacza usługi lub urządzenia telekomunikacyjne, w tym o charakterze wirtualnym, które rezerwują pojemność do dedykowanego użytkowania lub dostępności dla użytkownika pomiędzy dwoma wyznaczonymi punktami lub większą ich liczbą;

(h)„główny dostawca” oznacza dostawcę sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych, który może w sposób istotny wpłynąć na warunki uczestnictwa, uwzględniając cenę i dostawy, we właściwym rynku sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych w wyniku kontroli nad infrastrukturą podstawową lub wykorzystania swojej pozycji na tym rynku;

(i)„element sieci” oznacza obiekt lub sprzęt wykorzystywany do świadczenia usług telekomunikacyjnych, w tym cechy, funkcje i możliwości zapewniane przez ten obiekt lub sprzęt;

(j)„możliwość przeniesienia numeru” oznacza zdolność abonentów, którzy o to poproszą, do zachowania tych samych numerów telefonicznych, w tej samej lokalizacji w przypadku linii stacjonarnej, bez uszczerbku dla jakości, niezawodności lub wygody przy zmianie dostawcy publicznych usług telekomunikacyjnych tej samej kategorii;

(k)„publiczna sieć telekomunikacyjna” oznacza każdą sieć telekomunikacyjną wykorzystywaną całkowicie lub głównie do świadczenia publicznych usług telekomunikacyjnych, która wspiera przekazywanie informacji pomiędzy punktami końcowymi sieci;

(l)„publiczna usługa telekomunikacyjna” oznacza każdą usługę telekomunikacyjną oferowaną ogółowi społeczeństwa;

(m)„abonent” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która jest stroną umowy z dostawcą publicznych usług telekomunikacyjnych na świadczenie takich usług;

(n)„telekomunikacja” oznacza przesyłanie i odbiór sygnałów za pomocą dowolnych środków elektromagnetycznych;

(o)„sieć telekomunikacyjna” oznacza systemy przesyłowe oraz, w stosownych przypadkach, urządzenia przełączające lub routingowe oraz inne zasoby, w tym nieaktywne elementy sieci, które umożliwiają przekazywanie sygnałów przewodowo, za pomocą radia, środków optycznych lub innych środków elektromagnetycznych;

(p)„telekomunikacyjny organ regulacyjny” oznacza organ lub organy, którym Strona powierza regulację sieci telekomunikacyjnych i usług telekomunikacyjnych objętych niniejszą sekcją;

(q)„usługa telekomunikacyjna” oznacza usługę, która polega całkowicie lub głównie na przesyłaniu i odbiorze sygnałów, w tym sygnałów nadawczych, za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych, w tym sygnałów używanych do nadawania, ale nie jest to usługa polegająca na dostarczaniu lub sprawowaniu kontroli redakcyjnej nad treścią przesyłaną za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych i usług telekomunikacyjnych;

(r)„usługa powszechna” oznacza minimalny zestaw usług o określonej jakości, który musi być udostępniony wszystkim użytkownikom lub grupie użytkowników na terytorium jednej ze Stron lub w jej części, niezależnie od ich lokalizacji geograficznej oraz po przystępnej cenie oraz

(s)„użytkownik” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną korzystającą z publicznych usług telekomunikacyjnych.

Artykuł SERVIN.5.22: Organ regulacyjny w obszarze telekomunikacji

1.Każda Strona ustanawia lub utrzymuje telekomunikacyjny organ regulacyjny, który:

(a)jest niezależny pod względem prawnym i funkcjonalnym od jakiegokolwiek dostawcy sieci telekomunikacyjnych, usług telekomunikacyjnych lub sprzętu telekomunikacyjnego;

(b)stosuje procedury i wydaje decyzje, które są bezstronne w stosunku do wszystkich uczestników rynku;

(c)działa niezależnie i nie zwraca się o instrukcje do żadnego innego organu ani nie przyjmuje od niego instrukcji w związku z wykonywaniem zadań powierzonych mu na mocy prawa w celu egzekwowania obowiązków określonych w art. SERVIN.5.24 [Wzajemne połączenie], SERVIN.5.25 [Dostęp i wykorzystanie], SERVIN.5.26 [Rozstrzyganie sporów w zakresie telekomunikacji], SERVIN.5.28 [Wzajemne połączenia z głównymi dostawcami] oraz SERVIN.5.29 [Dostęp do infrastruktury podstawowej głównych dostawców];

(d)posiada uprawnienia regulacyjne, jak również odpowiednie zasoby finansowe i ludzkie do wykonywania zadań wymienionych w lit. c);

(e)jest uprawniony do zapewnienia, aby dostawcy sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych dostarczali mu, niezwłocznie na jego wniosek, wszelkich informacji 25 , w tym informacji finansowych, które są niezbędne, aby mógł on realizować zadania wymienione w lit. c) oraz

(f)wykonuje swoje uprawnienia w sposób przejrzysty i terminowy.

2.Każda ze Stron zapewnia, aby zadania przydzielone telekomunikacyjnemu organowi regulacyjnemu były podawane do wiadomości publicznej w łatwo dostępnej i jasnej formie, w szczególności w przypadku gdy zadania te są przydzielone więcej niż jednemu organowi.

3.Strona, która zachowuje własność lub kontrolę nad dostawcami sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych, zapewnia skuteczny, strukturalny rozdział funkcji regulacyjnej od działań związanych z własnością lub kontrolą.

4.Każda ze Stron zapewnia, aby użytkownik lub dostawca sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych, których dotyczy decyzja telekomunikacyjnego organu regulacyjnego, miał prawo do odwołania się do organu odwoławczego, który jest niezależny od organu regulacyjnego i innych zainteresowanych stron. Do czasu rozpatrzenia odwołania decyzja pozostaje w mocy, chyba że środki tymczasowe zostaną przyznane zgodnie z prawem Strony.

Artykuł SERVIN.5.23: Zezwolenie na udostępnianie sieci lub świadczenie usług telekomunikacyjnych

1.Każda ze Stron zezwala na udostępnianie sieci telekomunikacyjnych lub świadczenie usług telekomunikacyjnych bez uprzedniego formalnego zezwolenia.

2.Każda ze Stron podaje do publicznej wiadomości wszystkie kryteria, obowiązujące procedury i warunki, na podstawie których dostawcy są dopuszczeni do świadczenia usług w zakresie sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych.

3.Wszelkie kryteria udzielania zezwoleń oraz obowiązujące procedury są możliwie jak najprostsze, obiektywne, przejrzyste, niedyskryminujące i proporcjonalne. Wszelkie obowiązki i warunki nałożone na zezwolenie lub związane z zezwoleniem są niedyskryminujące, przejrzyste, proporcjonalne i związane ze świadczonymi usługami lub sieciami.

4.Każda ze Stron zapewnia, aby ubiegający się o zezwolenie otrzymał na piśmie powody odmowy lub cofnięcia zezwolenia lub nałożenia warunków specyficznych dla dostawcy. W takich przypadkach wnioskodawca ma prawo odwołania się do organu odwoławczego.

5.Opłaty administracyjne nakładane na dostawców są obiektywne, przejrzyste, niedyskryminujące i współmierne do kosztów administracyjnych racjonalnie poniesionych w związku z zarządzaniem, kontrolą i egzekwowaniem obowiązków określonych w niniejszej sekcji 26 .

DODATEK SERVIN.5.24: Wzajemne połączenie

Każda ze Stron zapewnia, aby dostawca publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych miał prawo i, na wniosek innego dostawcy publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych, obowiązek negocjowania wzajemnych połączeń dla celów świadczenia publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych.

Artykuł SERVIN.5.25: Dostęp i wykorzystanie

1.Każda ze Stron zapewnia, aby każdemu przedsiębiorstwu lub usługodawcy drugiej Strony objętemu niniejszą Umową przyznano dostęp do publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych i umożliwiono korzystanie z nich na rozsądnych i niedyskryminujących 27 warunkach. Zobowiązanie to jest stosowane, między innymi, do ust. 2–5.

2.Każda ze Stron zapewnia przedsiębiorstwom lub usługodawcom objętym niniejszą Umową dostęp do wszelkich publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych oferowanych na jej terytorium lub poza jego granicami, między innymi do prywatnych łączy dzierżawionych, oraz korzystanie z nich, i w tym celu zapewnia, z zastrzeżeniem ust. 5, zezwolenie dla takich przedsiębiorstw i usługodawców:

(a)na zakup lub dzierżawę i przyłączenie terminala lub innego sprzętu, który łączy się z siecią i który jest niezbędny do prowadzenia działalności;

(b)na podłączanie łączy prywatnie dzierżawionych lub stanowiących własność prywatną do publicznych sieci telekomunikacyjnych lub do łączy dzierżawionych lub należących do innego przedsiębiorstwa lub usługodawcy objętego umową oraz

(c)na korzystanie z wybranych przez siebie protokołów operacyjnych do celów związanych z prowadzoną działalnością, w sposób inny niż jest to konieczne, aby zapewnić powszechną dostępność usług telekomunikacyjnych.

3.Każda ze Stron zapewnia, aby przedsiębiorstwa lub usługodawcy drugiej Strony objęci umową mogli korzystać z publicznych sieci telekomunikacyjnych i publicznych usług telekomunikacyjnych w celu przekazywania informacji wewnątrz i ponad granicami, między innymi do celów komunikacji wewnątrz przedsiębiorstwa oraz w celu dostępu do informacji zawartych w bazach danych lub przechowywanych w inny sposób w formie nadającej się do odczytu maszynowego na terytorium którejkolwiek ze Stron.

