26.2.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 75/114

—

uwzględniając swoje poprzednie sprawozdanie na temat usług, a w szczególności swoją rezolucję z dnia 4 września 2008 r. w sprawie handlu usługami (1),

—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie stanu zaawansowania dauhańskiej agendy rozwoju i w sprawie przyszłości Światowej Organizacji Handlu (WTO), w szczególności rezolucję z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie perspektyw dauhańskiej agendy rozwoju w następstwie siódmej konferencji ministerialnej WTO (2) oraz z dnia 14 września 2011 r. w sprawie stanu negocjacji w sprawie dauhańskiej agendy rozwoju (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie barier w handlu i inwestycjach (4),

—

uwzględniając Protokół (nr 26) w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym, załączony do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz Kartę praw podstawowych,

—

uwzględniając Układ ogólny w sprawie handlu usługami (GATS), który wszedł w życie w dniu 1 stycznia 1995 r.; uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2003 r. w sprawie Układu ogólnego o handlu usługami (GATS) w ramach Światowej Organizacji Handlu, w tym różnorodności kulturowej (5),

—

uwzględniając projekt wytycznych negocjacyjnych dotyczących wielostronnej umowy w sprawie handlu usługami, przedłożony przez Komisję w dniu 15 lutego 2013 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Handel, wzrost i polityka światowa – polityka handlowa jako kluczowy element strategii »Europa 2020«” (6),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Rady Europejskiej zatytułowane „Sprawozdanie w sprawie barier w handlu i inwestycjach – 2012 r.” (7),

—

uwzględniając sprawozdanie z dnia 21 kwietnia 2011 r. dotyczące specjalnej sesji negocjacyjnej w sprawie handlu usługami, przedstawione w komitecie ds. negocjacji handlowych WTO przez przewodniczącego Rady ds. Handlu Usługami WTO, ambasadora Fernanda de Mateo (8),

—

uwzględniając oświadczenie grupy „prawdziwych przyjaciół umowy o handlu usługami” (RGF) z dnia 5 lipca 2012 r.,

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że usługi stanowią niemal trzy czwarte unijnego PKB i zatrudnienia oraz mają zasadnicze znaczenie dla utrzymania i podniesienia konkurencyjności UE;

B.

mając na uwadze, że w 2011 r. usługi stanowiły 28 % eksportu UE oraz ponad połowę jej bezpośrednich inwestycji zagranicznych w krajach trzecich;

C.

mając na uwadze, że UE odgrywa istotną rolę w handlu usługami jako największy eksporter usług na świecie, którego udział w całkowitym światowym eksporcie usług w 2011 r. wyniósł 25,65 %;

D.

mając na uwadze, że wszystkie kraje powinny mieć możliwość rozwoju, utrzymywania i regulowania sektora usług publicznych świadczonych w interesie ogólnym;

E.

mając na uwadze, że 129 członków WTO przyjęło zobowiązania na mocy GATS, jednak większość z nich nie podjęła zobowiązań we wszystkich branżach;

F.

mając na uwadze, że obecna sytuacja gospodarcza i finansowa jak nigdy dotąd uwypukliła zasadniczą rolę usług publicznych w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w takich dziedzinach jak opieka zdrowotna, opieka nad dziećmi lub opieka nad osobami starszymi, pomoc osobom niepełnosprawnym czy mieszkalnictwo socjalne usługi takie stanowią istotną siatkę bezpieczeństwa dla obywateli i wspierają propagowanie spójności społecznej; mając na uwadze, że usługi publiczne w dziedzinie edukacji, szkoleń i zatrudnienia odgrywają kluczową rolę w programie na rzecz wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy;

G.

mając na uwadze, że do czasu szóstej konferencji ministerialnej WTO, która odbyła się w 2005 r. w Hong Kongu, zaledwie 30 krajów zgłosiło nowe propozycje dotyczące usług, a także mając na uwadze, że od lipca 2008 r. w wielostronnych negocjacjach w sprawie usług poczyniono znikome postępy;

H.

mając na uwadze, że w wyniku kryzysu gospodarczego z lat 2008-2009 wprowadzono nowe środki protekcjonistyczne w celu ograniczenia handlu usługami;

I.

