5.4.2006   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 82/19

(1)

Dnia 14 marca 2006 r. Rada zbadała zaktualizowany program stabilności Irlandii obejmujący lata 2005-2008.

(2)

W ostatnich dziesięciu latach Irlandia doświadczyła imponująco szybkiego wzrostu realnego PKB na jednego mieszkańca oraz wzrostu poziomu zatrudnienia. W ostatnich latach gospodarka irlandzka odnotowywała nieprzerwany wzrost o prawie 5 % rocznie, który stanowił najwyższy wskaźnik wzrostu w strefie euro, przy jednoczesnym wzroście poziomu zatrudnienia i szybkim zbliżaniu się stopy inflacji do średniej wartości w strefie euro. W odniesieniu do rozwoju sytuacji budżetowej sytuacja fiskalna była zasadniczo dobra, a saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych przez większą część ostatniego dziesięciolecia wykazywało nadwyżki, podczas gdy wskaźnik zadłużenia znacznie się obniżył (do poziomu poniżej 30 % PKB w 2005 r.).

(3)

W opinii z dnia 17 lutego 2005 r. Rada zaaprobowała strategię budżetową przedstawioną w poprzednim zaktualizowanym programie stabilności obejmującym lata 2004-2007. W odniesieniu do wykonania budżetu w 2005 r. w poprzednim zaktualizowanym programie zakładano, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniesie 0,8 % PKB, podczas gdy w bieżącej wersji programu zakłada się nadwyżkę w wysokości 0,3 % pomimo korekty w dół stopy wzrostu. Głównych powodów osiągnięcia w 2005 r. znacznie lepszego wyniku niż początkowo zakładany doszukiwać się należy po stronie przychodów.

(4)

Program zasadniczo uwzględnia wzorcową strukturę i wymagania w zakresie przekazywania danych dotyczących programów stabilności i konwergencji określone w nowym kodeksie postępowania (2).

(5)

(6)

(7)

(8)

Wyniki budżetowe mogłyby być lepsze niż przewidywane w programie, zwłaszcza w 2006 r. Prognoza przychodów może wskazywać na ostrożne założenia dotyczące prognoz podatkowych zawartych w programie, zaś po stronie wydatków nakłady kapitałowe mogą okazać się nieco niższe niż planowane przydziały środków. Zagrożenia dla docelowych wartości zawartych w budżecie wynikające z prognoz makroekonomicznych przedstawionych w zaktualizowanej wersji programu wydają się być neutralne i zasadniczo zgodne z oceną służb Komisji, jednak prognozy budżetowe mogłyby być zagrożone, jeżeli w perspektywie średnioterminowej spełniłyby się zagrożenia zakładające pogorszenie koniunktury.

(9)

W świetle powyższej oceny ryzyka sytuacja budżetowa przedstawiona w programie wydaje się być wystarczająca do utrzymania celu średnioterminowego przez cały okres objęty programem, tak jak przewidziano to w programie. Zapewnia ona także wystarczający margines bezpieczeństwa na wypadek przekroczenia progu deficytu w wysokości 3 % PKB przy normalnych wahaniach makroekonomicznych w każdym roku.

(10)

Wskaźnik zadłużenia, który na początku lat dziewięćdziesiątych nadal utrzymywał się nieznacznie poniżej 100 % PKB, w 2005 r. zgodnie z szacunkami osiągnął 28 % PKB, czyli wartość znacznie niższą od określonej w traktacie wartości referencyjnej równej 60 %. Program przewiduje stabilizację wskaźnika zadłużenia na tym poziomie w okresie objętym programem. Gdyby Krajowy Fundusz Rezerw Emerytalnych (National Pensions Reserve Fund) nie nabywał aktywów spoza sektora instytucji rządowych i samorządowych, wskaźnik zadłużenia uległby znacznemu obniżeniu w całym okresie realizacji programu.

(11)

Jeśli chodzi o stabilność finansów publicznych, w przypadku Irlandii odnotowuje się średni poziom zagrożenia ze względu na przewidywane koszty budżetowe związane ze starzeniem się społeczeństwa. Mocna obecnie pozycja budżetowa w połączeniu z niskim poziomem zadłużenia i zgromadzeniem środków w Krajowym Funduszu Rezerw Emerytalnych pomoże częściowo w zrównoważeniu przewidywanego w perspektywie długoterminowej znacznego wzrostu wydatków rządowych związanych ze starzeniem się społeczeństwa, zwłaszcza wydatków na świadczenia emerytalne. Irlandia niedawno wdrożyła reformę systemu emerytalnego obejmującego urzędników służby publicznej, a władze rozważają dalsze środki, które powinny przyczynić się do wzmocnienia bazy pozwalającej na zapewnienie świadczeń emerytalnych urzędnikom służby publicznej. Pomoże w tym obowiązek monitorowania odpowiedniej wysokości składek prowadzonego za pomocą regularnych przeglądów aktuarialnych. Wdrożenie dodatkowych środków mających na celu zmniejszenie wpływu starzejącego się społeczeństwa na budżet w perspektywie długoterminowej byłoby tym niemniej istotnym czynnikiem pozwalającym na obniżenie zagrożenia dla stabilności finansów publicznych.

(12)

Środki przewidziane w dziedzinie finansów publicznych są zasadniczo zgodne z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej zawartymi w zintegrowanych wytycznych na lata 2005-2008. Irlandia przestrzega w szczególności celu średniookresowego, a zaktualizowana wersja programu zawiera przegląd rządowego programu reform strukturalnych, który powinien przyczynić się do poprawy jakości usług publicznych, zwiększenia efektywności wydatków publicznych i zaspokojenia potrzeb infrastrukturalnych irlandzkiej gospodarki.

(13)

Krajowy program reform Irlandii przedstawiony dnia 28 października 2005 r. w kontekście odnowionej strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia określa zwłaszcza następujące wyzwania o znaczącym wpływie na finanse publiczne: (i) dalsze nadawanie najwyższego priorytetu inwestycjom publicznym w infrastrukturę gospodarczą i społeczną oraz innym wydatkom przyczyniającym się do wzrostu gospodarczego oraz (ii) utrzymywanie stabilnego otoczenia makroekonomicznego i stabilności finansów publicznych oraz zapewnienie umiarkowanego poziomu inflacji. Skutki budżetowe, jakie mają kierunki polityki nakreślone w krajowym programie reform, znajdują odzwierciedlenie w przewidywaniach budżetowych zawartych w programie stabilności. Środki w sektorze finansów publicznych, o których mowa w programie stabilności, pokrywają się z działaniami przewidzianymi w krajowym programie reform. Program stabilności uzupełnia te środki, proponując wprowadzenie zmian dotyczących instytucjonalnego charakteru finansów publicznych, łącznie z innowacjami proponowanymi w procedurze budżetowej i procedurze opracowywania szacunków.