26.10.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 326/1


WERSJE SKONSOLIDOWANE

TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ I TRAKTATU O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ

(2012/C 326/01)

Spis treści

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (WERSJA SKONSOLIDOWANA) 13
PREAMBUŁA 15

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA WSPÓLNE 16

TYTUŁ II

POSTANOWIENIA O ZASADACH DEMOKRATYCZNYCH 20

TYTUŁ III

POSTANOWIENIA O INSTYTUCJACH 22

TYTUŁ IV

POSTANOWIENIA O WZMOCNIONEJ WSPÓŁPRACY 27

TYTUŁ V

POSTANOWIENIA OGÓLNE O DZIAŁANIACH ZEWNĘTRZNYCH UNII I POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE DOTYCZĄCE WSPÓLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ I BEZPIECZEŃSTWA 28

Rozdział 1

Postanowienia ogólne o działaniach zewnętrznych Unii 28

Rozdział 2

Postanowienia szczególne dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa 30

Sekcja 1

Postanowienia wspólne 30

Sekcja 2

Postanowienia dotyczące wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony 38

TYTUŁ VI

POSTANOWIENIA KOŃCOWE 41
TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WERSJA SKONSOLIDOWANA) 47
PREAMBUŁA 49

CZĘŚĆ PIERWSZA

ZASADY 50

TYTUŁ I

KATEGORIE I DZIEDZINY KOMPETENCJI UNII 50

TYTUŁ II

POSTANOWIENIA OGÓLNE 53

CZĘŚĆ DRUGA

NIEDYSKRYMINACJA I OBYWATELSTWO UNII 56

CZĘŚĆ TRZECIA

POLITYKI I DZIAŁANIA WEWNĘTRZNE UNII 59

TYTUŁ I

RYNEK WEWNĘTRZNY 59

TYTUŁ II

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW 59

Rozdział 1

Unia celna 60

Rozdział 2

Współpraca celna 61

Rozdział 3

Zakaz ograniczeń ilościowych między Państwami Członkowskimi 61

TYTUŁ III

ROLNICTWO I RYBOŁÓWSTWO 62

TYTUŁ IV

SWOBODNY PRZEPŁYW OSÓB, USŁUG I KAPITAŁU 65

Rozdział 1

Pracownicy 65

Rozdział 2

Prawo przedsiębiorczości 67

Rozdział 3

Usługi 70

Rozdział 4

Kapitał i płatności 71

TYTUŁ V

PRZESTRZEŃ WOLNOŚCI, BEZPIECZEŃSTWA I SPRAWIEDLIWOŚCI 73

Rozdział 1

Postanowienia ogólne 73

Rozdział 2

Polityki dotyczące kontroli granicznej, azylu i imigracji 75

Rozdział 3

Współpraca sądowa w sprawach cywilnych 78

Rozdział 4

Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych 79

Rozdział 5

Współpraca policyjna 83

TYTUŁ VI

TRANSPORT 85

TYTUŁ VII

WSPÓLNE REGUŁY W DZIEDZINIE KONKURENCJI, PODATKÓW I ZBLIŻENIA USTAWODAWSTW 88

Rozdział 1

Reguły konkurencji 88

Sekcja 1

Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw 88

Sekcja 2

Pomoc przyznawana przez państwa 91

Rozdział 2

Postanowienia podatkowe 93

Rozdział 3

Zbliżanie ustawodawstw 94

TYTUŁ VIII

POLITYKA GOSPODARCZA I PIENIĘŻNA 96

Rozdział 1

Polityka gospodarcza 97

Rozdział 2

Polityka pieniężna 102

Rozdział 3

Postanowienia instytucjonalne 105

Rozdział 4

Postanowienia szczególne dla Państw Członkowskich, których walutą jest euro 106

Rozdział 5

Postanowienia przejściowe 107

TYTUŁ IX

ZATRUDNIENIE 112

TYTUŁ X

POLITYKA SPOŁECZNA 114

TYTUŁ XI

EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY 119

TYTUŁ XII

EDUKACJA, KSZTAŁCENIE ZAWODOWE, MŁODZIEŻ I SPORT 120

TYTUŁ XIII

KULTURA 121

TYTUŁ XIV

ZDROWIE PUBLICZNE 122

TYTUŁ XV

OCHRONA KONSUMENTÓW 124

TYTUŁ XVI

SIECI TRANSEUROPEJSKIE 124

TYTUŁ XVII

PRZEMYSŁ 126

TYTUŁ XVIII

SPÓJNOŚĆ GOSPODARCZA, SPOŁECZNA I TERYTORIALNA 127

TYTUŁ XIX

BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY ORAZ PRZESTRZEŃ KOSMICZNA 128

TYTUŁ XX

ŚRODOWISKO 132

TYTUŁ XXI

ENERGETYKA 134

TYTUŁ XXII

TURYSTYKA 135

TYTUŁ XXIII

OCHRONA LUDNOŚCI 135

TYTUŁ XXIV

WSPÓŁPRACA ADMINISTRACYJNA 136

CZĘŚĆ CZWARTA

STOWARZYSZENIE KRAJÓW I TERYTORIÓW ZAMORSKICH 137

CZĘŚĆ PIĄTA

DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE UNII 139

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ ZEWNĘTRZNYCH UNII 139

TYTUŁ II

WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA 139

TYTUŁ III

WSPÓŁPRACA Z PAŃSTWAMI TRZECIMI I POMOC HUMANITARNA 141

Rozdział 1

Współpraca na rzecz rozwoju 141

Rozdział 2

Współpraca gospodarcza, finansowa i techniczna z państwami trzecimi 142

Rozdział 3

Pomoc humanitarna 143

TYTUŁ IV

ŚRODKI OGRANICZAJĄCE 144

TYTUŁ V

UMOWY MIĘDZYNARODOWE 144

TYTUŁ VI

STOSUNKI UNII Z ORGANIZACJAMI MIĘDZYNARODOWYMI I PAŃSTWAMI TRZECIMI ORAZ DELEGATURY UNII 147

TYTUŁ VII

KLAUZULA SOLIDARNOŚCI 148

CZĘŚĆ SZÓSTA

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE I FINANSOWE 149

TYTUŁ I

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE 149

Rozdział 1

Instytucje 149

Sekcja 1

Parlament Europejski 149

Sekcja 2

Rada Europejska 152

Sekcja 3

Rada 153

Sekcja 4

Komisja 155

Sekcja 5

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 157

Sekcja 6

Europejski Bank Centralny 167

Sekcja 7

Trybunał Obrachunkowy 169

Rozdział 2

Akty prawne Unii, procedury przyjmowania i inne postanowienia 171

Sekcja 1

Akty prawne Unii 171

Sekcja 2

Procedury przyjmowania aktów i inne postanowienia 173

Rozdział 3

Organy doradcze Unii 177

Sekcja 1

Komitet Ekonomiczno-Społeczny 177

Sekcja 2

Komitet Regionów 178

Rozdział 4

Europejski Bank Inwestycyjny 180

TYTUŁ II

POSTANOWIENIA FINANSOWE 181

Rozdział 1

Zasoby własne Unii 181

Rozdział 2

Wieloletnie ramy finansowe 182

Rozdział 3

Roczny budżet Unii 183

Rozdział 4

Wykonanie budżetu i absolutorium 186

Rozdział 5

Postanowienia wspólne 187

Rozdział 6

Zwalczanie nadużyć finansowych 188

TYTUŁ III

WZMOCNIONA WSPÓŁPRACA 189

CZĘŚĆ SIÓDMA

POSTANOWIENIA OGÓLNE I KOŃCOWE 192
PROTOKOŁY 201

Protokół (nr 1)

w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej 203

Protokół (nr 2)

w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności 206

Protokół (nr 3)

w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 210

Protokół (nr 4)

w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego 230

Protokół (nr 5)

w sprawie Statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego 251

Protokół (nr 6)

w sprawie ustalenia siedzib instytucji i niektórych organów, jednostek organizacyjnych i służb Unii Europejskiej 265