mając na uwadze, że członkowie grupy RGF przeprowadzili w 2012 r. wstępne rozmowy o formie i strukturze umowy o handlu usługami (TISA);

J.

mając na uwadze, że 21 członków WTO (9) negocjujących z UE to głównie państwa należące do OECD, które reprezentują 70 % światowego transgranicznego handlu usługami (z wyłączeniem wewnątrzunijnego handlu usługami) i 58 % unijnego handlu usługami komercyjnymi; mając na uwadze, że stroną w tych negocjacjach nie jest jak dotąd żaden kraj z grupy BRICS, członek Stowarzyszenia Krajów Azji Południowej-Wschodniej (ASEAN) ani kraj leżący w Afryce, na Karaibach czy na Pacyfiku;

K.

mając na uwadze, że w dniu 15 lutego 2013 r. Komisja przedstawiła Radzie projekt wytycznych negocjacyjnych, a w dniu 18 marca 2013 r. uzyskała upoważnienie do udziału w negocjacjach dotyczących TISA;

1.

jest zdania, że wielostronny system handlu ustanowiony przez WTO stanowi zdecydowanie najskuteczniejsze ramy osiągnięcia wolnego i sprawiedliwego handlu na skalę światową; zgadza się jednak, że z uwagi na impas, jaki odnotowano na ósmej konferencji ministerialnej WTO w grudniu 2011 r., potrzebne okazały się nowe inicjatywy dwu- i wielostronne, żeby nadać impuls negocjacjom handlowym w Genewie; podkreśla jednak, że wszystkie nowe inicjatywy powinny nadal być zakotwiczone w ramach WTO;

2.

ubolewa, że od rozpoczęcia rundy dauhańskiej handlowi usługami poświęcono niewiele uwagi; podkreśla, że usługi stanowią podstawę gospodarki i handlu w XXI wieku, gdyż od świadczenia usług zależy powstanie globalnych łańcuchów wartości; podkreśla znaczenie usług świadczonych w interesie ogólnym dla tworzenia podstawowych siatek bezpieczeństwa dla obywateli i dla wspierania spójności społecznej na szczeblu gminnym, regionalnym, krajowym oraz unijnym;

3.

ubolewa, że listy zobowiązań stron GATS dotyczące członkostwa w WTO zdezaktualizowały się i nie odzwierciedlają rzeczywistego poziomu ograniczeń w handlu usługami w tych krajach, zwłaszcza zaś w krajach, które przeprowadziły zasadniczą niezależną liberalizację, a członkostwo w WTO wciąż cechuje bardzo zróżnicowany i niejasny poziom liberalizacji i dyscypliny, jeśli chodzi o zobowiązania w zakresie handlu usługami;

4.

z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie negocjacji w sprawie TISA i fakt, że UE uczestniczy w tych rozmowach od początku, by bronić swoich interesów UE i opinii na temat formy i struktury umowy; uważa, że udział UE może zwiększyć spójność między TISA a systemem wielostronnym oraz przyczynić się do zachowania odpowiedniej kontroli parlamentarnej nad procesem negocjacyjnym;

5.

ubolewa, że Rada przyznała mandat negocjacyjny, nie uwzględniając opinii Parlamentu;

6.

przypomina Komisji, że ma ona obowiązek niezwłocznego i pełnego informowania Parlamentu na wszystkich etapach negocjacji, zarówno przed poszczególnymi rundami negocjacji, jak i po ich zakończeniu;

7.

wzywa Komisję do zapewnienia, aby negocjacje dotyczące TISA były prowadzone zgodnie z zasadami WTO w zakresie przejrzystości i aby wszyscy członkowie WHO otrzymali terminowo pełne informacje na ich temat;

8.

jest zdania, że nie osiągnięto masy krytycznej pozwalającej na rozszerzenie korzyści przyszłej TISA na wszystkich członków WTO, a zatem nie powinno się do TISA stosować klauzuli państwa najbardziej uprzywilejowanego zapisanej w GATS (10);

9.

zauważa jednak z niepokojem, że negocjujące strony nie obejmują rynków wschodzących (z wyjątkiem Turcji), zwłaszcza BRICS, które mają zasadnicze znaczenie dla wzrostu handlu usługami i inwestycji w usługi, lecz tam właśnie istnieją największe przeszkody, w szczególności dla inwestycji zagranicznych; w związku z tym zwraca się do Chin i innych krajów wschodzących, by przyłączyły się do negocjacji;

