[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 18.9.2008

KOM(2008) 569 wersja ostateczna

2002/0072 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na mocy art. 251 ust. 2 akapit drugi Traktatu WE dotyczący

wspólnego stanowiska Rady w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie pracy tymczasowej

- Porozumienie polityczne w sprawie wspólnego stanowiska (głosowanie większością kwalifikowaną)

2002/0072 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na mocy art. 251 ust. 2 akapit drugi Traktatu WE dotyczący

wspólnego stanowiska Rady w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie pracy tymczasowej

- Porozumienie polityczne w sprawie wspólnego stanowiska (głosowanie większością kwalifikowaną)

1. KONTEKST

Data przekazania wniosku[1] do PE i Rady (dokument COM(2002)149 wersja ostateczna - 2002/0072 COD): | 21 marca 2002 r. |

Data wydania opinii przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny[2]: | 19 września 2002 r. |

Data wydania opinii przez Parlament Europejski, pierwsze czytanie[3]: | 21 listopada 2002 r. |

Data przekazania zmienionego wniosku[4]: | 28 listopada 2002 r. |

Data przyjęcia wspólnego stanowiska[5]: | 15 września 2008 r. |

2. CEL WNIOSKU KOMISJI

Celem wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie pracy tymczasowej jest zapewnienie stosowania zasady równego traktowania do pracowników zatrudnianych przez agencje pracy tymczasowej, a także uznanie agencji pracy tymczasowej za pracodawców. Stanowi on uzupełnienie prawa państw członkowskich, zgodnie z art. 137 Traktatu, ustanawiając wspólne, elastyczne ramy wspólnotowe w zakresie korzystania z pracy tymczasowej, co powinno skutecznie przyczynić się do powstania nowych miejsc pracy i rozwoju elastycznych form zatrudnienia.

3. UWAGI DOTYCZĄCE WSPÓLNEGO STANOWISKA

3.1. Skrótowe uwagi ogólne dotyczące wspólnego stanowiska

Choć wspólne stanowisko nie uwzględnia wszystkich poprawek zaproponowanych przez Parlament i wprowadzonych w zmienionym wniosku Komisji, to większość poprawek Parlamentu została przyjęta w całości lub w części bądź też uwzględnione zostały ich założenia. Ponadto wynik porozumienia politycznego w sprawie wspólnego stanowiska wskazuje, że dokonano postępu w zakresie pewnych kwestii, takich jak: bezpośrednie stosowanie zasady równego traktowania pracowników tymczasowych począwszy od pierwszego dnia okresu skierowania, bez wprowadzania wyjątku dla krótkich okresów skierowania (tzw. „okresów karencji”), jaśniejsze sformułowanie definicji, a także wprowadzenie konsultacji z partnerami społecznymi lub ich angażowania jako warunku stosowania rozmaitych odstępstw od zasady równego traktowania.

3.2. Poprawki Parlamentu Europejskiego uwzględnione w całości, w części lub co do założeń we wspólnym stanowisku Rady i w zmienionym wniosku Komisji

Numeracja motywów i artykułów odnosi się do wspólnego stanowiska Komisji:

3.2.1. Tytuł: poprawka nr 1 (zmiana tytułu dyrektywy [6])

3.2.2. Motywy

Motyw 5: poprawka nr 6 (uściślenie związku pomiędzy obecnym wnioskiem a dyrektywą 1999/70 z dnia 28 czerwca 1999 dotyczącą pracy na czas określony – uprzednio motyw 7).

Motyw 9: poprawka nr 4 (przeformułowanie i uaktualnienie wcześniejszego motywu 4).

Motyw 14: poprawka nr 15 (zasygnalizowanie treści art. 5 ust. 1 – uprzednio motyw 15).

Motyw 20: poprawka nr 36 (dodanie zapisu mówiącego o zakazie zastępowania pracowników uczestniczących w strajku pracownikami tymczasowymi w przedsiębiorstwie użytkowniku).

3.2.3. Artykuły

Artykuł 1

Artykuł 1 ust. 1: poprawka nr 23 (przeformułowanie w celu jaśniejszego oddania trójstronnego wymiaru pracy tymczasowej).

Artykuł 1 ust. 2: zaakceptowanie elementu poprawki nr 24 (potwierdzenie, że dyrektywa obejmuje zarówno przedsiębiorstwa użytkowników, jak i agencje pracy tymczasowej).

