[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 25.4.2006

KOM(2006) 170 wersja ostateczna

2006/0059 (CNS)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie zawarcia w imieniu Wspólnoty Europejskiej protokołu do Konwencji Alpejskiej „rolnictwo na terenach górskich”

(przedstawiony przez Komisję)

UZASADNIENIE

1. Informacje ogólne

Konwencja w sprawie ochrony Alp, Konwencja Alpejska, została podpisana przez Wspólnotę Europejską w Salzburgu w dniu 7 listopada 1991 r., ratyfikowana przez Wspólnotę decyzją Rady 96/191/WE z dnia 26 lutego 1996 r.[1] i ostatecznie weszła w życie w dniu 4 kwietnia 1998 r. Stronami Konwencji są ponadto Austria, Francja, Niemcy, Włochy, Lichtenstein, Monako, Słowenia i Szwajcaria.

Powody decyzji Rady są wciąż aktualne. Są one następujące:

1. zawarcie Konwencji stanowi część zaangażowania Wspólnoty w działalność międzynarodową w dziedzinie ochrony środowiska zalecaną przez Wspólnoty Europejskie w (…) piątym programie działań (1992) w dziedzinie ochrony środowiska i

2 . ochrona Alp jest znaczącym wyzwaniem dla wszystkich państw członkowskich ze względu na transgraniczny charakter problemów gospodarczych, społecznych i ekologicznych obszaru alpejskiego.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 i 3 Konwencji Alpejskiej konkretne środki w celu osiągnięcia tych celów ujęte są w poszczególnych protokołach, np. protokole „rolnictwo na terenach górskich”. Ratyfikując Konwencję Alpejską, WE zobowiązuje się wypełniać obowiązki z niej wynikające.

Podpisanie i ratyfikacja protokołu „rolnictwo na terenach górskich” mieszczą się w ramach polityki rolnej Wspólnoty Europejskiej, w szczególności w ramach art. 36 i 37 traktatu WE.

2. Wspólnota i protokół „ ROLNICTWO NA TERENACH GÓRSKICH”

Komisja Europejska uczestniczyła w negocjacjach w sprawie protokołu dotyczącego rolnictwa na terenach górskich i w protokole tym widoczny jest duży wpływ wspólnotowego prawodawstwa i polityki. WE parafowała protokół już na konferencji ministerialnej podczas Konwencji Alpejskiej w Chambéry w dniu 20 grudnia 1994 r. Jednakże zaangażowanie Komisji w Konwencje regionalne takie jak Konwencja Alpejska było ograniczone w ostatnich dziesięciu latach, co jest powodem opóźnionego przedłożenia wniosku dotyczącego ratyfikacji tego protokołu.

Oprócz nadrzędnego celu, jakim jest zrównoważony rozwój, celem protokołu „rolnictwo na terenach górskich” ustanowionym w jego art. 1 jest zapewnienie w regionie alpejskim odpowiedniego i przyjaznego dla środowiska rolnictwa oraz działanie na rzecz takiego rolnictwa tak, aby mogło ono wnosić istotny wkład w zachowanie terenów zaludnionych i zrównoważoną działalność gospodarczą. Obejmuje to produkcję typowych produktów wysokiej jakości, zachowanie środowiska naturalnego, ochronę przed zagrożeniami naturalnymi oraz zachowanie piękna i walorów krajobrazu. Umawiające się Strony powinny zoptymalizować wielofunkcyjną rolę rolnictwa na terenach górskich.

Środki przewidziane w protokole „rolnictwo na terenach górskich”, takie jak zachęcanie do rolnictwa na terenach górskich oraz poprawa warunków życia, zagospodarowanie terenu, rolnictwo przyjazne dla natury, promocja handlowa czy działania na rzecz leśnictwa są zgodne z prawodawstwem rolnym i polityką rolną UE oraz z zachodzącymi obecnie zmianami.

Zgodnie z postanowieniami Agendy 2000 działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich stanowią drugi filar wspólnej polityki rolnej i dlatego rozporządzenie Rady (WE) nr 1257/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR)[2] stało się jej częścią. Rozporządzenie to ustanawia szczególne przepisy mające na celu wsparcie obszarów o mniej korzystnych warunkach gospodarowania oraz środki rolno-środowiskowe, które stały się kluczową częścią drugiego filaru. Z jednej strony – środki te obejmują działania związane z produkcyjnym zarządzaniem gruntami, takie jak działania na obszarach istotnych ze względu na szczególną różnorodność biologiczną, ich szczególną rolę w środowisku, różnorodność genetyczną rodzimych gatunków zwierząt występujących na danym obszarze, zapobieganie erozji i pożarom, zachowanie systemów rolnictwa charakterystycznych dla tradycyjnego krajobrazu; z drugiej strony – działania związane z nieprodukcyjnym zarządzeniem gruntami, takie jak pielęgnacja krajobrazu wiejskiego i jego elementów.

