KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 25.5.2018
COM(2018) 318 final
2018/0163(NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
w sprawie zasad działalności komisji selekcyjnej przewidzianych w art. 14 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1939 wdrażającego wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej
UZASADNIENIE
1.KONTEKST WNIOSKU
•Przyczyny i cele wniosku
Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (EPPO) zostało przyjęte w dniu 12 października 2017 r. i weszło w życie w dniu 20 listopada 2017 r. Zgodnie z art. 20 tego rozporządzenia Komisja odpowiada za ustanowienie i początkowe administracyjne funkcjonowanie Prokuratury Europejskiej do czasu, aż uzyska ona zdolność do wykonywania swojego budżetu. Komisja podejmuje wszelkie niezbędne działania w celu zapewnienia szybkiego utworzenia Prokuratury Europejskiej. Komisja dąży do tego, aby Prokuratura Europejska rozpoczęła swoją działalność do końca 2020 r., po upływie trzyletniego okresu jej tworzenia (art. 120 rozporządzenia).
Kluczową kwestią dla uruchomienia Prokuratury Europejskiej jest przeprowadzenie rekrutacji i powołanie jej personelu, w szczególności Europejskiego Prokuratora Generalnego i prokuratorów europejskich. W celu przeprowadzenia wyboru Europejskiego Prokuratora Generalnego i prokuratorów europejskich Prokuratury Europejskiej art. 14 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1939 przewiduje, że Rada ustanawia zasady działalności komisji selekcyjnej i przyjmuje decyzję w sprawie mianowania jej członków na podstawie wniosku Komisji. W tym celu Komisja przedstawia wniosek dotyczący decyzji wykonawczej Rady wraz z określonymi w załączniku zasadami działalności komisji selekcyjnej.
Komisja selekcyjna będzie miała przede wszystkim za zadanie sporządzić listę zakwalifikowanych kandydatów na stanowisko Europejskiego Prokuratora Generalnego przed jego powołaniem przez Parlament Europejski i Radę oraz przedstawić opinię z uzasadnieniem na temat kwalifikacji kandydatów na prokuratorów europejskich przed ich powołaniem przez Radę. Zaproponowane przez Komisję zasady działalności zapewniają, aby komisja selekcyjna mogła realizować swoje zadania w jak najbardziej efektywny sposób. W załączniku ustanowiono zatem przepisy określające zadania, skład, sekretariat oraz procedury podejmowania decyzji przez komisję selekcyjną, a także przepisy dotyczące tworzenia rankingów kandydatów, przepisy finansowe, dotyczące przetwarzania danych osobowych i systemu językowego komisji selekcyjnej.
•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki
Ustanowienie Prokuratury Europejskiej przewiduje art. 86 TFUE. Prokuratura Europejska będzie pierwszym organem UE wyposażonym w uprawnienia w zakresie prowadzenia postępowań przygotowawczych oraz wnoszenia i popierania oskarżeń w sprawach dotyczących przestępstw naruszających interesy finansowe Unii oraz będzie pełnić zupełnie nową rolę w europejskim otoczeniu prawnym. Oczekuje się, że Prokuratura Europejska będzie działać na rzecz bardziej spójnej i skutecznej polityki w zakresie wnoszenia i popierania oskarżeń w sprawach dotyczących przestępstw mających wpływ na budżet UE, co w konsekwencji zwiększy liczbę postępowań i wyroków skazujących oraz odsetek odzyskanych środków finansowych Unii utraconych w wyniku oszustw.
Przedkładając niniejszy wniosek w sprawie decyzji wykonawczej Rady wraz z określonymi w załączniku zasadami działania komisji selekcyjnej, Komisja wywiązuje się ze swojego zobowiązania zgodnie z art. 14 ust. 3 rozporządzenia Rady 2017/1939. Dzięki niniejszemu wnioskowi możliwe będzie uruchomienie niezbędnych procedur wyboru i powoływania Europejskiego Prokuratora Generalnego i prokuratorów europejskich Prokuratury Europejskiej. Niniejszy wniosek jest zatem w pełni spójny z przepisami obowiązującymi w tym obszarze polityki.
•Spójność z innymi obszarami polityki Unii
Niniejsza inicjatywa jest spójna z innymi politykami Unii oraz zmianami legislacyjnymi, które mają służyć wzmocnieniu ochrony interesów finansowych Unii.
2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ
•Podstawa prawna
Podstawą wniosku jest art. 291 TFUE w związku z art. 14 ust. 3 i art. 16 ust. 2 rozporządzenia Rady (UE) 2017/1939.
