6.4.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 107/90 |
ZALECENIE KOMISJI (UE) 2022/553
z dnia 5 kwietnia 2022 r.
w sprawie monitorowania obecności toksyn Alternaria w żywności
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Panel ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym (CONTAM) Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w 2011 r. opinię naukową w sprawie zagrożeń, jakie obecność Alternaria w żywności stwarza dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego (1). |
(2) |
EFSA opublikował również niedawno sprawozdanie naukowe na temat oceny narażenia z dietą na toksyny Alternaria w populacji europejskiej (2). Ustalono, że szacowane przewlekłe narażenie z dietą na toksyny Alternaria: alternariol, eter monometylowy alternariolu i kwas tenuazonowy przekracza odpowiednią wartość progową zagrożenia toksykologicznego, co wskazuje na potrzebę uzyskania dodatkowych danych dotyczących toksyczności specyficznej dla danego związku. |
(3) |
EFSA zalecił zgromadzenie większej ilości danych na temat występowania toksyn Alternaria w odpowiednich środkach spożywczych (m.in. owocach i przetworach owocowych, pomidorach i produktach na bazie pomidorów oraz produktach zbożowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci). EFSA zalecił również stosowanie bardziej wrażliwych metod analitycznych w celu zmniejszenia niepewności co do narażenia na różne toksyny Alternaria, z uwagi na to, że w obecnie dostępnym zbiorze danych wysoki odsetek zgłaszanych danych dotyczy poziomu „poniżej granicy oznaczalności”, ponieważ stosowane metody analityczne nie zawsze były wystarczająco wrażliwe. |
(4) |
Dobre praktyki rolnicze, dobre warunki przechowywania i transportu oraz dobre praktyki wytwarzania mogą ograniczać obecność toksyn Alternaria w żywności lub jej zapobiegać. Należy jednak zgromadzić więcej informacji na temat czynników, które prowadzą do stosunkowo wysokiego poziomu toksyn Alternaria w niektórych środkach spożywczych, aby móc określić, jakie środki należy zastosować w celu uniknięcia lub ograniczenia obecności toksyn Alternaria w tych środkach spożywczych. |
(5) |
Aby określić, w jakich przypadkach należy identyfikować czynniki, które prowadzą do stosunkowo wysokich lub nawet znacznych poziomów toksyn Alternaria w środkach spożywczych, konieczne jest ustalenie orientacyjnych wartości dla żywności na podstawie danych dostępnych w bazie danych EFSA. Ustalono jedynie poziomy orientacyjne dla środków spożywczych, dla których dostępne są wystarczające dane o występowaniu. |
(6) |
Należy zatem zalecić monitorowanie toksyn Alternaria w żywności oraz identyfikację czynników powodujących ich wysoki poziom w niektórych rodzajach żywności. |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:
(1) |
Państwa członkowskie, w ścisłej współpracy z podmiotami prowadzącymi przedsiębiorstwa spożywcze, powinny monitorować toksyny Alternaria: alternariol, eter monometylowy alternariolu i kwas tenuazonowy w żywności, w szczególności w przetworach z pomidorów, papryce w proszku, nasionach sezamu, nasionach słonecznika, oleju słonecznikowym, orzechach z drzew orzechowych, suszonych figach i produktach zbożowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci. W miarę możliwości należy również przeanalizować występowanie innych toksyn Alternaria, a wyniki należy przekazać Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności. |
(2) |
W celu zapewnienia reprezentatywności próbek państwa członkowskie powinny stosować odpowiednie procedury pobierania próbek określone w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 401/2006 z dnia 23 lutego 2006 r. (3). W przypadku przetworów z pomidorów procedurę pobierania próbek należy przeprowadzać zgodnie z zasadami określonymi w części H (produkty płynne) lub w części I (produkty stałe) załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 401/2006. Jeżeli procedura pobierania próbek zastosowana przez podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze odbiega od określonej w rozporządzeniu (WE) nr 401/2006, powinna być ona reprezentatywna dla danej partii. |
(3) |
W przypadku oznaczania zawartości alternariolu i eteru monometylowego alternariolu w produktach zbożowych przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci granica oznaczalności nie powinna przekraczać 2 μg/kg oraz4 μg/kg w innych środkach spożywczych, a w przypadku oznaczania kwasu tenuazonowego dla wszystkich środków spożywczych granica oznaczalności nie powinna przekraczać 20 μg/kg. |
(4) |
Państwa członkowskie, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze, powinny przeprowadzić badania w celu zidentyfikowania czynników sprawiających, że te poziomy są powyżej poziomów orientacyjnych oraz zbadać wpływ przetwarzania na poziom tych toksyn Alternaria, jak określono w załączniku do niniejszego zalecenia. |
(5) |
Państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny do dnia 30 czerwca każdego roku przekazywać EFSA dane za poprzedni rok w celu ich zestawienia w jednej bazie danych zgodnie z wymogami wytycznych EFSA w sprawie standardu opisu próbek (SOP) dla żywności i paszy oraz dodatkowymi szczegółowymi wymogami EFSA w zakresie sprawozdawczości (4). |
Sporządzono w Brukseli dnia 5 kwietnia 2022 r.
W imieniu Komisji
Stella KYRIAKIDES
Członek Komisji
(1) Panel EFSA ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym (CONTAM); „Scientific Opinion on the risks for animal and public health related to the presence of Alternaria toxins in feed and food” [Opinia naukowa w sprawie zagrożeń dla zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego związanych z obecnością toksyn Alternaria w żywności i paszy]. Dziennik EFSA 2011;9(10):2407. [97 s.] doi:10.2903/j.efsa.2011.2407. Dostępny pod adresem: www.efsa.europa.eu/efsajournal.
(2) EFSA, Arcella D, Eskola M i Gómez Ruiz JA, 2016. „Scientific report on the dietary exposure assessment to Alternaria toxins in the European population” [Sprawozdanie naukowe dotyczące oceny narażenia na toksyny Alternaria w populacji europejskiej]. Dziennik EFSA 2016; 14(12):4654, 32 s. doi:10.2903/j.efsa.2016.4654.
(3) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 401/2006 z dnia 23 lutego 2006 r. ustanawiające metody pobierania próbek i analizy do celów urzędowej kontroli poziomów mikotoksyn w środkach spożywczych (Dz.U. L 70 z 9.3.2006, s. 12).
(4) https://www.efsa.europa.eu/en/call/call-continuous-collection-chemical-contaminants-occurrence-data-0
ZAŁĄCZNIK
Poziom orientacyjny alternariolu, eteru monometylowego alternariolu i kwasu tenuazonowego w niektórych środkach spożywczych, na podstawie dostępnych danych z bazy danych EFSA, powyżej którego należy przeprowadzić badania dotyczące czynników prowadzących do obecności toksyn Alternaria lub zbadać wpływ przetwarzania żywności. Poziomy orientacyjne nie stanowią poziomów bezpieczeństwa żywności.
Środek spożywczy |
Alternariol (AOH) (μg/kg) |
Eter monometylowy alternariolu (AME) (μg/kg) |
Kwas tenuazonowy (TeA) (μg/kg) |
Przetwory z pomidorów |
10 |
5 |
500 |
Papryka w proszku |
– |
– |
10 000 |
Nasiona sezamu |
30 |
30 |
100 |
Nasiona słonecznika |
30 |
30 |
1 000 |
Olej z nasion słonecznika |
10 |
10 |
100 |
Orzechy z drzew orzechowych |
– |
– |
100 |
Suszone figi |
– |
– |
1 000 |
Produkty zbożowe przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci |
2 |
2 |
500 |