UZASADNIENIE

1.           KONTEKST WNIOSKU

1.1.        Kontekst ogólny

Artykuł 10 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że „partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli obywateli Unii”. Tę samą zasadę wyraża art. 12 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

Prawo do swobodnego stowarzyszania się na wszystkich poziomach, na przykład w sprawach politycznych i obywatelskich, oraz prawo do wolności wypowiedzi, które obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe, to podstawowe prawa każdego obywatela Unii.

W interesie obywateli Unii Europejskiej leży zatem, aby europejska demokracja przedstawicielska rozkwitała. Prawdziwie transnarodowe europejskie partie polityczne i fundacje polityczne mają do odegrania kluczową rolę jako organy wyrażania opinii obywateli na poziomie europejskim.

Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne mają do odegrania ważną rolę w zbliżaniu polityki prowadzonej na szczeblu krajowym do polityki szczebla unijnego oraz spełniają ważne funkcje w zakresie komunikacji, wspierając interakcje między różnymi poziomami wieloszczeblowego unijnego systemu sprawowania rządów. Większe i bardziej skuteczne zaangażowanie europejskich partii i fundacji politycznych może pomóc obywatelom w lepszym zrozumieniu związku między procesami politycznymi na szczeblach krajowym i europejskim i może stanowić impuls do rozwoju transnarodowych debat publicznych w całej Europie i przyczyniać się do powstania europejskiej sfery publicznej.

Europejskie partie polityczne należy ponadto wspierać w rozwijaniu ich zdolności do wyrażania i odzwierciedlania woli obywateli w odniesieniu do wybieralnych stanowisk i innych funkcji reprezentatywnych na poziomie europejskim, które mają kluczowe znaczenie dla europejskiej demokracji przedstawicielskiej jako całości; należy je w związku z tym zachęcać, aby w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego podnosiły świadomość obywateli o powiązaniach, jakie łączą je z krajowymi partiami politycznymi i kandydatami. Ma to szczególne znaczenie od czasu wejścia w życie traktatu lizbońskiego, który skonsolidował rolę Parlamentu Europejskiego jako pełnego współustawodawcy obok Rady. Jest to również istotny wkład w zwiększenie zainteresowania obywateli i frekwencji wyborczej w wyborach europejskich oraz w umacnianie legitymacji demokratycznej Unii Europejskiej.

1.2.        Podstawa i cele wniosku

Dziewięć lat po wejściu w życie rozporządzenia (WE) nr 2004/2003 w sprawie przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim oraz zasad dotyczących ich finansowania[1] i pięć lat po jego rewizji w 2007 r.[2], w ramach której między innymi w zakres rozporządzenia włączono powiązane z partiami fundacje polityczne na poziomie europejskim, Komisja przeprowadziła szczegółową ocenę istniejących ram finansowych i prawnych dla europejskich partii i fundacji politycznych.

Ocenę przeprowadzono w następstwie z jednej strony sprawozdania Sekretarza Generalnego Parlamentu Europejskiego (PE) w sprawie finansowania partii na poziomie europejskim[3], a z drugiej strony – rezolucji PE z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie stosowania rozporządzenia (WE) nr 2004/2003 (zwane dalej „sprawozdaniem Giannakou”)[4].

Sprawozdanie Giannakou, które stanowi sprawozdanie PE z oceny na podstawie art. 12 rozporządzenia (WE) nr 2004/2003[5], obejmuje dwa główne obszary i zawiera:

· wezwanie Komisji do przedstawienia propozycji statutu dla europejskich partii i fundacji politycznych, obejmującego także odnośne kwestie demokracji wewnątrzpartyjnej; oraz

· sugestie szeregu zmian w systemie finansowania partii politycznych i powiązanych z nimi fundacji politycznych, przy zaostrzeniu warunków dostępu do finansowania z jednej strony i zwiększeniu elastyczności systemu z drugiej strony.

W ramach oceny zasad mających obecnie zastosowanie do partii i fundacji politycznych na poziomie europejskim Komisja uwzględniła wnioski PE przedstawione w sprawozdaniu Giannakou. Komisja podziela stanowisko, że europejskie partie i fundacje polityczne mają do odegrania ważną rolę we wzmacnianiu i propagowaniu demokracji przedstawicielskiej na poziomie UE oraz w przybliżaniu polityki UE obywatelom Unii.

Celem niniejszego wniosku dotyczącego rozporządzenia jest w związku z tym zachęcanie i wspieranie europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych poprzez stworzenie warunków umożliwiających im rozwój i kontynuowanie wysiłków na rzecz dotarcia do obywateli europejskich oraz reprezentowanie i wyrażanie ich poglądów i opinii, a także ustanowienia bliskich powiązań między europejskim społeczeństwem obywatelskim i instytucjami europejskimi, zwłaszcza Parlamentem Europejskim.

W odniesieniu do fundacji politycznych wniosek określa specyficzne prawne, finansowe i regulacyjne ramy dostosowane do ich potrzeb. Ramy te są odrębne i odmienne od zasad ustanawiających europejską formę prawną dla fundacji europejskich zawartych we wniosku Komisji w sprawie statutu fundacji europejskiej przyjętym dnia 8 lutego 2012 r.[6]

2.           KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI

Przygotowując poniższy wniosek, Komisja prowadziła zacieśniony dialog i konsultacje z właściwymi zainteresowanymi stronami. Odbyła szereg poświęconych temu wnioskowi posiedzeń na różnych szczeblach, w których udział wzięli przedstawiciele partii i fundacji politycznych na poziomie europejskim, grup politycznych w PE, eksperci krajowi i akademiccy, przewodniczący PE, sekretarz generalny PE i sprawozdawca odpowiedzialny za sprawozdanie PE z oceny.

W oparciu o swoje doświadczenia i fachową wiedzę wszystkie zainteresowane strony dostarczyły istotnego i regularnego wkładu na temat obowiązujących zasad regulujących zasady działania partii i fundacji politycznych na mocy rozporządzenia (WE) nr 2004/2003 i rozporządzenia finansowego[7].

Europejskie partie i fundacje polityczne mogły zwłaszcza uzupełnić sprawozdanie PE z oceny, wskazując konkretne trudności, jakie napotkały w ostatnich latach, oraz przedstawiając wnioski i zalecenia dotyczące ewentualnych ulepszeń; natomiast eksperci krajowi i akademiccy przedstawili dogłębną analizę przepisów dotyczących statusu i finansowania partii politycznych na poziomie krajowym oraz prawdopodobnych skutków środków rozważanych przez Komisję dla państw członkowskich.

3.           ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU

3.1.        Podstawa prawna

Podstawą wniosku jest art. 224 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że „Parlament Europejski i Rada, stanowiąc w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, określają status partii politycznych na poziomie europejskim, o których mowa w artykule 10 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej, w szczególności zasady dotyczące ich finansowania”.

Ten przepis odpowiada co do meritum drugiemu akapitowi art. 191 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który jest podstawą rozporządzenia (WE) nr 2004/2003.

3.2.        Pomocniczość i proporcjonalność

Niniejszy wniosek jest w pełni zgodny z zasadą pomocniczości. Poziom UE to jedyny poziom, na którym można określić zasady regulujące zapisy statutowe i finansowanie europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych. Mimo że obowiązujące rozporządzenie określające zasady działania partii i fundacji politycznych pozwoliło obu strukturom zaistnieć i zakorzenić się na europejskiej scenie politycznej, obecnie niezbędna jest reforma istniejących systemów regulacji i finansowania, aby mogły one w pełni sprostać obecnym wyzwaniom (np. poprzez stworzenie podmiotów europejskich na poziomie europejskim lub zezwolenie europejskim partiom politycznym na przenoszenie zasobów z jednego roku na drugi) oraz dostosować się do wyzwań przyszłości. Określając ewentualne działania reformatorskie Komisja starała się oddać zasady określone w deklaracji nr 11 dotyczącej art. 191 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, załączonej do Aktu końcowego Traktatu z Nicei[8].

Wniosek nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia długoterminowego celu, jakim jest rozwój i wzmacnianie demokracji europejskiej i legitymacji instytucji UE, poprzez uczynienie z europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych bardziej skutecznych i rozliczanych podmiotów procesu demokracji. W związku z tym jest on zgodny z zasadą proporcjonalności. Celem wniosku jest stworzenie nowej europejskiej formy prawnej dla obu tych struktur, które jednak w większości praktycznych aspektów działałyby w dalszym ciągu na podstawie formy prawnej uznanej w porządku prawnym państwa członkowskiego, w którym mają swoją siedzibę.

Proponowane działania ukierunkowane byłyby na pewne najważniejsze przeszkody, jakie partie i fundacje polityczne napotykają w swojej codziennej działalności i zarządzaniu, prowadząc działania na terytorium danego państwa członkowskiego i poza jego granicami, nie stanowiłyby jednak wyczerpującego zestawu obowiązujących te partie zasad. Wniosek nie zawiera na przykład przepisów dotyczących prawa pracy lub kwestii podatkowych (z wyjątkiem zasad dotyczących niedyskryminacyjnego traktowania darczyńców i darowizn transgranicznych, w przypadku gdy wymiar europejski jest wyraźny). Oprócz wyraźnie określonych przypadków europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne regulowane byłyby przepisami prawa krajowego.

4.           GŁÓWNE ELEMENTY WNIOSKU

Komisja proponuje pakiet wzajemnie uzupełniających się wniosków w celu usprawnienia ram finansowych i regulacyjnych mających zastosowanie do partii politycznych i fundacji politycznych na poziomie europejskim: celem pierwszego z nich – niniejszego – jest zastąpienie obowiązującego obecnie rozporządzenia (WE) nr 2003/2004, natomiast celem drugiego, równoległego wniosku – wprowadzenie zmian w rozporządzeniu finansowym.

W niniejszym wniosku dotyczącym rozporządzenia w sprawie statutu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych Komisja proponuje szereg usprawnień w stosunku do rozporządzenia (WE) nr 2004/2003. Ich nadrzędnym celem jest zwiększenie widoczności, uznania, skuteczności, przejrzystości i rozliczalności europejskich partii i fundacji politycznych.

Niniejszy wniosek wprowadza europejski statut prawny. Europejski statut oferuje możliwość zarejestrowania się jako europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, a co za tym idzie – otrzymania statusu prawnego opierającego się na przepisach prawa unijnego.

Nowa europejska osobowość prawna, która zastąpi wszelkie istniejące krajowe formy prawne, zapewni europejskim partiom politycznym potrzebne uznanie i pomoże im uporać się z pewnymi uporczywymi przeszkodami, z jakimi mają do czynienia. Do przeszkód tych należy wielorakość dotychczasowych krajowych form prawnych, które zasadniczo nie były przystosowane do bardzo specyficznych zadań i celów partii politycznych na poziomie europejskim, a także wypływające z tego faktu brak widoczności i uznania publicznego. Jednolity status prawny opierający się na przepisach prawa UE ma zatem zasadnicze znaczenie i pozwoli partiom lepiej wywiązywać się ze specyficznych zadań przewidzianych dla nich w Traktatach.

Wprowadzenie podobnego europejskiego statutu prawnego dla powiązanych z partiami fundacji politycznych stanowi wyraźne uznanie zasadniczej roli, jaką fundacje te odgrywają, wspierając i uzupełniając działania europejskich partii politycznych, zwłaszcza poprzez wkład w debaty poświęcone kwestiom z zakresu europejskiej polityki publicznej i integracji europejskiej oraz poprzez zbliżanie podmiotów z różnych dziedzin i poziomów działalności z całej Unii.

Uzyskanie europejskiego statusu prawnego uzależnione będzie od przestrzegania wysokich standardów w zakresie sprawowania rządów, rozliczalności i przejrzystości. Warunki i wymogi uzyskania europejskiego statusu prawnego obejmują ścisłe przestrzeganie wartości, na których opiera się UE, oraz, w przypadku partii politycznych – przestrzeganie minimalnych zasad demokracji wewnątrzpartyjnej.

Mimo że możliwe będzie zarejestrowanie statutu jako europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna bez ubiegania się o finansowanie UE, odwrotna sytuacja nie może mieć miejsca. Oznacza to, że uznanie za europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną, a w związku z tym spełnianie warunków i wymogów, od których uznanie takie jest uzależnione, byłoby wstępnym warunkiem uzyskania finansowania z budżetu UE.

Należy zapewnić, aby warunki nadania statusu europejskiej partii politycznej nie były zbyt rygorystyczne, ale mogły być bez przeszkód spełniane przez zorganizowane i poważne transnarodowe sojusze partii politycznych lub osób fizycznych, co stanowiłoby zachętę do tworzenia nowych europejskich partii politycznych i wsparcie dla ich działalności. Z drugiej strony należy także ustalić obiektywne kryteria przydziału ograniczonych zasobów z budżetu UE, które powinny odzwierciedlać prawdziwie europejskie ambicje europejskich partii politycznych oraz rzeczywiste wsparcie wyborcze. Najlepszym wyznacznikiem tego kryterium są wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, które mogą dostarczyć jednoznacznych informacji co do uznania wyborczego, jakim cieszy się dana europejska partia polityczna; wskaźnik ten pozwala także zidentyfikować te partie, które są w stanie w pełni uczestniczyć w demokratycznym życiu UE, a w związku z tym – wyrażać polityczną wolę obywateli Unii na najwyższym szczeblu. Dlatego właśnie, zgodnie z wnioskiem Parlamentu Europejskiego sformułowanym w rezolucji z dnia 6 kwietnia 2011 r. oraz w uznaniu roli Parlamentu Europejskiego jako organu bezpośrednio reprezentującego obywateli Unii, powierzonej mu w art. 10 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, Komisja proponuje, aby finansowanie UE mogły otrzymywać tylko te partie polityczne – oraz, co za tym idzie, powiązane z partiami fundacje polityczne – które reprezentowane są w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego z członków.

Komisja proponuje ponadto istotne zmiany w sposobie finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych z budżetu UE. Proponowana zmiana rozporządzenia finansowego zakłada stworzenie odrębnego tytułu dla europejskich partii politycznych, które nie otrzymywałyby już dotacji operacyjnych, ale wkłady sui generis. Niniejszy wniosek wraz z wnioskiem dotyczącym zmiany rozporządzenia finansowego wprowadzą niezbędną elastyczność w odniesieniu do metod pracy i działalności partii politycznych i fundacji politycznych, między innymi zwiększając pułapy prefinansowania, ograniczając wymogi w zakresie współfinansowania oraz dopuszczając możliwość tworzenia rezerw z zasobów własnych. Ponadto niniejszy wniosek zakłada zwiększenie dopuszczalnego poziomu darowizn rocznie i na darczyńcę w celu podniesienia zdolności partii i fundacji politycznych do generowania zasobów własnych.

W celu zrównoważenia zwiększonej elastyczności ustanawia się wyczerpujące i przejrzyste ramy regulacyjne i kontrolne, obejmujące wszystkie aspekty związane z działalnością i finansowaniem europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi fundacji politycznych oraz wszystkie ich operacje finansowe, niezależnie od źródła finansowania. Ramy te zakładają zaostrzenie wymogów w zakresie sprawozdawczości i przejrzystości, wzmocnienie mechanizmów księgowości i kontroli oraz wprowadzenie nowego systemu proporcjonalnych sankcji administracyjnych i finansowych za złamanie warunków rozporządzenia, w tym naruszenie wartości, na których opiera się UE.

5.           WPŁYW NA BUDŻET

Finansowanie UE udzielane europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym będzie nadal pochodzić z budżetu Parlamentu Europejskiego. Niniejszy wniosek nie ma dodatkowego istotnego wpływu na budżet UE.

2012/0237 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie statutu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 224,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego[9],

uwzględniając opinię Komitetu Regionów[10],

po konsultacji z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym[11],

po konsultacji z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych[12],

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)       Artykuł 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej i art. 12 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowią, że partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli obywateli Unii.

(2)       Artykuł 11 i 12 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowią, że prawo do swobodnego stowarzyszania się na wszystkich poziomach, na przykład w sprawach politycznych i obywatelskich, oraz prawo do wolności wypowiedzi, które obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe, to podstawowe prawa każdego obywatela Unii.

(3)       Należy umożliwić obywatelom europejskim korzystanie z tych praw w celu pełnego udziału w życiu demokratycznym Unii.

(4)       Prawdziwie transnarodowe europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne mają do odegrania kluczową rolę jako organy wyrażania opinii obywateli na poziomie europejskim poprzez zbliżanie polityki prowadzonej na szczeblu krajowym do polityki szczebla unijnego.

(5)       Należy zachęcać europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne do wysiłków na rzecz ustanowienia bliskich powiązań między europejskim społeczeństwem obywatelskim a instytucjami europejskimi, zwłaszcza Parlamentem Europejskim, i wspierać je w takich staraniach.

(6)       Jak pokazują doświadczenia europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych zdobyte podczas stosowania rozporządzenia (WE) nr 2004/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim oraz zasad dotyczących ich finansowania[13] oraz rezolucja ustawodawcza w sprawie stosowania rozporządzenia (WE) nr 2004/2003, przyjęta przez Parlament Europejski dnia 6 kwietnia 2011 r.[14], konieczne jest ulepszenie prawnych i finansowych ram działania europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych, tak aby mogły one stać się bardziej widocznymi i skutecznymi uczestnikami wielopoziomowego systemu politycznego Unii.

(7)       W uznaniu misji powierzonej europejskim partiom politycznym na mocy Traktatu oraz w celu ułatwienia im działalności należy ustanowić specjalny europejski status prawny dla europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych, zapewniający im pełną zdolność prawną i uznanie prawne we wszystkich państwach członkowskich.

(8)       Należy określić procedury, jakich europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne muszą dopełnić, aby otrzymać europejski status prawny na podstawie niniejszego rozporządzenia, oraz procedury i kryteria, jakich należy przestrzegać, podejmując decyzję o przyznaniu takiego europejskiego statusu prawnego. Konieczne jest także określenie procedur obowiązujących w przypadkach, gdy europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna traci swój europejski status prawny lub zrzeka się go.

(9)       Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny podlegać przepisom materialnym określonym w niniejszym rozporządzeniu oraz przepisom prawa krajowego państw członkowskich, w szczególności państwa członkowskiego, w którym mają one swoją siedzibę i na potrzeby którego powinny one wskazać odpowiednią formę prawną, która musi odpowiadać formie osoby prawnej uznanej w porządku prawnym tego państwa członkowskiego.

(10)     Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, które pragną zostać uznane jako takie na poziomie europejskim, zyskując europejski status prawny, i otrzymywać finansowanie publiczne z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, powinny przestrzegać pewnych zasad i spełniać pewne warunki. Konieczne jest zwłaszcza, by europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne szanowały wartości, na których opiera się Unia Europejska, określone w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(11)     Należy określić zasady i minimalne wymagania w zakresie sprawowania rządów i wewnętrznej organizacji europejskich partii politycznych, zwłaszcza w celu zagwarantowania przestrzegania i poszanowania wysokich standardów demokracji wewnątrzpartyjnej. Statuty europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych powinny zawierać także szereg podstawowych postanowień administracyjnych i prawnych.

(12)     Do finansowania z budżetu ogólnego Unii Europejskiej powinny kwalifikować się jedynie europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, które zostały za takie uznane i otrzymały europejski status prawny. Należy zapewnić, aby warunki nadania statusu europejskiej partii politycznej nie były zbyt rygorystyczne, ale mogły być bez przeszkód spełniane przez zorganizowane i poważne transnarodowe sojusze partii politycznych lub osób fizycznych, lub obu tych struktur, a równocześnie należy przyjąć wyważone kryteria przydziału ograniczonych zasobów z budżetu UE, które obiektywnie oddają europejskie ambicje oraz rzeczywiste wsparcie wyborcze europejskich partii politycznych. Najlepszym wyznacznikiem tego kryterium są wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, do udziału w których europejskie partie polityczne są zobowiązane na mocy niniejszego rozporządzenia, dostarczające jednoznacznych informacji co do uznania wyborczego, jakim cieszy się dana europejska partia polityczna. Powinny one odzwierciedlać rolę Parlamentu Europejskiego jako organu bezpośrednio reprezentującego obywateli Unii, powierzoną mu w art. 10 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, oraz cel europejskich partii politycznych, jakim jest pełen udział w demokratycznym życiu Unii i stanie się aktywnymi uczestnikami europejskiej demokracji przedstawicielskiej, w celu skutecznego wyrażania poglądów, opinii i woli politycznej obywateli Unii. Kwalifikowalność do ubiegania się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej należy zatem ograniczyć do europejskich partii politycznych, które są reprezentowane w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego z ich członków, oraz do europejskich fundacji politycznych, które ubiegają się o finansowanie za pośrednictwem europejskiej partii politycznej reprezentowanej w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego z jej członków.

(13)     Aby zwiększyć przejrzystość finansowania europejskich partii politycznych oraz uniknąć potencjalnego naruszenia zasad finansowania, członek Parlamentu Europejskiego powinien, jedynie do celów finansowania, być uznawany za członka tylko jednej europejskiej partii politycznej, która, w stosownych przypadkach, powinna być partią, z którą jego krajowa lub regionalna partia polityczna jest powiązana w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków.

(14)     Należy określić procedury, jakich europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne muszą dopełnić, ubiegając się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, oraz procedury, kryteria i zasady, jakich należy przestrzegać, podejmując decyzję o przyznaniu takiego finansowania.

15)       Aby propagować europejską kulturę polityczną opartą na niezależności, rozliczalności i odpowiedzialności, należy zakazać niektórych rodzajów darowizn i wkładów na rzecz europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych ze źródeł innych niż budżet Unii Europejskiej lub obłożyć je ograniczeniami i zaostrzonymi wymogami przejrzystości.

(16)     Wiele państw członkowskich gwarantuje zarówno beneficjentom jak i darczyńcom korzystne traktowanie pod względem podatkowym w odniesieniu do darowizn na rzecz krajowych partii politycznych lub fundacji politycznych. Ze względu na fakt, że należy wspierać tworzenie przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne zasobów własnych, ważne jest, aby takie korzystne traktowanie pod względem podatkowym było także automatycznie dostępne dla europejskich partii politycznych, europejskich fundacji politycznych i ich darczyńców w odniesieniu do darowizn w obrębie granic państwa lub spoza nich.

(17)     Europejskie partie polityczne powinny być w stanie finansować kampanie prowadzone w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego, a finansowanie i ograniczanie wydatków wyborczych partii i kandydatów w takich wyborach powinny regulować przepisy obowiązujące w każdym państwie członkowskim. Aby przyczynić się do zwiększania europejskiej świadomości politycznej obywateli Unii i propagować przejrzystość europejskiego procesu wyborczego, należy zachęcać europejskie partie polityczne do informowania obywateli w trakcie wyborów do Parlamentu Europejskiego o powiązaniach, jakie łączą je z krajowymi partiami politycznymi i kandydatami.

(18)     Europejskie partie polityczne nie powinny finansować, bezpośrednio ani pośrednio, innych partii politycznych, a zwłaszcza partii lub kandydatów krajowych. Europejskie fundacje polityczne nie powinny finansować, bezpośrednio ani pośrednio, europejskich lub krajowych partii politycznych lub kandydatów. Ponadto europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne nie powinny finansować krajowych kampanii referendalnych. Powyższe zasady odzwierciedlają założenia deklaracji nr 11 dotyczącej art. 191 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, załączonej do Aktu końcowego Traktatu z Nicei.

(19)     Ze względów przejrzystości oraz aby wzmocnić kontrolę i odpowiedzialność demokratyczną europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, należy publikować informacje uważane za istotne dla interesu publicznego, zwłaszcza dotyczące ich statutów, członkostwa, sprawozdań finansowych, darczyńców i darowizn, [wkładów] i dotacji otrzymanych z budżetu Unii, jak również informacje dotyczące decyzji podjętych przez Parlament Europejski w sprawie rejestracji, finansowania i sankcji. Stworzenie ram regulacyjnych gwarantujących, że informacje te są publicznie dostępne, jest najbardziej skutecznym sposobem propagowania równych szans i uczciwej konkurencji między siłami politycznymi, a także utrzymywania otwartych, przejrzystych i demokratycznych procedur legislacyjnych i wyborczych, co powoduje z kolei wzrost zaufania obywateli i wyborców do europejskiej demokracji przedstawicielskiej, a bardziej ogólnie, zapobiega korupcji i nadużyciom władzy. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, wymóg publikacji tożsamości osób fizycznych nie powinien mieć zastosowania do tych członków europejskich partii politycznych, którzy nie udzielili wyraźnej zgody na publikację, ani do darowizn nieprzekraczających 1 000 EUR rocznie i na darczyńcę. Także zgodnie z zasadą proporcjonalności, informacje o darowiznach powinny być publikowane co roku, z wyjątkiem okresu kampanii wyborczych do Parlamentu Europejskiego i darowizn, których wartość przekracza 12 000 EUR, w których to przypadkach publikacja powinna nastąpić niezwłocznie.

(20)     Niniejsze rozporządzenie respektuje prawa podstawowe i jest zgodne z zasadami zawartymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 7 i 8, które stanowią, że każdy ma prawo do poszanowania życia prywatnego oraz do ochrony danych osobowych, które go dotyczą, i musi ono być wprowadzane w życie przy pełnym poszanowaniu tych praw i zasad.

(21)     Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych[15] ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych prowadzonego przez Parlament Europejski i komitet niezależnych wybitnych osobistości na mocy niniejszego rozporządzenia.

(22)     Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych[16] ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia.

(23)     Ze względów pewności prawnej właściwe jest sprecyzowanie, że Parlament Europejski, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, organy krajowe odpowiedzialne za sprawowanie kontroli nad aspektami związanymi z finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz wszelkie inne właściwe osoby trzecie, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu lub które są w nim przewidziane, są administratorami danych w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 45/2001 lub dyrektywy 95/46/WE. Konieczne jest także określenie maksymalnego okresu, przez jaki mogą oni przechowywać dane osobowe gromadzone w celu zagwarantowania legalności, prawidłowości i przejrzystości finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz składu europejskich partii politycznych. Działając w charakterze administratorów danych, Parlament Europejski, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, właściwe organy krajowe oraz właściwe osoby trzecie powinni podejmować wszelkie stosowne środki w celu wypełnienia obowiązków nałożonych rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 i dyrektywą 95/46/WE, w szczególności związanych z legalnością przetwarzania, bezpieczeństwem działań dotyczących przetwarzania, udostępnianiem informacji oraz prawem osób, których dane dotyczą, do dostępu do swoich danych osobowych oraz do wnoszenia do nich poprawek i usunięcia ich.

(24)     Przepisy rozdziału III dyrektywy 95/46/WE dotyczące środków sądowych, odpowiedzialności i sankcji mają zastosowanie do przetwarzania danych prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy krajowe oraz właściwe osoby trzecie powinny ponosić odpowiedzialność zgodnie ze stosownymi przepisami prawa krajowego za wszelkie szkody, które spowodują. Ponadto państwa członkowskie powinny zagwarantować, aby właściwe organy krajowe oraz właściwe osoby trzecie podlegały odpowiednim sankcjom za naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia.

(25)     Należy określić specyficzne zasady i procedury podziału środków dostępnych co roku z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, uwzględniając z jednej strony liczbę beneficjentów, a z drugiej strony liczbę wybranych do Parlamentu Europejskiego członków każdej europejskiej partii politycznej będącej beneficjentem oraz, co za tym idzie – odnośnej powiązanej z nią europejskiej fundacji politycznej. Zasady te przewidują pełną przejrzystość, księgowość, audyty i kontrolę finansową europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych oraz przepisy dotyczące prowadzenia audytów przez Parlament Europejski i Trybunał Obrachunkowy, jak również proporcjonalne sankcje, w tym za naruszenie przez europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną wartości, na których opiera się Unia.

(26)     Parlament Europejski powinien regularnie sprawdzać, czy warunki i wymogi w zakresie rejestracji i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych są nadal spełnione. Weryfikacja taka powinna być przeprowadzana co roku lub w następstwie uzasadnionego wniosku osoby fizycznej lub prawnej. Decyzje dotyczące poszanowania wartości, na których opiera się Unia, powinny być podejmowane wyłącznie zgodnie ze specjalnie ustanowioną w tym celu procedurą oraz po konsultacjach z komitetem niezależnych wybitnych osobistości.

(27)     Pomoc techniczna, jakiej Parlament Europejski udzielać ma europejskim partiom politycznym, powinna opierać się na zasadzie równego traktowania, powinna być fakturowana i otrzymywana powinna być za nią zapłata oraz powinna być ona przedmiotem regularnych sprawozdań publicznych.

(28)     Stosowanie najważniejszych aspektów niniejszego rozporządzenia powinno być prezentowane na specjalnej stronie internetowej i poddane ocenie w rocznym sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego, które powinno zostać opublikowane.

(29)     Kontrola sądowa w ramach właściwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pomoże zapewnić odpowiednie stosowanie niniejszego rozporządzenia. Należy również przyjąć przepisy dotyczące administracyjnych procedur odwoławczych.

(30)     Ze względu na konieczność istotnych zmian i uzupełnień w zasadach i procedurach obecnie obowiązujących względem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, należy uchylić rozporządzenie (WE) nr 2004/2003,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Rozdział i Przepisy ogólne

Artykuł 1 Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia warunki regulujące zapisy statutowe i zasady finansowania partii politycznych na poziomie europejskim (zwanych dalej „europejskimi partiami politycznymi”) oraz fundacji politycznych na poziomie europejskim (zwanych dalej „europejskimi fundacjami politycznymi”).

Artykuł 2 Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

1)           „partia polityczna” oznacza stowarzyszenie obywateli realizujące cele polityczne,

2)           „sojusz polityczny” oznacza współpracę strukturalną partii politycznych lub osób fizycznych z różnych państw członkowskich,

3)           „europejska partia polityczna” oznacza „sojusz polityczny” realizujący cele polityczne i zarejestrowany w Parlamencie Europejskim zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w niniejszym rozporządzeniu,

4)           „europejska fundacja polityczna” oznacza podmiot formalnie powiązany z europejską partią polityczną, który posiada statut zarejestrowany w Parlamencie Europejskim zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w niniejszym rozporządzeniu i którego działalność, wpisująca się w cele i podstawowe wartości Unii Europejskiej, wspiera i uzupełnia cele europejskiej partii politycznej zwłaszcza poprzez realizację jednego lub kilku następujących zadań:

a)      obserwacja i analiza debaty poświęconej kwestiom europejskiej polityki publicznej i procesowi integracji europejskiej oraz udział w takiej debacie,

b)      rozwój działalności związanej z kwestiami europejskiej polityki publicznej, jak np. organizacja i wspieranie poświęconych tym kwestiom seminariów, szkoleń, konferencji i badań, skupiających odpowiednie zainteresowane strony, w tym organizacje młodzieżowe i innych przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego,

c)      rozwój współpracy w celu promowania demokracji, w tym w państwach trzecich,

d)      pełnienie roli forum współpracy na poziomie europejskim dla krajowych fundacji politycznych, przedstawicieli środowisk akademickich i innych podmiotów ważnych dla tego procesu,

5)           „parlament regionalny” lub „zgromadzenie regionalne” oznacza organ, którego członkowie posiadają regionalny mandat wyborczy albo odpowiadają politycznie przed wybranym zgromadzeniem,

6)           „finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej” oznacza dotację przyznaną zgodnie z tytułem IV części pierwszej rozporządzenia Rady (WE, EURATOM) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich[17] (zwanego dalej „rozporządzeniem finansowym”) lub [wkład] przyznany zgodnie z […][18],

7)           „darowizna” oznacza przekazane środki pieniężne i inne darowizny rzeczowe (towary lub usługi), które stanowią korzyść ekonomiczną dla danej europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej.

Rozdział ii Statut europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych

Artykuł 3 Warunki rejestracji

1.           Sojusz polityczny, zdefiniowany w art. 2 pkt 2), może ubiegać się o rejestrację swojego statutu jako europejska partia polityczna w Parlamencie Europejskim, o ile spełnia następujące warunki:

a)      jego siedziba znajduje się w państwie członkowskim,

b)      jest reprezentowany, w co najmniej jednej czwartej państw członkowskich, przez członków Parlamentu Europejskiego lub w parlamentach narodowych, regionalnych lub zgromadzeniach regionalnych; lub

otrzymał, w co najmniej jednej czwartej państw członkowskich, co najmniej trzy procent głosów oddanych w każdym z tych państw członkowskich podczas ostatnich wyborów do Parlamentu Europejskiego;

c)      przestrzega, w szczególności w swoim programie i swoich działaniach, a także działaniach swoich członków, wartości, na których opiera się Unia Europejska, mianowicie poszanowania godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, praworządności oraz poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości;

d)      uczestniczył w wyborach do Parlamentu Europejskiego lub publicznie wyraził zamiar uczestniczenia w następnych wyborach do Parlamentu Europejskiego,

e)      nie prowadzi działań nastawionych na zysk.

2.           Fundacja polityczna może ubiegać się o rejestrację swojego statutu jako europejska fundacja polityczna w Parlamencie Europejskim, o ile spełnia następujące warunki:

a)      jest powiązana z europejską partią polityczną, uznaną zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, co potwierdza zarejestrowany statut tej partii,

b)      jej siedziba znajduje się w państwie członkowskim,

c)      przestrzega, w szczególności w swoim programie i swoich działaniach, wartości, na których opiera się Unia Europejska, mianowicie poszanowania godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, praworządności oraz poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości;

d)      jej cele uzupełniają cele europejskiej partii politycznej, z którą jest formalnie powiązana,

e)      jej organ zarządzający muszą tworzyć członkowie pochodzący z co najmniej jednej czwartej państw członkowskich,

f)       nie prowadzi działań nastawionych na zysk.

3.           Europejska partia polityczna może mieć tylko jedną formalnie z nią powiązaną europejską fundację polityczną. Formalny związek między europejską partią polityczną a powiązaną z nią europejską fundacją polityczną musi zostać określony w ich statutach, zgodnie z art. 4 ust. 1 i art. 5. Każda europejska partia polityczna i powiązana europejska fundacja polityczna muszą zagwarantować rozdział między strukturami codziennego zarządzania i kierownictwa oraz rachunkami finansowymi europejskiej partii politycznej z jednej strony, a powiązanej z nią europejskiej fundacji politycznej z drugiej strony.

Artykuł 4 Sprawowanie rządów i demokracja wewnętrzna europejskich partii politycznych

1.           Statut europejskiej partii politycznej zawiera postanowienia administracyjne i prawne, w tym co najmniej następujące elementy:

a)      nazwę partii, która musi wyraźnie różnić się, także w skróconej formie, od nazw już istniejących europejskich partii politycznych,

b)      adres siedziby, która musi znajdować się w jednym z państw członkowskich,

c)      formę prawną partii, uznaną w porządku prawnym państwa członkowskiego, w którym znajduje się jej siedziba,

d)      program polityczny w formie dokumentu pisemnego, w którym określono cele i zadania partii,

e)      zobowiązanie do przestrzegania zasady działalności nienastawionej na zysk, bez uszczerbku dla przepisów art. 12 ust. 4,

f)       w stosownych przypadkach – nazwę powiązanej z partią fundacji politycznej oraz opis łączącego je formalnego związku,

g)      informację o organach reprezentujących partię we wszystkich czynnościach codziennego zarządzania, w tym w zakresie przedstawicielstwa ustawowego,

h)      zasady administracji i zarządzania finansami partii,

i)       organy lub osoby fizyczne posiadające w każdym z zainteresowanych państw członkowskich uprawnienia w zakresie przedstawicielstwa ustawowego, w szczególności do celów nabywania lub zbywania nieruchomości i ruchomości oraz występowania jako strona w postępowaniach sądowych,

j)       zasady rozwiązania podmiotu uznanego za europejską partię polityczną.

2.           Statut europejskiej partii politycznej zawiera zasady demokracji wewnątrzpartyjnej, w tym co najmniej następujące elementy:

a)      zasady nabywania członkostwa w partii, występowania z niej i wykluczania, wraz z listą członków,

b)      prawa i obowiązki odpowiadające poszczególnym typom członkostwa, w tym zasady gwarantujące prawo do reprezentacji wszystkim członkom, zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym, oraz odnośne prawa głosu,

c)      zasady funkcjonowania zgromadzenia ogólnego, w którym wszyscy członkowie muszą być reprezentowani,

d)      demokratyczne procedury wyboru członków wszystkich pozostałych organów zarządzających oraz demokratyczne procedury decyzyjne wraz z uprawnieniami, zadaniami i składem każdego z nich oraz zasady powoływania i odwoływania ich członków, a także jasne i przejrzyste kryteria selekcji kandydatów i wyboru osób sprawujących urząd, których mandat musi być ograniczony w czasie, ale może być odnawialny,

e)      wewnątrzpartyjne procedury decyzyjne, zwłaszcza procedury głosowania i wymogi dotyczące kworum,

f)       jej podejście do kwestii przejrzystości, zwłaszcza w odniesieniu do ksiąg, rachunków i darowizn, prywatności i ochrony danych osobowych,

g)      procedura dokonywania zmian statutu.

Artykuł 5 Sprawowanie rządów w europejskich fundacjach politycznych

Statut europejskiej fundacji politycznej zawiera postanowienia obejmujące co najmniej następujące elementy:

a)      nazwę fundacji, która musi wyraźnie różnić się, także w skróconej formie, od nazw już istniejących europejskich fundacji politycznych,

b)      adres siedziby, która musi znajdować się w jednym z państw członkowskich,

c)      formę prawną fundacji, uznaną w porządku prawnym państwa członkowskiego, w którym znajduje się jej siedziba,

d)      opis celów i zadań fundacji, które muszą być zgodne z zadaniami wymienionymi w art. 2 ust. 4,

e)      zobowiązanie do przestrzegania zasady działalności nienastawionej na zysk,

f)       nazwę europejskiej partii politycznej, z którą jest ona bezpośrednio powiązana oraz opis łączącego je formalnego związku,

g)      wykaz organów fundacji wraz z uprawnieniami, zadaniami i składem każdego z nich oraz zasady powoływania i odwoływania ich członków i zarządców,

h)      zasady administracji i zarządzania finansami fundacji,

i)       organy lub osoby fizyczne posiadające w każdym z zainteresowanych państw członkowskich uprawnienia w zakresie przedstawicielstwa ustawowego, w szczególności do celów nabywania lub zbywania nieruchomości i ruchomości oraz występowania jako strona w postępowaniach sądowych,

j)       procedura dokonywania zmian statutu,

k)      zasady rozwiązania podmiotu uznanego za europejską fundację polityczną.

Artykuł 6 Rejestracja

1.           Parlament Europejski tworzy rejestr (zwany dalej „rejestrem”) do celów rejestracji europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych.

2.           W celu rejestracji swojego statutu sojusz polityczny, zdefiniowany w art. 2 pkt 2), lub fundacja polityczna powiązana z europejską partią polityczną składają wniosek do Parlamentu Europejskiego.

3.           Do wniosku należy załączyć:

a)      dokumenty zaświadczające, że wnioskodawca spełnia warunki określone w art. 3;

b)      statut partii lub fundacji, który zawiera, zgodnie z wymogami art. 4 i 5, program polityczny partii w formie dokumentu pisemnego lub opis celów i zadań fundacji oraz odnośne zasady i przepisy dotyczące sprawowania rządów i demokracji wewnątrzpartyjnej.

4.           Fundacja polityczna może zarejestrować swój statut w rejestrze jedynie za pośrednictwem europejskiej partii politycznej, z którą jest powiązana.

5.           W ciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku o rejestrację Parlament Europejski przyjmuje decyzję, którą publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wraz ze statutem partii lub fundacji lub, jeśli wniosek nie został zatwierdzony, wraz z uzasadnieniem odrzucenia.

6.           Wszelkie zmiany w dokumentach lub statutach przedłożonych jako część wniosku o rejestrację zgodnie z ust. 3 są zgłaszane Parlamentowi Europejskiemu w ciągu czterech tygodni.

7.           Aktualizowana lista członków europejskiej partii politycznej, załączana do statutu partii zgodnie z art. 4 ust. 2, przesyłana jest Parlamentowi Europejskiemu co roku, nie później jednak niż w ciągu czterech tygodni od jakichkolwiek zmian, w następstwie których europejska partia polityczna może przestać spełniać wymóg określony w art. 3 ust. 1 lit. b).

Artykuł 7 Weryfikacja rejestracji

1.           Parlament Europejski co roku sprawdza, czy europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne nadal spełniają warunki i wymagania określone w art. 3, 4 i 5.

W stosownych przypadkach termin rocznej weryfikacji, o której mowa w niniejszym ustępie, dostosowuje się do procedury wnioskowania o finansowanie określonej w art. 13, aby umożliwić rejestrowi i urzędnikowi zatwierdzającemu koordynację i wymianę niezbędnych informacji.

2.           Na wniosek jednej czwartej swoich członków, reprezentujących co najmniej trzy grupy polityczne w Parlamencie Europejskim, Parlament Europejski decyduje większością głosów swoich członków, czy europejska partia polityczna nadal spełnia warunek określony w art. 3 ust. 1 lit. c), a europejska fundacja polityczna – warunek z art. 3 ust. 2 lit. c).

Przed podjęciem decyzji Parlament Europejski wysłuchuje przedstawicieli danej europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej i zwraca się do komitetu złożonego z niezależnych wybitnych osobistości o wydanie opinii na ten temat w rozsądnym czasie.

Komitet ten składa się z trzech członków; Parlament Europejski, Rada i Komisja wyznaczają po jednym członku w ciągu sześciu miesięcy od zakończenia pierwszej po wyborach do Parlamentu Europejskiego sesji Parlamentu Europejskiego. Sekretariat i finansowanie komitetu zapewnia Parlament Europejski.

3.           Każda osoba fizyczna lub prawna może w każdej chwili wystąpić z uzasadnionym wnioskiem do Parlamentu Europejskiego o sprawdzenie, czy nadal spełnione są jeden lub kilka warunków i wymogów, o których mowa w ust. 1. Naruszenie przez europejską partię polityczną, w tym jej członków, lub europejską fundację polityczną wartości, na których opiera się Unia, można ustalić jedynie zgodnie z ust. 2.

4.           Jeśli Parlament Europejski stwierdza, że którykolwiek z warunków lub wymogów, o których mowa w ust. 1, przestaje być spełniony, zastosowanie mają przepisy art. 11 lub art. 22 lub obu tych artykułów, z uwzględnieniem przepisów art. 23.

5.           Europejska fundacja polityczna automatycznie traci swój status w przypadku gdy europejska partia polityczna, z którą jest ona powiązana, jest usuwana z rejestru. Właściwy urzędnik zatwierdzający ogranicza kwotę wkładu lub dotacji lub rozwiązuje umowę lub decyzję o przyznaniu wkładu lub udzieleniu dotacji w ramach finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia oraz przystępuje do odzyskania kwot nienależnie wypłaconych na mocy takiej umowy lub decyzji o przyznaniu wkładu lub udzieleniu dotacji oraz wszelkiego finansowania Unii, niewykorzystanego w dniu przyjęcia decyzji na podstawie art. 11.

Rozdział iii Status prawny europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych

Artykuł 8 Osobowość prawna

Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne posiadają osobowość prawną nabywaną w dniu, w którym wpisywane są do rejestru zgodnie z art. 6.

Artykuł 9 Uznanie prawne i zdolność prawna

Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne mają pełne uznanie prawne i pełną zdolność prawną we wszystkich państwach członkowskich.

Artykuł 10 Prawo właściwe

1.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne podlegają przepisom niniejszego rozporządzenia oraz, w przypadkach gdy wyraźnie upoważnia do tego niniejsze rozporządzenie, postanowieniom swoich statutów.

2.           W odniesieniu do kwestii nieuregulowanych niniejszym rozporządzeniem lub, w przypadku gdy są one w nim uregulowane częściowo, w odniesieniu do tych aspektów, których ono nie obejmuje, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne podlegają krajowym przepisom prawa państwa członkowskiego, w którym znajduje się ich siedziba, mającym zastosowanie do formy prawnej wskazanej w statutach partii lub fundacji. Działania prowadzone przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne w innych państwach członkowskich podlegają odnośnym krajowym przepisom tych państw członkowskich.

Artykuł 11 Utrata europejskiego statusu prawnego i likwidacja

1.           Europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna traci swój status lub zrzeka się go i przestaje posiadać europejską osobowość prawną w jednym z następujących przypadków:

a)      organ zarządzający podejmuje decyzję o likwidacji europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej,

b)      organ zarządzający podejmuje decyzję o przekształceniu europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej w podmiot prawny uznany w porządku prawnym państwa członkowskiego,

c)      europejska partia polityczna przestała spełniać wymagania określone w art. 3 ust. 1 lit. b) w wyniku zmian w jej składzie lub w następstwie wyborów do Parlamentu Europejskiego,

d)      została usunięta z rejestru na podstawie przepisów art. 22 ust. 1 lub ust. 4 lub zgodnie z art. 7 ust. 5.

2.           Parlament Europejski przyjmuje decyzję o utracie europejskiego statusu prawnego i usunięciu z rejestru.

3.           W przypadku gdy europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna znajduje się w jednej z sytuacji przewidzianych w ust. 1 lit. a), b) lub c), wycofuje się wszelkie obowiązujące decyzje dotyczące finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia i rozwiązuje się wszelkie obowiązujące umowy dotyczące takiego finansowania, a wszelkie niewykorzystane środki z finansowania unijnego, w tym niewykorzystane środki unijne z poprzednich lat, podlegają zwrotowi.

4.           Postępowanie likwidacyjne, postępowanie upadłościowe, zaprzestanie płatności i podobne postępowania regulowane są przepisami prawnymi mającymi zastosowanie do formy prawnej, o której mowa w statutach europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej, w państwie członkowskim, w którym mają one swoją siedzibę.

Rozdział iv Przepisy dotyczące finansowania

Artykuł 12 Warunki finansowania

1.           Europejska partia polityczna zarejestrowana zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, która reprezentowana jest w Parlamencie Europejskim przez co najmniej jednego ze swych członków, i która nie znajduje się w jednej z sytuacji wykluczenia, o których mowa w art. [93] rozporządzenia finansowego, może ubiegać się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, zgodnie z warunkami określonymi przez Parlament Europejski w zaproszeniu do [składania wniosków o wkład].

2.           Europejska fundacja polityczna, powiązana z europejską partią polityczną kwalifikującą się do ubiegania się o finansowanie na podstawie ust. 1, zarejestrowana zgodnie z warunkami i procedurami określonymi w niniejszym rozporządzeniu i nie znajdująca się w jednej z sytuacji wykluczenia, o których mowa w art. [93] rozporządzenia finansowego, może ubiegać się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej, zgodnie z warunkami określonymi przez Parlament Europejski w zaproszeniu do składania wniosków.

3.           Do celów ustalania kwalifikowalności do ubiegania się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej zgodnie z ust. 1 i art. 3 ust. 1 lit. b) oraz do celów stosowania przepisów art. 14 ust. 1, członka Parlamentu Europejskiego uznaje się za członka tylko jednej europejskiej partii politycznej, która, w stosownych przypadkach, jest partią, z którą jego krajowa lub regionalna partia polityczna jest powiązana w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków.

4.           Wkłady finansowe lub dotacje z budżetu ogólnego Unii Europejskiej nie mogą przekroczyć 90% rocznych, podlegających zwrotowi wydatków europejskiej partii politycznej i 95% rocznych kosztów kwalifikowalnych wskazanych w budżecie europejskiej fundacji politycznej. Europejskie partie polityczne mogą wykorzystać wszelką niewykorzystaną część przyznanego wkładu UE na pokrycie podlegających zwrotowi wydatków w ciągu następnych dwóch lat budżetowych od jego przyznania. Kwoty niewykorzystane po upływie tych dwóch lat budżetowych podlegają zwrotowi zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

Artykuł 13 Wniosek o finansowanie

1.           W celu otrzymania finansowania z budżetu ogólnego Unii Europejskiej europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, która spełnia warunki określone w art. 12 ust. 1 lub ust. 2, co roku składa wniosek do Parlamentu Europejskiego w następstwie zaproszenia do [składania wniosków o wkład] lub składania wniosków.

2.           W chwili składania wniosku europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne muszą spełniać wymogi wyszczególnione w art. 19 oraz, od dnia złożenia wniosku do końca roku budżetowego objętego [wkładem] lub dotacją, pozostać zarejestrowane w rejestrze i nie podlegać żadnym sankcjom przewidzianym w art. 22.

3.           Europejska fundacja polityczna załącza do wniosku swój roczny program prac.

4.           Właściwy urzędnik zatwierdzający przyjmuje decyzję w ciągu trzech miesięcy od dnia zamknięcia zaproszenia do [składania wniosków o wkład] lub zaproszenia do składania wniosków, oraz zatwierdza odnośne środki i zarządza nimi, zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

5.           Europejska fundacja polityczna może ubiegać się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej jedynie za pośrednictwem europejskiej partii politycznej, z którą jest powiązana.

Artykuł 14 Kryteria przyznawania i podział finansowania

1.           Odnośne środki dostępne dla europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, którym przyznano [wkłady] lub dotacje zgodnie z art. 13, są rozdzielane co roku według następującego klucza:

– 15 % jest dzielone w równych częściach,

– 85% jest dzielone między europejskie partie polityczne będące beneficjentami proporcjonalnie do liczby członków wybranych do Parlamentu Europejskiego.

Ten sam klucz podziału stosowany jest przy przyznawaniu finansowania europejskim fundacjom politycznym, na podstawie ich powiązania z europejskimi partiami politycznymi.

2.           Podział, o którym mowa w ust. 1, dokonywany jest na podstawie liczby członków wybranych do Parlamentu Europejskiego, którzy są członkami wnioskującej europejskiej partii politycznej w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków, z uwzględnieniem przepisów art. 12 ust. 3.

Po tym terminie jakiekolwiek zmiany tej liczby nie mają wpływu na odnośny poziom finansowania europejskich partii politycznych lub europejskich fundacji politycznych. Pozostaje to bez uszczerbku dla wymogu określonego w art. 12 ust. 1, zgodnie z którym europejską partię polityczną reprezentuje w Parlamencie Europejskim przynajmniej jeden z jej członków.

Artykuł 15 Darowizny i wkłady

1.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne mogą przyjmować darowizny od osób fizycznych lub prawnych, których wartość nie przekracza 25 000 EUR rocznie i na darczyńcę, bez uszczerbku dla przepisów ust. 5.

2.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, w momencie składania swoich rocznych sprawozdań finansowych w Parlamencie Europejskim zgodnie z art. 19, przekazują także wykaz wszystkich darczyńców wraz z odnośnymi darowiznami, wskazując zarówno charakter, jak i wartość poszczególnych darowizn. Niniejszy ustęp ma zastosowanie również do wkładów członków, o których mowa w ust. 7 i 8.

3.           Darowizny, jakie europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne otrzymują w okresie sześciu miesięcy przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, są co tydzień zgłaszane Parlamentowi Europejskiemu na piśmie i zgodnie z przepisami ust. 2.

4.           Pojedyncze darowizny, których wartość przekracza 12 000 EUR, przyjęte przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, są niezwłocznie zgłaszane Parlamentowi Europejskiemu na piśmie i zgodnie z przepisami ust. 2.

5.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne nie przyjmują:

a)      anonimowych darowizn lub wkładów,

b)      darowizn pochodzących z budżetów grup politycznych w Parlamencie Europejskim;

c)      darowizn od przedsiębiorstw, na które organy publiczne mogą wywierać bezpośrednio lub pośrednio dominujący wpływ z tytułu własności, udziału finansowego lub zasad, które nimi rządzą;

d)      darowizn od organów publicznych z państw trzecich, w tym od przedsiębiorstw, na które organy publiczne mogą wywierać bezpośrednio lub pośrednio dominujący wpływ z tytułu własności, udziału finansowego lub zasad, które nimi rządzą.

6.           Wszelkie dotacje, które nie są dozwolone na mocy niniejszego rozporządzenia, w ciągu 30 dni od dnia otrzymania przez europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną:

– zwracane są darczyńcy lub osobie występującej w jego imieniu, lub

– w przypadku gdy zwrot jest niemożliwy – zgłaszane są Parlamentowi Europejskiemu. Urzędnik zatwierdzający przystępuje do sporządzenia nakazu odzyskania środków i zezwolenia na ich odzyskanie zgodnie z przepisami art. [71] i [72] rozporządzenia finansowego. Środki zapisywane są jako dochody ogólne w sekcji budżetu dotyczącej Parlamentu Europejskiego.

7.           Dopuszcza się przekazywanie składek na rzecz europejskiej partii politycznej przez jej członków. Składki te nie przekraczają 40% rocznego budżetu europejskiej partii politycznej.

8.           Dopuszcza się przekazywanie wkładów na rzecz europejskiej fundacji politycznej przez jej członków oraz europejskie partie polityczne. Wkłady te nie przekraczają 40% rocznego budżetu europejskiej fundacji politycznej i nie mogą pochodzić ze środków, które europejska partia polityczna otrzymała na mocy niniejszego rozporządzenia z budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Ciężar dowodu spoczywa na zainteresowanej europejskiej partii politycznej, która wyraźnie wskazuje w swoich rachunkach pochodzenie środków wykorzystywanych do finansowania powiązanej z nią europejskiej fundacji politycznej.

Artykuł 16 Niedyskryminujące traktowanie pod względem podatkowym darowizn i darczyńców

1.           Każda europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, która otrzymuje darowiznę w obrębie granic państwa lub spoza nich, traktowana jest w taki sam sposób pod względem podatkowym, jak ma to miejsce w przypadku darowizn na rzecz partii politycznej lub fundacji politycznej, które mają swoją siedzibę w tym państwie członkowskim.

2.           Każda osoba fizyczna lub prawna przekazująca darowiznę na rzecz europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej w obrębie granic państwa lub spoza nich, traktowana jest w taki sam sposób pod względem podatkowym, jak ma to miejsce w przypadku darowizn na rzecz partii politycznej lub fundacji politycznej, które mają swoją siedzibę w państwie członkowskim, w którym darczyńca jest rezydentem do celów podatkowych.

3.           Do celów ust. 1 i 2 europejską partię polityczną i europejską fundację polityczną uznaje się za równoważną odpowiednio partii politycznej i fundacji politycznej utworzonym zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego.

Artykuł 17 Finansowanie kampanii w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego

1.           Finansowanie europejskich partii politycznych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej lub jakiegokolwiek innego źródła może być wykorzystywane do finansowania kampanii prowadzonych przez europejskie partie polityczne w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego, w których uczestniczą one zgodnie z wymogiem określonym w art. 3 ust. 1 lit. d).

Zgodnie z art. 8 Aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich[19], finansowanie i ograniczanie wydatków wyborczych dla wszystkich partii i kandydatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego określają przepisy krajowe poszczególnych państw członkowskich.

2.           Wydatki związane z kampaniami prowadzonymi w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego są wyraźnie oznaczone jako takie przez europejskie partie polityczne w ich rocznych sprawozdaniach finansowych.

3.           W kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego europejskie partie polityczne podejmują wszelkie stosowne środki w celu poinformowania obywateli Unii o powiązaniach między krajowymi partiami politycznymi i kandydatami a europejskimi partiami politycznymi.

Artykuł 18 Zakaz finansowania

1.           Finansowania europejskich partii politycznych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej lub z jakiegokolwiek innego źródła nie wykorzystuje się do bezpośredniego lub pośredniego finansowania wyborów krajowych, regionalnych lub lokalnych ani innych partii politycznych, w szczególności krajowych partii politycznych lub kandydatów.

2.           Finansowania europejskich fundacji politycznych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej lub z jakiegokolwiek innego źródła nie wykorzystuje się do żadnych innych celów niż finansowanie ich zadań określonych w art. 2 pkt 4) oraz pokrycie wydatków bezpośrednio związanych z celami określonymi w ich statucie zgodnie z art. 5. Nie wykorzystuje się go zwłaszcza do bezpośredniego lub pośredniego finansowania wyborów europejskich, krajowych, regionalnych lub lokalnych, partii politycznych, kandydatów ani fundacji.

3.           Finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej lub z jakiegokolwiek innego źródła nie wykorzystuje się do finansowania krajowych, regionalnych lub lokalnych kampanii referendalnych.

Rozdział V Kontrola i przejrzystość

Artykuł 19 Rachunki i obowiązki w zakresie sprawozdawczości

1.           Nie później niż sześć miesięcy od końca roku budżetowego europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne przekazują do rejestru i właściwych organów krajowych w państwach członkowskich:

a)      swoje roczne sprawozdania finansowe i towarzyszące im informacje dodatkowe uwzględniające dochody i wydatki oraz aktywa i zobowiązania na początku i końcu roku budżetowego, zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwie członkowskim, w którym mają one swoją siedzibę,

b)      sprawozdanie z audytu zewnętrznego rocznych sprawozdań finansowych, dotyczące zarówno wiarygodności tych sprawozdań, jak i legalności i prawidłowości figurujących w nich dochodów i wydatków, sporządzone przez niezależny organ lub eksperta, uprawnionych do badania sprawozdań finansowych na mocy przepisów prawa obowiązujących w państwie członkowskim, w którym mają one swoją siedzibę,

c)      wykaz darczyńców wraz z odnośnymi darowiznami zgłoszonymi zgodnie z art. 15 ust. 2, 3 i 4.

2.           Jeżeli wydatki są realizowane przez europejskie partie polityczne wspólnie z krajowymi partiami politycznymi lub przez europejskie fundacje polityczne wspólnie z krajowymi fundacjami politycznymi, oraz z innymi organizacjami, dowody wydatków poniesionych przez europejskie partie polityczne lub europejskie fundacje polityczne bezpośrednio lub za pośrednictwem tych osób trzecich są uwzględniane w rocznych sprawozdaniach finansowych, o których mowa w ust. 1.

3.           Informacje, o których mowa w ust. 1, publikowane są zgodnie z art. 24.

Artykuł 20 Wykonanie i kontrola

1.           Środki na finansowanie europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych są określane w ramach rocznej procedury budżetowej i wykonywane zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

Warunki [wkładów] i dotacji określane są przez urzędnika zatwierdzającego w zaproszeniu do [składania wniosków o wkład] i zaproszeniu do składania wniosków.

2.           Kontrola finansowania otrzymanego z budżetu ogólnego Unii Europejskiej przeprowadzana jest zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

Kontrola jest również przeprowadzana na podstawie rocznego poświadczenia przez zewnętrzny i niezależny organ kontrolny, jak przewidziano w art. 19 ust. 1.

3.           Właściwe organy krajowe państwa członkowskiego, w którym europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne mają swoją siedzibę, zgodnie z art. 10 ust. 2 sprawują kontrolę nad finansowaniem pochodzącym ze źródeł innych niż budżet Unii Europejskiej oraz wszystkimi wydatkami. Taka kontrola sprawowana jest we współpracy z Parlamentem Europejskim i właściwymi organami krajowymi w innych państwach członkowskich.

Organy krajowe i Parlament Europejski uzgadniają praktyczne ustalenia na potrzeby wymiany informacji dotyczących europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych.

4.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne otrzymujące finansowanie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem na wniosek Trybunału Obrachunkowego dostarczają mu każdy dokument lub informację, jakiej potrzebuje on do wykonywania swoich zadań.

5.           Decyzje lub umowy o [przyznaniu wkładu] i udzieleniu dotacji wyraźnie stanowią, że Parlament Europejski i Trybunał Obrachunkowy mają uprawnienia do audytu, na podstawie dokumentacji i na miejscu, europejskiej partii politycznej, która otrzymała [wkład] lub europejskiej fundacji politycznej, która otrzymała dotację z budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

6.           Trybunał Obrachunkowy i urzędnik zatwierdzający lub jakikolwiek inny organ zewnętrzny zatwierdzony przez urzędnika zatwierdzającego mogą przeprowadzać niezbędne kontrole i weryfikacje na miejscu w celu skontrolowania legalności wydatków i należytego wdrażania przepisów decyzji lub umowy o [przyznaniu wkładu] i udzieleniu dotacji, a w przypadku europejskiej fundacji politycznej – właściwego wykonania programu prac. Beneficjent dostarcza wszelkie dokumenty i informacje niezbędne do realizacji tego zadania.

7.           Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może przeprowadzać dochodzenia, w tym kontrole i inspekcje na miejscu, zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 maja 1999 r. dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF)[20] i w rozporządzeniu Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami[21], w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, które wywierają wpływ na interesy finansowe Unii w związku z [wkładami] lub dotacjami na mocy niniejszego rozporządzenia. W stosownych przypadkach ustalenia mogą pociągnąć za sobą wydanie przez Parlament Europejski decyzji o odzyskaniu środków.

Artykuł 21 Pomoc techniczna

Wszelka pomoc techniczna Parlamentu Europejskiego dla europejskich partii politycznych opiera się na zasadzie równego traktowania. Pomoc jest przyznawana na warunkach, które są nie mniej korzystne niż te stosowane wobec innych organizacji i stowarzyszeń zewnętrznych, którym mogą być zapewnione podobne udogodnienia, jest ona fakturowana i otrzymywana jest za nią zapłata.

Zgodnie z art. 24, w ciągu trzech miesięcy od końca roku budżetowego, Parlament Europejski publikuje w rocznym sprawozdaniu szczegóły pomocy technicznej udzielanej poszczególnym europejskim partiom politycznym.

Artykuł 22 Sankcje

1.           Jeśli Parlament Europejski stwierdza, zgodnie z art. 7 ust. 2, że europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna naruszyła wartości, na których opiera się Unia, lub że wydano w stosunku do niej prawomocny wyrok za nielegalną działalność naruszającą interesy finansowe Unii, zdefiniowaną w art. [93 ust. 1 lit. e)] rozporządzenia finansowego, lub że europejska partia polityczna nie przestrzegała minimalnych zasad demokracji wewnętrznej, wymaganych w art. 4 ust. 2, taka europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna może zostać usunięta z rejestru, utracić swój status zgodnie z art. 11, wszelkie obowiązujące decyzje dotyczące finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia mogą zostać wycofane, wszelkie obowiązujące umowy dotyczące takiego finansowania rozwiązane, a wszelkie środki unijne, w tym niewykorzystane środki unijne z poprzednich lat, podlegać mogą zwrotowi.

2.           Parlament Europejski nakłada na europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną grzywnę według ustalonej przez siebie skali:

a)      w przypadku niespełnienia któregokolwiek z warunków i wymogów określonych w art. 3, 4 i 5, która to sytuacja nie została uwzględniona w ust. 1 i która nie jest wynikiem zmian w składzie europejskiej partii politycznej lub wyborów do Parlamentu Europejskiego,

b)      w przypadku niedopełnienia wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 6 ust. 6 i 7, lub jeśli Parlament Europejski stwierdza, że europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna kiedykolwiek celowo przekazała nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje,

c)      jeśli którykolwiek z organów uprawnionych na mocy niniejszego rozporządzenia do przeprowadzania audytu lub kontroli beneficjentów finansowania z budżetu ogólnego Unii Europejskiego stwierdza nieprawidłowości w rocznych sprawozdaniach finansowych,

d)      w przypadku nieprzekazania do Parlamentu Europejskiego wykazu darczyńców wraz z odnośnymi darowiznami zgodnie z art. 15 ust. 2 lub niezgłoszenia darowizn zgodnie z art. 15 ust. 3 i 4,

e)      jeśli europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna przyjęły darowizny, które nie są dozwolone zgodnie z art. 15 ust. 5, lub nie zgłosiły takich darowizn, jak wymaga tego art. 15 ust. 6.

3.           Ustalając wysokość grzywny nakładanej na europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną na podstawie ust. 2, Parlament Europejski uwzględnia wagę, czas trwania oraz, w stosownych przypadkach, powtarzalność naruszenia, upływ czasu, umyślność bądź stopień zaniedbania oraz wszelkie środki podjęte w celu przestrzegania warunków i wymogów niniejszego rozporządzenia. Grzywna musi być skuteczna i odstraszająca i nie może przekraczać 10% rocznego budżetu danej europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej w roku, w którym sankcja została nałożona.

4.           Europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, która w następstwie naruszenia opisanego w ust. 2 lit. a) nie wprowadza środków wymaganych przez Parlament Europejski w celu zaradzenia sytuacji, mimo że dano jej taką możliwość na podstawie art. 23, może zostać usunięta z rejestru i utracić swój status zgodnie z art. 11, wszelkie obowiązujące decyzje dotyczące finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia mogą zostać wycofane, wszelkie obowiązujące umowy dotyczące takiego finansowania rozwiązane, a wszelkie środki unijne, w tym niewykorzystane środki unijne z poprzednich lat, podlegać mogą zwrotowi.

5.           Europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, na którą nałożono sankcję w związku z naruszeniami wymienionymi w ust. 2, przestaje spełniać wymogi art. 13 ust. 2. W związku z tym właściwy urzędnik zatwierdzający ogranicza kwotę wkładu lub dotacji lub rozwiązuje umowę lub decyzję o przyznaniu wkładu lub udzieleniu dotacji w ramach finansowania unijnego przyznanego na mocy niniejszego rozporządzenia oraz przystępuje do odzyskania kwot nienależnie wypłaconych na mocy takiej umowy lub decyzji o przyznaniu wkładu lub udzieleniu dotacji, w tym wszelkich niewykorzystanych środków unijnych z poprzednich lat.

6.           Europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna może ponadto zostać wyłączona z finansowania przez okres do pięciu lat w przypadku poważnego uchybienia zawodowego, stwierdzonego przez właściwego urzędnika zatwierdzającego zgodnie z art. [93 ust. 1 lit. c)] rozporządzenia finansowego.

7.           Sankcje nałożone na podstawie niniejszego artykułu stosują się do wszystkich europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, niezależnie od tego, czy otrzymują one finansowanie unijne. Właściwy urzędnik zatwierdzający może nałożyć sankcje administracyjne lub finansowe zgodnie z art. [96 ust. 2] rozporządzenia finansowego i art. [145] przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia na jakąkolwiek europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną, która znajduje się w jednej z sytuacji, o których mowa w art. [96 ust. 1] rozporządzenia finansowego, nie uwzględnionych w powyższych akapitach.

Artykuł 23 Przesłuchania i środki naprawcze

1.           Przed podjęciem ostatecznej decyzji dotyczącej którejkolwiek z sankcji wymienionych w art. 22 Parlament Europejski umożliwia europejskim partiom politycznym lub europejskim fundacjom politycznym przedstawienie swoich uwag, a w stosownych przypadkach – wprowadzenie niezbędnych środków w celu zaradzenia sytuacji w rozsądnym czasie.

2.           Jeśli Parlament Europejski uzna to za konieczne, może wysłuchać inne osoby fizyczne lub prawne, w tym skarżących, o których mowa w art. 7 ust. 3.

Rozdział VI Przepisy końcowe

Artykuł 24 Przejrzystość

1.           Rejestr publikuje na utworzonej w tym celu stronie internetowej następujące informacje:

a)           nazwy i statuty wszystkich zarejestrowanych europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych wraz z dokumentami przedłożonymi jako część wniosku o rejestrację zgodnie z art. 6 ust. 3, najpóźniej cztery tygodnie od dnia przyjęcia przez Parlament Europejski swojej decyzji, a po tym terminie, wszelkie zmiany zgłoszone Parlamentowi Europejskiemu na podstawie art. 6 ust. 6 i 7,

b)           wykaz wniosków, które nie zostały zatwierdzone, wraz z dokumentami przedłożonymi jako część wniosku o rejestrację zgodnie z art. 6 ust. 3 oraz uzasadnienie ich odrzucenia, najpóźniej cztery tygodnie od dnia przyjęcia przez Parlament Europejski swojej decyzji,

c)           sprawozdanie roczne zawierające tabelę kwot przekazanych poszczególnym europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym za każdy rok budżetowy, w którym otrzymano [wkłady] lub wypłacono dotacje z budżetu ogólnego Unii Europejskiej,

d)           roczne sprawozdania finansowe i sprawozdania z audytu zewnętrznego, o których mowa w art. 19 ust. 1 oraz, w przypadku europejskich fundacji politycznych, sprawozdania końcowe z wykonania programów prac,

e)           nazwy/nazwiska darczyńców wraz z odnośnymi darowiznami, zgłoszone przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne zgodnie z art. 15 ust. 2, 3 i 4, z wyjątkiem darowizn od osób fizycznych, których wartość nie przekracza 1000 EUR rocznie i na darczyńcę, które zgłaszane są jako „drobne darowizny”,

f)            wkłady, o których mowa w art. 15 ust. 7 i 8, zgłoszone przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne zgodnie z art. 15 ust. 2, w tym również tożsamość członków, którzy dokonali wkładów, z wyjątkiem wkładów pochodzących od osób fizycznych, których wartość nie przekracza 1000 EUR rocznie na członka, które zgłasza się jako „drobne wkłady”,

g)           szczegółowe informacje na temat wszelkich ostatecznych decyzji podjętych przez Parlament Europejski na podstawie art. 22 oraz uzasadnienie takich decyzji, w tym, w stosownych przypadkach, opinie przyjęte przez komitet niezależnych wybitnych osobistości zgodnie z art. 7 ust. 2, z należytym uwzględnieniem przepisów rozporządzenia (WE) nr 45/2001,

h)           pomoc techniczna udzielana europejskim partiom politycznym zgodnie z art. 21,

i)            przepisy dotyczące wykonania niniejszego rozporządzenia, o których mowa w art. 28,

j)            sprawozdanie Parlamentu Europejskiego z oceny stosowania niniejszego rozporządzenia oraz finansowanych działań, o którym mowa w art. 27.