Przyszła polityka rozwoju obszarów wiejskich (po 2007 r.) została określona w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)[3] oraz w decyzji Rady w sprawie strategicznych wytycznych Wspólnoty dla rozwoju obszarów wiejskich (okres programowania 2007-2013) i skupia się na trzech obszarach: rolnej gospodarki żywnościowej, ochrony środowiska oraz gospodarki i ludności wiejskiej w szerszym znaczeniu. Nowa generacja strategii i programów rozwoju obszarów wiejskich zostanie skonstruowana wokół trzech osi: konkurencyjność w rolnictwie, produkcji żywności i leśnictwie, gospodarowanie gruntami-ochrona środowiska oraz jakość życia/dywersyfikacja obszarów wiejskich i zostaną w niej uwzględnione wyzwania gospodarcze, społeczne i związane z ochroną środowiska, przed którymi stoją obszary górskie.

W ramach osi konkurencyjności wachlarz działań obierze za cel kapitał fizyczny i ludzki w sektorach rolnictwa, produkcji żywności i leśnictwa (promując transfer wiedzy i innowacji) oraz produkcję wysokiej jakości. Oś gospodarowania gruntami-ochrony środowiska zapewnia środki ochrony i wzmacniania zasobów naturalnych, jak również zachowania systemów rolnictwa, leśnictwa i tradycyjnych krajobrazów wiejskich w Europie, na obszarach o wysokiej wartości przyrody.

W związku z powyższym, a także zgodnie z konkluzjami spotkań Rady Europejskiej w Lizbonie i Göteborgu, przyszły rozwój wspólnej polityki rolnej powinien „przyczynić się do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, zwiększając nacisk na wsparcie zdrowych produktów wysokiej jakości, metod produkcji zachowujących równowagę środowiska naturalnego, obejmujących produkcję ekologiczną, surowce odnawialne i ochronę bioróżnorodności”.

3. Wnioski

Region alpejski odznacza się bogactwem zasobów naturalnych, w tym zasobów wodnych, potencjałem rolnym, ma duże znaczenie historyczne i kulturowe, a także dużą wartość ze względu na europejską jakość życia, działalność gospodarczą i rekreacyjną nie tylko dla ludności miejscowej, lecz także dla ludności pochodzącej z innych terenów. Jednak ze względu na warunki geomorfologiczne i klimatyczne obszar alpejski odznacza się również trudnymi warunkami życia i działalności rolniczej.

Konwencja Alpejska wraz z protokołem „rolnictwo na terenach górskich” jest instrumentem umożliwiającym Wspólnocie Europejskiej utrzymanie rolnictwa na terenach górskich, które jest przyjazne dla środowiska i dostosowane do warunków panujących w tej wrażliwej strefie transgranicznej, a także – pośrednio – utrzymanie wyjątkowego dziedzictwa naturalnego i kulturowego oraz produkcji żywności wysokiej jakości. Konwencja oferuje jednolite ramy umożliwiające opracowanie transgranicznego podejścia, obejmującego wspólne cele i działania ukierunkowane na rozwiązanie szczególnych problemów regionu alpejskiego. Wspólnota Europejska zobowiązała się do realizacji celów Konwencji i protokołu, który już został parafowany. Jego ratyfikacja potwierdziłaby zaangażowanie WE, byłaby silnym sygnałem politycznym i wzmocniłaby proces ekologiczny w całym regionie mającym duże znaczenie dla Europy. W związku z powyższym Wspólnota Europejska powinna zawrzeć protokół „rolnictwo na terenach górskich”. Do Rady kieruje się wniosek o zatwierdzenie protokołu poprzez przyjęcie załączonego wniosku dotyczącego decyzji.

2006/0059 (CNS)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie zawarcia w imieniu Wspólnoty Europejskiej protokołu do Konwencji Alpejskiej „rolnictwo na terenach górskich”

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 36 i 37 wraz z art. 300 ust. 2 akapit pierwszy zdanie pierwsze i art. 300 ust. 3 akapit pierwszy,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego[4],

a także mając na uwadze, co następuje:

1. Obszar alpejski odznacza się bogactwem zasobów naturalnych, w tym zasobów wodnych, potencjałem rolnym, ma duże znaczenie historyczne i kulturowe, a także dużą wartość ze względu na europejską jakość życia, działalność gospodarczą i rekreacyjną nie tylko dla ludności miejscowej, lecz także i dla tej pochodzącej z innych terenów. Jednak ze względu na warunki geomorfologiczne i klimatyczne obszar alpejski odznacza się również trudnymi warunkami życia i działalności rolniczej.

2. Konwencja Alpejska została podpisana w imieniu Wspólnoty Europejskiej w dniu 7 listopada 1991 r., ratyfikowana decyzją Rady 96/191/WE z dnia 26 lutego 1996 r.[5] i weszła w życie w dniu 4 kwietnia 1998 r. Zgodnie z art. 2 ust. 2 i 3 Konwencji Alpejskiej konkretne środki skierowane na osiągnięcie celów Konwencji ujęte są w poszczególnych protokołach, np. protokole „rolnictwo na terenach górskich”.

3. Komisja Europejska uczestniczyła w negocjacjach w sprawie protokołu „rolnictwo na terenach górskich” i w protokole tym widoczny jest duży wpływ wspólnotowego prawodawstwa i polityki. Wspólnota Europejska parafowała protokół do Konwencji Alpejskiej „rolnictwo na terenach górskich” w Chambéry w dniu 20 grudnia 1994 r.

