2013/2013 (NLE)

Wniosek

OPINIA RADY

w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez Niderlandy

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro[1], w szczególności jego art. 9 ust. 4,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)       Pakt stabilności i wzrostu ma na celu zapewnienie dyscypliny budżetowej w całej Unii i określa ramy zapobiegania nadmiernemu deficytowi sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz jego korygowania. Pakt stabilności i wzrostu opiera się na dążeniu do zapewnienia zdrowych finansów publicznych jako środka służącego umocnieniu warunków stabilności cen oraz silnego, trwałego wzrostu gospodarczego opartego na stabilności finansowej, wspierając tym samym osiągnięcie celów Unii w zakresie zrównoważonego wzrostu i zatrudnienia.

(2)       Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie wspólnych przepisów dotyczących monitorowania i oceny projektów planów budżetowych oraz zapewnienia korekty nadmiernego deficytu w państwach członkowskich należących do strefy euro określa przepisy dotyczące ściślejszego monitorowania polityk budżetowych w strefie euro oraz zapewniania spójności budżetów krajowych z wytycznymi dotyczącymi polityki gospodarczej wydawanymi w kontekście paktu stabilności i wzrostu oraz europejskiego semestru. Ponieważ działania o wyłącznie budżetowym charakterze mogą być niewystarczające do zapewnienia trwałej korekty nadmiernego deficytu, może zaistnieć konieczność podjęcia dodatkowych działań politycznych oraz reform strukturalnych. 

(3)       Art. 9 rozporządzenia (UE) nr 473/2013 zawiera przepisy dotyczące programów partnerstwa gospodarczego, które muszą przedkładać państwa członkowskie należące do strefy euro objęte procedurą nadmiernego deficytu. Ponieważ program partnerstwa gospodarczego ustanawia plan działań mających przyczynić się do skutecznej i trwałej korekty nadmiernego deficytu, powinien on zawierać w szczególności informacje na temat głównych reform budżetowych o charakterze strukturalnym – dotyczących zwłaszcza systemów podatkowego, emerytalnego i opieki zdrowotnej oraz ram budżetowych – które będą miały zasadnicze znaczenie dla trwałej korekty nadmiernego deficytu.

(4)       W dniu 2 grudnia 2009 r. Rada przyjęła decyzję zgodnie z art. 126 ust. 6 Traktatu, na mocy której Niderlandy zostały objęte procedurą nadmiernego deficytu. W dniu 21 czerwca 2013 r. Rada przyjęła zmienione zalecenie na podstawie art. 126 ust. 7 TFUE. W związku z tym Niderlandy były zobowiązane do przedłożenia programu partnerstwa gospodarczego do dnia 1 października 2013 r.

(5)       W dniu 30 września 2013 r., a więc w terminie określonym w art. 9 ust. 3 i art. 17 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 473/2013, Niderlandy przedłożyły Komisji i Radzie program partnerstwa gospodarczego określający w szczególności reformy budżetowe o charakterze strukturalnym mające zapewnić skuteczną i trwałą korektę nadmiernego deficytu (zalecenie 1). Program partnerstwa gospodarczego obejmuje także działania mające na celu zastosowanie się do szerszego zbioru zaleceń skierowanych do Niderlandów przez Radę w dniu 9 lipca 2013 r.: ograniczenie długów i związanego z nimi ryzyka finansowego na rynku mieszkaniowym; wspieranie obrotu na rynku mieszkaniowym; poprawa funkcjonowania sektora dotowanego najmu i przydziału mieszkań w tym sektorze; wsparcie dla prywatnego sektora najmu (zalecenie 2); ulepszenie nadzoru finansowego nad funduszami emerytalnymi, aby umożliwić lepszą równowagę między ryzykiem a ambitnymi celami, także z perspektywy międzypokoleniowej; obniżenie rocznej stopy przyrostu emerytur w ramach pracowniczych programów emerytalnych, przy uwzględnieniu dłuższego okresu składkowego wobec podniesienia wieku emerytalnego; zwiększenie szans starszych pracowników na zatrudnienie; zmiana systemu opieki długoterminowej (zalecenie 3); poprawa współczynnika aktywności zawodowej i wspieranie przepływów na rynku pracy (zalecenie 4). Oprócz dodatkowych środków konsolidacyjnych w 2014 r. i w latach kolejnych, które zostały przedstawione w niderlandzkim projekcie planu budżetowego, w programie partnerstwa gospodarczego wymienia się nowe środki budżetowe o charakterze strukturalnym, które polegają na zaostrzeniu przepisów budżetowych dotyczących organów władzy poniżej szczebla centralnego. Wymienione w programie środki realizujące zalecenia 2-4 zostały w większości wprowadzone jeszcze przed wydaniem ostatnich zaleceń Rady dla Niderlandów.