2.           Na podstawie listy członków europejskiej partii politycznej, załączanej do statutu partii zgodnie z art. 4 ust. 2 i aktualizowanej zgodnie z art. 6 ust. 7, Parlament Europejski publikuje całkowitą liczbę członków, tożsamość osób prawnych będących członkami oraz nazwiska osób fizycznych, które udzieliły wyraźnej pisemnej zgody na ich publikację. Europejskie partie polityczne automatycznie wymagają takiej zgody od wszystkich osób fizycznych będących członkami.

3.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne zapewniają potencjalnym członkom i darczyńcom informacje wymagane w art. 10 dyrektywy 95/46/WE w formie publicznie dostępnego oświadczenia o ochronie prywatności i informują ich, że ich dane osobowe mogą być podawane do wiadomości publicznej i przetwarzane do celów audytu i kontroli przez Parlament Europejski, OLAF, Trybunał Obrachunkowy, właściwe organy krajowe oraz organy zewnętrzne lub ekspertów zewnętrznych zatwierdzonych przez te jednostki. W zastosowaniu art. 11 rozporządzenia (WE) 45/2001 Parlament Europejski uwzględnia te same informacje w zaproszeniach do [składania wniosków o wkład] lub składania wniosków, o których mowa w art. 13 ust. 1.

Artykuł 25 Ochrona danych osobowych

1.           Przetwarzając dane osobowe na mocy niniejszego rozporządzenia, Parlament Europejski i komitet, o którym mowa w art. 7 ust. 2, przestrzegają przepisów rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Do celów przetwarzania danych osobowych uznaje się ich za administratorów danych zgodnie z art. 2 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

2.           Przetwarzając dane osobowe na mocy niniejszego rozporządzenia, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, organy krajowe odpowiedzialne za sprawowanie kontroli nad aspektami związanymi z finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych zgodnie z art. 20 ust. 3, oraz niezależne organy lub eksperci, uprawnieni do badania sprawozdań finansowych zgodnie z art. 19 ust. 1, przestrzegają przepisów dyrektywy 95/46/WE oraz przepisów krajowych przyjętych na mocy tej dyrektywy. Do celów przetwarzania danych osobowych uznaje się ich za administratorów danych zgodnie z art. 2 lit. d) dyrektywy 95/46/WE.

3.           Parlament Europejski i komitet, o którym mowa w art. 7 ust. 2, dopilnowują, aby dane osobowe gromadzone przez nich na podstawie niniejszego rozporządzenia nie były wykorzystywane do żadnych innych celów niż zagwarantowanie legalności, prawidłowości i przejrzystości finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz składu europejskich partii politycznych. Niszczą oni te dane osobowe nie później niż 24 miesiące po dniu publikacji odnośnych elementów zgodnie z art. 24.

4.           Właściwe organy krajowe i niezależne organy lub eksperci uprawnieni do badania sprawozdań finansowych wykorzystują dane osobowe, które otrzymali, wyłącznie w celu sprawowania kontroli nad finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych. Niszczą oni te dane osobowe zgodnie ze stosownymi przepisami prawa krajowego po przekazaniu ich Parlamentowi Europejskiemu na podstawie art. 20 ust. 3.

5.           Dane osobowe mogą być przechowywane po upływie terminów wskazanych w ust. 3 lub przewidzianych w stosownych przepisach prawa krajowego, o których mowa w ust. 4, jeżeli jest to konieczne do celów postępowania sądowego lub administracyjnego związanego z finansowaniem europejskich partii politycznych lub europejskich fundacji politycznych lub składu europejskich partii politycznych. Wszystkie takie dane osobowe niszczone są nie później niż tydzień po zakończeniu wymienionych postępowań w drodze orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie lub po zakończeniu lub rozstrzygnięciu audytów, odwołań, sporów lub roszczeń.

6.           Administratorzy danych, o których mowa w ust. 1 i 2, wprowadzają w życie właściwe środki techniczne i organizacyjne w celu ochrony danych osobowych przed ich przypadkowym lub bezprawnym zniszczeniem lub przypadkową utratą, zmianą, nieuprawnionym ujawnieniem lub udostępnieniem, w szczególności w przypadku gdy przetwarzanie takich danych obejmuje ich przesyłanie za pomocą sieci, oraz przed wszystkimi innymi bezprawnymi formami przetwarzania.

7.           Europejski Inspektor Ochrony Danych jest odpowiedzialny za monitorowanie i zapewnienie, aby przetwarzając dane osobowe na podstawie niniejszego rozporządzenia, Parlament Europejski i komitet, o którym mowa w art. 7 ust. 2, przestrzegały i chroniły podstawowe prawa i wolności osób fizycznych. Bez uszczerbku dla jakiegokolwiek środka sądowego, każda osoba, której dane dotyczą, może wnieść skargę do Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, jeżeli uważa, że jej prawo do ochrony danych osobowych zostało naruszone w wyniku przetwarzania tych danych przez Parlament Europejski lub komitet.

8.           Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, właściwe organy krajowe oraz niezależne organy lub eksperci, uprawnieni do badania sprawozdań finansowych na podstawie niniejszego rozporządzenia, ponoszą odpowiedzialność za wszelkie szkody, które spowodują, przetwarzając dane osobowe na podstawie niniejszego rozporządzenia, zgodnie ze stosownymi przepisami prawa krajowego. Państwa członkowskie dopilnowują, aby organy te podlegały skutecznym, proporcjonalnym i odstraszającym sankcjom za naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, dyrektywy 95/46/WE oraz krajowych przepisów przyjętych na mocy tej dyrektywy, a zwłaszcza za wykorzystanie danych osobowych w sposób stanowiący nadużycie.

Artykuł 26 Prawo do odwołania

1.           Parlament Europejski ustanawia administracyjne procedury odwoławcze w odniesieniu do wszelkich decyzji związanych z rejestracją statutu, finansowaniem lub sankcjami.

2.           Administracyjne procedury odwoławcze nie mają skutku zawieszającego. Parlament Europejski może jednak zawiesić wykonanie jakiejkolwiek przyjętej przez siebie decyzji, jeśli uzna, że wymagają tego okoliczności.

3.           Decyzje przyjęte na podstawie niniejszego rozporządzenia mogą być przedmiotem postępowania sądowego przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zgodnie z odnośnymi przepisami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Artykuł 27 Ocena

Parlament Europejski opublikuje do dnia 1 lipca trzeciego roku następującego po wyborach do Parlamentu Europejskiego sprawozdanie na temat stosowania niniejszego rozporządzenia i finansowanych działań. W stosownych przypadkach sprawozdanie zawierać będzie ewentualne zmiany, jakie należy wprowadzić w statutach i systemach finansowania.

Artykuł 28 Przepisy wykonawcze

Parlament Europejski przyjmuje decyzję ustanawiającą zasady i procedury wykonywania niniejszego rozporządzenia, w tym dotyczące tworzenia rejestru.

Artykuł 29 Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 2004/2003 traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 30 Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 lipca 2013 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego           W imieniu Rady

Przewodniczący                                             Przewodniczący

[1]               Dz.U. L 297 z 15.11.2003, s. 1.

[2]               Dz.U. L 343 z 27.12.2007, s. 5.

[3]               Sprawozdanie Sekretarza Generalnego w sprawie finansowania partii na poziomie europejskim na podstawie art. 15 decyzji Prezydium Parlamentu Europejskiego z dnia 29 marca 2004 r. ustanawiającej przepisy wykonawcze rozporządzenia (WE) nr 2004/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim oraz zasad dotyczących ich finansowania – 18 października 2010.

[4]               A7-0062/2011

[5]               Artykuł 12 ma następujące brzmienie: „Parlament Europejski opublikuje do dnia 15 lutego 2011 r. sprawozdanie na temat stosowania niniejszego rozporządzenia, jak również finansowanych działań. W sprawozdaniu wskazane zostaną, w stosownych przypadkach, ewentualne zmiany, które należy wprowadzić do systemu finansowania.”

[6]               COM (2012) 35 final.

[7]               Obecnie rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (Dz.U. 248, 16.9.2002 s. 1). Rozporządzenie zostanie zastąpione nowym rozporządzeniem finansowym, które powinno wejść w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

[8]               Deklaracja nr 11 załączona do Traktatu z Nicei: „Konferencja przypomina, że postanowienia art. 191 nie powodują ani przeniesienia kompetencji na Wspólnotę Europejską, ani uszczerbku dla stosowania odpowiednich krajowych przepisów konstytucyjnych. Finansowanie partii politycznych na szczeblu europejskim pochodzące z budżetu Wspólnoty nie może być wykorzystywane do bezpośredniego lub pośredniego finansowania partii politycznych na szczeblu krajowym. Postanowienia dotyczące finansowania partii politycznych stosuje się na tej samej zasadzie do wszystkich sił politycznych reprezentowanych w Parlamencie Europejskim.”

[9]               Dz.U. C z […], s. […].

[10]             Dz.U. C z […], s. […].

[11]             Dz.U. C z […], s. […].

[12]             Dz.U. C z […], s. […].

[13]             Dz.U. L 297 z 15.11.2003, s. 1.

[14]             Dz.U. C z […], s. […].

[15]             Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1.

[16]             Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.

[17]             Dz.U. L 248 z 16.9.2002, s. 1. Odniesienie należy zaktualizować po formalnym przyjęciu i publikacji nowego rozporządzenia finansowego.

[18]             W dniu przyjęcia niniejszego wniosku kolegium komisarzy przyjmie także dokument roboczy Komisji dotyczący wniosku w sprawie zmiany rozporządzenia finansowego poprzez wprowadzenie nowego tytułu dotyczącego finansowania europejskich partii politycznych w drodze wkładów. Wprowadzenie „wkładów” na rzecz europejskich partii politycznych zostanie potwierdzone po przyjęciu tego wniosku przez współustawodawców.

[19]             Dz.U. L 278 z 08.10.1976, s. 5.

[20]             Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 1.

[21]             Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2.