4.Niezależnie od postanowień ust. 3, Strona może wprowadzić środki niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i poufności komunikacji, z zastrzeżeniem wymogu, że środki te nie są stosowane w sposób, który stanowiłby ukryte ograniczenie w handlu usługami albo środek arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji, lub też zniweczenia lub naruszenia korzyści wynikających z niniejszego tytułu.

5.Każda ze Stron zapewnia, aby na dostęp do publicznych sieci i usług telekomunikacyjnych oraz korzystanie z nich nie nakładały się inne warunki niż te, które są niezbędne w celu:

(a)zabezpieczenia obowiązków świadczenia usług publicznych przez dostawców publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych, w szczególności ich zdolności do powszechnego udostępnienia swoich usług lub

(b)ochrony technicznej integralności publicznych sieci lub usług telekomunikacyjnych.

Artykuł SERVIN.5.26: Rozstrzyganie sporów w zakresie telekomunikacji

1.Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku powstania sporu między dostawcami sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych w związku z prawami i obowiązkami wynikającymi z niniejszej sekcji oraz na wniosek którejkolwiek ze Stron uczestniczących w sporze, telekomunikacyjny organ regulacyjny wydał wiążącą decyzję w rozsądnym terminie w celu rozstrzygnięcia sporu.

2.Decyzja telekomunikacyjnego organu regulacyjnego będzie podawana do wiadomości publicznej, z uwzględnieniem wymogów tajemnicy handlowej. Zainteresowane strony otrzymają pełne uzasadnienie i mają prawo do odwołania się, o którym mowa w art. SERVIN.5.22 [Telekomunikacyjny organ regulacyjny] ust. 4.

3.Procedura, o której mowa w ust. 1 i 2, nie uniemożliwia żadnej z zainteresowanych stron wniesienia sprawy do organu sądowego.

Artykuł SERVIN.5.27: Środki ochronne w zakresie konkurencyjności stosowane wobec głównych dostawców

Każda ze Stron wprowadza lub utrzymuje odpowiednie środki w celu uniemożliwienia dostawcom sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych, którzy sami lub wspólnie są głównym dostawcą, podejmowania lub kontynuowania praktyk antykonkurencyjnych. Takie praktyki antykonkurencyjne obejmują w szczególności:

(a)uczestniczenie w antykonkurencyjnym subsydiowaniu skrośnym;

(b)wykorzystywanie informacji uzyskanych od konkurentów w antykonkurencyjnych celach oraz

(c)nieudostępnianie w odpowiednim czasie dostawcom innych usług informacji technicznych dotyczących infrastruktury podstawowej oraz informacji istotnych z komercyjnego punktu widzenia niezbędnych do świadczenia przez nich usług.

Artykuł SERVIN.5.28: Wzajemne połączenia z głównymi dostawcami

1.Każda ze Stron zapewnia, aby główni dostawcy publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych dostarczali wzajemne połączenia w każdym technicznie dostępnym punkcie sieci. Takie wzajemne połączenia są zapewnione:

(a)na niedyskryminujących warunkach (włączając w to: stawki, normy techniczne, specyfikacje, jakość i konserwację), o jakości nie mniej korzystnej niż w przypadku podobnych usług własnych takiego głównego dostawcy lub podobnych usług jego spółek zależnych lub innych podmiotów stowarzyszonych;

(b)bez zbędnych opóźnień, na warunkach (włączając w to: stawki, normy techniczne, specyfikacje, jakość i utrzymanie), które są przejrzyste, rozsądne, uwzględniają wydajność ekonomiczną oraz są w wystarczającym stopniu wyodrębnione, tak aby usługodawca nie musiał płacić za elementy sieci ani za infrastrukturę, których nie potrzebuje do świadczenia usługi oraz

(c)na żądanie, w punktach innych niż punkty końcowe sieci oferowane większości użytkowników, z zastrzeżeniem opłat odzwierciedlających koszty budowy niezbędnej dodatkowej infrastruktury.

2.Procedury mające zastosowanie do wzajemnych połączeń z głównym dostawcą są podawane do wiadomości publicznej.

3.Główni dostawcy podają do wiadomości publicznej uzgodnienia dotyczące wzajemnych połączeń lub, w stosownych przypadkach, referencyjne oferty dotyczące wzajemnych połączeń.

Artykuł SERVIN.5.29: Dostęp do infrastruktury podstawowej głównych dostawców

Każda ze Stron zapewnia, aby główni dostawcy na jej terytorium udostępniali swoją infrastrukturę podstawową dostawcom sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych na rozsądnych, przejrzystych i niedyskryminujących warunkach w celu świadczenia publicznych usług telekomunikacyjnych, z wyjątkiem przypadków, gdy nie jest to konieczne do osiągnięcia skutecznej konkurencyjności na podstawie zebranych faktów i oceny rynku przeprowadzonej przez telekomunikacyjny organ regulacyjny. Infrastruktura podstawowa głównego dostawcy może obejmować elementy sieci, usługi w zakresie łączy dzierżawionych i infrastrukturę towarzyszącą.

Artykuł SERVIN.5.30: Ograniczone zasoby

1.Każda ze Stron zapewnia, aby przydział i przyznawanie praw użytkowania ograniczonych zasobów, w tym widma radiowego, numerów i służebności przesyłu, odbywały się w sposób otwarty, obiektywny, terminowy, przejrzysty, niedyskryminujący i proporcjonalny oraz z uwzględnieniem celów leżących w interesie ogólnym. Procedury oraz warunki i obowiązki związane z prawami użytkowania opierają się na obiektywnych, przejrzystych, niedyskryminujących i proporcjonalnych kryteriach.

2.Aktualne użytkowanie przyznanych pasm częstotliwości podaje się do wiadomości publicznej, lecz nie wymaga się szczegółowej identyfikacji widma radiowego przyznanego na realizację określonych zadań publicznych.

3.Przy przyznawaniu widma do zastosowań komercyjnych Strony mogą opierać się na podejściu rynkowym takim jak procedury przetargowe.

4.Strony uznają, że środki Strony służące rozdzielaniu i przydzielaniu widma oraz zarządzaniu częstotliwościami nie są same w sobie niezgodne z art. SERVIN.2.2 [Dostęp do rynku] i SERVIN.3.2 [Dostęp do rynku]. Każda ze Stron zachowuje prawo do ustanowienia i stosowania środków zarządzania widmem i częstotliwościami, które mogą spowodować ograniczenie liczby dostawców usług telekomunikacyjnych, o ile robi to w sposób zgodny z niniejszą Umową. Obejmuje to możliwość przyznawania częstotliwości przy uwzględnieniu bieżących i przyszłych potrzeb oraz dostępności widma radiowego.

Artykuł SERVIN.5.31: Usługa powszechna

1.Każda ze Stron ma prawo do określenia rodzaju obowiązku świadczenia usługi powszechnej, który chce utrzymać, oraz do decydowania o jego zakresie i realizacji.

2.Każda ze Stron nakłada obowiązek świadczenia usługi powszechnej w sposób proporcjonalny, przejrzysty, obiektywny i niedyskryminujący, który jest neutralny w odniesieniu do konkurencji i nie bardziej obciążający niż jest to konieczne dla rodzaju usługi powszechnej określonego przez Stronę.

3.Każda ze Stron zapewnia, aby procedury wyznaczania dostawców usługi powszechnej były otwarte dla wszystkich dostawców publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych. Wyznaczanie odbywa się za pomocą skutecznego, przejrzystego i niedyskryminującego mechanizmu.

4.Jeżeli Strona podejmie decyzję o przyznaniu rekompensat operatorom świadczącym usługę powszechną, zapewni, aby taka rekompensata nie przekroczyła kosztów netto spowodowanych obowiązkiem świadczenia usługi powszechnej.

Artykuł SERVIN.5.32: Możliwość przeniesienia numeru

Każda ze Stron zapewnia, aby dostawcy publicznych usług telekomunikacyjnych oferowali możliwość przeniesienia numeru na rozsądnych warunkach.

Artykuł SERVIN.5.33: Otwarty dostęp do internetu

1.Każda ze Stron zapewnia, aby z zastrzeżeniem obowiązujących ją przepisów ustawowych i wykonawczych, dostawcy usług dostępu do internetu umożliwiali użytkownikom tych usług:

(a)dostęp do informacji i treści oraz ich rozpowszechnianie, wykorzystywanie i dostarczanie wybranych aplikacji i usług, pod warunkiem niedyskryminującego, racjonalnego, przejrzystego i proporcjonalnego zarządzania siecią oraz

(b)korzystanie z wybranych przez siebie urządzeń, pod warunkiem że urządzenia takie nie zagrażają bezpieczeństwu innych urządzeń, sieci lub usług świadczonych za pośrednictwem sieci.

2.Dla większej przejrzystości należy zaznaczyć, że żadne z postanowień niniejszego artykułu nie uniemożliwia Stronom przyjmowania środków w celu ochrony bezpieczeństwa publicznego w odniesieniu do użytkowników online.

Artykuł SERVIN.5.34: Poufność informacji

1.Każda ze Stron zapewnia, aby dostawcy, którzy nabywają informacje od innego dostawcy w procesie negocjowania ustaleń zgodnie z artykułami: SERVIN.5.24 [Wzajemne połączenie], SERVIN.5.25 [Dostęp i wykorzystanie], SERVIN.5.28 [Wzajemne połączenie z głównymi dostawcami] i SERVIN.5.29 [Dostęp do infrastruktury podstawowej głównych dostawców] wykorzystywali te informacje wyłącznie do celów, dla których zostały one dostarczone, i zawsze przestrzegali poufności przekazywanych lub przechowywanych informacji.

