23.12.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 449/142 |
P8_TA(2019)0128
Prawa osób interseksualnych
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie praw osób interseksualnych (2018/2878(RSP))
(2020/C 449/19)
Parlament Europejski,
— |
uwzględniając art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, |
— |
uwzględniając art. 8 i 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
— |
uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 21, |
— |
uwzględniając Europejską kartę społeczną, w szczególności jej art. 11, |
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającą normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw (1), |
— |
uwzględniając sprawozdanie pt. „Osoby transseksualne i interseksualne” opublikowane przez Komisję w 2011 r., |
— |
uwzględniając sprawozdania końcowe finansowanego przez Komisję projektu pilotażowego „Health4LGBTI” dotyczącego nierówności zdrowotnych doświadczanych przez osoby LGBTI, |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie unijnego planu przeciwdziałania homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową (2), |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej w 2015 r. (3), |
— |
uwzględniając dokument pt. „Sytuacja w zakresie praw podstawowych osób interseksualnych” (4), opublikowany przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) w maju 2015 r., |
— |
uwzględniając elektroniczną publikację FRA z listopada 2017 r. pt. „Określenie minimalnych wymagań wiekowych dotyczących praw dziecka w UE” (5), |
— |
uwzględniając sprawozdanie FRA w sprawie praw podstawowych z 2018 r., |
— |
uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, |
— |
uwzględniając Europejską konwencję o zapobieganiu torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, |
— |
uwzględniając przyjętą w 2017 r. rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 2191w sprawie promowania praw człowieka i wyeliminowania dyskryminacji osób interseksualnych, |
— |
uwzględniając sprawozdanie komisarza Rady Europy ds. praw człowieka pt. „Prawa człowieka a osoby interseksualne” z 2015 r., |
— |
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, |
— |
uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, |
— |
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka, |
— |
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, |
— |
uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ w sprawie tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania z 2013 r., |
— |
uwzględniając zasady z Yogyakarty („Zasady i zobowiązania państw w zakresie stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w odniesieniu do orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych”) przyjęte w listopadzie 2006 r. oraz 10 uzupełniających zasad („plus 10”) przyjętych 10 listopada 2017 r., |
— |
uwzględniając pytania do Rady i Komisji na temat praw osób interseksualnych (O-000132/2018 – B8-0007/2019 i O-000133/2018 – B8-0008/2019), |
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, |
— |
uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu, |
A. |
mając na uwadze, że osoby interseksualne rodzą się z fizycznymi cechami płciowymi, które nie odpowiadają normom medycznym lub społecznym ciała kobiecego i męskiego, a te różnice w cechach płciowych mogą przejawiać się w cechach pierwszorzędnych (takich jak wewnętrzne i zewnętrzne narządy płciowe, struktura chromosomowa i hormonalna) lub w cechach drugorzędnych (takich jak masa mięśniowa, owłosienie i budowa ciała); |
B. |
mając na uwadze, że osoby interseksualne w Unii Europejskiej są narażone na różne formy przemocy i dyskryminacji oraz że te naruszenia praw człowieka w znacznej mierze pozostają nieznane opinii publicznej i decydentom politycznym; |
C. |
