23.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 343/140

(1)

W art. 4 ust. 2 i art. 16 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (2) przewidziano, że żadna genetycznie zmodyfikowana żywność ani pasza nie może zostać wprowadzona do obrotu w Unii, o ile nie jest ona objęta zezwoleniem wydanym zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem. Artykuł 4 ust. 3 i art. 16 ust. 3 tego samego rozporządzenia stanowią, że nie należy zatwierdzać żywności i paszy zmodyfikowanej genetycznie, o ile nie zostało wykazane w sposób właściwy i wystarczający, iż nie wywiera ona szkodliwych skutków dla zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska naturalnego, nie wprowadza konsumenta ani użytkownika w błąd ani nie odbiega od żywności czy też paszy przeznaczonej do zastąpienia w takiej mierze, że jej normalne spożycie byłoby ze względów żywieniowych niekorzystne dla ludzi lub zwierząt.

(2)

We wrześniu 2006 r. pochodzące lub wysyłane z Chin produkty z ryżu zanieczyszczone niedozwolonym genetycznie zmodyfikowanym ryżem „Bt 63” wykryto w Zjednoczonym Królestwie, we Francji oraz w Niemczech i powiadomiono o nich w ramach systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF). Pomimo środków zapowiedzianych przez władze Chin w celu kontrolowania obecności tego niedozwolonego organizmu zmodyfikowanego genetycznie (GMO) w późniejszym okresie odnotowano kilka kolejnych powiadomień o obecności niedozwolonego genetycznie zmodyfikowanego ryżu „Bt 63”.

(3)

Z uwagi na ciągłe powiadomienia o zagrożeniu i brak wystarczających gwarancji ze strony właściwych organów chińskich co do nieobecności niedozwolonego genetycznie zmodyfikowanego ryżu „Bt 63” w produktach pochodzących lub wysyłanych z Chin przyjęto decyzję Komisji 2008/289/WE (3), w której wprowadzono środki nadzwyczajne w odniesieniu do niedozwolonego GMO „Bt 63” w produktach z ryżu. Decyzja ta zawierała wymóg, zgodnie z którym przed wprowadzeniem produktów do obrotu podmioty gospodarcze powinny przedłożyć odpowiednim właściwym organom państw członkowskich sprawozdanie analityczne wykazujące, że dana przesyłka produktów z ryżu nie jest zanieczyszczona genetycznie zmodyfikowanym ryżem „Bt 63”. Ponadto decyzja ta stanowiła, że państwa członkowskie stosują odpowiednie środki, łącznie z wyrywkowym pobieraniem próbek i analizą przeprowadzaną z wykorzystaniem określonej metody opisanej w tej decyzji, w odniesieniu do produktów przedstawionych do przywozu lub już wprowadzonych do obrotu.

(4)

W marcu 2010 r. Niemcy powiadomiły w ramach RASFF o obecności nowych odmian ryżu zawierających niedozwolone elementy genetyczne kodujące odporność na owady, które to elementy miały cechy podobne do GMO Kefeng 6. Później powiadomiono o kilku dodatkowych podobnych zagrożeniach, które oprócz Kefeng 6 dotyczyły również obecności innej odmiany ryżu odpornej na owady, która zawierała elementy genetyczne podobne do GMO Kemingdao 1 (KMD1). GMO Kefeng 6 i KMD1 nie są dozwolone ani w Unii, ani w Chinach.

(5)

Wszystkie powiadomienia systemu RASFF zgłoszono odpowiednim organom chińskim, a ponadto Komisja zwróciła się do tych organów zarówno w czerwcu 2010 r., jak i w lutym 2011 r. z pisemną prośbą o podjęcie działań w celu przeciwdziałania rosnącej liczbie powiadomień o zagrożeniu.

(6)

W październiku 2008 r. Biuro ds. Żywności i Weterynarii przeprowadziło kontrolę w Chinach w celu dokonania oceny wykonania decyzji 2008/289/WE. Po tej kontroli przeprowadzono kolejną wizytę kontrolną w marcu 2011 r. Wnioski z wizyty kontrolnej w 2008 r. i wstępne ustalenia z wizyty kontrolnej w 2011 r. wskazywały na niepewność co do poziomu, rodzaju i liczby genetycznie zmodyfikowanych odmian ryżu, które mogły zanieczyścić produkty z ryżu pochodzące lub wysyłane z Chin, a zatem wykazywały, że istnieje wysokie ryzyko dalszego wprowadzania niedozwolonych GMO w takich produktach z ryżu.

(7)

W świetle ustaleń z wizyt kontrolnych Biura ds. Żywności i Weterynarii przeprowadzonych w 2008 i 2011 r. oraz licznych powiadomień systemu RASFF dotyczących modyfikacji niedozwolonego genetycznie zmodyfikowanego ryżu środki przewidziane w decyzji 2008/289/WE należy odpowiednio ulepszyć, tak aby zapobiec wprowadzaniu zanieczyszczonych produktów do obrotu w Unii. W związku z tym konieczne jest zastąpienie decyzji 2008/289/WE niniejszą decyzją.

(8)

Biorąc pod uwagę fakt, że w Unii niedozwolony jest żaden genetycznie zmodyfikowany produkt z ryżu, należy poszerzyć zakres środków przewidzianych w decyzji 2008/289/WE, który ogranicza się do genetycznie zmodyfikowanego ryżu „Bt 63” i rozszerzyć go na wszystkie genetycznie zmodyfikowane organizmy występujące w produktach z ryżu pochodzących lub wysyłanych z Chin. Należy utrzymać ustanowiony w decyzji 2008/289/WE obowiązek przedkładania sprawozdania analitycznego dotyczącego pobierania próbek i analizy, wykazującego nieobecność modyfikacji genetycznie zmodyfikowanego ryżu. Należy jednak wzmocnić kontrole przeprowadzane przez państwa członkowskie poprzez zwiększenie częstotliwości pobierania próbek i przeprowadzania analizy, którą to częstotliwość powinno się określić na 100 % wszystkich przesyłek produktów z ryżu pochodzących z Chin, a także wprowadzić w odniesieniu do podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa paszowe lub spożywcze obowiązek uprzedniego powiadamiania o przybliżonej dacie, godzinie i miejscu fizycznego przybycia przesyłki.