2.Każda ze Stron zapewnia poufność komunikacji i związanych z nią danych dotyczących ruchu przesyłanych w ramach korzystania z publicznych sieci telekomunikacyjnych lub publicznych usług telekomunikacyjnych, z zastrzeżeniem wymogu, że środki stosowane w tym celu nie stanowią środka arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji ani ukrytego ograniczenia w handlu usługami.

Artykuł SERVIN.5.35: Udziały zagraniczne

W odniesieniu do świadczenia usług w zakresie sieci telekomunikacyjnych lub usług telekomunikacyjnych poprzez zakładanie przedsiębiorstw i niezależnie od postanowień art. SERVIN.2.7 [Środki niespełniające wymogów i wyjątki], Strona nie nakłada wymogów dotyczących spółek joint venture ani nie ogranicza udziału kapitału zagranicznego pod względem maksymalnych limitów procentowych udziału zagranicznego ani całkowitej wartości indywidualnych lub łącznych inwestycji zagranicznych.

Artykuł SERVIN.5.36: Roaming międzynarodowy 28

1.Strony starają się współpracować w celu propagowania przejrzystych i rozsądnych stawek za usługi roamingu międzynarodowego w sposób, który może przyczynić się do wzrostu handlu między Stronami i polepszania dobrobytu konsumentów.

2.Strony mogą zdecydować się na podjęcie takich działań w celu zwiększenia przejrzystości i konkurencji w zakresie stawek za usługi roamingu międzynarodowego oraz technologicznych alternatyw dla usług roamingowych, jak:

(a)zapewnienie, aby informacje dotyczące stawek detalicznych były łatwo dostępne dla użytkowników końcowych; oraz

(b)ograniczanie do minimum przeszkód utrudniających korzystanie z technologicznych alternatyw dla usług roamingowych, tak by użytkownicy końcowi przyjeżdżający na terytorium Strony z terytorium drugiej Strony mogli mieć dostęp do usług telekomunikacyjnych za pomocą wybranego przez siebie urządzenia.

3.Każda ze Stron zachęca dostawców publicznych usług telekomunikacyjnych na swoim terytorium do podawania do wiadomości publicznej informacji na temat stawek detalicznych za usługi roamingu międzynarodowego w przypadku połączeń głosowych, transmisji danych i wiadomości tekstowych, oferowanych użytkownikom końcowym podczas ich pobytu na terytorium drugiej Strony.

4.Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie zobowiązuje Strony do regulowania stawek lub warunków dla usług roamingu międzynarodowego.

Sekcja 5: Usługi finansowe

Artykuł SERVIN.5.37 Zakres

1.Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków Strony, które mają wpływ na świadczenie usług finansowych w uzupełnieniu do rozdziałów 1, 2, 3 i 4 niniejszego tytułu oraz sekcji 1 i 2 niniejszego rozdziału.

2.Do celów niniejszej sekcji termin „działania prowadzone w ramach wykonywania władzy publicznej”, o których mowa w art. SERVIN.1.2 [Definicje] lit. f) oznaczają 29 :

(a)działalność prowadzoną przez bank centralny lub organ kształtujący politykę pieniężną lub przez jakikolwiek inny podmiot publiczny przy realizacji polityki pieniężnej lub kursowej;

(b)działalność stanowiącą część ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego lub powszechnego programu emerytalnego oraz

(c)inną działalność prowadzoną przez podmiot publiczny na rachunek, z gwarancją lub przy wykorzystaniu zasobów finansowych Strony lub jej podmiotów publicznych.

3.Do celów stosowania art. SERVIN.1.2 [Definicje] lit. f) do niniejszej sekcji, jeżeli Strona zezwala na prowadzenie któregokolwiek z działań, o których mowa w niniejszym artykule ust. 2 lit. b) lub c), przez swoich dostawców usług finansowych w konkurencji z podmiotem publicznym lub usługodawcą finansowym, „działania prowadzone w ramach wykonywania władzy publicznej” nie obejmują tych działań.

4.Art. SERVIN.1.2 lit. a) [Definicje] nie ma zastosowania do usług ujętych w niniejszej sekcji.

Artykuł SERVIN.5.38: Definicje

Na użytek niniejszego tytułu:

(a)„usługa finansowa” oznacza dowolną usługę o charakterze finansowym oferowaną przez usługodawcę finansowego Strony i obejmuje następujące rodzaje działalności:

(i)    usługi ubezpieczeniowe oraz związane z ubezpieczeniami;

A)    ubezpieczenia bezpośrednie (w tym koasekuracja):

aa)    ubezpieczenia na życie;

bb)    ubezpieczenia inne niż na życie;

B)    reasekuracja i retrocesja;

C)    pośrednictwo ubezpieczeniowe, takie jak usługi brokerskie i agencyjne; oraz

D)    usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami, takie jak doradztwo ubezpieczeniowe, usługi aktuarialne, ocena ryzyka oraz likwidacja szkód;

(ii)    usługi bankowe i pozostałe usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń):

A)    przyjmowanie depozytów i innych funduszy zwrotnych od ludności;

B)    udzielanie wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów, w tym kredytów konsumenckich i kredytów hipotecznych, faktoring oraz finansowanie transakcji handlowych;

C)    leasing finansowy;

D)    wszelkie usługi w sferze płatności i transferu środków pieniężnych, w tym karty kredytowe, debetowe, czeki podróżne oraz czeki;

E)    gwarancje i zobowiązania;

F)    operacje przeprowadzane na własny rachunek lub na zlecenie klientów, zarówno na giełdzie, jak i poza giełdą, bądź w inny sposób za pomocą:

(aa)instrumentów rynku pieniężnego (w tym czeków, weksli, certyfikatów depozytowych);

(bb)walut obcych;

(cc)instrumentów pochodnych, między innymi transakcji typu futures i opcji;

(dd)instrumentów kursu walutowego i instrumentów pochodnych stóp procentowych, w tym takich produktów jak transakcje swapowe i kontrakty terminowe na stopę procentową;

(ee)zbywalnych papierów wartościowych; oraz

(ff)innych instrumentów zbywalnych i aktywów finansowych, w tym kruszców;

G)    udział w emisji wszelkiego rodzaju papierów wartościowych, w tym w gwarantowaniu i inwestycjach (publicznych i prywatnych) w charakterze agenta oraz świadczenia usług z tym związanych;

H)    pośrednictwo na rynku pieniężnym;

I)    zarządzanie aktywami, takie jak: zarządzanie płynnością lub portfelem aktywów, wszelkie formy zarządzania inwestycjami zbiorowymi, zarządzanie funduszami emerytalnymi, usługi w zakresie przechowywania, deponowania i powiernictwa;

J)    usługi rozliczeniowe i rozrachunkowe dotyczące aktywów finansowych, w tym: papierów wartościowych, instrumentów pochodnych oraz innych instrumentów zbywalnych;

K)    dostarczanie i przekazywanie informacji finansowych, przetwarzanie danych finansowych i udostępnianie związanego z nimi oprogramowania oraz

L)    doradztwo, pośrednictwo i inne pomocnicze usługi finansowe w zakresie wszystkich rodzajów działalności wymienionych w lit. A)–K), w tym informacji kredytowych i analiz kredytowych, badań i doradztwa w zakresie inwestycji i portfeli inwestycyjnych oraz doradztwa w zakresie przejęć oraz restrukturyzacji i strategii przedsiębiorstw;

(b)„usługodawca finansowy” oznacza dowolną osobę fizyczną lub prawną pochodzącą z terytorium Strony, która zamierza świadczyć lub świadczy usługi finansowe, a nie jest podmiotem publicznym;

(c)„nowa usługa finansowa” oznacza usługę o charakterze finansowym, włączając usługi związane z istniejącymi i nowymi produktami lub sposób, w jaki produkt jest dostarczany, która nie jest świadczona przez żadnego usługodawcę finansowego na terytorium Strony, ale która jest świadczona na terytorium drugiej Strony

(d)„podmiot publiczny” oznacza:

(i)    rząd, bank centralny lub organ kształtujący politykę pieniężną Strony albo podmiot będący własnością Strony lub kontrolowany przez Stronę, który jest głównie zaangażowany w realizowanie funkcji publicznych lub działań do celów publicznych, niebędący podmiotem głównie zaangażowanym w świadczenie usług finansowych na warunkach komercyjnych lub

(ii)    podmiot prywatny realizujący zadania wykonywane zwykle przez bank centralny lub organ kształtujący politykę pieniężną i finansową – w zakresie wykonywania tych zadań;

(e)„organ samoregulacyjny” oznacza organ pozarządowy, w tym wszelkie giełdy lub rynki, na których prowadzony jest obrót papierami wartościowymi lub kontraktami terminowymi typu futures, izby rozrachunkowe lub inne organizacje bądź stowarzyszenia, które wykonują uprawnienia regulacyjne lub nadzorcze wobec usługodawców finansowych na podstawie ustawy lub delegowania kompetencji, w stosownych przypadkach, przez organy szczebla centralnego, regionalnego lub lokalnego.

Artykuł SERVIN.5.39: Wyłączenie ze względów ostrożnościowych

1.Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie stanowi przeszkody dla przyjęcia lub utrzymywania przez Stronę środków ze względów ostrożnościowych 30 , takich jak:

(a)ochrona inwestorów, deponentów, ubezpieczonych lub osób, którym przysługuje zobowiązanie powiernicze z tytułu umów z usługodawcami finansowymi lub

(b)zapewnienie integralności i stabilności systemu finansowego Strony.

