Wprowadzenie

Decyzja Rady 2003/77/WE z dnia 1 lutego 2003 r. ustanawia wieloletnie wytyczne finansowe dotyczące zarządzania aktywami EWWiS w likwidacji i, po zakończeniu likwidacji, Majątkiem Funduszu Badawczego Węgla i Stali (wytyczne finansowe)[1].

Art. 2 wspomnianej decyzji Rady stanowi, że co pięć lat Komisja ponownie ocenia działanie i skuteczność wytycznych finansowych i proponuje wszelkie stosowne zmiany.

W wyniku pierwszego przeglądu przeprowadzonego w 2007 r. decyzja Rady została zmieniona w dniu 15 września 2008 r. (zob. decyzja Rady 2008/750/WE[2]). Zmiany miały w znacznej mierze charakter techniczny, a dokładniej rzecz biorąc, dotyczyły sprecyzowania niektórych definicji, mianowicie pojęcia zapadalności obligacji, w którym wprowadzono uściślenie w celu uwzględnienia definicji stosowanej w przypadku papierów wartościowych zabezpieczonych aktywami (ABS), a także definicji papierów wartościowych emitowanych przez rząd lub gwarantowanych przez rząd oraz definicji dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez banki. Zasady przeprowadzania operacji sprzedaży i odkupu dostosowano do standardów rynkowych. Ponadto wyjaśniono niektóre przepisy odnoszące się do oceny wiarygodności kredytowej oraz przedłużono o sześć miesięcy maksymalne dopuszczalne terminy zapadalności w celu uwzględnienia zmieniających się prawidłowości w zakresie emisji w państwach członkowskich UE. Co więcej, zaktualizowano pewne przepisy dotyczące rachunkowości celem uwzględnienia przejścia Komisji na stosowanie uznawanych międzynarodowo standardów rachunkowości.

Niniejsze sprawozdanie stanowi ocenę działania i skuteczności wytycznych finansowych w pięcioletnim okresie 2008 – 2012.

Działanie i skuteczność wytycznych finansowych w pięcioletnim okresie 2008 – 2012

Zgodnie z decyzją Rady 2003/77/WE, zmienioną decyzją Rady 2008/750/WE, Komisja zarządza aktywami EWWiS w likwidacji tak, „aby fundusze były dostępne w razie potrzeby, a jednocześnie przynosiły nadal możliwie największy dochód, zgodnie z zasadą utrzymania wysokiego stopnia bezpieczeństwa i stabilności w długim okresie” (pkt 3 załącznika do decyzji Rady 2003/77/WE).

Pod względem realizacji tych celów wytyczne finansowe sprawdziły się w pięcioletnim okresie 2008 – 2012 pomimo trudnej sytuacji na rynku w związku ze światowym kryzysem finansowym i kryzysem zadłużeniowym.

Mimo znacznego pogorszenia się sytuacji na rynkach finansowych w odniesieniu do zarządzanych aktywów nie odnotowano żadnych przypadków niewywiązania się ze zobowiązań (stan na czerwiec 2012 r.), a stopa zwrotu z portfela była na zadowalającym poziomie. W szczególności w okresie między 1 stycznia 2008 r. a 30 czerwca 2012 r. łączna stopa zwrotu z portfela wyniosła 19,5 %, czyli średnio 4 % rocznie z portfela wysokiej jakości/niskiego ryzyka. Szczegółowe informacje na temat struktury portfela aktywów zostały zamieszczone w załączniku.

W związku z tym kapitał portfela został nie tylko utrzymany na stałym poziomie, ale nawet zwiększony. Wartość rynkowa portfela na dzień 30 czerwca 2012 r. wyniosła 1,74 mld EUR, podczas gdy na dzień 31 grudnia 2007 r. wynosiła 1,46 mld EUR.

W okresie objętym oceną do portfela wpłynęły wpłaty z nowych państw członkowskich w wysokości 152,28 mln EUR, natomiast z portfela przeznaczono łącznie 229 mln EUR na kontynuację finansowania projektów badawczych w sektorach związanych z przemysłem węgla i stali, jak przewidziano w decyzji Rady 2003/77/WE.

W okresie objętym oceną obowiązujące wytyczne finansowe zapewniły skuteczną podstawę ram ostrożnego zarządzania aktywami i ryzykiem, które są stale analizowane i dostosowywane do zmian zachodzących na rynkach finansowych oraz do standardów branżowych.

Przestrzeganie określonych przez Komisję ram zarządzania ryzykiem jest stale monitorowane przez specjalną funkcję zarządzania ryzykiem, która jest niezależna od podmiotów zarządzających aktywami i podlega bezpośrednio osobom zarządzającym wyższego szczebla.

