9.9.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 242/10

(1)

Sektor mleczarski boryka się z zakłóceniami na rynku z powodu światowej nierównowagi między podażą a popytem, w której znaczącą rolę odgrywa przedłużenie do końca 2017 r. rosyjskiego zakazu przywozu produktów rolnych i spożywczych pochodzących z Unii.

(2)

Globalny popyt na mleko i przetwory mleczne nieznacznie wzrósł w 2015 r. i w pierwszych miesiącach 2016 r., jednak w znacznie wolniejszym tempie niż produkcja.

(3)

Globalna podaż mleka wzrosła ogólnie w 2015 r., a łączny wzrost produkcji w Unii, Stanach Zjednoczonych i w Nowej Zelandii wyniósł około 4,5 mln ton, podczas gdy łączny wywóz z Unii i tych dwóch państw trzecich wyrażony w odpowiedniku mleka spadł o około 200 000 ton.

(4)

W pierwszych czterech miesiącach 2016 r. produkcja mleka w Unii, Stanach Zjednoczonych i Nowej Zelandii wzrosła o około 3,6 mln ton, z czego mniej niż 1 % zostało wchłonięte przez dodatkowy wywóz.

(5)

W rezultacie w Unii odnotowano dalszy spadek cen surowego mleka i jest prawdopodobne, że ta tendencja spadkowa będzie się utrzymywać, osiągając niemożliwe do sfinansowania poziomy w przypadku producentów mleka, którzy już doświadczają problemów z utrzymaniem płynności finansowej. W maju 2016 r. średnie ceny skupu mleka od producentów w Unii były o 22 % niższe od średniej ceny w maju latach 2011–2015.

(6)

Równocześnie pogłębiły się rozbieżności między cenami mleka w państwach członkowskich. Drobni rolnicy są szczególnie dotknięci tymi problemami, co zagraża tkance społecznej na obszarach wiejskich.

(7)

Inne sektory hodowlane, w szczególności sektor wieprzowiny, wołowiny i cielęciny oraz mięsa baraniego i koziego, również doświadczają trudności rynkowych. W przypadku wieprzowiny trudności związane są głównie z rosyjskim zakazem przywozu głównie w związku z ogniskami afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich, natomiast w sektorze wołowiny i cielęciny są efektem ubocznym zakłóceń na rynku mleka.

(8)

Instrumenty interwencji rynkowej w postaci interwencji publicznej oraz prywatnego przechowywania masła i odtłuszczonego mleka w proszku były dostępne przez cały czas od września 2014 r. Instrumentami tymi złagodzono wpływ kryzysu oraz ustanowiono dolny limit dla stale pogarszających się cen produktów mleczarskich, ale brak równowagi światowej pozostał.

(9)

Ponieważ zwykłe środki dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 wydają się niewystarczające oraz w celu przygotowania się do ewentualnego dalszego obniżania się cen i pogłębiania zakłóceń na rynku, należy udostępnić pomoc dla unijnych producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych dotkniętych zakłóceniami na rynku, które poważnie zmniejszyły rentowność i płynność. Państwa członkowskie powinny wybrać jeden lub więcej sektorów, lub ich części, aby wesprzeć producentów i rolników, którzy najbardziej cierpią z powodu zakłóceń na rynku.

(10)

Aby podnieść odporność rolnictwa, pomoc ta powinna być ograniczona do bardziej zrównoważonych metod rolnictwa. Szczególną uwagę należy zwrócić na małe gospodarstwa rolne, które stanowią podstawę gospodarki wiejskiej.

(11)

W celu złagodzenia obecnego kryzysu należy przyznać państwom członkowskim jednorazową dotację finansową na wsparcie producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych angażujących się w działania wspierające zrównoważony rozwój gospodarczy i stabilizację rynku.

(12)

Wysokość wsparcia finansowego powinna uwzględniać główne cechy sektorów w poszczególnych państwach członkowskich, w tym produkcję, ceny rynkowe i udział małych gospodarstw.