2.W przypadku gdy środki te nie odpowiadają postanowieniom niniejszej Umowy, nie są one wykorzystywane jako środki unikania zobowiązań lub obowiązków Strony wynikających z niniejszej Umowy.

Artykuł SERVIN.5.40: Informacje poufne

Nie naruszając postanowień części 3 [Współpraca organów ścigania i wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych], żadne z postanowień niniejszej Umowy nie może być interpretowane jako nakładające na Stronę obowiązek ujawnienia informacji odnoszących się do interesów i rachunków indywidualnych klientów ani jakiejkolwiek informacji poufnej lub informacji zastrzeżonej będącej w posiadaniu podmiotów publicznych.

Artykuł SERVIN.5.41: Normy międzynarodowe

Strony dokładają wszelkich starań, aby zapewnić wdrożenie i stosowanie na ich terytorium norm uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym w sektorze usług finansowych w zakresie regulacji i nadzoru, zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz przeciwdziałania uchylaniu się od opodatkowania i unikania opodatkowania. Takimi normami uzgodnionymi na szczeblu międzynarodowym są między innymi normy przyjęte przez: grupę G-20; Radę Stabilności Finansowej; Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego, w szczególności jego „Podstawowe zasady skutecznego nadzoru bankowego”; Międzynarodowe Stowarzyszenie Organów Nadzoru Ubezpieczeniowego, w szczególności jego „Podstawowe zasady ubezpieczeń”; Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych, w szczególności jej „Cele i zasady regulacji papierów wartościowych”; Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy; oraz Światowe Forum Przejrzystości i Wymiany Informacji do Celów Podatkowych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Artykuł SERVIN.5.42: Nowe usługi finansowe na terytorium Strony

1.Każda ze Stron zezwala usługodawcy finansowemu drugiej Strony, który ma siedzibę na jej terytorium, na świadczenie wszelkiego rodzaju nowych usług finansowych, na świadczenie których Strona ta zezwoliłaby swoim własnym usługodawcom finansowym w podobnych okolicznościach, zgodnie z prawem krajowym, pod warunkiem że świadczenie tej nowej usługi finansowej nie wymaga przyjęcia nowych lub zmiany istniejących przepisów. Nie ma to zastosowania do oddziałów drugiej Strony mających siedzibę na terytorium Strony.

2.Strona może ustalić formę prawną i instytucjonalną, za pośrednictwem której nowa usługa finansowa może być świadczona, i może wymagać uzyskania zezwolenia na świadczenie tej usługi. W przypadkach, w których wymagane jest takie zezwolenie, decyzja w sprawie jego udzielenia jest wydawana w rozsądnym terminie, a odmowa może nastąpić wyłącznie ze względów ostrożności.

Artykuł SERVIN.5.43: Organy samoregulacyjne

W przypadku gdy Strona wymaga członkostwa lub uczestnictwa w organie samoregulacyjnym bądź lub dostępu do organu samoregulacyjnego od usługodawców finansowych drugiej Strony, aby mogli świadczyć usługi finansowe na jej terytorium, Strona zapewnia przestrzeganie przez ten organ samoregulacyjny obowiązków wynikających z  art. SERVIN.2.3 [Traktowanie narodowe], SERVIN.2.4 [Zasada największego uprzywilejowania], SERVIN.3.4 [Traktowanie narodowe] oraz SERVIN.3.5 [Zasada największego uprzywilejowania].

Artykuł SERVIN.5.44: Systemy rozliczeń i płatności

Zgodnie z warunkami traktowania narodowego każda ze Stron przyznaje usługodawcom finansowym drugiej Strony, mającym siedzibę na jej terytorium, dostęp do systemów płatności i rozliczeń obsługiwanych przez podmioty publiczne oraz do możliwości związanych z urzędową konsolidacją długu i refinansowaniem, dostępnych w ramach zwykłego prowadzenia działalności. Niniejszy artykuł nie ma na celu przyznania dostępu do narzędzi kredytodawcy ostatniego stopnia danej Strony.

Sekcja 6: Usługi międzynarodowego transportu morskiego

Artykuł SERVIN.5.45: Zakres i definicje

1.Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków Strony mających wpływ na świadczenie usług międzynarodowego transportu morskiego w uzupełnieniu do rozdziałów 1, 2, 3 i 4 oraz sekcji 1 niniejszego rozdziału.

2.Do celów niniejszej sekcji oraz rozdziałów 1, 2, 3 i 4 niniejszego tytułu:

(a)„usługi międzynarodowego transportu morskiego” oznaczają przewóz osób lub ładunku statkiem morskim między portem jednej Strony a portem drugiej Strony lub państwa trzeciego lub między portami rożnych państw członkowskich, obejmujący bezpośrednie zawieranie umów z podmiotami świadczącymi inne usługi transportowe w celu zapewnienia transportu „od drzwi do drzwi” lub transportu multimodalnego na podstawie jednolitego dokumentu przewozowego, ale nie obejmujący prawa do świadczenia takich innych usług transportowych;

(b)„transport od »drzwi do drzwi« lub transport multimodalny” oznacza przewóz ładunku międzynarodowego odbywający się w ramach jednolitego dokumentu przewozowego, wykorzystujący więcej niż jeden rodzaj transportu i obejmujący międzynarodowy odcinek morski;

(c)„ładunek międzynarodowy” oznacza ładunek przewożony między portem jednej Strony a portem drugiej Strony lub państwa trzeciego, lub między portami różnych państw członkowskich;

(d)„morskie usługi pomocnicze” oznaczają usługi w zakresie obsługi ładunku morskiego, usługi w zakresie odprawy celnej, usługi w zakresie obsługi stacji kontenerowej i magazynowania, usługi agencji morskich, usługi spedycji morskiej oraz usługi w zakresie przechowywania i składowania;

(e)„usługi w zakresie obsługi ładunku morskiego” oznaczają działania wykonywane przez przedsiębiorstwa zajmujące się załadunkiem i rozładunkiem, w tym przez operatorów terminali portowych, jednak nieobejmujące działalności pracowników portowych w przypadkach, kiedy nie są oni pracownikami przedsiębiorstw zajmujących się załadunkiem i rozładunkiem lub operatorów terminali portowych; do działań objętych powyższą definicją zalicza się organizacja i nadzór:

(i)    załadunku ładunku na statek lub jego wyładunku ze statku;

(ii)    mocowania lub odmocowywania ładunku oraz

(iii)    odbioru lub dostawy i przechowywania ładunków przed załadunkiem lub po rozładunku;

(f)„usługi w zakresie odprawy celnej” oznaczają działalność polegającą na przeprowadzaniu w imieniu innego podmiotu formalności celnych dotyczących przywozu, wywozu lub przewozu ładunków, bez względu na to, czy usługi te stanowią główny przedmiot działalności usługodawcy czy zwyczajowe uzupełnienie głównego przedmiotu jego działalności;

(g)„usługi w zakresie obsługi stacji kontenerowej i magazynowania” oznaczają działalność polegającą na przechowywaniu kontenerów, na terenie portu lub na lądzie, w celu ich zapełnienia lub opróżnienia, napraw i udostępniania do załadunku;

(h)„usługi agencji morskich” oznaczają reprezentowanie, w charakterze agenta, na danym obszarze geograficznym, interesów linii żeglugi morskiej lub przedsiębiorstwa żeglugowego do następujących celów:

(i)    marketing i sprzedaż usług transportu morskiego i usług powiązanych, począwszy od kwotowania po fakturowanie, wystawianie konosamentów w imieniu linii żeglugi morskiej lub przedsiębiorstw, nabywanie i odsprzedaż niezbędnych usług powiązanych, przygotowanie dokumentów i dostarczanie informacji handlowych oraz

(ii)    działanie w imieniu linii żeglugi morskiej lub przedsiębiorstw organizujących zawinięcia statku do portu lub przejęcie ładunków w razie potrzeby;

(i)„usługi dowozowe” oznaczają, bez uszczerbku dla zakresu działalności, która może być uznana za kabotaż na mocy odnośnego ustawodawstwa krajowego, transport morski ładunków międzynarodowych, w tym przewożonych w kontenerach, drobnicy konwencjonalnej oraz suchych lub płynnych przesyłek masowych, między portami znajdującymi się na terytorium danej Strony, pod warunkiem że taki ładunek międzynarodowy jest „w drodze”, tj. jest skierowany do miejsca przeznaczenia lub pochodzi z portu załadunku znajdującego się poza terytorium tej Strony;

(j)„usługi spedycji morskiej” oznaczają działalność polegającą na organizowaniu i monitorowaniu operacji przewozu w imieniu przewoźników poprzez organizację usług transportowych i pokrewnych, przygotowanie dokumentacji i dostarczenie informacji handlowych;

(k)„usługi portowe” oznaczają usługi świadczone na obszarze portu morskiego lub na drodze wodnej do takiego obszaru przez podmiot zarządzający portem, jego podwykonawców lub innych usługodawców w celu wspierania transportu ładunków lub pasażerów; oraz

(l)„usługi w zakresie przechowywania i składowania” oznaczają usługi w zakresie przechowywania towarów mrożonych lub schłodzonych, usługi w zakresie przechowywania luzem płynów lub gazów oraz inne usługi w zakresie przechowywania lub składowania.

