1.   Postanowienia niniejszego Protokołu nie wpływają na prawa i obowiązki żadnej ze Stron wynikające z jakiejkolwiek istniejącej umowy międzynarodowej, chyba że realizacja takich praw i obowiązków mogłaby stanowić znaczącą szkodę lub zagrożenie dla różnorodności biologicznej. Celem niniejszego ustępu nie jest uporządkowanie niniejszego Protokołu i innych instrumentów międzynarodowych według określonej hierarchii.

2.   Żadne z postanowień niniejszego Protokołu nie ogranicza Stron w opracowywaniu i wdrażaniu innych stosownych umów międzynarodowych, w tym innych specjalistycznych umów o dostępie i podziale korzyści, pod warunkiem że wspierają one cele Konwencji i Protokołu oraz nie są z nimi sprzeczne.

3.   Niniejszy Protokół jest wdrażany w sposób wzajemnie wspierający się z innymi instrumentami międzynarodowymi dotyczącymi zakresu niniejszego Protokołu. Należy odpowiednio uwzględnić aktualnie prowadzone przydatne prace lub wypracowane rozwiązania w ramach takich instrumentów międzynarodowych i właściwych organizacji międzynarodowych, pod warunkiem że wspierają one cele Konwencji i Protokołu oraz nie są z nimi sprzeczne.

4.   Niniejszy Protokół jest instrumentem wdrażania postanowień Konwencji dotyczących dostępu i podziału korzyści. W przypadku gdy ma zastosowanie specjalistyczny instrument międzynarodowy dotyczący dostępu i podziału korzyści, który jest spójny z celami Konwencji i Protokołu oraz nie jest z nimi sprzeczny, niniejszy Protokół nie ma zastosowania do Strony lub Stron tego specjalistycznego instrumentu w zakresie określonych zasobów genetycznych objętych przez dany instrument specjalistyczny i do jego celów.

1.   Zgodnie z art. 15 ust. 3 i 7 Konwencji korzyści wynikające z wykorzystania zasobów genetycznych oraz z ich późniejszych zastosowań i komercjalizacji są dzielone w sposób sprawiedliwy i równy ze Stroną dostarczającą takie zasoby genetyczne, to jest krajem pochodzenia tych zasobów, lub Stroną, która nabyła te zasoby zgodnie z Konwencją. Podział ten dokonywany jest na wzajemnie uzgodnionych warunkach.

2.   Każda Strona podejmuje, w stosownych przypadkach, środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne w celu zapewnienia, że korzyści wynikające z wykorzystania zasobów genetycznych będących w posiadaniu społeczności tubylczych i lokalnych, zgodnie z prawodawstwem krajowym dotyczącym praw społeczności tubylczych i lokalnych do tych zasobów, są dzielone w sposób sprawiedliwy i równy z zainteresowanymi społecznościami, w oparciu o wzajemnie uzgodnione warunki.

3.   W celu wdrożenia powyższego ust. 1 każda Strona podejmuje, w stosownych przypadkach, środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne.

4.   Korzyści mogą obejmować korzyści pieniężne i niepieniężne, w tym między innymi korzyści wymienione w załączniku.

5.   Każda Strona podejmuje, w stosownych przypadkach, środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne, aby korzyści wynikające z wykorzystania wiedzy tradycyjnej związanej z zasobami genetycznymi były dzielone w sposób sprawiedliwy i równy ze społecznościami tubylczymi i lokalnymi posiadającymi taką wiedzę. Podział ten dokonywany jest na wzajemnie uzgodnionych warunkach.

1.   Realizując suwerenne prawa do zasobów naturalnych i zgodnie z krajowymi przepisami ustawowymi lub wykonawczymi dotyczącymi dostępu i podziału korzyści, dostęp do zasobów genetycznych w celu ich wykorzystania jest przedmiotem uprzedniej świadomej zgody Strony dostarczającej te zasoby, czyli kraju pochodzenia tych zasobów, lub Strony, która nabyła te zasoby zgodnie z Konwencją, o ile nie zostało to inaczej określone przez tę Stronę.

2.   Zgodnie z prawodawstwem krajowym każda Strona podejmuje, w stosownych przypadkach, środki, aby dopilnować, że jeżeli społecznościom tubylczym i lokalnym przysługuje prawo do przyznawania dostępu do zasobów genetycznych, uzyskuje się uprzednią świadomą zgodę lub akceptację oraz udział tych społeczności w odniesieniu do dostępu do takich zasobów.

3.   Zgodnie z ust. 1 każda Strona nakładająca wymóg uzyskania uprzedniej świadomej zgody podejmuje, w stosownych przypadkach, niezbędne środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne, aby:

1.   W przypadkach gdy te same zasoby genetyczne znajdują się in-situ na terytorium więcej niż jednej Strony, Strony te dążą do współpracy, w stosownych przypadkach, z udziałem zainteresowanych społeczności tubylczych i lokalnych, tam, gdzie ma to zastosowanie, mając na względzie wdrażanie niniejszego Protokołu.

2.   Jeżeli ta sama wiedza tradycyjna związana z zasobami genetycznymi jest posiadana przez co najmniej jedną społeczność tubylczą i lokalną na terytorium więcej niż jednej Strony, Strony te dążą do współpracy, w stosownych przypadkach, z udziałem zainteresowanych społeczności tubylczych i lokalnych, tam, gdzie ma to zastosowanie, mając na względzie realizację celu niniejszego Protokołu.

1.   Podczas wdrażania zobowiązań wynikających z niniejszego Protokołu Strony zgodnie z prawem krajowym biorą pod uwagę prawo zwyczajowe społeczności tubylczych i lokalnych oraz protokoły i procedury tych społeczności, które dotyczą wiedzy tradycyjnej związanej z zasobami genetycznymi, tam, gdzie znajduje to zastosowanie.

2.   Strony, przy aktywnym udziale zainteresowanych społeczności tubylczych i lokalnych, ustanawiają mechanizmy informowania potencjalnych użytkowników wiedzy tradycyjnej związanej z zasobami genetycznymi o ich obowiązkach, w tym środki udostępnione za pomocą systemu wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści w zakresie sprawiedliwego i równego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tej wiedzy.

3.   Strony starają się wspierać, w stosownych przypadkach, opracowywanie przez społeczności tubylcze i lokalne, przy udziale kobiet z tych społeczności:

4.   Strony, podczas wdrażania niniejszego Protokołu, o ile to możliwe, nie ograniczają zwyczajowego wykorzystania i wymiany zasobów genetycznych i związanej z nimi wiedzy tradycyjnej w obrębie społeczności tubylczych i lokalnych oraz między nimi, zgodnie z celami Konwencji.

1.   Każda ze Stron wyznacza krajowy punkt kontaktowy do spraw dostępu i podziału korzyści. Krajowy punkt kontaktowy udostępnia następujące informacje:

Krajowy punkt kontaktowy jest odpowiedzialny za kontakt z Sekretariatem.

2.   Każda ze Stron wyznacza co najmniej jeden właściwy organ krajowy do spraw dostępu i podziału korzyści. Właściwe organy krajowe, zgodnie z obowiązującymi środkami ustawodawczymi, administracyjnymi lub politycznymi, są odpowiedzialne za przyznawanie dostępu lub, na ile znajduje to zastosowanie, wydawanie pisemnych zaświadczeń, że wymogi dotyczące dostępu zostały spełnione, oraz są odpowiedzialne za udzielanie informacji o obowiązujących procedurach i wymogach uzyskiwania uprzedniej świadomej zgody i ustanawiania wzajemnie uzgodnionych warunków.

3.   Strona może wyznaczyć jeden podmiot do pełnienia funkcji zarówno punktu kontaktowego, jak i właściwego organu krajowego.

4.   Każda Strona, nie później niż w dniu wejścia w życie niniejszego Protokołu w odniesieniu do tej Strony, podaje do Sekretariatu dane teleadresowe krajowego punktu kontaktowego i właściwego organu krajowego lub właściwych organów krajowych. Jeżeli Strona wyznacza więcej niż jeden właściwy organ krajowy, przekazuje do Sekretariatu, wraz ze zgłoszeniem tego faktu, odpowiednie informacje dotyczące zakresu obowiązków poszczególnych organów. Jeśli ma to zastosowanie, takie informacje powinny co najmniej określać, który właściwy organ jest odpowiedzialny za udostępnianie zasobów genetycznych. Każda Strona niezwłocznie powiadamia Sekretariat o wszelkich zmianach dotyczących wyznaczonych krajowych punktów kontaktowych lub ich danych teleadresowych lub zakresu obowiązków właściwych organów krajowych.

5.   Sekretariat udostępnia informacje otrzymane zgodnie z ust. 4 za pomocą systemu wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści.

1.   Niniejszym ustanawia się system wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści jako część systemu wymiany informacji zgodnie z art. 18 ust. 3 Konwencji. Służy on wymianie informacji związanych z dostępem i podziałem korzyści. W szczególności zapewnia dostęp do informacji udostępnionych przez każdą ze Stron i dotyczących wdrażania Protokołu.

2.   Bez uszczerbku dla ochrony informacji poufnych każda ze Stron udostępnia systemowi wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści wszelkie informacje wymagane niniejszym Protokołem, jak również informacje wymagane na podstawie decyzji podjętych przez Konferencję Stron stanowiącą posiedzenie Stron niniejszego Protokołu. Informacje te obejmują:

3.   Dodatkowe informacje, jeśli są dostępne i stosownie do okoliczności, mogą obejmować:

4.   Zasady funkcjonowania systemu wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści, w tym sprawozdania na temat jego działalności, są omawiane i określane przez Konferencję Stron stanowiącą posiedzenie Stron niniejszego Protokołu na jej pierwszym posiedzeniu, a następnie będą poddawane przeglądowi.

1.   Każda Strona podejmuje odpowiednie, skuteczne i proporcjonalne środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne, żeby dopilnować, aby dostęp do zasobów genetycznych wykorzystywanych w ramach jej jurysdykcji uzyskiwano na podstawie uprzedniej świadomej zgody oraz aby ustanowiono wzajemnie uzgodnione warunki, zgodnie z krajowymi przepisami ustawodawczymi lub wykonawczymi drugiej Strony dotyczącymi dostępu i podziału korzyści.

2.   W przypadku nieprzestrzegania środków przyjętych zgodnie z ust. 1 Strony podejmują odpowiednie, skuteczne i proporcjonalne działania.

3.   Strony, o ile to możliwe i właściwe, współpracują w przypadkach domniemanego naruszenia krajowych przepisów ustawowych lub wykonawczych dotyczących dostępu i podziału korzyści, o których mowa w ust. 1.

1.   Każda Strona podejmuje – w stosownych przypadkach – odpowiednie, skuteczne i proporcjonalne środki ustawodawcze, administracyjne lub polityczne, żeby dopilnować, aby dostęp do tradycyjnej wiedzy związanej z zasobami genetycznymi wykorzystywanej w ramach jej jurysdykcji uzyskiwano na podstawie uprzedniej świadomej zgody lub akceptacji i z udziałem społeczności tubylczych i lokalnych oraz aby ustanowiono wzajemnie uzgodnione warunki, zgodnie z krajowymi przepisami ustawowymi lub wykonawczymi dotyczącymi dostępu i podziału korzyści przyjętymi przez drugą Stronę, na terytorium której żyją takie społeczności tubylcze i lokalne.

2.   W przypadku nieprzestrzegania środków przyjętych zgodnie z ust. 1 każda Strona podejmuje odpowiednie, skuteczne i proporcjonalne działania.

3.   Strony, o ile to możliwe i właściwe, współpracują w przypadkach domniemanego naruszenia krajowych przepisów ustawodawczych lub wykonawczych dotyczących dostępu i podziału korzyści, o których mowa w ust. 1.

1.   W celu wsparcia przestrzegania przepisów każda ze Stron podejmuje środki, w stosownych przypadkach, dotyczące monitorowania i zwiększania przejrzystości wykorzystania zasobów genetycznych. Środki takie obejmują:

2.   Zezwolenie lub jego odpowiednik wydane zgodnie z art. 6 ust. 3 lit. e) i udostępnione przez system wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści stanowi międzynarodowe świadectwo zgodności.

3.   Międzynarodowe świadectwo zgodności służy jako dowód, że dostęp do zasobów genetycznych, których dotyczy, uzyskano za uprzednią świadomą zgodą i że ustanowiono wzajemnie uzgodnione warunki, zgodnie z krajowymi przepisami ustawodawczymi lub wykonawczymi dotyczącymi dostępu i podziału korzyści przyjętymi przez Stronę udzielającą uprzedniej świadomej zgody.

