5.9.2014 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 266/325 |
REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
z dnia 3 kwietnia 2014 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie udzielenia absolutorium z wykonania budżetu wspólnego przedsiębiorstwa ENIAC na rok budżetowy 2012
PARLAMENT EUROPEJSKI,
— |
uwzględniając ostateczne roczne sprawozdanie finansowe wspólnego przedsiębiorstwa ENIAC za rok budżetowy 2012, |
— |
uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące sprawozdania finansowego wspólnego przedsiębiorstwa ENIAC za rok budżetowy 2012 wraz z odpowiedziami wspólnego przedsiębiorstwa (1), |
— |
uwzględniając zalecenie Rady z dnia 18 lutego 2014 r. (05851/2014 – C7-0053/2014), |
— |
uwzględniając art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (2), w szczególności jego art. 185, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (3), w szczególności jego art. 208, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 72/2008 z dnia 20 grudnia 2007 r. ustanawiające wspólne przedsiębiorstwo ENIAC (4), w szczególności jego art.11 ust. 4, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w artykule 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (5), |
— |
uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1271/2013 z dnia 30 września 2013 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów, o których mowa w art. 208 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (6), w szczególności jego art. 108, |
— |
uwzględniając swoje wcześniejsze decyzje i rezolucje w sprawie absolutorium, |
— |
uwzględniając art. 77 Regulaminu i załącznik VI do Regulaminu, |
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A7-0204/2014), |
A. |
mając na uwadze, że wspólne przedsiębiorstwo ENIAC („wspólne przedsiębiorstwo”) zostało utworzone w dniu 20 grudnia 2007 r. na okres 10 lat, aby zdefiniować i zrealizować program badań na rzecz rozwoju kluczowych kompetencji w zakresie nanoelektroniki w różnych obszarach zastosowań, |
B. |
mając na uwadze, że wspólnemu przedsiębiorstwu przyznano niezależność finansową w lipcu 2010 r., |
C. |
mając na uwadze, że maksymalny wkład Unii na rzecz wspólnego przedsiębiorstwa przez okres 10 lat wynosi 450 000 000 EUR, a kwota ta ma zostać wypłacona z budżetu siódmego programu ramowego badań, |
Zarządzanie budżetem i finansami
1. |
zauważa, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż roczne sprawozdanie finansowe wspólnego przedsiębiorstwa rzetelnie przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, jego sytuację finansową na dzień 31 grudnia 2012 r. oraz wyniki transakcji i przepływy pieniężne za kończący się tego dnia rok, zgodnie z przepisami jego regulaminu finansowego; |
2. |
jest zaniepokojony tym, że Trybunał Obrachunkowy wydał po raz drugi z kolei opinię z zastrzeżeniami co do legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania finansowego wspólnego przedsiębiorstwa, uzasadniając to tym, że wspólne przedsiębiorstwo nie było w stanie ocenić, czy strategia kontroli ex post – która w zakresie kontroli zestawień poniesionych wydatków projektowych opiera się w znacznej mierze na krajowych organach finansujących – daje wystarczającą pewność co do legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania; |
3. |
zauważa, że Trybunał Obrachunkowy jest zdania, iż informacje dotyczące wdrażania strategii kontroli ex post wspólnego przedsiębiorstwa nie są wystarczające, aby Trybunał mógł stwierdzić, czy ten kluczowy mechanizm kontroli funkcjonuje skutecznie; ponawia apel do Trybunału Obrachunkowego o dostarczenie organowi udzielającemu absolutorium – po przeprowadzeniu niezależnych kontroli – jego własnej opinii na temat legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania finansowego wspólnego przedsiębiorstwa; |
4. |
przypomina, że wspólne przedsiębiorstwo przyjęło swoją strategię kontroli ex post w roku 2010 i zaczęło ją stosować w roku 2011; zauważa, że kontrola zestawień poniesionych wydatków projektowych została zlecona krajowym organom finansującym państw członkowskich; zauważa, że strategia kontroli ex post wspólnego przedsiębiorstwa polega na przeprowadzanych przez krajowe organy finansujące kontrolach zestawień poniesionych wydatków projektowych; |
5. |
zwraca się do wspólnego przedsiębiorstwa ENIAC o przedstawienie Parlamentowi Europejskiemu sprawozdania w sprawie negatywnych elementów stwierdzonych przez Trybunał Obrachunkowy; domaga się przedstawienia tego sprawozdania Parlamentowi, wraz z oceną Trybunału Obrachunkowego; |
6. |
zauważa ponadto, że wspólne przedsiębiorstwo dokonało w roku 2012 ograniczonego przeglądu zestawień poniesionych wydatków i na tej podstawie stwierdziło, że poziom błędu w programie wyniósł mniej niż 2 %; przyjmuje do wiadomości opinię Trybunału Obrachunkowego, że przegląd ten nie obejmował żadnych kontroli i nie przyniósł pewności co do prawidłowości zestawień poniesionych wydatków będących jego przedmiotem; nalega, aby wspólne przedsiębiorstwo bez zwłoki podniosło jakość swoich kontroli ex ante i ex post; domaga się informowania organu udzielającego absolutorium o wynikach kolejnych procesów kontroli ex post; |
7. |
stwierdza, że budżet wspólnego przedsiębiorstwa na rok 2012 obejmował środki na zobowiązania i środki na płatności w kwotach odpowiednio 128 mln EUR i 42 mln EUR oraz że wskaźniki wykorzystania środków na zobowiązania i środków na płatności wynosiły odpowiednio 100 % i 52 %; domaga się przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu wyczerpującego sprawozdania z postępów dotyczącego wspomnianych niedociągnięć wraz z konkretnymi propozycjami stopniowej poprawy wskaźników wykorzystania; |
8. |
zauważa też, że z kwoty w wysokości 125,5 mln EUR środków na zobowiązania dostępnych na działania operacyjne 17,6 mln EUR zostało zrealizowanych jako zobowiązanie globalne w ramach pierwszego zaproszenia do składania wniosków z 2012 r., a 107,9 mln EUR zostało zrealizowanych jako zobowiązanie globalne w ramach drugiego zaproszenia do składania wniosków z 2012 r.; zauważa, że średni okres upływający między wystosowaniem zaproszenia do składania wniosków a podpisaniem umów wynosił 12 miesięcy; oczekuje skrócenia tego okresu dla przyszłych zaproszeń do składania wniosków; |
9. |
jest zaniepokojony faktem, że niewykorzystane globalne zobowiązanie w wysokości 2,8 mln EUR przyznane na działalność operacyjną w 2010 r. z ostatecznym terminem realizacji na dzień 31 grudnia 2011 r. nie zostało umorzone do końca 2012 r.; przyjmuje do wiadomości, że wspólne przedsiębiorstwo określiło i zrealizowało działania naprawcze, aby zapobiec wszelkim przyszłym uchybieniom w kontroli; |
Wkład państw członkowskich ENIAC
10. |
stwierdza, że w przypadku siedmiu pierwszych zaproszeń do składania wniosków wkład finansowy państw członkowskich ENIAC wyniósł 1,41 razy więcej niż wkład finansowy UE, co jest sprzeczne z podstawową zasadą, według której wkład finansowy państw członkowskich ENIAC ma wynosić przynajmniej 1,8 razy więcej niż wkład finansowy UE, przy jednoczesnym ograniczeniu dotacji wspólnego przedsiębiorstwa do maksymalnej wysokości 16,7 % wszystkich kwalifikowalnych kosztów projektów; zauważa ponadto, że stosunek wkładu UE do wkładu państw członkowskich ENIAC to mechaniczny rezultat stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa (rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 (7)) ograniczających udział pomocy państwa dla określonych rodzajów działań i uczestników; |
Zaproszenia do składania wniosków
11. |
odnotowuje, że do 2011 r. ogłoszone przez wspólne przedsiębiorstwo zaproszenia do składania wniosków zaowocowały umowami o przyznaniu dotacji na ogólną kwotę 170,2 mln EUR, co stanowi 39 % maksymalnego wkładu Unii na rzecz wspólnego przedsiębiorstwa w dziedzinie badań, natomiast w 2012 r. i 2013 r. ogłoszono cztery zaproszenia do składania wniosków na ogólną kwotę odpowiednio 125,4 mln EUR oraz 39,7 mln EUR; |
Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość
12. |
ubolewa, że życiorysy członków zarządu i forum doradczego nie są publicznie dostępne; wzywa wspólne przedsiębiorstwo do naprawy tej sytuacji w trybie pilnym; domaga się, by wspólne przedsiębiorstwo, w ramach przyszłego wspólnego przedsiębiorstwa ECSEL, opracowało i przyjęło kompleksową politykę zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi; |
13. |
uważa, że wysoki poziom przejrzystości jest kluczowym elementem ograniczenia ryzyka wystąpienia konfliktu interesów; wzywa zatem wspólne przedsiębiorstwo do udostępnienia na jego stronie internetowej jego polityki i ustaleń dotyczących zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi oraz odnośnych przepisów wykonawczych, jak też wykazu członków zarządu i życiorysów; |
14. |
zwraca się do Trybunału Obrachunkowego o monitorowanie polityki wspólnego przedsiębiorstwa dotyczącej zarządzania konfliktami interesów i zapobiegania im, poprzez sporządzenie sprawozdania specjalnego w tej sprawie przed rozpoczęciem kolejnej procedury udzielania absolutorium; |
Systemy kontroli wewnętrznej
15. |
odnotowuje, że w 2012 r. wspólne przedsiębiorstwo powołało swoją jednostkę audytu wewnętrznego, sfinalizowało i przetestowało plan przywrócenia gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, a księgowy zatwierdził systemy finansowe i rachunkowości (ABAC i SAP); |
Wspólne przedsiębiorstwo Electronic Components and Systems for European Leadership (Podzespoły i układy elektroniczne w służbie wiodącej pozycji Europy) (ECSEL)
16. |
przypomina, że wspólne przedsiębiorstwa ARTEMIS i ENIAC zostały utworzone w grudniu 2007 r. w ramach siódmego programu ramowego na okres 10 lat odpowiednio w celu rozwijania kluczowych kompetencji w zakresie nanoelektroniki oraz kluczowych technologii w zakresie systemów wbudowanych; zauważa, że ARTEMIS rozpoczęło swoją niezależną działalność w październiku 2009 r., a ENIAC uzyskało niezależność finansową w lipcu 2010 r.; |
17. |
przypomina ciągłe obawy organu udzielającego absolutorium dotyczące niskich wskaźników wykonania przez nie swoich budżetów, a ponadto także działań wspólnych przedsiębiorstw powiązanych z wysokimi saldami gotówkowymi; przypomina, że zamysłem tych przedsiębiorstw było zwiększenie i pomnożenie inwestycji prywatnych i publicznych w badania i innowacje w dwóch uzupełniających się dziedzinach o ogromnym znaczeniu dla struktury przemysłowej Unii; |
18. |
zauważa, że Komisja wystąpiła – w kontekście realizacji programu „Horyzont 2020” – z propozycją połączenia systemów wbudowanych (ARTEMIS) i nanotechnologii (ENIAC) w jedną inicjatywę i zakończenia w ten sposób działalności wspólnych przedsiębiorstw ARTEMIS i ENIAC przed jej zaplanowanym końcem w dniu 31 grudnia 2017 r. (COM(2013) 501); zauważa, że nowe wspólne przedsiębiorstwo w dziedzinie podzespołów i układów elektronicznych nazwane ECSEL (ang. Electronic Components and Systems for European Leadership – Podzespoły i układy elektroniczne w służbie wiodącej pozycji Europy) będzie miało formę trójstronnego partnerstwa publiczno-prywatnego i będzie wyspecjalizowanym podmiotem prawnym z udziałem sektora prywatnego, władz krajowych i organów europejskich; |
19. |
zauważa, że ten nowy podmiot prawny utworzony na mocy art. 187 TFUE będzie zgodny z modelowym rozporządzeniem finansowym dla organów PPP, o którym mowa w art. 209 rozporządzenia finansowego, będzie odpowiedzialny za zarządzanie pośrednie i przejmie wszystkie prawa i obowiązki obecnych wspólnych przedsiębiorstw ARTEMIS i ENIAC; oczekuje, że Trybunał Obrachunkowy dokona pełnych i odpowiednich ocen praw i obowiązków każdego podmiotu; przypomina w tym kontekście wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w sprawie odrębnego absolutorium budżetowego dla wspólnych przedsiębiorstw na mocy art. 209 rozporządzenia finansowego; |
20. |
jest zaskoczony, że w tak krótkim czasie i bez uzyskania ostatecznej rozstrzygającej oceny osiągnięć tych wspólnych przedsiębiorstw Komisja postanowiła istotnie dostosować strategię wykonawczą Unii dotyczącą rozwoju kluczowych kompetencji w zakresie nanoelektroniki oraz rozwoju kluczowych technologii w zakresie systemów wbudowanych; przypomina wniosek Parlamentu o dokonanie analizy kosztów i korzyści fuzji, uwypuklającej jej ewentualne zalety i wady; |
21. |
zauważa, że w ocenach okresowych zalecano realizację wspólnej inicjatywy technologicznej w oparciu o podstawę prawną lepiej dostosowaną do specyfiki partnerstwa publiczno-prywatnego, z mniejszym obciążeniem administracyjnym i większą elastycznością, a także z ograniczoną biurokracją, aby zachęcać do udziału przedstawicieli przemysłu wysokiego szczebla; |
22. |
zauważa ponadto, że wspólne przedsiębiorstwo ECSEL w celu realizacji swoich założeń powinno udzielać wsparcia finansowego głównie w postaci dotacji dla uczestników przyznawanych w drodze otwartych i konkurencyjnych zaproszeń do składania wniosków ukierunkowanych na udowodnione niedoskonałości rynku; |
23. |
ubolewa, że we wniosku Komisji wyklucza się badanie sprawozdań finansowych oraz dochodów i wydatków wspólnego przedsiębiorstwa ECSEL przez Trybunał Obrachunkowy, i wskazuje, że sprawozdania finansowe wspólnego przedsiębiorstwa będą badane co roku przez niezależny organ kontroli; apeluje do Komisji o wyjaśnienie, na czym polega wartość dodana takiej propozycji; podkreśla, że Trybunał Obrachunkowy jest wyłącznym audytorem wspólnych przedsiębiorstw tworzonych na mocy art. 187 TFUE od 2002 r. i w związku z tym dysponuje szeroką wiedzą na temat tych jednostek, która nie powinna zostać stracona; |
Aspekty horyzontalne wspólnych przedsiębiorstw w dziedzinie europejskich badań
24. |
odnotowuje, że przyjęte przez Trybunał Obrachunkowy podejście kontrolne obejmuje analityczne procedury kontroli, ocenę głównych kontroli systemów nadzoru i kontroli oraz sprawdzanie transakcji na szczeblu wspólnego przedsiębiorstwa, ale nie na szczeblu członków lub końcowych beneficjentów wspólnego przedsiębiorstwa; |
25. |
zauważa, że czynności kontrolne na szczeblu członków lub końcowych beneficjentów są wykonywane przez wspólne przedsiębiorstwo lub przez zewnętrzne firmy audytorskie, z którymi wspólne przedsiębiorstwo zawarło umowy i które są przez nie nadzorowane; |
26. |
przyjmuje z zadowoleniem sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego nr 2/2013; „Czy Komisja zapewniła wydajną realizację siódmego programu ramowego w zakresie badań?”, w którym Trybunał Obrachunkowy zbadał, czy Komisja zadbała o skuteczne wdrożenie siódmego programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego (7PR); |
27. |
zauważa, że audyt dotyczył także podejmowania wspólnych inicjatyw technologicznych (WIT); |
28. |
zgadza się z wnioskiem Trybunału Obrachunkowego, że WIT zostały pomyślane jako wsparcie dla długoterminowych inwestycji przemysłowych w szczególnych dziedzinach badań; zauważa niemniej jednak, że uzyskanie autonomii finansowej przez WIT trwa średnio dwa lata, a Komisja zazwyczaj ponosi odpowiedzialność przez jedną trzecią oczekiwanego okresu działania WIT; |
29. |
odnotowuje ponadto, że według Trybunału Obrachunkowego niektóre WIT odnoszą szczególnie dobre wyniki w zakresie angażowania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w ich projekty oraz że blisko 21 % środków otrzymywanych w ramach WIT zostało skierowanych do MŚP; |
30. |
zwraca uwagę na fakt, że całkowita orientacyjna kwota zasobów uznanych za konieczne dla wspólnych przedsiębiorstw w dziedzinie europejskich badań, którą dotychczas ustanowiła Komisja na mocy art. 187 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – z istotnym wyjątkiem wspólnego przedsiębiorstwa Galileo – na czas ich istnienia wynosi 21 793 000 000 EUR; |
31. |
zauważa, że całkowity przewidziany zabudżetowany dochód wspólnych przedsiębiorstw na rok 2012 wyniósł ok. 2,5 mld EUR lub 1,8 % budżetu ogólnego Unii na rok 2012, gdzie ok. 618 mln EUR pochodziło z budżetu ogólnego UE (wkład gotówkowy Komisji), a ok. 134 mln EUR pochodziło od partnerów przemysłowych i członków wspólnych przedsiębiorstw; |
32. |
zauważa, że wspólne przedsiębiorstwa zatrudniają 409 pracowników stałych i tymczasowych, a więc mniej niż 1 % wszystkich urzędników Unii uwzględnionych w budżecie ogólnym Unii (plan zatrudnienia); |
33. |
przypomina, że całkowity wkład Unii, który wydaje się niezbędny do funkcjonowania wspólnych przedsiębiorstw przez cały okres ich istnienia, wynosi 11 489 000 000 EUR; |
34. |
apeluje do Trybunału Obrachunkowego o kompleksową analizę WTI oraz pozostałych wspólnych przedsiębiorstw w oddzielnym sprawozdaniu w świetle ogromnych zaangażowanych środków oraz istniejącego ryzyka, zwłaszcza utraty reputacji; przypomina, że Parlament poprzednio apelował, aby Trybunał Obrachunkowy sporządził specjalne sprawozdanie dotyczące zdolności wspólnych przedsiębiorstw oraz ich partnerów prywatnych do zadbania o wartość dodaną i efektywną realizację unijnych programów w dziedzinie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji; twierdzi, że w przypadku wspólnych przedsiębiorstw ARTEMIS i ENIAC ocena taka to pilna kwestia. |
(1) Dz.U. C 369 z 17.12.2013, s. 18.
(2) Dz.U. L 248 z 16.9.2002, s. 1.
(3) Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.
(4) Dz.U. L 30 z 4.2.2008, s. 21.
(5) Dz.U. L 357 z 31.12.2002, s. 72.
(6) Dz.U. L 328 z 7.12.2013, s. 42.
(7) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz.U. L 214 z 9.8.2008, s. 3).