Artykuł SERVIN.5.46: Zobowiązania

1.Bez uszczerbku dla środków niespełniających wymogów lub innych środków, o których mowa w art. SERVIN.2.7 [Środki niespełniające wymogów i wyjątki] i SERVIN.3.6 [Środki niespełniające wymogów], każda ze Stron wdraża zasadę nieograniczonego dostępu do międzynarodowych rynków morskich i handlu morskiego na zasadach handlowych i niedyskryminacyjnych poprzez:

(a)przyznanie statkom pływającym pod banderą drugiej Strony lub obsługiwanym przez usługodawców drugiej Strony traktowania nie mniej korzystnego od traktowania przyznawanego własnym statkom, między innymi w zakresie:

(i)    dostępu do portów;

(ii)    korzystania z infrastruktury portowej;

(iii)    korzystania z morskich usług pomocniczych oraz

(iv)    infrastruktury celnej oraz wyznaczania miejsca do cumowania statku w porcie oraz sprzętu do załadunku i rozładunku; w tym powiązanych opłat i należności;

(b)udostępnienie podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego na warunkach rozsądnych i nie mniej korzystnych niż te, które stosuje wobec własnych dostawców lub statków albo wobec statków lub dostawców z państwa trzeciego (włączając w to opłaty i należności, specyfikacje i jakość świadczonej usługi), następujących usług portowych: pilotaż, holowanie i pomoc holownicza, zaopatrzenie, uzupełnianie paliwa i wody, odbiór odpadów i utylizację odpadów balastowych, usługi kapitanatu portu, pomoc nawigacyjną, usługi naprawcze w przypadku nagłych awarii, kotwiczenie, cumowanie i usługi związane z cumowaniem, nabrzeżu niezbędne do funkcjonowania statku, włączając w to usługi komunikacyjne, dostawę wody i energii elektrycznej;

(c)zezwalanie podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego, pod warunkiem uzyskania zezwolenia wydanego przez właściwy organ, w stosownych przypadkach, na zmianę lokalizacji posiadanych lub dzierżawionych pustych kontenerów, które nie są przewożone jako ładunek za opłatą, między portami Zjednoczonego Królestwa lub między portami państwa członkowskiego; oraz

(d)zezwalanie podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego na świadczenie usług dowozowych między portami Zjednoczonego Królestwa lub między portami państwa członkowskiego, pod warunkiem uzyskania zezwolenia właściwego organu, w stosownych przypadkach.

2.Stosując zasady określone w ust. 1, Strony:

(a)nie wprowadzają uzgodnienia dotyczącego dzielenia ładunku w przyszłych umowach z państwami trzecimi dotyczącymi usług międzynarodowego transportu morskiego, w tym handlu towarami masowymi w postaci płynnej i stałej oraz ładunków przewożonych liniowcami, a także nie kończą w rozsądnym terminie obowiązywania takich uzgodnień w przypadkach, gdy zostały one zawarte we wcześniej podpisanych umowach;

(b)nie wprowadzają ani nie utrzymują środka, który wymaga, aby cały ładunek międzynarodowy lub jego część przewożono wyłącznie statkami zarejestrowanymi na terytorium danej Strony lub należącymi do obywateli danej Strony lub przez nich kontrolowanymi;

(c)znoszą wszelkie jednostronne środki lub przeszkody administracyjne, techniczne i inne, mogące stanowić ukryte ograniczenie lub mieć dyskryminujący skutek w stosunku do swobodnego świadczenia usług międzynarodowego transportu morskiego, i nie wprowadzają nowych środków ani przeszkód tego rodzaju; oraz

(d)nie uniemożliwiają podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego bezpośredniego zawierania z innymi podmiotami świadczącymi usługi transportowe umów odnoszących się do transportu „od drzwi do drzwi” lub transportu multimodalnego.

Sekcja 7: Usługi prawne

Artykuł SERVIN.5.47: Zakres

1.Niniejsza sekcja ma zastosowanie do środków Strony, które mają wpływ na świadczenie wyznaczonych usług prawnych w uzupełnieniu do rozdziałów 1, 2, 3, i 4 niniejszego tytułu oraz sekcji 1 i 2 niniejszego rozdziału.

2.Żadne z postanowień niniejszej sekcji nie wpływa na prawo Strony do regulowania i nadzorowania świadczenia wyznaczonych usług prawnych na jej terytorium w sposób niedyskryminujący.

Artykuł SERVIN.5.48: Definicje

Do celów niniejszej sekcji:

a)„wyznaczone usługi prawne” oznaczają usługi prawne dotyczące prawa jurysdykcji krajowej i międzynarodowego prawa publicznego, z wykluczeniem prawa Unii Europejskiej;

b)„jurysdykcja krajowa” oznacza jurysdykcję (lub część jurysdykcji) państwa członkowskiego lub Zjednoczonego Królestwa, w której prawnik uzyskał tytuł zawodowy jurysdykcji krajowej lub, w przypadku prawnika, który uzyskał tytuł zawodowy jurysdykcji krajowej w więcej niż jednej jurysdykcji, którąkolwiek z tych jurysdykcji; 

c)„prawo jurysdykcji krajowej” oznacza prawo jurysdykcji krajowej danego prawnika 31 ; 

d)„tytuł zawodowy jurysdykcji krajowej” oznacza:

(i)w odniesieniu do prawnika Unii – tytuł zawodowy nabywany w państwie członkowskim, Unii upoważniający do świadczenia usług prawnych w tym państwie członkowskim; lub

(ii)w odniesieniu do prawnika Zjednoczonego Królestwa – tytuł adwokata lub radcy prawnego upoważniający do świadczenia usług prawnych w jakiejkolwiek części jurysdykcji Zjednoczonego Królestwa;

e)„prawnik” oznacza:

(i)osobę fizyczną z Unii, upoważnioną w państwie członkowskim do świadczenia usług prawnych na podstawie tytułu zawodowego jurysdykcji krajowej; lub

(ii)osobę fizyczną ze Zjednoczonego Królestwa upoważnioną w jakiejkolwiek części jurysdykcji Zjednoczonego Królestwa do świadczenia usług prawnych na podstawie tytułu zawodowego jurysdykcji krajowej;

f)    „prawnik drugiej Strony” oznacza:

(i)gdy „drugą Stronę” stanowi Unia – prawnika, o którym mowa w lit. e) ppkt (i); lub

(ii)gdy „drugą Stronę” stanowi Zjednoczone Królestwo – prawnika, o którym mowa w lit. e) ppkt (ii); oraz

g)„usługi prawne” oznaczają następujące usługi:

(i) usługi w zakresie doradztwa prawnego; oraz

(ii) usługi arbitrażu prawnego, postępowania pojednawczego i mediacji (z wyłączeniem takich usług świadczonych przez osoby fizyczne zgodnie z art. SERVIN 4.1 [Zakres i definicje] 32 .

Zakres pojęcia „usługi prawne” nie obejmuje przedstawicielstwa prawnego przed placówkami administracyjnymi, sądami i innymi właściwie ustanowionymi oficjalnymi sądami danej Strony, usług w zakresie doradztwa prawnego oraz w zakresie zezwoleń, dokumentacji i świadectw prawnych, świadczonych przez przedstawicieli zawodów prawniczych pełniących funkcje publiczne w organach wymiaru sprawiedliwości, takich jak notariusze, komornicy sądowi lub inni urzędnicy państwowi, a także usług świadczonych przez komorników sądowych wyznaczonych urzędowym aktem rządu.

Artykuł SERVIN.5.49: Zobowiązania

1. Strona zezwala prawnikowi drugiej Strony na świadczenie na jej terytorium wskazanych usług prawnych na podstawie tytułu zawodowego jurysdykcji krajowej tego prawnika zgodnie z art. SERVIN 2.2 [Dostęp do rynku], SERVIN 2.3 [Traktowanie narodowe], SERVIN 3.2 [Dostęp do rynku], SERVIN 3.4 [Traktowanie narodowe] i SERVIN 4.4. [Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolny zawód].

2.    Jeżeli Strona (jurysdykcja państwa przyjmującego) wymaga od prawnika drugiej Strony rejestracji na jej terytorium jako warunku świadczenia wyznaczonych usług prawnych zgodnie z ust. 1, wymogi i proces takiej rejestracji nie mogą:

(a)być mniej korzystne niż te, które stosuje się do osoby fizycznej z państwa trzeciego świadczącej usługi prawne zgodnie z prawem państwa trzeciego lub międzynarodowego prawa publicznego na podstawie tytułu zawodowego tej osoby z państwa trzeciego obowiązującego na terytorium jurysdykcji państwa przyjmującego; oraz

(b)stanowić jakiegokolwiek wymogu przekwalifikowania się lub przyjęcia do zawodu prawniczego jurysdykcji państwa przyjmującego lub być równoważne z takim wymogiem.

3.    Ustęp 4 ma zastosowanie do świadczenia wyznaczonych usług prawnych na podstawie ust. 1 poprzez zakładanie przedsiębiorstw.

4.    Strona zezwala osobie prawnej z terytorium drugiej Strony na ustanowienie na swoim terytorium oddziału świadczącego wyznaczone usługi prawne 33 na podstawie ust. 1, zgodnie z warunkami określonymi w rozdziale 2 [Liberalizacja inwestycji] niniejszego tytułu i z ich zastrzeżeniem. Pozostaje to bez uszczerbku dla wymogu, aby określony odsetek udziałowców, właścicieli, partnerów lub dyrektorów osoby prawnej posiadał określone kwalifikacje zawodowe lub wykonywał określony zawód, np. zawód prawnika lub księgowego.

