52009PC0384




[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 22.7.2009

KOM(2009) 384 wersja ostateczna

2009/0107 (AVC)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do uproszczenia niektórych przepisów oraz w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego

UZASADNIENIE

1. Kontekst wniosku

- Uzasadnienie i cele wniosku

Obecny kryzys finansowy i gospodarczy postawił przed Unią Europejską istotne wyzwania. Dlatego też Rada Unii Europejskiej obradująca w dniach 11 i 12 grudnia 2008 r. zatwierdziła Europejski plan naprawy gospodarczej, który zakłada podjęcie działań priorytetowych mających na celu przyspieszenie dostosowania gospodarek europejskich do obecnych wyzwań.

Mając na uwadze, że na poziomie wspólnotowym i krajowym podjęto już szereg istotnych środków w celu zrównoważenia negatywnych skutków kryzysu, włącznie ze zmianami ram prawnych Wspólnoty określających zasady działania polityki spójności, dopiero teraz zaczyna być powszechnie odczuwany rzeczywisty wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę realną i rynek pracy. W dniu 3 czerwca Komisja przedstawiła komunikat w sprawie wspólnego zobowiązania na rzecz zatrudnienia, w którym zaproponowano dodatkowe działania w celu tworzenia większej liczby miejsc pracy i przeciwdziałania negatywnym skutkom kryzysu dla rynku pracy.

Wzrastająca presja na krajowe zasoby finansowe wymaga podjęcia dalszych kroków w celu jej złagodzenia poprzez lepsze wykorzystanie wspólnotowego finansowania oraz uruchomienie i szybsze wykorzystywanie wszystkich dostępnych funduszy w walce z kryzysem, w szczególności finansowanie ze środków EFS pakietów szybkiego reagowania, jak przedstawiono w wyżej wymienionym komunikacie.

W kontekście obecnego kryzysu szczególne znaczenie ma zapewnienie sprawnego wdrożenia programów spójności, ponieważ stanowią one najskuteczniejsze i najbardziej odpowiednim narzędzie wspierania gospodarki realnej. Polityka spójności, dysponując przeznaczonymi na lata 2007-2013 środkami finansowymi w wysokości 347 mld EUR, znacząco wspiera stabilność budżetową i publiczne inwestycje w państwach członkowskich i regionach Unii Europejskiej.

Doświadczenie pokazuje, że konieczne są dalsze wysiłki zmierzające do ułatwienia zarządzania wspólnotowym finansowaniem, aby przyspieszyć finansowanie beneficjentów najbardziej dotkniętych skutkami pogorszenia koniunktury gospodarczej. Rada Europejska podczas posiedzenia w grudniu poparła wnioski w sprawie „uproszczenia procedur i szybszego wdrażania programów finansowanych z Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych”. Niniejszy wniosek obejmuje zatem dalsze działania zmierzające do uproszczenia, przy nadrzędnym celu przyspieszenia tempa inwestycji współfinansowanych w państwach członkowskich i regionach oraz zwiększenia wpływu finansowania na całą gospodarkę.

- Kontekst ogólny

Obecny kryzys wywiera znaczny wpływ na gospodarkę realną z powodu trudności, z jakimi borykają się banki i w związku z zaostrzeniem warunków udzielania kredytów, co może mieć negatywny wpływ zarówno na konsumpcję gospodarstw domowych, jak i na inwestycje przedsiębiorstw, wspieranie innowacji, rozwój technologii i przemysłu, a w konsekwencji na poziom PKB i zatrudnienie.

Kryzys wpływa także negatywnie na budżety państw członkowskich, a wymieniony poniżej wzrost bezrobocia jest tego istotnym przejawem. Z drugiej strony zwiększenie liczby osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń może automatycznie wywrzeć presję na zasoby budżetowe. Jednocześnie bardziej widoczna staje się potrzeba wdrożenia aktywnych instrumentów rynku pracy w celu utrzymania miejsc pracy lub umożliwienia pracownikom powrotu na rynek pracy. Biorąc pod uwagę ogólne ograniczenia budżetowe, mogą wyniknąć poważne trudności z płynnością finansową w przypadku publicznych źródeł finansowania przeznaczonych na wdrożenie aktywnych instrumentów rynku pracy w państwach członkowskich. W związku z tym tego rodzaju działania mogą zostać opóźnione w chwili, kiedy są coraz bardziej potrzebne, ze szkodą dla obywateli.

Najnowsze prognozy gospodarcze Komisji przewidują znaczny spadek poziomu wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej, który w 2008 r. wyniósłby 1,4 % (co stanowi poziom o połowę niższy niż w 2007 r.); w 2009 r. mógłby on osiągnąć 0,2 %, a w 2010 r. 1,1 %. Te niekorzystne perspektywy gospodarcze będą prawdopodobnie miały wpływ także na finanse publiczne. Przy niezmienionej polityce deficyty budżetowe mogłyby zwiększyć się z poziomu poniżej 1 % PKB w 2007 r. do 2,6 % w 2010 r. Opracowanie wiarygodnych prognoz dotyczących finansów publicznych, zwłaszcza w odniesieniu do długu publicznego, jest jednak trudne ze względu na niepewność co do konsekwencji, jakie będą miały dla budżetów środki nadzwyczajne już wprowadzone przez rządy.

W tym kontekście Komisja zdecydowała się wziąć udział w debacie rozpoczętej w ramach Unii Europejskiej i z jej międzynarodowymi partnerami na temat najlepszej reakcji na obecny kryzys finansowy i jego społeczno – gospodarcze konsekwencje. W szczególności Komisja zaproponowała w grudniu 2008 r., w ramach pakietu naprawczego, szereg zmian regulacyjnych, aby uprościć przepisy wykonawcze w ramach polityki spójności oraz zwiększyć zaliczkowanie (płatności zaliczkowe) programów realizowanych w ramach EFRR i EFS. Dodatkowe zaliczki zapewniły w 2009 r. natychmiastowy zastrzyk gotówki w wysokości 6,25 mld EUR na zaliczkowane inwestycje w ramach puli środków finansowych uzgodnionych dla każdego państwa członkowskiego w okresie 2007-2013. W związku z tą zmianą łączna kwota zaliczek na 2009 r. wyniosła 11,25 mld EUR. Wniosek Komisji został przyjęty przez Radę w maju 2009 roku i wszystkie zaliczki zostały już wypłacone państwom członkowskim. Komisja wielokrotnie zachęcała państwa członkowskie do przekazywania dodatkowych zaliczek organom zajmującym się zarządzaniem projektami w celu koncentracji na wstępie wydatków w ramach polityki spójności.

- Obowiązujące przepisy w dziedzinie, której dotyczy wniosek

Poważne konsekwencje ponoszone obecnie przez europejską gospodarkę obniżają potencjalne tempo wzrostu w perspektywie średnioterminowej oraz prowadzą do znacznego spowolnienia faktycznego wzrostu w 2009 i 2010 r. Według najnowszych dostępnych prognoz gospodarki wielu krajów weszły w fazę recesji. Te niekorzystne perspektywy gospodarcze mają silny negatywny wpływ na finanse publiczne państw członkowskich. W konsekwencji podstawowe warunki realizacji polityki spójności, która dla uruchomienia funduszy strukturalnych wymaga krajowego współfinansowania, mogą być silnie zakłócone.

Ponadto najnowsze dane obejmujące pierwsze miesiące 2009 r. wskazują, że rynki pracy reagują obecnie na pogorszenie koniunktury gospodarczej jeszcze silniej niż oczekiwano, przedsiębiorstwa zapowiadają znaczące ograniczenie zatrudnienia w wielu sektorach, a zaufanie przedsiębiorców i konsumentów nadal spada. Ponad 20 milionów Europejczyków jest bezrobotnych, co oznacza przyrost o 4 miliony w ciągu ostatniego roku, a tendencja wzrostowa nadal się utrzymuje.

