14.10.2005   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 255/39

1.1

Występując z niniejszym wnioskiem (COM(2004) 470 końcowy z dnia 14 lipca 2004 r.), Komisja dąży do zapewnienia kontynuacji programów Media Plus (1) i Media Training (2), uwzględniając wyniki ich oceny średniookresowej w połączeniu z działaniami przygotowawczymi „i2i audiovisual: rozwój a sektor audiowizualny” (3), wynikami szerokich konsultacji publicznych przeprowadzonych od maja do sierpnia 2003 r. oraz analizą wpływu zawierającą ocenę przeprowadzoną w lipcu 2004 r. przed rozpoczęciem realizacji programu (4).

1.2

Komisja uważa, że sektor audiowizualny jest niezwykle istotnym elementem przynależności i kultury europejskiej, i że może on odgrywać wyjątkową rolę w budowaniu europejskiej tożsamości kulturowej. Stwierdza jednak, że sektor ten jest rozdrobniony i pomimo faktu, iż odzwierciedla to istotną różnorodność kulturową, stanowi to przeszkodę dla europejskiego przemysłu audiowizualnego w osiągnięciu rzeczywistej konkurencyjności wobec importowanej produkcji pozaeuropejskiej zarówno na wewnętrznym rynku unijnym, jak i na rynku światowym.

1.3

Za pomocą programu Media 2007, wykorzystując doświadczenia zdobyte w poprzednich programach, Komisja ma na celu ożywienie prywatnych inwestycji w sektorze audiowizualnym, by umożliwić przedsiębiorstwom działającym w tym sektorze, szczególnie MŚP, zwiększenie konkurencyjności i stabilności finansowej.

1.4

W celu osiągnięcia synergii oraz uniknięcia biurokratycznych przeszkód i powielania biurokratycznych procedur, Komisja pragnie prowadzić pojedynczy program obejmujący fazę przed- i poprodukcyjną, koncentrujący się w szczególności na dystrybucji na skalę europejską.

1.5

W skrócie, konkretne cele tego programu stanowią:

1.6

W załączniku do wniosku Komisja opisuje szczegółowo każdy z celów operacyjnych, dokonuje ich podziału i omawia w przypadku każdego z nich działania, które należy podjąć, przygotowania do ich realizacji, wymagające zastosowania instrumenty oraz środki finansowe przeznaczone na każdy z nich. Pośród wielu różnych form działań realizacyjnych, na szczególną uwagę zasługuje utworzenie według nowego schematu sieci MEDIA Desks i MEDIA Antennae, posiadających szeroki zakres możliwości i zadań.

1.7

Pod koniec wniosku znajduje się szczegółowy opis budżetu obejmującego siedmioletni okres trwania programu, wyszczególniający wszystkie środki finansowe przeznaczone na każde z planowanych działań. Budżet na zainicjowanie realizacji programu wynosi 1055 mln euro.

2.1

Jak zaznaczono powyżej, niniejszy wniosek kontynuuje podejście przyjęte po raz pierwszy przez programy Media (1991/1995) (5), Media II — Rozwój i Dystrybucja (1996/2000) (6), Media Plus (7), Media Training (8) i Media Training (2001-2005) (9), które zostały zespolone w jeden program.

2.2

W tym kontekście warto przywołać główne wnioski płynące z opinii przyjętych przez EKES w sprawie tych programów.

2.2.1

Pod koniec opinii EKES-u w sprawie wniosków na temat MEDIA II — Training (1996/2000) oraz MEDIA II — Rozwój i Dystrybucja (1996/2000) (10) (COM(94) 523 końcowy), EKES zwrócił uwagę na konieczność „ograniczenia ryzyka nienależytego wykorzystania środków finansowych”, potrzebę określenia z wyprzedzeniem kryteriów, „które zagwarantują jak największą możliwą efektywność programów i ich finansowania” oraz potrzebę lepszego zdefiniowania „kryteriów i instrumentów ułatwiających określenie podmiotów mogących skorzystać z finansowania i gwarantujących maksymalną przejrzystość”.

2.2.2

W swej opinii na temat wniosków dotyczących MEDIA Training (2001/2005) oraz MEDIA PLUS — Rozwój, Dystrybucja i Promocja (2001/2005) (11) (COM(1999/658 końcowy), EKES, udzielając poparcia dla wniosków Komisji, jednocześnie z żalem stwierdzał, że „nie uwzględniały one faktu, iż znaczenie europejskiego przemysłu audiowizualnego nie wiąże się jedynie z jego płaszczyzną dotyczącą przedsiębiorczości, ale także z jego rolą jako środka promowania naszej kultury i wartości demokratycznych”.

2.2.3

EKES podkreślił również potrzebę „dokonania oceny miejsc pracy, do których stworzenia mogłoby się przyczynić (...) zastosowanie” (zaproponowanych środków) i zalecił, by takie środki aktywnie promowały „większy udział kobiet, (...) gwarantujący, że (...) będą one lepiej reprezentowane w sektorze audiowizualnym”.

2.2.4

EKES przyznał również, iż brakuje bodźców zachęcających „niezależne przedsiębiorstwa (europejskie) do dostępu do rynku” oraz do „publicznego dostępu do europejskiego dorobku audiowizualnego” poprzez jego przetworzenie na format cyfrowy. Wystąpił także z sugestią zainicjowania „projektów pilotażowych (...) w ramach inicjatywy e-Europa”, manifestując tym samym swoje poparcie dla idei wspierania umieszczania napisów na filmach obcojęzycznych oraz, wyrażając żal z powodu skromności przyznanych środków, ponowił również propozycję powołania Europejskiej Agencji Społeczeństwa Informacyjnego, która „przyczyniałaby się do koordynowania różnych inicjatyw w dziedzinie konwergencji multimediów” i z zadowoleniem przyjął wiadomość o założeniu Funduszu Gwarancyjnego jako środka promocji sektora audiowizualnego (12).

2.2.5

Wreszcie, w opinii na temat wniosków dotyczących rozporządzenia i decyzji w sprawie przedłużenia do 2006 r. programów Media Training i Media Plus (13) (COM(2003) 188 końcowy i COM(2003) 191 końcowy), EKES, krytykując fakt, iż Komisja nie była w stanie przedstawić z wyprzedzeniem nowych wieloletnich programów dla sektora audiowizualnego:

2.3

Poddając rozwadze omawiany wniosek, Komitet przeanalizuje istotę dokonanych obserwacji oraz zaleceń w celu upewnienia się, w jakim stopniu zostały one uwzględnione i czy są nadal aktualne.

3.1

EKES wyraża zadowolenie z powodu inicjatywy Komisji, która w dużym stopniu uwzględnia różnorakie sugestie i zalecenia EKES-u omówione w poprzednich opiniach.

3.2

Za szczególny przykład może posłużyć fakt, iż nowy program MEDIA skonstruowany jest w sposób upraszczający strukturę działań wspólnotowych na rzecz sektora audiowizualnego poprzez wprowadzenie jednego zintegrowanego programu wdrażanego w fazie przed- i poprodukcyjnej (MEDIA 2007) zamiast dwóch obecnie prowadzonych programów (MEDIA Plus i MEDIA — Training).

3.3

Za kolejny przykład może posłużyć fakt, iż nowy program bierze pod uwagę również uprzednio podkreślane przez EKES priorytety horyzontalne, takie jak:

3.4

EKES zauważa również i wyraża zadowolenie z powodu logicznego i usystematyzowanego opracowania programu wstępnego, w szczególności zaś ze sposobu przygotowania załącznika dotyczącego budżetu i wpływu finansowego.

3.5

Ponadto, EKES zauważa, że w uzasadnieniu Komisja nie była w stanie zgodnie ze swym zamierzeniem rozważyć bardziej szczegółowo roli, którą przemysł może odegrać w trwałym rozwoju europejskiego sektora audiowizualnego i kinematograficznego jako środka przekazu dla kultury europejskiej i obywatelskiego poczucia przynależności do Europy. Dla EKES najważniejsze jest jednak, żeby europejskie wartości kulturowe zawsze były chronione oraz żeby różnorodność i pluralizm były zagwarantowane we wszystkich audiowizualnych środkach przekazu, a troska o to powinna być obecna we wszystkich inicjatywach Komisji w ramach niniejszego programu.

3.5.1

W tym kontekście EKES pragnie w szczególności zwrócić uwagę Komisji na konieczność wsparcia inicjatyw w celu zapobiegania zbyt dużej koncentracji w przemyśle, szkodzącej pluralizmowi i różnorodności, a potencjalnie wzmożonej w wypadku wprowadzania nowych technologii, gdyż mogłoby to mieć efekty negatywne dla produkcji i dystrybucji. EKES pragnie również podkreślić konieczność zagwarantowania poszanowania praw autorskich i zwalczania piractwa przy równoczesnej konsolidacji środków przeciwdziałających pewnym praktykom antykonkurencyjnym.

3.5.2

Z tego samego powodu EKES bardzo pozytywnie odnosi się do Komunikatu Komisji dotyczącego kontynuacji jego komunikatu w sprawie pewnych aspektów prawnych związanych z produkcjami kinematograficznymi i innymi produkcjami audiowizualnymi (14) oraz popiera przyjęcie przez Parlament Europejski i Radę wniosku dotyczącego zalecenia w nim zawartego, jak zaznaczono we wcześniejszej opinii. (15)

3.6

EKES uważa, że zdefiniowanie w decyzji głównych koncepcji leżących u podstaw programu, w szczególności tych, które są szczególnie ważne w jego kontekście, takich jak koncepcja niezależnego producenta, ułatwiłoby zrozumienie programu MEDIA 2007, choć przyznaje także, że takie koncepcje pojawiają się również w innych dokumentach wspólnotowych, i że takie definicje są tradycyjnie objaśniane w „wytycznych” dotyczących wdrożenia programu.

3.7

Zauważywszy, że pomiędzy poszczególnymi wersjami językowymi wniosku dotyczącego decyzji przedstawionego przez Komisję występują różnice, EKES zdecydowanie zaleca, by te rozbieżności zostały zidentyfikowane i usunięte w ostatecznych wersjach tekstu.

3.8

Wreszcie EKES, przyznając z jednej strony, że środki przeznaczone na planowane działania i ich podział na przestrzeni lat raczej nie skłaniają do jakichkolwiek dodatkowych uwag, uważa również, że należy wziąć pod uwagę implikacje wynikające z uwag ujętych poniżej w „uwagach szczegółowych” i zaleca, by przy dokonywaniu oceny średniookresowej poddać pod należytą rozwagę, czy przyznane środki są wystarczająco duże, by zrealizować cele programu.

4.1

EKES przywołuje i potwierdza ponownie niektóre względy strategiczne wyszczególnione w swej opinii z dnia 24 września 2003 r. (16), ponieważ uważa, że wniosek dotyczący decyzji ze strony Komisji nadal nie zawiera wystarczającego omówienia niektórych aspektów związanych z potrzebą, by nowy program:

4.2

EKES przywołuje ponownie swoje zalecenie by, jak zaznaczono w opinii z dnia 15 września 2004 r. (17), większy nacisk położyć na szkolenia z zakresu nowych technologii i na nowe wymogi w zakresie gromadzenia, katalogowania, konserwacji oraz odnawiania produkcji filmowych i telewizyjnych, a także w zakresie zarządzania bazami danych i w zakresie ujednoliconych metod przechowywania produkcji w wysokiej jakości formacie cyfrowym.

4.3

EKES uważa, iż pomimo faktu, że wśród celów programu znajdują się konkretne bodźce dla MŚP, powinny się one bardziej przekładać na przyznane środki finansowe, tak by umożliwić bardziej efektywne i konsekwentne wsparcie; w równej mierze chodziłoby więc o wsparcie dla wprowadzania nowych technologii cyfrowych w kinach i w internecie oraz o wsparcie dla nowych inicjatyw z zakresu innowacji technologicznych.

4.4

W sprawie zarządzania programem MEDIA 2007, EKES zauważa, że Komisja założyła niedawno agencję wykonawczą zajmującą się zarządzaniem działaniami wspólnotowymi w dziedzinie edukacji oraz w sferze audiowizualnej i kulturalnej (18), na okres od 1 stycznia 2005r. do 31 grudnia 2008 r., z możliwością dokonania modyfikacji bądź poszerzenia zadań agencji w ramach programów nowej generacji, co także objęłoby zarządzanie programem MEDIA 2007.

4.4.1

Wziąwszy jednak pod uwagę, że zgodnie z warunkami zawartymi w ust. 7 uzasadnienia, Komisja „przekaże zarządzanie programem agencji wykonawczej” — co przywołują ponownie ust. 5.3 załącznika i ust. 6.1.1 „interwencja finansowa” wyszczególniający również środki finansowe, które mają zostać przyznane tej agencji wykonawczej — po rozważeniu celów i zadań tej agencji omówionych w art. 4 wcześniej wspomnianej decyzji, EKES usilnie nalega, by Komisja w szczegółowy i jasny sposób wskazała (a) konkretne zadania agencji w zakresie zarządzania programem Media 2007 zgodnie z postanowieniami art. 4 ust. 2, art. 4 ust. 3 oraz art. 4 ust. 4, a także (b) sposób podziału kompetencji z innymi organami wspólnotowymi odpowiadającymi za realizację, doradztwo oraz ocenę programu MEDIA 2007 i/lub sposób przejęcia tych kompetencji.

4.4.2

W szczególności rozważyć należy konieczność zapewnienia agencji wykonawczej zasobów ludzkich specjalizujących się w tej konkretnej dziedzinie sektora audiowizualnego, natomiast decyzja pomija ten temat.

4.4.3

Uwagę należy poświęcić zapewnieniu, by zintegrowane zarządzanie tym programem zostało odpowiednio zagwarantowane przez agencję, w tenże sposób unikając konfliktu kompetencji, pozytywnego bądź negatywnego, pomiędzy organami zaangażowanymi w definiowanie celów strategicznych programu i jego zarządzanie.

4.4.4

Powinno się również jasno określić, jaki organ bądź organy przejmą zadania agencji, jeżeli w trakcie trwania programu nic nie będzie wskazywało na to, że agencja może nadal zagwarantować skuteczne i pozbawione zakłóceń zarządzanie programem bez proponowania alternatywnych rozwiązań.

4.5

W kwestii wsparcia finansowego, a także wobec utrzymywania się rozdrobnienia europejskiego rynku audiowizualnego i wobec przekładania się heterogeniczności kulturowej na rozziew pomiędzy (a) krajami cechującymi się niewielką zdolnością produkcji audiowizualnej i/lub ograniczonym obszarem językowym lub geograficznym oraz (b) krajami cechującymi się większą zdolnością produkcyjną (19), EKES uważa, że bez względu na ograniczenia narzucone przez prawo konkurencji, przy definiowaniu wytycznych do programu Komisja mogłaby uwzględnić rzeczywistą sytuację panującą w niektórych państwach członkowskich i regionach, którym w widoczny sposób nie udało się rozwinąć pełnego potencjału przemysłu audiowizualnego.

4.6

W odniesieniu do działań informacyjnych, EKES w pełni popiera opcję strategiczną Komisji polegającą na wzmacnianiu istotnych kompetencji Media Desks i Media Antennae, jak zostało to omówione w ust. 2.2 „Media Desks i Media Antennae” rozdziału 2 załącznika do niniejszej decyzji. EKES proponuje więc, by Komisja dostosowała brzmienie art. 12 do szerszego zakresu zadań wymienionych we wspomnianym już ustępie znajdującym się w załączniku (20) i zapewniła MEDIA Desks odpowiednie dofinansowanie, by mogły one właściwie wypełniać swoje zadania.

4.7

Komitet pragnie również podkreślić potrzebę, by art. 13 ust. 2 wniosku jasno wyrażał obowiązek zagwarantowania przez Komisję zgodności i komplementarności pomiędzy programem Media 2007, a programami i działaniami przedsięwziętymi w sektorze audiowizualnym jako część współpracy wspólnotowej z krajami trzecimi i z kompetentnymi organizacjami międzynarodowymi, jak postanowiono w art. 9 ust. 2 decyzji Rady z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie programu MEDIA Plus (21).

4.8

EKES uważa również, że uwzględniając przewidywany okres trwania programu (7 lat) oraz naturalny sposób rozwoju rynku i technologii, wskazane byłoby zmodyfikowanie kalendarza ocen omówionego w art. 14 ust. 3 decyzji, przyśpieszając między innymi datę pierwszego sprawozdania ze śródokresowej oceny wyników oraz jakościowych i ilościowych aspektów realizacji tego programu. W ten sposób wnioski płynące z oceny mogłyby zostać także wykorzystane do ewentualnej modyfikacji celów operacyjnych i modyfikacji działań pozostających jeszcze do wykonania.