9.12.2011 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 359/5 |
Konkluzje Rady w sprawie zmniejszania różnic zdrowotnych w UE poprzez zorganizowane działania na rzecz promowania zdrowego stylu życia
2011/C 359/05
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
PRZYPOMINA, że zgodnie z art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii należy zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego. Działanie Unii, które uzupełnia polityki krajowe, ukierunkowane jest na poprawę zdrowia publicznego, jak również na zapobieganie chorobom i dolegliwościom ludzkim oraz usuwanie źródeł zagrożeń dla zdrowia fizycznego i umysłowego. Unia i państwa członkowskie sprzyjają współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi właściwymi w dziedzinie zdrowia publicznego,
PRZYWOŁUJE:
— |
deklarację polityczną z Rio w sprawie społecznych uwarunkowań zdrowia przyjętą w dniu 21 października 2011 r. podczas Światowej Konferencji poświęconej społecznym uwarunkowaniom zdrowia, która odbyła się w Rio de Janeiro, |
— |
deklarację polityczną posiedzenia plenarnego ONZ na wysokim szczeblu w sprawie zapobiegania chorobom niezakaźnym i zwalczania tych chorób, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w dniu 19 września 2011 r. (1), |
— |
Ramową konwencję Światowej Organizacji Zdrowia o ograniczeniu użycia tytoniu i wskazówki dotyczące jej wdrażania, |
— |
sprawozdanie roczne za rok 2011 platformy UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia (2), |
— |
konkluzje Rady z dnia 8 czerwca 2010 r. na temat równości i zdrowia we wszystkich obszarach polityki: solidarność w zdrowiu (3), |
— |
konkluzje Rady z dnia 7 grudnia 2010 r. na temat innowacyjnych podejść do chorób przewlekłych w systemach zdrowia publicznego i opieki zdrowotnej (4), |
— |
komunikat Komisji zatytułowany „Europa 2020: strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (5), |
— |
konkluzje Rady z dnia 1 grudnia 2009 r. w sprawie alkoholu i zdrowia (6), |
— |
zalecenie Rady z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie środowisk wolnych od dymu tytoniowego (7), |
— |
komunikat Komisji z dnia 20 października 2009 r. zatytułowany „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE” (8), |
— |
sprawozdanie końcowe Komisji ds. Społecznych Uwarunkowań Zdrowia zatytułowane „Zmniejszanie nierówności w jednym pokoleniu: równość w dziedzinie zdrowia dzięki działaniom w zakresie społecznych uwarunkowań zdrowia”, CSDH (2008), |
— |
rezolucję zgromadzenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHA62.14) w sprawie zmniejszenia nierówności w dziedzinie zdrowia poprzez działania dotyczące społecznych uwarunkowań zdrowia oraz rezolucję (WHA62.18) w sprawie monitorowania realizacji milenijnych celów rozwoju (MCR) związanych ze zdrowiem; obydwie te rezolucje zostały przyjęte między innymi przez państwa członkowskie UE, |
— |
rezolucję EUR/RC61/R1 zatytułowaną „Nowa europejska polityka zdrowotna – Zdrowie 2020: wizja, wartości, główne kierunki i podejścia” przyjętą na posiedzeniu Biura regionalnego WHO dla Europy w dniu 14 września 2011 r., |
— |
białą księgę Komisji na temat sportu (9), |
— |
konkluzje Rady z dnia 6 grudnia 2007 r. dotyczące realizacji strategii UE w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością (10), |
— |
białą księgę Komisji zatytułowaną „Razem na rzecz zdrowia: Strategiczne podejście dla UE na lata 2008–2013” (11), |
— |
zieloną księgę Komisji zatytułowaną „Ku Europie wolnej od dymu tytoniowego: alternatywne opcje polityki na szczeblu UE” (12), |
— |
konkluzje Rady z dnia 30 listopada 2006 r. dotyczące kwestii zdrowotnych we wszystkich dziedzinach polityki (13), |
UZNAJE, ŻE:
1. |