W celu dalszego przyspieszenia realizacji programów i zapewnienia pomocy w pokonywaniu wcześniej wspominanych trudności proponuje się dodatkowy środek, aby złagodzić obecne napięcia i umożliwić maksymalne wykorzystanie wspólnotowego finansowania, skupiając się w szczególności na działaniach niezbędnych w walce z kryzysem, które są najbardziej korzystne dla obywateli, zwłaszcza bezrobotnych lub zagrożonych bezrobociem. Środek ten będzie wymagał zmiany rozporządzenia nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące polityki spójności, w tym, jak zaproponowano w komunikacie w sprawie wspólnego zobowiązania na rzecz zatrudnienia, tymczasowej zmiany sposobu obliczania płatności okresowych w ramach programów współfinansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny. Proponowany środek polega na wprowadzeniu tymczasowej możliwości wystąpienia przez państwa członkowskie, w których występują poważne, związane z brakiem płynności finansowej, trudności w finansowaniu instrumentów rynku pracy niezbędnych do zwalczania kryzysu i kwalifikujących się w ramach EFS, o zwrot przez Komisję środków w wysokości 100 % w 2009 i 2010 r., znosząc w ten sposób konieczność krajowego współfinansowania w tym okresie. Celem tego środka jest skuteczniejsze wykorzystanie ważnej roli nadanej EFS w wyżej wymienionym komunikacie we wdrażaniu aktywnych instrumentów rynku pracy, takich jak szkolenia w kontekście skróconego czasu pracy, przewidywanie restrukturyzacji i zarządzanie nią, podnoszenie kwalifikacji pracowników oraz zapewnienie młodzieży wysokiej jakości praktyk przyuczania do zawodu w przedsiębiorstwach do końca 2010 r. Niniejszy wniosek przedkłada się wraz z szeregiem środków upraszczających, które również wymagają zmian w rozporządzeniu Rady.

- Spójność z pozostałymi obszarami polityki i celami Unii

Nie dotyczy.

2. KONSULTACJE Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENA SKUTKÓW

- Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Proponowane środki, w szczególności środki upraszczające, są wynikiem dyskusji w ramach utworzonej w 2008 r. specjalnej grupy roboczej obejmującej zainteresowane podmioty z państw członkowskich. Także Parlament Europejski i Europejski Trybunał Obrachunkowy wielokrotnie opowiadały się za uproszczeniem rozporządzeń dotyczących funduszy.

- Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej

Nie zaistniała potrzeba skorzystania z pomocy ekspertów zewnętrznych.

- Ocena skutków

Niniejszy wniosek stanowi uzupełnienie szeregu środków dostosowawczych o charakterze regulacyjnym i nieregulacyjnym zmierzających do przyspieszenia praktycznej realizacji programów na rzecz spójności.

Wniosek dotyczący umożliwienia państwom członkowskim w przypadku programów operacyjnych współfinansowanych ze środków EFS uzyskania zwrotu przez ograniczony czas (do końca 2010 r.) 100 % kwot ujętych we wnioskach o płatność okresową zamiast stosowania stawek zwrotu kosztów ustanowionych w programach operacyjnych zapewni możliwość spłaty wszystkich poświadczonych wydatków z lat 2009 i 2010, nie powodując deficytu w budżetach krajowych, ale przy pełnym zachowaniu obowiązków związanych ze współfinansowaniem krajowym w całym okresie trwania programów. Zwrot w wysokości 100 % będzie oparty na rzeczywistej realizacji programów w terenie w 2009 i 2010 r. Tymczasowe zwiększenie stopy zwrotu nie zmieni ram finansowych wynegocjowanych na posiedzeniu Rady w grudniu 2005 r.

Dalsze uproszczenie i wyjaśnienie zasad dotyczących polityki spójności będzie miało, bez wątpienia, pozytywny wpływ na tempo realizacji programów, szczególnie poprzez zapewnienie władzom krajowym, regionalnym i lokalnym jaśniejszych i mniej biurokratycznych zasad, które pozwolą na większą elastyczność w dostosowaniu programów do nowych wyzwań.

3. Aspekty prawne wniosku

- Krótki opis proponowanych działań

Proponowane zmiany można podzielić na dwie grupy:

1. Zmiany związane z zasadami zarządzania finansami w celu dalszego przyspieszenia praktycznej realizacji programów współfinansowanych przez EFS. Dotyczy to następującej zmiany:

2. Proponowana zmiana art. 77 dotycząca obliczania płatności okresowych w ramach programów operacyjnych współfinansowanych z EFS ma ułatwić i przyspieszyć wdrożenie środków antykryzysowych w terenie oraz przyspieszyć udzielanie wsparcia obywatelom, zwłaszcza najbardziej potrzebującym, bezrobotnym i zagrożonym bezrobociem. Zakłada się, że do końca 2010 r., tj. w okresie, w którym z powodu pogorszenia koniunktury środki krajowe mogą być szczególnie ograniczone, w przypadku wniosków o płatność okresową zwraca się 100 % wkładu publicznego dla osi priorytetowej, jeżeli państwo członkowskie wyrazi chęć skorzystania z tej możliwości. Dodatkowa kwota wypłacona w ten sposób w ramach każdego programu zostanie uwzględniona przy obliczeniu progu 95 % i po zakończeniu programu. W ten sposób odstępstwo to nie zmienia wymagań w zakresie współfinansowania krajowego, które mają zastosowanie do programów operacyjnych w całym okresie programowania, ani nie zmienia ram finansowych w okresie finansowania. Biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia równowagi pomiędzy ograniczeniami budżetowymi Wspólnoty a potrzebą skierowania funduszy do obywateli najbardziej dotkniętych przez kryzys, proponuje się, by przepis ten dotyczył wyłącznie programów operacyjnych współfinansowanych z EFS, w szczególności programów obejmujących środki mające na celu zwalczanie kryzysu. EFS jest istotnie głównym europejskim instrumentem inwestowania w obywateli i zwalczania skutków kryzysu dla zatrudnienia: każdego roku około 9 milionów osób bezpośrednio korzysta ze wsparcia w ramach EFS. Wsparcie to jest niemal w całości poświęcone realizacji strategii lizbońskiej oraz europejskiej strategii zatrudnienia

3. Zmiany związane z zasadami wdrażania programów w celu ułatwienia, uproszczenia i sprecyzowania zasad dotyczących polityki spójności. Zmiany dotyczą następujących przepisów:

4. Proponowane zmiany w art. 39-41 są dwojakiego rodzaju. Ze względu na rozporządzenia dotyczące poszczególnych funduszy, EFRR, Fundusz Spójności i, w ramach EFRR, cele Konwergencja oraz Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie obejmują odmienne definicje projektów „środowiskowych” i „pozostałych”[1]. W rezultacie zawarty w art. 39 podwójny próg prowadzi do arbitralności: W zależności od funduszu i celu ten sam projekt podlega różnym progom. Dlatego proponuje się wprowadzenie w art. 39 jednolitego progu 50 mln EUR stosowanego do wszystkich dużych projektów. Niemniej jednak, z uwagi na znaczenie dla Wspólnoty inwestycji na rzecz środowiska jako takich, Komisja zwróci się do państw członkowskich o 1) zapewnienie odpowiedniego monitorowania wszystkich inwestycji, włącznie z tymi poniżej progu określonego w rozporządzeniu, oraz 2) informowanie Komisji o postępach we wdrażaniu w sprawozdaniach rocznych dotyczących programów operacyjnych.

5. Druga zmiana, w art. 39, 40 i art. 41 ust. 1 i 2 polega na umożliwieniu współfinansowania jednego dużego projektu przez więcej niż jeden program. Ma to szczególne znaczenie w przypadku projektów o zasięgu ogólnokrajowym lub o znaczeniu dla Wspólnoty, które obejmują wiele regionów i które przy braku takiej możliwości musiałyby być sztucznie podzielone na kilka projektów.

6. Proponowana zmiana art. 44 odzwierciedla nacisk kładziony w ramach Europejskiego planu naprawy gospodarczej na stymulowanie wydatków na zwiększanie efektywności energetycznej oraz wykorzystywanie energii odnawialnej w Unii Europejskiej. Zmiana ta umożliwia ustanowienie specjalnych instrumentów inżynierii finansowej dla wsparcia takich działań w uzupełnieniu istniejących już instrumentów inżynierii finansowej w innych dziedzinach.

7. Proponowana zmiana w art. 48 precyzuje, jaki rodzaj dokumentu jest wymagany i jakie podstawowe informacje należy przedstawić w ramach przeglądu programu operacyjnego, aby uniknąć potrzeby oceny w przypadku okoliczności, które znoszą konieczność przeglądu.

8. Proponowane zmiany w art. 55 dotyczącym projektów generujących dochód zmierzają do uproszczenia monitorowania dochodów i dostosowania go do całego cyklu życia programów. Dlatego okres obowiązywania przepisów dotyczących monitorowania dochodów ograniczony jest teraz do terminu składania dokumentów zamknięcia programu. Z jednej strony zapobiega to sytuacjom, w których dochody takie musiałyby być monitorowane latami po zamknięciu programu, a tym samym w istotny sposób zmniejsza obciążenia administracyjne państw członkowskich i Komisji. Z drugiej strony zmiana gwarantuje, że środki przyznanych w ramach programu i zwrócone z powodu wyższych niż przewidywano dochodów nie są ostatecznie stracone, ale mogą być ponownie wykorzystane w ramach danego programu. Ponadto zgodnie z zasadą rzetelnego zarządzania finansami i obowiązującymi przepisami krajowymi przypomina się również, że we wszystkich przypadkach dochody generowane przez operacje należy uwzględnić przy obliczaniu wkładu publicznego.

9. Proponowana zmiana w art. 56 ust. 3 ma na celu wyjaśnienie, że tylko w przypadku dodania nowej kategorii wydatków podczas przeglądu programu operacyjnego nowy termin kwalifikowalności stosuje się do tej nowej kategorii wydatków, podczas gdy nowe wydatki w ramach kategorii, która już się kwalifikuje, mogą być dodane w dowolnym momencie bez natychmiastowej modyfikacji programu.

10. Proponowana zmiana art. 57 ma na celu sprecyzowanie zakresu stosowania tego artykułu w odniesieniu do trwałości operacji. W obecnej wersji art. 57 ust. 1 stanowi jedynie w swojej końcowej części (lit. b)), że stosuje się go do infrastruktury i działalności produkcyjnej. Obecnie proponuje się przenieść zapis o zakresie na sam początek ustępu. Po drugie, w przypadku EFS proponuje się ograniczyć przepisy do operacji objętych zasadami dotyczącymi pomocy państwa, zobowiązując do utrzymania inwestycji lub utworzonych miejsc pracy przez okres przewidziany w mającym zastosowanie przepisie dotyczącym pomocy państwa,. Ponadto proponuje się wyłączyć z zakresu stosowania tego przepisu przypadki upadłości, która nie wynika z przyczyn niezgodnych z prawem. Tym samym wyłącza się z zakresu tego artykułu operacje, w przypadku których nie można racjonalnie oczekiwać zagwarantowania ich trwałości przez instytucję zarządzającą lub beneficjenta.

11. Zmiana art. 67 ma na celu wyjaśnienie i uproszczenie informacji wymaganych w sprawozdaniu rocznym w sprawie wykonania finansowego programu operacyjnego Wniosek proponuje dostosowanie informacji finansowych wymaganych w sprawozdaniu rocznym w sprawie wykonania finansowego programu operacyjnego do informacji dostarczanych we wnioskach o płatności i zapewnienie ich porównywalności z informacjami na temat postępów rzeczowych w realizacji programu operacyjnego. Ogranicza to związane ze sprawozdawczością obciążenia instytucji zarządzających, podmiotów pośredniczących i beneficjentów końcowych oraz zapewnia Komisji ogólnie lepsze porównywalne dane dotyczące realizacji programu.

12. Proponowana zmiana art. 78 ust. 2 lit. a) ma doprecyzować, że w kontekście płatności zaliczkowych z tytułu pomocy publicznej dopuszczalne gwarancje obejmują gwarancje udzielone przez banki lub inne instytucje finansowe, ale także instrumenty przygotowane w tym celu przez instytucje publiczne i same państwa członkowskie. Uwzględnia to w większym stopniu różne stosowane instrumenty gwarancyjne i różne struktury instytucjonalne w państwach członkowskich.

13. Proponowana zmiana art. 78 ust. 6 i 7 wynika bezpośrednio z wyżej wspomnianej zmiany art. 44 dotyczącej włączenia instrumentów inżynierii finansowej związanych z efektywnością energetyczną oraz energią odnawialną. Ponadto zmiana w ust. 6 lit. d) pozwoli na traktowanie opłat za zarządzanie jako wydatki kwalifikowalne. Odzwierciedla to lepiej rzeczywistość w terenie, ponieważ w przypadku instrumentów inżynierii finansowej opłaty za zarządzanie są zwykle częścią wydatków kwalifikowalnych w ramach umowy.

14. Art. 88 dotyczy częściowego zamknięcia programów, które jest instrumentem umożliwiającym znaczne zmniejszenie obciążenia administracyjnego instytucji zarządzających, instytucji pośredniczących i beneficjentów końcowych poprzez ograniczenie okresu przechowywania dokumentów. Państwa członkowskie mają jednak obecnie niewielką motywację do stosowania częściowego zamknięcia: w chwili obecnej wszelkie korekty finansowe w odniesieniu do operacji podlegających częściowemu zamknięciu mają charakter korekt finansowych netto, co oznacza, że dana kwota jest utracona dla programu. Jest to zgodne z logiką w przypadku gdy korekta jest wynikiem audytu przeprowadzonego przez Komisję, OLAF lub Trybunał Obrachunkowy, ponieważ działania objęte częściowym zamknięciem, muszą być w pełni zgodne z prawem i prawidłowe. Jednak w przypadku nieprawidłowości wykrytych przez państwa członkowskie bardziej właściwe (i zachęcające do korzystania z systemu) byłoby zezwolenie państwom członkowskim na ponowne wykorzystanie kwot, które skorygowały, na operację objętą częściowym zamknięciem. Proponowana zmiana pozwoliłaby państwom członkowskim na ponowne wykorzystanie kwot związanych z nieprawidłowościami, samodzielnie przez nie wykrytymi i skorygowanymi, na operacje objęte częściowym zamknięciem. W przypadku nieprawidłowości wykrytej przez instytucję UE obecna sytuacja nie uległaby zmianie.

15. Proponowana zmiana art. 94 ma na celu zapewnienie większej elastyczności przy obliczaniu zasady anulowania zobowiązań w przypadku dużych projektów. We wniosku proponuje się, by zamiast obliczać okres anulowania od daty wydania decyzji Komisji w sprawie dużego projektu, stosować zasadę automatycznego anulowania do dużych projektów od daty przedłożenia Komisji wniosku dotyczącego dużego projektu, który spełnia wszystkie wymogi tego rozporządzenia.

16. Podstawa prawna

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 ustanawia wspólne przepisy mające zastosowanie do wszystkich trzech funduszy. W oparciu o zasadę zarządzania dzielonego pomiędzy Komisję Europejską i państwa członkowskie rozporządzenie to przedstawia nowy proces programowania, jak również ustanawia nowe normy w zakresie zarządzania, w tym zarządzania finansowego, monitorowania, kontroli oraz oceny projektów.

- Zasada pomocniczości

Wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości, gdyż ma na celu wspieranie państw członkowskich w ograniczaniu negatywnych skutków obecnego kryzysu poprzez zmiany zwiększające ich rolę w ramach dzielonego zarządzania funduszami.

- Zasada proporcjonalności

Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności z następujących względów:

Proponowana zmiana zasad zarządzania finansami skupia się na zwiększeniu wkładu finansowego EFS na środki zwalczania kryzysu, a tym samym do stworzenia podstaw do europejskiej naprawy gospodarczej, nie zmieniając zasad zarządzania finansami w ramach polityki spójności. Zwrot płatności okresowych w wysokości 100 % powinien być ograniczony w czasie przy założeniu, że szczyt kryzysu minie przed końcem 2010 r.

Aby umożliwić państwom członkowskim korzystanie z uproszczonych środków w całym okresie programowania, konieczne jest stosowanie niektórych przepisów z mocą wsteczną. Jako że zmienione rozporządzenie nr 1080/2006[2] przewiduje kwalifikowalność wydatków na efektywność energetyczną i wykorzystywanie energii odnawialnej w istniejącym budownictwie mieszkaniowym we wszystkich państwach członkowskich, konieczne jest wprowadzenie zmian dotyczących art. 44 i art. 78 ust. 6 od daty wejścia w życie tego rozporządzenia. Inne środki powinny być stosowane od następnego dnia po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, ze względu na ich zasadnicze znaczenie we wspomaganiu państw członkowskich w równoważeniu negatywnych skutków kryzysu.

- Wybór instrumentów

Proponowany instrument: rozporządzenie.

Inne instrumenty byłyby niewłaściwe z następujących względów:

Komisja przeanalizowała możliwości działania określone w ramach prawnych w celu przyspieszenia realizacji projektów z korzyścią dla gospodarek państw członkowskich i obywateli oraz możliwości zmniejszenia obciążenia administracyjnego beneficjentów. Obok zmian wprowadzonych ostatnio w rozporządzeniu ogólnym i w rozporządzeniach dotyczących poszczególnych funduszy oraz nieregulacyjnych zmian przedstawionych w komunikatach z dnia 26 listopada 2008 r. i 3 czerwca 2009 r., Komisja uznaje, że z dotychczasowych doświadczeń wynika konieczność zaproponowania kolejnych zmian w rozporządzeniu ogólnym. Celem tych zmian jest dalsze ułatwianie udostępniania kredytów wspólnotowych w momencie uruchamiania programów w sposób, który przyspieszy ich realizację i tym samym wpływ inwestycji na gospodarkę realną.

4. Wpływ na budżet

Brak jest wpływu na środki na zobowiązania, ponieważ nie proponuje się zmiany maksymalnych kwot finansowania ze środków EFS przewidzianych w programach operacyjnych w okresie programowania 2007-2013.

W przypadku gdy państwa członkowskie zdecydują się skorzystać z możliwości wystąpienia o zwrot w wysokości 100 % w 2009 i 2010 r. wystąpi wpływ na środki na płatności.

Analiza prognoz państw członkowskich dotyczących płatności i środków na płatności dostępnych w budżecie na 2009 r. i w projekcie budżetu na 2010 r. pokazuje, że maksymalne dodatkowe środki na płatności, które mają być wypłacone w ramach opcji zwrotu 100 % środków w 2009 i 2010 r. dla programów EFS będą stanowić około 6,6 mld EUR. Środki te zostaną zrównoważone zmniejszonym zapotrzebowaniem na środki na płatności w pozostałej części okresu programowania.

Komisja stworzy narzędzie monitorowania, aby uważnie nadzorować wykorzystanie dodatkowych środków dla Europejskiego Funduszu Społecznego. Dla wniosków o płatność przedstawionych od dnia 1 stycznia 2011 stosuje się standardową stopę współfinansowania uzgodnioną w decyzji dotyczącej danego programu.

Komisja uważa, że środki zaproponowane w celu uproszczenia realizacji programów mogą znacznie przyspieszyć tempo wydatków w terenie, a w rezultacie przyspieszyć składanie Komisji wniosków o płatności okresowe.

2009/0107 (AVC)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do uproszczenia niektórych przepisów oraz w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 161,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Obecny kryzys finansowy i gospodarczy postawił przed Wspólnotą istotne wyzwania. Chociaż podjęto już zdecydowane działania w celu zrównoważenia negatywnych skutków kryzysu, włącznie ze zmianami ram prawnych, dopiero teraz zaczyna być powszechnie odczuwany rzeczywisty wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę realną, rynek pracy i obywateli. Wzrastająca presja na krajowe zasoby finansowe wymaga podjęcia dalszych kroków w celu jej złagodzenia poprzez maksymalne i optymalne wykorzystanie finansowania wspólnotowego.

(2) W celu ułatwienia zarządzania wspólnotowym finansowaniem, ułatwienia przyspieszenia tempa inwestycji w państwach członkowskich i regionach oraz zwiększenia wpływu finansowania na gospodarkę, konieczne jest dalsze uproszczenie przepisów dotyczących polityki spójności.

(3) Mając na względzie różnice między funduszami oraz cele w odniesieniu do definicji środowiska, należy, dla zapewnienia spójności i zgodności, zastosować tylko jeden próg do celów definicji dużego projektu. Z uwagi na znaczenie inwestycji na rzecz środowiska, włącznie z inwestycjami poniżej progu określonego w niniejszym rozporządzeniu, państwa członkowskie powinny zapewnić odpowiednie monitorowanie wszystkich tych inwestycji i powinny informować Komisję w sprawozdaniach rocznych dotyczących programów operacyjnych.

(4) Należy również przewidzieć możliwość objęcia dużym projektem więcej niż jednego programu operacyjnego, aby umożliwić realizację takiego projektu, obejmującego różne regiony i cele. Ma to szczególne znaczenie w przypadku inwestycji o znaczeniu ogólnokrajowym lub wspólnotowym.

(5) Konieczne jest udostępnienie instrumentów inżynierii finansowej, w przypadku środków na rzecz efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, uwzględniając znaczenie tych środków w priorytetach wspólnotowych i krajowych.

(6) W celu ułatwienia dostosowania programów operacyjnych do potrzeb związanych z obecnym kryzysem finansowym i gospodarczym państwa członkowskie powinny przedstawić analizę uzasadniającą dokonanie przeglądu programu operacyjnego zamiast jego oceny.

(7) Zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami i obowiązującymi przepisami krajowymi przy obliczaniu finansowania ze środków publicznych należy brać pod uwagę dochody generowane przez operacje. Konieczne jest uproszczenie monitorowania dochodów, aby dostosować je do całego cyklu programowania.

(8) Ze względu na pewność prawną należy wyjaśnić, że wydatek staje się kwalifikowalny od dnia złożenia Komisji wniosku o dokonanie przeglądu programu operacyjnego jedynie wówczas, gdy jest on objęty nową kategorią wydatków dodaną podczas dokonywania przeglądu tego programu operacyjnego.

(9) Konieczne jest doprecyzowanie zakresu przepisu dotyczącego trwałości operacji. Należy zwłaszcza ograniczyć stosowanie przepisów do objętych zasadami pomocy państwa operacji współfinansowanych z EFS, wprowadzając obowiązek utrzymania inwestycji lub utworzonych miejsc pracy. Ponadto należy wyłączyć z zakresu stosowania tego przepisu operacje, które podlegają znacznym modyfikacjom w wyniku zaprzestania działalności produkcyjnej spowodowanego upadłością nie wynikającą z przyczyn niezgodnych z prawem.

(10) Konieczne jest doprecyzowanie i uproszczenie informacji wymaganych w rocznych sprawozdaniach dotyczących realizacji finansowej programu operacyjnego. Dlatego należy dostosować informacje finansowe wymagane w rocznym sprawozdaniu dotyczącym realizacji programu operacyjnego do informacji dostarczanych w deklaracji wydatków i uściślić definicję wskaźników finansowych.