Artykuł 2

Artykuł 2 : poprawka nr 26 (zwiększenie równowagi w zakresie celów dyrektywy)

Artykuł 3

Artykuł 3 : poprawka nr 28 (usunięcie definicji „porównywalnego pracownika” [ comparable worker ] z definicji w art. 3);

Artykuł 3 ustęp 1 lit. b): poprawka nr 30 (dodanie definicji agencji pracy tymczasowej);

Artykuł 3 ust. 1 lit. d): poprawka nr 31 (dodanie definicji przedsiębiorstwa użytkownika);

Artykuł 3 ust. 2: poprawka nr 85 (pozostawienie kwestii definicji wynagrodzenia w kompetencji państw członkowskich) i poprawka nr 33 (określenie kategorii pracowników, którzy nie mogą być wyłączeni z zakresu dyrektywy).

Artykuł 4

Artykuł 4 ust. 1 : poprawka nr 34 (rozszerzenie nałożonego na państwa członkowskie obowiązku dokonywania przeglądów ograniczeń lub zakazów dotyczących tylko określonych kategorii pracowników lub określonych branż na wszystkie ograniczenia i zakazy; rozszerzenie zakresu uzasadnionych zakazów i ograniczeń);

Artykuł 4 ust. 4: poprawka nr 35 (ustalenie, że krajowe wymogi w zakresie rejestracji i monitorowania agencji pracy tymczasowej nie stanowią zakazów ani ograniczeń w znaczeniu art. 4 ust. 1).

Artykuł 5

Art. 5 ust. 1 tiret pierwsze : poprawka nr 87 (przyjęcie części przeformułowującej odwołanie do zasady niedyskryminacji);

Artykuł 5 ust. 2 : poprawka nr 86 (ograniczenie zakresu wyjątku do wynagrodzenia i wprowadzenie wymogu konsultacji z partnerami społecznymi);

Artykuł 5 ust. 3: poprawka nr 92 (przyjęcie części dotyczącej uprzedniej konsultacji z partnerami społecznymi i umożliwienie im dalszego stosowania dotychczasowych układów zbiorowych pracy).

Artykuł 6

Artykuł 6 ust. 1 : poprawka nr 46 (określenie możliwego sposobu publicznego ogłaszania informacji o wolnych stanowiskach);

Artykuł 6 ust. 2 : poprawka nr 47 (zapis dotyczący uregulowań, na mocy których agencje pracy tymczasowej mogą otrzymywać rekompensatę za usługi świadczone przedsiębiorstwom użytkownikom);

Artykuł 6 ust. 3 : poprawka nr 48 (określenie zakresu zakazu pobierania opłat od pracowników);

Artykuł 6 ust. 4: poprawka nr 49 (określenie zakresu udogodnień i pomieszczeń pracowniczych w przedsiębiorstwie użytkowniku, do których należy zapewnić dostęp pracownikom tymczasowym).

Artykuł 7

Artykuł 7 ust. 1 i 2 : poprawka nr 51 (uwzględnienie faktu, że reprezentacja pracowników może być wynikiem ustaleń w ramach układów zbiorowych pracy).

3.3. Poprawki zaakceptowane przez Komisję, ale nieprzyjęte we wspólnym stanowisku

Poprawka nr 22: wspólne ramy są uzasadnione jako środek służący usprawnieniu integracji europejskiego rynku pracy oraz mobilności transgranicznej (uprzednio część motywu 22).

Poprawka nr 44: ustalenie, że wdrożenie artykułu 5 w drodze porozumienia między partnerami społecznymi powinno być zgodne z praktyką krajową (uprzednio art. 5 ust. 5).

Poprawka nr 71: ograniczenie zakresu wyjątku do wynagrodzenia w przypadku umów krótkoterminowych (uprzednio art. 5 ust. 4).

Poprawka nr 52 (pozostawienie pracownikom wyboru, czy w przypadku nieprzestrzegania przepisów dyrektywy podjąć działania bezpośrednie, czy przez przedstawicieli – art. 10 ust. 2).

3.4. Poprawki niezaakceptowane przez Komisję i nieprzyjęte we wspólnym stanowisku

Wspólne stanowisko nie zawiera poprawek 3, 5, 7, 8, 9, 13, 16, 25, 39, 45, 54, 84, 94, których Komisja nie zaakceptowała, ponieważ nie stanowiły one ulepszenia dyrektywy. Wspólne stanowisko nie zawiera również poprawek 10, 11, 12 (część pierwsza), 21, 53, 88, 91, 93, 95, które w opinii Komisji były nie do przyjęcia ze ściśle prawnego punktu widzenia lub ponieważ zaburzały ogólną równowagę dyrektywy.

3.5. Poprawki wprowadzone przez Radę w toku jej debat

Motywy 8 i 9 : te przeformułowane motywy zastępują uprzednie motywy 3 i 4, które odnosiły się odpowiednio do rozwoju sytuacji w kontekście uruchomienia w 2000 r. strategii lizbońskiej i w kontekście komunikatu Komisji o agendzie społecznej na rok 2000 oraz do powiązanych konkluzji Rady Europejskiej; w nowych motywach wprowadzono bardziej aktualne odwołania uwzględniające rozwój sytuacji w latach 2005 i 2007.

Motyw 10 : motyw został poszerzony w świetle debaty w Parlamencie Europejskim na temat różnic statusu i warunków pracy pracowników tymczasowych w Unii Europejskiej.

Motyw 11 : nieznaczne przeformułowanie dla zachowania spójności.

Motywy 12, 16 i 17: wzmocnienie charakteru ram prawnych służących ochronie pracowników tymczasowych przy jednoczesnym poszanowaniu różnorodności rynku pracy i systemów stosunków przemysłowych, którą podkreślano w toku debaty w Parlamencie Europejskim (i która znalazła przynajmniej częściowe odzwierciedlenie w treści poprawek 18, 53, 54 i 71), poprzez zasygnalizowanie zakresu możliwych odstępstw przewidzianych w art. 5 ust. 3 i 4, dokonywanych odpowiednio na mocy układów zbiorowych lub – w szczególnych okolicznościach – w drodze porozumień zawieranych pomiędzy krajowymi partnerami społecznymi.

Motyw 15 : w tekście dodanym do tego motywu uwzględniono debatę w Parlamencie Europejskim[7] (która znalazła odzwierciedlenie w poprawce 12) na temat potrzeby przyjęcia umów na czas nieokreślony jako pewnego rodzaju punktu odniesienia na rynku pracy.

Motyw 18 : dostosowanie tekstu tego motywu, uwzględniającego poprawkę nr 20 Parlamentu Europejskiego dotyczącą podstaw ewentualnego uzasadnienia ograniczeń lub zakazów, do proponowanego przez Radę przeformułowania artykułu 4.

Motyw 19 : zmiana zgodna z zasadniczą myślą motywu 14 dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym.

Motyw 21 : zastąpienie uprzedniego motywu 21 wyraźniejszym sformułowaniem dotyczącym środków zabezpieczających prawa pracowników tymczasowych oraz zasygnalizowanie wprowadzonych w art. 10 ust. 1 nowych przepisów dotyczących kar.

Artykuł 2: podkreślenie zrównoważonych celów dyrektywy w jednym, przeformułowanym akapicie, oddającym główną treść poprawki nr 26 Parlamentu Europejskiego oraz zasadniczą myśl poprawki nr 54.

Artykuł 3 ust. 1 lit. c) i e) : zmiana definicji terminów „pracownik tymczasowy” i „okres skierowania” w celu dostosowania definicji w zmienionym wniosku do brzmienia poprawek nr 27 i 29.

Artykuł 3 ust. 1 lit. f) i artykuł 5 ust. 1 : zmiana zgodna z podejściem zmienionego wniosku Komisji oraz poprawki nr 32 (zmiana definicji podstawowych warunków pracy i zatrudnienia), określająca „przepisy ogólne”, do których odnosi się art. 3 ust. 1 lit. f), jako przepisy obowiązujące w przedsiębiorstwie użytkowniku oraz wprowadzająca brzmienie zgodne ze zmienionymi definicjami.

Artykuł 4 ust. 2 : zmiana zgodna ze zmienionym wnioskiem oraz poprawką nr 34, jednak bez uwzględnienia zapisu zobowiązującego państwa członkowskie do zaprzestania stosowania ograniczeń lub zakazów, które nie mają już uzasadnienia – jako że Rada uznała, że nie jest konieczne powtórne formułowanie zakazu przewidzianego już w art. 4 ust. 1 oraz że nie jest właściwe zakładanie z góry wyniku przeglądu.

Artykuł 4 ust. 3 : zmiana zgodna z poprawką nr 34 (umożliwiająca partnerom społecznym podjęcie przeglądu ograniczeń lub zakazów ustanowionych przez układy zbiorowe pracy).

