Celem wniosku dotyczącego decyzji Rady jest określenie stanowiska Unii Europejskiej w odniesieniu do zmian załączników do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) oraz rozporządzeń załączonych do Europejskiego porozumienia w sprawie międzynarodowych przewozów materiałów niebezpiecznych śródlądowymi drogami wodnymi (ADN), stosowanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Wyżej wymienione załączniki i rozporządzenia, powszechnie znane jako załączniki do ADR oraz rozporządzenia załączone do ADN, regulują międzynarodowy przewóz towarów niebezpiecznych drogą lądową i śródlądową drogą wodną pomiędzy członkami Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ), które są także stronami ADR i ADN.

Międzynarodowe przepisy dotyczące transportu towarów niebezpiecznych zostały określone w ramach różnych międzynarodowych organizacji, takich jak Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) i różne wyspecjalizowane agencje ONZ, Międzyrządowa Organizacja Międzynarodowych Przewozów Kolejami (OTIF) oraz Centralna Komisja Żeglugi na Renie (CKŻR). Ponieważ należy zachować zgodność między tymi przepisami, organizacje zaangażowane w te działania opracowały kompleksowy międzynarodowy system do celów koordynacji i harmonizacji. Przepisy są dostosowywane w dwuletnim cyklu.

W trakcie przygotowywania obecnych zmian zasięgnięto opinii dużej liczby ekspertów z sektora publicznego i prywatnego. Podczas opracowywania zmian odbyły się następujące spotkania techniczne:

spotkania w ramach Podkomitetu Ekspertów ONZ ds. Przewozu Towarów Niebezpiecznych na

4) 46 sesji w Genewie w dniach 1–9 grudnia 2014 r.;

spotkania komisji ekspertów RID i grupy roboczej ds. transportu towarów niebezpiecznych w ramach wspólnego posiedzenia EKG ONZ – OTIF na

1) sesji jesiennej 2014 w Genewie w dniach 15–19 września 2014 r.;

2) sesji wiosennej 2015 w Bernie w dniach 23–27 marca 2015 r.;

3) sesji jesiennej 2015 w Genewie w dniach 15–25 września 2015 r.; oraz

4) sesji wiosennej 2016 w Bernie w dniach 14–18 marca 2016 r.;

spotkania grupy roboczej ds. transportu towarów niebezpiecznych – WP.15 na:

1) sesji wiosennej 2014 w Genewie w dniach 6–9 maja 2014 r.;

2) sesji jesiennej 2014 w Genewie w dniach 3–7 listopada 2014 r.;

3) sesji wiosennej 2015 w Genewie w dniach 4-7 maja 2015 r.;

4) sesji jesiennej 2015 w Genewie w dniach 9–13 listopada 2015 r.; oraz

5) sesji wiosennej 2016 w Genewie w dniach 9-13 maja 2016 r.;

spotkania komitetu administracyjnego Europejskiego porozumienia w sprawie międzynarodowych przewozów materiałów niebezpiecznych śródlądowymi drogami wodnymi (ADN) na podstawie zmian zaproponowanych przez komitet ds. bezpieczeństwa na:

1) sesji letniej 2014 w Genewie w dniach 25–29 sierpnia 2014 r.;

2) sesji zimowej 2015 w Genewie w dniach 27–30 stycznia 2015 r.;

3) sesji letniej 2015 w Genewie w dniach 24-28 sierpnia 2015 r.;

4) sesji zimowej 2016 w Genewie w dniach 25-29 stycznia 2016 r.;

W trakcie tych spotkań poszczególne propozycje zmian były analizowane i przetwarzane przez komisje ekspertów. W większości przypadków zalecane działanie zostało uzgodnione jednomyślnie. Niektóre propozycje zmian były zalecane przez większość ekspertów. Grupa robocza ds. transportu towarów niebezpiecznych – WP.15 podejmowała decyzje w sprawie tych propozycji podczas wszystkich wyżej wymienionych spotkań.

Zgodnie z rozdziałem VII – „Głosowanie” zakresu zadań i regulaminu grupy roboczej ds. transportu towarów niebezpiecznych (WP.15), tylko pełnoprawni uczestnicy WP.15 dysponują jednym głosem, a decyzje tego organu są podejmowane przede wszystkim na zasadzie konsensusu. W ramach WP.15 głosuje przez podniesienie ręki.

Zgodnie z art. 14 ADR, po uzgodnieniu wszelkich proponowanych zmian załączników do ADR przez grupę roboczą ds. transportu towarów niebezpiecznych – WP.15, zmiany te uznaje się za przyjęte, chyba że w ciągu trzech miesięcy od daty rozesłania przez Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych przynajmniej jedna trzecia umawiających się stron lub pięć z nich, jeżeli jedna trzecia stron przekracza tę liczbę, przekazała Sekretarzowi Generalnemu pisemne powiadomienie o swoim sprzeciwie wobec proponowanej zmiany.