4. Oprócz nadrzędnego celu, jakim jest zrównoważony rozwój, celem protokołu „rolnictwo na terenach górskich” ustanowionym w jego art. 1 jest zapewnienie w regionie alpejskim takiego rolnictwa, które odpowiada lokalnym warunkom i jest przyjazne dla środowiska, a także działanie na rzecz takiego rolnictwa tak, aby mogło ono wnosić istotny wkład w zachowanie terenów zaludnionych i zrównoważoną działalność gospodarczą. Obejmuje to produkcję typowych produktów wysokiej jakości, zachowanie środowiska naturalnego, ochronę przed zagrożeniami naturalnymi oraz zachowanie piękna i walorów tradycyjnego krajobrazu wiejskiego. Umawiające się Strony powinny zoptymalizować wielofunkcyjną rolę rolnictwa na terenach górskich.

5. Cele i środki przewidziane w protokole „rolnictwo na terenach górskich”, takie jak zachęcanie do rolnictwa na terenach górskich oraz poprawa warunków życia, zagospodarowanie terenu, rolnictwo przyjazne dla natury, promocja handlowa czy działania na rzecz leśnictwa są zgodne z prawodawstwem rolnym i polityką rolną UE, w szczególności z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)[6].

6. Protokół oferuje jednolite ramy umożliwiające opracowanie transgranicznego podejścia, obejmującego wspólne cele i działania ukierunkowane na rozwiązanie szczególnych problemów regionu alpejskiego.

7. Konwencja Alpejska oraz protokół „rolnictwo na terenach górskich” dotyczą 13 milionów mieszkańców oraz niemal 6 000 wspólnot na obszarze o wielkości 19 milionów ha. Alpy mają również duże znaczenie dla ludności zamieszkującej inne regiony.

8. Konwencja Alpejska i protokoły w sprawie jej stosowania, w tym protokół „rolnictwo na terenach górskich”, są pierwszymi międzynarodowymi porozumieniami dotyczącymi regionu górskiego na świecie i służą jako model dla innych regionów.

9. Ratyfikacja protokołu „rolnictwo na terenach górskich” potwierdziłaby zaangażowanie WE, byłaby silnym sygnałem politycznym i wzmocniłaby proces ekologiczny w całym regionie, który ma duże znaczenie dla Europy.

10. Dlatego należy zatwierdzić protokół w imieniu Wspólnoty,

PRZYJMUJE NASTĘPUJĄCĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Niniejszym zatwierdza się w imieniu Wspólnoty protokół do Konwencji Alpejskiej „rolnictwo na terenach górskich”, parafowany w Chambéry w dniu 20 grudnia 1994 r.

Tekst protokołu przedstawiono w załączniku I do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

Niniejszym upoważnia się Przewodniczącego Rady do wyznaczenia osoby lub osób uprawnionych do złożenia w imieniu Wspólnoty Europejskiej dokumentu zatwierdzającego, przewidzianego w art. 24 protokołu, oraz do złożenia załączonej deklaracji.

Artykuł 3

Niniejsza decyzja zostaje opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej .

Sporządzono w Brukseli, dnia […] r.

W imieniu Rady

Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK I

PROTOKÓł W SPRAWIE STOSOWANIA KONWENCJI ALPEJSKIEJ Z 1991 ROKU W ZAKRESIE ROLNICTWA NA TERENACH GÓRSKICH PROTOKÓł „ROLNICTWO NA TERENACH GÓRSKICH”

Preambuła

Republika Austrii,

Republika Francuska,

Księstwo Liechtenstein,

Księstwo Monako,

Republika Federalna Niemiec,

Republika Słowenii,

Konfederacja Szwajcarska,

Republika Włoska

oraz

Wspólnota Europejska,

zgodnie ze swymi zadaniami wynikającymi z Konwencji w sprawie ochrony Alp (Konwencji Alpejskiej) z dnia 7 listopada 1991 r., mającymi na celu zapewnienie spójnej polityki zachowania i ochrony oraz trwałego rozwoju obszaru alpejskiego,

wypełniając swoje zobowiązania wynikające z art. 2 ust. 2 i 3 Konwencji Alpejskiej,

świadomi, że należy do nich, w interesie ogólnym, utrzymanie gospodarowania tradycyjnymi krajobrazami wiejskimi i rolnictwem dostosowanym do siedlisk, zgodnym ze środowiskiem oraz promowanie ich z uwagi na trudniejsze warunki ekonomiczne,

przyznając, że obszar alpejski, dzięki swemu bogactwu w zasoby naturalne, dzięki swym zasobom wodnym, potencjałowi rolnemu, znaczeniu historycznemu i kulturowemu, przez swą wartość europejskiej jakości życia, działalności gospodarczej i rekreacji, jak również poprzez przebiegające przez ten obszar osie komunikacyjne, nadal będzie cieszył się ogromnym znaczeniem, w szczególności dla ludności miejscowej, lecz także i dla tej pochodzącej z innych terenów,

przekonani, że ludność miejscowa powinna być w stanie w stanie określić swój własny projekt rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego oraz uczestniczyć w jego wprowadzaniu w życie w istniejących ramach instytucjonalnych,

przekonani o konieczności dostosowania interesów ekonomicznych i wymogów ekonomicznych, biorąc pod uwagę odrębności każdego regionu oraz centralną rolę rolnictwa,

uwzględniając znaczenie, jakie zawsze miało rolnictwo na terenach alpejskich oraz niezbędny wkład, jaki ten sektor wnosi i będzie wnosił, w szczególności w strefach górskich, jako podstawowe bogactwo umożliwiające utrzymanie właściwej gęstości zaludnienia, zaopatrzenia ludności w żywność, produkcje produktów typowych wysokiej jakości, zachowanie krajobrazu wiejskiego w szczególności dla jego walorów turystycznych, a wreszcie dla ochrony gleby przed erozją, lawinami i powodziami,

przyznając, że metody i intensywność eksploatacji rolnej wywierają najsilniejszy wpływ na przyrodę i na krajobrazy oraz że krajobraz wiejski, uprawiany w sposób ekstensywny, musi spełniać podstawową rolę jako siedlisko alpejskiej fauny i flory,

przyznając, że działalność rolnicza narażona jest tu na trudniejsze warunki życia i produkcji z uwagi na geomorfologię i klimat stref górskich,

przekonani, że niektóre problemy mogą być rozwiązane tylko w ramach transgranicznych i że wymagają one przyjęcia wspólnych środków ze strony państw alpejskich, oraz że należy w szczególności wprowadzić w życie, na poziomie krajowym i europejskim, środki gospodarcze i społeczne wyrównujące i towarzyszące tak, by w strefach górskich przyszłość rolników i ich gospodarstw nie została zakwestionowana przez zastosowanie wyłącznie ekonomicznych parametrów,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

ROZDZIAł I POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1 Cele

1. Niniejszy protokół ustala środki na poziomie międzynarodowym w celu zachowania i wspierania rolnictwa na terenach górskich, dostosowanego do miejsca i środowiska; celem protokołu jest uznanie i zapewnienie w czasie podstawowego wkładu do zachowania liczby ludności, do ochrony trwałych działań gospodarczych polegających w szczególności na produkcji produktów typowych wysokiej jakości, do ochrony naturalnego obrazu życia, do zapobiegania zagrożeniom naturalnym, zachowania piękna i walorów rekreacyjnych naturalnego krajobrazu wiejskiego oraz do życia kulturalnego obszaru alpejskiego.

2. Wprowadzaniu w życie niniejszego protokołu Umawiające się Strony starają się zoptymalizować wszystkie funkcje rolnictwa górskiego.

Artykuł 2 Uwzględnienie celów w innych politykach

Umawiające się Strony zobowiązują się również do uwzględnienia celów niniejszego protokołu w swoich innych politykach.

Artykuł 3 Zobowiązania podstawowe w globalnych ramach ekonomicznych

Umawiające się Strony są zgodne co do konieczności dostosowania polityki rolnej na wszystkich szczeblach, zgodnie z globalną polityką gospodarczą, do wymogów trwałego i zrównoważonego rozwoju tak, by możliwe było, w ramach danych warunków polityki finansowej:

a) wspieranie, w szczególności w strefach górskich, rolnictwa dostosowanego do środowiska i jego funkcji użyteczności publicznej w znaczeniu art. 7 niniejszego protokołu,

b) znaczące działanie przeciwko opuszczaniu stref górskich, zapewniając tam także odpowiednie warunki życia za pomocą środków polityki społecznej i strukturalnej, połączone z całością środków polityki rolnej i środowiskowej.

Artykuł 4 Rola rolników

Umawiające się Strony uzgadniają, ze w strefach górskich szczególnie rolnictwo, przez wieki, wywierało swe piętno na krajobrazie, nadając mu charakter historyczny i znaczenie kulturowe. Należy więc uznać podstawową rolę odgrywaną przez rolników z uwagi na ich bardzo zróżnicowane zadania, w chwili obecnej i w przyszłości, dla zachowania naturalnego krajobrazu wiejskiego i włączyć ich do podejmowania decyzji i środków na rzecz regionów górskich.

Artykuł 5 Uczestnictwo władz terytorialnych

1. W istniejących ramach instytucjonalnych każda z Umawiających się Stron określa najlepszy poziom koordynacji i współpracy między bezpośrednio zainteresowanymi instytucjami i władzami terytorialnymi w celu promowania solidarnej odpowiedzialności, w szczególności w celu stosowania i rozwoju, współdziałania w stosowaniu polityk rolnictwa na terenach górskich, a także wdrażania wynikających z tego środków.

2. Bezpośrednio zainteresowane władze terytorialne zajmują się różnymi etapami przygotowywania i wdrażania tych polityk i środków, zgonie ze swoimi kompetencjami, w istniejących ramach instytucjonalnych.