Rozmiar różnic zdrowotnych w UE jest niezgodny z jej podstawowymi wartościami, takimi jak solidarność, sprawiedliwość i uniwersalność. |
2. |
Przez różnice zdrowotne rozumie się różnice we współczynnikach przedwczesnej umieralności, zachorowalności i niepełnosprawności w obrębie poszczególnych państw członkowskich i między nimi oraz między poszczególnymi regionami UE. Przyczyną tych różnic są po części rozpowszechnione zachowania i styl życia niesprzyjające zdrowiu (np. używanie tytoniu, szkodliwe skutki spożywania alkoholu, niewłaściwa dieta i brak aktywności fizycznej), które często łączą się z uwarunkowaniami społecznymi (14) (15). |
3. |
Różnice zdrowotne w UE istnieją nadal mimo zakończenia pierwszej dekady nowego tysiąclecia, a niektóre z nich mogą się zwiększać ze względu na negatywne warunki gospodarcze oraz wyzwania demograficzne stojące przed starzejącą się coraz bardziej populacją UE. |
4. |
Problemy zdrowotne niosą ze sobą konsekwencje dla samej ludności, a także generują koszty socjalne i finansowe oraz obciążenia dla gospodarki. |
5. |
Wzmocnienie polityk w zakresie zdrowia publicznego, a w szczególności promocja zdrowia i zapobieganie chorobom, powinno sprzyjać podnoszeniu świadomości w zakresie zdrowia i rozwój zdrowych nawyków wśród ludności (by zmniejszyć tzw. „analfabetyzm zdrowotny” i umożliwić obywatelom dokonywanie zdrowych wyborów). |
6. |
Należy stosować podejście „zdrowie we wszystkich dziedzinach polityki”, z uwzględnieniem problemu sprawiedliwości, w konkretnych dziedzinach polityki i skoordynowanych działaniach mających największy wpływ na zdrowie i przyczyniających się do redukcji utrzymujących się różnic zdrowotnych. Dziedziny te mogą obejmować zdrowie, edukację, badania naukowe, środowisko, rolnictwo, gospodarkę, zatrudnienie i polityki społeczne. |
7. |
Lepsza ocena może pomóc w określeniu skuteczności strategii i polityk w odniesieniu do nierówności zdrowotnych oraz zdrowotnych potrzeb populacji. Może więc stanowić dla państw członkowskich wsparcie w opracowywaniu i realizacji strategii dotyczących zdrowia publicznego oraz rozwoju i wdrażaniu właściwej infrastruktury, |
POTWIERDZA SWOJE ZAANGAŻOWANIE W:
8. |
Promowanie strategii dotyczących uwarunkowań zdrowia mających wpływ na całą ludność, uzupełnianych działaniami skupionymi na słabszych grupach społecznych, w celu zmniejszenia różnic zdrowotnych, szczególnie wynikających z niezdrowego stylu życia, któremu można zapobiec. |
9. |
Przyspieszenie postępów w zwalczaniu szkodliwych dla zdrowia zachowań, takich jak używanie tytoniu, szkodliwe skutki spożywania alkoholu, niewłaściwa dieta i brak aktywności fizycznej, prowadzących do większej zapadalności na przewlekłe choroby niezakaźne, takie jak nowotwory, choroby układu oddechowego, choroby układu krążenia, cukrzyca i choroby psychiczne, które uznaje się za istotne przyczyny przedwczesnej umieralności, zachorowalności i niepełnosprawności w Unii Europejskiej, |
Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE:
10. |
Podejmowane na szczeblu UE inicjatywy przyczyniające się do zmniejszania różnic zdrowotnych przez zmianę zachowań, unijny program Zdrowie, wspólne działanie dotyczące nierówności w zakresie zdrowia (16) oraz prace grupy ekspertów UE ds. uwarunkowań społecznych i nierówności w zakresie zdrowia. |
11. |
Unijną strategię wspierania państw członkowskich w ograniczaniu szkód wynikających ze spożywania alkoholu jako ważny krok w kierunku wszechstronnego podejścia do ograniczenia tych szkód na szczeblu unijnym i krajowym, podkreślając, że nierówności w zakresie zdrowia między różnymi populacjami w państwach członkowskich oraz różnice zdrowotne między tymi państwami są często związane, między innymi, ze szkodliwym spożyciem alkoholu (17). |