(13)

Państwa członkowskie powinny opracować środki służące wzmocnieniu stabilności gospodarczej oraz stabilizacji rynku, oparte na przynajmniej jednym z następujących działań: zamrożenie lub ograniczenie produkcji, produkcja na małą skalę, produkcja ekstensywna, produkcja przyjazna dla środowiska i klimatu, współpraca między rolnikami, poprawa jakości i wartości dodanej oraz szkolenia w zakresie metod prawidłowego zarządzania.

(14)

Biorąc pod uwagę specyficzną sytuację producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych, która różni się w obrębie Unii, państwa członkowskie powinny wybrać najbardziej odpowiednie środki, w szczególności w zakresie stabilizacji rynku i stabilności gospodarczej, oraz przedstawić opis konkretnych środków, jakie należy wprowadzić.

(15)

Ponieważ kwota przyznana każdemu z państw członkowskich pokryje jedynie część faktycznych strat poniesionych przez producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych, państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyznania dodatkowego wsparcia tym rolnikom, przy spełnieniu tych samych warunków dotyczących obiektywności, niedyskryminacji i niezakłócania konkurencji.

(16)

Pomoc przewidzianą w niniejszym rozporządzeniu należy przyznać jako środek mający na celu wspieranie rynków rolnych w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(17)

Aby umożliwić im elastyczne przydzielanie pomocy koniecznej do radzenia sobie z trudnościami, państwa członkowskie powinny mieć możliwość kumulowania tej pomocy z innymi rodzajami wsparcia finansowanymi w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji i Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.

(18)

Ponieważ wsparcie finansowe ustala się w euro, konieczne jest ustalenie daty przeliczenia kwoty przydzielonej państwom członkowskim, które nie przyjęły euro, na ich waluty krajowe, aby zapewnić jednolite i jednoczesne stosowanie przepisów. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego zgodnie z art. 106 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. W świetle zasady, o której mowa w ust. 2 lit. b) wspomnianego artykułu, i zgodnie z kryteriami określonymi w ust. 5 lit. c) tego artykułu, terminem operacyjnym powinna być data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(19)

Z przyczyn związanych z budżetem Unia pokryje wydatki poniesione przez państwa członkowskie w związku ze wsparciem finansowym dla producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych jedynie w przypadku wydatków poniesionych przed upływem określonego terminu.

(20)

Aby zapewnić przejrzystość, monitorowanie i właściwe zarządzanie dostępnymi kwotami, państwa członkowskie powinny informować Komisję o konkretnych działaniach, zastosowanych obiektywnych kryteriach, uzasadnieniu wsparcia dla sektorów hodowlanych innych niż sektor mleka, środkach wprowadzonych w celu zapobieżenia zakłóceniom rynku, zamierzonych skutkach środków i metodach służących sprawdzeniu, czy skutki te zostały osiągnięte.

(21)

Aby mieć pewność, że producenci mleka i rolnicy w innych sektorach hodowlanych otrzymają pomoc najszybciej jak to możliwe, państwa członkowskie powinny mieć możliwość bezzwłocznego wdrożenia niniejszego rozporządzenia. Z tego względu niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu,

a)

ograniczenie produkcji wykraczające poza ograniczenie objęte zakresem rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/1612 (3) albo niezwiększanie produkcji;

b)

rolnictwo na małą skalę;

c)

stosowanie ekstensywnych metod produkcji;

d)

stosowanie metod produkcji przyjaznych dla środowiska i klimatu;

e)

wdrażanie projektów współpracy;

f)

wdrażanie systemów jakości lub projektów mających na celu propagowanie jakości i wartości dodanej;

g)

szkolenie w zakresie instrumentów finansowych i narzędzi zarządzania ryzykiem.

a)

niezwłocznie i nie później niż dnia 30 listopada 2016 r.:

b)

nie później niż do dnia 15 października 2017 r. – informacje o całkowitych wypłaconych kwotach dla każdego środka pomocy, liczbie i rodzaju beneficjentów, a także ocenę skuteczności środka.