4.   Międzynarodowe świadectwo zgodności zawiera co najmniej następujące informacje, o ile nie są one poufne:

1.   Wdrażając art. 6 ust. 3 lit. g) ppkt (i) oraz art. 7, każda Strona zachęca dostarczycieli i użytkowników zasobów genetycznych lub wiedzy tradycyjnej związanej z zasobami genetycznymi do zawarcia, w stosownych przypadkach, we wzajemnie uzgodnionych warunkach postanowień dotyczących rozstrzygania sporów, w tym:

2.   Każda Strona zapewnia w ramach prawodawstwa krajowego możliwość odwołania w przypadkach sporów wynikających z wzajemnie uzgodnionych warunków, zgodnie z właściwymi wymogami dotyczącymi jurysdykcji.

3.   W stosownych przypadkach Strony podejmują skuteczne środki dotyczące:

4.   Skuteczność niniejszego artykułu jest sprawdzana przez Konferencję Stron stanowiącą posiedzenie Stron niniejszego Protokołu zgodnie z art. 31 niniejszego Protokołu.

1.   Każda Strona zachęca, w stosownych przypadkach, do opracowywania, aktualizacji i stosowania sektorowych i międzysektorowych wzorcowych klauzul umownych dla wzajemnie uzgodnionych warunków.

2.   Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu okresowo sporządza ocenę stosowania sektorowych i międzysektorowych wzorcowych klauzul umownych.

1.   Każda Strona zachęca, w stosownych przypadkach, do opracowywania, aktualizacji i stosowania dobrowolnych kodeksów postępowania, wytycznych i najlepszych praktyk lub norm związanych z dostępem i podziałem korzyści.

2.   Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu okresowo sporządza ocenę wykorzystania dobrowolnych kodeksów postępowania, wytycznych i najlepszych praktyk lub norm oraz rozważa przyjęcie określonych kodeksów postępowania, wytycznych i najlepszych praktyk lub norm.

1.   Strony współpracują w budowaniu i rozwoju potencjału oraz we wzmacnianiu zasobów ludzkich i możliwości instytucjonalnych w celu skutecznego wdrażania niniejszego Protokołu przez Strony będące państwami rozwijającymi się, w szczególności państwa najsłabiej rozwinięte i małe wyspiarskie państwa rozwijające się, oraz przez Strony, których gospodarka przechodzi transformację, w tym za pośrednictwem istniejących instytucji i organizacji globalnych, regionalnych, podregionalnych i krajowych. W tym kontekście Strony powinny umożliwiać udział społeczności tubylczych i lokalnych oraz odpowiednich zainteresowanych podmiotów, w tym organizacji pozarządowych i sektora prywatnego.

2.   Potrzeby Stron będących państwami rozwijającymi się, w szczególności państwa najsłabiej rozwinięte i małe wyspiarskie państwa rozwijające się, oraz Stron, których gospodarka przechodzi transformację, w zakresie zasobów finansowych zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Konwencji są w pełni brane pod uwagę przy budowaniu i rozwoju potencjału dla wdrażania niniejszego Protokołu.

3.   Aby stworzyć podstawę dla odpowiednich środków związanych z wdrożeniem niniejszego Protokołu, Strony będące państwami rozwijającymi się, w szczególności państwa najsłabiej rozwinięte i małe wyspiarskie państwa rozwijające się, oraz Strony, których gospodarka przechodzi transformację, powinny określić swoje krajowe potrzeby i cele w zakresie potencjału za pomocą krajowej samooceny potencjału. Strony te powinny w tym procesie wspierać potrzeby i priorytety w zakresie potencjału społeczności tubylczych i lokalnych oraz zainteresowanych podmiotów; potrzeby i priorytety powinny być określone przez te społeczności i podmioty, podkreślając potrzeby i priorytety kobiet w tym zakresie.

4.   Wspierając wdrażanie niniejszego Protokołu, budowanie potencjału i jego rozwój mogą dotyczyć, między innymi, następujących głównych obszarów:

5.   Środki podjęte zgodnie z ust. 1-4 mogą obejmować między innymi:

6.   W celu wspierania synergii oraz koordynacji w budowaniu i rozwoju potencjału w zakresie dostępu i podziału korzyści, informacje dotyczące inicjatyw w zakresie budowania i rozwoju potencjału na poziomie krajowym, regionalnym i międzynarodowym, podejmowanych zgodnie z ust. 1-5, należy przekazywać do systemu wymiany informacji o dostępie i podziale korzyści.

