2011R0109 — PL — 01.07.2013 — 001.001
Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 109/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 661/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymagań dotyczących homologacji typu niektórych kategorii pojazdów silnikowych i ich przyczep odnoszących się do osłon przeciwrozbryzgowych kół (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 034, 9.2.2011, p.2) |
zmienione przez:
|
|
Dziennik Urzędowy |
||
No |
page |
date |
||
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 519/2013 z dnia 21 lutego 2013 r. |
L 158 |
74 |
10.6.2013 |
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 109/2011
z dnia 27 stycznia 2011 r.
w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 661/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymagań dotyczących homologacji typu niektórych kategorii pojazdów silnikowych i ich przyczep odnoszących się do osłon przeciwrozbryzgowych kół
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 661/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wymagań technicznych w zakresie homologacji typu pojazdów silnikowych dotyczących ich bezpieczeństwa ogólnego, ich przyczep oraz przeznaczonych dla nich układów, części i oddzielnych zespołów technicznych ( 1 ), w szczególności jego art. 14 ust. 1 lit. a),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Rozporządzenie (WE) nr 661/2009 jest odrębnym rozporządzeniem do celów procedury homologacji typu, określonej w dyrektywie 2007/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającej ramy dla homologacji pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów (dyrektywie ramowej) ( 2 ). |
(2) |
Rozporządzeniem (WE) nr 661/2009 uchylono dyrektywę Rady 91/226/EWG z dnia 27 marca 1991 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do osłon przeciwrozbryzgowych kół niektórych kategorii pojazdów silnikowych i ich przyczep ( 3 ). |
(3) |
W rozporządzeniu (WE) nr 661/2009 określono podstawowe przepisy w sprawie wymagań dotyczących homologacji typu pojazdów silnikowych w odniesieniu do ich osłon przeciwrozbryzgowych kół oraz homologacji typu osłon przeciwrozbryzgowych kół jako oddzielnych zespołów technicznych. Konieczne jest obecnie ustalenie szczegółowych procedur, badań i wymagań dotyczących tego rodzaju homologacji typu. |
(4) |
W tym celu właściwe jest przeniesienie do niniejszego rozporządzenia wymagań określonych w dyrektywie 91/226/EWG, dostosowanych w stosownych przypadkach do rozwoju wiedzy naukowej i technicznej. |
(5) |
Zakres niniejszego rozporządzenia powinien być zgodny z zakresem rozporządzenia (WE) nr 661/2009, a więc powinien być ograniczony do pojazdów kategorii N i O. Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Technicznego ds. Pojazdów Silnikowych, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Zakres
Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zdefiniowanych w załączniku II do dyrektywy 2007/46/WE pojazdów kategorii N i O wyposażonych w osłony przeciwrozbryzgowe kół, jak również do osłon przeciwrozbryzgowych kół przeznaczonych do zainstalowania w pojazdach kategorii N i O.
Artykuł 2
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
1) „osłona przeciwrozbryzgowa kół” oznacza układ przeznaczony do ograniczania rozbryzgiwania wody wyrzucanej w górę przez koła pojazdu będącego w ruchu, składający się z błotnika, fartuchów przeciwdeszczowych i falban wyposażonych w urządzenie przeciwrozbryzgowe kół;
2) „błotnik” oznacza sztywną lub półsztywną część przeznaczoną do przechwytywania wody wyrzucanej w górę przez będące w ruchu koła oraz kierowania jej w stronę podłoża; błotnik może w całości lub częściowo stanowić integralną część nadwozia pojazdu lub innych części pojazdu, takich jak dolny element platformy ładunkowej;
3) „fartuch przeciwdeszczowy” oznacza elastyczną część przytwierdzoną pionowo za kołem do dolnego elementu podwozia, powierzchni ładunkowej lub do błotnika; fartuch przeciwdeszczowy musi także zmniejszać ryzyko podnoszenia z podłoża przez opony małych przedmiotów, szczególnie żwiru, oraz odrzucania ich w górę i na boki w kierunku innych użytkowników drogi;
4) „urządzenie przeciwrozbryzgowe kół” oznacza część osłony przeciwrozbryzgowej kół, która może zawierać separator powietrza/wody i pochłaniacz energii;
5) „separator powietrza/wody” oznacza część wchodzącą w skład falbany lub fartucha przeciwdeszczowego, poprzez którą może przepływać powietrze, a która zmniejsza emisję rozbryzgiwanej wody;
6) „pochłaniacz energii” oznacza część wchodzącą w skład błotnika lub falbany lub fartucha przeciwdeszczowego, która pochłania energię wody, zmniejszając w ten sposób strumień rozbryzgiwanej wody;
7) „falbana zewnętrzna” oznacza część umieszczoną w przybliżeniu na płaszczyźnie pionowej, która jest równoległa do płaszczyzny wzdłużnej pojazdu i która może tworzyć część błotnika lub nadwozia pojazdu;
8) „koła kierowane” oznaczają koła, które uruchamiane są przez układ kierowniczy pojazdu;
9) „oś samokierująca” oznacza oś obracaną dokoła centralnego punktu w taki sposób, że może ona zatoczyć poziomy łuk;
10) „koła samokierowane” oznaczają koła nieuruchamiane przez urządzenie kierujące pojazdu, które mogą obracać się pod kątem nieprzekraczającym 20° dzięki tarciu wywieranemu przez podłoże;
11) „oś podnoszona” oznacza oś zdefiniowaną w pkt 2.15 załącznika I do dyrektywy 97/27/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ( 4 );
12) „pojazd bez ładunku” oznacza pojazd gotowy do jazdy, określony w pkt 2.6 załącznika I do dyrektywy 2007/46/WE;
13) „bieżnik” jest częścią opony zdefiniowaną w pkt 2.8 załącznika II do dyrektywy Rady 92/23/EWG ( 5 );
14) „typ urządzenia przeciwrozbryzgowego kół” oznacza urządzenia, które nie różnią się pod względem następujących głównych cech:
a) zasady fizycznej przyjętej w celu ograniczenia emisji (pochłanianie energii wody, separator powietrza/wody);
b) materiałów;
c) kształtu;
d) wymiarów, w stopniu, w jakim mogą one wpływać na zachowanie się materiału;
15) „pojazd ciągnący naczepę” oznacza pojazd ciągnący zdefiniowany w pkt 2.1.1.2.2 załącznika I do dyrektywy 97/27/WE;
16) „technicznie dopuszczalna maksymalna masa całkowita (M)” oznacza maksymalną technicznie dopuszczalną masę całkowitą pojazdu podaną przez producenta, opisaną w pkt 2.8 załącznika I do dyrektywy 2007/46/WE;
17) „typ pojazdu w odniesieniu do osłon przeciwrozbryzgowych kół” oznacza pojazdy kompletne, niekompletne lub skompletowane, które nie różnią się pod względem:
— typu urządzenia przeciwrozbryzgowego kół zamontowanego w pojeździe,
— oznaczenia typu osłony przeciwrozbryzgowej kół nadanego przez producenta.
Artykuł 3
Homologacja typu WE pojazdu w odniesieniu do osłon przeciwrozbryzgowych kół
1. Producent lub przedstawiciel producenta przedkłada organowi udzielającemu homologacji wniosek o udzielenie homologacji typu WE pojazdu w odniesieniu do jego osłon przeciwrozbryzgowych kół.
2. Wniosek sporządza się zgodnie ze wzorem dokumentu informacyjnego zamieszczonym w części 1 załącznika I.
3. Jeżeli spełniono odpowiednie wymagania określone w załącznikach III i IV do niniejszego rozporządzenia, organ udzielający homologacji udziela homologacji typu WE i wydaje numer homologacji typu zgodnie z systemem przydziału numerów określonym w załączniku VII do dyrektywy 2007/46/WE.
Organ udzielający homologacji nie może przydzielić tego samego numeru innemu typowi pojazdu.
4. Do celów ust. 3 organ udzielający homologacji wydaje świadectwo homologacji typu WE sporządzone zgodnie ze wzorem zamieszczonym w części 2 załącznika I.
Artykuł 4
Homologacja typu WE oddzielnego zespołu technicznego dotycząca osłon przeciwrozbryzgowych kół
1. Producent lub jego przedstawiciel przedkłada organowi udzielającemu homologacji wniosek o udzielenie homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego dotyczącej typu osłon przeciwrozbryzgowych kół.
Wniosek sporządza się zgodnie ze wzorem dokumentu informacyjnego zamieszczonym w części 1 załącznika II.
2. Jeżeli spełniono odpowiednie wymagania określone w załącznikach III i IV do niniejszego rozporządzenia, organ udzielający homologacji udziela homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego i wydaje numer homologacji typu zgodnie z systemem przydziału numerów określonym w załączniku VII do dyrektywy 2007/46/WE.
Organ udzielający homologacji nie może przydzielić tego samego numeru innemu typowi oddzielnego zespołu technicznego.
3. Do celów ust. 2 organ udzielający homologacji wydaje świadectwo homologacji typu WE sporządzone zgodnie ze wzorem zamieszczonym w części 2 załącznika II.
Artykuł 5
Znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego
Na każdym oddzielnym zespole technicznym zgodnym z typem, w odniesieniu do którego udzielono homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego na mocy niniejszego rozporządzenia, umieszcza się znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego określony w części 3 załącznika II.
Artykuł 6
Ważność i rozszerzenie homologacji udzielonych na mocy dyrektywy 91/226/EWG
Organy krajowe zezwalają na sprzedaż i dopuszczenie do ruchu pojazdów i oddzielnych zespołów technicznych, w odniesieniu do których udzielono homologacji typu na mocy dyrektywy 91/226/EWG przed dniem 1 listopada 2012 r., i nadal udzielają rozszerzenia homologacji dla tych pojazdów i oddzielnych zespołów technicznych zgodnie z warunkami określonymi w dyrektywie 91/226/EWG.
Artykuł 7
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
ZAŁĄCZNIK I
DOKUMENTY ADMINISTRACYJNE DOTYCZĄCE HOMOLOGACJI TYPU WE POJAZDÓW W ODNIESIENIU DO ICH OSŁON PRZECIWROZBRYZGOWYCH KÓŁ
Dokument informacyjny
WZÓR
Dokument informacyjny nr … dotyczący homologacji typu WE pojazdu w odniesieniu do jego osłon przeciwrozbryzgowych kół ( 6 ).
Poniższe informacje należy dostarczyć w trzech egzemplarzach, wraz ze spisem treści. Wszelkie rysunki należy sporządzić w odpowiedniej skali i stopniu szczegółowości w formacie A4 lub złożone do formatu A4. Fotografie, jeśli zostały załączone, muszą być dostatecznie szczegółowe.
Jeżeli układy, części lub oddzielne zespoły techniczne są sterowane elektronicznie, należy przedstawić informację na temat działania tego sterowania.
0. INFORMACJE OGÓLNE
0.1. |
Marka (nazwa handlowa producenta): |
0.2. |
Typ:
|
0.3. |
Sposób identyfikacji typu, jeśli oznaczono na pojeździe (b):
|
0.4. |
Kategoria pojazdu(c): |
0.5. |
Nazwa i adres producenta: |
0.8. |
Adres(-y) fabryki montującej: |
0.9 |
Nazwa i adres przedstawiciela producenta (jeśli istnieje): |
1. OGÓLNE CECHY KONSTRUKCYJNE POJAZDU
1.1. |
Fotografie lub rysunki egzemplarza typu pojazdu: |
1.3. |
Liczba osi i kół:
|
2. MASY I WYMIARY(f)(g)
(w kg i mm) (w razie potrzeby odwołać się do rysunku)
2.1. |
Rozstaw(-y) osi (pojazd w pełni obciążony)(g)(l): |
2.6. |
Masa pojazdu gotowego do jazdy (maksymalna i minimalna dla każdego wariantu) Masa pojazdu z nadwoziem i, w przypadku pojazdu ciągnącego kategorii innej niż M1, ze sprzęgiem, jeżeli został zamontowany przez producenta, w stanie gotowym do jazdy lub masa podwozia, lub podwozia z kabiną, bez nadwozia lub sprzęgu, jeśli producent nie wyposaża w nadwozie lub sprzęg (z płynami, narzędziami, kołem zapasowym, jeśli zostało dostarczone, i kierowcą oraz, w przypadku autobusów i autokarów, członkiem załogi, o ile w pojeździe przewidziano dla niego miejsce siedzące)(h) (maksimum i minimum dla każdego wariantu):
|
2.8. |
Technicznie dopuszczalna maksymalna masa całkowita, podana przez producenta(i)(3): |
9. NADWOZIE
9.20. |
Osłona przeciwrozbryzgowa kół
|
Data, podpis
WZÓR
(maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
ŚWIADECTWO HOMOLOGACJI TYPU WE
Pieczęć organu udzielającego homologacji typu
Zawiadomienie dotyczące:
|
typu pojazdu w odniesieniu do jego osłon przeciwrozbryzgowych kół |
||
w odniesieniu do rozporządzenia (UE) nr …/…, ostatnio zmienionego rozporządzeniem (UE) nr …/… (1) |
|||
Numer homologacji typu WE: |
|||
Powód rozszerzenia: |
|||
(1) Niepotrzebne skreślić. |
SEKCJA I
0.1. |
Marka (nazwa handlowa producenta): |
0.2. |
Typ:
|
0.3. |
Sposób identyfikacji typu, jeśli oznaczono na pojeździe ( 7 ):
|
0.4. |
Kategoria pojazdu ( 8 ): |
0.5. |
Nazwa i adres producenta: |
0.8. |
Nazwa(-y) i adres(-y) fabryki montującej: |
0.9. |
Nazwa i adres przedstawiciela producenta (jeśli istnieje): |
SEKCJA II
1. |
Informacje dodatkowe: zob. uzupełnienie. |
2. |
Upoważniona placówka techniczna odpowiedzialna za przeprowadzenie badań: |
3. |
Data sprawozdania z badań: |
4. |
Numer sprawozdania z badań: |
5. |
Uwagi (jeżeli występują): zob. uzupełnienie. |
6. |
Miejscowość: |
7. |
Data: |
8. |
Podpis: |
9. |
Załącza się spis treści pakietu informacyjnego, złożonego organowi udzielającemu homologacji, który może być udostępniony na życzenie. |
Uzupełnienie
do świadectwa homologacji typu WE nr
1. |
Dodatkowe informacje
|
5. |
Ewentualne uwagi: |
ZAŁĄCZNIK II
DOKUMENTY ADMINISTRACYJNE DOTYCZĄCE HOMOLOGACJI TYPU WE OSŁON PRZECIWROZBRYZGOWYCH KÓŁ JAKO ODDZIELNYCH ZESPOŁÓW TECHNICZNYCH
Dokument informacyjny
WZÓR
Dokument informacyjny nr … dotyczący homologacji typu WE osłon przeciwrozbryzgowych kół jako oddzielnego zespołu technicznego.
Poniższe informacje należy dostarczyć w trzech egzemplarzach, wraz ze spisem treści. Wszelkie rysunki należy sporządzić w odpowiedniej skali i stopniu szczegółowości w formacie A4 lub złożone do formatu A4. Fotografie, jeśli zostały załączone, muszą być dostatecznie szczegółowe.
Jeżeli układy, części lub oddzielne zespoły techniczne, o których mowa w niniejszym dokumencie informacyjnym, są sterowane elektronicznie, należy przedstawić informacje na temat działania tego sterowania.
0. INFORMACJE OGÓLNE
0.1. |
Marka (nazwa handlowa producenta): |
0.2. |
Typ: |
0.5. |
Nazwa i adres producenta: |
0.7. |
W przypadku części i oddzielnych zespołów technicznych, miejsce i sposób umieszczenia znaku homologacji WE: |
0.8. |
Adres(-y) fabryki montującej: |
0.9 |
Nazwa i adres przedstawiciela producenta (jeśli istnieje): |
1. OPIS URZĄDZENIA
1.1. |
Opis techniczny urządzenia przeciwrozbryzgowego kół ze wskazaniem jego fizycznej zasady działania oraz odpowiedniego badania, któremu musi zostać poddane: |
1.2. |
Zastosowane materiały: |
1.3. |
Rysunek(-ki) dostatecznie szczegółowy(-e) i w odpowiedniej skali w celu umożliwienia zidentyfikowania tego urządzenia (lub tych urządzeń). Rysunek musi wskazywać miejsce przeznaczone na umieszczenie znaku homologacji typu WE części: |
Data
Podpis
WZÓR
(maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
ŚWIADECTWO HOMOLOGACJI TYPU WE
Pieczęć organu udzielającego homologacji typu
Zawiadomienie dotyczące:
|
typu osłony przeciwrozbryzgowej kół jako części/oddzielnego zespołu technicznego |
||
w odniesieniu do rozporządzenia (UE) nr …/…, ostatnio zmienionego rozporządzeniem (UE) nr …/… (1) |
|||
Numer homologacji typu WE: |
|||
Powód rozszerzenia: |
|||
(1) Niepotrzebne skreślić. |
SEKCJA I
0.1. |
Marka (nazwa handlowa producenta): |
0.2. |
Typ: |
0.3. |
Sposób identyfikacji typu, jeśli oznaczono na oddzielnym zespole technicznym ( 9 ):
|
0.5. |
Nazwa i adres producenta: |
0.7. |
Miejsce i sposób umieszczenia znaku homologacji WE: |
0.8. |
Nazwa(-y) i adres(-y) fabryki montującej: |
0.9. |
Nazwa i adres przedstawiciela producenta (jeśli istnieje): |
SEKCJA II
1. |
Informacje dodatkowe (w stosownych przypadkach): zob. uzupełnienie. |
2. |
Upoważniona placówka techniczna odpowiedzialna za przeprowadzenie badań: |
3. |
Data sprawozdania z badań: |
4. |
Numer sprawozdania z badań: |
5. |
Uwagi (jeżeli występują): zob. uzupełnienie. |
6. |
Miejscowość: |
7. |
Data: |
8. |
Podpis: |
9. |
Załącza się spis treści pakietu informacyjnego, złożonego organowi udzielającemu homologacji, który może być udostępniony na życzenie. |
Uzupełnienie
do świadectwa homologacji typu WE nr
1. Dodatkowe informacje
1.1. |
Zasada działania urządzenia: pochłanianie energii/separator powietrza/wody ( 10 ): |
1.2. |
Charakterystyka urządzeń przeciwrozbryzgowych kół (krótki opis, znak towarowy lub nazwa handlowa, numer(-y)): |
5. |
Ewentualne uwagi: |
Znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego
1. |
Znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego zawiera:
|
2. |
Znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego umieszcza się na urządzeniu przeciwrozbryzgowym kół w taki sposób, aby nie można go było zetrzeć oraz aby był wyraźnie i łatwo czytelny nawet gdy urządzenie jest zamontowane w pojeździe. |
3. |
Przykładowy znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego przedstawiono poniżej. Przykładowy znak homologacji typu WE oddzielnego zespołu technicznego |
Uwaga wyjaśniająca
Legenda Homologacja typu WE oddzielnego zespołu technicznego została wydana w Niderlandach pod numerem 0046. Pierwsze dwie cyfry „00” oznaczają, że oddzielny zespół techniczny został homologowany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Symbol „A” oznacza, że jest to urządzenie typu pochłaniającego energię.
ZAŁĄCZNIK III
CZĘŚĆ 1
Wymagania dotyczące urządzeń przeciwrozbryzgowych kół
0. SPECYFIKACJE OGÓLNE
0.1. |
Urządzenia przeciwrozbryzgowe kół muszą być skonstruowane w taki sposób, aby działały prawidłowo podczas zwykłego użytkowania na mokrej drodze. Ponadto nie mogą wykazywać usterek konstrukcyjnych ani fabrycznych mających szkodliwy wpływ na ich sprawne funkcjonowanie lub zachowanie. |
1. WYMAGANE BADANIA
1.1. |
W zależności od ich fizycznej zasady działania urządzenia przeciwrozbryzgowe kół poddawane są odpowiednim badaniom opisanym w częściach 2 i 3 i muszą osiągnąć wyniki wymagane w pkt 5 tych części. |
2. WNIOSEK O HOMOLOGACJĘ TYPU WE CZĘŚCI
2.1. |
Wniosek o homologację typu WE części, na mocy art. 7 dyrektywy 2007/46/WE, dla typu urządzenia przeciwrozbryzgowego kół przedkładany jest przez producenta. |
2.2. |
Wzór dokumentu informacyjnego jest zamieszczony w części 1 załącznika II. |
2.3. |
Upoważnionej placówce technicznej odpowiedzialnej za przeprowadzenie badań homologacyjnych typu należy przedstawić: cztery próbki – trzy przeznaczone do badań, a czwarta ma być przechowywana w laboratorium w celu ewentualnej dalszej weryfikacji. Laboratorium badawcze może wymagać kolejnych próbek. |
2.4. |
Oznakowania
|
CZĘŚĆ 2
Badania urządzeń przeciwrozbryzgowych kół należących do typu urządzeń pochłaniających energię
1. ZASADA
Celem tego badania jest ilościowe określenie zdolności urządzenia do zatrzymywania wody skierowanej na nie serią strumieni. Zestaw do przeprowadzenia badań ma na celu odtworzenie warunków, w jakich urządzenie ma działać po zainstalowaniu w pojeździe, jeżeli chodzi o ilość i prędkość wody podnoszonej z podłoża przez bieżnik opony.
2. WYPOSAŻENIE
Zob. rysunek 8 w załączniku VI, gdzie zamieszczono opis zestawu do przeprowadzenia badań.
3. WARUNKI BADANIA
3.1. |
Badania muszą być przeprowadzone w zamkniętym pomieszczeniu w środowisku bezwietrznym. |
3.2. |
Temperatura otoczenia i temperatura części badanych musi wynosić 21 (± 3)°C. |
3.3. |
Należy stosować dejonizowaną wodę. |
3.4. |
Części badane muszą być przygotowywane do każdego badania poprzez zwilżenie. |
4. PROCEDURA
4.1 |
Umocować próbkę badanego wyposażenia o szerokości 500 (+ 0/– 5) mm i wysokości 750 mm do pionowej płyty wyposażenia badawczego, upewniając się, że próbka dobrze się mieści w granicach kolektora oraz że żadna przeszkoda nie może zmienić kierunku wody przed jej uderzeniem ani po jej uderzeniu. |
4.2 |
Ustawić natężenie przepływu wody na 0,675 (+/– 0,01) l/s i skierować poziomo 90 do 120 litrów na próbkę z odległości 500 (+/– 2) mm (rysunek 8 w załączniku VI). |
4.3. |
Poczekać, aż woda ścieknie z próbki do kolektora. Obliczyć procent wody zebranej w stosunku do ilości wody rozpylonej. |
4.4. |
Przeprowadzić badanie pięciokrotnie na próbce zgodnie z pkt 4.2 i 4.3. Obliczyć średni procent na podstawie serii pięciu badań. |
5. WYNIKI
5.1. |
Średni procent obliczony w pkt 4.4 musi wynosić co najmniej 70 %. |
5.2 |
Jeżeli w serii pięciu badań najwyższy i najniższy procent zebranej wody różni się od średniego procentu o więcej niż 5 %, seria pięciu badań musi zostać powtórzona. Jeżeli w drugiej serii pięciu badań najwyższy i najniższy procent zebranej wody ponownie różni się od średniego procentu o więcej niż 5 % i jeżeli niższa wartość nie spełnia wymagań pkt 5.1, odmawia się przyznania homologacji typu. |
5.3. |
Należy sprawdzić, czy pionowa pozycja urządzenia ma wpływ na uzyskane wyniki. Jeżeli zachodzi taki przypadek, wówczas procedura opisana w pkt 4.1–4.4 musi być powtórzona w pozycjach dających najwyższy i najniższy procent zebranej wody; wymagania pkt 5.2 pozostają w mocy. Następnie wykorzystuje się średnią wartość poszczególnych wyników do określenia średniego procentu. Ten średni procent musi wynosić co najmniej 70. |
CZĘŚĆ 3
Badanie urządzeń przeciwrozbryzgowych kół należących do typu urządzeń oddzielających powietrze/wodę
1. ZASADA
To badanie ma na celu określenie efektywności materiału porowatego przeznaczonego do zatrzymywania wody padającej na niego z powietrznego/wodnego rozpylacza ciśnieniowego.
Wyposażenie użyte podczas badania musi symulować warunki, na jakie narażony byłby zainstalowany w pojeździe materiał, jeżeli chodzi o ilość i prędkość rozpylanej przez opony wody.
2. WYPOSAŻENIE
Zob. rysunek 9 w załączniku VI, gdzie zamieszczono opis zestawu do przeprowadzenia badań.
3. WARUNKI BADANIA
3.1. |
Badania muszą być przeprowadzone w zamkniętym pomieszczeniu w środowisku bezwietrznym. |
3.2. |
Temperatura otoczenia i temperatura części badanych musi wynosić 21 (± 3)°C. |
3.3. |
Należy stosować dejonizowaną wodę. |
3.4. |
Części badane muszą być przygotowywane do każdego badania poprzez zwilżenie. |
4. PROCEDURA
4.1 |
Umocować pionowo próbkę o wymiarach 305 × 100 mm w zestawie do badań, upewnić się, że między próbką a górną zakrzywioną płytką nie ma szczeliny oraz że tacka znajduje się we właściwej pozycji. Napełnić zbiornik rozpylacza 1 ± 0,005 litrem wody i umieścić go tak jak przedstawiono na schemacie. |
4.2 |
Rozpylacz musi być ustawiony na następujące wartości: ciśnienie (rozpylacza) : 5 barów + 10 %/– 0 % natężenie przepływu : 1 litr/minutę ± 5 sekund rozpylanie : okrężne, o średnicy 50 ± 5 mm z odległości 200 ± 5 mm od próbki, dysza o średnicy 5 ± 0,1 mm. |
4.3. |
Rozpylać do chwili, gdy przestanie się pojawiać mgła wodna, i zanotować czas trwania badania. Odczekać 60 sekund, podczas których woda spływa z próbki do tacki, i zmierzyć ilość zebranej wody. Zmierzyć ilość wody pozostałej w zbiorniku rozpylacza. Obliczyć procent objętościowy wody zebranej w stosunku do rozpylonej. |
4.4. |
Powtórzyć badanie pięciokrotnie i obliczyć średni procent zebranej wody. Przed każdym badaniem sprawdzić, czy tacka, zbiornik rozpylacza i naczynie pomiarowe są suche. |
5. WYNIKI
5.1. |
Średni procent obliczony w pkt 4.4 musi wynosić co najmniej 85 %. |
5.2 |
Jeżeli w serii pięciu badań najwyższy i najniższy procent zebranej wody różni się od średniego procentu o więcej niż 5 %, seria pięciu badań musi zostać powtórzona. Jeżeli w drugiej serii pięciu badań najwyższy i najniższy procent zebranej wody ponownie różni się od średniego procentu o więcej niż 5 %, i jeżeli niższa wartość nie spełnia wymagań pkt 5.1, odmawia się przyznania homologacji typu. |
5.3. |
Jeżeli pionowa pozycja urządzenia ma wpływ na uzyskane wyniki, procedura opisana w pkt 4.1-4.4 musi zostać powtórzona w pozycjach dających najwyższy i najniższy procent zebranej wody; wymagania pkt 5.2 pozostają w mocy. Wymagania pkt 5.1 pozostają w mocy w celu uzyskania wyników w każdym badaniu. |
ZAŁĄCZNIK IV
Wymagania dotyczące homologacji typu pojazdów w odniesieniu do ich osłon przeciwrozbryzgowych kół
0. CZĘŚĆ OGÓLNA
0.1. |
Pojazdy kategorii N i O z wyjątkiem pojazdów terenowych zdefiniowanych w załączniku II do dyrektywy 2007/46/WE mają wbudowane osłony przeciwrozbryzgowe kół lub są wyposażone w takie osłony, tak aby spełniać wymagania określone w niniejszym załączniku. W przypadku pojazdów składających się z podwozia i kabiny wymagania te mogą być stosowane jedynie do kół znajdujących się pod kabiną. Dla pojazdów kategorii N1 i N2 o dopuszczalnej maksymalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 ton wymagania dyrektywy Rady 78/549/EWG ( 11 ) na wniosek producenta mogą być stosowane jako wymagania alternatywne do wymagań niniejszego rozporządzenia. |
0.2. |
Przewidziane w niniejszym załączniku wymagania dotyczące urządzeń przeciwrozbryzgowych kół zdefiniowanych w art. 2 pkt 4 nie są obowiązkowe dla pojazdów kategorii N, O1 i O2 o dopuszczalnej maksymalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 ton, pojazdów składających się z podwozia i kabiny, pojazdów niezabudowanych lub pojazdów, w których obecność urządzeń przeciwrozbryzgowych kół byłaby niezgodna z ich przeznaczeniem. Jeżeli jednak takie urządzenia są montowane w wyżej wymienionych pojazdach, muszą one odpowiadać wymaganiom niniejszego rozporządzenia. |
1. |
Egzemplarz pojazdu reprezentatywny dla typu pojazdu, którego dotyczy wniosek o homologację, wyposażony w osłonę przeciwrozbryzgową kół musi zostać przedstawiony upoważnionej placówce technicznej przeprowadzającej badania homologacyjne. |
WYMAGANIA OGÓLNE
2. OSIE
2.1. Osie podnoszone
Jeżeli pojazd wyposażony jest w jedną lub więcej osi podnoszonych, osłona przeciwrozbryzgowa kół musi obejmować wszystkie koła, kiedy oś jest opuszczona, i koła, które mają kontakt z podłożem, kiedy oś jest uniesiona.
2.2. Osie samokierujące
Do celów niniejszego rozporządzenia oś samokierująca „kierowania obrotowego” jest uważana za i traktowana jako oś wyposażona w koła kierowane.
Jeżeli pojazd wyposażony jest w oś samokierującą, osłona przeciwrozbryzgowa kół musi spełniać warunki stosowane do kół niekierowanych, jeżeli jest zamocowana na części obrotowej. Jeżeli nie jest zamocowana na tej części, musi spełniać warunki stosowane do kół kierowanych.
3. POŁOŻENIE FALBANY ZEWNĘTRZNEJ
Odległość „c” między wzdłużną płaszczyzną styczną do zewnętrznej powierzchni opony, bez uwzględniania wybrzuszeń opony w pobliżu podłoża, a wewnętrzną krawędzią falbany nie może przekraczać 100 mm (rysunki 1a i 1b w załączniku VI).
4. STAN POJAZDU
W celu sprawdzenia zgodności z niniejszym rozporządzeniem pojazd musi znajdować się w następującym stanie:
a) musi być nieobciążony, a koła muszą być ustawione na wprost;
b) w przypadku naczep, powierzchnie ładunkowe muszą być poziome;
c) opony muszą być napompowane do swego normalnego ciśnienia.
5. OSŁONY PRZECIWROZBRYZGOWE KÓŁ
5.1 |
Osłona przeciwrozbryzgowa kół musi odpowiadać specyfikacjom określonym w pkt 6 lub 8. |
5.2 |
Osłona przeciwrozbryzgowa kół dla kół niekierowanych lub kół samokierowanych, które są przykryte podłogą nadwozia lub dolną częścią platformy ładunkowej, musi odpowiadać specyfikacjom określonym w pkt 6 lub 8 albo specyfikacjom określonym w pkt 7. |
WYMAGANIA SZCZEGÓLNE
6. |
Wymagania dotyczące pochłaniających energię osłon przeciwrozbryzgowych kół dla osi wyposażonych w koła kierowane, samokierujące lub niekierowane 6.1. Błotniki
6.2. Falbany zewnętrzne
6.3. Fartuchy przeciwdeszczowe
|
7. |
Wymagania dotyczące osłon przeciwrozbryzgowych kół wyposażonych w urządzenia przeciwrozbryzgowe kół pochłaniające energię dla niektórych osi wyposażonych w koła niekierowane lub samokierujące (zob. pkt 5.2) 7.1. Błotniki
7.2. Falbany zewnętrzne
|
8. |
Wymagania dotyczące osłon przeciwrozbryzgowych kół wyposażonych w urządzenia przeciwrozbryzgowe kół zawierające separator powietrza/wody dla osi z kołami kierowanymi i niekierowanymi 8.1. Błotniki
8.2. Falbany zewnętrzne
8.3. Fartuchy przeciwdeszczowe
|
9. |
W przypadku zestawów wieloosiowych osłona przeciwrozbryzgowa kół jednej osi, która nie jest ostatnią osią tylną, nie musi obejmować całej szerokości bieżnika opony, jeżeli lokalnie istnieje możliwość wystąpienia tarcia między osłoną przeciwrozbryzgową kół a strukturą osi, zawieszeniem lub podwoziem. |
ZAŁĄCZNIK V
Zgodność produkcji oraz zaniechanie produkcji
1. Zgodność produkcji
1.1. Każde urządzenie przeciwrozbryzgowe kół noszące znak homologacji typu WE części musi być zgodne z typem, który został homologowany. Organ wydający znak homologacji typu WE części przechowuje jedną próbkę, która razem ze świadectwem homologacji typu WE części może zostać użyta w celu ustalenia, czy wprowadzone do obrotu urządzenia noszące znak homologacji typu WE części spełniają określone wymagania.
1.2. Typ urządzenia jest określony przez wzór i dokumenty opisowe złożone przy składaniu wniosku o homologację typu WE części. Urządzenia, których charakterystyka jest identyczna z charakterystyką urządzenia wzorcowego i których inne części nie różnią się od części urządzenia wzorcowego, z wyjątkiem tego, co dotyczy wariantów niewpływających na właściwości, o których mowa w niniejszym załączniku, mogą być uważane za należące do tego samego typu.
1.3. Producent przeprowadza rutynowe kontrole w celu zapewnienia zgodności produkcji typu, który został homologowany.
W tym celu producent musi albo dysponować laboratorium odpowiednio wyposażonym do wykonania podstawowych badań, albo zlecić przeprowadzenie badań zgodności produkcji zatwierdzonemu laboratorium.
Wyniki kontroli zgodności produkcji udostępniane są przez co najmniej rok do kontroli przez właściwe organy.
1.4. Właściwe organy mogą przeprowadzać także kontrole na miejscu.
1.5. Zgodność produkcji z typem urządzenia, które zostało homologowane, musi zostać sprawdzona zgodnie z warunkami i metodami przewidzianymi w załączniku III.
Na wniosek organów, które udzieliły homologacji typu części, producenci dostarczają im urządzenia poprzednio homologowanego typu do celów badań lub kontroli zgodności.
1.6. Urządzenia uznaje się za zgodne, jeśli 9 na 10 wybranych losowo próbek spełnia wymagania określone w pkt 4 części 2 i w pkt 4 części 3 załącznika III.
1.7. Jeśli warunek określony w pkt 1.6 nie jest spełniony, następnych 10 próbek wybranych losowo musi zostać poddanych badaniom.
Średnia wszystkich przeprowadzonych pomiarów musi być zgodna ze specyfikacjami przedstawionymi w pkt 4 części 2 i w pkt 4 części 3 załącznika III, żaden zaś z pomiarów jednostkowych nie może być niższy niż 95 % określonej tam wartości.
2. Zaniechanie produkcji
Posiadacz homologacji typu WE części zaprzestający produkcji musi o tym fakcie bezzwłocznie poinformować właściwe organy.
ZAŁĄCZNIK VI
RYSUNKI
Rysunek 1a
Szerokość (q) błotnika (a) i położenie falbany (j)
Uwaga: Numery odnoszą się do właściwych punktów w załączniku IV.
Rysunek 1b
Przykład pomiaru falbany zewnętrznej
Rysunek 2
Wymiary błotnika i falbany zewnętrznej
Uwaga:
1. Podane numery dotyczą właściwych punktów w załączniku IV.
2. T: rozpiętość błotnika.
Rysunek 3
Położenie błotnika i fartucha przeciwdeszczowego
Uwaga: Podane numery dotyczą właściwych punktów w załączniku IV.
Rysunek 4
Schemat przedstawiający zespół osłony przeciwrozbryzgowej kół (błotnik, fartuch przeciwdeszczowy, falbanę zewnętrzną) zawierającej urządzenia przeciwrozbryzgowe kół (pochłaniacze energii) dla zestawu wieloosiowego
Rysunek 5
Schemat przedstawiający zespół osłony przeciwrozbryzgowej kół zawierającej urządzenia przeciwrozbryzgowe kół (pochłaniacze energii) dla osi z kołami niekierowanymi lub samokierującymi
(załącznik IV – pkt 5.2 i 7)
a) Zestaw wieloosiowy, w którym odległość pomiędzy oponami jest mniejsza niż 250 mm.
b) Osie pojedyncze lub zestaw wieloosiowy, w którym odległość między oponami jest nie mniejsza niż 250 mm.
Rysunek 6
Schemat przedstawiający zespół osłony przeciwrozbryzgowej kół zawierającej urządzenia przeciwrozbryzgowe kół wyposażone w separator powietrza/wody dla osi z kołami kierowanymi, samokierującymi lub niekierowanymi
Uwaga:
1. Numery dotyczą właściwych punktów w załączniku IV.
2. T: rozpiętość błotnika
Rysunek 7
Schemat przedstawiający zespół osłony przeciwrozbryzgowej kół zawierającej urządzenia przeciwrozbryzgowe kół (błotnik, fartuch przeciwdeszczowy, falbanę zewnętrzną) dla zestawu wieloosiowego, w którym odległość między oponami nie przekracza 300 mm
Uwaga:
1. Numery dotyczą właściwych punktów w załączniku IV.
2. T: rozpiętość błotnika.
Rysunek 8
Zestaw do przeprowadzania badań dla pochłaniających energię urządzeń przeciwrozbryzgowych kół
(załącznik III, CZĘŚĆ 2)
Uwaga:
A = zasilanie wodą z pompy
B = przepływ do zbiornika kolektora
C = kolektor o wymiarach wewnętrznych 500 (+ 5/– 0) mm długości i 75 (+ 2/– 0) mm szerokości
D = rura ze stali nierdzewnej o średnicy zewnętrznej 54 mm, grubości ścianki 1,2 (+/– 0,12) mm, chropowatości powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej Ra pomiędzy 0,4 i 0,8 μm
E = 12 cylindrycznych otworów nawierconych promieniście o prostych krawędziach bez zadziorów. Ich średnica, mierzona wewnątrz i na zewnątrz rury, wynosi 1,68 (+ 0,010/– 0) mm
F = poddawana badaniu próbka o szerokości 500 (+ 0/– 5) mm
G = sztywna płaska płyta
Wszystkie wymiary liniowe podane są w milimetrach.
Rysunek 9
Zestaw do przeprowadzania badań dla wyposażonych w separator powietrza/wody urządzeń przeciwrozbryzgowych kół
(załącznik III, CZĘŚĆ 3)
( 1 ) Dz.U. L 200 z 31.7.2009, s. 1.
( 2 ) Dz.U. L 263 z 9.10.2007, s. 1.
( 3 ) Dz.U. L 103 z 23.4.1991, s. 5.
( 4 ) Dz.U. L 233 z 25.8.1997, s. 1.
( 5 ) Dz.U. L 129 z 14.5.1992, s. 95.
( 6 ) Dla pojazdów kategorii N1 i pojazdów kategorii N2 o technicznie dopuszczalnej maksymalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 ton korzystających z odstępstwa określonego w pkt 0.1 załącznika IV do niniejszego rozporządzenia, można stosować dokument informacyjny zamieszczony w załączniku II do dyrektywy 78/549/EWG.
( 7 ) Jeżeli sposób identyfikacji typu zawiera znaki niemające znaczenia dla opisu typu pojazdu, części lub oddzielnego zespołu technicznego objętych niniejszym dokumentem informacyjnym, znaki te przedstawia się w dokumentacji symbolem”?” (np. ABC??123??).
( 8 ) Zgodnie z definicją w sekcji A załącznika II do dyrektywy 2007/46/WE.
( 9 ) Jeżeli sposób identyfikacji typu zawiera znaki niemające znaczenia dla opisu typu pojazdu, części lub oddzielnego zespołu technicznego objętych niniejszym dokumentem informacyjnym, znaki te przedstawia się w dokumentacji symbolem”?” (np. ABC??123??).
( 10 ) Niepotrzebne skreślić.
( 11 ) Dz.U. L 168 z 26.6.1978, s. 45.