Protokół (nr 7)

w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej 266

Protokół (nr 8)

dotyczący artykułu 6 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie przystąpienia Unii do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności 273

Protokół (nr 9)

w sprawie decyzji Rady odnoszącej się do wykonania artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 238 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w Okresie Między 1 listopada 2014 roku a 31 marca 2017 roku i od 1 kwietnia 2017 roku 274

Protokół (nr 10)

w sprawie stałej współpracy strukturalnej ustanowionej na mocy artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej 275

Protokół (nr 11)

w sprawie artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej 278

Protokół (nr 12)

w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu 279

Protokół (nr 13)

w sprawie kryteriów konwergencji 281

Protokół (nr 14)

w sprawie Eurogrupy 283

Protokół (nr 15)

w sprawie niektórych postanowień dotyczących Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej 284

Protokół (nr 16)

w sprawie niektórych postanowień dotyczących Danii 287

Protokół (nr 17)

w sprawie Danii 288

Protokół (nr 18)

w sprawie Francji 289

Protokół (nr 19)

w Sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej 290

Protokół (nr 20)

w sprawie stosowania niektórych aspektów artykułu 26 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do Zjednoczonego Królestwa i Irlandii 293

Protokół (nr 21)

w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości 295

Protokół (nr 22)

w sprawie stanowiska Danii 299

Protokół (nr 23)

w sprawie stosunków zewnętrznych Państw Członkowskich dotyczących przekraczania zewnętrznych granic 304

Protokół (nr 24)

w sprawie prawa azylu dla obywateli Państw Członkowskich Unii Europejskiej 305

Protokół (nr 25)

w sprawie wykonywania kompetencji dzielonych 307

Protokół (nr 26)

w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym 308

Protokół (nr 27)

w sprawie rynku wewnętrznego i konkurencji 309

Protokół (nr 28)

w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej 310

Protokół (nr 29)

w sprawie systemu publicznego nadawania w Państwach Członkowskich 312

Protokół (nr 30)

w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa 313

Protokół (nr 31)

w sprawie przywozu do Unii Europejskiej produktów naftowych rafinowanych w Antylach Niderlandzkich 315

Protokół (nr 32)

w sprawie nabywania własności w Danii 318

Protokół (nr 33)

dotyczący artykułu 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 319

Protokół (nr 34)

w sprawie szczególnych ustaleń dla Grenlandii 320

Protokół (nr 35)

w sprawie artykułu 40.3.3 Konstytucji Irlandii 321

Protokół (nr 36)

w sprawie postanowień przejściowych 322

Protokół (nr 37)

w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS oraz w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali 328
ZAŁĄCZNIKI 331

ZAŁĄCZNIK I

lista o której mowa w artykule 38 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 333

ZAŁĄCZNIK II

kraje i terytoria zamorskie objęte postanowieniami części IV Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 336
DEKLARACJE dołączone do Aktu końcowego konferencji międzyrządowej, która przyjęła Traktat z Lizbony podpisany w dniu 13 grudnia 2007 roku 337

A.

DEKLARACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO POSTANOWIEŃ TRAKTATÓW 339

1.

Deklaracja w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej 339

2.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 6 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej 339

3.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 8 Traktatu o Unii Europejskiej 339

4.

Deklaracja dotycząca składu Parlamentu Europejskiego 339

5.

Deklaracja dotycząca politycznej zgody Rady Europejskiej w sprawie projektu decyzji dotyczącej składu Parlamentu Europejskiego 339

6.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 15 ustępy 5 i 6, artykułu 17 ustępy 6 i 7 oraz artykułu 18 Traktatu o Unii Europejskiej 340

7.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 238 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 340

8.

Deklaracja odnosząca się do praktycznych środków, jakie należy podjąć w momencie wejścia w życie Traktatu z Lizbony, w odniesieniu do prezydencji Rady Europejskiej i Rady do Spraw Zagranicznych 342

9.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 ustęp 9 Traktatu o Unii Europejskiej dotycząca decyzji Rady Europejskiej w sprawie sprawowania prezydencji Rady 343

10.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 17 Traktatu o Unii Europejskiej 344

11.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 17 ustępy 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej 344

12.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 18 Traktatu o Unii Europejskiej 344

13.