1.   Rozważając kwestię zasobów finansowych do celów wdrażania niniejszego Protokołu, Strony biorą pod uwagę postanowienia art. 20 Konwencji.

2.   Mechanizm finansowy Konwencji stanowi mechanizm finansowy niniejszego Protokołu.

3.   W odniesieniu do budowania i rozwoju potencjału, o którym mowa w art. 22 niniejszego Protokołu, Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu, zapewniając wytyczne dotyczące mechanizmu finansowego, o którym mowa w ust. 2, w celu rozpatrzenia przez Konferencję Stron, bierze pod uwagę potrzeby Stron będących państwami rozwijającymi się, w szczególności państw najsłabiej rozwiniętych i małych wyspiarskich państw rozwijających się, oraz Stron, których gospodarka przechodzi transformację, w zakresie zasobów finansowych, jak również potrzeby dotyczące potencjału i priorytetów społeczności tubylczych i lokalnych, w tym kobiet należących do tych społeczności.

4.   W kontekście ust. 1 Strony uwzględniają również potrzeby Stron będących państwami rozwijającymi się, w szczególności państw najsłabiej rozwiniętych i małych wyspiarskich państw rozwijających się, oraz Stron, których gospodarka przechodzi transformację, w zakresie działań na rzecz określenia i wdrożenia wymogów związanych z budowaniem i rozwojem potencjału do celów wdrażania niniejszego Protokołu.

5.   Wytyczne dotyczące mechanizmu finansowego Konwencji w odpowiednich decyzjach Konferencji Stron, w tym uzgodnionych przed przyjęciem niniejszego Protokołu, stosuje się odpowiednio do postanowień niniejszego artykułu.

6.   Strony będące państwami rozwiniętymi mogą również zapewniać, a Strony będące państwami rozwijającymi się oraz Strony, których gospodarka przechodzi transformację, mogą wykorzystywać finansowe lub inne zasoby w celu wdrażania postanowień niniejszego Protokołu w ramach współpracy dwustronnej, regionalnej i wielostronnej.

1.   Konferencja Stron stanowi posiedzenie Stron niniejszego Protokołu.

2.   Strony Konferencji, które nie są Stronami Protokołu, mogą uczestniczyć jako obserwatorzy w każdym posiedzeniu Konferencji Stron stanowiącym posiedzenie Stron niniejszego Protokołu. Jeżeli Konferencja Stron stanowi posiedzenie Stron niniejszego Protokołu, decyzje objęte niniejszym Protokołem są podejmowane wyłącznie przez Strony niniejszego Protokołu.

3.   Jeżeli Konferencja Stron stanowi posiedzenie Stron niniejszego Protokołu, każdy członek Prezydium Konferencji Stron reprezentujący Stronę Konwencji, która w tym czasie nie jest Stroną niniejszego Protokołu, jest zastępowany przez członka wybieranego przez Strony niniejszego Protokołu z ich grona.

4.   Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu dokonuje regularnego przeglądu wdrażania niniejszego Protokołu oraz podejmuje, w ramach swoich uprawnień, decyzje niezbędne do wspierania jego skutecznego wdrażania. Konferencja ta pełni funkcje przypisane jej niniejszym Protokołem oraz:

5.   Regulamin Konferencji Stron i postanowienia finansowe Konwencji stosuje się odpowiednio w ramach niniejszego Protokołu, z wyjątkiem sytuacji, gdy Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu zadecyduje inaczej w drodze konsensu.

6.   Pierwsze posiedzenie Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie Stron niniejszego Protokołu jest zwoływane przez Sekretariat i odbywa się równocześnie z pierwszym posiedzeniem Konferencji Stron, które jest zaplanowane po dacie wejścia w życie niniejszego Protokołu. Kolejne zwykłe posiedzenia Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie Stron niniejszego Protokołu odbywają się równocześnie ze zwykłymi posiedzeniami Konferencji Stron, chyba że Konferencja Stron stanowiąca spotkanie Stron niniejszego Protokołu zadecyduje inaczej.

7.   Nadzwyczajne posiedzenia Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie Stron niniejszego Protokołu odbywają się w innych terminach uznanych przez Konferencję Stron stanowiącą posiedzenie Stron niniejszego Protokołu za niezbędne lub na pisemny wniosek dowolnej ze Stron, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy od powiadomienia Stron o wniosku przez Sekretariat zostanie on poparty przez co najmniej jedną trzecią Stron.