mając na uwadze, że niemowlęta interseksualne są powszechnie poddawane operacjom i leczeniu, mimo że w większości przypadków leczenie to nie jest konieczne z medycznego punktu widzenia; mając na uwadze, że operacje kosmetyczne i pilne operacje mogą być przedstawiane jako pakiet, co uniemożliwia rodzicom i osobom interseksualnym dysponowanie pełnymi informacjami na temat skutków każdego z tych zabiegów; |
D. |
mając na uwadze, że dzieci interseksualne są poddawane operacjom i leczeniu bez ich uprzedniej, osobistej, pełnej i świadomej zgody; mając na uwadze, że okaleczanie narządów płciowych u osób interseksualnych może mieć długotrwałe skutki, takie jak urazy psychologiczne i upośledzenia fizyczne; |
E. |
mając na uwadze, że osoby interseksualne i dzieci interseksualne, które należą do innych grup mniejszościowych lub marginalizowanych, są jeszcze bardziej marginalizowane i wykluczane społecznie oraz narażone na ryzyko przemocy i dyskryminacji z powodu ich tożsamości interseksualnej; |
F. |
mając na uwadze, że w większości państw członkowskich dzieci interseksualne i osoby interseksualne z niepełnosprawnością mogą być poddane operacji za zgodą ich prawnego opiekuna, niezależnie od zdolności osoby interseksualnej do podjęcia samodzielnej decyzji; |
G. |
mając na uwadze, że w wielu przypadkach rodzice lub prawni opiekunowie znajdują się pod dużą presją i podejmują decyzję, mimo że nie są w pełni poinformowani o konsekwencjach, jakie ich dziecko będzie odczuwać przez całe życie; |
H. |
mając na uwadze, że wiele osób interseksualnych nie ma pełnego dostępu do swojej dokumentacji medycznej, w związku z czym nie wie, że jest interseksualna, lub nie wie, jakiemu leczeniu została poddana; |
I. |
mając na uwadze, że wobec braku dowodów na potwierdzenie długotrwałego sukcesu leczenia, różnice interseksualne są nadal klasyfikowane jako choroba, na przykład w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób Światowej Organizacji Zdrowia; |
J. |
mając na uwadze, że niektóre osoby interseksualne nie utożsamiają się z płcią, która została im medycznie przypisana w chwili urodzenia; mając na uwadze, że prawne uznawanie płci oparte na samostanowieniu jest możliwe jedynie w sześciu państwach członkowskich; mając na uwadze, że wiele państw członkowskich nadal wymaga sterylizacji w celu prawnego uznania płci; |
K. |
mając na uwadze, że ustawodawstwo antydyskryminacyjne na szczeblu UE i w większości państw członkowskich nie obejmuje dyskryminacji ze względu na cechy płciowe, ani jako osobnej kategorii, ani jako rodzaju dyskryminacji ze względu na płeć; |
L. |
mając na uwadze, że wiele dzieci interseksualnych w UE w trakcie leczenia mającego na celu normalizację płci spotyka się z łamaniem praw człowieka i okaleczaniem narządów płciowych; |
1. |
zwraca uwagę na pilną potrzebę zwalczania naruszeń praw człowieka w przypadku osób interseksualnych oraz apeluje do Komisji i państw członkowskich o zaproponowanie przepisów, które rozwiążą te kwestie; |
Medykalizacja i patologizacja
2. |
zdecydowanie potępia leczenie i operacje mające na celu normalizację płci; z zadowoleniem przyjmuje przepisy zakazujące takich operacji, jakie obowiązują na Malcie i w Portugalii, a także zachęca inne państwa członkowskie do jak najszybszego przyjęcia podobnych przepisów; |
3. |
podkreśla potrzebę zapewnienia odpowiedniego doradztwa i wsparcia dla dzieci interseksualnych i osób interseksualnych z niepełnosprawnością oraz ich rodziców lub opiekunów, a także konieczność ich pełnego informowania o skutkach leczenia mającego na celu normalizację płci; |
4. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich o wspieranie organizacji, które zwalczają piętnowanie osób interseksualnych; |
5. |
apeluje do Komisji i państw członkowskich o zwiększenie finansowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego na rzecz osób interseksualnych; |
6. |
apeluje do państw członkowskich o poprawę dostępu osób interseksualnych do ich dokumentacji medycznej oraz o dopilnowanie, by nikt nie był poddawany niepotrzebnemu leczeniu lub operacjom w okresie niemowlęctwa lub dzieciństwa, i tym samym gwarantowanie tym dzieciom nietykalności cielesnej, autonomii i samostanowienia; |