(11) Jak podkreślono w komunikacie Komisji z dnia 3 czerwca 2009 r. w sprawie wspólnego zobowiązania na rzecz zatrudnienia, w celu przeciwdziałania problemom z płynnością finansową występującym w państwach członkowskich w wyniku ograniczeń finansowych w szczytowym okresie kryzysu oraz szybszego wdrożenia aktywnych instrumentów rynku pracy mających na celu wsparcie obywateli, a zwłaszcza osób bezrobotnych i zagrożonych bezrobociem, konieczna jest zmiana, przez określony czas, przepisów dotyczących obliczania płatności okresowych. Z tego względu Komisja, nie zmieniając wymaganego współfinansowania krajowego, które ma zastosowanie do programów operacyjnych przez cały okres programowania, powinna na wniosek państw członkowskich dokonać zwrotu kwot ujętych we wnioskach o płatność okresową w wysokości 100 % wkładu publicznego alokowanego na każdą oś priorytetową w programach operacyjnych współfinansowanych ze środków EFS.

(12) Aby ułatwić wypłatę zaliczek beneficjentom pomocy publicznej i ograniczyć związane z taką płatnością ryzyko finansowe, należy ponownie określić zakres dopuszczalnych gwarancji.

(13) Należy uprościć wymagania w odniesieniu do deklaracji wydatków dotyczące instrumentów inżynierii finansowej. W szczególności opłaty za zarządzanie, obok kosztów zarządzania, należy uznać za wydatki kwalifikowalne.

(14) Z uwagi na spójność państwa członkowskie powinny ponownie wykorzystywać skorygowane kwoty na operację objętą częściowym zamknięciem w przypadku nieprawidłowości wykrytych przez same państwa członkowskie.

(15) Na podstawie doświadczeń należy stosować obniżkę kwot podlegających zasadzie automatycznego anulowania zobowiązań o kwoty związane z dużym projektem od dnia przedłożenia Komisji wniosku dotyczącego danego dużego projektu, który spełnia wszystkie wymogi rozporządzenia.

(16) Aby umożliwić państwom członkowskim korzystanie ze środków upraszczających w całym okresie programowania oraz dla zapewnienia równego traktowania konieczne jest stosowanie zmian dotyczących art. 48 ust. 3, art. 56 ust. 2 i 3, art. 57, art. 78 ust. 2 oraz art. 78 ust. 6 lit. d) z mocą wsteczną.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999[3] zostało zmienione rozporządzeniem (WE) nr 397/2009[4], które wprowadziło zasady kwalifikowalności w odniesieniu do wydatków na zwiększanie efektywności energetycznej oraz wykorzystanie energii odnawialnej w istniejącym budownictwie mieszkaniowym we wszystkich państwach członkowskich. Dlatego należy wprowadzić zmiany związane z efektywnością energetyczną oraz wykorzystaniem energii odnawialnej od dnia wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 397/2009.

(18) Po złożeniu Komisji wniosku dotyczącego dużego projektu, który spełnia wszystkie wymogi rozporządzenia, kwoty objęte wnioskiem powinny być chronione przed automatycznym anulowaniem. Ochrona ta powinna mieć zastosowanie do wszystkich wniosków składanych dla dużych projektów od początku okresu programowania i powinna być stosowana z mocą wsteczną, zwłaszcza w kontekście obecnego kryzysu finansowego.

(19) Ponieważ bezprecedensowy kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wymaga szybkiej reakcji, aby przeciwdziałać konsekwencjom dla całej gospodarki, pozostałe zmiany powinny wejść w życie następnego dnia po opublikowaniu rozporządzenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

(20) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999[5],

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006 wprowadza się następujące zmiany:

(1) Artykuł 39 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 39

Przedmiot

W ramach programu operacyjnego lub programów operacyjnych EFRR i Fundusz Spójności mogą finansować wydatki związane z szeregiem robót, działań lub usług, których celem jest ukończenie niepodzielnego zadania o sprecyzowanym charakterze gospodarczym lub technicznym, które posiadają jasno określone cele i których całkowity koszt przekracza kwotę 50 mln EUR (zwane dalej „dużymi projektami”)”.

(2) W art. 40 wprowadza się następujące zmiany:

a) zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:

„Państwo członkowskie lub instytucje zarządzające dostarczają Komisji następujące informacje o dużych projektach:”

b) lit. d) otrzymuje brzmienie:

„d) harmonogram realizacji dużego projektu oraz, jeżeli spodziewany okres wdrażania wykracza poza okres programowania, etapy, dla których wnioskuje się w okresie programowania 2007–2013 o współfinansowanie wspólnotowe;”

(3) Artykuł 41 ust. 1 i 2 otrzymuje brzmienie:

„1. Komisja dokonuje oceny dużego projektu, w razie potrzeby konsultując się z ekspertami zewnętrznymi, w tym z EBI, w świetle informacji, o których mowa w art. 40, jego spójności z priorytetami danego programu operacyjnego lub programów operacyjnych, jego wkładu w osiągnięcie celów tych priorytetów oraz jego spójności z innymi politykami Wspólnoty.

2. Komisja przyjmuje decyzję możliwie najszybciej, ale nie później niż w terminie trzech miesięcy po złożeniu przez państwo członkowskie lub instytucję zarządzającą dużego projektu, pod warunkiem że jego złożenie jest zgodne z art. 40. Decyzja ta określa aspekt fizyczny, podstawę ustalania poziomu współfinansowania osi priorytetowej danego programu operacyjnego lub programów operacyjnych oraz roczny harmonogram lub roczne harmonogramy dla wkładu finansowego EFRR lub Funduszu Spójności.”

(4) W art. 44 wprowadza się następujące zmiany:

a) akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

„W ramach programu operacyjnego fundusze strukturalne mogą finansować wydatki dotyczące operacji obejmujących wkłady na wsparcie:

a) instrumentów inżynierii finansowej dla przedsiębiorstw, przede wszystkim małych i średnich, takich jak fundusze kapitału podwyższonego ryzyka (venture capital funds), fundusze gwarancyjne i fundusze pożyczkowe;

b) fundusze na rzecz rozwoju obszarów miejskich, czyli fundusze inwestujące w partnerstwa publiczno-prywatne i inne projekty ujęte w zintegrowanym planie na rzecz trwałego rozwoju obszarów miejskich; oraz

c) fundusze lub inne systemy zachęt zapewniające pożyczki, gwarancje dla inwestycji podlegających zwrotowi lub równoważne instrumenty dla efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej w budynkach, w tym w istniejącym budownictwie mieszkaniowym, ”

b) w drugim akapicie zdanie wprowadzające otrzymuje brzmienie:

„W przypadku gdy takie operacje są organizowane za pomocą funduszy powierniczych, czyli funduszy ustanowionych w celu inwestowania w kilka funduszy kapitału podwyższonego ryzyka, funduszy gwarancyjnych, funduszy pożyczkowych, funduszy na rzecz rozwoju obszarów miejskich, funduszy lub innych systemów zachęt zapewniających pożyczki, gwarancji dla inwestycji podlegających zwrotowi lub równoznacznych instrumentów dla efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej w budynkach, w tym w istniejącym budownictwie mieszkaniowym, państwo członkowskie lub instytucja zarządzająca realizują je poprzez zastosowanie jednej lub kilku z następujących form:”

(5) Artykuł 48 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Podczas okresu programowania państwa członkowskie dokonują oceny związanej z monitorowaniem programów operacyjnych, w szczególności w przypadkach, gdy monitorowanie ujawniło znaczące odchylenia od założonych pierwotnie celów. Gdy zgłaszane są wnioski o dokonanie przeglądu programów operacyjnych, o którym mowa w art. 33, przedstawia się analizę powodów dokonania przeglądu, włącznie z wszelkimi trudnościami w realizacji oraz oczekiwanym wpływem przeglądu, w tym wpływem na strategię programu operacyjnego. Wyniki oceny lub analiz są przesyłane komitetowi monitorującemu program operacyjny oraz Komisji.”