8.   Organizacja Narodów Zjednoczonych, jej specjalistyczne agencje i Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej, jak również każde ich państwo członkowskie lub obserwatorzy niebędący stroną Konwencji, mogą delegować swoich przedstawicieli w charakterze obserwatorów na posiedzenia Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie Stron niniejszego Protokołu. Wszystkie organy lub agencje – zarówno krajowe, jak i międzynarodowe, rządowe, jak i pozarządowe – które posiadają kwalifikacje w kwestiach objętych niniejszym Protokołem i które poinformowały Sekretariat o woli oddelegowania przedstawicieli w charakterze obserwatorów na posiedzenie Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie niniejszego Protokołu, mogą uzyskać na to pozwolenie, chyba że co najmniej jedna trzecia obecnych Stron wyrazi sprzeciw. Dopuszczanie i udział obserwatorów podlegają regulaminowi, o którym mowa w ust. 5, chyba że niniejszy artykuł stanowi inaczej.

1.   Każdy organ pomocniczy ustanowiony Konwencją lub na jej podstawie, w tym decyzją Konferencji Stron stanowiącej posiedzenie Stron niniejszego Protokołu, może służyć wdrażaniu niniejszego Protokołu. Każda taka decyzja określa zadania, jakie mają być podjęte.

2.   Strony Konwencji, które nie są Stronami niniejszego Protokołu, mogą uczestniczyć jako obserwatorzy w każdym posiedzeniu dowolnego z takich organów pomocniczych. Jeżeli organ pomocniczy Konwencji pełni funkcję organu pomocniczego niniejszego Protokołu, decyzje objęte niniejszym Protokołem są podejmowane wyłącznie przez Strony niniejszego Protokołu.

3.   Jeżeli organ pomocniczy Konwencji pełni funkcje w związku z kwestiami dotyczącymi Protokołu, każdy członek prezydium organu pomocniczego reprezentujący Stronę Konwencji, która jednak w tym czasie nie jest Stroną niniejszego Protokołu, jest zastępowany przez członka wybieranego przez Strony niniejszego Protokołu z ich grona.

1.   Sekretariat ustanowiony w art. 24 Konwencji pełni funkcję Sekretariatu niniejszego Protokołu.

2.   Do niniejszego Protokołu stosuje się odpowiednio art. 24 ust. 1 Konwencji dotyczący funkcji Sekretariatu.

3.   W zakresie, w jakim są one odrębne, koszty usług Sekretariatu związane z niniejszym Protokołem pokrywają Strony niniejszego Protokołu. Konferencja Stron stanowiąca posiedzenie Stron niniejszego Protokołu podczas pierwszego posiedzenia podejmuje decyzję o niezbędnych ustaleniach budżetowych w tym zakresie.

1.   Niniejszy Protokół wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia po dniu złożenia pięćdziesiątego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia przez państwa lub regionalne organizacje integracji gospodarczej, które są Stronami Konwencji.

2.   Dla państwa lub regionalnej organizacji integracji gospodarczej, które/która ratyfikuje, przyjmie lub zatwierdzi niniejszy Protokół bądź do niego przystąpi po złożeniu pięćdziesiątego dokumentu, o którym mowa w ust. 1, niniejszy Protokół wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia po dniu, w którym to państwo lub regionalna organizacja integracji gospodarczej złoży swój dokument ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, lub w dniu, w którym dla tego państwa lub regionalnej organizacji integracji gospodarczej wchodzi w życie Konwencja, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza.

3.   Na potrzeby ust. 1 i 2 żaden dokument złożony przez regionalną organizację integracji gospodarczej nie jest liczony jako dodatkowy wobec dokumentów, które złożyły państwa członkowskie takiej organizacji.

1.   Każda Strona może wycofać się z niniejszego Protokołu w dowolnym czasie po upływie dwóch lat od wejścia w życie niniejszego Protokołu dla tej Strony, przekazując Depozytariuszowi pisemne powiadomienie.

2.   Wycofanie się następuje po upływie roku od daty otrzymania przez depozytariusza wspomnianego powiadomienia lub w terminie późniejszym, określonym w powiadomieniu o wycofaniu się.