Artykuł 6 Współpraca międzynarodowa

Umawiające się Strony uzgadniają, że:

a) dla wprowadzenia w życie niniejszego protokołu należy dokonywać wspólnych ocen rozwoju polityki rolnej oraz zapewniać wzajemne konsultacje przed przyjęciem jakiejkolwiek ważnej decyzji w zakresie polityki rolnej,

b) należy zapewnić realizacje celów i środków ustalonych w niniejszym protokole za pomocą współpracy transgranicznej wszystkich właściwych organów władzy, a w szczególności organów administracji regionalnej i władz terytorialnych,

c) należy wspierać wymianę informacji i doświadczeń, jak również wspólnych inicjatyw na drodze współpracy międzynarodowej między instytutami badawczymi i instytucjami szkoleniowymi, między organizacjami rolnymi i środowiskowymi oraz między mediami.

ROZDZIAł II ŚRODKI SZCZEGÓLNE

Artykuł 7 Wspieranie rolnictwa na terenach górskich

1. Umawiające się Strony dokładają wszelkich starań w celu zróżnicowania środków polityki rolnej na wszystkich szczeblach, w zależności od różnych warunków miejscowych oraz wspierania rolnictwa na terenach górskich z uwzględnieniem lokalnych niedogodności położenia naturalnego. Należy w szczególności zwrócić uwagę na gospodarstwa zapewniające minimum działalności rolnej w ekstremalnych warunkach.

2. Wkład, jaki rolnictwo na terenach górskich wnosi do zachowania naturalnych wiejskich krajobrazów oraz do zapobiegania zagrożeniom naturalnym, w interesie ogólnym, uprawnia do właściwej rekompensaty, w ramach zawieranych umów związanych z projektami i ze świadczeniami, które zostały określone jako przekraczające zobowiązania ogólne.

Artykuł 8 Zagospodarowanie terenu i krajobraz wiejski

1. Umawiające się Strony zobowiązują się, w poszanowaniu naturalnego krajobrazu wiejskiego, do uwzględniania szczególnych warunków właściwych dla stref na terenach górskich w ramach zagospodarowania terenu, wykorzystania gruntów, przekształceń gruntowych i uzdatniania gleby.

2. By spełniać swe wielorakie zadania, rolnictwo na terenach górskich będzie przede wszystkim musiało dysponować terenami niezbędnymi dla gospodarstwa rolnego dostosowanego do miejsca i przyjaznego dla środowiska.

3. Z tego względu, niezbędne jest zapewnienie ochrony lub przywrócenia do poprzedniego stanu tradycyjnych elementów krajobrazu wiejskiego (las, skraj lasu, żywopłoty, zagajniki, łąki wilgotne, suche i ubogie, pastwiska alpejskie) oraz ich wykorzystanie.

4. Trzeba będzie podjąć szczególne środki w celu zachowania rolniczych budynków gospodarczych oraz tradycyjnych elementów architektury wiejskiej, a także w celu zachowania stosowania charakterystycznych metod i materiałów budowlanych.

Artykuł 9 Metody uprawy z poszanowaniem przyrody. Produkty typowe

Umawiające się Strony zobowiązują się do podjęcia wszelkich niezbędnych środków mających na celu stosowanie wspólnych kryteriów, w celu wspierania tworzenia miejsc pracy oraz rozpowszechniania, w strefach górskich, ekstensywnych metod uprawy stosowanych z poszanowaniem przyrody i charakterystycznych dla danego miejsca oraz do ochrony i podkreślania wartości typowych produktów rolnych, wyróżniających się miejscowym sposobem produkcji, jedynych w swoim rodzaju i wytwarzanych w sposób przyjazny dla natury.

Artykuł 10 Hodowla dostosowana do miejsca i różnorodność dziedzictwa genetycznego

1. Umawiające się Strony uzgadniają, że hodowla dostosowana do miejsc i związana z dostępną powierzchnią stanowi podstawowy składnik rolnictwa na terenach górskich, zarówno jako źródło przychodów, jak i jako element wyznaczający tożsamość krajobrazu i upraw. W związku z tym należy utrzymać gospodarkę hodowlaną, w tym tradycyjnych zwierząt gospodarskich, z charakterystycznymi rasami i z typowymi produktami; hodowla ta powinna być dostosowana do miejsc, powinna wykorzystywać dostępną powierzchnię i być przyjazna dla środowiska.

2. Z tej perspektywy istotne jest zachowanie struktur rolnych, niezbędnych pastwisk i lasów, z poszanowaniem równowagi dostosowanej do każdego miejsca pomiędzy powierzchniami pastwisk i bydłem, w ramach dostosowanego ekstensywnego gospodarowania pastwiskami.

3. Należy ponadto przyjąć środki niezbędne do zachowania różnorodności dziedzictwa genetycznego zwierząt gospodarskich i uprawianych roślin, w szczególności w dziedzinie badań i popularyzacji wiedzy rolniczej.

Artykuł 11 Promocja handlowa

1. Umawiające się Strony dołożą starań do stworzenia sprzyjających warunków dla wprowadzania na rynek produktów rolnictwa górskiego w celu zwiększenia ich sprzedaży na miejscu i wzmocnienia ich konkurencyjności na rynkach krajowych i międzynarodowych.

