Bruksela, dnia 13.5.2019

COM(2019) 221 final

2019/0107(COD)

Wniosek

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

upoważniająca Niemcy do zmiany obowiązującego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu dopuszczenia przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami


UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

Przyczyny i cele wniosku

W odniesieniu do przedmiotu

Regiony przygraniczne Niemiec i Szwajcarii są ze sobą mocno powiązane. Wielu Niemców dojeżdża do pracy w Szwajcarii i vice versa, generując bardzo dynamiczny transgraniczny drogowy przepływ pasażerów. Oferowane są liczne transgraniczne usługi autobusowe i autokarowe, które łączą przygraniczne regiony obu państw.

Dwukierunkowy przewóz drogowy osób i towarów między Szwajcarią a UE reguluje umowa o transporcie lądowym między UE a Szwajcarią 1 (zwana dalej „umową UE”).

Zgodnie z art. 20 ust. 1 umowy UE „[d]ziałalność transportowa prowadzona między dwoma punktami położonymi na terytorium tej samej Umawiającej się Strony przez przewoźników ustanowionych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony nie jest dozwolona na mocy niniejszej Umowy”. Oznacza to, że przewoźnicy świadczący usługi przewozu pasażerskiego, podczas świadczenia których przekracza się granicę, mogą przewozić pasażerów jedynie przez granicę lub w obrębie terytorium Umawiającej się Strony, gdzie mają siedzibę. Przewoźnicy autobusowi i autokarowi z siedzibą w Szwajcarii nie mogą przewozić pasażerów między dwoma punktami po niemieckiej stronie granicy, a przewoźnicy mający siedzibę w UE nie mogą przewozić pasażerów między dwoma punktami po szwajcarskiej stronie granicy.

W art. 20 ust. 2 umowy UE zezwolono na dalsze korzystanie z wcześniej ustanowionych praw zgodnie z dwustronnymi porozumieniami zawartymi między poszczególnymi państwami członkowskimi UE a Szwajcarią, które obowiązywały w momencie zawarcia umowy UE, pod warunkiem że nie dochodzi dyskryminacji między przewoźnikami unijnymi ani do zakłócenia konkurencji. W związku z tym w przypadku przewozu osób autokarem i autobusem dopuszcza się możliwość kabotażu w stosunkach ze Szwajcarią w przypadku, gdy zostało to przewidziane w porozumieniu między państwem członkowskim UE a Szwajcarią obowiązującym w dniu 21 czerwca 1999 r. W praktyce w żadnym z odpowiednich porozumień dwustronnych między państwami członkowskimi a Szwajcarią, które obowiązywały w tamtym czasie, nie przewidziano praw do kabotażu w odniesieniu do przewozu osób autokarem i autobusem 2 .

Pismem z dnia 11 maja 2017 r. Niemcy poinformowały Komisję, że będą wdzięczne za upoważnienie ich przez Unię zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE do zmiany ich dwustronnego porozumienia w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią z 1953 r. 3 w celu zezwolenia na wykonywanie przewozów kabotażowych podczas świadczenia usług przewozu osób autokarem i autobusem w regionie przygranicznym między tymi dwoma państwami. W czerwcu 2018 r. na posiedzeniu Komitetu Wspólnoty i Szwajcarii do spraw Transportu Śródlądowego powołanego na mocy umowy UE Szwajcaria poinformowała Komisję, że również jest zainteresowana zmianą tego porozumienia w tym celu.

Kabotaż w przewozie osób autokarem i autobusem może poprawić wydajność transportu, ponieważ pozwala na zwiększenie współczynnika obciążenia pojazdu. W związku z tym UE jest zasadniczo przychylna otwarciu rynku kabotażu, podobnie jak uczyniła to wewnątrz UE zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009 w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych 4 (zwanym dalej „rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009”). Dopuszczenie wykonywania przewozów kabotażowych w kontekście świadczenia usług międzynarodowego przewozu osób autokarem i autobusem w regionach przygranicznych między Niemcami a Szwajcarią umożliwi zwiększenie konkurencyjności i efektywności uczestniczących przewoźników.

W odniesieniu do kompetencji UE

Art. 3 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że „Unia ma także wyłączną kompetencję do zawierania umów międzynarodowych, jeżeli ich zawarcie zostało przewidziane w akcie ustawodawczym Unii lub jest niezbędne do umożliwienia Unii wykonywania jej wewnętrznych kompetencji lub w zakresie, w jakim ich zawarcie może wpływać na wspólne zasady lub zmieniać ich zakres”.