(6) Artykuł 55 ust. 3 i 4 otrzymuje brzmienie:

„3. W przypadku gdy nie ma możliwości obiektywnego oszacowania dochodu z wyprzedzeniem, dochód netto wygenerowany w okresie pięciu lat od zakończenia operacji jest odliczany od wydatków zadeklarowanych Komisji.

4. W przypadku gdy stwierdza się, że operacja wygenerowała dochód netto, który nie został uwzględniony zgodnie z ust. 2 i 3, taki dochód netto potrącany jest przez instytucję certyfikującą najpóźniej w momencie składania dokumentów dotyczących programu operacyjnego, zgodnie z art. 89 ust. 1 lit. a). Wniosek o płatność salda końcowego jest odpowiednio korygowany.”

(7) W art. 56 ust. 3 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

„Jeżeli podczas przeglądu programu operacyjnego, o którym mowa w art. 33, dodaje się kategorię wydatków, wszelkie wydatki w ramach tej kategorii kwalifikują się od daty przedłożenia Komisji wniosku o dokonanie przeglądu programu operacyjnego.”

(8) W art. 57 wprowadza się następujące zmiany:

a) ustęp 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Państwo członkowskie lub instytucja zarządzająca dopilnowują, aby operacja obejmująca inwestycje w infrastrukturę lub inwestycje produkcyjne zachowała wkład funduszy wyłącznie wtedy, gdy operacja ta w terminie pięciu lat od jej zakończenia nie zostanie poddana zasadniczym modyfikacjom wynikającym ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej i mającym wpływ na charakter lub warunki realizacji operacji lub powodującym uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny.

Uznaje się, że operacje otrzymujące wkład finansowy z EFS nie zachowały tego wkładu wyłącznie wtedy, gdy są one zobowiązane do utrzymania inwestycji w ramach przepisów dotyczących pomocy państwa w rozumieniu art. 87 Traktatu i jeśli zostały one poddane zasadniczym modyfikacjom spowodowanym zaprzestaniem działalności produkcyjnej w terminie określonym w tych przepisach.

Państwa członkowskie mogą skrócić termin określony w pierwszym akapicie do trzech lat w przypadku utrzymania inwestycji lub miejsc pracy stworzonych przez MŚP.”

b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5. Ustępów 1 do 4 nie stosuje się do operacji poddanych zasadniczym modyfikacjom w wyniku zaprzestania działalności produkcyjnej spowodowanego upadłością nie wynikającą z przyczyn niezgodnych z prawem.”

(9) W art. 67 ust. 2 lit. b) otrzymuje następujące brzmienie:

„b) dane ilościowe dotyczące wskaźników finansowych, o których mowa w art. 66 ust. 2, wyrażające skumulowane informacje o wykonaniu finansowym programu operacyjnego, z wyszczególnieniem dla każdej osi priorytetowej:

(i) całkowitej kwoty poświadczonych wydatków kwalifikowalnych poniesionych przez beneficjentów oraz odnośnego wkładu publicznego;

(ii) poziomu całkowitej kwoty poświadczonych wydatków kwalifikowalnych poniesionych przez beneficjentów oraz całkowitego finansowania programu, w tym finansowania wspólnotowego i wkładu krajowego;

w stosownych przypadkach informacje o wykonaniu finansowym na obszarach otrzymujących wsparcie przejściowe przedstawia się oddzielnie dla każdego programu operacyjnego;”

(10) Artykuł 77 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 77

Wspólne zasady obliczania płatności okresowych oraz wypłaty salda końcowego

1. Płatności okresowe oraz płatności salda końcowego obliczane są przy zastosowaniu poziomu współfinansowania, określonego w decyzji dotyczącej danego programu operacyjnego dla każdej osi priorytetowej, do kwalifikowalnych wydatków wskazanych w ramach tej osi priorytetowej w każdej deklaracji wydatków poświadczonej przez instytucję certyfikującą.

Wkład Wspólnoty realizowany poprzez płatności okresowe oraz płatności salda końcowego nie jest jednak wyższy niż wkład publiczny i maksymalna kwota pomocy z funduszy dla każdej osi priorytetowej ustanowione w decyzji Komisji o zatwierdzeniu programu operacyjnego.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 akapit pierwszy w przypadku programów operacyjnych współfinansowanych ze środków EFS płatności okresowe Komisji odpowiadające deklaracjom wydatków przesłanym przez państwa członkowskie do dnia 31 grudnia 2010 r. mogą, jeśli poprosi o to państwo członkowskie w celu ułatwienia wdrażania środków antykryzysowych, stanowić 100 % wkładu publicznego dla każdej osi priorytetowej, jak podano dla danej osi priorytetowej w deklaracji wydatków poświadczonej przez instytucję certyfikującą. W przypadku gdy państwo członkowskie korzysta z takiej możliwości Komisja stosuje ten system do wszystkich wniosków o płatności przesłanych do dnia 31 grudnia 2010 r. dla danego programu operacyjnego.

Różnica pomiędzy całkowitą kwotą wypłaconą na mocy akapitu pierwszego i kwotą obliczoną zgodnie z ust. 1 akapit pierwszy nie jest uwzględniana przy obliczaniu płatności okresowych dla deklaracji wydatków wysłanych po dniu 31 grudnia 2010 r. Różnicę tę uwzględnia się jednak do celów przepisu art. 79 ust. 1 oraz przy obliczaniu płatności salda końcowego.”

(11) W art. 78 wprowadza się następujące zmiany:

a) w ust. 2 wprowadza się następujące zmiany:

(i) litera a) otrzymuje brzmienie:

„a) zaliczki podlegają gwarancji udzielonej przez bank lub inną instytucję finansową mającą siedzibę w jednym z państw członkowskich;”

(ii) dodaje się akapit w brzmieniu:

„Instrument złożony tytułem gwarancji przez podmiot publiczny lub samo państwo członkowskie uznaje się za równoważny gwarancji o której mowa w lit. a) akapit pierwszy.”

b) w ust. 6 wprowadza się następujące zmiany:

(i) litera d) otrzymuje brzmienie:

„d) kwalifikowalnych kosztów zarządzania lub opłat za zarządzanie; oraz”

(ii) dodaje się lit. e) w brzmieniu:

„e) wszelkich pożyczek lub gwarancji dla inwestycji podlegających zwrotowi udzielonych przez fundusze i inne systemy zachęt zapewniających pożyczki, gwarancji dla inwestycji podlegających zwrotowi lub równoznacznych instrumentów dla efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej w budynkach, w tym w istniejącym budownictwie mieszkaniowym.”

c) ustęp 7 otrzymuje brzmienie:

„7. Odsetki uzyskane z tytułu płatności z programów operacyjnych do funduszy określone w art. 44 wykorzystywane są na finansowanie projektów z zakresu rozwoju obszarów miejskich w przypadku funduszy na rzecz rozwoju obszarów miejskich, instrumenty inżynierii finansowej dla małych i średnich przedsiębiorstw lub dla wspierania efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej w budynkach, w tym w istniejącym budownictwie mieszkaniowym, w przypadku funduszy lub innych systemów zachęt zapewniających pożyczki, gwarancje dla inwestycji podlegających zwrotowi lub równoważne instrumenty.

Zasoby zwrócone na rzecz operacji z inwestycji dokonanych z funduszy, określonych w art. 44, lub pozostałe po uwzględnieniu wszystkich gwarancji zostają powtórnie wykorzystane przez właściwe organy państwa członkowskiego na rzecz projektów z zakresu rozwoju obszarów miejskich, na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw lub efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej w budynkach, w tym w istniejącym budownictwie mieszkaniowym.”

(12) W art. 88 ust. 3 dodaje się akapit w brzmieniu:

„Jednak w przypadkach, gdy nieprawidłowości w operacjach, które były przedmiotem deklaracji częściowego zamknięcia, zostały wykryte w wyniku kontroli przeprowadzanych przez dane państwo członkowskie, stosuje się art. 98 ust. 2 i 3. Deklaracja wydatków o której mowa w ust. 2 lit. a) niniejszego artykułu, zostaje odpowiednio skorygowana.”