Zmiany przyjęte obecnie przez WP.15, przedstawione w dokumentach zawartych w załączniku do niniejszego wniosku, zostaną przesłane do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, tak aby mogły zostać przedstawione do zatwierdzenia przez umawiające się strony ADR w dniu 1 lipca 2016 r. , zgodnie z procedurą określoną w art. 14 ADR; są one również dostępne w internecie 1 .

Zgodnie z art. 20 ADN, po podjęciu decyzji przez komitet administracyjny ADN, zmiany uznaje się za przyjęte, chyba że w ciągu trzech miesięcy od daty rozesłania przez Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych przynajmniej jedna trzecia umawiających się stron lub pięć z nich, jeżeli jedna trzecia stron przekracza tę liczbę, przekazała Sekretarzowi Generalnemu pisemne powiadomienie o swoim sprzeciwie wobec proponowanej zmiany.

Zmiany przyjęte obecnie przez komitet administracyjny ADN, przedstawione w dokumentach zawartych w załączniku do niniejszego wniosku, zostaną przesłane do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, tak aby mogły zostać przedstawione do zatwierdzenia przez umawiające się strony ADN w dniu 1 lipca 2016 r., zgodnie z procedurą określoną w art. 20 ADR; są one również dostępne w internecie 2 .

Unia Europejska nie jest umawiającą się stroną ADR i ADN. Niemniej jednak fakt, iż Unia Europejska nie jest stroną umowy międzynarodowej nie stanowi przeszkody w wykonywaniu przez nią kompetencji poprzez ustanowienie, w ramach swoich instytucji, stanowiska, jakie ma być zajęte w jej imieniu w ramach organu utworzonego tą umową, zwłaszcza za pośrednictwem państw członkowskich będących stronami tej umowy i działających wspólnie w interesie Unii (zob. wyrok w sprawie Niemcy przeciwko Radzie, C-399/12 („OIV”), pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo).

ADR ma obecnie 48 umawiających się stron, a wszystkie państwa członkowskie UE są umawiającymi się stronami tej umowy. ADN ma obecnie 18 umawiających się stron, a 13 państw członkowskich UE jest umawiającymi się stronami tej umowy.

Unia Europejska stosowała przepisy ADR w odniesieniu do transportu drogowego towarów niebezpiecznych na terytorium UE od dnia 1 stycznia 1997 r., początkowo na mocy dyrektywy Rady 94/55/WE z dnia 21 listopada 1994 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych 3 . W 2008 r. dyrektywa 94/55/WE została zastąpiona przez dyrektywę 2008/68/WE, która ma takie same cele jak poprzedzający ją akt prawny. Od 1 stycznia 2009 r. Unia Europejska stosuje przepisy ADN w odniesieniu do transportu śródlądowego towarów niebezpiecznych.

Zgodnie z art. 4 dyrektywy 2008/68/WE dotyczącym krajów trzecich „transport towarów niebezpiecznych pomiędzy państwami członkowskimi a krajami trzecimi jest dozwolony pod warunkiem zgodności z przepisami ADR, RID lub ADN, o ile nie zastrzeżono inaczej w załącznikach”. Ponadto motyw 12 dyrektywy stanowi, że „powinno być dozwolone wykonywanie przez środki transportu zarejestrowane w krajach trzecich międzynarodowego transportu towarów niebezpiecznych na terytoriach państw członkowskich, pod warunkiem zgodności z odpowiednimi przepisami ADR, RID lub ADN oraz niniejszej dyrektywy”.

Oczekuje się, że odnośne zmiany na podstawie niniejszego wniosku wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. i staną się wiążące, chyba że strony zgłoszą wystarczającą liczbę sprzeciwów.

Podstawę prawną decyzji Rady, której dotyczy wniosek, stanowi art. 91 TFUE w związku z art. 218 ust. 9 TFUE.

Projekt wniosku zawiera w art. 1 szczegółowy wykaz planowanych zmian, określając, że zmiany mogą zostać przyjęte przez Unię. Planowane zmiany zostały uznane za właściwe do celów bezpiecznego transportu materiałów niebezpiecznych w opłacalny sposób, biorąc pod uwagę postęp technologiczny, a zatem można je poprzeć.

4.    WDROŻENIE W UNII EUROPEJSKIEJ

Wyżej wymienione zmiany w zakresie, w jakim staną się wiążące, będą musiały zostać włączone do dyrektywy 2008/68/WE w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych, która stosuje jednolite przepisy w odniesieniu do drogowego, kolejowego lub śródlądowego transportu towarów niebezpiecznych w obrębie państw członkowskich lub między nimi. W tym celu Komisja została upoważniona do dostosowania do postępu naukowo-technicznego sekcji I.1 załącznika I i sekcji III.1 załącznika III do dyrektywy 2008/68/WE. Komisja rozpocznie proces dostosowywania po upływie terminu wyrażenia sprzeciwu w odniesieniu do powiadomienia przez Sekretarza Generalnego ONZ.