02001R0044 — PL — 14.03.2012 — 009.001
Dokument ten służy wyłącznie do celów informacyjnych i nie ma mocy prawnej. Unijne instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego treść. Autentyczne wersje odpowiednich aktów prawnych, włącznie z ich preambułami, zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i są dostępne na stronie EUR-Lex. Bezpośredni dostęp do tekstów urzędowych można uzyskać za pośrednictwem linków zawartych w dokumencie
ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. (Dz.U. L 012 z 16.1.2001, s. 1) |
zmienione przez:
|
|
Dziennik Urzędowy |
||
nr |
strona |
data |
||
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1496/2002 z dnia 21 sierpnia 2002 r. |
L 225 |
13 |
22.8.2002 |
|
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1937/2004 z dnia 9 listopada 2004 r. |
L 334 |
3 |
10.11.2004 |
|
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 2245/2004 z dnia 27 grudnia 2004 r. |
L 381 |
10 |
28.12.2004 |
|
ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1791/2006 z dnia 20 listopada 2006 r. |
L 363 |
1 |
20.12.2006 |
|
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1103/2008 z dnia 22 października 2008 r. |
L 304 |
80 |
14.11.2008 |
|
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 280/2009 z dnia 6 kwietnia 2009 r. |
L 93 |
13 |
7.4.2009 |
|
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 416/2010 z dnia 12 maja 2010 r. |
L 119 |
7 |
13.5.2010 |
|
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 156/2012 z dnia 22 lutego 2012 r. |
L 50 |
3 |
23.2.2012 |
zmienione przez:
L 236 |
33 |
23.9.2003 |
sprostowane przez:
ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 44/2001
z dnia 22 grudnia 2000 r.
w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych
ROZDZIAŁ I
ZAKRES
Artykuł 1
Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:
stanu cywilnego, zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych, jak również ustawowego przedstawicielstwa osób fizycznych, stosunków majątkowych wynikających z małżeństwa, prawa spadkowego włącznie z testamentami;
upadłości, układów i innych podobnych postępowań;
ubezpieczeń społecznych;
sądownictwa polubownego.
ROZDZIAŁ II
JURYSDYKCJA
Sekcja 1
Przepisy ogólne
Artykuł 2
Artykuł 3
Artykuł 4
Sekcja 2
Jurysdykcja szczególna
Artykuł 5
Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, „trustee” lub uposażonego z tytułu „trustu” utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego „trust” ma swoją siedzibę;
w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
Artykuł 6
Osoba mająca miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego może być również pozwana:
jeżeli pozywa się łącznie kilka osób - przed sąd miejsca, w którym ma miejsce zamieszkania jeden z pozwanych, o ile między sprawami istnieje tak ścisła więź, że pożądane jest ich łączne rozpoznanie i rozstrzygnięcie w celu uniknięcia wydania w oddzielnych postępowaniach sprzecznych ze sobą orzeczeń;
w sprawach dotyczących powództwa z tytułu rękojmi i gwarancji lub powództwa interwencyjnego - przed sąd, przed którym toczy się główne postępowanie, chyba że powództwo to zostało wytoczone jedynie w celu wyłączenia tej osoby spod jurysdykcji sądu dla niej właściwego;
w sprawach dotyczących powództwa wzajemnego, które opiera się na tej samej umowie lub na tym samym stanie faktycznym, na których zostało oparte powództwo główne - przed sąd, w którym zawisło powództwo główne;
jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy i powództwo może zostać połączone z powództwem przeciwko temu samemu pozwanemu o prawa rzeczowe na nieruchomościach - przed sąd Państwa Członkowskiego, w którym położona jest nieruchomość.
Artykuł 7
Jeżeli na podstawie niniejszego rozporządzenia sąd Państwa Członkowskiego ma jurysdykcję w sprawach dotyczących odpowiedzialności z tytułu używania lub eksploatacji statku, wówczas również w sprawach dotyczących ograniczenia tej odpowiedzialności rozstrzyga ten sąd lub inny sąd wskazany na jego miejsce przez prawo tego państwa.
Sekcja 3
Jurysdykcja w sprawach dotyczących ubezpieczenia
Artykuł 8
Bez uszczerbku dla art. 4 i art. 5 pkt 5 w sprawach dotyczących ubezpieczenia jurysdykcję określa niniejsza sekcja.
Artykuł 9
Ubezpieczyciel mający miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego może być pozwany:
przed sądy Państwa Członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania;
w innym Państwie Członkowskim w przypadku powództw ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uposażonego z tytułu ubezpieczenia - przed sąd miejsca, w którym powód ma miejsce zamieszkania; lub
jeżeli jest on współubezpieczycielem, przed sąd Państwa Członkowskiego, przed który został pozwany główny ubezpieczyciel.
Artykuł 10
W odniesieniu do ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lub ubezpieczenia nieruchomości ubezpieczyciel może być ponadto pozwany przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Tę samą zasadę stosuje się, jeżeli ruchomości i nieruchomości objęte są tą samą umową ubezpieczenia, a powstała na nich szkoda wynika z tego samego zdarzenia.
Artykuł 11
Artykuł 12
Artykuł 13
Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas,
jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; lub
jeżeli przyznaje ona ubezpieczającemu, ubezpieczonemu lub uposażonemu z tytułu ubezpieczenia uprawnienie do występowania przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji; lub
jeżeli została ona zawarta między ubezpieczającym a ubezpieczycielem, którzy w chwili zawarcia umowy mają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w tym samym Państwie Członkowskim, celem uzasadnienia jurysdykcji sądów tego Państwa także wówczas, gdy zdarzenie wywołujące szkodę nastąpiło za granicą, chyba że taka umowa nie jest dopuszczalna według prawa tego Państwa; lub
jeżeli została ona zawarta przez ubezpieczającego, który nie ma miejsca zamieszkania w Państwie Członkowskim, z wyjątkiem ubezpieczenia obowiązkowego lub ubezpieczenia nieruchomości położonej w Państwie Członkowskim; lub
jeżeli dotyczy ona umowy ubezpieczenia obejmującej jedno lub więcej ryzyk, wymienionych w art. 14.
Artykuł 14
Do zakresu regulacji art. 13 pkt 5 należą następujące ryzyka:
wszelkie szkody:
w statkach morskich, urządzeniach umieszczonych na wodach przybrzeżnych lub na morzu otwartym albo w statkach powietrznych, wynikłe z ryzyk związanych z ich używaniem w celach gospodarczych;
w przewożonych towarach innych niż bagaż pasażerów, jeżeli towary te przewożone są wyłącznie lub częściowo przez te statki morskie lub powietrzne;
odpowiedzialność wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem odpowiedzialności za szkody na osobie pasażerów lub za szkody w ich bagażu:
wynikająca z używania lub eksploatacji statków morskich, urządzeń lub statków powietrznych, o których mowa w pkt 1 lit. a), chyba że – co dotyczy tych ostatnich - przepisy prawne Państwa Członkowskiego, w którym statek powietrzny został wpisany do rejestru, zakazują zawierania umów dotyczących jurysdykcji w sprawach ubezpieczenia od takich ryzyk;
za szkody spowodowane przez przewożone towary podczas przewozu w rozumieniu pkt 1 lit. b);
straty finansowe związane z używaniem lub eksploatacją statków morskich, urządzeń lub statków powietrznych, o których mowa w pkt 1 lit. a), w szczególności utrata frachtu lub opłaty czarterowej;
jakiekolwiek dodatkowe ryzyko pozostające w związku z jednym z ryzyk wymienionych w pkt 1–3;
Sekcja 4
Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów z udziałem konsumentów
Artykuł 15
Jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia z umowy, którą zawarła osoba, konsument, w celu, który nie może być uważany za działalność zawodową lub gospodarczą tej osoby, jurysdykcję określa się na podstawie niniejszej sekcji, bez uszczerbku dla art. 4 oraz art. 5 pkt 5,
jeżeli chodzi o umowę sprzedaży na raty rzeczy ruchomych; lub
jeżeli chodzi o umowę pożyczki spłacanej ratami lub inną umowę kredytową, która przeznaczona jest do finansowania kupna rzeczy tego rodzaju; lub
we wszystkich innych przypadkach, gdy druga strona umowy w Państwie Członkowskim, na terytorium którego konsument ma miejsce zamieszkania, prowadzi działalność zawodową lub gospodarczą lub taką działalność w jakikolwiek sposób kieruje do tego Państwa Członkowskiego lub do kilku państw włącznie z tym Państwem Członkowskim, a umowa wchodzi w zakres tej działalności.
Artykuł 16
Artykuł 17
Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas,
jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; lub
jeżeli przyznaje ona konsumentowi uprawnienie do wytaczania powództwa przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji; lub
jeżeli została ona zawarta między konsumentem a jego kontrahentem, którzy w chwili zawarcia umowy mają miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w tym samym Państwie Członkowskim, a umowa ta uzasadnia jurysdykcję sądów tego Państwa Członkowskiego, chyba że taka umowa nie jest dopuszczalna według prawa tego Państwa Członkowskiego.
Sekcja 5
Jurysdykcja dla indywidualnych umów o pracę
Artykuł 18
Artykuł 19
Pracodawca mający miejsce zamieszkania w Państwie Członkowskim może być pozwany:
przed sądy Państwa Członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania; lub
w innym Państwie Członkowskim
przed sąd miejsca, w którym pracownik zazwyczaj świadczy lub ostatnio zazwyczaj świadczył pracę; lub
jeżeli pracownik zazwyczaj nie świadczy lub zazwyczaj nie świadczył pracy w jednym i tym samym państwie – przed sąd miejsca, w którym znajduje się albo znajdował się oddział, który pracownika zatrudnił.
Artykuł 20
Artykuł 21
Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas,
jeżeli umowa została zawarta po powstaniu sporu; lub
jeżeli przyznaje ona pracownikowi prawo do wytaczania powództwa przed sądy inne niż wymienione w niniejszej sekcji.
Sekcja 6
Jurysdykcja wyłączna
Artykuł 22
Niezależnie od miejsca zamieszkania jurysdykcję wyłączną mają:
w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach oraz najem lub dzierżawa nieruchomości - sądy Państwa Członkowskiego, w którym nieruchomość jest położona.
Jednak w sprawach dotyczących najmu lub dzierżawy nieruchomości zawartych na czasowy użytek prywatny, nieprzekraczający sześciu kolejnych miesięcy, jurysdykcję mają również sądy Państwa Członkowskiego, w którym pozwany ma miejsce zamieszkania, jeżeli najemca lub dzierżawca jest osobą fizyczną, a właściciel oraz najemca lub dzierżawca mają miejsce zamieszkania w tym samym Państwie Członkowskim;
w sprawach, których przedmiotem jest ważność, nieważność lub rozwiązanie spółki lub osoby prawnej albo ważność decyzji ich organów - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium spółka lub osoba prawna ma swoją siedzibę. Przy ustalaniu, gdzie znajduje się siedziba, sąd stosuje przepisy swojego prawa prywatnego międzynarodowego;
w sprawach, których przedmiotem jest ważność wpisów do rejestrów publicznych - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium rejestry są prowadzone;
w sprawach, których przedmiotem jest rejestracja lub ważność patentów, znaków towarowych, wzorów i modeli, jak również podobnych praw wymagających zgłoszenia lub zarejestrowania - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wystąpiono ze zgłoszeniem lub o rejestrację albo nastąpiło zgłoszenie lub rejestracja albo na podstawie aktu prawa wspólnotowego lub umowy międzynarodowej uznaje się, że zgłoszenie lub rejestracja nastąpiły.