(9)

Metody pobierania próbek mają zasadnicze znaczenie dla uzyskania reprezentatywnych i porównywalnych wyników, dlatego też należy zdefiniować wspólny protokół pobierania próbek i analizy w celu kontroli nieobecności genetycznie zmodyfikowanego ryżu w przywożonych produktach pochodzących z Chin. Zasady wiarygodnych procedur pobierania próbek towarów rolnych luzem są określone w zaleceniu Komisji 2004/787/WE z dnia 4 października 2004 r. w sprawie wytycznych technicznych w zakresie pobierania próbek i wykrywania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz materiałów produkowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie lub w składzie produktów w kontekście rozporządzenia (WE) nr 1830/2003 (4), a w odniesieniu do żywności opakowanej w specyfikacji CEN/TS 15568 lub w równoważnej normie. W odniesieniu do pasz stosuje się takie zasady określone w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 152/2009 z dnia 27 stycznia 2009 r. ustanawiającym metody pobierania próbek i dokonywania analiz do celów urzędowej kontroli pasz (5).

(10)

Ze względu na liczbę potencjalnych modyfikacji genetycznie zmodyfikowanego ryżu, brak zwalidowanych metod wykrywania i odpowiednich pod względem jakości i ilości próbek kontrolnych oraz by ułatwić przeprowadzanie kontroli, należy zastąpić metodę pobierania próbek i analizy określoną w decyzji 2008/289/WE analitycznymi metodami przesiewowymi określonymi w załączniku II.

(11)

Proponowane nowe metody przesiewowe na potrzeby analizy powinny być oparte na zaleceniu 2004/787/WE. W zaleceniu tym uwzględniono w szczególności fakt, że obecnie dostępne metody mają charakter ilościowy i powinny być nastawione na wykrywanie niedozwolonego GMO, dla którego nie istnieje próg tolerancji w pobieraniu próbek i analizie.

(12)

Europejskie Laboratorium Referencyjne ds. Genetycznie Zmodyfikowanej Żywności i Paszy (EU-RL GMFF) w ramach Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) sprawdziło i potwierdziło przydatność proponowanych metod przesiewowych do celów wykrywania genetycznie zmodyfikowanego ryżu.

(13)

W celu pobierania próbek oraz przeprowadzania badań wykrywających, które są niezbędne, aby zapobiec wprowadzaniu do obrotu produktów zawierających niedozwolone modyfikacje ryżu, konieczne jest, aby zarówno podmioty gospodarcze, jak i oficjalne służby stosowały metody pobierania próbek i analizy określone w załączniku II. W szczególności konieczne jest uwzględnienie wytycznych EU-RL GMFF dotyczących stosowania tych metod.

(14)

Produkty z ryżu, wymienione w załączniku I, pochodzące lub wysyłane z Chin, powinny być dopuszczone do swobodnego obrotu tylko wtedy, gdy towarzyszy im sprawozdanie analityczne i świadectwo zdrowia wydane przez Biuro ds. Kontroli Wwozów i Wywozów oraz Kwarantanny Chińskiej Republiki Ludowej (AQSIQ) zgodnie z wzorami określonymi w załącznikach III i IV do niniejszej decyzji.

(15)

Aby mieć możliwość ciągłej oceny środków kontroli, należy wprowadzić w odniesieniu do państw członkowskich obowiązek regularnego przedkładania Komisji sprawozdań w sprawie urzędowych kontroli przesyłek produktów z ryżu pochodzących lub wysyłanych z Chin.

(16)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji powinny być proporcjonalne i nie ograniczające handlu bardziej niż to konieczne; powinny one zatem objąć jedynie produkty pochodzące lub wysyłane z Chin, w których przypadku uznano, że istnieje prawdopodobieństwo zanieczyszczenia niedozwolonymi modyfikacjami genetycznie zmodyfikowanego ryżu. Biorąc pod uwagę asortyment produktów, które mogłyby być skażone tymi niedozwolonymi modyfikacjami genetycznie zmodyfikowanego ryżu, właściwe wydaje się objęcie przedmiotowymi środkami całej żywności i wszystkich produktów paszowych, w składzie których wymieniony jest ryż. Niektóre produkty jednak mogą – ale nie muszą – zawierać ryż, składać się lub być wyprodukowane z ryżu. Dlatego wydaje się stosowne, aby zezwolić podmiotom gospodarczym na sporządzanie uproszczonych deklaracji w przypadkach, gdy dany produkt nie zawiera ryżu, nie składa się z niego ani nie został z niego wyprodukowany, unikając w ten sposób przymusowych analiz i świadectw.

(17)

Sytuacja dotycząca możliwego zanieczyszczenia produktu z ryżu niedozwolonym genetycznie zmodyfikowanym ryżem powinna podlegać przeglądowi przed upływem sześciu miesięcy w celu sprawdzenia, czy środki przewidziane w niniejszej decyzji są w dalszym ciągu konieczne.

(18)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

a)

liczbę przesyłek, z których pobrano próbki do analizy;

b)

wyniki kontroli przewidzianych w art. 5;

c)

liczbę przesyłek, które odrzucono z powodu braku świadectwa zdrowia lub sprawozdania analitycznego.