Artykuł SERVIN.5.50: Środki niespełniające wymogów

1.Art. 5.49 [Zobowiązania] nie ma zastosowania do:

a)wszelkich istniejących środków Strony niespełniających wymogów na poziomie:

(i)w odniesieniu do Unii:

A) Unii, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B) władz centralnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

C) władz regionalnych państwa członkowskiego, zgodnie z wykazem Unii w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

D) władz lokalnych, innych niż wskazanych w lit. C); oraz

(ii)w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa:

A) władz centralnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki];

B)władz regionalnych, zgodnie z wykazem Zjednoczonego Królestwa w załączniku SERVIN-1 [Obowiązujące środki]; lub

C)władz lokalnych;

b)dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia obowiązywania wszelkich środków niespełniających wymogów, o których mowa w lit. a), lub

c)zmiany środka niespełniającego wymogów, o których mowa w lit. a) i b), w zakresie, w jakim nie zmniejsza to jego zgodności z art. SERVIN.5.49 [Zobowiązania] w brzmieniu obowiązującym bezpośrednio przed tą zmianą.

2. Artykuł SERVIN 5.49 [Zobowiązania] nie ma zastosowania do środków Strony zgodnych z zastrzeżeniami, warunkami lub kwalifikacjami określonymi w odniesieniu do sektora, podsektora lub działalności wymienionych w załączniku SERVIN-2 [Przyszłe środki].

3.    Niniejszą sekcję stosuje się bez uszczerbku dla załącznika SERVIN-4 [Usługodawcy umowni i osoby wykonujące wolne zawód]. 

Tytuł III: Handel cyfrowy

Rozdział 1: Postanowienia ogólne

Artykuł DIGIT.1 Cel

Celem tego tytułu jest ułatwienie handlu cyfrowego, wyeliminowanie nieuzasadnionych barier w handlu, które można usunąć, wykorzystując środki elektroniczne, oraz zapewnienie otwartego, bezpiecznego i godnego zaufania środowiska internetowego dla przedsiębiorstw i klientów.

Artykuł DIGIT.2 Zakres

1.    Tytuł ten ma zastosowanie do środków Strony wpływających na handel możliwy za pomocą środków elektronicznych.

2.    Niniejszy tytuł ten nie ma zastosowania do usług audiowizualnych.

Artykuł DIGIT.3 Prawo do wprowadzania regulacji

Strony potwierdzają prawo do wprowadzania regulacji na swoich terytoriach w celu osiągnięcia uzasadnionych celów polityki, takich jak ochrona zdrowia publicznego, usługi społeczne, edukacja publiczna, bezpieczeństwo, środowisko, w tym zmiana klimatu, moralność publiczna, ochrona socjalna lub ochrona konsumentów, prywatność i ochrona danych lub promowanie i ochrona różnorodności kulturowej.

Artykuł DIGIT.4 Wyjątki

Dla większej pewności należy wyjaśnić, że żadne z postanowień niniejszego tytułu nie uniemożliwia Stronom przyjmowania lub utrzymywania środków zgodnie z art. EXC.1 [Wyjątki o charakterze ogólnym], art. EXC.4 [Wyjątki dotyczące bezpieczeństwa] i art. SERVIN.5.39 [Wyłączenie ze względów ostrożnościowych] ze względów interesu publicznego określonych w tym artykule.

Artykuł DIGIT.5 Definicje

1.Definicje zawarte w art. SERVIN.1.2 [Definicje] tytułu II [Usługi i inwestycje] niniejszego działu mają zastosowanie do niniejszego tytułu.

2.Na użytek niniejszego tytułu:

(a)„konsument” oznacza każdą osobę fizyczną korzystającą z publicznych usług telekomunikacyjnych do celów innych niż działalność zawodowa;

(b)„bezpośrednia komunikacja marketingowa” oznacza każdą formę reklamy handlowej, która służy przekazywaniu przez osobę fizyczną lub prawną wiadomości marketingowych bezpośrednio do użytkownika poprzez publiczne usługi telekomunikacyjne i obejmuje wiadomości co najmniej w formie elektronicznej oraz wiadomości tekstowe i multimedialne (SMS i MMS);

(c)„uwierzytelnianie elektroniczne” oznacza proces elektroniczny, który umożliwia potwierdzenie:

(I)identyfikacji elektronicznej osoby fizycznej lub prawnej, lub

(II)pochodzenie i integralność danych zawartych w formie elektronicznej;

(d)„usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego” oznacza usługę umożliwiającą przesłanie danych między osobami trzecimi drogą elektroniczną i zapewniającą dowody związane z posługiwaniem się przesyłanymi danymi, w tym dowód wysłania i otrzymania danych, oraz chroniącą przesyłane dane przed ryzykiem utraty, kradzieży, uszkodzenia lub jakiejkolwiek nieupoważnionej zmiany;

(e)„pieczęć elektroniczna” oznacza dane w formie elektronicznej wykorzystywane przez osobę prawną, które są dołączone do innych danych w formie elektronicznej lub logicznie z nimi powiązane w celu zapewnienia ich pochodzenia i integralności;

(f)„podpis elektroniczny” oznacza dane w formie elektronicznej, dołączone do innych danych w formie elektronicznej lub logicznie z nimi powiązane, które:

(I)są wykorzystywane przez osobę fizyczną w celu uzgadniania danych w formie elektronicznej, do których się odnoszą, oraz

(II)są powiązane z danymi w formie elektronicznej, do których się odnoszą, w taki sposób, że wszelkie późniejsze zmiany danych są wykrywalne;

(g)„elektroniczny znacznik czasu” oznacza dane w postaci elektronicznej, które wiążą inne dane w postaci elektronicznej z określonym czasem, stanowiąc dowód na to, że te inne dane istniały w danym czasie;

(h)„usługa zaufania” oznacza usługę elektroniczną, na którą składa się:

(I)tworzenie, weryfikacja i walidacja podpisów elektronicznych, pieczęci elektronicznych lub elektronicznych znaczników czasu, usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz certyfikatów powiązanych z tymi usługami;

(II)tworzenie, weryfikacja i walidacja certyfikatów uwierzytelniania witryn internetowych lub

(III)konserwacja elektronicznych podpisów, pieczęci lub certyfikatów powiązanych z tymi usługami;

(i)„dane publiczne” oznaczają dane będące własnością lub znajdujące się w posiadaniu instytucji rządowych dowolnego szczebla oraz organów pozarządowych uczestniczących w sprawowaniu władzy powierzonej im przez instytucję rządową dowolnego szczebla;

(j)„publiczna usługa telekomunikacyjna” oznacza każdą usługę telekomunikacyjną oferowaną ogółowi społeczeństwa;

(k)„użytkownik” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną korzystającą z publicznych usług telekomunikacyjnych.

Rozdział 2: Przepływ danych i ochrona danych osobowych

Artykuł DIGIT.6 Transgraniczny przepływ danych

1.Strony są zobowiązane do zapewnienia transgranicznego przepływu danych, aby ułatwić handel w gospodarce cyfrowej. W tym celu Strona nie może ograniczać transgranicznego przepływu danych między Stronami przez:

(a)wymóg korzystania z systemów obliczeniowych lub elementów sieci na terytorium Strony w celu przetwarzania, w tym poprzez narzucenie korzystania z systemów obliczeniowych lub elementów sieci, które są certyfikowane lub zatwierdzone na terytorium Strony;

(b)wymóg lokalizacji danych na terytorium Strony na potrzeby ich przechowywania lub przetwarzania;

(c)zakaz przechowywania lub przetwarzania danych na terytorium drugiej Strony; lub

(d)uzależnienie transgranicznego przekazywania danych od korzystania z systemów obliczeniowych lub elementów sieci na terytorium Stron lub od wymogów dotyczących lokalizacji na terytorium Stron.

2.Strony na bieżąco dokonują przeglądu wykonania niniejszego postanowienia i oceniają jego funkcjonowanie w ciągu trzech lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy. Strona może w każdej chwili zaproponować drugiej Stronie dokonanie przeglądu wykazu ograniczeń wymienionych w ust. 1. Wniosek taki zostaje rozpatrzony życzliwie.

Artykuł DIGIT.7 Ochrona danych osobowych i prywatności

1.Każda ze Stron uznaje, że osoby fizyczne mają prawo do ochrony danych osobowych i prywatności, oraz że zapewnienie wysokich standardów w tym zakresie przyczynia się do wzrostu zaufania do gospodarki cyfrowej oraz do rozwoju handlu.

2.Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie uniemożliwia Stronie przyjęcia lub utrzymania środków ochrony danych osobowych i prywatności, w tym w odniesieniu do transgranicznego przekazywania danych, pod warunkiem że prawo Strony przewiduje instrumenty umożliwiające przekazywanie danych na warunkach ogólnego zastosowania 34 w celu ochrony przekazywanych danych.

3.Każda ze Stron informuje drugą Stronę o jakichkolwiek środkach wymienionych w ust. 2, które przyjmuje lub utrzymuje.

Rozdział 3: Przepisy szczegółowe

Artykuł DIGIT.8 Opłaty celne od transmisji elektronicznych

1.Transmisje elektroniczne uznaje się za świadczenie usługi w rozumieniu tytułu II [Usługi i inwestycje] niniejszego działu.

2.Strony nie nakładają opłat celnych od transmisji elektronicznych.

Artykuł DIGIT.9 Brak uprzedniego zezwolenia

1.Strona nie wymaga uprzedniego zezwolenia na świadczenie usługi drogą elektroniczną wyłącznie ze względu na fakt, że usługa jest świadczona przez internet, oraz nie przyjmuje ani nie utrzymuje żadnych innych wymogów mających równoważny skutek.

Usługa jest świadczona przez internet, jeżeli jest dostarczana za pomocą środków elektronicznych i bez jednoczesnej obecności stron.