Systemy i procedury zarządzania ryzykiem i aktywami podlegają nie tylko istniejącym ramom monitorowania i kontroli ryzyka, ale również regularnym audytom wewnętrznym i zewnętrznym. Prywatni zewnętrzni audytorzy nie zgłosili żadnych zastrzeżeń co do zarządzania funduszem i podejścia przyjętego celem radzenia sobie w warunkach kryzysu finansowego. Zarządzanie aktywami EWWiS w likwidacji jest kontrolowane nie tylko przez prywatnych zewnętrznych audytorów, ale podlega również regularnym audytom przeprowadzanym przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. Sprawozdania z tych audytów nie zawierają żadnych zaleceń dotyczących wytycznych finansowych dla zarządzania aktywami EWWiS w likwidacji.

Podsumowanie

W związku z powyższym Komisja jest zdania, że nie ma potrzeby zmiany istniejących wytycznych finansowych. W połączeniu z określonymi przez Komisję ramowymi zasadami zarządzania ryzykiem, które są stale analizowane i dostosowywane w miarę potrzeb, w okresie objętym przeglądem istniejące wytyczne finansowe działały w sposób zadowalający. Łączna stopa zwrotu z portfela była dodatnia, co stanowi pozytywny wynik w porównaniu ze wskaźnikiem referencyjnym i świadczy o bezpieczeństwie i stabilności w długim okresie.

ZAŁĄCZNIK

Załącznik 1.a – Struktura portfela, stan na dzień 30 czerwca 2012 r. || ||

|| || ||

|| Kod przedsiębiorstwa: EWWiS ||

|| || ||

|| || ||

a) STRUKTURA PORTFELA, STAN NA DZIEŃ 30 CZERWCA 2012 R. ||

|| || ||

Portfel || Wartość rynkowa bez należnych odsetek || Wartość rynkowa wraz z należnymi odsetkami || 30/06/2012

Obligacje || 1 454 273 591 || 1 476 771 277 || 85 %

Ogółem obligacje || 1 454 273 591 || 1 476 771 277 || 85 %

Środki pieniężne (zob. tabela c) || 262 339 281 || 262 339 281 || 15 %

OGÓŁEM || 1 716 612 872 || 1 739 110 558 || 100 %

|| || ||

b) OKRES OBOWIĄZYWANIA PORTFELA || ||

|| Stan na dzień 30/06/12 || ||

Zmodyfikowany okres obowiązywania || (2,62*) || ||

2,24 || ||

(*) tylko część obejmująca obligacje || || ||

|| || ||

c) STRUKTURA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH || ||

|| Stan na dzień 30/06/12 || ||

Depozyty na rynku pieniężnym || 261 800 000 || ||

Należne odsetki || 209 468 || ||

Rachunki nostro * || 329 813 || ||

OGÓŁEM || 262 339 281 || ||

|| || ||

Załącznik 1.b – Struktura portfela, stan na dzień 31 grudnia 2008 r. || ||

|| || ||

a) STRUKTURA PORTFELA, STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2008 R. ||

|| || ||

Portfel || Wartość rynkowa bez należnych odsetek || Wartość rynkowa wraz z należnymi odsetkami || 31/12/2008

Obligacje || 1 431 863 320 || 1 463 674 511 || 93 %

Ogółem obligacje || 1 431 863 320 || 1 463 674 511 || 93 %

Środki pieniężne (zob. tabela c) || 106 935 595 || 106 935 595 || 7 %

OGÓŁEM || 1 538 798 915 || 1 570 610 106 || 100 %

|| || ||

b) OKRES OBOWIĄZYWANIA PORTFELA || ||

|| Stan na dzień 31/12/08 || ||

Zmodyfikowany okres obowiązywania portfela || (3,99*) || ||

3,72 || ||

(*) tylko część obejmująca obligacje || || ||

|| || ||

c) STRUKTURA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH || ||

|| Stan na dzień 31/12/08 || ||

Depozyty na rynku pieniężnym || 100 600 000 || ||

Należne odsetki || 243 897 || ||

Rachunki nostro* || 6 091 697 || ||

OGÓŁEM || 106 935 595 || ||

Załącznik 2.a – Struktura portfela obligacji na dzień 30 czerwca 2012 r.

Załącznik 2.b – Struktura portfela obligacji na dzień 31 grudnia 2008 r.

[1]               Dz.U. L 29 z 5.2.2003, s. 25.

[2]               Decyzja Rady 2008/750/WE z dnia 15 września 2008 r. zmieniająca decyzję 2003/77/WE ustanawiającą wieloletnie wytyczne finansowe dotyczące zarządzania aktywami EWWiS w likwidacji i, po zakończeniu likwidacji, majątkiem Funduszu Badawczego Węgla i Stali (Dz.U. L 255 z 23.9.2008, s. 28).