2. Promowanie odbywa się, między innymi, poprzez oznakowanie kontrolowanej nazwy pochodzenia oraz gwarancji jakości umożliwiające równocześnie ochronę producentów i konsumentów.

Artykuł 12 Ograniczenie produkcji

W przypadku ograniczeń produkcji rolnej Umawiające się Strony starają się uwzględniać szczególne wymogi w strefach górskich, uprawy dostosowane do miejsc i do środowiska naturalnego.

Artykuł 13 Komplementarność rolnictwa i gospodarki leśnej

Umawiające się Strony uzgadniają, że komplementarność i częściowa współzależność gospodarki rolnej i leśnej na terenach górskich wymagają, by były one uwzględniane wspólnie. W związku z tym Strony wspierają:

a) gospodarkę leśną dostosowaną do warunków środowiska jako źródło dodatkowych dochodów gospodarstw rolnych oraz jako dodatkową działalność osób zatrudnionych w sektorze rolnym,

b) branie pod uwagę funkcji ochronnych, produkcyjnych i rekreacyjnych oraz funkcji ekologicznych i biogenetycznych lasów w związku z powierzchniami rolnymi, w celu uwzględnienia specyfiki miejsca i dostosowania do krajobrazu,

c) prawne regulowanie gospodarki pastwiskami oraz liczebności dziko żyjących zwierząt, by uniknąć wszelkich szkód lasów i upraw.

Artykuł 14 Dodatkowe źródła przychodów

Uznając tradycyjne znaczenie rodzinnego gospodarstwa rolnego na terenach górskich oraz w celu wspierania takich gospodarstw jako głównej, uzupełniającej lub dodatkowej działalności gospodarczej, Umawiające się Strony wspierają tworzenie i rozwój dodatkowych źródeł przychodów w strefach górskich, w szczególności z inicjatywy i na rzecz samej ludności miejscowej, zwłaszcza w sektorach związanych z rolnictwem, takich jak gospodarka leśna, turystyka i rzemiosło, dążących do zachowania naturalnego krajobrazu wiejskiego.

Artykuł 15 Poprawa warunków życia i pracy

Umawiające się Strony wspierają wzmocnienie i poprawę jakości usług niezbędnych dla przezwyciężenia niekorzystnych warunków, jakich doświadczają osoby zatrudnione w sektorze działalności rolnej i leśnej na obszarach górskich w celu połączenia poprawy warunków ich życia i pracy z rozwojem gospodarczym i społecznym przejawiającym się w innych dziedzinach i w innych częściach obszaru alpejskiego. Z tej przyczyny kryteria decyzji nie powinny mieć jedynie charakteru czysto ekonomicznego. Dotyczy to głównie łączenia, budowy i przebudowy domów mieszkalnych i rolnych budynków gospodarczych, zakupu i konserwacji instalacji i wyposażenia technicznego.

Artykuł 16 Środki uzupełniające

Umawiające się Strony mogą podjąć, dla rolnictwa na terenach górskich, środki uzupełniające w stosunku do tych, o których mowa w niniejszym protokole.

ROZDZIAł III BADANIA, SZKOLENIA I INFORMOWANIE

Artykuł 17 Badania i monitorowanie

1. Umawiające się Strony wspierają i dostosowują, w ścisłej współpracy, badania i systematyczne monitorowanie, które okazują się użyteczne dla osiągnięcia celów niniejszego protokołu.

2. Wspierają one w szczególności badania w dziedzinie rolnictwa, poświęcone specjalnie rolnictwu na terenach górskich, badania, które zostaną rozwinięte tak, by jak najlepiej odpowiadać konkretnym warunkom miejscowym i które zostaną włączone do procesu określania i weryfikacji celów i środków polityki rolnej, przy czym uzyskane wyniki stosowane będą do działań szkoleniowych i wspomagania technicznego na rzecz rolnictwa.

3. Umawiające się Strony dołożą starań, by krajowe wyniki badań i systematycznego monitorowania były włączane do wspólnego systemu stałego monitorowania i informowania oraz by były dostępne opinii publicznej w istniejących ramach instytucjonalnych.

4. W odniesieniu do różnych stref górskich i z uwagi na cele i środki ustalone niniejszym protokołem, Umawiające się Strony ustanawiają w szczególności wykaz porównawczy sytuacji gospodarczej i społecznej rolnictwa na terenach górskich.

5. Wykaz powinien być okresowo uaktualniany i zawierać wskazówki dotyczące tematów i terenów, które stanowią szczególne problemy oraz wskazówki dotyczące skuteczności środków wprowadzonych w życie i środków, które należy przyjąć. Jako priorytetowe traktowane są dane dotyczące rozwoju sytuacji demograficznej, społecznej i gospodarczej, w powiązaniu z różnymi wskaźnikami geograficznymi, ekologicznymi i dotyczącymi infrastruktury stref, jak również określenie kryteriów dotyczących trwałego i zrównoważonego rozwoju w znaczeniu Konwencji Alpejskiej i niniejszego protokołu.

