23.5.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 176/8


Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów w sprawie wniosku Komisji dotyczącego decyzji Rady w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności

(2018/C 176/03)

EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR),

uwzględniając wniosek Komisji z 20 grudnia 2017 r., w którym wzywa się Radę do przyjęcia decyzji zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając swoją rezolucję z 23 marca 2017 r. w sprawie praworządności w UE z perspektywy lokalnej i regionalnej,

uwzględniając swoją opinię z 12 lutego 2015 r. w sprawie władz lokalnych i regionalnych w wielopoziomowej ochronie praworządności i praw podstawowych w UE,

uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z 15 listopada 2017 r. w sprawie sytuacji w zakresie praworządności i demokracji w Polsce,

uwzględniając przyjętą na 113. sesji plenarnej opinię Komisji Weneckiej z 8–9 grudnia 2017 r. w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa i projektu ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym, zaproponowanych przez Prezydenta RP, oraz w sprawie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych,

1.

Przypomina o swoim przywiązaniu do wspólnych podstawowych wartości, na których opiera się Unia Europejska i które obejmują poszanowanie demokracji i praworządności, zgodnie z art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej i europejską konwencją praw człowieka.

2.

Jest zdania, że wartości te stanowią podstawę wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi, między państwami członkowskimi a instytucjami UE, a także między wszystkimi szczeblami sprawowania rządów.

3.

Zaznacza, że większość zasad leżących u podstaw praworządności, a mianowicie zasada legalności, poszanowanie praw podstawowych, równość wobec prawa, wolność słowa i zgromadzeń, przejrzystość, odpowiedzialność, rozdział władzy, demokratyczny i pluralistyczny proces uchwalania przepisów, pewność prawa, zakaz arbitralności w działaniu władz wykonawczych, niezależne i bezstronne sądy oraz skuteczna kontrola sądowa, mają bezpośrednie znaczenie o natychmiastowym skutku dla funkcjonowania władz lokalnych i regionalnych oraz są warunkiem wstępnym udziału tych władz w procesie integracji europejskiej.

4.

Dlatego popiera wniosek Komisji z 20 grudnia 2017 r., w którym wzywa się Radę do przyjęcia decyzji zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej, mając na uwadze wyraźne ryzyko poważnego naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności.

5.

Ma nadzieję, że rząd polski i Komisja podejmą konstruktywny dialog na temat sposobów zaradzenia tej sytuacji przed 20 marca 2018 r., tak aby zwłaszcza uniknąć szkodliwych skutków ubocznych dla procesów decyzyjnych UE, w tym dla wniosków, które Komisja ma przedstawić odnośnie do okresu programowania po roku 2020.

6.

Odrzuca wszelką polityczną warunkowość ex post, oznaczałaby ona bowiem, że władze lokalne i regionalne mogą ucierpieć w wyniku polityki rządu centralnego prowadzącej do zawieszenia finansowania unijnego dla miast i regionów. Polityka spójności nie może podlegać warunkowości na poziomie europejskim, na którą władze lokalne i regionalne oraz inni beneficjenci nie mają żadnego wpływu. Jednakże KR zwraca uwagę na istniejące już postanowienia umów partnerstwa umożliwiające zawieszenie finansowania w wypadku naruszenia zasady praworządności przez władze lokalne i regionalne. Wyraża obawy co do zgodności ewentualnych politycznych warunków dostępu miast i regionów do finansowania unijnego z zasadą proporcjonalności.

7.

Podkreśla również, iż w wypadku postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego Trybunał Sprawiedliwości może zadecydować o nałożeniu kar pieniężnych na rząd centralny.

8.

Zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, prezydencji bułgarskiej w Radzie oraz przewodniczącemu Rady Europejskiej.

Bruksela, dnia 1 lutego 2018 r.

Karl-Heinz LAMBERTZ

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów