Decyzja Rady

z dnia 13 czerwca 2002 r.

dostosowująca program działań dla współpracy administracyjnej w dziedzinie granic zewnętrznych, wiz, azylu i imigracji (program ARGO)

(2002/463/WE)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 66,

uwzględniając wniosek Komisji [1],

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego [2],

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Współpraca administracyjna między Państwami Członkowskimi w dziedzinach objętych art. 62 i 63 Traktatu stanowi część celu, jaki stoi przed Wspólnotą stopniowego ustanowienia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

(2) Wspólne działanie 98/244/WSiSW z dnia 19 marca 1998 r. przyjęte przez Radę na podstawie art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej, wprowadzające program kształcenia, wymiany i współpracy w dziedzinie azylu, imigracji i przekraczania granic zewnętrznych (program Odyseusz) [3], zakończyło się obecnie ze względu na wyczerpanie się w 2001 r. przeznaczonej na ten cel sumy w budżecie.

(3) Odpowiedzialność za kontrole na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej ogromnie wzrośnie, ze względu na planowane znaczne rozszerzenie Unii, w okresie, w którym będzie funkcjonowała współpraca administracyjna w dziedzinie granic zewnętrznych, wiz, azylu i imigracji (ARGO). W związku z tym należy traktować ARGO po prostu jako skromnego zwiastuna bardziej ożywionych działań w tej dziedzinie.

(4) Zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej, przyjętymi w Tampere w dniach 15 i 16 października 1999 r., Komisja określiła w komunikacie dla Rady i Parlamentu Europejskiego, podczas organizowanego co dwa lata uaktualniania wyników, w celu oceny postępu w zakresie tworzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej (pierwsza połowa 2001 r.), ambitny program legislacyjny, który powinien prowadzić do nowej postaci zasad wspólnotowych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, które będą musiały zostać wprowadzone w Państwach Członkowskich.

(5) Ujednolicenie praktyk Państw Członkowskich przy stosowaniu prawa wspólnotowego można osiągnąć wzmacniając współpracę między agencjami krajowymi tych państw oraz między nimi a Komisją.

(6) Oddzielne działania poszczególnych administracji nie doprowadzą do takich wyników. Działanie w ramach Wspólnoty jest więc niezbędne dla poprawy wzajemnego zrozumienia tego, jak działają właściwe instytucje krajowe i jak wdrażają odpowiednią legislację wspólnotową i dla określenia, jakie dziedziny współpracy administracyjnej są najważniejsze.

(7) Potrzebne jest kształcenie na wysokim poziomie o zbliżonej jakości w całej Wspólnocie, aby zapewnić sukces tego programu działań przy jednoczesnym wykorzystaniu doświadczeń nabytych podczas programu Odyseusz.

(8) Wdrożenie programu wspólnotowego działania stanowi jedną z najskuteczniejszych metod osiągnięcia tych celów i zapewni Komisji podstawę do oceny, czy stworzenie wspólnej instytucji edukacyjnej jest odpowiednią metodą poprawy kształcenia personelu Państw Członkowskich w dziedzinie prawa wspólnotowego.

(9) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszej decyzji należy przyjąć zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r., ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji [4].

(10) Działania w ramach niniejszego programu mają być uzupełnieniem innych rodzajów działania współpracy i kształcenia, finansowanych z budżetu Wspólnoty, i mają być z nimi koordynowane.

(11) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu dotyczącego stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji, dlatego też nie jest nią związana ani jej nie podlega.

(12) Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Zjednoczone Królestwo powiadomiło, listem z dnia 29 stycznia 2002 r., o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszej decyzji.

(13) Zgodnie z art. 1 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Irlandia nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji. W wyniku tego, i nie naruszając przepisów art. 4 wymienionego Protokołu, przepisy niniejszej decyzji nie mają zastosowania w stosunku do Irlandii.

