28.12.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 487/92

Sprawozdawca:

Gundars STRAUTMANIS

1.1.

EKES ogólnie rzecz biorąc z zadowoleniem przyjmuje opracowany przez Komisję dokument, ponieważ ustanawia on punkt wyjścia dla planów i inicjatyw, które będą sprzyjały normalizacji ICT. Określono w nim priorytetowe dziedziny oraz podstawowe działania wraz z harmonogramem (planem działania).

1.2.

Komitet jest przekonany, że normalizacja powinna przyczynić się do zwiększenia wartości dodanej, zapewnienia zatrudnienia we wszystkich dziedzinach i poprawy dobrobytu społeczeństwa jako całości. Jest zatem szczególnie istotne, aby określić priorytetowe dziedziny, w których normalizacja ma zostać przeprowadzona, w tym w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK), aby rozwiązać te kwestie, które mają istotne znaczenie dla wszystkich. Dowodzi to, że wniosek Komisji jest rzeczywiście konieczny, a także wyraźnie pokazuje, dlaczego sporządzenie tego dokumentu jest kluczowe dla dalszej normalizacji ICT, a co za tym idzie, dla rozwoju jednolitego rynku cyfrowego.

1.3.

EKES pragnie przedstawić szereg zaleceń, które mogą przyczynić się do dalszych ulepszeń komunikatów Komisji oraz innych sporządzonych przez nią dokumentów towarzyszących.

1.4.

Wyrażając ogólne poparcie dla komunikatu Komisji, EKES sugeruje jednakże aby rozważyć:

2.1.

W dniu 19 kwietnia 2016 r. Komisja Europejska przyjęła komunikat skierowany do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Priorytety w normalizacji ICT na jednolitym rynku cyfrowym” (COM(2016) 176 final).

2.2.

Cele komunikatu Komisji:

2.3.

Istota komunikatu Komisji:

2.4.

Kontekst komunikatu Komisji:

2.5.

Kluczowe kwestie poruszone w komunikacie Komisji:

3.1.1.

W punkcie 1 komunikatu Komisja stwierdza się, że transformacja gospodarki światowej w gospodarkę cyfrową dotyczy wszystkich sektorów przemysłowych i usługowych. Jednocześnie w punkcie 1 przedstawiono ogólne kwestie dotyczące komunikatu, takie jak:

3.2.1.

W punkcie 2 komunikatu Komisji zauważono, że z opracowaniem norm ICT wiąże się kilka nowych wyzwań, które wymagają konkretnego i wyważonego rozwiązania na szczeblu europejskim.

3.2.2.

W tekście komunikatu podkreślono, że potencjalnymi konsekwencjami tych wyzwań mogłoby być rozproszenie ograniczonych zasobów, brak efektywności, a w szerszym ujęciu stłumienie potencjału innowacyjnego w Europie.

3.3.1.

W punkcie 3 komunikatu Komisji przedstawiono plan działań priorytetowych dla następnej fali normalizacji technologii w gospodarce cyfrowej.

3.3.2.

Zaproponowane przez Komisję podejście:

3.4.1.

W pkt 3.1 komunikatu Komisja określiła pięć obszarów priorytetowych, które stanowią zasadnicze technologiczne elementy składowe jednolitego rynku cyfrowego (kolejność wymienionych dziedzin nie ma znaczenia):

3.4.2.

Obszary priorytetowe zostały wybrane na podstawie opinii europejskiej wielostronnej platformy ds. normalizacji ICT, która zrzesza przedstawicieli branży, organy ustanawiające normy, rządy i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego.

3.4.3.

Transformacja cyfrowa ma znaczący wpływ na różne sektory przemysłu i konsumentów. Wiele ważnych obszarów zastosowań ICT (na przykład e-zdrowie, inteligentne systemy transportowe, inteligentna sieć energetyczna, zaawansowane technologie produkcyjne, inteligentne miasta itp.) opiera się bezpośrednio na pięciu wybranych priorytetach w normalizacji ICT.

3.4.4.

Wybrane priorytety będą uzupełnieniem innych instrumentów normalizacji stosowanych przy wdrażaniu europejskiej polityki w zakresie normalizacji. Oprócz planowanej wspólnej inicjatywy dotyczącej normalizacji europejskiej, instrumentami tymi są plan działań na rzecz normalizacji ICT oraz roczny program prac Unii.

3.5.1.

W punkcie 3.2 komunikatu Komisji stwierdza się, że samo określenie priorytetów w zakresie norm ICT dla jednolitego rynku cyfrowego nie wystarczy. Sukces zależy od powszechnego zaangażowania w normalizację na wysokim szczeblu wśród zainteresowanych stron: przemysłu, organizacji normalizacyjnych, społeczności naukowej, jak również instytucji UE i organów krajowych.

3.5.2.

Komisja proponuje proces na wysokim szczeblu w celu realizacji priorytetowych działań. Proces ten będzie opierał się na europejskiej wielostronnej platformie ds. normalizacji, planie działań na rzecz normalizacji ICT oraz rocznym programie prac Unii w zakresie normalizacji europejskiej; będzie on również uzupełnieniem tych mechanizmów służących opracowywaniu norm i osiąganiu wyników w zakresie normalizacji. W swoim komunikacie Komisja opisuje poszczególne elementy procesu i wszystkie związane z nim działania.

4.1.1.

W ujęciu komunikatu Komisji normalizacja nie jest celem samym w sobie, lecz wyłącznie środkiem, którego jednym z celów jest pobudzanie badań naukowych i innowacji w dziedzinie ICT.

4.1.2.

Każda norma daje nie tylko możliwości, ale również ustanawia ramy i ograniczenia. Normy mogą sprzyjać rozwojowi, ale mogą go również hamować, w szczególności w sektorach o bardzo szybkim tempie rozwoju, takich jak ICT.

4.1.3.

W punkcie 2 komunikatu, zatytułowanym „Opracowywanie norm w zakresie ICT: szybko zmieniający się i pełen wyzwań kontekst międzynarodowy” stwierdza się w odniesieniu do problemów związanych z procesem normalizacji, że „[…] innowacje może spowalniać rosnąca złożoność wynikająca z dużej liczby norm, a także różnorodność społeczności technicznych zaangażowanych w tworzenie norm”.

4.1.4.

Wyniki konsultacji publicznych („Synopsis report on the public consultation »Standards in the digital single market: setting priorities and ensuring delivery«” – Streszczenie sprawozdania z konsultacji publicznych nt. „Normy mające zastosowanie do jednolitego rynku cyfrowego: ustanowienie priorytetów, zapewnienie wyników”) przedstawiają punkt widzenia zainteresowanych grup podmiotów, takich jak sektor ICT. Sektor ten jest zainteresowany tym, aby proces normalizacji miał charakter oddolny.

4.1.5.

Jest oczywiste, że wprowadzenie zbyt rygorystycznych lub przedwczesnych norm może:

4.1.6.

Oznacza to, że w procesie normalizacji należy uważnie ocenić sytuację w odniesieniu do opracowania, przyjęcia i wdrożenia poszczególnych norm; należy także znaleźć odpowiednią równowagę między normami jako czynnikiem ograniczającym a kreatywnością, czyli pozostawieniem możliwości swobodnego działania przez tworzenie nowych niestandardowych rozwiązań.

4.2.1.

W punkcie 3.1 komunikatu Komisja przedstawia pięć wspomnianych priorytetowych dziedzin dla normalizacji ICT:

4.2.2.

Jednocześnie komunikat zawiera odwołania do rocznego kroczącego planu działań na rzecz normalizacji ICT. Poszczególne dziedziny wymienione i opisane w rocznym kroczącym planie działań na rzecz normalizacji ICT na rok 2016 przedstawiono poniżej:

4.2.3.

Chociaż dwa wspomniane dokumenty – komunikat Komisji i kroczący plan działań na rzecz normalizacji ICT na rok 2016 – są powiązane i wzajemnie się uzupełniają, to stosuje się w nich różną terminologię. W żadnym z tych dwóch dokumentów nie stwarza się powiązań między podobnymi dziedzinami normalizacji.

4.3.1.