 (6)      Środki budżetowe o charakterze strukturalnym, które planują wdrożyć Niderlandy, polegają w szczególności na kodyfikacji przepisów budżetowych, a także na zaostrzeniu przepisów budżetowych dotyczących organów władzy poniżej szczebla centralnego, co pomoże wzmocnić krajowe ramy budżetowe. Można oczekiwać, że działania te, wraz z dodatkowymi środkami konsolidacji budżetowej przyjętymi w projekcie planu budżetowego na 2014 r., przyczynią się do trwałej korekty nadmiernego deficytu i do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego, jakim jest saldo zrównoważone w ujęciu strukturalnym.

(7)       Można założyć, że środki służące poprawie funkcjonowania rynku mieszkaniowego doprowadzą do stopniowego ograniczenia dotacji do dłużnego finansowania zakupu mieszkań oraz do zmniejszenia ryzyka kredytowego, na które narażony jest rząd w ramach krajowego systemu gwarancji hipotek. Obniżenie podatku od przeniesienia własności nieruchomości skutkuje utratą dochodów budżetowych, ale powinno poprawić równowagę między popytem i podażą oraz alokację kapitału na rynku mieszkaniowym. Zarys najważniejszych spośród tych środków został już przedstawiony w krajowym programie reform. Ogólnie rzecz biorąc, wydaje się, że idą one w dobrym kierunku, ale trzeba je kontynuować i ewentualnie dostosować, aby były one odpowiednie do celów określonych w danym zaleceniu dla Niderlandów (zalecenie 2).

(8)       Można oczekiwać, że środki poprawiające funkcjonowanie funduszy emerytalnych ograniczą dotacje z budżetu do tego systemu, a jednocześnie zwiększą szanse starszych pracowników na zatrudnienie. Można też zakładać, że środki te podniosą efektywność systemu opieki długoterminowej, jeżeli ich rezultaty będą zgodne z oczekiwaniami. Przyczyniłoby się to do wzmocnienia stabilności finansów publicznych. Pozostaje jednak ryzyko związane ze szczegółami dotyczącymi realizacji tych działań oraz z ich skutkami dla gospodarki i budżetu, także pod względem wpływu na faktyczną wysokość składek emerytalnych. Prace nad tymi środkami wciąż trwają, potrzebna będzie zatem dalsza analiza skutków planów politycznych oraz ich wkładu w osiągnięcie stabilności budżetowej.

(9)       Wśród środków mających na celu poprawę współczynnika aktywności zawodowej należy wymienić zmiany dotyczące możliwości przenoszenia ulg podatkowych i reformę szeregu zasiłków, w tym zasiłku dla bezrobotnych. Ogólnie rzecz biorąc, można oczekiwać, że środki te będą miały pozytywny wpływ na saldo budżetowe. Wprowadzanie tych środków ma jednak odbywać się powoli, między innymi ze względu na wyniki uzgodnień z partnerami społecznymi na temat ich wdrażania. Zarys najważniejszych spośród tych środków został już przedstawiony w krajowym programie reform. Ich szybsze wprowadzenie umożliwiłoby lepsze funkcjonowanie rynku pracy i przyczyniłoby się do pobudzenia wzrostu gospodarczego,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ OPINIĘ:

Program partnerstwa gospodarczego przedłożony Komisji i Radzie przez Niderlandy w dniu 30 września 2013 r. zawiera zasadniczo odpowiedni zbiór reform budżetowych o charakterze strukturalnym, które powinny przyczynić się do skutecznej i trwałej korekty nadmiernego deficytu. W szczególności w programie partnerstwa gospodarczego powtórzono zobowiązanie do przeprowadzenia reform, podjęte w ostatnim krajowym programie reform, oraz zamieszczono dodatkowe informacje na temat wdrażania niektórych z tych środków po przedłożeniu programu reform, a także o harmonogramie działań następczych. Wydaje się, że w szczególności harmonogram środków, które są wprowadzane w odpowiedzi na zalecenie dotyczące rynku pracy, wydłuża realizację istotnych reform w tym obszarze. W programie partnerstwa gospodarczego podano szczegółowe informacje o wszystkich środkach, nie zamieszczono jednak danych dotyczących problemów i zagrożeń, jakie wiążą się z wdrażaniem tych środków. W związku z tym Niderlandy proszone są o przedstawienie w kolejnym krajowym programie reform i programie stabilności dodatkowych informacji na temat wdrażania planowanych reform, a także o zapewnienie postępów w wykonywaniu zaleceń skierowanych do Niderlandów w ramach europejskiego semestru. Komisja i Rada będą monitorowały wdrożenie reform w kontekście europejskiego semestru.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

                                                                       W imieniu Rady

                                                                       Przewodniczący

[1]       Dz.U. L 140 z 27.5.2013, s. 11.