KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 8.6.2018
COM(2018) 448 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI
Rozporządzenie (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT
Roczne sprawozdanie podsumowujące za 2016 r.
SPRAWOZDANIE KOMISJI
Rozporządzenie (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT
Roczne sprawozdanie podsumowujące za 2016 r.
1. Wprowadzenie
W 2005 r. Unia Europejska (UE) przyjęła rozporządzenie (WE) nr 2173/2005 1 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (zwane dalej „rozporządzeniem FLEGT”) w ramach wdrażania planu działań UE na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT) z 2003 r. 2 W 2008 r. Komisja przyjęła również rozporządzenie wykonawcze (WE) nr 1024/2008 3 ustanawiające szczegółowe środki dla wykonania rozporządzenia FLEGT.
Rozporządzenie FLEGT ustanawia zasady wdrażania systemu zezwoleń FLEGT w drodze zawierania dobrowolnych umów o partnerstwie z państwami produkującymi drewno, na mocy których w przywozie do UE produktów z drewna pochodzących z państw, z którymi zawarto umowy o partnerstwie FLEGT, wymagane jest zezwolenie FLEGT.
System zezwoleń FLEGT po raz pierwszy zaczął obowiązywać w dniu 15 listopada 2016 r. wraz z rozpoczęciem wydawania zezwoleń FLEGT w Indonezji. Indonezja była jedynym państwem partnerskim FLEGT, które wdrożyło taki system w 2016 r.
Zgodnie z art. 8 ust. 3 rozporządzenia FLEGT Komisja ma obowiązek sporządzać i publikować roczne sprawozdanie podsumowujące na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie w rocznych sprawozdaniach za poprzedni rok kalendarzowy składanych zgodnie z art. 8 ust. 1.
Aby ułatwić państwom członkowskim składanie sprawozdań, Komisja określiła format sprawozdania zgodnie z art. 8 ust. 2. Format ten został uzgodniony z państwami członkowskimi w ramach grupy ekspertów ds. FLEGT. Aby ułatwić monitorowanie systemu zezwoleń FLEGT, w formacie tym uwzględniono nie tylko dane wymagane na podstawie art. 8 ust. 1, lecz także istotne informacje na temat kluczowych obowiązków państw członkowskich wynikających z rozporządzenia FLEGT (np. dotyczących wyznaczonych właściwych organów, kar), jak również informacje na temat praktycznych aspektów wdrożenia systemu zezwoleń FLEGT.
Niniejsze sprawozdanie zawiera analizę pierwszych sprawozdań rocznych na temat wdrożenia systemu zezwoleń FLEGT przedłożonych przez państwa członkowskie za 2016 r. i obejmuje okres 15 listopada – 31 grudnia 2016 r. Analiza przedstawia aktualną sytuację w zakresie wykonania rozporządzenia FLEGT w całej UE wraz z wnioskami i dalszymi działaniami.
Bardziej szczegółową analizę sprawozdań krajowych przygotował dla Komisji konsultant, UNEP-WCMC. Zawiera ona szczegółowe informacje i jest dostępna na stronie internetowej Komisji 4 .
2.Kontekst
Nielegalne pozyskiwanie drewna jest powszechnym problemem o międzynarodowym znaczeniu. Proceder ten wywiera niszczycielski wpływ na niektóre z najcenniejszych pozostałych na świecie lasów, a także na społeczności żyjące w tych lasach oraz osoby utrzymujące się z zasobów, których źródło stanowią te lasy. Nielegalne pozyskiwanie drewna przyczynia się do ubytku powierzchni lasów tropikalnych oraz do degradacji lasów, która może stanowić źródło 7–14 % 5 łącznej wartości emisji CO2 spowodowanej działalnością człowieka. Proceder ten stanowi zagrożenie dla różnorodności biologicznej, utrudnia prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej oraz wywiera niekorzystny wpływ na działania w obszarze ograniczania ubóstwa i dążenia do zapewnienia trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, w tym również poprzez zmniejszanie rentowności ekonomicznej podmiotów działających zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W planie działań UE na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa z 2003 r. określono działania, które UE ma podjąć w celu rozwiązania problemu nielegalnego pozyskiwania drewna i związanego z nim handlu. UE ma to osiągnąć dzięki poprawie zarządzania lasami, wzmocnieniu egzekwowania prawa oraz promowaniu handlu legalnie pozyskanym drewnem i produktami z drewna.
Jednym z głównych elementów planu działań UE na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa jest ustanowienie systemu zezwoleń FLEGT w celu zagwarantowania, że z krajów będących uczestnikami systemu eksportowane jest wyłącznie legalnie pozyskane drewno. System zezwoleń FLEGT jest wdrażany w drodze zawierania dobrowolnych umów o partnerstwie z państwami produkującymi drewno.
W myśl dobrowolnych umów o partnerstwie dotyczących egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa państwa wywozu opracowują systemy weryfikacji legalności wywozu drewna do UE oraz systemy zezwoleń gwarantujące, że drewno pozyskano zgodnie z wymogami prawnymi państwa partnerskiego określonymi w odpowiedniej dobrowolnej umowie o partnerstwie.
Zakres produktów systemu zezwoleń FLEGT obejmuje podstawowy wykaz produktów obowiązkowych zamieszczony w załączniku II do rozporządzenia FLEGT, jak również dodatkowe produkty charakterystyczne dla poszczególnych krajów wymienione w załączniku III (zgodnie z zakresem produktów uzgodnionym w odpowiedniej dobrowolnej umowie o partnerstwie).
Do tej pory zawarto sześć dobrowolnych umów o partnerstwie: z Ghaną, Indonezją, Kamerunem, Liberią, Republiką Konga i Republiką Środkowoafrykańską. Trwają negocjacje z dziewięcioma innymi państwami partnerskimi, a mianowicie z: Demokratyczną Republiką Konga, Gabonem, Gujaną, Hondurasem, Laosem, Malezją, Tajlandią, Wietnamem i Wybrzeżem Kości Słoniowej.
Dobrowolna umowa o partnerstwie między UE a Indonezją dotycząca egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa weszła w życie dnia 1 maja 2014 r. 6 . Umowa ta ustanawia strukturę, instytucje i systemy składające się na system zezwoleń FLEGT w Indonezji. Określono w niej kontrolę łańcucha dostaw, ramy zgodności z prawem i wymogi w zakresie niezależnego audytu w ramach systemu zwanego systemem zapewniania legalności drewna (TLAS), czyli „Sistem Verificasi Legalitas Kayu (SVLK)” w języku indonezyjskim.
Po pozytywnej wspólnej ocenie indonezyjskiego systemu TLAS Indonezja stała się pierwszym państwem stosującym system zezwoleń FLEGT od dnia 15 listopada 2016 r. Zgodnie z art. 10 ust. 1 i art. 10 ust. 3 rozporządzenia FLEGT decyzja o rozpoczęciu funkcjonowania systemu zezwoleń FLEGT w Indonezji wymagała wprowadzenia, w drodze rozporządzenia delegowanego Komisji 7 , zmian w załącznikach I i III do rozporządzenia FLEGT, polegających na umieszczeniu Indonezji i jej jednostki ds. informacji o zezwoleniach w wykazie „Państwa partnerskie oraz wyznaczone przez nie organy zezwalające” w załączniku I, a wykazu produktów objętych systemem zezwoleń FLEGT – w załączniku III „Produkty z drewna, do których system zezwoleń FLEGT ma zastosowanie w odniesieniu do wymienionych państw partnerskich”. Dotyczy to w szczególności produktów objętych rozporządzeniem UE w sprawie drewna 8 , a także mebli, drewna opałowego, narzędzi drewnianych; opakowań drewnianych, wyrobów stolarskich i ciesielskich dla budownictwa z drewna, masy celulozowej drzewnej, papieru i wyrobów z papieru, naczyń stołowych i naczyń kuchennych z drewna oraz dodatkowych produktów, zgodnie z załącznikiem I do dobrowolnej umowy o partnerstwie między Indonezją a UE 9 . Z zakresu systemu zezwoleń FLEGT w Indonezji wyłączone są dwa rodzaje produktów: 1) produkty z rattanu lub bambusa oraz 2) papier z materiału innego niż drewno lub materiału pochodzącego z recyklingu. Ponadto należy zauważyć, że niektóre produkty (np. kłody drewna), chociaż zasadniczo są objęte systemem zezwoleń FLEGT, w myśl przepisów indonezyjskich nie mogą być wywożone i zgodnie z art. 4 dobrowolnej umowy o partnerstwie nie mogą być objęte zezwoleniem FLEGT, a zatem nie mogą być przywożone do UE.
Aby wesprzeć wdrożenie systemu zezwoleń FLEGT w UE, Komisja utworzyła system informatyczny do elektronicznej obsługi zezwoleń FLEGT przez państwa członkowskie. System ten nosi nazwę FLEGIT/TRACES 10 i pełni również funkcję centralnego repozytorium zezwoleń FLEGT. W 2014 r. Komisja opublikowała również FLEGT a kwestie celne – wytyczne dotyczące wdrażania 11 , aby wspierać organy celne w skutecznym wykonywaniu ich zadań zgodnie z rozporządzeniem FLEGT. Ponadto utworzono punkt informacji o zezwoleniach FLEGT ( www.flegtlicence.org ), aby dostarczać podmiotom i właściwym organom ds. FLEGT istotnych informacji na temat wdrożenia systemu zezwoleń FLEGT. Poza tym zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (WE) nr 1024/2008 Komisja przekazała państwom członkowskim nazwy i inne istotne dane dotyczące organów zezwalających wyznaczonych przez Indonezję, uwierzytelnione wzory pieczęci i podpisów każdego organu zezwalającego oraz wzory szablonu zezwolenia FLEGT stosowanego przez Indonezję.
3.Analiza sprawozdań rocznych na temat FLEGT
Zgodnie z art. 8 rozporządzenia FLEGT państwa członkowskie mają obowiązek składania rocznych sprawozdań 12 dotyczących wdrożenia systemu zezwoleń FLEGT w terminie do dnia 30 kwietnia za poprzedni rok kalendarzowy. Sprawozdania roczne 13 przedkładane przez państwa członkowskie stanowią dla Komisji ważny mechanizm monitorowania wdrożenia rozporządzenia FLEGT. Stanowią one również podstawę wymiany informacji między państwami członkowskimi oraz z innymi zainteresowanymi stronami, a także są pomocne w ustalaniu rozwoju sytuacji, tendencji, luk lub wyzwań, jak również możliwych rozwiązań.
Niniejsze roczne sprawozdanie podsumowujące, przygotowane zgodnie z art. 8 ust. 3, jest oparte na informacjach przedstawionych przez państwa członkowskie w sprawozdaniach rocznych za 2016 r., obejmujących okres 15 listopada – 31 grudnia 2016 r. W terminie sprawozdania przedłożyło 15 państw członkowskich, po terminie natomiast – 13 państw członkowskich.
4.Wdrożenie – aktualna sytuacja
Rozporządzenie FLEGT wymaga od państw członkowskich wyznaczenia właściwego organu lub właściwych organów oraz przyjęcia skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji w celu egzekwowania tego rozporządzenia. Sprawozdania krajowe przedstawiają w ogólnym zarysie stan wdrożenia na poziomie krajowym i służą do oceny poziomu spójności osiągniętego we wszystkich państwach członkowskich.
4.1Wyznaczenie właściwych organów
Zgodnie z art. 7 ust. 1 rozporządzenia FLEGT wszystkie państwa członkowskie wyznaczyły właściwy organ lub właściwe organy 14 , a wszystkie państwa członkowskie z wyjątkiem jednego (Portugalii), które przedłożyły sprawozdania, przekazały informacje na temat aktu ustawodawczego wyznaczającego właściwe organy.
W siedmiu państwach członkowskich jako właściwy organ wydający zezwolenia FLEGT lub jako część tego organu wyznaczono organ celny. W 21 państwach członkowskich organy celne i właściwe organy stanowią odrębne podmioty. Ważne jest, by w tych państwach członkowskich istniały mechanizmy służące zapewnieniu zdolności skutecznej współpracy tych organów w zakresie przetwarzania zezwoleń FLEGT, tj. aby właściwy organ mógł przekazywać odpowiednie zadania organom celnym i uzyskiwać informacje potrzebne do zweryfikowania, czy dane zezwolenie FLEGT odpowiada danej dostawie. We wszystkich tych państwach członkowskich z wyjątkiem jednego (Belgii) ustanowiono mechanizmy umożliwiające takie przekazywanie zadań. Niektóre państwa członkowskie poinformowały jednak, że współpracę między różnymi agencjami można usprawnić.
4.2Ilości drewna przywiezionego i powiązana liczba zezwoleń FLEGT
Zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia FLEGT państwa członkowskie powinny składać sprawozdania za poprzedni rok kalendarzowy, zawierające w szczególności następujące informacje:
a)ilość produktów z drewna przywiezionych do państwa członkowskiego w ramach systemu zezwoleń FLEGT według pozycji HS określonych w załącznikach II i III oraz według poszczególnych państw partnerskich;
b)liczbę otrzymanych zezwoleń FLEGT 15 według pozycji HS określonych w załącznikach II i III oraz według poszczególnych państw partnerskich;
c)liczbę przypadków oraz ilości produktów z drewna, w odniesieniu do których zastosowano art. 6 ust. 1 16 .
Warto zauważyć, że wydaje się, iż państwa członkowskie w odmienny sposób interpretowały informacje, które należy podać w tej sekcji w odniesieniu do liczby zezwoleń i do ilości.
Liczba zezwoleń
W 2016 r. 16 spośród 28 państw członkowskich otrzymało zezwolenia FLEGT, przy czym w poszczególnych państwach członkowskich liczba tych zezwoleń znacznie się różniła (rysunek 1). Ogółem zgłoszono otrzymanie 591 zezwoleń.
Niektóre państwa członkowskie zgłosiły każde zezwolenie oddzielnie i wyróżniły te zezwolenia, które zawierały więcej niż jeden zharmonizowany kod towaru (HS). Inne państwa zgłosiły dane według kodów HS, łącząc ilości objęte różnymi zezwoleniami. Ponieważ to drugie podejście prowadzi do podwójnego liczenia niektórych zezwoleń, skontaktowano się z państwami członkowskimi w celu potwierdzenia całkowitej liczby zezwoleń otrzymanych w 2016 r. Wszystkie zainteresowane państwa członkowskie udzieliły odpowiedzi, potwierdzając całkowitą liczbę zezwoleń.
Rysunek 1: Liczba zezwoleń FLEGT otrzymanych w 2016 r.
Przywiezione ilości
W okresie sprawozdawczym państwa członkowskie zgłosiły przywóz ponad 13 600 ton drewna, na które wydano zezwolenie FLEGT. Główne kategorie przywożonych produktów 17 obejmowały: meble (HS 9403), wyroby z papieru (HS 4802), wyroby stolarskie i ciesielskie (HS 4418), sklejkę i podobne wyroby (HS 4412) oraz drewno kształtowane w sposób ciągły (HS 4409) (rysunek 2). Główne państwa członkowskie przywozu tych produktów przedstawiono na rysunku 3.
Rysunek 2: Przywóz produktów objętych zezwoleniem FLEGT z Indonezji do UE w 2016 r., zgłoszonych według masy (kg), według kodu HS (załącznik A zawiera pełny opis kodów HS).
Rysunek 3: Główne państwa członkowskie UE dokonujące przywozu sześciu głównych grup produktów objętych zezwoleniem FLEGT z Indonezji do UE w 2016 r., zgłoszonych według masy (kg) (załącznik A zawiera pełny opis kodów HS).
Niektóre państwa członkowskie składały sprawozdania na podstawie ilości określonych w zezwoleniach FLEGT, natomiast inne składały sprawozdania na podstawie ilości określonych w zgłoszeniach celnych 18 . Biorąc pod uwagę fakt, że z różnych powodów mogą występować pewne rozbieżności między ilościami podanymi w zezwoleniu FLEGT a ilościami podanymi w zgłoszeniach celnych, te dwa różne podejścia utrudniają porównywanie danych. Zgodnie z pierwszym podejściem zezwolenia zatwierdzone pod koniec 2016 r. zaliczają się do całości przywozu w 2016 r. („handel na koniec roku”), nawet organy celne odprawiły dostawę dopiero w 2017 r., natomiast zgodnie z drugim podejściem odpowiednie ilości zaliczano do 2017 r. Art. 8 ust. 1 rozporządzenia FLEGT stanowi, że państwa członkowskie powinny zgłaszać ilość przywożonych produktów z drewna. Wydaje się, że rozbieżności w sprawozdawczości wynikają z różnych interpretacji rozporządzenia i formatu sprawozdania.
Przypadki dostaw nieobjętych zezwoleniem FLEGT
W 2016 r. wszystkie stosowne dostawy z Indonezji były objęte ważnymi zezwoleniami FLEGT i żadne z państw członkowskich nie zastosowało art. 6 ust. 1 rozporządzenia FLEGT, tj. nie nałożono żadnych sankcji ani nie podjęto żadnych innych działań zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi.
4.3Dalsza weryfikacja dostaw
Zgodnie z art. 5 ust. 4 rozporządzenia FLEGT właściwe organy decydują, czy istnieje potrzeba dalszej weryfikacji dostaw w oparciu o ocenę ryzyka. W 17 państwach członkowskich istnieją przepisy określające, która agencja ma w razie potrzeby przeprowadzić dalszą weryfikację dostaw objętych zezwoleniem FLEGT (załącznik B, tabela 1). Państwa członkowskie zgłosiły stosowanie szeregu kryteriów ryzyka w celu ustalenia potrzeby dodatkowej weryfikacji danej dostawy, w tym w przypadku rozbieżności między informacjami podanymi w zezwoleniu FLEGT a innymi dokumentami, takimi jak faktura, konosament i informacje dotyczące odprawy celnej (załącznik B, tabela 1).
Ustalenia w zakresie korzystania z pomocy ekspertów przy identyfikacji drewna wprowadziło 12 państw członkowskich, a trzy kolejne państwa członkowskie zgłosiły, że przygotowują takie ustalenia. Dziesięć państw członkowskich nie wprowadziło żadnych ustaleń, a trzy państwa członkowskie nie przekazały informacji na ten temat.
W odniesieniu do 591 dostaw objętych zezwoleniem FLEGT, co do których zgłoszono przywóz do UE w 2016 r., trzy państwa członkowskie przeprowadziły kontrole bezpośrednie dostaw: Cypr (3 kontrole), Włochy (8 kontroli) i Zjednoczone Królestwo (1 kontrola). Spośród pozostałych państw członkowskich 23 potwierdziły, że nie przeprowadzono żadnych kontroli bezpośrednich, dwa państwa członkowskie (Rumunia i Słowenia) natomiast nie sprecyzowały, czy przeprowadzono kontrole bezpośrednie.
4.4Opłaty za przetwarzanie zezwoleń FLEGT
Państwa członkowskie mogą pobierać opłaty za przetwarzanie zezwoleń FLEGT zgodnie z art. 5 ust. 6 rozporządzenia FLEGT. Pięć państw członkowskich zgłosiło, że pobiera opłaty za takie przetwarzanie w wysokości 11–390 EUR 19 , 23 państwa członkowskie natomiast zgłosiły, że nie pobierają obecnie opłat 20 (zob. załącznik B, tabela 2).
4.5Kary
Jak stanowi art. 5 ust. 8 rozporządzenia FLEGT, „każde państwo członkowskie określa sankcje nakładane w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia. Sankcje te muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające”. Żadne z państw członkowskich nie zgłosiło nałożenia w 2016 r. sankcji związanych z naruszeniami rozporządzenia FLEGT.
Sprawozdania krajowe 19 państw członkowskich zawierały informacje na temat zakresu potencjalnych sankcji. W przypadku pozostałych dziewięciu państw członkowskich informacje uzyskano w drodze bezpośredniego kontaktu z właściwymi organami. Sześć państw członkowskich zgłosiło nakładanie sankcji administracyjnych, osiem zgłosiło, że może nakładać sankcje karne, a 14 zgłosiło, że może nakładać oba rodzaje sankcji. Potencjalne grzywny wynoszą od zaledwie 30 EUR do aż 24 mln EUR, a 16 państw członkowskich potwierdziło, że za naruszenie możliwe jest zastosowanie kary pozbawienia wolności (załącznik B, tabela 3).
Zgodnie z art. 5 ust. 7 rozporządzenia FLEGT organy celne mogą zawiesić dopuszczenie produktów z drewna lub je zatrzymać w przypadku podejrzenia, że zezwolenie może być nieważne, a 25 państw członkowskich zgłosiło, że mogą zająć produkty z drewna (rysunek 4). Cypr, Niemcy, Portugalia, Słowacja i Szwecja sprecyzowały, że zajętymi towarami dysponuje się w co najmniej jeden z następujących sposobów: sprzedaż, zniszczenie dostawy lub odesłanie dostawy do państwa pochodzenia. We Włoszech zajęte towary mogą być wykorzystane do celów edukacyjnych lub naukowych, sprzedane w drodze aukcji publicznej lub zniszczone.
A) B)
Rysunek 4: A) Liczba państw członkowskich, w których zajęcie towarów z drewna stanowi możliwą karę, oraz B) szczegółowe informacje dotyczące tego, który organ jest odpowiedzialny za rozporządzanie zajętymi towarami 21 .
4.6 Wyzwania związane z wdrożeniem
Państwa członkowskie zgłosiły również pewne problemy techniczne i wyzwania związane z weryfikacją niektórych zezwoleń FLEGT, które wymagały dalszej weryfikacji i komunikacji z organami indonezyjskimi w celu uzyskania dodatkowych informacji. Było to spowodowane w szczególności niektórymi przypadkami rozbieżności między informacjami podanymi w zezwoleniach FLEGT a informacjami podanymi w zgłoszeniach celnych (np. różne kody HS, niespójna masa lub objętość, różne gatunki drewna itp.), związanych na przykład z błędami w opracowaniu zezwolenia FLEGT, rozbieżnymi opiniami państw członkowskich i indonezyjskich organów celnych na temat prawidłowej klasyfikacji pewnych towarów lub z wprowadzanymi w ostatniej chwili zmianami w składzie niektórych dostaw, których nie uwzględniono odpowiednio w zezwoleniu FLEGT. Ponadto za obszar wymagający usprawnienia uznano terminową wymianę informacji między organami unijnymi a indonezyjskimi.
5. Wnioski
Pierwsze sprawozdanie obejmuje ograniczony okres (15 listopada – 31 grudnia 2016 r.) i ograniczoną liczbę zezwoleń FLEGT (591). Pokazuje ono jednak, że Komisja i państwa członkowskie wprowadziły wszystkie niezbędne środki w celu wdrożenia systemu zezwoleń FLEGT, włącznie z wyznaczeniem właściwych organów, opracowaniem w razie potrzeby ustaleń dotyczących współpracy z organami celnymi oraz ustanowieniem przepisów dotyczących sankcji za naruszenia rozporządzenia FLEGT.
Z informacji przekazanych przez państwa członkowskie wynika, że wszystkie właściwe dostawy z Indonezji były należycie objęte zezwoleniami FLEGT i nie miały miejsca żadne przypadki nałożenia kary lub podjęcia innych środków egzekwowania prawa w odniesieniu do dostaw, którym nie towarzyszyło zezwolenie FLEGT.
Biorąc pod uwagę fakt, że system zezwoleń FLEGT po raz pierwszy zaczął obowiązywać w 2016 r. i stanowił nowość dla podmiotów sektora prywatnego i organów zarówno w UE, jak i w Indonezji, można stwierdzić, że wdrożenie systemu przebiegało sprawnie. Państwa członkowskie zwróciły jednak uwagę na wyzwania związane z wdrożeniem, w szczególności w odniesieniu do przypadków rozbieżności między informacjami podanymi na zezwoleniach FLEGT a informacjami podanymi w zgłoszeniach celnych oraz terminowej komunikacji z organami indonezyjskimi.
6. Dalsze działania
Komisja będzie nadal współpracowała z państwami członkowskimi, aby osiągnąć spójne stosowanie rozporządzenia FLEGT w całej UE, w tym w drodze opracowywania dodatkowych wytycznych lub w razie potrzeby zmiany dokumentu FLEGT a kwestie celne – wytyczne dotyczące wdrażania w świetle dotychczasowych doświadczeń. Komisja będzie również kontynuowała prace nad dalszym usprawnianiem systemu FLEGIT/TRACES IT oraz współpracowała w zakresie wymiany danych z państwami członkowskimi, które utworzyły własne systemy krajowe.
Równolegle Komisja będzie nadal ściśle współpracowała z organami indonezyjskimi, aby przezwyciężyć wyżej wymienione problemy i wyzwania w ramach szerzej zakrojonych dyskusji na temat wdrożenia dobrowolnej umowy o partnerstwie między UE a Indonezją dotyczącej egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa oraz monitorowania skutków tej umowy. Komisja będzie również w dalszym ciągu badała wraz z Indonezją możliwość integracji odpowiednich systemów informatycznych oraz przejścia w perspektywie długoterminowej na całkowicie elektroniczny system zezwoleń.
Duża rozpiętość opłat ustanowionych przez państwa członkowskie za obsługę zezwoleń FLEGT może odzwierciedlać różne koszty administracyjne związane z przetwarzaniem zezwoleń FLEGT lub różne oszacowania związanego z tym obciążenia pracą. Komisja będzie zachęcała do dyskusji na ten temat między państwami członkowskimi.
Ponadto to pierwsze sprawozdanie umożliwiło zidentyfikowanie kilku obszarów formatu sprawozdania, które wymagają poprawy. W związku z tym format sprawozdania za 2018 r. zostanie zmieniony w celu doprecyzowania informacji, które państwa członkowskie muszą przekazywać w związku z art. 8 rozporządzenia FLEGT.
Załącznik A
Klucz do kodów systemu zharmonizowanego (HS) produktów FLEGT przywożonych w 2016 r.
|
Kod HS |
Szczegółowe informacje |
|
ex 4407 |
Drewno przetarte lub strugane wzdłużnie, skrawane warstwami lub obwodowo, strugane, szlifowane lub łączone stykowo, o grubości przekraczającej 6 mm. |
|
4408 |
Arkusze na forniry (włącznie z otrzymanymi przez cięcie drewna warstwowego), na sklejkę lub na podobne drewno warstwowe i inne drewno, przetarte wzdłużnie, skrawane warstwami lub obwodowo, nawet strugane, szlifowane, łączone na długość lub łączone stykowo, o grubości nieprzekraczającej 6 mm |
|
4409 |
Drewno (włącznie z klepkami i listwami na parkiet, niepołączonymi), kształtowane w sposób ciągły (z wypustem, rowkiem, ze ściętymi krawędziami, zaokrąglone, ze złączami w jaskółczy ogon i tym podobne) wzdłuż dowolnej krawędzi, końców lub powierzchni, nawet strugane, szlifowane lub łączone stykowo |
|
4412 |
Sklejka, płyty fornirowane i podobne drewno warstwowe |
|
4414 |
Ramy do obrazów, fotografii, luster lub podobnych przedmiotów, drewniane (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4415 |
Skrzynie, pudła, klatki, bębny i podobne opakowania, z drewna; bębny do kabli, z drewna; palety, palety skrzyniowe i pozostałe platformy załadunkowe, z drewna; nadstawki do palet płaskich, z drewna (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4416 |
Beczki, baryłki, kadzie, cebry i pozostałe wyroby bednarskie oraz ich części, z drewna, włącznie z klepkami (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4417 |
Narzędzia, oprawy narzędzi, rękojeści narzędzi, oprawy lub trzonki mioteł, szczotek i pędzli, z drewna; kopyta lub prawidła do obuwia, z drewna (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4418 |
Wyroby stolarskie i ciesielskie budowlane, z drewna, włącznie z drewnianymi płytami komórkowymi, połączonymi płytami podłogowymi, dachówkami i gontami (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4419 |
Naczynia stołowe i naczynia kuchenne, z drewna (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
ex 4420.90 |
Intarsje i mozaiki, z drewna; kasety i szkatułki na biżuterię lub sztućce i podobne artykuły, z drewna |
|
ex 4421.90 |
Pozostałe artykuły z drewna Pozostałe – Drewienka na zapałki (nie z bambusa ani z rattanu) oraz – Pozostałe – Drewniane płyty chodnikowe (nie z bambusa ani z rattanu) |
|
4802 |
Papier i tektura niepowleczone, w rodzaju stosowanych do pisania, druku lub innych celów graficznych oraz nieperforowany papier na karty i taśmy dziurkowane, w zwojach lub arkuszach prostokątnych (włączając kwadratowe), dowolnego rozmiaru, inny niż papier objęty pozycją 4801 lub 4803; papier i tektura, czerpane (nie z materiału innego niż drewno ani materiału pochodzącego z recyklingu) |
|
4804 |
Papier i tektura siarczanowe, niepowleczone, w zwojach lub arkuszach, inne niż objęte pozycją 4802 lub 4803 (nie z materiału innego niż drewno ani materiału pochodzącego z recyklingu) |
|
4810 |
Papier i tektura, powleczone jednostronnie lub obustronnie kaolinem (glinką białą) lub innymi substancjami nieorganicznymi, ze spoiwem lub bez, oraz bez żadnej innej powłoki, nawet barwione powierzchniowo, dekorowane na powierzchni lub z nadrukiem, w zwojach lub arkuszach prostokątnych (włączając kwadratowe), o dowolnym wymiarze (nie z materiału innego niż drewno ani materiału pochodzącego z recyklingu) |
|
4817 |
Koperty, karty listowe, karty pocztowe i karty korespondencyjne, z papieru lub tektury; pudełka, torby, portfele i zestawy piśmienne, z papieru lub tektury, zawierające asortyment piśmiennych artykułów papierniczych (nie z materiału innego niż drewno ani materiału pochodzącego z recyklingu) |
|
9401 |
Siedzenia (inne niż te objęte pozycją 9402), nawet zamieniane w łóżka, oraz ich części |
|
9403 |
Pozostałe meble i ich części |
|
9406 |
Budynki prefabrykowane |
Załącznik B
Tabela 1: Przepisy i kryteria stosowane w celu określenia potrzeby przeprowadzenia dodatkowych kontroli dostaw
|
Kryteria stosowane w celu określenia potrzeby przeprowadzenia dodatkowych kontroli dostaw |
|||||||
|
Państwo |
Wyznaczono organ właściwy do przeprowadzania kontroli |
Niezgodność zezwolenia z dokumentami przewozowymi |
Nieprawidłowości w dokumentach |
Ogólna ocena ryzyka przeprowadzana przez organy celne |
Ocena ryzyka (np. dotycząca pochodzenia, importera) |
Kontrola wyrywkowa |
Inne |
|
Austria |
✗ |
✓ |
|||||
|
Belgia |
✗ |
✓ |
✓ |
✓ |
|||
|
Bułgaria |
✓ |
Dane dotyczące importera lub dostawy |
|||||
|
Chorwacja |
✓ |
✓ |
✓ |
||||
|
Cypr |
✓ |
Wszystkie dostawy są kontrolowane |
|||||
|
Republika Czeska |
✓ |
✓ |
✓ |
||||
|
Dania |
✓ |
✓ |
✓ |
✓ |
|||
|
Estonia |
✓ |
✓ |
✓ |
||||
|
Finlandia |
✓ |
✓ |
|||||
|
Francja |
✓ |
✓ |
✓ |
✓ |
|||
|
Niemcy |
✓ |
✓ |
|||||
|
Grecja |
✗ |
Nie określono kryteriów |
|||||
|
Węgry |
✗ |
✓ |
|||||
|
Irlandia |
✓ |
✓ |
✓ |
||||
|
Włochy |
✓ |
✓ |
Uzasadnione obawy |
||||
|
Łotwa |
✓ |
Nie określono kryteriów |
|||||
|
Litwa |
✓ |
Zastosowanie mają kryteria określone w rozporządzeniu FLEGT |
|||||
|
Luksemburg |
✗ |
Nie określono kryteriów |
|||||
|
Malta |
✓ |
✓ |
✓* |
*Kontrolowana jest co 25. dostawa |
|||
|
Niderlandy |
✓ |
✓ |
|||||
|
Polska |
✗ |
✓ |
|||||
|
Portugalia |
✗ |
✓ |
|||||
|
Rumunia |
✗ |
Nie określono kryteriów |
|||||
|
Słowacja |
✓ |
✓ |
|||||
|
Słowenia |
✓ |
✓ |
✓ |
||||
|
Hiszpania |
✗ |
Kryteria w opracowaniu. Zastosowanie mają kryteria określone w rozporządzeniu FLEGT |
|||||
|
Szwecja |
✓ |
✓ |
✓ |
✓ |
|||
|
Zjednoczone Królestwo |
✓ |
✓ |
✓ |
Dane dotyczące importera lub dostawy |
|||
Tabela 2: Orientacyjne poziomy opłat i podstawa obliczania w odniesieniu do tych państw członkowskich, które nakładają na importerów opłaty w związku z przetwarzaniem zezwoleń FLEGT
|
Państwo |
Opłata za zezwolenie FLEGT |
Podstawa obliczania |
|
Austria |
105,90 EUR |
Na podstawie liczby przywozów w ciągu ostatniego 1,5 roku, czasu potrzebnego na przetwarzanie zezwoleń oraz szacowanego czasu trwania i kosztów kontroli bezpośrednich. |
|
Finlandia |
390 EUR* |
Na podstawie zwrotu kosztów. |
|
Grecja |
100 EUR |
Nie określono |
|
Włochy |
50 EUR |
Na podstawie dwóch godzin pracy potrzebnych do zweryfikowania zezwolenia przez właściwy organ. |
|
Zjednoczone Królestwo |
9,60 GBP [11,33 EUR] |
Na podstawie liczby przywozów w ciągu ostatnich 7 lat, przewidywanych poziomów handlu i zwrotu kosztów poniesionych przez właściwy organ/organy celne/straż graniczną; w trakcie przeglądu. |
*Od tego czasu Finlandia obniżyła wysokość opłaty do 70 EUR za zezwolenie FLEGT; stawka ta obowiązuje od dnia 1 stycznia 2018 r.
Tabela 3: Przegląd sankcji, które mogą być nakładane na poziomie krajowym za naruszenie przepisów rozporządzenia FLEGT
|
Państwo |
Sankcje karne / administracyjne* |
Sankcje finansowe |
Kara pozbawienia wolności |
Podstawa prawna |
|
Austria |
A |
15 000 EUR; 30 000 EUR za umyślne lub powtarzające się naruszenie |
Nie określono |
Ustawa Holzhandelsüberwachungsgesetz (BGBl. I nr 178/2013) |
|
Belgia |
A i K |
480–1 200 000 EUR (administracyjne); 960–24 000 000 EUR (karne) |
Sankcje karne: 8 dni – 3 lata |
Ustawa z dnia 21 grudnia 1998 r. w sprawie norm produktowych – prawo ochrony środowiska |
|
Bułgaria |
[A i K] |
[260–5 110 EUR] 500–10 000 BGN (możliwe poważniejsze sankcje) |
Nie określono |
Ustawa o leśnictwie |
|
Chorwacja |
K |
[1 340–20 100 EUR] 10 000–150 000 HRK |
Nie określono |
Ustawa o wykonaniu rozporządzenia Unii Europejskiej przeciwdziałającego handlowi nielegalnie pozyskanym drewnem i produktami z takiego drewna |
|
Cypr |
[K] |
40 000 EUR |
Do 2 lat |
Ustawa nr 125(I)/2010 |
|
Republika Czeska |
A |
[150 400 EUR] 4 000 000 CZK |
Nie określono |
Ustawa o taryfie celnej nr 242/2016 |
|
Dania** |
A i K |
W przepisach nie określono minimalnego ani maksymalnego wymiaru kary – decyduje o tym sąd; zajęcie towarów |
Nie określono minimalnego ani maksymalnego wymiaru kary – decyduje o tym sąd |
Ustawa nr 169 z dnia 18 lutego 2013 r. |
|
Estonia** |
A i K |
Do 3 200 EUR |
Do 5 lat |
Estoński kodeks karny |
|
Finlandia |
K |
W zależności od przypadku |
Do 4 lat |
Ustawa nr 1425/2014 „FLEGT-lupajärjestelmästä”; kodeks karny 39/1889 |
|
Francja |
[A i K] |
1–2 x wartość towarów; zajęcie towarów / powiązanych przedmiotów |
Do 3 lat |
Krajowy kodeks celny |
|
Niemcy |
A |
50 000 EUR |
Nie określono |
Ustawa „Holzhandels-Sicherungs-Gesetz” |
|
Grecja |
A i K |
50 EUR |
1–6 miesięcy (utrudnianie kontroli) 2 miesiące – 2 lata (nielegalne posiadanie / nielegalny handel) |
Ustawa nr 86/1969 i ustawa nr 2637/1998; wspólna decyzja ministerialna nr 135279/159/2016/(A' 83) |
|
Węgry** |
A i K |
[323–3 227 EUR] 100 000–1 000 000 HUF (sankcje administracyjne) |
Prowadzenie działalności bez zezwolenia – do 3 lat (sankcje karne) |
Węgierski kodeks karny (ustawa C z 2012 r.), węgierski kodeks celny (ustawa XIII z 2016 r.), dekret nr 11/2016 (IV.29) NGM |
|
Irlandia** |
A i K |
Do 250 000 EUR |
Do 1 roku |
Instrument ustawowy S.I. nr 251 z 2015 r. |
|
Włochy |
A i K |
2 000–50 000 EUR |
1 miesiąc – 1 rok |
Dekret legislacyjny nr 178/2014 (D. Lgs. 30-10-2014 nr 178) |
|
Łotwa** |
A i K |
Nie określono; zajęcie towarów |
Nie określono |
Kodeks wykroczeń administracyjnych i prawo karne |
|
Litwa |
A |
30–6 000 EUR |
Nie określono |
Kodeks wykroczeń administracyjnych Republiki Litewskiej |
|
Luksemburg |
A i K |
251–250 000 EUR |
8 dni – 1 miesiąc |
Ustawa „Loi du 21 juillet 2012 (CE) n°2173/2005” |
|
Malta |
K |
1 500–25 000 EUR (pierwszy wyrok skazujący); 2 500–50 000 EUR (kolejne wyroki skazujące); zajęcie towarów |
30 dni – 2 lata |
S.L. 549.95 rozporządzenie w sprawie systemu zezwoleń dotyczący egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa |
|
Niderlandy** |
K |
Do 8 100 EUR; zajęcie towarów |
Nie dotyczy |
Prawo celne i rozporządzenie celne |
|
Polska |
A |
2 x wartość towarów |
Nie określono |
Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2017, poz. 788) |
|
Portugalia** |
A i K |
Do 165 000 EUR; zajęcie towarów |
Do 3 lat |
Ustawa ogólna (nr 15/2001) o przestępstwach podatkowych |
|
Rumunia |
[A i K] |
950–1 500 EUR (obrót nielegalnym drewnem / produktami z drewna); 3 300–5 000 EUR (przywóz, transport, posiadanie lub przetwarzanie produktów FLEGT / obrót produktami FLEGT); 250 EUR (niedopełnienie obowiązku przedłożenia zezwolenia FLEGT) |
Nie określono |
