UZASADNIENIE

1.KONTEKST ZALECENIA

•Przyczyny i cele zalecenia

W dniu 25 lipca 2018 r. przewodniczący Komisji Europejskiej i prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki osiągnęli porozumienie w sprawie rozpoczęcia nowego etapu w stosunkach handlowych między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską w celu ułatwienia handlu i uniknięcia eskalacji napięć handlowych. We wspólnym oświadczeniu przewidziano ustanowienie grupy roboczej w celu rozważenia, między innymi, środków mających na celu zmniejszenie przeszkód i kosztów administracyjnych, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony każdej ze stron.

Niniejsze zalecenie dotyczące rozpoczęcia negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi stanowi część szerszego zakresu działań mających na celu poprawę współpracy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi w kwestiach regulacyjnych i stosowania norm w celu wsparcia regulacji. Zalecenie to przewiduje projekt wytycznych negocjacyjnych w celu ułatwienia wymiany handlowej, a tym samym zwiększenia przepływu handlu towarami przemysłowymi między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi poprzez zmniejszenie kosztów oceny zgodności we wzajemny i zrównoważony sposób.

UE i USA to największe i najbardziej zintegrowane gospodarki na świecie o długiej i wspólnej historii handlu i podobnej stopie wzrostu gospodarczego. Stany Zjednoczone są głównym odbiorcą eksportu towarów przemysłowych z UE i drugim co do wielkości eksporterem towarów przemysłowych do UE (po Chinach). Wartość handlu towarami między UE a USA wyniosła w 2017 r. 633 mld EUR (głównie produkty przemysłowe - 598 mld EUR, z czego 166 mld EUR dotyczy handlu maszynami i urządzeniami). Około 4,7 mln miejsc pracy w UE związanych jest z produkcją na eksport do USA. Towary przemysłowe odpowiadają za większość naszego handlu towarami z USA (94 % wywozu z UE i 95 % przywozu). W ciągu ostatnich 10 lat handel towarami między UE a USA stale wzrastał. W świetle tych ważnych przepływów handlowych podmioty gospodarcze po obu stronach Atlantyku w znacznym stopniu skorzystają na wyeliminowaniu powielania wymogów w zakresie badań, inspekcji i certyfikacji, a tym samym na zmniejszeniu ich kosztów dostępu do naszych rynków.

Unia Europejska i Stany Zjednoczone mają odpowiednie praktyki w zakresie oceny zgodności, aby zagwarantować, że producenci mogą wprowadzać do obrotu produkt jedynie w sytuacji, gdy spełnia on wszystkie wymogi mające na celu zapewnienie, że produkty niebezpieczne lub niezgodne z wymogami nie zostaną wprowadzone na ich rynek. Może to obejmować badania, inspekcje i certyfikację. Różnice w podejściu do oceny zgodności mogą powodować dodatkowe koszty oraz długotrwałe i skomplikowane procesy administracyjne niekoniecznie oznaczające poprawę bezpieczeństwa produktów. W przypadku obowiązkowej oceny zgodności przeprowadzonej przez stronę trzecią (około 70 % przypadków w Stanach Zjednoczonych) umożliwienie eksporterom ubiegania się o certyfikację w kraju wywozu produktów w celu udowodnienia zgodności z obowiązującymi przepisami w kraju przywozu może ułatwić handel. W ramach obowiązującej umowy o wzajemnym uznawaniu zawartej między UE a USA w 1998 r., która nie funkcjonuje prawidłowo w odniesieniu do wszystkich objętych nią sektorów, możliwość ta istnieje tylko w odniesieniu do niektórych sektorów. Koszty oceny zgodności dla unijnego wywozu mogą zatem być znaczne, w szczególności w kluczowych sektorach, takich jak maszyny i urządzenia.

Zmniejszenie kosztów oceny zgodności może przynieść znaczne korzyści gospodarcze, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które są dotknięte tymi skutkami w nieproporcjonalnie dużym stopniu. Ze względu na swoją wielkość MŚP często gorzej radzą sobie z barierami w handlu niż większe przedsiębiorstwa. Często brakuje im możliwości lub środków do radzenia sobie z różnicami w wymogach dotyczących produktów i mających zastosowanie procedurach oceny zgodności, mają one też trudności ze znalezieniem odpowiednich informacji. W związku z tym zmniejszenie liczby barier dotyczących oceny zgodności mogłoby przynieść szczególne korzyści dla MŚP eksportujących w przemyśle wytwórczym. Mogłyby one w większym stopniu odnieść korzyści na obniżeniu kosztów handlu. Takie obniżenie kosztów handlu może czasami stanowić o tym, czy eksport będzie się w ogóle opłacał.

Ułatwienie akceptacji wyników oceny zgodności wymaga międzynarodowego porozumienia w celu umożliwienia, po spełnieniu odpowiednich wymogów, instytucjom oceny zgodności, które nie posiadają siedziby na terytorium UE, poświadczania zgodności produktu z odpowiednimi przepisami UE. W niniejszym zaleceniu proponuje się zatem rozpoczęcie negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi w celu zmniejszenia kosztów oceny zgodności ponoszonych przez podmioty gospodarcze po obu stronach Atlantyku, poprzez uzgodnienie akceptacji wyników oceny zgodności przeprowadzonej przez jednostki oceniające zgodność znajdujące się na terytorium Strony dokonującej wywozu na terytorium Strony dokonującej przywozu zgodnie z wymogami technicznymi tej drugiej strony.

•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

Zakres niniejszego zalecenia ogranicza się do realizacji części wspólnego oświadczenia z dnia 25 lipca 2018 r. dotyczącej usprawnienia handlu towarami poprzez ułatwienie przyjmowania wyników oceny zgodności, przy jednoczesnym zapewnieniu w pełni wysokiego poziomu ochrony. Ma to na celu ułatwienie handlu i zmniejszenie napięć dotyczących handlu pomiędzy UE i USA, który to cel jest w pełni spójny z Traktatem o Unii Europejskiej (TUE), zgodnie z którym UE powinna zachęcać wszystkie kraje do integracji w ramach gospodarki światowej, między innymi drogą stopniowego znoszenia ograniczeń w handlu międzynarodowym 1 .

•Spójność z innymi obszarami polityki Unii

Niniejsze zalecenie jest spójne z innymi politykami Unii.

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

Podstawa prawna

Artykuł 207 ust. 3 i ust. 4 akapit pierwszy w związku z art. 218 ust. 3 i 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)

Zgodnie z art. 5 ust. 3 TUE zasada pomocniczości nie ma zastosowania do obszarów podlegających wyłącznej kompetencji UE. Wspólna polityka handlowa wymieniona jest w art. 3 TFUE jako dziedzina objęta wyłącznymi kompetencjami Unii. Zgodnie m.in. z art. 207 TFUE polityka ta obejmuje rokowania w sprawie umów handlowych.

Proporcjonalność

Zalecenie Komisji jest zgodne z zasadą proporcjonalności i konieczne w świetle naszego celu, jakim jest złagodzenie napięć handlowych ze Stanami Zjednoczonymi.

Wybór instrumentu

Decyzja Rady Unii Europejskiej

2.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

Oceny ex post/kontrole sprawności obowiązującego prawodawstwa

Nie dotyczy

•Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Od 2012 r. odbyło się kilka konsultacji z zainteresowanymi stronami w formie wysłuchań i spotkań w ramach dialogu ze społeczeństwem obywatelskim, aby rozważyć ewentualne korzyści płynące ze ściślejszej współpracy regulacyjnej między UE a USA. Stanowi to uzupełnienie debat publicznych organizowanych przez Parlament Europejski i państwa członkowskie UE.

W kontekście tego zalecenia rozpocznie się wkrótce kolejna runda konsultacji z zainteresowanymi stronami na temat ewentualnych inicjatyw w zakresie współpracy regulacyjnej z USA, polegających na opublikowaniu planu działania określającego strategię konsultacji z zainteresowanymi stronami (z możliwością uzyskania informacji zwrotnych od zainteresowanych stron w ciągu czterech tygodni).

Wyniki konsultacji zostaną podsumowane w skróconym sprawozdaniu podsumowującym. Komisja ustosunkuje się również do głównych zaleceń zainteresowanych stron. Konsultacje nie będą ograniczone do kwestii oceny zgodności, ale będą również miały na celu uzgodnienie ze Stanami Zjednoczonymi innych inicjatyw, które mogłyby przynieść znaczne korzyści, przy jednoczesnym utrzymaniu – lub nawet poprawie – istniejących poziomów ochrony.

•Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej

W ramach wcześniejszych, prowadzonych od 2012 r. konsultacji zgromadzono już znaczną wiedzę fachowa na temat możliwych korzyści wynikających ze ściślejszej współpracy między UE a USA w zakresie ocen zgodności (zob. linki i dokumenty na stronie internetowej: http://trade.ec.europa.eu/doclib/cfm/doclib_section.cfm?sec=146 ). Wiedza ta będzie dalej aktualizowana w kontekście wyżej wymienionych nowych konsultacji z zainteresowanymi stronami.

•Ocena skutków

W związku z koniecznością podjęcia działań politycznych, które jak najszybciej umożliwią zmniejszenie napięć w handlu między UE a USA, jak to zostało stwierdzone przez przewodniczącego Komisji po spotkaniu z prezydentem Stanów Zjednoczonych i poparte przez Radę Europejską podczas jej nieformalnego posiedzenia w dniu 16 maja 2018 r. w Sofii, zrezygnowano z formalnego procesu oceny skutków na rzecz bardziej proporcjonalnego podejścia w celu zapewnienia gromadzenia dowodów i konsultacji z zainteresowanymi stronami. Takie proporcjonalne podejście jest również uzasadnione, ponieważ oczekuje się, że nowe porozumienie nie będzie miało znaczących skutków gospodarczych, społecznych lub środowiskowych wykraczających poza korzyści, które wynikają z uproszczenia oceny zgodności dla poszczególnych sektorów produktów.

•Prawa podstawowe

Zalecenie to jest spójne z traktatami UE i z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej.

3.WPŁYW NA BUDŻET

Porozumienie w sprawie oceny zgodności między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską nie będzie miało negatywnego wpływu na budżet UE. Można oczekiwać pośrednich pozytywnych skutków w związku ze wzrostem wymiany handlowej.

4.ELEMENTY FAKULTATYWNE

•Aspekty proceduralne

Komisja będzie prowadzić rokowania w imieniu UE. Zgodnie z art. 218 ust. 4 TFUE proponuje się, by Rada Unii Europejskiej wyznaczyła Komitet ds. Polityki Handlowej jako komitet, w konsultacji z którym należy prowadzić rokowania.

Parlament Europejski będzie informowany na wszystkich etapach procedury zgodnie z art. 218 ust. 10 TFUE.

Komisja poda niniejsze zalecenie wraz z załącznikiem do wiadomości publicznej natychmiast po jego przyjęciu.

Komisja zaleca, aby wytyczne negocjacyjne zostały podane do wiadomości publicznej natychmiast po ich przyjęciu przez Radę.

Zalecenie

DECYZJA RADY

upoważniająca do rozpoczęcia negocjacji w sprawie umowy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotyczącej oceny zgodności

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 207 ust. 3 i ust. 4 akapit pierwszy w związku z art. 218 ust. 3 i 4,

uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Niniejszym upoważnia się Komisję do rozpoczęcia, w imieniu Unii Europejskiej, negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie umowy dotyczącej oceny zgodności.

Artykuł 2

Rokowania są prowadzone na podstawie wytycznych negocjacyjnych Rady określonych w załączniku.

Artykuł 3

Komisja będzie prowadzić rokowania w konsultacji z [nazwa komitetu specjalnego do uzupełnienia przez Radę].

Artykuł 4

Niniejsza decyzja wraz z załącznikiem zostanie podana do wiadomości publicznej bezzwłocznie po jej przyjęciu.

Artykuł 5