Bez uszczerbku dla jurysdykcji Europejskiego Urzędu Patentowego zgodnie z Konwencją o przyznawaniu europejskich patentów, podpisaną w Monachium dnia 5 października 1973 r., sądy każdego Państwa Członkowskiego mają, bez względu na miejsca zamieszkania stron, jurysdykcję wyłączną we wszystkich postępowaniach dotyczących przyznania lub ważności europejskiego patentu przyznanego dla tego państwa;
w postępowaniach, których przedmiotem jest wykonanie orzeczeń - sądy Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonanie powinno nastąpić lub nastąpiło.
Sekcja 7
Umowa dotycząca jurysdykcji
Artykuł 23
Jeżeli strony, z których przynajmniej jedna ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, uzgodniły, że sąd lub sądy Państwa Członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję. Sąd lub sądy tego Państwa Członkowskiego mają jurysdykcję wyłączną, o ile strony nie uzgodniły czego innego. Taka umowa dotycząca jurysdykcji musi być zawarta:
w formie pisemnej lub ustnej potwierdzonej na piśmie; lub
w formie, która odpowiada praktyce przyjętej między stronami; lub
w handlu międzynarodowym – w formie odpowiadającej zwyczajowi handlowemu, który strony znały lub musiały znać i który strony umów tego rodzaju w określonej dziedzinie handlu powszechnie znają i którego stale przestrzegają.
Artykuł 24
Jeżeli sąd Państwa Członkowskiego nie ma jurysdykcji na podstawie innych przepisów niniejszego rozporządzenia, uzyskuje on jurysdykcję, jeżeli pozwany przed sądem tym wda się w spór. Zasada ta nie ma zastosowania, jeżeli pozwany wdaje się w spór w tym celu, aby podnieść zarzut braku jurysdykcji lub jeżeli inny sąd ma na podstawie art. 22 jurysdykcję wyłączną.
Sekcja 8
Badanie jurysdykcji i dopuszczalności postępowania
Artykuł 25
Sąd Państwa Członkowskiego stwierdza z urzędu brak swej jurysdykcji, jeżeli wystąpiono do niego o rozpoznanie sprawy należącej na podstawie art. 22 do wyłącznej jurysdykcji sądu innego Państwa Członkowskiego.
Artykuł 26
Sekcja 9
Zawisłość sprawy - sprawy wiążące się ze sobą
Artykuł 27
Artykuł 28
Artykuł 29
Jeżeli sprawy należą do wyłącznej jurysdykcji kilku sądów, sąd, przed który wytoczono powództwo później, stwierdzi brak swej jurysdykcji na rzecz sądu, przed który najpierw wytoczono powództwo.
Artykuł 30
Dla celów niniejszej sekcji przyjmuje się, że powództwo zostało wytoczone przed sąd:
w chwili, w której dokument wszczynający postępowanie albo dokument równorzędny został wniesiony do sądu, pod warunkiem że powód nie zaniechał następnie podjęcia czynności, do których podjęcia był obowiązany celem spowodowania doręczenia dokumentu pozwanemu; lub
jeżeli doręczenie pozwanemu powinno nastąpić przed wniesieniem dokumentu do sądu – w chwili, w której organ odpowiedzialny za doręczenie otrzymał dokument, pod warunkiem że powód nie zaniechał następnie podjęcia czynności, do których podjęcia był obowiązany celem wniesienia dokumentu do sądu.
Sekcja 10
Środki tymczasowe, włącznie ze środkami zabezpieczającymi
Artykuł 31
Wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, włącznie ze środkami zabezpieczającymi, przewidzianych w prawie Państwa Członkowskiego, może zostać wniesiony do sądu tego Państwa także wówczas, gdy na podstawie niniejszego rozporządzenia sprawa główna należy do jurysdykcji sądu innego Państwa Członkowskiego.
ROZDZIAŁ III
UZNAWANIE I WYKONYWANIE
Artykuł 32
W rozumieniu niniejszego rozporządzenia „orzeczenie” oznacza każde orzeczenie wydane przez sąd Państwa Członkowskiego, niezależnie od tego, czy zostanie określone jako wyrok, postanowienie, nakaz zapłaty lub nakaz egzekucyjny, włącznie z postanowieniem w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania wydanym przez urzędnika sądowego.
Sekcja 1
Uznawanie
Artykuł 33
Artykuł 34
Orzeczenia nie uznaje się, jeżeli:
uznanie byłoby oczywiście sprzeczne z porządkiem publicznym Państwa Członkowskiego, w którym wystąpiono o uznanie;
pozwanemu, który nie wdał się w spór, nie doręczono dokumentu wszczynającego postępowanie lub dokumentu równorzędnego w czasie i w sposób umożliwiających mu przygotowanie obrony, chyba że pozwany nie złożył przeciwko orzeczeniu środka zaskarżenia, chociaż miał do tego możliwość;
orzeczenia nie da się pogodzić z orzeczeniem wydanym między tymi samymi stronami w Państwie Członkowskim, w którym wystąpiono o uznanie;
orzeczenia nie da się pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem wydanym w innym Państwie Członkowskim albo w państwie trzecim w sporze o to samo roszczenie między tymi samymi stronami, o ile to wcześniejsze orzeczenie spełnia warunki konieczne do jego uznania w Państwie Członkowskim, w którym wystąpiono o uznanie.
Artykuł 35
Artykuł 36
Orzeczenie zagraniczne nie może być w żadnym wypadku przedmiotem kontroli merytorycznej.
Artykuł 37
Sekcja 2
Wykonywanie
Artykuł 38
Artykuł 39
Artykuł 40
Artykuł 41
Po spełnieniu formalności przewidzianych w art. 53 następuje niezwłoczne stwierdzenie wykonalności orzeczenia bez badania według art. 34 i 35. Dłużnik w tym stadium postępowania nie ma możliwości złożenia jakiegokolwiek oświadczenia.
Artykuł 42
Artykuł 43
Artykuł 44
Od orzeczenia wydanego w następstwie wniesienia środka zaskarżenia może być wniesiony tylko środek zaskarżenia zgodnie z załącznikiem IV.
Artykuł 45
Artykuł 46
Artykuł 47
Artykuł 48
Artykuł 49
Orzeczenia zagraniczne nakazujące płatność kary pieniężnej są wykonalne w państwie członkowskim wykonania tylko wówczas, jeżeli jej wysokość została ostatecznie określona przez sądy państwa członkowskiego pochodzenia.
Artykuł 50
Wnioskodawca, któremu w Państwie Członkowskim pochodzenia przyznano całkowitą lub częściową pomoc prawną lub zwolnienie od kosztów i opłat, korzysta w postępowaniu według niniejszego rozdziału z najbardziej dogodnego traktowania w zakresie pomocy prawnej lub zwolnienia od kosztów i opłat, jakie przewiduje prawo Państwa Członkowskiego wykonania.
Artykuł 51
Na stronę, która w jednym Państwie Członkowskim wnosi o wykonanie orzeczenia wydanego w innym Państwie Członkowskim, nie można z tego powodu, że jest cudzoziemcem lub że nie ma w Państwie Członkowskim wykonania miejsca zamieszkania lub pobytu, nałożyć obowiązku złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu lub depozytu, niezależnie od ich nazwy.
Artykuł 52
W postępowaniu o stwierdzenie wykonalności w Państwie Członkowskim wykonania nie można pobierać żadnych opłat skarbowych lub należności ustalanych od wartości przedmiotu sporu.
Sekcja 3
Przepisy wspólne
Artykuł 53
Artykuł 54
Sąd albo inny właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym wydane zostało orzeczenie, wystawia, na wniosek, zaświadczenie, używając formularza według załącznika V do niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 55
Artykuł 56
Dokumenty, o których mowa w art. 53 i w art. 55 ust. 2 oraz pełnomocnictwo procesowe, o ile zostało ono udzielone, nie wymagają legalizacji ani innej podobnej formalności.
ROZDZIAŁ IV
DOKUMENTY URZĘDOWE I UGODY SĄDOWE
Artykuł 57
Artykuł 58
Ugody zawarte przed sądem w toku postępowania i wykonalne w Państwie Członkowskim, w którym zostały zawarte, będą wykonywane w Państwie Członkowskim wykonania na tych samych warunkach jak dokumenty urzędowe. Sąd albo inny właściwy organ Państwa Członkowskiego, w którym ugoda sądowa została zawarta, wystawia, na wniosek, zaświadczenie, używając formularza według załącznika V do niniejszego rozporządzenia.
ROZDZIAŁ V
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 59
Artykuł 60
Dla celów stosowania niniejszego rozporządzenia spółki i osoby prawne mają swoje miejsce zamieszkania w miejscu, w którym znajduje się:
ich statutowa siedziba; lub
ich główny organ zarządzający; lub
ich główne przedsiębiorstwo.
Artykuł 61
Bez uszczerbku dla bardziej korzystnych przepisów prawa wewnętrznego osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium jednego Państwa Członkowskiego, które ścigane są z powodu popełnienia przestępstwa nieumyślnego przed sądami karnymi innego Państwa Członkowskiego, którego nie są obywatelami, mogą być reprezentowane przez uprawnione do tego osoby, nawet gdy nie stawiają się osobiście. Jednakże sąd może zarządzić osobiste stawiennictwo; w wypadku niezastosowania się do takiego zarządzenia orzeczenie co do roszczenia ze stosunku prawnego z zakresu prawa cywilnego, wydane bez możliwości obrony ze strony oskarżonego, nie musi być ani uznane ani wykonane w innych Państwach Członkowskich.
Artykuł 62
W Szwecji w postępowaniach sumarycznych betalningsföreläggande (postępowanie upominawcze) i handräckning (postępowanie pomocnicze) pojęcie „sąd” obejmuje także szwedzki kronofogdemyndighet (urząd egzekucyjny).
Artykuł 63
Artykuł 64
Artykuł 65
Właściwość określona w art. 6 ust. 2 i art. 11 w sprawach z zakresu gwarancji lub innych postępowaniach z udziałem osób trzecich nie znajduje zastosowania w stosunku do Niemiec, Austrii i Węgier. Każda osoba mieszkająca w innym Państwie Członkowskim może być pozwana przed sądy:
Niemiec, zgodnie z art. 68 i 72 do 74 kodeksu postępowania cywilnego (Zivilprozessordnung) w odniesieniu do zawiadomień osób trzecich;
Austrii, zgodnie z art. 21 kodeksu postępowania cywilnego (Zivilprozessordnung) w odniesieniu do zawiadomień osób trzecich;
Węgier, zgodnie z art. 58 do 60 kodeksu postępowania cywilnego (Polgári perrendtartás) w odniesieniu do zawiadomień osób trzecich.
ROZDZIAŁ VI
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
Artykuł 66
Jeżeli powództwo zostało wytoczone w Państwie Członkowskim pochodzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, wówczas orzeczenia wydane po tej chwili będą uznawane i zezwoli się na ich wykonanie zgodnie z rozdziałem III:
jeżeli powództwo wytoczone zostało w Państwie Członkowskim pochodzenia po tym, jak Konwencja brukselska lub Konwencja lugańska weszła w życie zarówno w Państwie Członkowskim pochodzenia, jak i w Państwie Członkowskim, w którym powoływane jest orzeczenie;
we wszystkich innych przypadkach, jeżeli sąd miał jurysdykcję na podstawie przepisów, które są zgodne z przepisami jurysdykcyjnymi rozdziału II lub umowy, która obowiązywała w chwili wytoczenia powództwa pomiędzy Państwem Członkowskim pochodzenia a Państwem Członkowskim, w którym powoływane jest orzeczenie.