Na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1073/2009 przewozy kabotażowe w obrębie Unii mogą wykonywać, na określonych warunkach, wyłącznie przewoźnicy posiadający licencję wspólnotową. Zobowiązania międzynarodowe zezwalające innym przewoźnikom, w szczególności przewoźnikom z państw trzecich, na prowadzenie takich przewozów mają wpływ na wyżej wymienione rozporządzenie w rozumieniu art. 3 ust. 2 TFUE 5 .

Ponadto takie zobowiązania międzynarodowe wpływają również na umowę UE, w szczególności na jej art. 20. Nie są one dozwolone na mocy ust. 1 tego artykułu, z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 2 tego artykułu.

W związku z tym zobowiązania takie jak te, które są planowane przez Niemcy, wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji Unii. Zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE Unia może jednak upoważnić państwa członkowskie do działania w dziedzinach, w których ma wyłączną kompetencję.

Celem niniejszego wniosku jest upoważnienie Niemiec do zmiany obowiązującego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu dopuszczenia wykonywania przewozów kabotażowych podczas świadczenia międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem w odpowiednich regionach przygranicznych tych dwóch państw.

W odniesieniu do procedury

Przewozy kabotażowe wykonywane w obrębie Unii przez przewoźników z państw trzecich, którzy nie posiadają licencji wspólnotowej zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009, mają wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego usług autokarowych i autobusowych ustanowionego przez prawodawcę Unii rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009. W związku z tym konieczne jest, aby wszelkie upoważnienia na mocy art. 2 ust. 1 TFUE były przyznawane przez prawodawcę Unii zgodnie z procedurą ustawodawczą, o której mowa w art. 91 TFUE.

Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

Obecnie umowa UE nie upoważnia do wykonywania przewozów kabotażowych w przewozie drogowym osób autokarem i autobusem. W art. 20 ust. 2 umowy UE zezwolono jednak w szczególności na dalsze korzystanie z wcześniej nadanych praw do kabotażu, pod warunkiem że nie dojdzie do dyskryminacji między przewoźnikami unijnymi ani do zakłócenia konkurencji. Porozumienie między Niemcami a Szwajcarią, które zezwalałoby na przewozy kabotażowe podczas świadczenia usług międzynarodowego przewozu osób autokarem i autobusem, nie zmieniłoby praw Szwajcarii w ramach umowy UE. Ponadto zmiana istniejącego porozumienia dwustronnego ograniczona do kabotażu w odpowiednich regionach przygranicznych oraz – w odniesieniu do niedyskryminacji i niezakłóconej konkurencji – na warunkach identycznych z warunkami określonymi w art. 20 ust. 2 umowy UE jest zgodna z polityką leżącą u podstaw wyjątku określonego w tym przepisie.

W UE kabotaż w przewozie drogowym osób autokarem i autobusem jest dozwolony zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1073/2009. Art. 15 tego rozporządzenia dopuszcza wykonywanie przewozów kabotażowych w obrębie UE w odniesieniu do następujących usług: 1) usług okazjonalnych, 2) szczególnych usług regularnych, pod warunkiem że są one objęte umową między organizatorem a przewoźnikiem, 3) usług regularnych w ramach międzynarodowej usługi regularnej, z wyjątkiem usług transportowych spełniających potrzeby ośrodków miejskich lub zespołów miejskich lub potrzeby transportowe między nimi a obszarami okolicznymi. Zmiana dwustronnego porozumienia o transporcie drogowym zgodnie z wnioskiem złożonym przez Niemcy będzie miała wpływ na funkcjonowanie tego rozporządzenia, ale wpływ ten zostanie wystarczająco ograniczony, jeżeli zezwolenie zostanie obwarowane wyżej opisanymi warunkami.

Spójność z innymi politykami Unii

Zmiana istniejącego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego między Niemcami a Szwajcarią w celu dopuszczenia wykonywania przewozów kabotażowych podczas świadczenia międzynarodowych usług przewozu osób autokarem i autobusem w odpowiednich regionach przygranicznych obu tych państw nie byłaby sprzeczna z żadną inną polityką Unii.

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

Podstawa prawna

Podstawę prawną niniejszego wniosku stanowi art. 2 ust. 1 TFUE i art. 91 TFUE.

Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

Niniejszy wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii.