Artykuł 5 ust. 4 : zmiana zgodna z poprawkami nr 19 i 42 (usunięcie wyjątku obejmującego umowy na okres nieprzekraczający sześciu tygodni – ponieważ zasada równego traktowania pracowników tymczasowych ma obowiązywać począwszy od pierwszego dnia okresu skierowania, bez stosowania żadnego ogólnego okresu kwalifikacji do umów krótkoterminowych).

Artykuł 5 ust. 3 i 4: zmiana oddająca w głównym zarysie poprawki nr 44 i 71 (ogólne zaakceptowanie zasady, że różne praktyki stosowane w państwach członkowskich mogą zostać uwzględnione poprzez pozostawienie możliwości porozumienia pomiędzy partnerami społecznymi zgodnie z praktyką krajową).

Artykuł 5 ust. 5 : zmiana uwzględniająca elementy poprawek nr 40, 71 i 86 (zaakceptowanie elementów odnoszących się do zapobiegania niewłaściwemu stosowaniu, szczególnie stosowaniu kolejnych skierowań).

Artykuł 6 ust. 3 i 4: zmiana zgodna ze zmienionym wnioskiem oraz poprawkami nr 48 i 49, z przeformułowaniem dla zachowania precyzji i zgodności z pozostałymi poprawkami.

Artykuł 7 : przewiduje, że państwa członkowskie korzystające z opcji przewidzianej w art. 7 ust. 2, dotyczącej obliczania progu zobowiązującego do utworzenia organów reprezentujących pracowników w przedsiębiorstwie użytkowniku, nie są zobowiązane do stosowania przepisów art. 7 ust. 1 dotyczących podstawy do tworzenia takich organów w agencji pracy tymczasowej.

Artykuł 8: zawiera bezpośrednie odwołanie do dyrektywy 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 2002 r. ustanawiającej ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej.

Artykuł 10: zawiera nowy ustęp 1 dotyczący środków, które powinny podjąć państwa członkowskie dla zapewnienia wywiązywania się agencji pracy tymczasowej i przedsiębiorstw użytkowników z obowiązków wynikających z dyrektywy.

Artykuł 11 : Rada uznała, że państwa członkowskie będą potrzebować trzech lat na wprowadzenie dyrektywy w życie, podczas gdy poprawka nr 53 Parlamentu Europejskiego i zmieniony wniosek Komisji przewidywały okres wdrożenia wynoszący dwa lata.

4. PODSUMOWANIE

Ogólnie rzecz biorąc należy podkreślić, że wspólne stanowisko stanowi znaczne ulepszenie tekstu pierwotnego wniosku, a także uwzględnia dążenie Parlamentu Europejskiego do zagwarantowania, że zasada równego traktowania pracowników tymczasowych i pracowników bezpośrednio zatrudnionych przez przedsiębiorstwa użytkowników w zakresie podstawowych warunków pracy i zatrudnienia będzie miała zastosowanie począwszy od pierwszego dnia okresu skierowania. Zakazy lub ograniczenia stosowania pracy tymczasowej będą mogły być utrzymane po wdrożeniu dyrektywy jedynie w przypadku, gdy będą one uzasadnione ogólnym interesem. Na tym etapie wszelkie zakazy lub ograniczenia pozostające w mocy będą musiały być poddane przeglądowi i uwzględnione w sprawozdaniu dla Komisji. W interesie zgodności z zasadą pomocniczości, istniejące w państwach członkowskich rozmaite krajowe praktyki w zakresie warunków rynku pracy i stosunków przemysłowych będą mogły być uwzględnione poprzez umożliwienie odstępstw od zasady równego traktowania na mocy układów zbiorowych pracy lub – pod szczególnymi warunkami – na mocy porozumienia pomiędzy krajowymi partnerami społecznymi.

[1] Dz.U. C 203E z 27.8.2002, s. 1-5. Tytuł jak w oryginale.

[2] Dz.U. C 61 z 14.3.2003, s. 124.

[3] Dz.U. C 25 E z 29.1.2004, s. 368.

[4] BULLETIN/2002/11/ 1.3.20

[5] Dz.U. …xxx

[6] Zob. 1 wyżej. Pierwotny tytuł brzmiał: „Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady na temat warunków pracy pracowników tymczasowych” [ Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on working conditions for temporary workers ].

[7] Zob. również ust. 9 rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 17 lipca 2007 r. w sprawie modernizacji prawa pracy w celu sprostania wyzwaniom XXI wieku.