•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)
Zgodnie z art. 14 ust. 3 rozporządzenia Rady 2017/1939 Komisja jest prawnie zobowiązana do przedstawienia wniosku dotyczącego zasad działalności komisji selekcyjnej. Niniejszy wniosek jest niezbędny, aby zapewnić komisji selekcyjnej możliwość jak najskuteczniejszej realizacji jej zadań w celu przeprowadzenia sprawnego wyboru i powołania Europejskiego Prokuratora Generalnego i prokuratorów europejskich Prokuratury Europejskiej.
•Proporcjonalność
Zakres niniejszego wniosku ogranicza się do tego, co jest konieczne do osiągnięcia zamierzonych celów, a zatem jest zgodny z zasadą proporcjonalności. Niniejszy wniosek jest bezpośrednio związany z wejściem w życie rozporządzenia Rady (UE) 2017/1939 oraz jest niezbędny, aby zapewnić sprawne utworzenie Prokuratury Europejskiej.
3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
Ze względu na ukierunkowany i ograniczony charakter niniejszego wniosku oraz fakt, że jest on zgodny z nałożonym na Komisję obowiązkiem, o którym mowa w art. 14 ust. 3 rozporządzenia Rady 2017/1939, oceny ex post, konsultacje z zainteresowanymi stronami i oceny wpływu nie zostały przeprowadzone.
4.WPŁYW NA BUDŻET
W punkcie VIII załącznika do niniejszego wniosku określono, że członkowie komisji selekcyjnej, którzy w celu wykonywania swoich obowiązków muszą udać się poza miejsce zamieszkania, uprawnieni są do zwrotu poniesionych kosztów oraz diety służbowej zgodnie z art. 9 rozporządzenia Rady nr 2016/300. Wynikłe z powyższego koszty pokrywa Rada.
Komisja zapewni komisji selekcyjnej sekretariat oraz niezbędne wsparcie administracyjne dla jej prac. Zadania te nie będą miały skutków finansowych.
5.ELEMENTY FAKULTATYWNE
•Plany wdrożenia i monitorowanie, ocena i sprawozdania
Ze względu na charakter tego środka nie ma potrzeby jego wdrożenia.
•Dokumenty wyjaśniające (w przypadku dyrektyw)
Wniosek nie wymaga sporządzenia dokumentów wyjaśniających dotyczących transpozycji do prawa krajowego.
•Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku
W pkt I uregulowano zadania komisji selekcyjnej zgodnie z art. 14 ust. 3 i art. 16 ust. 2 rozporządzenia Rady 2017/1939.
W pkt II określono skład komisji selekcyjnej oraz kadencję członków komisji. Zgodnie z art. 14 ust. 3 rozporządzenia Rady 2017/1939 komisja selekcyjna będzie składać się z byłych członków Trybunału Sprawiedliwości i Trybunału Obrachunkowego, byłych przedstawicieli krajowych Eurojustu, członków krajowych sądów najwyższych, osób piastujących wysokie stanowiska prokuratorskie oraz prawników o uznanych kompetencjach. W punkcie tym wyjaśnia się, że członkowie komisji selekcyjnej w chwili powołania powinni spełniać co najmniej jedno z powyższych kryteriów. W pkt 2 wyjaśniono ponadto, że członkowie komisji selekcyjnej powoływani są przez Radę na czteroletnią kadencję. Ponadto w punkcie tym ustanowiono zasady dotyczące zastępowania członków komisji przed upływem ich kadencji.
W pkt III ustanowiono przepisy dotyczące przewodniczącego oraz sekretariatu komisji selekcyjnej. W przepisach tych wskazuje się, że obsługa sekretariatu komisji selekcyjnej oraz określenie jego obowiązków należy do Komisji.
W pkt IV ustanowiono przepisy dotyczące obrad komisji selekcyjnej.
W pkt V wyjaśnia się, że wszystkie kandydatury na stanowisko Europejskiego Prokuratora Generalnego i nominacje na stanowisko prokuratora europejskiego przekazuje się do komisji selekcyjnej. Ponadto pkt V daje komisji selekcyjnej możliwość zwracania się do kandydatów lub rządów nominujących ich państw członkowskich o dodatkowe informacje.
W pkt VI ustanowiono procedury powoływania Europejskiego Prokuratora Generalnego oraz prokuratorów europejskich. W odniesieniu do Europejskiego Prokuratora Generalnego w punkcie tym wskazano, że komisja selekcyjna oceni kandydatury na to stanowisko pod kątem wymogów określonych w art. 14 ust. 2 rozporządzenia 2017/1939, które każdorazowo w sposób szczegółowy zostaną opisane w ogłoszeniu o naborze. Komisja selekcyjna ustali listę rankingową kandydatów, którzy spełniają wymogi oraz przeprowadzi rozmowy kwalifikacyjne z wystarczającą liczbą spośród tych, którzy otrzymają najwyższą liczbę punktów. Kandydatów, którzy nie spełniają wymogów kwalifikowalności lub nie zostali zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną, komisja selekcyjna poinformuje o powodach nieuwzględnienia ich kandydatur. W odniesieniu do prokuratorów europejskich w punkcie tym wskazano, że komisja selekcyjna oceni nominacje pod kątem wymogów określonych w art. 16 ust. 1 rozporządzenia Rady 2017/1939, które każdorazowo w sposób szczegółowy zostaną opisane w ogłoszeniu o naborze, oraz przeprowadzi z kandydatami rozmowy kwalifikacyjne.
W pkt VII określono dalszą część procedury ustanowionej w pkt VI. Zgodnie z tym punktem komisja selekcyjna sporządzi listę trzech do pięciu kandydatów na stanowisko Europejskiego Prokuratora Generalnego, która zostanie przedłożona Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Osoby, które nie znalazły się wśród zakwalifikowanych kandydatów, zostaną poinformowane o powodach nieuwzględnienia ich kandydatur. Mają one prawo złożyć zażalenie w tym zakresie do Rady zgodnie z art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego. Ranking kandydatów sporządzany jest przez komisję selekcyjną na podstawie ich kwalifikacji i doświadczenia, nie jest on jednak wiążący dla Parlamentu Europejskiego i Rady. W odniesieniu do stanowiska prokuratora europejskiego komisja selekcyjna sformułuje opinie na temat kwalifikacji kandydatów do sprawowania tej funkcji oraz stwierdzi w sposób wyraźny, czy dany kandydat spełnia warunki określone w art. 16 ust. 1 rozporządzenia 2017/1939. Ranking kandydatów sporządzany jest przez komisję selekcyjną na podstawie ich kwalifikacji i doświadczenia, nie jest on jednak wiążący dla Rady. W punkcie tym ustanowiono również przepisy regulujące sytuację, w której nominowana na stanowisko prokuratora europejskiego osoba nie spełnia wymaganych warunków.
W pkt VIII ustanowiono przepisy finansowe. Członkowie komisji selekcyjnej, którzy w celu wykonywania swoich obowiązków muszą udać się poza miejsce zamieszkania, uprawnieni będą do zwrotu poniesionych kosztów oraz diety służbowej zgodnie z art. 9 rozporządzenia Rady (UE) 2016/300. Wynikłe z powyższego koszty pokrywa Rada.
W pkt IX określono, że za przetwarzanie danych osobowych w ramach działalności komisji selekcyjnej odpowiada Komisja zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001. W punkcie tym zapewnia się ponadto, aby przepisy regulujące bezpieczeństwo oraz dostęp do informacji przetwarzanych w ramach działalności komisji selekcyjnej były przepisami stosowanymi do Komisji.
W pkt X określono system językowy komisji selekcyjnej i przewidziano, że komisja ta, na wniosek jej przewodniczącego, określi, w jakim języku odbywać się mają jej obrady.
2018/0163 (NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
w sprawie zasad działalności komisji selekcyjnej przewidzianych w art. 14 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1939 wdrażającego wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej, w szczególności jego art. 14 ust. 3,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Rozporządzenie (UE) 2017/1939 stanowi, że Parlament Europejski i Rada mają, za obopólną zgodą, powołać Europejskiego Prokuratora Generalnego na podstawie listy zakwalifikowanych kandydatów sporządzonej przez komisję selekcyjną złożoną z byłych członków Trybunału Sprawiedliwości i Trybunału Obrachunkowego, byłych przedstawicieli krajowych Eurojustu, członków krajowych sądów najwyższych, osób piastujących wysokie stanowiska prokuratorskie i prawników o uznanych kompetencjach, a także jednego członka zaproponowanego przez Parlament Europejski.
(2)Rozporządzenie (UE) 2017/1939 stanowi również, że Rada ma mianować po jednym prokuratorze europejskim z każdego państwa członkowskiego spośród trzech kandydatów wskazanych przez każde z nich, po otrzymaniu opinii z uzasadnieniem od tej komisji.
(3)Procedura wyboru Europejskiego Prokuratora Generalnego i prokuratorów europejskich powinna być kluczowym elementem w celu zapewnienia ich niezależności zgodnie z wymogami określonym w art. 6 rozporządzenia (UE) 2017/1939.
(4)Zasady działalności komisji selekcyjnej powinny zapewniać jej niezbędną niezależność oraz bezstronność w wykonywaniu zadań;
(5)należy zatem ustanowić zasady działalności komisji selekcyjnej,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Zasady działalności komisji selekcyjnej, o których mowa w art. 14 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/1939, określa się w załączniku do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Niniejsza decyzja wchodzi w życie w momencie podpisania.
Artykuł 3
Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący