KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 5.12.2016
COM(2016) 772 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI
z prac komitetów w roku 2015
{SWD(2016) 425 final}
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 5.12.2016
COM(2016) 772 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI
z prac komitetów w roku 2015
{SWD(2016) 425 final}
SPRAWOZDANIE KOMISJI
Z PRAC KOMITETÓW W ROKU 2015
Zgodnie z art. 10 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję 1 (zwanego dalej „rozporządzeniem dotyczącym procedury komitetowej”) Komisja przedstawia niniejszym sprawozdanie roczne na temat prac komitetów w roku 2015.
Niniejsze sprawozdanie stanowi przegląd zmian w systemie procedury komitetowej w 2015 r. oraz podsumowuje działania komitetów. Towarzyszy mu dokument roboczy służb Komisji, w którym zawarte są szczegółowe statystyki na temat prac poszczególnych komitetów.
1. Przegląd zmian w systemie procedury komitetowej w 2015 r.
1.1 Sytuacja ogólna
W sprawozdaniu przyjętym dnia 26 lutego 2016 r. 2 Komisja przeanalizowała pierwszych 5 lat wdrażania rozporządzenia (UE) 182/2011. W wyniku tej analizy stwierdziła, że w ciągu ostatnich pięciu lat rozporządzenie to umożliwiło Komisji skuteczne korzystanie z uprawnień wykonawczych pod kontrolą państw członkowskich. W sprawozdaniu stwierdzono również, że obowiązujące ramy prawne umożliwiają skuteczną i konstruktywną współpracę między Komisją a państwami członkowskimi.
Jak przedstawiono w sprawozdaniu rocznym za 2013 r. 3 wszystkie procedury komitetowe określone w „dawnej” decyzji dotyczącej procedury komitetowej 4 , z wyjątkiem procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą, zostały automatycznie dostosowane do nowych procedur określonych w rozporządzeniu dotyczącym procedury komitetowej (rozporządzenie (UE) 182/2011).
W związku z powyższym w 2015 r. komitety ustanowione w ramach procedury komitetowej prowadziły swoją działalność zgodnie z procedurami określonymi w rozporządzeniu dotyczącym procedury komitetowej, tzn. procedurą doradczą (art. 4) i procedurą sprawdzającą (art. 5) oraz procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji w sprawie procedury komitetowej.
Zgodnie z oświadczeniem 5 złożonym w momencie przyjęcia rozporządzenia dotyczącego procedury komitetowej, w którym to oświadczeniu stwierdzono, że wszystkie przepisy dotyczące procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą zawarte w istniejących aktach podstawowych zostaną dostosowane do kryteriów ustanowionych w Traktacie, w 2013 r. Komisja przyjęła, po przeprowadzeniu wstępnego przeglądu w 2012 r., trzy wnioski 6 w sprawie dostosowania 200 aktów podstawowych do art. 290 i 291 TFUE. W listopadzie 2014 r. Komisja na początku swojej kadencji i w kontekście przeglądu rozpatrywanych wniosków ustawodawczych postanowiła wycofać te wnioski 7 w oczekiwaniu na wyniki przyszłych rozmów między instytucjami w kontekście porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa. Zaowocowało to nowym porozumieniem, podpisanym oficjalnie dnia 13 kwietnia 2016 r., w którym przywołano „potrzebę bezzwłocznego dostosowania wszystkich aktów podstawowych, które w dalszym ciągu odsyłają do procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą” 8 .
W swoim programie prac na 2017 r. 9 Komisja w związku z tym ogłosiła, że „złoży wniosek ustawodawczy w sprawie dostosowania istniejących aktów prawnych do postanowień Traktatu dotyczących aktów delegowanych i wykonawczych, tym samym stopniowo wycofując procedurę regulacyjną połączoną z kontrolą”; zapowiedziała również, że zamierza ocenić „legitymację demokratyczną bieżących procedur dotyczących przyjmowania aktów delegowanych i wykonawczych oraz rozważy możliwości zmiany istniejących procedur przyjmowania niektórych aktów prawa wtórnego”.
1.2 Rozwój orzecznictwa
Wyrokiem w sprawie C-88/14 Komisja przeciwko Parlamentowi i Radzie („mechanizm wzajemności wizowej”) w dniu 16 lipca 2015 r. Trybunał Sprawiedliwości powrócił do kwestii rozróżnienia aktów delegowanych i wykonawczych. W swej skardze Komisja wniosła o stwierdzenie nieważności zmienionego mechanizmu wzajemności, w zakresie w jakim odnośne przepisy przyznają Komisji uprawnienia delegowane w rozumieniu art. 290 ust. 1 TFUE, a nie uprawnienia wykonawcze w rozumieniu art. 291 ust. 2 TFUE. Komisja uznała to drugie postanowienie za właściwsze w tym przypadku ze względu na charakter postawionego przed nią zadania (zmiana załącznika w związku z wprowadzeniem obowiązku wizowego przez stronę trzecią). Trybunał oddalił skargę Komisji i stwierdził, że ani istnienie, ani zakres uprawnień przyznanych Komisji aktem ustawodawczym nie mają wpływu na ustalenie, czy akt, który ma zostać przyjęty przez Komisję, powinien być aktem delegowanym czy wykonawczym.
W swoim wyroku w sprawach połączonych T-261/13 i T-86/14 Niderlandy przeciwko Komisji („Eurostat”) z dnia 23 września 2015 r. Sąd unieważnił przepisy zawarte w aktach wykonawczych Komisji przyjętych w wyniku procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą. Przypomniał, że zasady dotyczące sposobu podejmowania decyzji przez instytucje UE są ustanowione w Traktacie i nie leżą w gestii państw członkowskich ani samych instytucji. Królestwo Niderlandów argumentowało w tej sprawie, że przyjęcie środków wykonawczych na mocy rozporządzenia (WE) nr 2494/95 oraz środków potrzebnych do wykonania tych środków wykonawczych wymaga zastosowania procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą, natomiast przedmiotowe środki wykonawcze Komisji przewidywały ustanowienie i aktualizację ram metodologicznych przez Eurostat bez konieczności zastosowania tej procedury. Komisja twierdziła, że odnośne ramy metodologiczne nie miały być wiążące dla państw członkowskich i nie miały postaci środków wykonawczych, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 2494/95. Sąd orzekł, że tego rodzaju ramy są środkiem wykonawczym, który należy stosować, aby zapewnić skuteczny charakter obowiązujących przepisów i zagwarantować porównywalność zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych. Jako takie, zaskarżone przepisy powinny były przewidywać zastosowanie procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą do celów przyjęcia niezbędnych środków wykonawczych, zgodnie z rozporządzeniem nr 2494/95.
2.
Przegląd działalności
2.1 Liczba komitetów i posiedzeń
Należy odróżnić komitety ustanowione w ramach procedury komitetowej od innych jednostek, w szczególności tworzonych przez Komisję grup ekspertów. Te ostatnie stanowią dla Komisji źródło wiedzy specjalistycznej 10 podczas przygotowywania i realizacji polityki oraz aktów delegowanych, natomiast komitety procedury komitetowej wspomagają Komisję w zakresie uprawnień wykonawczych, które zostały jej przyznane w podstawowych aktach prawnych. Niniejsze sprawozdanie skoncentrowane jest wyłącznie na komitetach ustanowionych w ramach procedury komitetowej. Liczba komitetów procedury komitetowej istniejących w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2015 r. została obliczona w podziale na obszary działalności (zob. tabela I). W celach porównawczych podano również dane liczbowe z roku poprzedniego (z dnia 31 grudnia 2014 r.). Sekcje i konfiguracje nie są liczone odrębnie, ponieważ należą do komitetów głównych.
TABELA I – Całkowita liczba komitetów
|
Obszar polityki |
2014 |
2015 |
|
AGRI (Rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich) |
18 |
18 |
|
BUDG (Budżet) |
2 |
2 |
|
CLIMA (Działania w dziedzinie klimatu) |
5 |
5 |
|
CNECT (Sieci komunikacyjne, treści i technologie) |
6 |
5 |
|
DEVCO (Współpraca międzynarodowa i rozwój) |
5 |
5 |
|
DIGIT (Informatyka) |
1 |
2 |
|
EAC (Edukacja i kultura) |
5 |
5 |
|
ECFIN (Sprawy gospodarcze i finansowe) |
1 |
1 |
|
ECHO (Pomoc humanitarna i ochrona ludności) |
2 |
2 |
|
EMPL (Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie społeczne) |
4 |
4 |
|
ENER (Energia) |
15 |
14 |
|
ENV (Środowisko) |
31 |
31 |
|
ESTAT (Eurostat) |
7 |
6 |
|
FISMA (Stabilność finansowa, usługi finansowe i unia rynków kapitałowych) |
9 |
8 |
|
FPI (Służba ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej) |
4 |
4 |
|
GROW (Rynek Wewnętrzny, Przemysł, Przedsiębiorczość i MŚP) |
44 |
43 |
|
HOME (Migracja i sprawy wewnętrzne) |
14 |
11 |
|
JUST (Sprawiedliwość i konsumenci) |
20 |
21 |
|
MARE (Gospodarka morska i rybołówstwo) |
4 |
4 |
|
MOVE (Mobilność i transport) |
30 |
30 |
|
NEAR (Polityka sąsiedztwa i negocjacje w sprawie rozszerzenia) |
3 |
3 |
|
OLAF (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych) |
1 |
1 |
|
REGIO (Polityka regionalna i miejska) |
1 |
1 |
|
RTD (Badania naukowe i innowacje) |
5 |
5 |
|
SANTE (Zdrowie i bezpieczeństwo żywności) |
21 |
21 |
|
SG (Sekretariat Generalny) |
3* |
3* |
|
TAXUD (Podatki i unia celna) |
11 |
11 |
|
TRADE (Handel) |
15 |
14 |
|
OGÓŁEM: |
287 |
280 |
* Wraz z komitetem odwoławczym (na potrzeby rejestru prac komitetów, komitet odwoławczy jest zarejestrowany jako komitet w ramach SG; w praktyce kierują nim wszystkie odpowiednie służby).
Komitety procedury komitetowej w 2015 r. można było zasadniczo podzielić ze względu na rodzaj procedury, w ramach której działały (procedura doradcza, procedura sprawdzająca, procedura regulacyjna połączona z kontrolą – zob. tabela II). Niektóre komitety, które stosowały kilka procedur, zostały oddzielone od komitetów działających w ramach jednej procedury.
TABELA II – Liczba komitetów w podziale na procedury (2015)
|
|
Rodzaj procedury |
||||
|
Doradcza |
Sprawdzająca |
Regulacyjna połączona z kontrolą |
Komitety działające w ramach kilku procedur |
OGÓŁEM: |
|
|
AGRI |
0 |
12 |
0 |
6 |
18 |
|
BUDG |
1 |
1 |
0 |
0 |
2 |
|
CLIMA |
0 |
1 |
0 |
4 |
5 |
|
CNECT |
0 |
1 |
0 |
4 |
5 |
|
DEVCO |
0 |
2 |
0 |
3 |
5 |
|
DIGIT |
0 |
2 |
0 |
0 |
2 |
|
EAC |
0 |
1 |
0 |
4 |
5 |
|
ECFIN |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
ECHO |
0 |
1 |
0 |
1 |
2 |
|
EMPL |
0 |
0 |
0 |
4 |
4 |
|
ENER |
2 |
4 |
2 |
6 |
14 |
|
ENV |
0 |
6 |
5 |
20 |
31 |
|
ESTAT |
0 |
2 |
0 |
4 |
6 |
|
FISMA |
0 |
1 |
2 |
5 |
8 |
|
FPI |
0 |
3 |
0 |
1 |
4 |
|
GROW |
6 |
9 |
5 |
23 |
43 |
|
HOME |
2 |
6 |
0 |
3 |
11 |
|
JUST |
5 |
5 |
5 |
6 |
21 |
|
MARE |
0 |
2 |
0 |
2 |
4 |
|
MOVE |
3 |
7 |
3 |
17 |
30 |
|
NEAR |
1 |
1 |
0 |
1 |
3 |
|
OLAF |
0 |
1 |
0 |
0 |
1 |
|
REGIO |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
|
RTD |
0 |
4 |
0 |
1 |
5 |
|
SANTE |
0 |
9 |
0 |
12 |
21 |
|
SG |
0 |
2 |
0 |
1 |
3 |
|
TAXUD |
1 |
9 |
0 |
1 |
11 |
|
TRADE |
2 |
6 |
0 |
6 |
14 |
|
OGÓŁEM: |
23 |
98 |
22 |
137 |
280 |
* Wraz z komitetem odwoławczym.
Liczba komitetów nie jest jedynym wskaźnikiem aktywności w zakresie procedury komitetowej. Liczba odbytych posiedzeń oraz liczba procedur pisemnych 11 zastosowanych w 2015 r. również odzwierciedlają ogólną intensywność prac, zarówno na poziomie sektorowym, jak również w ramach poszczególnych komitetów (tabela III).