Deklaracja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa 345

14.

Deklaracja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa 345

15.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 27 Traktatu o Unii Europejskiej 345

16.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 55 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej 346

17.

Deklaracja odnosząca się do pierwszeństwa 346

18.

Deklaracja dotycząca rozgraniczenia kompetencji 346

19.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 347

20.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 347

21.

Deklaracja w sprawie ochrony danych osobowych w dziedzinie współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej 347

22.

Deklaracja odnosząca się do artykułów 48 i 79 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 348

23.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 48 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 348

24.

Deklaracja w sprawie osobowości prawnej Unii Europejskiej 348

25.

Deklaracja odnosząca się do artykułów 75 i 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 348

26.

Deklaracja odnosząca się do nieuczestniczenia jednego z Państw Członkowskich w środku, którego podstawą jest część trzecia tytuł V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 348

27.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 85 ustęp 1 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 349

28.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 98 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 349

29.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 107 ustęp 2 litera c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 349

30.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 349

31.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 156 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 350

32.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 168 ustęp 4 litera c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 350

33.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 351

34.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 179 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 351

35.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 351

36.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotycząca negocjowania i zawierania przez Państwa Członkowskie umów międzynarodowych odnoszących się do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości 351

37.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 222 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 351

38.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 252 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w sprawie liczby rzeczników generalnych w Trybunale Sprawiedliwości 352

39.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 352

40.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 329 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 352

41.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 352

42.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 353

43.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 355 ustęp 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 353

B.

DEKLARACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO PROTOKOŁÓW DOŁĄCZONYCH DO TRAKTATÓW 354

44.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej 354

45.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustęp 2 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej 354

46.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustęp 3 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej 354

47.

Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustępy 3, 4 i 5 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej 354

48.

Deklaracja dotycząca Protokołu w sprawie stanowiska Danii 355

49.

Deklaracja dotycząca Włoch 355

50.

Deklaracja dotycząca artykułu 10 Protokołu w sprawie postanowień przejściowych 356

C.

DEKLARACJE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH 357

51.

Deklaracja Królestwa Belgii w sprawie parlamentów narodowych 357

52.

Deklaracja Królestwa Belgii, Republiki Bułgarii, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Greckiej, Królestwa Hiszpanii, Republiki Włoskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Litewskiej, Wielkiego Księstwa Luksemburga, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Republiki Austrii, Republiki Portugalskiej, Rumunii, Republiki Słowenii oraz Republiki Słowackiej w sprawie symboli Unii Europejskiej 357

53.

Deklaracja Republiki Czeskiej w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej 357

54.

Deklaracja Republiki Federalnej Niemiec, Irlandii, Republiki Węgierskiej, Republiki Austrii i Królestwa Szwecji 358

55.

Deklaracja Królestwa Hiszpanii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej 358

56.

Deklaracja Irlandii w sprawie artykułu 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości 358

57.

Deklaracja Republiki Włoskiej w sprawie składu Parlamentu Europejskiego 359

58.

Deklaracja Republiki Łotewskiej, Republiki Węgierskiej i Republiki Malty w sprawie pisowni nazwy jednej waluty w Traktatach 359

59.

Deklaracja Królestwa Niderlandów odnosząca się do artykułu 312 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 359

60.

Deklaracja Królestwa Niderlandów odnosząca się do artykułu 355 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 360

61.

Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej 360

62.

Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej dotycząca Protokołu w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej w odniesieniu do Polski i Zjednoczonego Królestwa 360

63.

Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie definicji terminu „obywatele” 360

64.

Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie prawa głosowania w europejskich wyborach parlamentarnych 360

65.

Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie artykułu 75 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 361
Tabele ekwiwalencyjne 363
Traktat o Unii Europejskiej 363
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 368