6. Ponadto za priorytetowe uważa się kwestie wymienione w załączniku.

Artykuł 18 Szkolenia i informowanie

1. Umawiające się Strony wspierają kształcenie początkowe i kształcenie ustawiczne oraz informowanie opinii publicznej o celach, środkach i wprowadzaniu w życie niniejszego protokołu.

2. Umawiające się Strony wspierają w szczególności:

a) dalej posunięty rozwój kształcenia początkowego i ustawicznego, pomocy technicznej w dziedzinie rolnictwa, pomocy w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem i działalności handlowej, przy uwzględnieniu ochrony przyrody i środowiska. Ogólna oferta szkoleniowa będzie zbudowana tak, by wspierać ukierunkowanie i przygotowywanie do innych zajęć, alternatywnych lub uzupełniających, w sektorach związanych z rolnictwem;

b) obszerną i obiektywną informację nieograniczającą się do bezpośrednio zainteresowanych pracowników i administracji, lecz która dotarłaby, w szczególności przez media, do jak najszerszej opinii publicznej w obrębie i poza terytorium alpejskim, w celu zapoznania jej z rolą, jaką odgrywa rolnictwo na terenach górskich oraz w celu wzbudzenia jej zainteresowania.

3. Ponadto za priorytetowe uważa się kwestie wymienione w załączniku.

ROZDZIAł IV WPROWADZENIE W żYCIE, KONTROLA I OCENA

Artykuł 19 Wprowadzenie w życie

Umawiające się Strony zobowiązują się dołożyć wszelkich starań, by niniejszy protokół został wprowadzony w życie, uwzględniając wszelkie odpowiednie środki w istniejących ramach instytucjonalnych.

Artykuł 20 Kontrola przestrzegania zobowiązań

1. Umawiające się Strony regularnie składają sprawozdania Stałemu Komitetowi w sprawie środków podjętych na mocy niniejszego protokołu. Sprawozdania przedstawiają również kwestię skuteczności podjętych środków. Konferencja Alpejska decyduje o okresowości sprawozdań.

2. Stały Komitet bada te sprawozdania w celu sprawdzenia, czy Umawiające się Strony wypełniły swoje zobowiązania wynikające z niniejszego protokołu. Może on również zwrócić się do zainteresowanych Umawiających się Stron o przedstawienie informacji uzupełniających lub też odwołać się do innych źródeł informacji.

3. Stały Komitet sporządza sprawozdanie na temat przestrzegania, przez Umawiające się Strony zobowiązań wynikających z niniejszego protokołu, na potrzeby Konferencji Alpejskiej.

4. Konferencja Alpejska zapoznaje się z tym sprawozdaniem. W razie stwierdzenia uchybienia w wypełnianiu zobowiązań, może ona przyjąć zalecenia.

Artykuł 21 Ocena skuteczności postanowień

1. Umawiające się Strony regularnie badają i oceniają skuteczność postanowień niniejszego protokołu. W przypadku, gdy okazuje się to niezbędne dla realizacji celów, biorą pod uwagę przyjęcie odpowiednich poprawek do niniejszego protokołu.

2. W istniejących ramach instytucjonalnych do tej oceny przyłączają się władze terytorialne. Możliwa jest konsultacja z aktywnymi w tym sektorze organizacjami pozarządowymi.

ROZDZIAł V POSTANOWIENIA KOńCOWE

Artykuł 22 Związek między Konwencją Alpejską a protokołem

1. Niniejszy protokół stanowi protokół do Konwencji Alpejskiej w znaczeniu art. 2 oraz pozostałych istotnych artykułów Konwencji.

2. Wyłącznie Umawiająca się Stroną Konwencji Alpejskiej może zostać Umawiającą się Stroną niniejszego protokołu. Każde wypowiedzenie Konwencji Alpejskiej stanowi równocześnie wypowiedzenie niniejszego protokołu.

3. W przypadku, gdy Konwencja Alpejska obraduje na temat spraw odnoszących się do niniejszego protokołu, jedynie Umawiające się Strony niniejszego protokołu mogą uczestniczyć w głosowaniu.

Artykuł 23 Podpisanie i ratyfikacja

1. Niniejszy protokół jest otwarty do podpisu dla Państw Sygnatariuszy Konwencji Alpejskiej i dla Wspólnoty Europejskiej, dnia 20 grudnia 1994 r. oraz przy Republice Austrii, depozytariusza, począwszy od dnia 15 stycznia 1995 r.

2. Niniejszy protokół wchodzi w życie, w odniesieniu do Umawiających się Stron, które wyraziły zgodę na związanie niniejszym protokołem, po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez trzy Państwa dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia.

3. W odniesieniu do Umawiających się Stron, które później wyrażą zgodę na związanie niniejszym protokołem, protokół wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia. Po wejściu w życie jakiejkolwiek poprawki do protokołu, każda nowa Umawiająca się Strona protokołu staje się Umawiającą się Stroną protokołu ze zmianami.

Artykuł 24 Powiadomienia

Depozytariusz powiadamia każde Państwo, o którym mowa w Preambule i Komisję Europejską o sprawach dotyczących niniejszego protokołu:

a) o każdym podpisie,

b) o złożeniu każdego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjmującego lub zatwierdzającego,

c) o każdej dacie wejścia w życie,

d) o każdym oświadczeniu dokonanym przez jedną z Umawiających się Stron lub Państw Sygnatariuszy,

e) o każdym wypowiedzeniu, o którym powiadomiła jedna z Umawiających się Stron, w tym o dacie jego wejścia w życie.