2.Ust. 1 nie ma zastosowania do usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych, usług w zakresie gier hazardowych, usług w zakresie reprezentacji prawnej ani usług notariuszy lub przedstawicieli równoważnych zawodów w zakresie, w jakim mają one bezpośredni i szczególny związek z wykonywaniem władzy publicznej.

Artykuł DIGIT.10: Zawieranie umów drogą elektroniczną

1.Każda ze Stron zapewnia, aby umowy mogły być zawierane drogą elektroniczną, a jej prawo nie stwarzało przeszkód dla korzystania z umów zawieranych drogą elektroniczną ani nie prowadziło do pozbawienia tych umów skutków prawnych i ważności wyłącznie na podstawie faktu, że zostały zawarte drogą elektroniczną.

2.Ust. 1 nie ma zastosowania do:

(a)usług nadawczych;

(b)usług w zakresie gier hazardowych;

(c)usług w zakresie reprezentacji prawnej;

(d)usług notariuszy lub usług świadczonych przez przedstawicieli równoważnych zawodów w zakresie, w jakim mają one bezpośredni i szczególny związek z wykonywaniem władzy publicznej;

(e)umów, które wymagają poświadczenia osobistego;

(f)umów ustanawiających lub przenoszących prawa do nieruchomości;

(g)umów, dla których prawo wymaga czynności sądów, władz publicznych lub zawodów związanych z wykonywaniem władzy publicznej;

(h)umów poręczenia, dodatkowych zabezpieczeń zawieranych przez osoby, w przypadku których działania te nie mieszczą się w ramach ich działalności zawodowej lub handlowej lub

(i)umów podlegających prawu rodzinnemu lub prawu spadkowemu.

Artykuł DIGIT.11 Uwierzytelnianie elektroniczne i usługi zaufania

1.Strona nie kwestionuje skutków prawnych ani dopuszczalności jako dowodu w postępowaniu sądowym dokumentu elektronicznego, podpisu elektronicznego, pieczęci elektronicznej lub elektronicznego znacznika czasu lub danych wysłanych i otrzymanych za pomocą usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego wyłącznie na tej podstawie, że ma on formę elektroniczną.

2.Strona nie przyjmuje ani nie utrzymuje środków, które:

(a)zakazywałyby stronom transakcji elektronicznej określenia wzajemnie odpowiednich metod uwierzytelniania elektronicznego w odniesieniu do ich transakcji; lub

(b)uniemożliwiają stronom transakcji elektronicznej przedstawienie organom sądowym i administracyjnym dowodów na to, że korzystanie z uwierzytelniania elektronicznego lub usługi zaufania w tej transakcji jest zgodne z obowiązującymi wymogami prawnymi.

3.Niezależnie od ust. 2 Strona może wymagać, aby w odniesieniu do określonej kategorii transakcji metoda uwierzytelniania elektronicznego lub usługi zaufania była certyfikowana przez organ akredytowany zgodnie z jej prawem lub spełniała określone standardy wykonania, które są obiektywne, przejrzyste i niedyskryminujące oraz odnoszą się wyłącznie do szczególnych cech danej kategorii transakcji.

Artykuł DIGIT.12: Przeniesienie lub udostępnienie kodu źródłowego

1.Strona nie wymaga przeniesienia lub udostępnienia kodu źródłowego oprogramowania będącego własnością osoby fizycznej lub prawnej drugiej Strony.

2.Dla większej pewności należy wyjaśnić, że:

(a)wyjątki o charakterze ogólnym, wyjątki dotyczące bezpieczeństwa i wyłączenie ze względów ostrożnościowych, o których mowa w art. DIGIT.4 [Wyjątki], mają zastosowanie do środków Strony wprowadzonych lub utrzymanych w mocy w kontekście procedury certyfikacji oraz

(b)ust. 1 nie ma zastosowania do dobrowolnego przekazywania lub udostępniania kodu źródłowego na zasadach handlowych przez osobę fizyczną lub prawną pochodzącą z terytorium drugiej Strony, na przykład w ramach transakcji zamówienia publicznego lub umowy będącej przedmiotem negocjacji.

3.Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie wpływa na:

(a)wymóg sądu lub sądu administracyjnego lub wymóg urzędu ds. konkurencji na podstawie prawa konkurencji Strony mający na celu zapobieżenie ograniczeniu lub zakłóceniu konkurencji lub zaradzenie takiemu ograniczeniu lub zakłóceniu;

(b)wymóg organu regulacyjnego na podstawie przepisów ustawowych lub wykonawczych Strony dotyczący ochrony bezpieczeństwa publicznego w odniesieniu do użytkowników online, z zastrzeżeniem zabezpieczeń przed nieuprawnionym ujawnieniem;

(c)ochronę i egzekwowanie praw własności intelektualnej oraz

(d)prawo Strony do wprowadzenia środków zgodnie z art. III GPA włączonego do art. PPROC.2 [Włączenie niektórych postanowień GPA i zamówień objętych niniejszą Umową] tytułu VI [Zamówienia publiczne] niniejszego działu.

Artykuł DIGIT.13 Zaufanie konsumentów w internecie

1.Uznając znaczenie zwiększenia zaufania konsumentów do handlu cyfrowego, każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje środki w celu zapewnienia rzeczywistej ochrony konsumentów uczestniczących w transakcjach handlu elektronicznego, w tym między innymi środki, które:

(a)delegalizują oszukańcze i wprowadzające w błąd praktyki handlowe;

(b)wymagają od dostawców towarów i usług działania w dobrej wierze oraz stosowania uczciwych praktyk handlowych, między innymi poprzez zakaz nakładania na konsumentów opłat za niezamówione towary i usługi;

(c)wymagają od dostawców towarów lub usług, aby przekazywali konsumentom jasne i dokładne informacje, w tym – w przypadku gdy działają oni za pośrednictwem usługodawców będących pośrednikami – dotyczące ich tożsamości i danych kontaktowych, danej transakcji, w tym głównych cech towarów lub usług oraz pełnej ich ceny, z uwzględnieniem wszystkich mających zastosowanie opłat, a także obowiązujących praw konsumenta (w przypadku usługodawców będących pośrednikami dotyczy to również umożliwienia dostarczania takich informacji przez dostawcę towarów lub usług) oraz

(d)zapewniają konsumentom dostęp do środków odwoławczych w przypadku naruszenia ich praw, w tym prawo do środków odwoławczych, jeżeli za towary lub usługi zapłacono i nie zostały one dostarczone zgodnie z ustaleniami.

2.Strony uznają znaczenie powierzenia swoim agencjom ochrony konsumentów lub innym właściwym organom odpowiednich uprawnień w zakresie egzekwowania prawa oraz znaczenie współpracy między tymi agencjami w celu ochrony konsumentów i zwiększenia ich zaufania w internecie.

Artykuł DIGIT.14 Niezamówione materiały do celów bezpośredniej komunikacji marketingowej

1.    Każda ze Stron zapewnia skuteczną ochronę użytkowników przed niezamówionymi materiałami do celów bezpośredniej komunikacji marketingowej.

2.    Każda ze Stron zapewnia, aby materiały do celów bezpośredniej komunikacji marketingowej nie były wysyłane do użytkowników będących osobami fizycznymi, chyba że wyrazili oni zgodę zgodnie z przepisami każdej ze Stron na otrzymywanie takich materiałów.

3.    Niezależnie od ust. 2 Strona zezwala osobom fizycznym lub prawnym, które na mocy warunków określonych w prawie tej Strony zgromadziły dane kontaktowe użytkownika w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na wysyłanie do tego użytkownika materiałów do celów bezpośredniej komunikacji marketingowej dotyczących ich własnych towarów lub usług o podobnym charakterze.

4.    Każda ze Stron zapewnia, aby materiały do celów bezpośredniej komunikacji marketingowej były wyraźnie rozpoznawalne jako takie, jednoznacznie informowały o tym, w czyim imieniu są przekazywane i zawierały niezbędne informacje umożliwiające użytkownikom bezpłatne i natychmiastowe zażądanie zaprzestania ich przekazywania.

5.    Każda ze Stron zapewnia użytkownikom dostęp do środków odwoławczych w stosunku do dostawców materiałów do celów marketingu bezpośredniego, którzy nie przestrzegają środków przyjętych lub utrzymywanych zgodnie z ust. 1-4.

Artykuł DIGIT.15 Otwarte dane publiczne

1.Strony uznają, że ułatwienie publicznego dostępu do danych publicznych i ich wykorzystywania przyczynia się do stymulowania rozwoju gospodarczego i społecznego, konkurencyjności, wydajności i innowacji.

2.Jeżeli Strona podejmuje decyzję o publicznym udostępnieniu danych publicznych, dokłada starań, aby zapewnić, w zakresie, w jakim jest to możliwe, że dane te:

(a)są w formacie umożliwiającym ich łatwe wyszukiwanie, pozyskiwanie, wykorzystywanie, ponowne wykorzystywanie i redystrybucję;

(b)są w formacie nadającym się do przetwarzania automatycznego i zorientowanym przestrzennie;

(c)zawierają metadane opisowe, które są tak standardowe, jak to tylko możliwe;

(d)są udostępniane za pośrednictwem niezawodnych, przyjaznych dla użytkownika i bezpłatnie dostępnych interfejsów programowania aplikacji;

(e)są regularnie aktualizowane;

(f)nie są objęte warunkami użytkowania, które są dyskryminujące lub niepotrzebnie ograniczają ponowne wykorzystywanie; oraz

(g)są udostępniane do ponownego wykorzystywania w pełnej zgodności z odpowiednimi przepisami obu Stron w zakresie ochrony danych osobowych.