10.

uważa, że zachowanie dla innych krajów, w tym krajów wschodzących, możliwości udziału w tych negocjacjach nie powinno obniżyć poziomu ambitnych celów tej umowy, gdyż tylko wysoki poziom liberalizacji i zbieżności dyscypliny może przekonać te kraje do przyłączenia się do negocjacji;

11.

zaleca, by w celu zachowania możliwości „uwielostronnienia” przyszłej TISA jej model opierał się na formie i strukturze GATS, w tym na koncepcji pozytywnych list zobowiązań oraz na podstawowych definicjach i zasadach ustalonych w GATS, a także na przepisach dotyczących traktowania narodowego, dostępu do rynku i dyscypliny;

12.

wzywa Komisję, by sformułowała propozycję wyjściową zbliżoną do jej ostatniej propozycji w sprawie list zobowiązań w GATS oraz by dążyła do następujących celów, negocjując zobowiązania dotyczące dostępu do rynku:

13.

zauważa, że UE już zawarła lub negocjuje właśnie dwustronne umowy handlowe z niektórymi partnerami uczestniczącymi w negocjacjach dotyczących TISA (w tym z Japonią, a wkrótce z USA), a umowy te zawierają zdecydowanie sformułowane rozdziały o usługach, w których lepiej uregulowano dwustronne kwestie specyficzne dla danych krajów; jest zdania, że jeśli chodzi o dostęp do rynku, stawką w tych negocjacjach są dla UE stosunki z innymi partnerami (np. Australią, Nową Zelandią, Meksykiem, Tajwanem i Turcją);

14.

podkreśla, że włączenie do list zobowiązań zasad „standstill” i „ratchet” powinno umożliwić ustalenie zobowiązań partnerów na obecnych poziomach i zmierzanie do dalszego, stopniowego otwarcia;

15.

uważa, że TISA powinna ustanawiać większą dyscyplinę regulacyjną w odniesieniu do przejrzystości, konkurencji, wymogów licencyjnych i przepisów sektorowych, z zastrzeżeniem prawa krajów do przyjmowania przepisów należycie uzasadnionych względami porządku publicznego (11);

16.

uważa, że UE i państwa członkowskie powinny utrzymywać możliwość ochrony i rozwoju polityki kulturalnej i audiowizualnej w ramach ich obowiązujących przepisów, norm i umów; z zadowoleniem przyjmuje zatem fakt, że Rada wyłączyła usługi kulturalne i audiowizualne z mandatu negocjacyjnego;

17.

podkreśla, że przedmiotowe negocjacje stanowią okazję do udoskonalenia przepisów o zamówieniach publicznych (12) i dotacjach (13) w sektorze usług, w której to sprawie doszło do impasu w negocjacjach w sprawie GATS;

18.

uważa, że TISA powinna zawierać klauzulę o przystąpieniu, postanowienia określające warunki i procedury „uwielostronnienia” umowy przez rozszerzenie jej na wszystkich członków WTO, a także specjalny mechanizm rozstrzygania sporów, bez uszczerbku dla możliwości skorzystania z ogólnego mechanizmu rozstrzygania sporów w WTO;

19.

zauważa, że Komisja zaproponowała mandat negocjacyjny UE, a Rada przyjęła go bez przeprowadzenia oceny skutków; nalega, by Komisja zrealizowała zamiar przygotowania oceny wpływu na zrównoważony rozwój, i zauważa, że ocena ta wymaga konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi stronami, jeśli chodzi o kwestie społeczne, środowiskowe i inne; domaga się, by Komisja opublikowała ocenę wpływu na zrównoważony rozwój z myślą o uwzględnieniu wniosków z oceny w negocjacjach;

20.

uważa, że dwuletni okres na sfinalizowanie takich negocjacji jest bardzo ambitny,; podkreśla, że jakość powinna być nadrzędna w stosunku do czasu i nalega, by negocjacje były przejrzyste i zapewniały niezbędną przestrzeń i czas dla świadomej debaty publicznej i parlamentarnej;

21.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.