12. |
Nieustające podejmowane na szczeblu krajowym i unijnym wysiłki na rzecz zmniejszenia konsumpcji tytoniu poprzez przepisy dotyczące wyrobów tytoniowych (18) i ich reklamy (19), koordynację działań z państwami członkowskimi, kampanie podnoszące świadomość oraz współpracę międzynarodową, służące ograniczaniu jednego z najważniejszych czynników ryzyka przyczyniającego się do przedwczesnej umieralności, zachorowalności i niepełnosprawności. |
13. |
Postępy w realizacji Strategii dla Europy w sprawie zagadnień zdrowotnych związanych z odżywianiem, nadwagą i otyłością, w szczególności szczególne skupienie się na słabszych grupach społecznych w priorytetach członków platformy UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia oraz w pracach Grupy Wysokiego Szczebla ds. Żywienia i Aktywności Fizycznej, obejmującymi m.in. zmiany składu produktów. |
14. |
Europejskie partnerstwo na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu (20), służące przedłużeniu lat życia obywateli UE spędzanych w dobrym zdrowiu. |
15. |
Rezultaty następujących wydarzeń:
|
WZYWA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE DO:
16. |
Kontynuacji, intensyfikacji lub opracowania polityk i działań promujących zdrowy styl życia oraz zwrócenie uwagi uwarunkowaniami społecznymi, by przyczynić się do zmniejszenia różnic zdrowotnych. |
17. |
Optymalnego rozdziału dostępnych środków, szczególnie w odniesieniu do promocji zdrowia i działań profilaktycznych. |
18. |
Wspierania wzorców postępowania dotyczących polityk i działań dotyczących zmniejszania różnic zdrowotnych w UE i dzielenia się tymi wzorcami. |
19. |
Stosowania się do zalecenia Rady w sprawie środowisk wolnych od dymu tytoniowego, |
WZYWA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, BY:
20. |
Nadal wspierały wspólne działanie (21), aby lepiej rozwiązywać problemy związane ze zdrowiem i równością w dziedzinie zdrowia w ramach polityk i strategii. |
21. |
Podtrzymywały i umacniały, w stosownych przypadkach, te działania i polityki, które okazały się skuteczne w zmniejszaniu różnic zdrowotnych, oraz opracowały nowe, obejmujące – w miarę potrzeb – ocenę wskaźników zdrowotnych i behawioralnych służących monitorowaniu postępów wynikających z działań dotyczących wyżej wspomnianego stylu życia i uwarunkowań zdrowia; profilaktykę chorób i środki służące promocji zdrowia; promowanie podejmowania zdrowych wyborów. |
22. |
Promowały skuteczną realizację podejścia „zdrowie we wszystkich dziedzinach polityki” z naciskiem na kwestie równości, by zachęcić do działań na rzecz zmniejszania różnic zdrowotnych w UE wszystkie stosowne sektory i koordynować ich działania. |
23. |
Wzmocniły współpracę i lepiej wykorzystywały dostępne sieci oraz istniejące instytucje zdrowia publicznego i inne im podobne, które badają i monitorują wpływ uwarunkowań zdrowia, w ten sposób wspierając wyżej wspomniane środki. |
24. |
Opracowały metody kontroli nierówności zdrowotnych prowadzące do lepszego rozwiązywania problemów związanych ze zdrowiem i równością w dziedzinie zdrowia w ramach polityk i strategii. |
25. |
Umacniały i kontynuowały działania wspierające zdrowy styl życia, w tym:
|
26. |
Badały sposoby optymalnego wykorzystania unijnych programów finansowania z położeniem nacisku na sprawiedliwość, w tym m.in. Funduszu Spójności i Funduszy Strukturalnych, które mogą przyczynić się do zmniejszenia różnic zdrowotnych i nierówności wewnątrz UE na wszystkich stosownych poziomach, bez uszczerbku dla przyszłych ram finansowych, |
APELUJE DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ, BY:
27. |