(13) W art. 94 akapit pierwszy wprowadza się następujące zmiany:

„Gdy państwo członkowskie przedkłada Komisji wniosek dotyczącego dużego projektu, który spełnia wszystkie wymogi określone w art. 40, kwoty potencjalnie objęte automatycznym anulowaniem zmniejsza się o odnośne roczne kwoty przeznaczone na takie duże projekty.

Gdy Komisja podejmuje decyzję o zatwierdzeniu programu pomocy, kwoty potencjalnie objęte automatycznym anulowaniem zmniejsza się o odnośne roczne kwoty przeznaczone na taki program.”

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

Jednak art. 1 pkt 5 i 7 stosuje się od dnia 1 sierpnia 2006 r., art. 1 pkt 8, pkt 11 lit. a), pkt 11 lit. b) ppkt (i) i pkt 13 stosuje się od dnia 1 stycznia 2007 r., a art. 1 pkt 4, pkt 11 lit. b) ppkt (ii) i pkt 11 lit. c) stosuje się od dnia 10 stycznia 2009 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Rady

Przewodniczący

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH REGULACJI

1. TYTUŁ WNIOSKU:

wniosek dotyczący rozporządzenia Rady (WE) nr …/2009 zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do uproszczenia niektórych przepisów oraz w odniesieniu do niektórych przepisów w zakresie zarządzania finansowego

2. STRUKTURA ABM/ABB

Dziedzina/dziedziny polityki, których dotyczy wniosek i powiązane działanie/działania:

Polityka regionalna; działanie ABB 13.03

Polityka społeczna i zatrudnienie; działanie ABB 04.02

3. POZYCJE W BUDŻECIE

3.1. Pozycje w budżecie (pozycje operacyjne i powiązane pozycje pomocy technicznej i administracyjnej (dawniej pozycje B..A)):

Proponowane nowe działania będą realizowane w 2009 i 2010 r. w oparciu o następujące pozycje w budżecie:

- 04.0217 Konwergencja (EFS)

- 04.0219 Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie (EFS)

3.2. Czas trwania działania i wpływu finansowego:

W celu przyspieszenia realizacji programów na rzecz spójności proponuje się dalsze uproszczenie procedur umożliwiających maksymalne wykorzystanie wspólnotowego finansowania przy poszanowaniu zasady należytego zarządzania finansami.

Spośród serii zaproponowanych środków, bezpośredni wpływ na zasoby budżetowe będzie miał zwrot płatności okresowych w wysokości 100 % przez ograniczony czas (do końca 2010 r.) dla programów EFS zamiast stosowania (niższych) stawek zwrotu kosztów ustanowionych w programach operacyjnych.

Środek ten będzie miał konsekwencje finansowe dla budżetów na lata 2009 i 2010, ponieważ wymaga on przeznaczenia dodatkowych środków na płatności. Zwiększenie przepływów pieniężnych poprzez zwiększenie stawek zwrotu wydatków pomogłoby skoncentrować na wstępie wydatki na projekty mające na celu zwalczanie kryzysu i wspieranie obywateli najbardziej dotkniętych kryzysem w całej Unii Europejskiej.

Analiza środków na płatności dostępnych w budżecie na 2009 r. i w projekcie budżetu na 2010 r. pokazuje, że dodatkowe środki na płatności, które mają być wypłacone w ramach opcji zwrotu 100 % środków w 2009 i 2010 r. dla programów EFS stanowiłyby łącznie około 6,6 mld EUR.

3.3. Informacje budżetowe :

Pozycja w budżecie | Rodzaj wydatków | Nowe | Wkład EFTA | Wkład krajów ubiegających się o członkostwo | Dział w perspektywie finansowej |

04.0217 | Nieobowiązkowe | Zróżnicowane | NIE | NIE | NIE | Nr 1b |

04.0219 | Nieobowiązkowe | Zróżnicowane | NIE | NIE | NIE | Nr 1b |

4. ZESTAWIENIE ZASOBÓW

4.1. Zasoby finansowe

4.1.1. Zestawienie środków na zobowiązania (CA) i środków na płatności (PA)

Poniższe tabele odzwierciedlają szacunkowy wpływ proponowanych środków w 2009 i 2010 r.

mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Rodzaj wydatków | Sekcja nr | Rok n | n + 1 | n + 2 | n + 3 | n + 4 | n + 5 i później | Razem |

Wydatki operacyjne[6] |

Środki na zobowiązania (CA) | 8.1 | a | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Środki na płatności (PA) | b | 2,500 | 4,100 | n.d. | n.d. | n.d. | -6,600 | 0,000 |

Wydatki administracyjne w ramach kwoty referencyjnej[7] |

Pomoc techniczna i administracyjna (NDA) | 8.2.4 | c | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

KWOTA REFERENCYJNA OGÓŁEM |

Środki na zobowiązania | a+c | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Środki na płatności | b+c | 2,500 | 4,100 | n.d. | n.d. | n.d. | -6,600 | 0,000 |

Wydatki administracyjne nieuwzględnione w kwocie referencyjnej[8] |

Wydatki na zasoby ludzkie i powiązane wydatki (NDA) | 8.2.5 | d | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Wydatki administracyjne, inne niż koszty zasobów ludzkich i powiązane koszty, nieuwzględnione w kwocie referencyjnej (NDA) | 8.2.6 | e | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Indykatywne koszty finansowe interwencji ogółem

OGÓŁEM CA, w tym koszty zasobów ludzkich | a+c+d+e | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

OGÓŁEM PA, w tym koszty zasobów ludzkich | b+c+d+e | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Szczegółowe informacje dotyczące współfinansowania

mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Organ współfinansujący | Rok n | n + 1 | n + 2 | n + 3 | n + 4 | n + 5 i później | Razem |

…………………… | f | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

OGÓŁEM CA, w tym współfinansowanie | a+c+d+e+f | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

4.1.2. Zgodność z programowaniem finansowym

( Wniosek jest zgodny z istniejącym programowaniem finansowym.

( Wniosek wymaga przeprogramowania odpowiedniego działu w perspektywie finansowej.

( Wniosek może wymagać zastosowania postanowień porozumienia międzyinstytucjonalnego[9] (tzn. instrumentu elastyczności lub zmiany perspektywy finansowej).

4.1.3. Wpływ finansowy na dochody

( Wniosek nie ma wpływu finansowego na dochody.

( Wniosek ma następujący wpływ finansowy na dochody:

Uwaga: wszelkie informacje i uwagi dotyczące metody obliczania wpływu na dochody należy zamieścić w odrębnym załączniku.

mln EUR (do 1 miejsca po przecinku)

Przed rozpoczęciem działania [rok n-1] | Sytuacja po rozpoczęciu działania |

Zasoby ludzkie ogółem | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

5. OPIS I CELE

5.1. Potrzeba, która ma zostać zaspokojona w perspektywie krótko- lub długoterminowej

Biorąc pod uwagę, że tymczasowa stawka zwrotu dla programów operacyjnych EFS w wysokości 100 % jest związana z prawdziwymi wydatkami poniesionymi przez beneficjentów, zwiększyłaby ona przepływy pieniężne do krajowych, regionalnych i lokalnych władz i beneficjentów, pobudzając jednocześnie środki na rzecz zwalczania kryzysu i wspierania obywateli najbardziej dotkniętych przez kryzys. Różnica pomiędzy całkowitą kwotą wypłaconą zgodnie z zasadą współfinansowania w wysokości 100 % i kwotą obliczoną przy zastosowaniu poziomu współfinansowania określonego w decyzji dotyczącej danego programu operacyjnego nie zostanie uwzględniona, kiedy Komisja powróci do obliczeń opartych na poziomie współfinansowania ustalonym dla programu w 2011 r. Różnicę tę uwzględnia się jednak do celów przepisu art. 79 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 oraz przy obliczaniu płatności salda końcowego.