Ustawa nr 171/2010 o wykrywaniu naruszeń prawa leśnego i sankcjach za takie naruszenia |
|
Słowacja** |
K |
Do 99 581,75 EUR; zajęcie towarów |
Nie określono |
Ustawa o cłach (ustawa nr 199/2004) |
|
Słowenia |
A |
1 000–20 000 EUR |
Rozporządzenie w sprawie wykonania rozporządzenia (ES) w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz.U. nr 77/2012) |
|
|
Hiszpania** |
[A i K] |
500 EUR – 350 % wartości towarów (sankcje administracyjne). Do 6 x wartość towarów, zajęcie towarów i cofnięcie prawa przywozu (sankcje karne) |
Do 5 lat |
Ley Orgánica 12/1995 z 12 grudnia i jej zmiany z 30 czerwca Ley Orgánica 6/2011 de represión del contrabando |
|
Szwecja |
K |
Nie określono |
Do 2 lat |
Rozporządzenie 2012:30, rozporządzenie 2000:1225 |
|
Zjednoczone Królestwo |
[A i K] |
[23 300 EUR] 20 000 GBP lub 3 x wartość towarów (w zależności od tego, która z tych wartości jest większa); skazanie na podstawie aktu oskarżenia: kara w dowolnej wysokości |
6 miesięcy; skazanie na podstawie aktu oskarżenia: do 3 lat |
Ustawa o zarządzaniu cłami i akcyzą (CEMA) z 1979 r. |
* Informacje, które nie zostały jasno określone przez państwa członkowskie, ale które opracowano na podstawie udzielonych przez nie odpowiedzi, oznaczono nawiasami kwadratowymi „[…]”.
** Na podstawie informacji przedłożonych Komisji w 2014 r. lub dalszych wyjaśnień, o które zwrócono się bezpośrednio do właściwych organów.
Dz.U. L 347 z 30.12.2005, s. 1.
COM(2003) 251 final.
Dz.U. L 277 z 18.10.2008, s. 23.
Dalsze informacje na temat dobrowolnej umowy o partnerstwie między UE a Indonezją dotyczącej egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa można znaleźć w Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 252 i Dz.U. L 213 z 12.08.2015, s. 11.
Dz.U. L 223 z 18.8.2016, s. 1.
Dz.U. L 295, z 12.11.2010, s. 23.
Dz.U. L 187 z 15.7.2015, s. 30.
FLEGIT/TRACES jest aplikacją internetową stanowiącą element systemu TRACES NT (TRAde Control and Expert System, New Technology), z której mogą korzystać importerzy UE i ich przedstawiciele, właściwe organy państw członkowskich ds. FLEGT oraz organy celne UE na potrzeby elektronicznej weryfikacji zezwoleń FLEGT i zarządzania nimi w sposób szybki i bezpieczny. Dwadzieścia jeden (21) państw członkowskich korzysta z systemu FLEGIT, cztery państwa członkowskie (Bułgaria, Litwa, Luksemburg i Łotwa) natomiast nie korzystają obecnie z żadnego systemu elektronicznego. Trzy (3) państwa członkowskie (Hiszpania, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo) opracowały własne krajowe systemy elektronicznego zarządzania zezwoleniami FLEGT. Oczekuje się, że w przyszłości wszystkie systemy krajowe będą połączone z systemem FLEGIT.
Dz.U. C 389 z 4.11.2014, s. 2.
Przy użyciu formatu sprawozdania opracowanego przez Komisję zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia FLEGT.
Zob. http://ec.europa.eu/environment/forests/pdf/list_competent_authorities_flegt.pdf
Tj. liczbę zezwoleń przedłożonych właściwemu organowi.
Tj. postępując zgodnie z przepisami krajowymi w przypadku dostaw nieobjętych zezwoleniem FLEGT.
Francja i Zjednoczone Królestwo zgłosiły również otrzymanie zezwoleń z kodem HS 4420 (4420.10, ozdoby), który nie jest objęty zakresem dobrowolnej umowy o partnerstwie, a zatem zezwolenie FLEGT nie jest wymagane.
W przypadku Włoch nie jest jasne, czy zgłoszone ilości opierają się na faktycznym przywozie, czy na pozwoleniach, chociaż wydaje się, że zastosowano to drugie rozwiązanie.
Od tego czasu Finlandia obniżyła wysokość opłaty do 70 EUR za zezwolenie FLEGT; stawka ta obowiązuje od dnia 1 stycznia 2018 r.
Belgia zgłosiła, że rozważa obecnie wprowadzenie opłat w wysokości około 50 EUR za zezwolenie.
W niektórych państwach członkowskich istnieje więcej agencji odpowiedzialnych za rozporządzanie towarami niż jedna.