Wzmocniła działania na rzecz promocji zdrowia i zmniejszenia różnic zdrowotnych oraz skupiła swą uwagę na różnicach zdrowotnych pomiędzy państwami członkowskimi i w ich obrębie, a także między różnymi regionami i grupami społecznymi w UE, i włączyła ten aspekt do sprawozdania, które ma zastać opublikowane w roku 2012, zgodnie z komunikatem Komisji zatytułowanym „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE”. |
28. |
Rozpatrzyła potrzebę lepszego wykorzystania dostępnych danych i dodatkowych danych porównawczych oraz informacji o niezdrowym stylu życia, społecznych uwarunkowaniach zdrowia i niezakaźnych chorobach przewlekłych. Informacje te powinny być uzyskiwane z już działających trwałych systemów monitorowania zdrowia lub systemów, które mogłyby zostać wprowadzone na poziomie UE. |
29. |
Ustanowiła jednym z priorytetów wsparcie dla oceny opłacalności działań i polityk na rzecz promocji zdrowia i zapobiegania chorobom oraz upowszechniania ich wyników w celu zapewniania rzetelniejszej informacji i stworzenia bazy wiedzy służących realizacji polityk i działań państwa członkowskich na rzecz zmniejszania nierówności zdrowotnych. |
30. |
Nadal wspierała istniejące mechanizmy koordynacji polityki i wymiany dobrych praktyk w zakresie nierówności w dziedzinie zdrowia między państwami członkowskimi, takie jak grupa robocza na wysokim szczeblu ds. zdrowia publicznego (w ramach Rady), grupa ekspertów UE ds. społecznych uwarunkowań zdrowia i nierówności w dziedzinie zdrowia i Komitet Ochrony Socjalnej, jak określono w komunikacie Komisji zatytułowanym „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE”, tak by zapewnić optymalne wykorzystanie środków i synergię. |
(1) ONZ A/RES/66/2 (A/66/L.1).
(2) Dnia 28 lipca 2011 r. http://ec.europa.eu/health/nutrition_physical_activity/docs/eu_platform_2011frep_en.pdf
(3) 9947/10.
(4) Dz.U. C 74 z 8.3.2011, s. 4.
(5) 7110/10 (COM(2010) 2020).
(6) Dz.U. C 302 z 12.12.2009, s. 15.
(7) Dz.U. C 296 z 5.12.2009, s. 4.
(8) 14848/09 (COM(2009) 567 wersja ostateczna).
(9) 11811/07 (COM(2007) 391 wersja ostateczna).
(10) 15612/07.
(11) 14689/07 (COM(2007) 630 wersja ostateczna).
(12) 5899/07 (COM(2007) 27 wersja ostateczna).
(13) 15487/06 (Presse 330).
(14) CSDH (2008). Zmniejszanie nierówności w jednym pokoleniu: równość w dziedzinie zdrowia dzięki działaniom w zakresie społecznych uwarunkowań zdrowia. Sprawozdanie końcowe Komisji ds. Społecznych Uwarunkowań Zdrowia, Genewa, Światowa Organizacja Zdrowia.
(15) „Uwarunkowania zdrowia” zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia zawartą w deklaracji z konferencji w Rio de Janeiro z dnia 21 października 2011 r.
(16) Decyzja nr 1350/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. ustanawiająca drugi wspólnotowy program działań w dziedzinie zdrowia na lata 2008–2013 (Dz.U. L 301 z 20.11.2007, s. 3).
(17) Np. komunikat Komisji z dnia 24 października 2006 r. zatytułowany „Strategia UE w zakresie wspierania państw członkowskich w ograniczaniu szkodliwych skutków spożywania alkoholu” (COM(2006) 625 wersja ostateczna).
(18) Dyrektywa 2001/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2001 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U. L 194 z 18.7.2001, s. 26).
(19) Dyrektywa 2003/33/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, odnoszących się do reklamy i sponsorowania wyrobów tytoniowych (Dz.U. L 152 z 20.6.2003, s. 16).
(20) Dokument roboczy Komisji: Wskazówki dla grupy zarządzającej pilotażowym europejskim partnerstwem na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu, 13.5.2011; SEC(2011) 589 wersja ostateczna.
(21) Wspólne działanie w dziedzinie równości: Umowa o udzielenie dotacji na działanie; numer umowy 2010 22 03. Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Konsumentów 2010.