7. |
uważa, że patologizacja różnic interseksualnych zagraża pełnemu korzystaniu osób interseksualnych z prawa do najwyższego osiągalnego poziomu zdrowia, o którym mowa w Konwencji ONZ o prawach dziecka; apeluje do państw członkowskich o zagwarantowanie depatologizacji osób interseksualnych; |
8. |
z zadowoleniem przyjmuje – nawet częściową – depatologizację tożsamości transpłciowych w ramach 11. przeglądu ICD; zauważa jednak, że kategoria „niezgodność płciowa w dzieciństwie” prowadzi do patologizacji niezwiązanych z płcią zachowań normatywnych w dzieciństwie; apeluje w związku z tym do państw członkowskich o usunięcie tej kategorii z ICD-11 oraz o dostosowanie przyszłego przeglądu ICD do ich krajowych systemów opieki zdrowotnej; |
Dokumenty tożsamości
9. |
podkreśla znaczenie elastycznych procedur rejestracji urodzeń; z zadowoleniem przyjmuje przepisy przyjęte przez niektóre państwa członkowskie, które zezwalają na prawne uznawanie płci oparte na samostanowieniu; zachęca inne państwa członkowskie do przyjęcia podobnych przepisów, w tym elastycznych procedur zmieniających wskaźniki płci, tak długo jak są one rejestrowane, oraz imiona w aktach urodzenia i dokumentach tożsamości (w tym umożliwienie neutralnych pod względem płci imion); |
Dyskryminacja
10. |
wyraża ubolewanie, że cechy płciowe nie są uznawane za podstawę dyskryminacji w UE, i w związku z tym podkreśla znaczenie tego kryterium w celu zapewnienia osobom interseksualnym dostępu do wymiaru sprawiedliwości; |
11. |
apeluje do Komisji o wzmożenie wymiany dobrych praktyk w tej kwestii; apeluje do państw członkowskich o przyjęcie niezbędnych przepisów, które zapewnią odpowiednią ochronę, poszanowanie i promowanie praw podstawowych osób interseksualnych, w tym dzieci interseksualnych, a także pełną ochronę przed dyskryminacją; |
Informowanie społeczeństwa
12. |
apeluje do wszystkich właściwych zainteresowanych stron o prowadzenie badań dotyczących osób interseksualnych w sposób, który koncentruje się na perspektywie społecznej i prawach człowieka, a nie na perspektywie medycznej; |
13. |
apeluje do Komisji o dopilnowanie, by projekty badawcze lub medyczne, które następnie przyczyniają się do naruszeń praw człowieka osób interseksualnych – w kontekście europejskich sieci referencyjnych – nie były wspierane ze środków UE; apeluje do Komisji i państw członkowskich o wspieranie i finansowanie badań nad sytuacją w zakresie praw człowieka osób interseksualnych; |
14. |
apeluje do Komisji o przyjęcie całościowego, opartego na prawach podejścia do praw osób interseksualnych i o lepsze koordynowanie prac Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości i Konsumentów, Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury oraz Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności w celu zagwarantowania spójnych strategii politycznych i programów wspierających osoby interseksualne, w tym szkolenia urzędników państwowych i personelu medycznego; |
15. |
apeluje do Komisji o wzmocnienie wymiaru interseksualności w jej wieloletnim wykazie działań na rzecz LGBTI na bieżący okres oraz o rozpoczęcie już teraz przygotowań do odnowienia tej strategii na kolejny wieloletni okres (2019–2024); |
16. |
apeluje do Komisji o ułatwienie wymiany dobrych praktyk dotyczących ochrony praw człowieka i nietykalności cielesnej osób interseksualnych między państwami członkowskimi; |
o
o o
17. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy. |
(1) Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 57.
(2) Dz.U. C 93 z 24.3.2017, s. 21.
(3) Dz.U. C 238 z 6.7.2018, s. 2.
(4) https://fra.europa.eu/en/publication/2015/fundamental-rights-situation-intersex-people
(5) http://fra.europa.eu/en/publication/2017/mapping–minimum–age–requirements–concerning–rights–child–eu