(14) Finansowa kwota referencyjna w rozumieniu pkt 34 Porozumienia Międzyinstytucjonalnego między Parlamentem Europejskim, Radą a Komisją z dnia 6 maja 1999 r. w sprawie dyscypliny budżetowej i usprawnienia procedury budżetowej [5] jest zawarta w niniejszej decyzji na cały czas trwania tego programu i w następstwie tego nie ma wpływu na kompetencje władzy budżetowej, tak jak jest ona określona w Traktacie,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

ROZDZIAŁ I

PRZEPISY WSTĘPNE

Artykuł 1

Cel i czas trwania

Niniejsza decyzja ustanawia program wspólnotowego działania o nazwie "program ARGO", który ma wspierać i uzupełniać działania podejmowane przez Wspólnotę i przez Państwa Członkowskie przy wdrażaniu ustawodawstwa Wspólnoty opartego na art. 62, 63 i 66 Traktatu.

Program ARGO obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.

Artykuł 2

Definicja

Do celów niniejszej decyzji określenie "agencje krajowe" oznacza organy administracyjne i sądowe Państw Członkowskich lub inne organy oddelegowane przez te władze do wdrażania legislacji wspólnotowej opartej na art. 62 i 63 Traktatu i na art. 66 Traktatu o tyle, o ile dotyczy ona współpracy między agencjami krajowymi w dziedzinach objętych wymienionymi art. 62 i 63.

Artykuł 3

Główne zadania

Program ARGO wspiera realizację następujących zadań:

a) promowanie współpracy między agencjami krajowymi przy wdrażaniu zasad wspólnotowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na włączenie zasobów do wspólnego funduszu i stosowanie skoordynowanych i jednorodnych praktyk;

b) promowanie ujednoliconego zastosowania prawa wspólnotowego w celu zharmonizowania decyzji podejmowanych przez agencje krajowe Państw Członkowskich i uniknięcia w ten sposób złego funkcjonowania, które mogłoby zaszkodzić stopniowemu tworzeniu przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości;

c) poprawa ogólnej efektywności agencji krajowych przy wykonywaniu zadań związanych z realizowaniem zasad wspólnotowych;

d) dopilnowanie, by we właściwy sposób uwzględniano wymiar wspólnotowy w sposobie zorganizowania agencji krajowych, które uczestniczą we wprowadzaniu zasad wspólnotowych;

e) zachęcanie do przejrzystości działań, podejmowanych przez agencje krajowe, przez wzmocnienie ich stosunków z obywatelami oraz międzynarodowymi rządowymi i pozarządowymi organizacjami.

ROZDZIAŁ II

DZIAŁANIA OBJĘTE PROGRAMEM ARGO

Artykuł 4

Działania dotyczące granic zewnętrznych

Aby osiągnąć cele wymienione w art. 3, program ARGO wspiera działania Państw Członkowskich dotyczące granic zewnętrznych, mające:

a) zapewnić prowadzenie przez Państwa Członkowskie kontroli granic zgodnie ze wspólnymi zasadami i przepisami wykonawczymi przewidzianymi w legislacji wspólnotowej;

b) zapewnić równoważny poziom skutecznej ochrony i kontroli granic zewnętrznych;

c) wzmocnić skuteczność kontrolowania przejść granicznych i nadzorowania granic między przejściami.

Artykuł 5

Działania dotyczące wiz

Aby osiągnąć cele wymienione w art. 3, program ARGO wspiera działania Państw Członkowskich dotyczące wiz, mające:

a) zapewnić wydawanie przez Państwa Członkowskie wiz zgodnie ze wspólnymi zasadami i przepisami wykonawczymi przewidzianymi w legislacji wspólnotowej;

b) promować równorzędny poziom kontroli i bezpieczeństwa przy wydawaniu wiz;

c) promować harmonizację sposobu sprawdzania wniosków wizowych, w szczególności dokumentów towarzyszących, dotyczących celu podróży, środków utrzymania i miejsca zamieszkania;

d) promować harmonizację wyjątków stosowanych przez Państwa Członkowskie w stosunku do niektórych kategorii osób ubiegających się o wizy, dla ułatwienia kontroli na granicach zewnętrznych i swobodnego przepływu między Państwami Członkowskimi;

e) ogólnie wzmocnić współpracę konsularną między Państwami Członkowskimi.