ROZDZIAŁ VII
STOSUNEK DO INNYCH AKTÓW PRAWNYCH
Artykuł 67
Niniejsze rozporządzenie nie narusza stosowania przepisów, które regulują jurysdykcję lub uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach szczególnych i które zawarte są we wspólnotowych aktach prawnych lub w prawie poszczególnych Państw Członkowskich, zharmonizowanym w wykonaniu takich aktów.
Artykuł 68
Artykuł 69
Z zastrzeżeniem art. 66 ust. 2 oraz art. 70 niniejsze rozporządzenie zastępuje w stosunkach pomiędzy Państwami Członkowskimi następujące konwencje i umowy:
Artykuł 70
Artykuł 71
Celem zapewnienia jednolitej wykładni ust. 1 ustęp ten będzie stosowany w następujący sposób:
niniejsze rozporządzenie nie wyłącza tego, aby sąd Państwa Członkowskiego, które jest stroną konwencji dotyczącej spraw szczególnych, oparł swoją jurysdykcję na takiej konwencji, i to także wówczas, jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, które nie jest stroną takiej konwencji. W każdym wypadku sąd ten stosuje art. 26 niniejszego rozporządzenia;
orzeczenia wydane w jednym Państwie Członkowskim przez sąd, który oparł swoją jurysdykcję na konwencji dotyczącej spraw szczególnych, będą uznawane i wykonywane w innych Państwach Członkowskich zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
Jeżeli Państwo Członkowskie pochodzenia i wezwane Państwo Członkowskie są stronami konwencji dotyczącej spraw szczególnych, która reguluje warunki uznawania i wykonywania orzeczeń, wówczas obowiązują te warunki. W każdym wypadku mogą być stosowane przepisy niniejszego rozporządzenia w zakresie postępowania o uznanie i wykonanie orzeczeń.
Artykuł 72
Niniejsze rozporządzenie nie narusza porozumień, na mocy których Państwa Członkowskie przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia zobowiązały się zgodnie z art. 59 Konwencji brukselskiej do nieuznawania orzeczeń sądów Państwa będącego stroną tej Konwencji przeciwko pozwanym mającym miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu na terytorium państwa trzeciego, jeżeli orzeczenia w wypadkach określonych w art. 4 wymienionej Konwencji mogą być wydane tylko na podstawie jurysdykcji przewidzianych w art. 3 ust. 2 wymienionej Konwencji.
ROZDZIAŁ VIII
PRZEPISY KOŃCOWE
Artykuł 73
Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu najpóźniej pięć lat po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia sprawozdanie z jego stosowania. W razie potrzeby Komisja może załączyć do tego sprawozdania także propozycje dotyczące dostosowania niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 74
Artykuł 75
Artykuł 76
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 marca 2002 r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w Państwach Członkowskich, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.