5.2. Wartość dodana z tytułu zaangażowania Wspólnoty i spójność wniosku z innymi instrumentami finansowymi oraz możliwa synergia.

Większa elastyczność i zwiększenie środków pieniężnych są w stanie sprawić, że realizacja programów operacyjnych będzie bardziej odporna na negatywne konsekwencje aktualnego pogorszenia koniunktury gospodarczej oraz przyczyni się do stymulacji wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

Wniosek dotyczący zwiększenia stawek zwrotu wydatków w 2009 i 2010 r. przyczyni się do osiągnięcia celów europejskiego planu naprawy gospodarczej w zakresie pobudzenia wzrostu gospodarczego regionów UE poprzez wsparcie dla tworzenia miejsc pracy i rozwoju umiejętności przydatnych w przyszłości.

5.3. Cele, spodziewane wyniki oraz wskaźniki związane z wnioskiem w kontekście ABM (zarządzania kosztami działań).

Dalsze uproszczenie zasad dotyczących polityki spójności będzie miało pozytywny wpływ na praktyczną realizację programów. Większa elastyczność stanowi właściwą odpowiedź na obecną potrzebę państw członkowskich posiadania większego marginesu działania.

5.4. Metoda realizacji (indykatywna)

Należy wskazać wybraną metodę/wybrane metody realizacji działania.

ٱ Zarządzanie scentralizowane

ٱ bezpośrednio przez Komisję

ٱ pośrednio przez:

ٱ agencje wykonawcze

ٱ ustanowione przez Wspólnoty organy określone w art. 185 rozporządzenia finansowego

ٱ krajowe organy sektora publicznego/organy pełniące misję służby publicznej

ٱ Zarządzanie dzielone lub zdecentralizowane

ٱ z państwami członkowskimi

ٱ z krajami trzecimi

ٱ Zarządzanie wspólne z organizacjami międzynarodowymi (należy wyszczególnić)

6. MONITOROWANIE I OCENA

6.1. System monitorowania

Komisja stworzy narzędzie monitorowania, aby uważnie nadzorować wykorzystanie dodatkowych środków dla Europejskiego Funduszu Społecznego. Dla wniosków o płatność przedstawionych od dnia 1 stycznia 2011 r. stosuje się standardową stopę współfinansowania uzgodnioną w decyzji dotyczącej danego programu.

6.2. Ocena

6.2.1. Ocena ex ante

Ze względu na wyjątkową sytuację wymagającą bardzo szybkiej reakcji nie dokonano oceny ex-ante.

6.2.2. Działania podjęte w wyniku oceny pośredniej/ex post (wnioski wyciągnięte z podobnych doświadczeń w przeszłości)

n.d.

6.2.3. Warunki i częstotliwość przyszłych ocen.

n.d.

7. Środki ZWALCZANIA NADUżYć FINANSOWYCH

N.D.

8. SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZASOBÓW

8.1. Cele wniosku z uwzględnieniem ich kosztu finansowego

Środki na zobowiązania w mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Rok n | Rok n+1 | Rok n+2 | Rok n+3 | Rok n+4 | Rok n+5 |

Urzędnicy lub pracownicy zatrudnieni na czas określony (XX 01 01) | A*/AD | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

B*, C*/AST | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Pracownicy finansowani w ramach art. XX 01 02 | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Inni pracownicy finansowani w ramach art. XX 01 04/05 | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

RAZEM | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

8.2.2. Opis zadań związanych z działaniem

n.d.

8.2.3. Źródła zasobów ludzkich (stosunek pracy)

(W przypadku podania więcej niż jednego źródła, należy wskazać liczbę stanowisk pochodzących z każdego ze źródeł).

( Stanowiska obecnie przypisane do zarządzania programem, które zostaną utrzymane lub przekształcone.

( Stanowiska wstępnie przyznane w ramach rocznej strategii politycznej/wstępnego projektu budżetu (APS/PDB) na rok n

( Stanowiska, o które zostanie złożony wniosek w ramach następnej procedury APS/PDB

( Przesunięcia w ramach zasobów danej jednostki organizacyjnej (przesunięcia wewnętrzne)

( Stanowiska, których obsadzenie będzie konieczne w roku n, nieprzewidziane w APS/PDB na dany rok

8.2.4. Inne wydatki administracyjne uwzględnione w kwocie referencyjnej (XX 01 04/05 – wydatki na administrację i zarządzanie)

mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Pozycja w budżecie (numer i treść) | Rok n | Rok n+1 | Rok n+2 | Rok n+3 | Rok n+4 | Rok n+5 i później | RAZEM |

Inna pomoc techniczna i administracyjna | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

- wewnętrzna | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

- zewnętrzna | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Pomoc techniczna i administracyjna ogółem | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

8.2.5. Koszt finansowy zasobów ludzkich i powiązane koszty nieuwzględnione w kwocie referencyjnej

mln EUR (do 3 miejsc po przecinku)

Rodzaj zasobów ludzkich | Rok n | Rok n+1 | Rok n+2 | Rok n+3 | Rok n+4 | Rok n+5 i później |

Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony (XX 01 01) | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Pracownicy finansowani w ramach artykułu XX 01 02 (personel pomocniczy, oddelegowani eksperci krajowi (END), personel kontraktowy itp.) (należy określić pozycję w budżecie) | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Koszt zasobów ludzkich i koszty powiązane (nieuwzględnione w kwocie referencyjnej) ogółem | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Kalkulacja – urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony

W razie potrzeby należy odnieść się do pkt 8.2.1

n.d.

Kalkulacja – pracownicy finansowani w ramach art. XX 01 02

W razie potrzeby należy odnieść się do pkt 8.2.1

n.d.

8.2.6. Inne wydatki administracyjne nieuwzględnione w kwocie referencyjnej

mln EUR (do 3 miejsc po przecinku) |

Rok n | Rok n+1 | Rok n+2 | Rok n+3 | Rok n+4 | Rok n+5 i później | RAZEM |

XX 01 02 11 01 – podróże służbowe | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

XX 01 02 11 02 – spotkania i konferencje | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

XX 01 02 11 03 – komitety | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

XX 01 02 11 04 – badania i konsultacje | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

XX 01 02 11 05 – systemy informatyczne | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

2 Inne wydatki na zarządzanie ogółem (XX 01 02 11) | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

3 Inne wydatki o charakterze administracyjnym (należy wskazać jakie, odnosząc się do pozycji w budżecie) | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Ogółem wydatki administracyjne inne niż wydatki na zasoby ludzkie i powiązane koszty (nieuwzględnione w kwocie referencyjnej) | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. | n.d. |

Kalkulacja – inne wydatki administracyjne nieuwzględnione w kwocie referencyjnej

n.d.

[1] Art. 4-5 rozporządzenia nr 1080/2006 w przypadku EFRR, i art. 2 rozporządzenia nr 1084/2006 w przypadku Funduszu Spójności.

[2] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 397/2009 z dnia 6 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w odniesieniu do kwalifikowalności efektywności energetycznej i inwestycji w energię odnawialną w budownictwie mieszkaniowym, Dz.U. L 126/3 z 21.5.2009.

[3] Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 1.

[4] Dz.U. L 126 z 21.5.2009, s. 3.

[5] Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 25.

[6] Wydatki niewchodzące w zakres rozdziału xx 01 w tytule xx.

[7] Wydatki w ramach art. xx 01 04 w tytule xx.

[8] Wydatki w ramach rozdziału xx 01 z wyłączeniem artykułu xx 01 04 lub xx 01 05.

[9] Zob. pkt 19 i 24 porozumienia międzyinstytucjonalnego.

[10] W razie potrzeby, tzn. gdy czas trwania działania przekracza 6 lat, należy wprowadzić dodatkowe kolumny.