Artykuł 6

Działania dotyczące azylu

Aby osiągnąć cele określone w art. 3, program ARGO wspiera działania Państw Członkowskich dotyczące azylu, mające:

a) promować utworzenie i funkcjonowanie wspólnego europejskiego systemu azylu przez wspieranie środków i norm prowadzących do wspólnej procedury udzielania azylu i jednolitego statusu osób, którym udzielono azylu, ważnego w całej Wspólnocie;

b) ułatwić określenie, które państwo jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o azyl;

c) wspierać zbliżenie zasad uznawania statusu uchodźcy i treści tego statusu uzupełnionych dodatkowymi formami ochrony oferującymi właściwy status każdej osobie potrzebującej takiej ochrony;

d) wzmocnić skuteczność i prawidłowość procedury udzielania azylu i pomóc w zbliżeniu sposobu podejmowania decyzji przy wnioskach o azyl;

e) przygotować pomieszczenia do przesiedlania się i wjazdu oraz środki prawne przyjmowania uchodźców przez Państwa Członkowskie na zasadach humanitarnych.

Artykuł 7

Działania dotyczące imigracji

Aby osiągnąć cele wymienione w art. 3, program ARGO wspiera działania Państw Członkowskich dotyczące imigracji, mające:

a) zapewnić, by Państwa Członkowskie wydawały dokumenty pobytowe i zezwolenia na pracę zgodnie ze wspólnymi zasadami i przepisami wykonawczymi przewidzianymi w legislacji wspólnotowej;

b) promować znajomość zasad udzielania dokumentów pobytowych i zezwoleń na pracę obywatelom państw trzecich;

c) zachęcić do weryfikacji skutków i percepcji wspólnotowej polityki imigracyjnej w krajach pochodzenia imigrantów;

d) zapewnić skuteczne i jednolite stosowanie odpowiednich wspólnych reguł i wspólnej polityki w stosunku do nieregularnego napływu imigrantów i nielegalnej imigracji, jednocześnie gwarantując wystarczający poziom dostępu do międzynarodowej ochrony;

e) zwiększyć współpracę w dziedzinie powrotów obywateli państw trzecich i bezpaństwowców bez dokumentów pobytowych oraz osób, których wnioski o azyl zostały odrzucone, włącznie z tranzytem przez inne Państwa Członkowskie i państwa trzecie;

f) wzmocnić walkę z organizacjami zajmującymi się organizowaniem nielegalnej imigracji i zapobiec napływowi nielegalnych imigrantów.

Artykuł 8

Rodzaje działań

Aby popierać cele wymienione w art. 3 i działania ustanowione w art. 4, 5, 6 lub 7, program ARGO wspiera następujące rodzaje działań:

a) działania związane z kształceniem, zwłaszcza opracowanie zharmonizowanych programów nauki i wspólnych programów podstawowego kształcenia, którego organizacją zajmą się agencje krajowe, oraz działania uzupełniające, mające na celu zachęcenie agencji krajowych do przyjmowania najlepszych metod pracy opracowanych w innych Państwach Członkowskich;

b) wymianę personelu, zapewniającą efektywne uczestnictwo personelu średniego szczebla w pracy agencji krajowych, będących gospodarzami;

c) działania wspierające, z jednej strony, korzystanie z komputerowego prowadzenia dokumentacji i procedur, włącznie z najnowocześniejszymi technikami elektronicznej wymiany danych, i z drugiej strony, zbieranie, analizę, rozprowadzanie i wykorzystanie informacji przy pełnym zastosowaniu technologii informatycznych, zwłaszcza tworzenie punktów informacyjnych i stron internetowych;

d) ocenę wpływu wspólnych zasad i procedur opartych na art. 62 i 63 Traktatu;

e) działania mające promować opracowanie najlepszych praktyk w celu ulepszenia metod pracy i urządzeń oraz uproszczenia procedur i skrócenia ostatecznych terminów;

