Bruksela, dnia 5.11.2020

COM(2020) 693 final

2018/0089(COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady dotyczącego przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie powództw przedstawicielskich w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylającej dyrektywę 2009/22/WE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)


2018/0089 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO


na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej


dotyczący

stanowiska Rady dotyczącego przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie powództw przedstawicielskich w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylającej dyrektywę 2009/22/WE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

1.Kontekst

Data przekazania wniosku Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dokument COM(2018) 184 final – 2018/0089 (COD):

12 kwietnia 2018 r.

Data wydania opinii przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny:

Data wydania opinii przez Europejski Komitet Regionów:

20 września 2018 r.

10 października 2018 r.

Data uchwalenia stanowiska Parlamentu Europejskiego w pierwszym czytaniu:

26 marca 2019 r.

Data przekazania zmienionego wniosku:

nie dotyczy.

Data przyjęcia stanowiska Rady:

4 listopada 2020 r.

2.Przedmiot wniosku Komisji

W ramach inicjatywy „Nowy ład dla konsumentów” Komisja Europejska przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie powództw przedstawicielskich w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylającej dyrektywę 2009/22/WE.

Celem wniosku jest podniesienie poziomu ochrony konsumentów i poprawa sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez zwiększenie skuteczności obecnych postępowań o wydanie nakazu zaprzestania szkodliwych praktyk w celu ochrony interesów konsumentów oraz uzupełnienie ich o mechanizm zbiorowego dochodzenia roszczeń przez konsumentów.

We wniosku określono uregulowania umożliwiające upoważnionym podmiotom dochodzenie roszczeń w drodze powództw przedstawicielskich mających na celu ochronę zbiorowych interesów konsumentów, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiednich zabezpieczeń służących uniknięciu nadużywania drogi sądowej. Możliwe środki, których zastosowania można dochodzić w ramach powództw przedstawicielskich, obejmują środki nakazujące zaprzestanie lub zakazujące praktyk przedsiębiorcy, jeżeli praktyki te uznaje się za naruszenie jednego z odpowiednich przepisów UE, a także środki dochodzenia roszczeń, które zapewnią konsumentom reprezentowanym w postępowaniu środki odwoławcze dostępne na mocy prawa unijnego i krajowego. Wniosek przewiduje wprowadzenie ujednoliconych kryteriów wyznaczania upoważnionych podmiotów, jak również zasad dotyczących finansowania przez osoby trzecie, pomocy dla upoważnionych podmiotów oraz ich wzajemnego uznawania, zawierania ugody, informowania konsumentów i ujawniania dowodów w celu zapewnienia skuteczności postępowań w kontekście krajowym i transgranicznym. Zakres stosowania wniosku obejmuje horyzontalne prawo konsumenckie i sektorowe instrumenty UE mające znaczenie dla ochrony zbiorowych interesów konsumentów w różnych sektorach, takich jak usługi finansowe, energetyka, telekomunikacja, ochrona danych, podróże, turystyka, zdrowie i środowisko.

3.Uwagi dotyczące stanowiska Rady

Zgodnie z porozumieniem politycznym stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu wprowadza we wniosku Komisji szereg zmian, których celem jest przede wszystkim:

·wyjaśnienie celów dyrektywy jako wnoszących wkład w funkcjonowanie jednolitego rynku poprzez wysoki poziom ochrony konsumentów. W tym kontekście wniosek odnosi się również do celu, jakim jest dostęp konsumentów do wymiaru sprawiedliwości,

·zapewnienie państwom członkowskim swobody w zakresie wyznaczania upoważnionych podmiotów, które mogą wytaczać powództwa przedstawicielskie w danym państwie, przy jednoczesnym wzmocnieniu ujednoliconych kryteriów wyznaczania podmiotów upoważnionych do wytaczania powództw transgranicznych,

·wyjaśnienie kategorii środków, których zastosowania mogą dochodzić upoważnione podmioty, zasad dotyczących reprezentacji konsumentów w ramach postępowania, koordynacji ewentualnych postępowań prowadzonych równolegle, finansowania przez osoby trzecie, podziału kosztów postępowania, informowania konsumentów, ujawniania dowodów i pomocy upoważnionym podmiotom,

·sprawienie, by dyrektywa w większym stopniu opierała się na zasadach, zapewniając państwom członkowskim większą swobodę w odniesieniu do warunków proceduralnych, takich jak ugody, skutki ostatecznych decyzji, terminy przedawnienia lub kary, co ułatwi dostosowanie powództw przedstawicielskich do krajowych ram egzekwowania prawa,

·wprowadzenie klauzuli przeglądowej dotyczącej ewentualnego powołania Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich ds. powództw przedstawicielskich,

·przedłużenie okresu transpozycji dyrektywy z 18 do 24 miesięcy. 

Stanowisko Rady w pełni odzwierciedla porozumienie polityczne osiągnięte przez Parlament Europejski i Radę w dniu 22 czerwca 2020 r. Komisja uważa, że te zmiany we wniosku są zgodne z jego pierwotnymi celami politycznymi. W związku z tym Komisja może poprzeć stanowisko Rady.

4.Wniosek

Komisja popiera stanowisko Rady.

Przyjęcie przedmiotowej dyrektywy będzie ważnym krokiem w kierunku skutecznego egzekwowania praw konsumentów w UE w odniesieniu do zbiorowych interesów konsumentów. Dyrektywa przyczyni się również do stworzenia równych warunków działania dla przedsiębiorców prowadzących działalność na rynku wewnętrznym.