W punkcie 3.1 komunikatu Komisji przedstawiono pięć priorytetowych dziedzin dla normalizacji ICT i stwierdzono, że: „Obszary te zostały wybrane w oparciu o opinie europejskiej wielostronnej platformy ds. normalizacji ICT, która zrzesza przedstawicieli branży, organy ustanawiające normy, rządy i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. W konsultacjach publicznych potwierdził się powszechny konsensus w zakresie proponowanych priorytetów”.

4.3.2.

Konsultacje publiczne trwały od 23 września 2015 r. do 4 stycznia 2016 r. i objęły 168 uczestników. Wyniki konsultacji przedstawiono w dokumencie pt. Synopsis report on the public consultation „Standards in the digital single market: setting priorities and ensuring delivery” („Streszczenie sprawozdania z konsultacji publicznych nt. „Normy mające zastosowanie do jednolitego rynku cyfrowego: ustanowienie priorytetów, zapewnienie wyników”).

4.3.3.

Biorąc pod uwagę, że wyniki badania są uwzględniane przy wyborze priorytetowych dziedzin strategii w zakresie ICT, które zostały określone w komunikacie Komisji i dotyczą dużej liczby europejskich przedsiębiorców, stosunkowo niski wskaźnik uczestnictwa (168 respondentów) może wymagać dodatkowych informacji na temat składu struktury respondentów.

4.3.4.

Sprawozdanie zawiera informacje na temat grup respondentów (2).

4.3.5.

Jak można zauważyć, wielu respondentów należy do różnych organizacji normalizacyjnych. Stosunkowo niewielka jest grupa podmiotów opracowujących innowacje i producentów, którzy są wyczuleni na potrzeby rynku, wyznaczają tendencje rozwoju technologicznego lub podążają za nimi i mają własne plany rozwojowe. W wartościach bezwzględnych ich liczba jest niewielka.

4.3.6.

Wyniki konsultacji przedstawione w streszczeniu sprawozdania (Synopsis report) dostarczają informacji na temat wybranych dziedzin, lecz nie podają liczby rzeczywiście przeanalizowanych dziedzin ani ich nie określają (nie wskazują także dziedzin wymienionych w rocznym planie działań na rzecz normalizacji ICT). Nie podaje się również, kto dokonał wyboru, ani – w przypadku gdy początkowa lista zawierała inne dziedziny – jakie były opinie na ich temat.

4.4.1.

W swoim komunikacie Komisja przedstawia wiele konkretnych punktów, które z czasem ulegną zmianie, w tym dziedziny priorytetowe, kluczowe działania, najważniejsze terminy i wiele innych. Oznacza to, że tego rodzaju dokument, tzn. komunikat Komisji, nie może mieć charakteru długoterminowego.

4.4.2.

W związku z tym zachodzi potrzeba przewidzenia szczegółowej procedury, która byłaby stosowana w praktyce i która określałaby sposób i częstotliwość przeprowadzania ponownej oceny dokumentu, organizowania konsultacji publicznych, podejmowania decyzji, prowadzenia planowania operacyjnego i realizowania innych działań; oznacza to, że należy zaplanować regularne zarządzanie cyklem życia dokumentu i wszelkie związane z tym działania.

4.5.1.

Komunikat Komisji przywołuje wiele aspektów związanych z wyborem priorytetów w dziedzinie normalizacji ICT oraz z przewidzianymi działaniami mającymi zapewnić postęp w tym zakresie. Niemniej analizując przedmiotowy komunikat i powiązane dokumenty, grupa analityczna EKES-u stwierdziła, że o wielu kwestiach istotnych dla społeczeństwa nigdzie się w nim nie wspomina, lub tylko się o nich napomyka.

4.5.2.

Wprawdzie głównym celem komunikatu Komisji jest określenie priorytetowych kierunków dla normalizacji ICT i związanych z nią działań, lecz jego wdrożenie i zastosowanie w praktyce będą mieć również skutki, bezpośrednie lub pośrednie, w takich dziedzinach, jak:

4.5.3.

EKES zauważa, że w trakcie procesu normalizacji należy zwrócić uwagę na: