30.8.2008 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 224/113 |
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej decyzję nr 1719/2006/WE ustanawiającą program „Młodzież w działaniu” na lata 2007–2013
COM(2008) 56 wersja ostateczna — 2008/0023 (COD)
(2008/C 224/25)
Dnia 6 marca 2008 r. Rada, działając na podstawie art. 262 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie
wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej decyzję nr 1719/2006/WE ustanawiającą program „Młodzież w działaniu” na lata 2007–2013
Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię 7 maja 2008 r. Sprawozdawcą był Tomasz CZAJKOWSKI.
Na 445. sesji plenarnej w dniach 28 i 29 maja 2008 r. (posiedzenie z 29 maja) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny 78 głosami — nikt nie był przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu — przyjął następującą opinię:
1. Stanowisko EKES-u
1.1 |
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Komisja wyszła z inicjatywą zmian zarówno w procedurze przyznawania dotacji dla projektów, jak i procedurze zarządzania w programie „Młodzież w Działaniu”. Zmiana ta ma doprowadzić do szybszego rozdziału funduszy między wnioskodawców programu. |
1.2 |
Komitet popiera odejście od pierwotnej procedury, gdyż wydłużenie czasu decyzji, długotrwały proces oceny projektów oraz weryfikacja danych przez komitet programowy i agencje krajowe powodują w najlepszym przypadku opóźnienia, a w najgorszym — ogromne kłopoty finansowe bądź unicestwienie części organizacji wnioskodawców, bądź też niewykorzystanie środków. |
2. Wprowadzenie
2.1 |
Program „Młodzież w Działaniu”, zaplanowany na lata 2007-2013 i przyjęty decyzją nr 1719/2006/WE przez Parlament Europejski i Radę, to program Unii Europejskiej dotyczący kształcenia pozaformalnego. Jest skierowany głównie do tych, dla których edukacja pozaformalna to jedyna szansa indywidualnego rozwoju oraz zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych we współczesnym świecie. |
2.2 |
Nadrzędnymi celami programu jest przezwyciężanie barier, uprzedzeń i stereotypów wśród młodych ludzi, wpieranie ich mobilności oraz promowanie aktywności obywatelskiej rozumianej jako forma dynamicznej nauki. Program dofinansowuje przedsięwzięcia, które mają pomóc młodym ludziom w rozwoju osobowości, pobudza do działania na rzecz społeczności lokalnej, służy tolerancji i zachęca do podejmowania różnorakich działań promujących ideę zjednoczonej Europy. |
2.3 |
Ostateczną odpowiedzialność za sprawne funkcjonowanie programu „Młodzież w Działaniu” ponosi Komisja Europejska. Komisja na bieżąco zarządza budżetem oraz określa priorytety, cele i kryteria programu. Ponadto ukierunkowuje i monitoruje całościową realizację programu, działania stanowiące kontynuację projektów i ewaluację programu na poziomie europejskim. |
2.4 |
Do zadań Komisji Europejskiej należy również całościowe nadzorowanie i koordynowanie działalności krajowych agencji — biur, które zostały wyznaczone i utworzone przez władze odpowiedzialne za sprawy młodzieży w każdym kraju uczestniczącym w programie. Komisja Europejska ściśle współpracuje z krajowymi agencjami i sprawuje kontrolę nad ich działalnością. |
2.5 |
Państwa członkowskie UE, jak również pozostałe kraje objęte programem, współuczestniczą w zarządzaniu programem „Młodzież w Działaniu”, w szczególności za pośrednictwem komitetu programowego, do którego mianują swych przedstawicieli. Władze w tych krajach wyznaczają również krajowe agencje i monitorują ich działalność, wykonując to ostatnie zadanie wspólnie z Komisją Europejską. |
2.6 |
Program „Młodzież w Działaniu” jest realizowany głównie w sposób zdecentralizowany, aby jak najściślej współpracować z beneficjentami i dostosować się do specyfiki różnorodnych systemów i warunków, w jakich funkcjonuje młodzież w poszczególnych krajach. W każdym kraju objętym programem wyznaczono krajową agencję. Krajowe agencje zajmują się promowaniem i realizacją programu na poziomie krajowym i działają jako łącznik pomiędzy Komisją Europejską, organizatorami projektów na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym a samą młodzieżą. |
2.7 |
Organizatorzy projektów, którzy chcą skorzystać z dotacji, muszą postępować zgodnie z procedurą zaproszenia do składania wniosków, ustaloną i ogłoszoną przez agencje krajowe. W późniejszym etapie Komisja podejmuje decyzje o wyborze wniosków o przyznanie dotacji. Wnioski te, jako środek wykonawczy programu, podlegają szczególnej procedurze na szczeblu międzyinstytucjonalnym. |
2.8 |
Rada w przyjmowanych przez siebie aktach przyznaje Komisji uprawnienia do wykonywania norm, które Rada ustanawia, a ich wykonanie może uzależnić od pewnych warunków, które są określane jako procedura komitetowa. Ma ona formę obowiązkowych konsultacji komitetu w sprawie określonych aktem podstawowym środków wykonawczych. Zanim te konsultacje dojdą do skutku, Komisja już formalnie dysponuje środkami przewidzianymi na te projekty. Komitet oceniający projekty składa się z przedstawicieli państw członkowskich, a przewodniczy mu przedstawiciel Komisji. |
2.9 |
Istnieją różne typy procedury komitetowej, a akt podstawowy, który przyznaje Komisji kompetencje wykonawcze, może przewidywać stosowanie tych różnych procedur we wdrażaniu środków wykonawczych. |
3. Wnioski — w obliczu nowej sytuacji
3.1 |
Komitet z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Komisja wyszła z inicjatywą zmian zarówno w procedurze przyznawania dotacji dla projektów, jak i w procedurze zarządzania. Uprawnienia Parlamentu Europejskiego dotyczące prawa kontroli nad wdrażaniem aktów prawnych przyjętych w drodze współdecyzji, pozwalające na ewentualne podważenie środków przewidzianych przez Komisję, są elementem łączącym zarówno odpowiedzialność za projekty, jak i swoistym bezpiecznikiem w zakresie współdecyzji. |
3.2 |
PE ma miesiąc na przeanalizowanie proponowanych środków przed formalnym podjęciem przez Komisję decyzji, które z kolei są przyjmowane przez Komisję zgodnie z procedurami przewidzianymi w decyzji Rady. |
3.3 |
Obecnie procedura zarządzania stosowana w programie „Młodzież w działaniu” na lata 2007-2013 odnosi się do wszystkich decyzji zarówno dotyczących dotacji o znacznej kwocie bądź projektów wrażliwych politycznie lub dotacji przekraczających kwotę 1 mln EUR, jak również mniejszych projektów. |
3.4 |
Komisja proponuje, aby decyzje dotyczące mniejszych projektów, poniżej 1 mln EUR, nie podlegały procedurze komitetowej. W zamian Komisja zobowiązała się informować komitet programowy oraz PE o wszelkich decyzjach w sprawach wyboru, które nie zostały poddane procedurze zarządzania. EKES w pełni popiera tę deklarację skierowaną do Rady i PE. |
3.5 |
Komitet popiera odejście od tej procedury w przypadku mniejszych projektów, gdyż wydłużenie czasu decyzji, długotrwały proces oceny projektów oraz weryfikacja danych przez komitet programowy i agencje krajowe powodują w najlepszym przypadku opóźnienia, a w najgorszym — ogromne kłopoty finansowe bądź unicestwienie części organizacji wnioskodawców, bądź też niewykorzystanie środków. |
3.6 |
Komitet po zapoznaniu się z danymi statystycznymi udostępnionymi przez poszczególne agencje krajowe zauważa, że znaczna większość wnioskodawców to małe organizacje, stowarzyszenia, fundacje, dla których cała procedura i oczekiwanie na wynik jest na tyle kosztowny i czasochłonny, że w dłuższym okresie doszłoby do zmniejszenia się zainteresowania programem. Koszty administracyjne wynikające z obsługi programu mogłyby negatywnie wpłynąć na budżet tego programu w przyszłości. |
3.7 |
EKES wyraża swoje zadowolenie z argumentacji Komisji trafnie oceniającej procedurę konsultacji w tym kontekście. Realizacja projektów odbywa się zazwyczaj w bardzo krótkich okresach od złożenia projektu, więc proces konsultacji trwający min. 2–3 miesiące może zagrażać realizacji wielu projektów, co ujemnie wpływa na skuteczność programu jako całości. |
3.8 |
EKES wyraża swoje zadowolenie również dlatego, że komitet programowy zgodził się na zmianę swojego regulaminu wewnętrznego, aby skrócić czas potrzebny na konsultacje decyzji w sprawie wyboru, poddanych procedurze konsultacji. Dysponuje on od tej pory procedurą pisemną i 5 dniami, aby się wypowiedzieć na temat decyzji w sprawie wyboru, przedłożonych mu do zaopiniowania. Również PE przyjął tymczasowe rozwiązanie, skracając termin prawa kontroli podczas ostatniego okresu letniego z jednego miesiąca do 5 dni. Rozwiązania te umożliwiły Komisji przyspieszenie prac nad przyjęciem projektów do realizacji, ale są traktowane jako doraźne. |
3.9 |
Wobec powyższych argumentów obecna procedura konsultacyjna powinna być zniesiona i zastąpiona — zgodnie ze wspomnianą przez komitet deklaracją Komisji — procedurą natychmiastowego informowania komitetu programowego i PE o każdej decyzji w sprawie wyboru podejmowanego przez Komisję. |
Bruksela, 29 maja 2008 r.
Przewodniczący
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
Dimitris DIMITRIADIS