Proporcjonalność

Jedynym celem niniejszego wniosku jest upoważnienie Niemiec, zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE, do zmiany obowiązującego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu dopuszczenia wykonywania przewozów kabotażowych podczas świadczenia międzynarodowych usług przewozu osób autokarem i autobusem w regionach przygranicznych tych dwóch państw. W związku z tym proponowana decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

Wybór instrumentu

Przewozy kabotażowe wykonywane w obrębie Unii przez przewoźników z państw trzecich, którzy nie posiadają licencji wspólnotowej zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009, mają wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego usług autokarowych i autobusowych ustanowionego przez prawodawcę Unii rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009. W związku z tym konieczne jest, aby wszelkie upoważnienia na mocy art. 2 ust. 1 TFUE były przyznawane przez prawodawcę Unii zgodnie z procedurą ustawodawczą, o której mowa w art. 91 TFUE. Proponowany akt prawny ma formę indywidualnego upoważnienia i zostanie przyjęty w odpowiedzi na odpowiedni wniosek złożony przez Niemcy. W związku z tym powinien on mieć formę decyzji skierowanej do Niemiec. W konsekwencji proponowana decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady stanowi właściwy instrument upoważniający Niemcy, zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE, do działania w tej kwestii.

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Niniejszy wniosek opiera się na wniosku złożonym przez Niemcy i dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego. Włochy złożyły podobny wniosek, który jest przedmiotem równoległej procedury.

4.WPŁYW NA BUDŻET

Wniosek nie ma wpływu na budżet Unii.

2019/0107 (COD)

Wniosek

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

upoważniająca Niemcy do zmiany obowiązującego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu dopuszczenia przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2 ust. 1 i art. 91,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 6 ,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów 7 ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Zgodnie z art. 20 ust. 1 Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie przewozu kolejowego i drogowego rzeczy i osób 8 (zwanej dalej „umową UE”) nie jest dozwolony transport osób autokarem i autobusem między dwoma punktami położonymi na terytorium tej samej Umawiającej się Strony przez przewoźników ustanowionych na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, zwany kabotażem.

(2)Zgodnie z art. 20 ust. 2 umowy UE nadal można korzystać z praw do kabotażu wynikających z dwustronnych porozumień zawartych między państwami członkowskimi Unii a Szwajcarią, które obowiązywały w momencie zawarcia umowy UE, a mianowicie w dniu 21 czerwca 1999 r., pod warunkiem że nie stosuje się dyskryminacji wobec przewoźników z siedzibą w Unii ani nie dochodzi do zakłóceń konkurencji. Dwustronne porozumienie w sprawie transportu drogowego między Niemcami a Szwajcarią z 1953 r. 9 nie dopuszcza wykonywania przewozów kabotażowych podczas świadczenia usług przewozu osób autokarem i autobusem pomiędzy tymi dwoma państwami. W związku z tym prawo do wykonywania takich przewozów w wyniku ewentualnej zmiany tego porozumienia nie wchodzi w zakres praw określonych w art. 20 ust. 2 umowy UE.

(3)Zobowiązania międzynarodowe umożliwiające przewoźnikom ze Szwajcarii prowadzenie przewozów kabotażowych w Unii mogą mieć wpływ na art. 20 umowy UE w zakresie, w jakim przepis ten nie dopuszcza takich przewozów.

(4)Ponadto na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1073/2009 10 przewozy kabotażowe w obrębie Unii mogą wykonywać, na określonych warunkach, wyłącznie przewoźnicy posiadający licencję wspólnotową. Zobowiązania międzynarodowe umożliwiające przewoźnikom z państw trzecich nieposiadających takiej licencji wykonywanie takich przewozów mogą mieć wpływ na to rozporządzenie.

(5)W konsekwencji takie zobowiązania wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji zewnętrznej Unii. Państwa członkowskie mogą negocjować lub zawierać takie zobowiązania tylko wtedy, gdy są do tego upoważnione przez Unię zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE.

(6)Przewozy kabotażowe wykonywane w obrębie Unii przez przewoźników z państw trzecich, którzy nie posiadają licencji wspólnotowej zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009, mają wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego usług autokarowych i autobusowych ustanowionego przez prawodawcę Unii rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009. W związku z tym konieczne jest, aby wszelkie upoważnienia na mocy art. 2 ust. 1 TFUE były przyznawane przez prawodawcę Unii zgodnie z procedurą ustawodawczą, o której mowa w art. 91 TFUE.

