[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 30.11.2006

KOM(2006)746 wersja ostateczna

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

SPRAWOZDANIE OGÓLNE W SPRAWIE POMOCY PRZEDAKCESYJNEJ (PHARE – ISPA – SAPARD) W 2005 R. {SEK(2006)1546}

1. STRESZCZENIE

Niniejszy dokument jest szóstym sprawozdaniem dla Parlamentu Europejskiego i Rady, obejmującym działania finansowane przy pomocy trzech instrumentów przedakcesyjnych: Phare, ISPA i SAPARD w 2005 r. Sprawozdanie koncentruje się na koordynacji korzystania z tych instrumentów zgodnie z art. 13 „rozporządzenia Rady w sprawie koordynacji pomocy przedakcesyjnej” (WE) nr 1266/99[1] (zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie koordynacji”). Zgodnie z ustaleniami z negocjacji akcesyjnych w Kopenhadze w 2002 r., większy nacisk położono na stworzenie zdolności administracyjnych wymaganych dla pomyślnego wdrożenia acquis i udział w obecnych lub przyszłych programach Wspólnoty Europejskiej związanych z członkostwem.

Phare obejmuje środki priorytetowe związane z przyjęciem acquis communautaire , zarówno poprzez poprawę zdolności administracyjnych, jak i przez wspieranie odpowiednich inwestycji. Zawiera w sobie również element obejmujący spójność gospodarczą i społeczną.

ISPA (Instrument Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej) finansuje duże projekty w zakresie środowiska naturalnego i infrastruktury transportowej.

SAPARD (Specjalny Program Akcesyjny na Rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich) finansuje rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich.

Dane finansowe dotyczące wspomnianych instrumentów przedakcesyjnych znajdują się w sekcji 5 „Przegląd finansowy”.

Podział zakresu działania tych trzech instrumentów umożliwia ich koordynację . Działający na poziomie dyrekcji komitet zapewnia koordynację działań odpowiednich służb Komisji. W maju 2006 r. Komitetowi Zarządzającemu PHARE, będącemu organem wspomagającym Komisję w koordynacji instrumentów przedakcesyjnych, przedstawiono „ogólny dokument dotyczący pomocy”, obejmujący wszystkie instrumenty. Na poziomie krajowym Komisja zachęcała poszczególne kraje kandydujące do lepszej koordynacji międzyresortowej, co uważa się za wstępny warunek skutecznego zarządzaniu funduszami strukturalnymi w przyszłości.

2. OPIS OGÓLNY MECHANIZMÓW INSTRUMENTÓW PRZEDAKCESYJNYCH

2.1. Zobowiązania i przekazywanie funduszy

Przed przekazaniem funduszy UE wymagane są: (1) umowa ramowa; (2) decyzja Komisji o zaciągnięciu zobowiązania budżetowego oraz (3) roczna dwustronna umowa finansowa lub memorandum określające finansowe zobowiązanie Wspólnoty związane z określonym środkiem wobec państwa otrzymującego pomoc, tj. określające prawa i obowiązki obydwu stron. Jednakże procedury prowadzące do podejmowania decyzji i przydzielania funduszy są różne w odniesieniu do każdego instrumentu. Szczegółowe informacje dotyczące procedur prowadzących do finansowania w ramach każdego instrumentu znajdują się w załączniku 1.1.

2.2. Struktury wdrożeniowe w krajach kandydujących

Fundusze pochodzące z instrumentów przedakcesyjnych przekazywane są poprzez Fundusz Narodowy, powołany w ministerstwie finansów każdego z państw, za co odpowiedzialny jest krajowy urzędnik zatwierdzający. Konkretne wdrażanie Phare i ISPA przeprowadzają agencje wdrażające (takie jak Centralna Jednostka Finansująco-Kontraktująca, CFCU), otrzymujące fundusze z Funduszu Narodowego[2]. W przypadku SAPARD wdrożenie przeprowadza specjalnie wyznaczona do tego celu agencja SAPARD, otrzymująca fundusze z Funduszu Narodowego.

2.3. Decentralizacja wdrażania na mocy art. 12 rozporządzenia w sprawie koordynacji[3]

Decentralizacja jest procesem, poprzez który zarządzanie funduszami UE przekazywane jest administracjom krajów kandydujących .

W przypadku Phare i ISPA, w 2005 r. procesem tym zarządzał Zdecentralizowany System Wdrażania (DIS), z wyjątkiem Chorwacji. DIS oznacza, że procedury zarządzania środkami lub projektami finansowanymi przez ISPA i Phare wymagają kontroli ex ante , tzn. decyzje dotyczące zamówień publicznych i ich udzielania podejmowane są przez instytucję zamawiającą oraz przekazywane do zatwierdzenia przez przedstawicielstwo Komisji w kraju będącym beneficjentem. W ten sposób przedstawicielstwa Komisji są odpowiedzialne za zatwierdzanie dokumentów zamówienia przed ogłoszeniem przetargów czy podpisaniem umów.

Chorwacja złożyła wniosek do Komisji o akredytację jej systemu DIS dla Phare i ISPA w drugim kwartale 2005 r. Następnie służby kontrolne Komisji (Dyrekcji Generalnej ds. Rozszerzenia i REGIO) oceniły zdolność zarządzania programami/projektami krajowymi i sektorowymi, procedury kontroli finansowej i struktury dotyczące finansów publicznych w Chorwacji. W oparciu o tę ocenę Komisja podjęła w lutym 2006 r. decyzję o powierzeniu zarządzania Phare[4] i ISPA w sposób częściowo zdecentralizowany wyznaczonemu organowi chorwackiemu w ministerstwie finansów.

Natomiast SAPARD wdrażany jest w sposób całkowicie zdecentralizowany (EDIS = Rozszerzony Zdecentralizowany System Wdrażania). EDIS oznacza pełną decentralizację pomocy UE, czyli proces, w ramach którego zarządzanie funduszami przedakcesyjnymi UE przekazywane jest administracjom krajów kandydujących, Komisja natomiast nie przeprowadza systematycznych kontroli ex-ante poszczególnych transakcji, a jej działania ograniczają się do kontroli ex-post, przy czym Komisja zachowuje ostateczną odpowiedzialność za ogólne wykonanie budżetu.

Przekazanie odpowiedzialności za zarządzanie w ramach DIS i EDIS wymaga, by każdy z krajów stworzył odpowiednie systemy zarządzania i kontroli, wymagające zatwierdzenia na poziomie krajowym przez krajowego urzędnika zatwierdzającego. W momencie spełnienia powyższych warunków, Komisja przeprowadza weryfikację zgodności przed podjęciem przez nią decyzji dotyczącej przekazania zarządzania finansami.

Podczas gdy w 2005 r. Phare i ISPA były nadal wdrażane w Bułgarii i Rumunii poprzez DIS, w krajach tych odnotowano dalszy postęp w kierunku przejścia na EDIS na podstawie rozporządzenia w sprawie koordynacji, z docelowym terminem akredytacji EDIS ustalonym na lato 2006 r. W przypadku Phare i ISPA przejście na EDIS odbywa się w czterech fazach opisanych w dokumencie roboczym Komisji, zatytułowanym „Przygotowania do rozszerzonej decentralizacji” oraz w dokumencie „Mapa drogowa do EDIS dla ISPA i Phare”. W mapie drogowej określono fazy proceduralne prowadzące do decyzji w sprawie EDIS. Fazy 1 do 3 wchodzą w zakres odpowiedzialności krajów kandydujących i obejmują ocenę braków, usuwanie braków oraz ocenę zgodności systemów zarządzania i kontroli. Faza 4, stanowiąca przygotowanie do decyzji Komisji, leży w gestii Komisji. Decyzja podejmowana jest po przeprowadzeniu szczegółowego przeglądu, obejmującego przeprowadzany na miejscu audyt weryfikacyjny systemów zarządzania i kontroli, zgodnie z opisem zawartym we wniosku EDIS przedstawionym Komisji przez krajowego urzędnika zatwierdzającego.

Więcej informacji na temat systemu EDIS można znaleźć w załączniku 1.2.

3. MONITOROWANIE I OCENA

3.1. PHARE

Wykonanie programów Phare podlega rozbudowanemu procesowi monitorowania i oceny. Obradujące dwa razy do roku Sektorowe Podkomitety Monitorujące (SMSC) wspierają Wspólny Komitet Monitorujący (JMC) w każdym kraju.

W nowych państwach członkowskich systemem JMC zarządzany jest w ramach zmienionych uprawnień JMC, które weszły w życie w maju 2004 r. i których kluczowym celem jest dalsze wzmocnienie funkcji monitorowania JMC, jak również związanych z nią obowiązków sprawozdawczych względem Komisji. W związku z tym w 2005 r. wszystkie nowe państwa członkowskie przedstawiły komitetom JMC swoje sprawozdania na temat statusu wdrożenia dotyczącego pomocy Phare, które łączyły ustalenia z monitorowania oraz okresowych sprawozdań oceniających, ze sprawozdaniami finansowymi. W Bułgarii i Rumunii system JMC/SMSC funkcjonuje od 2001 r. W Chorwacji system JMC/SMSC był testowany wstępnie w 2005 r., a obrady dotyczyły zdecentralizowanych projektów CARDS.

System monitorowania i oceny okresowej wiąże się z sukcesywnym przenoszeniem odpowiedzialności za monitorowanie i ocenę okresową na kraje kandydujące, łącznie z akredytacjami systemów DIS i EDIS. W 2005 r. wszystkie nowe państwa członkowskie zdecentralizowały funkcje monitorowania i oceny okresowej (IE). W Bułgarii i Rumunii funkcja IE pozostała zcentralizowana, podczas gdy odpowiedzialność za monitorowanie została zdecentralizowana w 2001 r. W ramach przygotowań do decentralizacji funkcji IE obydwa kraje rozpoczęły w 2005 r. opracowywać swoje plany działań dotyczące zdecentralizowanego monitorowania i oceny okresowej. Chorwacja rozpoczęła przygotowania do decentralizacji monitorowania.

W 2005 r. zcentralizowana komórka ds. IE przy Dyrekcji Generalnej ds. Rozszerzenia opracowała 27 sprawozdań dotyczących poszczególnych państw, sektorów, sprawozdań doraźnych i tematycznych na temat pomocy z funduszu Phare dla Bułgarii i Rumunii. Najważniejsze informacje pochodzące z tych sprawozdań są następujące:

- cele są zbyt ambitne/niejednoznaczne/niejasne i wymagają dalszego przeformułowania, przez co nie nadają się do zastosowania;

- brak jest wystarczających zdolności i przygotowania w odniesieniu do kart projektowych wieloletnich programów/wieloletnich projektów;

- skuteczność wieloletnich programów jest ograniczona wskutek narastających opóźnień wdrożeniowych;

- trwałość jest zagrożona ze względu na ograniczone instytucjonalne zdolności absorpcyjne, jak również brak postępu w reformie administracji publicznej;

- Phare ma jak dotąd ograniczony wpływ na przygotowywanie beneficjentów do korzystania z funduszy strukturalnych;

- w sumie skuteczność projektów twinningowych jest satysfakcjonująca.

3.2. ISPA

Wszystkie projekty ISPA podlegają przepisom dotyczącym monitorowania i oceny zawartym w rozporządzeniu w sprawie ISPA oraz umowie finansowej. Postęp wdrażania podlega przeglądowi systematycznie dwa razy do roku oraz okresowo przez służby Komisji, w szczególności przez komitety monitorujące.

Wymagania dotyczące oceny ex-post określone są w sekcji XIII załącznika do memorandum finansowego, które sporządza się dla każdego projektu pomiędzy Komisją a krajem będącym beneficjentem ISPA. W sekcji tej określono, że po zakończeniu projektu, Komisja i kraje będące beneficjentami dokonają oceny wpływu projektu oraz sposobu, w jaki projekt został przeprowadzony. Jako że do końca 2005 r. nie został ukończony żaden projekt, w roku tym nie dokonano żadnej oceny ex-post .

3.3. SAPARD

Wdrożenie programów SAPARD podlega przepisom „wieloletnich umów finansowych” w odniesieniu zarówno do monitorowania, jak i do oceny. W 2004 r. każdy z komitetów monitorujących spotkał się co najmniej raz. Komisja w dalszym ciągu blisko współpracowała z krajami będącymi beneficjentami w zakresie dostosowania i obsługi systemów monitorowania i kontroli. 14 posiedzeń komitetu monitorującego, które odbyło się w 2005 r., stanowiło dobrą okazję do dyskusji i podjęcia decyzji w sprawie: (i) monitorowania wdrożenia programów (ii) zatwierdzenia koniecznych zmian dotyczących zamknięcia programu i zwiększenia zdolności absorpcyjnych programów (BG, RO), jak również (iii) zatwierdzenia sprawozdań rocznych dotyczących postępów osiągniętych we wdrażaniu programów Sapard przed ich oficjalnym przedłożeniem Komisji.

4. KOORDYNACJA

4.1. Ogólne

Zgodnie z wymogami rozporządzenia w sprawie koordynacji, Komisja zapewnia ścisłą koordynację pomiędzy trzema omawianymi instrumentami przedakcesyjnymi. W rozporządzeniu dokładnie określono dziedziny, w odniesieniu do których można uzyskać pomoc w ramach każdego z instrumentów, minimalizując w ten sposób potencjalne nakładanie się zakresów poszczególnych instrumentów.

Partnerstwa dla Członkostwa określają ogólne ramy pomocy w ramach tych trzech instrumentów przedakcesyjnych. W przypadku Phare uzupełniają je krajowe plany rozwoju, natomiast w przypadku ISPA krajowe strategie dotyczące środowiska naturalnego i transportu. Projekty SAPARD wybierane są na podstawie programów rozwoju obszarów wiejskich na lata 2000-2006, przygotowanych na podstawie planów krajów kandydujących i zatwierdzonych w odniesieniu do każdego z krajów przez Komisję w 2000 r.

Komitet Zarządzający Phare odgrywa kluczową rolę w ogólnej koordynacji. Zgodnie z art. 9 rozporządzenia w sprawie koordynacji, Komitet powinien wspierać Komisję w działaniach koordynacyjnych związanych z trzema instrumentami przedakcesyjnymi, natomiast Komisja powinna informować Komitet o orientacyjnej wysokości środków przyznanych każdemu krajowi w ramach każdego z instrumentów przedakcesyjnych, jak również o działaniach, które podjęła w związku z koordynacją z EBI, innymi instrumentami wspólnotowymi oraz międzynarodowymi instytucjami finansowymi.

4.2. Koordynacja w obrębie Komisji

Program Phare oraz koordynacja wspomnianych instrumentów leżą w zakresie kompetencji Dyrekcji Generalnej ds. Rozszerzenia, wspieranej przez Komitet Zarządzający Phare. ISPA leży w zakresie kompetencji Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej, natomiast SAPARD w zakresie kompetencji Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa.

Koordynacja programowania odbywa się w formie rozszerzonych konsultacji wewnętrznych. Ponadto, w ramach poszczególnych zaangażowanych służb Komisji powołano na szczeblu dyrektorów komitet koordynujący ds. instrumentów przedakcesyjnych. Komitet ten zwraca szczególną uwagę na przygotowanie systemu EDIS dla programów Phare i ISPA.

Komitet koordynujący w Komisji zajmujący się trzema instrumentami przedakcesyjnych, powołany na poziomie dyrektorów, nie został oficjalnie zwołany w 2005 r., mimo iż odbyła się znacząca ilość spotkań, zwłaszcza ze względu na utworzenie nowego instrumentu przedakcesyjnego (IPA) oraz jego odpowiednich składników[5].

Ogólny dokument na temat wsparciu, poprzez który Komisja informowała Komitet Zarządzający Phare o koordynacji pomocy przedakcesyjnej w 2005 r. i planowanej pomocy na rok 2006 r., został przedstawiony państwom członkowskim przy Komitecie Zarządzającym Phare w dniu 19 maja 2005 r. W szczególności dokument ten zawierał indykatywny podział środków finansowych przyznanych w danym roku dla każdego państwa w odniesieniu do trzech instrumentów, informacje na temat koordynacji z EBI i MIF oraz o postępach i perspektywach zdecentralizowanego zarządzania. Oddzielne sprawozdanie roczne dotyczące koordynacji pomocy przedakcesyjnej zawiera bardziej szczegółowe informacje na temat koordynacji pomiędzy programami Phare, ISPA i SAPARD.

W celu uniknięcia powielania zadań, Komisja dokładnie wyszczególniła wspólną płaszczyznę programów Phare i SAPARD, uwzględniając przepisy rozporządzenia w sprawie koordynacji. Koordynacją monitorowania projektów zajmują się Wspólne Komitety Monitorujące (JMC). W przypadkach, w których jest to możliwe, JMC wspierają komitety monitorujące ISPA oraz właściwe podkomitety Phare.

4.3. Koordynacja w krajach kandydujących

Komisja zachęca poszczególne kraje kandydujące do wzmocnienia koordynacji międzyresortowej, co uważa się za warunek wstępny powodzenia w zarządzaniu funduszami strukturalnymi w przyszłości, a w najbliższym czasie za warunek wdrożenia Phare ESC. Mimo odnotowania znaczącego postępu, taka międzyresortowa koordynacja nadal wymaga dalszego usprawnienia. W związku z tym, że w pełni zdecentralizowane zarządzanie jest przewidziane z założenia (w przypadku SAPARD) lub jego rola stopniowo wzrasta (w przypadku Phare i ISPA), należy odpowiednio zwiększyć odpowiedzialność krajów kandydujących za właściwą koordynację działań, na które otrzymują wsparcie przedakcesyjne oraz za unikanie nakładania się zakresu instrumentów.

Komisja wezwała w związku z tym kraje będące beneficjentami do podjęcia niezbędnych kroków mających na celu skuteczną i wydajną koordynację. Zgodnie z listą kontrolną przekazywaną krajom kandydującym i przedstawicielstwom Komisji, która pozwala tym ostatnim na zweryfikowanie, czy agencja wdrażająca jest w stanie zarządzać systemem Phare ESC w prawidłowy i skuteczny sposób, należy dokonać oceny celem stwierdzenia, że istniejące mechanizmy koordynacji są odpowiednie oraz że wprowadzone zostały mechanizmy gwarantujące, iż zakresy poszczególnych instrumentów wspólnotowych, tj. Phare CBC, SAPARD i ISPA, nie nakładają się na siebie.

4.4. Koordynacja z EBI oraz międzynarodowymi instytucjami finansowymi (MIF)

Komisja konsultuje się regularnie z międzynarodowymi instytucjami finansowymi („MIF”) i podmiotami udzielającymi wsparcia w ramach stosunków dwustronnych w trakcie całego cyklu programowania w celu określenia zakresu wspólnych działań i uzupełniających koncepcji realizacji priorytetów przedakcesyjnych.

Współpraca i współfinansowanie projektów z EBI i innymi MIF, w szczególności z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju („EBOR”), Bankiem Światowym i Bankiem Rozwoju Rady Europy („CEB”; we współpracy z niemieckim Kreditanstalt für Wiederaufbau „KfW”) zorganizowana jest zgodnie ze zmienionym protokołem ustaleń na rzecz państw przystępujących do Unii przyjętym dnia 20 maja 2003 r. przez Komisję Europejską i zaangażowane MIF.

W kontekście Phare możliwości współfinansowania przez MIF projektów inwestycyjnych na poziomie programów krajowych są ograniczone, ponieważ mechanizmy działania programu Phare i mechanizmy udzielania pożyczek są całkowicie rozbieżne pod względem czasowym. Prowadzona jest jednakże bliska współpraca z MIF w celu określenia racjonalnych i trwałych zasad ramowych umożliwiających finansowanie pożyczek w przypadkach, w których jest to bardziej właściwe niż finansowanie z funduszy, co zapewnia możliwość łączenia tych dwóch metod finansowania.

Jeśli chodzi o programy horyzontalne finansowane w ramach Phare, przed 2005 r. kwalifikowało się do nich dziesięć krajów objętych Phare. Nowe programy uruchomione od 2005 r. obejmują tylko 4 kraje: Rumunię, Bułgarię, Chorwację i Turcję. Techniczny charakter i wielkopaństwowy zasięg kolejnych horyzontalnych programów finansowych wymagały zaangażowania wysoce wyspecjalizowanych instytucji finansowych o znacznym doświadczeniu w dziedzinie finansów międzynarodowych, MSP i rozwoju sektora komunalnego. Preferowano instytucje finansowe o statusie międzynarodowych podmiotów prawa publicznego, które podzielały wartości UE, zwłaszcza w odniesieniu do rozszerzenia i miały podobne cele w kontekście porządku publicznego, bardziej niż instytucje finansowe sektora prywatnego poszukujące komercyjnych warunków inwestowania.

Pierwszy program finansowania został uruchomiony z EBOR w 1999 r. CEB, wdrażający program we współpracy z KfW, oraz EBI dołączyły do programów finansowania w kolejnych latach. Od 1999 r. Komisja zainicjowała 23 programy finansowania.

- 14 programów finansowania MSP, obejmujących w sumie 323 milionów euro w ramach pomocy UE oraz 2 039,25 milionów w ramach linii kredytowych w MIF. Na koniec lutego 2006 r. na projekty w ramach pomocy UE przeznaczono już 267 milionów euro.

- 9 programów finansowania inwestycji komunalnych, obejmujących w sumie 100 milionów euro w ramach pomocy UE i 500 milionów euro w ramach pożyczek z MIF. Na koniec lutego 2006 r. na projekty w ramach pomocy UE przeznaczono już 37,5 miliona euro.

Program finansowania MSP jest programem skierowanym do wielu beneficjentów, który ma na celu wzmocnienie zdolności pośredników finansowych (tj. banków, spółek leasingowych) w krajach będących beneficjentami (nowych państwach członkowskich i krajach kandydujących) służące rozszerzeniu i utrwaleniu ich działań w zakresie finansowania MSP.

Mechanizm programu finansowania inwestycji komunalnych jest podobny do mechanizmu programu finansowania MSP. Kredyty i instrumenty podziału ryzyka z zasobów MIF łączone są z bezzwrotnymi zachętami finansowymi dla lokalnych pośredników finansowych. Przewiduje się również, że ograniczoną ilość pomocy technicznej dla gmin finansować będzie Phare, w celu zwiększenia popytu na rynku kredytów komunalnych.

Na wniosek Rady Europejskiej obradującej w Nicei i zgodnie z projektem przedstawionym w komunikacie Komisji w sprawie regionów przygranicznych z dnia 25 lipca 2001 r. EBI i Komisja ustanowiły instrument dla regionów przygranicznych. Projekt ten koncentruje się na wdrożeniu małej infrastruktury komunalnej w regionach przygranicznych w celu promowania integracji z obecnymi regionami UE. Składa się on z 2 programów infrastruktury komunalnej, obejmujących łącznie 50 milionów euro pomocy UE i 250 milionów euro pożyczek z EBI. Program ten jest wdrażany wyłącznie z udziałem EBI w regionach przygranicznych i jest nadal w toku.

5. ZARYS FINANSOWY

Środki przydzielone z funduszów PHARE, ISPA i SAPARD w 2005 r. (w mln euro)

PHARE[6] | SAPARD | ISPA | RAZEM |

Mapa drogowa Bułgaria /Rumunia (plus Kozłoduj) | 751,0 | 250,3 | 500,7 | 1502,0 |

Likwidacja elektrowni w Kozłoduju | 50,0 | 50,0 |

Chorwacja | 80,0 | nie dotyczy | 25,0 | 105,0 |

Razem | 881,0 | 250,3 | 525,7 | 1 653,4 |

[1] Opublikowano w Dz.U. L 161 z 21.06.1999, str.68

[2] O ile Fundusz Narodowy nie działa jako agencja wypłacająca w imieniu agencji wdrażającej.

[3] Artykuł 12 rozporządzenia w sprawie koordynacji stanowi podstawę prawną „odstąpienia Komisji od wymogu uprzedniego zatwierdzenia przez Komisję wyboru projektu, przetargów i zawierania umów przez państwa ubiegające się o członkostwo.”

[4] Jak również decentralizacja na rzecz CFCU większości pozostałych projektów CARDS.

[5] Z proponowanych 6 instrumentów stosunków zewnętrznych, które mają mieć zastosowanie w latach 2007-2013, jeden stanowi nowy instrument pomocy przedakcesyjnej, IPA. Na przecięciu pomocy zewnętrznej i polityki wewnętrznej, IPA ma na celu ułatwianie wejścia do Unii krajom kandydującym (Turcji, Chorwacji i byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii) oraz potencjalnym krajom kandydującym. IPA będzie instrumentem pomocy przedakcesyjnej, spełniającym wszystkie wymagania wynikające z procesu akcesyjnego, szczególnie pod względem priorytetów, monitorowania i oceny. IPA zastąpi aktualne instrumenty przedakcesyjne, zwłaszcza: Phare, w zakresie którego mieści się wspieranie przyjęcia acquis communautaire w formie budowania instytucji i związanych z tym inwestycji, inwestycji w spójność gospodarczą i społeczną oraz współpracę transgraniczną; ISPA, który jest prekursorem Funduszu Spójności i zajmuje się środowiskiem naturalnym oraz infrastrukturą transportową; SAPARD, prekursora Planów Rozwoju Wsi, zajmującego się acquis Wspólnej Polityki Rolnej i Rozwojem Wsi; program przedakcesyjny dla Turcji o takim samym zakresie, co Phare; CARDS, obejmujący Bałkany Zachodnie.

[6] Kwoty te wskazują globalny przydział środków w ramach każdego instrumentu przedakcesyjnego i jako takie zawierają programy krajowe, programy CBC i program KIDS dla likwidacji obiektów jądrowych oraz wydatki pomocowe, jak również udziały w programach wielostronnych, łącznie z TAIEX. Stanowią one pierwotny przydział środków i dlatego nie zawierają dodatkowych funduszy na powodzie, przydzielonych Rumunii i Bułgarii w trakcie roku. Te dodatkowe kwoty wyniosły 12,3 mln euro w przypadku Bułgarii i 24,6 mln euro w przypadku Rumunii.