[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 11.3.2008

KOM(2008) 132 wersja ostateczna

2008/0052 (CNS)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie zatwierdzenia, w imieniu Wspólnoty Europejskiej, Protokołu w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo w 1991 r.

(przedstawiony przez Komisję)

UZASADNIENIE

Konwencja EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzona w Espoo w 1991 r. (zwana dalej konwencją z Espoo) ustanowiła, w oparciu o obowiązujące przepisy w dziedzinie oceny oddziaływania na środowisko, procedury konsultacji stron, które mogą być narażone na transgraniczne skutki środowiskowe wynikające z projektów objętych wnioskami. Konwencja weszła w życie w 1997 r. Wspólnota Europejska podpisała konwencję w dniu 26 lutego 1991 r. i ratyfikowała ją w dniu 24 czerwca 1997 r. Podstawowe postanowienia konwencji zostały wdrożone dyrektywą 97/11/WE.

Decyzje, które zostały już podjęte w ramach planów czy polityki, mogą ograniczyć zdolność unikania niekorzystnego dla środowiska oddziaływania na poziomie projektów. Dlatego też uznaje się, że podobny proces oceny powinien zostać przeprowadzony w odniesieniu do planów i polityki. Proces ten znany jest powszechnie jako strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (SEA). W tym celu konwencja z Espoo zobowiązywała strony do „ szerszego zastosowania, we właściwym zakresie, zasad oceny oddziaływania na środowisko do planów, programów i polityki.”

Przepisy Unii Europejskiej dotyczące strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SEA) zostały zawarte w dyrektywie 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (zwanej dyrektywą SEA). Dyrektywa ta stosuje się do szeroko pojętej kategorii planów i programów oraz zawiera szczegółowe wymogi dotyczące ich oceny i sprawozdań na temat ich wpływu na środowisko. Zawiera również przepisy dotyczące oddziaływania transgranicznego, wzorujące się na konwencji z Espoo.

Piąta konferencja ministerialna „Środowisko dla Europy”, jaka odbyła się w Kijowie na Ukrainie w maju 2003 r., przyjęła Protokół w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo w 1991 r. (Protokół SEA). Dnia 21 maja 2003 r. Komisja podpisała protokół SEA w imieniu Wspólnoty Europejskiej.

Cele protokołu zostały określone w art. 1. Polegają one na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony środowiska, w tym zdrowia, oraz na zapewnieniu, że zagadnienia te zostaną uwzględnione w działaniach i instrumentach mających na celu dalszy zrównoważony rozwój.

Główne zobowiązania wynikające z protokołu dzielą się na trzy kategorie.

Po pierwsze protokół zawiera ogólne postanowienia dotyczące pomocy i wskazówek dla społeczeństwa, odpowiedniego uznania i wsparcia stowarzyszeń, promowania celów protokołu na arenie międzynarodowej oraz praw osób korzystających z nich zgodnie z postanowieniami protokołu zapewniających, że osoby te nie będą ukarane lub dyskryminowane za swoje obywatelstwo itp.

Po drugie protokół zawiera postanowienia dotyczące oceny niektórych planów i programów pod względem ich oddziaływania na środowisko. Zostały one podzielone na dwie grupy: w skład pierwszej grupy (art. 4 ust. 2) wchodzą plany i programy, dla których ocena jest obowiązkowa, poza pewnymi ograniczonymi przypadkami; w skład drugiej grupy (art. 4 ust. 3) wchodzą plany i programy, dla których ocena jest wymagana, jeżeli strony uznają, że mogą one powodować znaczące skutki dla środowiska. Tekst protokołu zawiera szczegółowe postanowienia dotyczące różnych etapów oceny oddziaływania na środowisko.

Po trzecie protokół w swoich postanowieniach odwołuje się do postanowień konwencji z Espoo dotyczących polityki, określając wymogi odnoszące się do polityki i aktów prawnych. Strony będą starały się zapewnić, że zostaną rozważone i w odpowiednim zakresie uwzględnione zagadnienia ochrony środowiska, w tym zdrowia , podczas przygotowywania projektów polityki i ustawodawstwa, które potencjalnie mogą mieć znaczący wpływ na środowisko, w tym na zdrowie. W ten sposób strony uwzględnią odpowiednie zasady i elementy protokołu. Strony określą, jeśli jest to właściwe, praktyczne rozwiązania służące do składania sprawozdania w trakcie Spotkania Stron w sprawie stosowania tych wymogów. Wspólnota Europejska, zgodnie ze Strategią Zrównoważonego Rozwoju i inicjatywą Lepszego Stanowienia Prawa, zamierza wprowadzić w życie art. 13 Protokołu w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji z Espoo, za pomocą procedur oceny oddziaływania na środowisko określonych w komunikatach w sprawie oceny skutków[1], który to artykuł w zrównoważony sposób rozpatruje elementy ekonomiczne, społeczne i środowiskowe zrównoważonego rozwoju.

W tekście protokołu terminy „środowisko” lub „środowiskowy” są zawsze uzupełnione wyrażeniem „ w tym zdrowia ”. Zdrowie ludzkie stanowi już jeden z elementów, w odniesieniu do których sprawozdanie dotyczące oddziaływania na środowisko, wymagane na mocy dyrektywy SEA, musi dostarczyć informacji. Waga, jaką nadano odniesieniom w protokole ma na celu wzmocnienie tego aspektu dotyczącego środowiska, który obecnie nie zawsze jest brany pod uwagę w ocenach oddziaływania na środowisko. Nie jest natomiast celem protokołu narzucenie oceny „medycznej”. Wynika to jasno z definicji terminu „ oddziaływanie na środowisko, w tym zdrowie”, obejmującej zasadniczo czynniki środowiskowe takie same jak te, które powinny być stosowane w sprawozdaniach dotyczących oddziaływania na środowisko przewidzianych w dyrektywie.

Wiele aspektów o wymiarze unijnym zasługuje na rozpatrzenie. Wspólnota Europejska i państwa członkowskie są jednymi z liderów opracowania koncepcji SEA i jej praktycznego stosowania - powinny zatem potwierdzić swoje poparcie ratyfikując protokół.

Po ratyfikacji protokołu Wspólnota będzie zobowiązana do przestrzegania jego wymogów w zakresie, w jakim jej działania podlegają stosowaniu protokołu. Ratyfikacja protokołu przez Wspólnotę i państwa członkowskie zapewni wystarczającą liczbę ratyfikacji, aby mógł on wejść w życie (wymaganych jest 16 ratyfikacji).

W związku z powyższym właściwe jest, aby Wspólnota przyjęła (zob. art. 1) Protokół w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo.

2008/0052 (CNS)

Wniosek

DECYZJA RADY

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1, w powiązaniu z pierwszym zdaniem pierwszego akapitu jego art. 300 ust. 2 oraz pierwszym akapitem art. 300 ust. 3,

uwzględniając wniosek Komisji[2],

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego[3],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W dniu 21 maja 2003 r., w czasie piątej konferencji ministerialnej „Środowisko dla Europy”, jaka odbyła się w Kijowie na Ukrainie w dniach 21-23 maja 2003 r., Komisja podpisała w imieniu Wspólnoty Europejskiej[4] Protokół w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo w 1991 r.

(2) Protokół przyczynia się do ochrony środowiska naturalnego ustanawiając ramy oceny ewentualnych skutków dla środowiska naturalnego, w tym zdrowia, wynikających z realizacji planów i programów oraz, w odpowiednim zakresie, polityki i ustawodawstwa, uwzględniając kwestie oddziaływania na środowisko w działaniach i instrumentach, których celem jest wspieranie zrównoważonego rozwoju.

(3) Wspólnota Europejska powinna przyjąć Protokół w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo w 1991 r.

STANOWI, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

1. Niniejszym przyjmuje się, w imieniu Wspólnoty Europejskiej, Protokół w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (Protokół SEA) do Konwencji EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo w 1991 r.

2. Tekst Protokołu SEA załączony jest do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

1. Niniejszym upoważnia się Przewodniczącego Rady do wyznaczenia osoby lub osób uprawnionych do złożenia dokumentu zatwierdzenia Protokołu SEA na ręce Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych, działającego jako depozytariusz, zgodnie z art. 22 protokołu.

2. W tym samym czasie wyznaczona osoba lub osoby składają deklarację dotyczącą kompetencji, o treści określonej w załączniku do niniejszej decyzji zgodnie z art. 23 ust. 5 protokołu.

Sporządzono w Brukseli

W imieniu Rady

Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej zgodnie z art. 23 ust. 5 Protokołu w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko

Wspólnota Europejska oświadcza, iż zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, w szczególności z jego art. 175 ust. 1, posiada kompetencje do zawierania porozumień międzynarodowych oraz realizowania wynikających z nich zobowiązań, które przyczyniają się do osiągania następujących celów:

– zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego;

– ochrony zdrowia ludzkiego;

– rozsądnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych;

– promowania na płaszczyźnie międzynarodowej środków zmierzających do rozwiązywania regionalnych lub światowych problemów środowiska naturalnego.

Ponadto Wspólnota Europejska oświadcza, że przyjęła już instrumenty prawne, w tym dyrektywę (WE) nr 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko, wiążące dla jej państw członkowskich, obejmujące kwestie regulowane niniejszym protokołem oraz że będzie aktualizować i przedkładać, w zależności od potrzeb, wykaz tych instrumentów prawnych Depozytariuszowi zgodnie z art. 23 ust. 5 protokołu.

Wspólnota Europejska jest odpowiedzialna za wykonywanie tych zobowiązań wynikających z protokołu, które wchodzą w zakres obowiązującego prawa wspólnotowego.

Realizacja kompetencji Wspólnoty podlega ze swej natury ciągłemu rozwojowi.

[1] Komunikat w sprawie oceny skutków [COM (2002) 276 wersja ostateczna]; Komunikat „Poprawa otoczenia regulacyjnego w dziedzinie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii Europejskiej” COM(2005) 97 z dnia 16 marca 2005 r.;. Wytyczne Komisji dotyczące oceny wpływu, zmienione w dniu 15 marca 2006 r.; „Lepsze stanowienie prawa i lepsza ocena skutków” (28 czerwca 2007 r.).

[2] Dz.U. C […] z […], s. […].

[3] Dz.U. C […] z […], s. […].

[4] Decyzja Rady z dnia 19 maja 2003 r.

52008PC0132