(7)Pismem z dnia 11 maja 2017 r. Niemcy zwróciły się do Unii o upoważnienie do zmiany ich porozumienia w sprawie transportu drogowego, aby dopuścić wykonywanie przewozów kabotażowych podczas świadczenia usług przewozu osób autokarem i autobusem w odpowiednich regionach przygranicznych tych dwóch państw.

(8)Przewozy kabotażowe pozwalają na zwiększenie współczynnika obciążenia pojazdów, co zwiększa efektywność ekonomiczną tych usług. Należy zatem zezwolić na takie przewozy w ramach świadczenia międzynarodowych usług przewozu osób autokarem i autobusem w odpowiednich regionach przygranicznych Szwajcarii i Niemiec. Może to jeszcze bardziej wzmocnić powiązania między tymi regionami przygranicznymi.

(9)Aby zapewnić, że omawiane przewozy kabotażowe nie wpłyną nadmiernie na funkcjonowanie rynku wewnętrznego usług autokarowych i autobusowych, ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009, należy je dopuścić jedynie pod warunkiem, że nie dojdzie do dyskryminacji wobec przewoźników z siedzibą w Unii ani do zakłócenia konkurencji.

(10)Z tego samego powodu przewozy kabotażowe powinny być dozwolone wyłącznie w regionach przygranicznych Niemiec w ramach świadczenia usług autokarowych i autobusowych między Niemcami a Szwajcarią. W tym celu konieczne jest określenie regionów przygranicznych Niemiec w rozumieniu niniejszej decyzji w sposób, który należycie uwzględnia funkcjonowanie rozporządzenia (WE) nr 1073/2009, a jednocześnie pozwala na zwiększenie efektywności przedmiotowych operacji,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Niniejszym upoważnia się Niemcy do zmiany ich obowiązującego porozumienia dwustronnego w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu zezwolenia na wykonywanie przewozów kabotażowych w odpowiednich regionach przygranicznych Niemiec i Szwajcarii w ramach świadczenia usług autokarowych i autobusowych między tymi dwoma państwami, pod warunkiem że nie dojdzie do dyskryminacji przewoźników z siedzibą w Unii i ani do zakłócenia konkurencji.

Regiony przygraniczne Niemiec w rozumieniu akapitu pierwszego to okręgi administracyjne Fryburg i Tybinga w Badenii-Wirtembergii oraz okręg administracyjny Szwabia w Bawarii.

Artykuł 2

Niemcy informują Komisję o zmianie ich istniejącego dwustronnego porozumienia w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią zgodnie z art. 1 niniejszej decyzji i przekazują tekst tej umowy. Komisja informuje przekazuje te informacje Radzie i Parlamentowi Europejskiemu.

Artykuł 3

Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Federalnej Niemiec.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego    W imieniu Rady

Przewodniczący    Przewodniczący

(1)    Umowa między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie przewozu kolejowego i drogowego rzeczy i osób, Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 91.
(2)    Podczas gdy w art. 20 ust. 2 zdanie ostatnie umowy UE wskazano, że odpowiednie prawa są wymienione w załączniku 8 do tej umowy, w załączniku 8 wymienia się obecnie jedynie prawa do przewozu osób w ruchu trójstronnym (zgodnie z art. 19 ust. 2 umowy UE), a nie prawa do kabotażu.
W 2007 r. Francja zmieniła swoje porozumienie dwustronne w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią z 1951 r., aby umożliwić kabotaż w regionach przygranicznych obydwu państw w ramach świadczenia regularnych usług transgranicznych między tymi dwoma państwami. Francja jest obecnie jedynym państwem, które zawarło ze Szwajcarią porozumienie zezwalające na kabotaż w przewozie drogowym osób autokarem i autobusem.
(3)    Tekst porozumienia można znaleźć w internecie pod numerem „0.741.619.136” w usystematyzowanym zbiorze przepisów federalnych ( https://www.admin.ch/gov/de/start/bundesrecht/systematische-sammlung.html ).
(4)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006, Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 88.    
(5)    Podobnej kwestii dotyczy opinia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 maja 2017 r., C-2/15, EU:C:2017:376, pkt 189 i 190.
(6)    Dz.U. C z , s. .
(7)    Dz.U. C z , s. .
(8)    Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 91.
(9)    Tekst można znaleźć w internecie w usystematyzowanym zbiorze przepisów federalnych pod numerem „0.741.619.136”.
(10)    Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 88.