TABELA III – Liczba posiedzeń i procedur pisemnych
|
Liczba komitetów |
Posiedzenia |
Procedury pisemne |
|||
|
2014 |
2015 |
2014 |
2015 |
||
|
AGRI |
18 |
140 |
145 |
8 |
10 |
|
BUDG |
2 |
4 |
4 |
2 |
0 |
|
CLIMA |
5 |
12 |
6 |
1 |
1 |
|
CNECT |
5 |
11 |
15 |
10 |
11 |
|
DEVCO |
5 |
16 |
16 |
12 |
7 |
|
DIGIT |
2 |
2 |
3 |
0 |
0 |
|
EAC |
5 |
6 |
4 |
6 |
1 |
|
ECFIN |
1 |
5 |
1 |
0 |
0 |
|
ECHO |
2 |
9 |
6 |
3 |
5 |
|
EMPL |
4 |
4 |
4 |
7 |
5 |
|
ENER |
14 |
20 |
16 |
7 |
2 |
|
ENV |
31 |
38 |
38 |
12 |
12 |
|
ESTAT |
6 |
8 |
6 |
6 |
5 |
|
FISMA |
8 |
7 |
8 |
7 |
9 |
|
FPI |
4 |
5 |
2 |
2 |
3 |
|
GROW |
43 |
60 |
76 |
24 |
28 |
|
HOME |
11 |
28 |
29 |
40 |
31 |
|
JUST |
21 |
10 |
10 |
12 |
5 |
|
MARE |
4 |
9 |
11 |
2 |
4 |
|
MOVE |
30 |
64 |
51 |
23 |
22 |
|
NEAR |
3 |
12 |
7 |
20 |
19 |
|
OLAF |
1 |
2 |
2 |
0 |
0 |
|
REGIO |
1 |
10 |
1 |
4 |
0 |
|
RTD |
5 |
52 |
57 |
131 |
205 |
|
SANTE |
21 |
122 |
106 |
506 |
437 |
|
SG |
3 |
6* |
5* |
0 |
1 |
|
TAXUD |
11 |
89 |
65 |
25 |
20 |
|
TRADE |
14 |
22 |
25 |
23 |
25 |
|
OGÓŁEM |
280 |
773 |
719 |
893 |
868 |
* Łącznie z 4 posiedzeniami komitetu odwoławczego.
2.2 Liczba opinii i aktów/środków wykonawczych
Podobnie jak poprzednie sprawozdania, niniejsze zawiera ogólne dane dotyczące formalnych opinii wydanych przez komitety oraz późniejszych aktów/środków wykonawczych przyjętych przez Komisję 12 . Dane te w wymierny sposób informują o „wydajności” komitetów (zob. tabela IV). Spośród wszystkich projektów aktów wykonawczych przedłożonych komitetom w 2015 r. Parlament przyjął 3 rezolucje 13 na podstawie art. 11 rozporządzenia w sprawie procedury komitetowej, natomiast Rada nie przyjęła ani jednej tego rodzaju rezolucji.
TABELA IV – Liczba opinii i przyjętych aktów/środków wykonawczych
|
|
Opinie |
Przyjęte akty
|
Środki przyjęte w ramach procedury regulacyjnej
|
|||
|
2014 |
2015 |
2014 |
2015 |
2014 |
2015 |
|
|
AGRI |
141 |
116 |
135 |
116 |
2 |
1 |
|
BUDG |
15 |
4 |
14 |
4 |
0 |
0 |
|
CLIMA |
19 |
7 |
14 |
7 |
5 |
1 |
|
CNECT |
21 |
20 |
20 |
12 |
0 |
1 |
|
DEVCO |
86 |
57 |
84 |
58 |
0 |
0 |
|
DIGIT |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
|
EAC |
28 |
5 |
9 |
2 |
0 |
0 |
|
ECFIN |
5 |
1 |
5 |
1 |
0 |
0 |
|
ECHO |
9 |
9 |
7 |
11 |
0 |
0 |
|
EMPL |
7 |
9 |
3 |
6 |
0 |
0 |
|
ENER |
14 |
8 |
4 |
1 |
4 |
6 |
|
ENV |
38 |
37 |
16 |
16 |
19 |
11 |
|
ESTAT |
17 |
16 |
6 |
6 |
10 |
10 |
|
FISMA |
17 |
16 |
3 |
10 |
1 |
6 |
|
FPI |
4 |
4 |
2 |
0 |
0 |
0 |
|
GROW |
54 |
74 |
19 |
37 |
24 |
13 |
|
HOME |
45 |
63 |
42 |
42 |
0 |
0 |
|
JUST |
19 |
9 |
11 |
9 |
1 |
1 |
|
MARE |
22 |
15 |
22 |
15 |
0 |
0 |
|
MOVE |
93 |
55 |
44 |
46 |
32 |
17 |
|
NEAR |
112 |
65 |
110 |
65 |
0 |
0 |
|
OLAF |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
REGIO |
12 |
1 |
8 |
1 |
0 |
0 |
|
RTD |
152 |
266 |
150 |
223 |
0 |
0 |
|
SANTE |
799 |
736 |
695 |
671 |
67 |
62 |
|
SG |
13 |
11* |
2 |
23 |
0 |
0 |
|
TAXUD |
79 |
65 |
74 |
65 |
0 |
0 |
|
TRADE |
67 |
56 |
63 |
58 |
0 |
0 |
|
OGÓŁEM |
1 889 |
1 726 |
1 563 |
1 506 |
165 |
129 |
* W tym 10 opinii wydanych przez komitet odwoławczy i 22 przyjęte akty.