f) działania operacyjne, do których może należeć stworzenie wspólnych ośrodków operacyjnych i zespołów złożonych z personelu pochodzącego z dwóch lub więcej Państw Członkowskich;

g) badania, konferencje i seminaria z udziałem personelu z Państw Członkowskich i Komisji i tam, gdzie sytuacja tego wymaga, pracowników z odpowiednich krajowych i międzynarodowych rządowych i pozarządowych organizacji;

h) mechanizmy służące do konsultowania i kojarzenia właściwych krajowych i międzynarodowych rządowych i pozarządowych organizacji;

i) działania Państw Członkowskich w państwach trzecich, zwłaszcza stwierdzanie stanu faktycznego przez placówki dyplomatyczne w krajach pochodzenia i tranzytu;

j) zwalczanie fałszowania dokumentów.

Artykuł 9

Szczególne działania

Inne formy współpracy między agencjami krajowymi w dziedzinach polityki objętych art. 62 i 63 Traktatu, zwłaszcza pilne wspólne czynności i działania o ograniczonym zakresie i czasie trwania, wynikające z sytuacji, które wymagają natychmiastowej reakcji, mogą być w ramy programu ARGO włączane. W rocznym programie pracy, określonym w art. 12, powinny być zdefiniowane ramy finansowania tych specjalnych działań włącznie z celami i kryteriami oceny.

ROZDZIAŁ III

PRZEPISY FINANSOWE, ZARZĄDZANIE I MONITOROWANIE

Artykuł 10

Kryteria finansowania

1. Aby działania określone w art. 8 i zaproponowane przez krajową agencję któregoś z Państw Członkowskich kwalifikowały się do współfinansowania w ramach programu ARGO, muszą one:

a) obejmować:

- co najmniej dwa inne Państwa Członkowskie, lub

- inne Państwo Członkowskie i jakiś kraj kandydujący, w przypadku gdy celem jest przygotowanie tego kraju do przystąpienia, lub

- inne Państwo Członkowskie i jakieś państwo trzecie, w przypadku gdy byłoby to korzystne dla celów proponowanego działania;

b) realizować jedno z głównych zadań, określonych w art. 3;

c) realizować któreś z działań w odpowiedniej dziedzinie polityki, określonej w art. 4, 5, 6 lub 7.

2. Działania określone w art. 8 mogą wspólnie prowadzić uczestnicy z agencji krajowych dowolnego Państwa Członkowskiego niezwiązanego niniejszą decyzją.

3. Działania zaproponowane przez Komisję będą promować i ułatwiać współpracę administracyjną wspierającą cele ogólne, określone w art. 3, oraz działania w odpowiednich dziedzinach polityki, określonych w art. 4, 5, 6 lub 7.

Artykuł 11

Finansowanie

1. Finansowa kwota na realizowanie programu ARGO wynosi 25 milionów EUR.

2. Środki finansowe przyznane na poszczególne lata zatwierdzają władze budżetowe w granicach perspektywy finansowej.

3. Działania określone w art. 10 ust. 1 z jednej strony i działania określone w art. 10 ust. 3 z drugiej strony otrzymują odpowiednią część sumy przeznaczonej na cały rok.

4. Współfinansowanie jakiegoś działania określonego w art. 10 ust. 1 przez program ARGO wyklucza jakiekolwiek finansowanie przez inny program finansowany z budżetu Wspólnot Europejskich.

5. Decyzje o finansowaniu dotyczące działań określonych w art. 10 ust. 1 podlegają umowom o dotacjach między Komisją i agencjami krajowymi proponującymi te działania. Decyzje o finansowaniu i wynikające z nich umowy podlegają kontroli finansowej Komisji i audytowi Trybunału Obrachunkowego.

6. Część wsparcia finansowego z budżetu Wspólnot Europejskich dla działań określonych w art. 10 ust. 1 w zasadzie nieprzekracza 60 % kosztów działania, jednakże w wyjątkowych okolicznościach udział ten może zostać zwiększony do 80 %.