3.Strony dążą do współpracy w celu określenia, w jaki sposób każda ze Stron może rozszerzyć dostęp do danych publicznych udostępnianych przez nią publicznie i wykorzystywanie tych danych, aby zwiększyć i stworzyć możliwości biznesowe wykraczające poza wykorzystywanie tych danych przez sektor publiczny.

Artykuł DIGIT.16 Współpraca w kwestiach regulacyjnych w odniesieniu do handlu cyfrowego

1.Strony prowadzą wymianę informacji na temat kwestii regulacyjnych w kontekście handlu cyfrowego, które dotyczą następujących kwestii:

(a)uznawania i ułatwiania świadczenia interoperacyjnych usług zaufania i uwierzytelniania elektronicznego;

(b)traktowania bezpośredniej komunikacji marketingowej;

(c)ochrony konsumentów; oraz

(d)wszelkich innych kwestii istotnych dla rozwoju handlu cyfrowego, w tym powstających technologii.

2.Ust. 1 nie ma zastosowania do zasad i zabezpieczeń Strony dotyczących ochrony danych osobowych i prywatności, w tym dotyczących transgranicznego przekazywania danych osobowych.

Artykuł DIGIT.17 – Zrozumienie usług informatycznych

1.Strony zgadzają się, że dla celów liberalizacji handlu usługami i inwestycji zgodnie z tytułem II [Usługi i inwestycje] niniejszego działu, następujące usługi uznaje się za usługi informatyczne i usługi powiązane, niezależnie od tego, czy są świadczone za pośrednictwem sieci, w tym internetu:

(a)doradztwo, dostosowanie, strategię, analizę, planowanie, specyfikację, projektowanie, opracowanie, instalację, wdrożenie, integrowanie, testowanie, usuwanie błędów, aktualizowanie, wsparcie, pomoc techniczną lub zarządzanie komputerami bądź systemami komputerowymi;

(b)oprogramowanie określone jako zestaw instrukcji wymaganych do pracy i komunikacji komputerów (zewnętrznej i wewnętrznej), jak również doradztwo, strategię, analizę, planowanie, specyfikację, projektowanie, opracowanie, instalację, wdrożenie, integrowanie, testowanie, usuwanie błędów, aktualizowanie, dostosowanie, konserwację, wsparcie, pomoc techniczną, zarządzanie oprogramowaniem lub jego użytkowanie;

(c)przetwarzanie danych, przechowywanie danych, hosting danych lub usługi w zakresie baz danych;

(d)usługi konserwacji i naprawy maszyn biurowych oraz sprzętu, w tym komputerów; oraz

(e)usługi w zakresie szkolenia pracowników klienta, związane z oprogramowaniem, komputerami lub systemami komputerowymi, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Dla większej pewności należy wyjaśnić, że usługi udostępniane za pośrednictwem komputera i usługi powiązane, inne niż wymienione w ust. 1, same w sobie nie są uznawane za usługi informatyczne i usługi powiązane.

Tytuł IV: Przepływy kapitału, płatności, transfery i tymczasowe środki ochronne

Artykuł CAP.1: Cele

Celem niniejszego tytułu jest umożliwienie swobodnego przepływu kapitału i płatności związanych z transakcjami zliberalizowanymi na mocy niniejszej Umowy.

Artykuł CAP.2: Rachunek bieżący

Każda ze Stron zezwala, w walucie w pełni wymienialnej i zgodnie z Umową o Międzynarodowym Funduszu Walutowym, na dokonywanie wszelkich płatności i transferów w odniesieniu do transakcji na rachunku bieżącym bilansu płatniczego, które wchodzą w zakres niniejszej Umowy.

Artykuł CAP.3: Przepływy kapitału

1.    Każda ze Stron zezwala, w odniesieniu do transakcji na rachunku kapitałowym i finansowym bilansu płatniczego, na swobodny przepływ kapitału do celów liberalizacji inwestycji i innych transakcji przewidzianych w tytule II [Usługi i inwestycje] niniejszego działu.

2.    Strony konsultują się wzajemnie w ramach Specjalnego Komitetu Handlowego ds. Usług, Inwestycji i Handlu Cyfrowego, aby ułatwić przepływ kapitału między nimi w celu wspierania handlu i inwestycji.

Artykuł CAP.4: Środki wpływające na przepływ kapitału, płatności lub transfery

1.Artykułów CAP.2 [Rachunek bieżący] i CAP.3 [Przepływy kapitału] nie można interpretować jako uniemożliwiających Stronie stosowanie jej przepisów ustawowych i wykonawczych dotyczących:

(a)upadłości, niewypłacalności lub ochrony praw kredytodawców;

(b)emisji, obrotu lub dokonywania transakcji na papierach wartościowych lub kontraktach terminowych typu future, opcjach i innych instrumentach finansowych;

(c)sprawozdawczości finansowej lub prowadzenia rejestrów dotyczących przepływu kapitału, płatności lub transferów, jeżeli jest to konieczne w celu wsparcia organów ścigania lub finansowych organów regulacyjnych;

(d)czynów zabronionych, oszukańczych praktyk lub nadużyć;

(e)zapewnienia zgodności z nakazami lub wyrokami wydanymi w postępowaniach sądowych lub administracyjnych lub

(f)zabezpieczenia społecznego, publicznych systemów emerytalnych lub obowiązkowych programów oszczędnościowych.

2.Przepisy ustawowe i wykonawcze, o których mowa w ustępie 1, nie mogą być stosowane w sposób arbitralny lub dyskryminacyjny ani stanowić ukrytego ograniczenia w przepływie kapitału, płatnościach lub transferach.

Artykuł CAP.5: Tymczasowe środki ochronne

1.W wyjątkowych okolicznościach poważnych trudności w funkcjonowaniu unii gospodarczej i walutowej Unii lub groźby ich wystąpienia Unia może przyjąć lub utrzymać środki ochronne w odniesieniu do przepływu kapitału, płatności lub transferów przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy.

2.Środki, o których mowa w ust. 1, są ograniczone do absolutnie niezbędnego zakresu.

Artykuł CAP.6: Ograniczenia w przypadku trudności związanych z bilansem płatniczym i finansami zagranicznymi

1.Jeżeli Strona doświadczy poważnych trudności w zakresie bilansu płatniczego lub finansów zagranicznych lub zaistnieje groźba ich wystąpienia, może ona przyjąć lub utrzymać środki ograniczające w odniesieniu do przepływu kapitału, płatności lub transferów 35 . 

2.Środki, o których mowa w ust. 1:

(a)są zgodne z Umową o Międzynarodowym Funduszu Walutowym;

(b)nie wykraczają poza zakres niezbędny do zaradzenia okolicznościom opisanym w ust. 1;

(c)mają charakter tymczasowy i są stopniowo wycofywane w miarę poprawy sytuacji określonej w ust. 1;

(d)nie dopuszczają do wystąpienia niepotrzebnych szkód dla interesów handlowych, gospodarczych i finansowych drugiej Strony oraz

(e)są niedyskryminujące w porównaniu z państwami trzecimi w podobnych sytuacjach.

3.W przypadku handlu towarami każda ze Stron może wprowadzić lub utrzymać środki ograniczające w celu ochrony swojej zagranicznej pozycji finansowej lub bilansu płatniczego. Takie środki ograniczające muszą być zgodne z postanowieniami GATT 1994 i Uzgodnienia w sprawie postanowień dotyczących bilansu płatniczego w Układzie ogólnym w sprawie taryf celnych i handlu 1994.

4.W przypadku handlu usługami każda ze Stron może wprowadzić lub utrzymać środki ograniczające w celu zabezpieczenia swojej zewnętrznej sytuacji finansowej lub bilansu płatniczego. Środki te są zgodne z art. XII GATS.

5.Strona utrzymująca lub przyjmująca środki, o których mowa w ust. 1 i 2, niezwłocznie powiadamia o nich drugą Stronę.

6.Jeżeli Strona wprowadza lub utrzymuje ograniczenia na mocy niniejszego artykułu, Strony niezwłocznie przeprowadzają konsultacje w ramach Specjalnego Komitetu Handlowego ds. Usług, Inwestycji i Handlu Cyfrowego, chyba że konsultacje odbywają się na innych forach. Komitet ocenia trudności w zakresie bilansu płatniczego lub finansów zagranicznych, które doprowadziły do wprowadzenia odpowiednich środków, biorąc pod uwagę takie czynniki, jak:

(a)charakter i zakres trudności;

(b)zewnętrzne warunki gospodarcze i handlowe oraz

(c)ewentualne dostępne alternatywne środki naprawcze.

7.Konsultacje, o których mowa w ust. 6, dotyczą zgodności wszelkich środków ograniczających, o których mowa w ust. 1 i 2. W stosownych przypadkach przyjmowane są wszelkie odpowiednie ustalenia statystyczne i faktyczne, przedstawione przez MFW, a we wnioskach uwzględnia się dokonaną przez MFW ocenę bilansu płatniczego i sytuacji w zakresie finansów zagranicznych danej Strony.

Tytuł V: Własność intelektualna

Rozdział 1: Postanowienia ogólne

Artykuł IP.1: Cele

Celami niniejszego tytułu są:

a)    ułatwianie produkcji, dostarczania i komercjalizacji innowacyjnych i kreatywnych produktów i usług między Stronami poprzez ograniczanie zakłóceń i przeszkód utrudniających tego rodzaju handel, a tym samym przyczyniając się do tworzenia bardziej zrównoważonej i inkluzywnej gospodarki oraz