2.3 Posiedzenia komitetu odwoławczego
W 2015 r. odbyły się cztery posiedzenia komitetu odwoławczego, na których przedyskutowano jedenaście projektów aktów wykonawczych (w dziedzinie ochrony zdrowia i polityki konsumenckiej, mobilności i transportu) przekazanych komitetowi przez Komisję. Komitet odwoławczy nie wydał opinii w 10 przypadkach. Komisja postanowiła przyjąć z tej puli 10 aktów wykonawczych, a jeden z nich wycofać.
2.4
Stosowanie procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą
Jak wspomniano w sekcji 1, reforma procedury komitetowej z 2011 r. nie miała wpływu na procedurę regulacyjną połączoną z kontrolą. Procedura ta nie może być już dłużej wykorzystywana w nowym prawodawstwie, ale nadal występuje w wielu istniejących aktach podstawowych i będzie nadal stosowana w ramach tych aktów, dopóki nie zostaną one dostosowane. W 2015 r. zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą przyjęto 129 środków wykonawczych (zob. tabela V). Nie skorzystano z prawa do zgłoszenia sprzeciwu. Dla porównania – w 2014 r. prawo do zgłoszenia sprzeciwu wykorzystano raz.
TABELA V – Liczba środków przyjętych zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą (2015 r.)
|
|
Środki przyjęte w ramach procedury regulacyjnej
|
PE zgłosił sprzeciw wobec przyjęcia projektu środków w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą |
Rada zgłosiła sprzeciw wobec przyjęcia projektu środków w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą |
|
AGRI |
1 |
0 |
0 |
|
BUDG |
0 |
0 |
0 |
|
CLIMA |
1 |
0 |
0 |
|
CNECT |
1 |
0 |
0 |
|
DEVCO |
0 |
0 |
0 |
|
DIGIT |
0 |
0 |
0 |
|
EAC |
0 |
0 |
0 |
|
ECFIN |
0 |
0 |
0 |
|
ECHO |
0 |
0 |
0 |
|
EMPL |
0 |
0 |
0 |
|
ENER |
6 |
0 |
0 |
|
ENV |
11 |
0 |
0 |
|
ESTAT |
10 |
0 |
0 |
|
FISMA |
6 |
0 |
0 |
|
FPI |
0 |
0 |
0 |
|
GROW |
13 |
0 |
0 |
|
HOME |
0 |
0 |
0 |
|
JUST |
1 |
0 |
0 |
|
MARE |
0 |
0 |
0 |
|
MOVE |
17 |
0 |
0 |
|
NEAR |
0 |
0 |
0 |
|
OLAF |
0 |
0 |
0 |
|
REGIO |
0 |
0 |
0 |
|
RTD |
0 |
0 |
0 |
|
SANTE |
62 |
0 |
0 |
|
SG |
0 |
0 |
0 |
|
TAXUD |
0 |
0 |
0 |
|
TRADE |
0 |
0 |
0 |
|
OGÓŁEM |
129 |
0 |
0 |
3. Szczegółowe informacje dotyczące działalności komitetów
Dokument roboczy towarzyszący niniejszemu sprawozdaniu zawiera szczegółowe informacje na temat prac poszczególnych komitetów w 2015 r. w podziale na odpowiednie jednostki organizacyjne Komisji.