Artykuł 12

Realizacja

1. Komisja odpowiada za kierowanie programem ARGO i jego realizację wspólnie z danym Państwem Członkowskim.

2. Komisja kieruje programem ARGO zgodnie z przepisami rozporządzenia finansowego.

3. Aby wdrożyć program ARGO, Komisja w ramach ogólnych celów wymienionych w art. 3:

a) przygotuje roczny program pracy zawierający określone cele, tematyczne priorytety, opis działań określonych w art. 10 ust. 3, które Komisja zamierza podjąć i, jeżeli to konieczne, listę innych działań;

b) oceni i wybierze działania zaproponowane przez agencje krajowe.

4. Roczny program pracy i konkretne działania przewidziane w art. 9, a także działania proponowane przez Komisję, zostaną przyjęte zgodnie z procedurą określoną w art. 13 ust. 2. Listę wybranych działań przyjmuje się zgodnie z procedurą określoną w art. 13 ust. 3.

5. Komisja oceni i wybierze działania zaproponowane przez agencje krajowe na podstawie następujących kryteriów:

a) zgodności z rocznym programem pracy, ogólnymi celami, wymienionymi w art. 3 i działaniami w odpowiednich dziedzinach polityki, określonymi w art. 4, 5, 6 lub 7;

b) europejskich wymiarów proponowanych działań i stopnia uczestnictwa krajów kandydujących;

c) zgodności z pracą podjętą lub planowaną w ramach politycznych priorytetów Wspólnoty w dziedzinach, których dotyczą art. 62 i 63;

d) dopełniania innych przeszłych, obecnych lub przyszłych wspólnych działań administracyjnych;

e) możliwości zrealizowania proponowanego działania przez agencje krajowe;

f) jakości proponowanego działania pod względem koncepcji, organizacji, prezentacji i oczekiwanych wyników;

g) wielkości pomocy potrzebnej ze strony programu ARGO i proporcjonalności tej pomocy do oczekiwanych wyników;

h) wpływu oczekiwanych wyników na ogólne cele wymienione w art. 3 i na działania w odpowiednich dziedzinach polityki określonych w art. 4, 5, 6 lub 7.

ROZDZIAŁ IV

PRZEPISY OGÓLNE I KOŃCOWE

Artykuł 13

Komitet

1. Komisję wspiera Komitet, zwany dalej "Komitetem ARGO".

2. W przypadku odniesienia do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Okres przewidziany w art. 4 ust. 3 decyzji 1999/468/WE należy ustalić jako trzymiesięczny.

3. W przypadku odniesień do niniejszego ustępu stosuje się art. 3 i 7 decyzji 1999/468/WE.

4. Komitet ARGO przyjmuje swój regulamin.

5. Komisja może wezwać przedstawicieli państw kandydujących na spotkanie informacyjne po spotkaniach komitetu ARGO.

Artykuł 14

Monitoring i ocena

1. Komisja i Państwa Członkowskie w sposób ciągły monitorują i oceniają realizację programu ARGO.

2. Każdego roku Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat realizacji programu ARGO.

W sprawozdaniu analizuje się osiągnięty postęp i w miarę potrzeby towarzyszą mu propozycje zapewnienia jednolitości stosowania w Państwach Członkowskich legislacji wspólnotowej, wydanej na podstawie art. 62 i 63 Traktatu. Komisja przedłoży pierwsze sprawozdanie najpóźniej do dnia 31 grudnia 2003 r., a sprawozdanie końcowe najpóźniej do dnia 31 grudnia 2007 r.

Artykuł 15

Stosowanie

Niniejsza decyzja stosuje się od dnia jej opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Artykuł 16

Adresaci

Niniejsza decyzja skierowana jest do Państw Członkowskich, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 13 czerwca 2002 r.

W imieniu Rady

M. Rajoy Brey

Przewodniczący

[1] Dz.U. C 25 E z 29.1.2002, str. 526.

[2] Opinia wydana dnia 9 kwietnia 2002 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

[3] Dz.U. L 99 z 31.3.1998, str. 2.

[4] Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.

[5] Dz.U. C 172 z 18.6.1999, str. 1.

--------------------------------------------------