2018/0140 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

dotyczący

stanowiska Rady w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie elektronicznych informacji o transporcie towarowym

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

1.Przebieg procedury

Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie elektronicznych informacji o transporcie towarowym (eFTI) został przyjęty przez Komisję w dniu 17 maja 2018 r. jako część trzeciego pakietu „Europa w ruchu”. Wniosek ten ma na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych oraz zwiększenie wydajności transportu i logistyki dzięki umożliwieniu elektronicznej wymiany informacji między przedsiębiorstwami i organami administracji.

Data przekazania wniosku Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dokument COM(2018) 279 final – 2018/0140 COD):	17 maja 2018 r.
Data wydania opinii przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny:	17 października 2018 r.
Data uchwalenia stanowiska Parlamentu Europejskiego w pierwszym czytaniu:	12 marca 2019 r.
Data przekazania zmienionego wniosku:	Nie dotyczy.
Data przyjęcia stanowiska Rady:	7 kwietnia 2020 r.

2.Przedmiot wniosku Komisji

Wniosek Komisji stanowi nową inicjatywę ustawodawczą, która ma na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych i zwiększenie wydajności sektora transportu poprzez ustanowienie warunków dla szerszego wykorzystania technologii cyfrowych na potrzeby wymiany informacji regulacyjnych między podmiotami gospodarczymi i organami administracji. Zawiera on zbiór jednolitych wymogów dotyczących przekazywania drogą elektroniczną informacji regulacyjnych dotyczących towarów przewożonych na terytorium UE.

We wniosku tym Komisja nie zaproponowała żadnych nowych wymogów w zakresie przekazywania informacji. Określono w nim natomiast warunki, na jakich organy administracji są zobowiązane do przyjęcia informacji przekazanych w formacie elektronicznym. Główny z tych warunków stanowi, że do celów przekazywania organom informacji drogą elektroniczną podmioty gospodarcze muszą korzystać z bezpiecznych i certyfikowanych platform opartych na technologiach informacyjno-komunikacyjnych. Jednocześnie we wniosku Komisji nałożono na organy administracji obowiązek stosowania zbioru wspólnych procedur i przepisów, w tym specyfikacji technicznych, do celów dostępu do informacji przekazywanych drogą elektroniczną przez podmioty gospodarcze oraz w odniesieniu do przetwarzania tych informacji. Podmioty gospodarcze będą miały możliwość – ale nie obowiązek – stosowania tych środków elektronicznych zamiast przekazywania dokumentów w formie papierowej.

Nowe środowisko cyfrowe będzie opierać się zasadniczo na wymianie informacji między maszynami, aczkolwiek w dalszym ciągu możliwe będzie stosowanie dokumentów w formatach czytelnych dla człowieka, tak aby zagwarantować, że organy mogą w każdych okolicznościach wykonywać swoje obowiązki w zakresie egzekwowania przepisów.

3.Uwagi dotyczące stanowiska Rady

Stanowisko Rady w pełni odzwierciedla porozumienie polityczne osiągnięte przez Parlament Europejski i Radę w dniu 27 listopada 2019 r. Komisja popiera osiągnięte porozumienie, gdyż pozostaje ono zgodne z celami wniosku Komisji oraz z wszystkimi głównymi przepisami szczegółowymi zaproponowanymi przez Komisję dla zapewnienia osiągnięcia tych celów. Zmiany wprowadzone przez Radę mają na celu dalsze doprecyzowanie lub uszczegółowienie przepisów zawartych we wniosku Komisji. Dotyczy to również zmian dotyczących głównych elementów wniosku – jego zakresu, kwestii, które mają zostać szczegółowo określone w aktach wykonawczych i delegowanych, okresu wdrożenia oraz przyszłego przeglądu:

·We wniosku Komisji ustanowiono dobrze zdefiniowany i ukierunkowany zakres wymogów informacyjnych, do których rozporządzenie ma zastosowanie, określonych w szeregu unijnych i krajowych aktów prawnych regulujących transport towarów na terytorium Unii, które wymieniono lub które mają zostać wymienione w załączniku I do rozporządzenia. W stanowisku Rady zachowano ten ukierunkowany zakres stosowania, ale utrzymano jedynie odniesienia do odpowiednich artykułów aktów unijnych, przy czym przeniesiono je z załącznika do części normatywnej samego rozporządzenia. Rada dodała również odniesienie do przyszłych aktów wykonawczych lub delegowanych uzupełniających dyrektywę (UE) 2016/797 w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej, na wypadek gdyby takie akty prawne były przyjmowane lub zmieniane w celu uwzględnienia wymogów informacyjnych objętych zakresem przedmiotowego rozporządzenia. Pod względem treści zakres stosowania rozporządzenia pozostał niezmieniony w stanowisku Rady, a wspomniane wyżej zmiany są możliwe do zaakceptowania przez Komisję.

·Z uwagi na wysoce techniczny charakter wdrożenia przyszłego środowiska eFTI, we wniosku Komisji nie określono wszystkich szczegółów dotyczących architektury systemu, lecz jedynie jego główne elementy i wymogi dotyczące funkcjonalności, które te elementy muszą spełniać. Zaproponowano, by przepisy szczegółowe i specyfikacje techniczne zostały przyjęte na późniejszym etapie w drodze aktów Komisji, głównie aktów wykonawczych. W zgodzie z celami Komisji Rada dodała dalsze wskazówki dotyczące przyjęcia tych przepisów i specyfikacji technicznych, a konkretnie wymóg, by Komisja dążyła do zapewnienia interoperacyjności wspólnego zbioru i podzbiorów danych eFTI z odpowiednimi modelami danych, które są akceptowane na szczeblu międzynarodowym lub unijnym, jak również wymóg, by wszelkie specyfikacje przyjęte w odniesieniu do platform eFTI były w jak największym stopniu neutralne pod względem technologicznym. W stanowisku Rady zmieniono również charakter uprawnień powierzonych Komisji – z wykonawczych na delegowane – na potrzeby ustanowienia wspólnego zbioru i podzbiorów danych eFTI odpowiadających informacjom regulacyjnym objętym zakresem rozporządzenia. Zmiana ta była także odpowiedzią na stanowisko Parlamentu Europejskiego, który w pierwszym czytaniu wezwał do zwiększenia udziału Parlamentu w procesie przyjmowania przepisów szczegółowych, i Komisja popiera tę zmianę.

·W swoim stanowisku Rada wprowadziła także konkretne terminy przyjęcia większości aktów wykonawczych i delegowanych oraz odroczyła o rok datę, z którą państwa członkowskie muszą zacząć przyjmować informacje regulacyjne udostępniane drogą elektroniczną przez podmioty gospodarcze. Ogólnie wprowadzone zmiany są wyważone, choć ambitne. Umożliwiają one wszystkim zainteresowanym stronom – Komisji, organom państw członkowskich i podmiotom z sektora prywatnego – przygotowanie się do zobowiązań wynikających z przedmiotowego rozporządzenia oraz wywiązanie się z nich w terminie.

·Ponadto w stanowisku Rady dodano szereg szczegółów dotyczących zakresu i przedmiotu ewaluacji, która powinna towarzyszyć ocenie Komisji dotyczącej wykonania rozporządzenia, która ma zostać przeprowadzona w ciągu czterech i pół roku od daty rozpoczęcia stosowania rozporządzenia. W szczególności Komisję wezwano do ewaluacji ewentualnych inicjatyw mających na celu ustanowienie:

a) obowiązku stosowania przez podmioty gospodarcze środków elektronicznych zamiast dokumentów papierowych w celu udostępniania organom informacji regulacyjnych; oraz

b) interoperacyjności i wzajemnych połączeń między środowiskiem eFTI i różnymi systemami stosowanymi obecnie przez organy administracji na potrzeby rejestrowania i dostępu do informacji regulacyjnych zgodnie z innymi unijnymi aktami prawnymi dotyczącymi transportu, które nie zostały objęte zakresem stosowania przedmiotowego rozporządzenia.