Na dowód czego, niżej podpisani, będąc w posiadaniu niezbędnych upoważnień, podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Chambéry, dnia 20 grudnia 1994 r., w językach: francuskim, niemieckim, włoskim, słoweńskim, przy czym każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w Archiwach Państwowych Republiki Austrii. Depozytariusz przekazuje odpis poświadczony za zgodność z oryginałem wszystkim Państwom Sygnatariuszom.

ZAłąCZNIK

KWESTIE PRIORYTETOWE DZIAłALNOśCI BADAWCZEJ I SZKOLENIOWEJ ZGODNIE Z ART. 17 I 18

Działalność badawcza

Określenie i klasyfikacja stref górskich na podstawie ich wysokości nad poziomem morza, warunków klimatycznych, geomorfologicznych, ekonomicznych oraz infrastruktury różnych miejsc.

Weryfikacja skutków przyjętych środków na różnych szczeblach polityczno-decyzyjnych w stosunku do rolnictwa na terenach górskich (UE / WPR, państwa, regiony, władze terytorialne) oraz funkcji ekologicznych (dostosowanie społecznie i środowiskowe).

Ocena funkcji gospodarczych i ekologicznych, społecznych i kulturowych rolnictwa i gospodarki leśnej oraz ich możliwości rozwoju w kontekście specyficznych warunków miejscowych różnych stref górskich.

Metody produkcji i wytwarzania, kryteria poprawy i jakości produktów rolnych w strefach górskich.

Badania genetyczne i pomoc techniczna na rzecz zróżnicowanego zachowania, dostosowanego do miejsc i przyjaznego dla środowiska, różnorodnych ras zwierząt gospodarskich i uprawianych roślin.

Działalność szkoleniowa

Pomoc i szkolenie techniczne, naukowe i społeczno-ekonomiczne w prowadzeniu gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorstw wytwarzających artykuły spożywcze przetwarzane z produktów tych gospodarstw.

Zarządzanie przedsiębiorstwem, techniczne i ekonomiczne, którego celem jest przede wszystkim osiągnięcie zróżnicowania oferty produktów i oraz rozmaitych alternatyw produkowania i uzyskiwania przychodów w rolnictwie i poza tym sektorem.

Warunki i skutki techniczne oraz finansowe stosowania naturalnych metod gospodarowania i produkcji, przyjaznych dla środowiska.

Media, prezentacja i rozpowszechnienie informacji w zależności od tendencji opinii publicznej, polityki i ekonomii, w obrębie i poza obszarem alpejskim.

ZAŁĄCZNIK IIDEKLARACJA W IMIENIU WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej

W ODNIESIENIU DO ART. 8 I 9 PROTOKOłU „ ROLNICTWO NA TERENACH GÓRSKICH”

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA UZNAJE ZASADę WSPÓłISTNIENIA JAKO MOżLIWOśCI DOKONYWANIA WYBORU PRZEZ ROLNIKÓW MIęDZY PRODUKCJą TRADYCYJNą, ORGANICZNą ORAZ PRODUKCJą ROśLIN ZMODYFIKOWANYCH GENETYCZNIE, ZGODNIE Z OBOWIąZUJąCYMI PRZEPISAMI W ZAKRESIE OZNAKOWANIA PRODUKTÓW GENETYCZNIE ZMODYFIKOWANYCH I/LUB NORMAMI CZYSTOśCI. ODPOWIEDNIE ARTYKUłY PROTOKOłU DOTYCZąCEGO ROLNICTWA NA TERENACH GÓRSKICH POWINNY BYć INTERPRETOWANE W TYM śWIETLE.

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej

W ODNIESIENIU DO ART. 7, 9 DO 11, 13, 14 I 16 PROTOKOłU „ROLNICTWO NA TERENACH GÓRSKICH”

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA UWAżA, żE PUBLICZNE śRODKI WSPARCIA SPRZYJAJąCE NIEKTÓRYM PRZEDSIęBIORSTWOM MUSZą BYć ZGODNE Z ZASADAMI WSPÓLNOTY DOTYCZąCYMI KONKURENCJI USTANOWIONYMI NA PODSTAWIE ART. 36 I 87 DO 89 TRAKTATU WE ORAZ NIE MOGą ZAKłÓCAć LUB GROZIć ZAKłÓCENIEM KONKURENCJI ANI WPłYWAć NA WYMIANę HANDLOWą MIęDZY UMAWIAJąCYMI SIę STRONAMI.

[1] Dz.U. L 61 z 12.3.1996, str. 31.

[2] Dz.U. L 160 z 26.6.1999, str. 80.

[3] Dz.U. L 277 z 21.10.2005, str. 1.

[4] Dz.U. C … z …, str. ….

[5] Dz.U. L 61 z 12.3.1996, str. 31.

[6] Dz.U. L 277 z 21.10.2005, str. 1.