ZAŁĄCZNIK I
Przepisy jurysdykcyjne, o których mowa w art. 3 ust. 2 i art. 4 ust. 2
— |
w Belgii : art. 5–14 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. o prawie prywatnym międzynarodowym, |
— |
w Bułgarii : art. 4 ust. 1 pkt 2 kodeksu prawa prywatnego międzynarodowego, |
— |
w Republice Czeskiej : art. 86 ustawy nr 99/1963 Coll. – kodeks postępowania cywilnego (občanský soudní řád), z późniejszymi zmianami, |
— |
w Danii : art. 246 ust. 2 i 3 ustawy o wymiarze sprawiedliwości (lov om rettens pleje), |
— |
w Niemczech : art. 23 kodeksu postępowania cywilnego (Zivilprozeßordnung), |
— |
w Estonii : art. 86 kodeksu postępowania cywilnego (tsiviilkohtumenetluse seadustik), |
— |
w Grecji : art. 40 kodeksu postępowania cywilnego (Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας), |
— |
we Francji : art. 14 i 15 kodeksu cywilnego (Code civil), |
— |
w Irlandii : przepisy umożliwiające oparcie jurysdykcji na fakcie doręczenia pozwanemu dokumentu wszczynającego postępowanie podczas jego czasowej obecności w Irlandii, |
— |
we Włoszech : art. 3 i 4 ustawy 218 z dnia 31 maja 1995 r., |
— |
na Cyprze : art. 21 ust. 2 ustawy nr 14 o sądach z 1960 r., z późniejszymi zmianami, |
— |
na Łotwie : art. 27 i art. 28 ust. 3, 5, 6 i 9 ustawy o postępowaniu cywilnym (Civilprocesa likums), |
— |
na Litwie : art. 31 kodeksu postępowania cywilnego (Civilinio proceso kodeksas), |
— |
w Luksemburgu : art. 14 i 15 kodeksu cywilnego (Code civil), |
— |
na Węgrzech : art. 57 dekretu z mocą ustawy nr 13 z 1979 r. w sprawie prawa prywatnego międzynarodowego (a nemzetközi magánjogról szóló 1979. évi 13. törvényerejű rendelet), |
— |
na Malcie : art. 742, 743 i 744 kodeksu organizacji i procedury cywilnej – rozdział 12 (Kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Proċedura Ċivili – Kap. 12) oraz art. 549 kodeksu handlowego – rozdział 13 (Kodiċi tal-kummerċ – Kap. 13), |
— |
w Austrii : art. 99 ustawy o właściwości sądów (Jurisdiktionsnorm), |
— |
w Polsce : art. 1103 ust. 4 Kodeksu postępowania cywilnego, |
— |
w Portugalii : art. 65 ust. 1 lit. b kodeksu postępowania cywilnego (Código de Processo Civil), w zakresie, w jakim może on obejmować nadzwyczajne podstawy jurysdykcji, takie jak sądy właściwe dla miejsca siedziby oddziału, agencji lub innego zakładu (jeżeli siedziba ta znajduje się w Portugalii), w przypadku gdy stroną pozwaną jest administracja centralna (jeżeli ma ona siedzibę w innym państwie) oraz art. 10 kodeksu postępowania w sprawach pracowniczych (Código de Processo do Trabalho), w zakresie, w jakim może on obejmować nadzwyczajne podstawy jurysdykcji, takie jak sądy właściwe dla miejsca, w którym powód ma miejsce zamieszkania, w postępowaniach dotyczących indywidualnych umów o pracę wszczętych przez pracownika przeciwko pracodawcy, |
— |
w Rumunii : art. 148–157 ustawy nr 105/1992 w sprawie stosunków w zakresie prawa prywatnego międzynarodowego, |
— |
w Słowenii : art. 48 ust. 2 ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym i postępowaniu w tym zakresie (Zakon o medarodnem zasebnem pravu in postopku) w związku z art. 47 ust. 2 ustawy o postępowaniu cywilnym (Zakon o pravdnem postopku) i art. 58 ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym i postępowaniu w tym zakresie (Zakon o medarodnem zasebnem pravu in postopku) w związku z art. 59 ustawy o postępowaniu cywilnym (Zakon o pravdnem postopku), |
— |
na Słowacji : art. 37–37e ustawy nr 97/1963 o prawie prywatnym międzynarodowym i odnośne przepisy proceduralne, |
— |
w Finlandii : art. 18 ust. 1 akapit pierwszy i drugi w rozdziale 10 kodeksu postępowania sądowego (oikeudenkäymiskaari/rättegångsbalken), |
— |
w Szwecji : pierwsze zdanie akapitu pierwszego w § 3 rozdziału 10 Kodeksu postępowania sądowego (rättegångsbalken); |
— |
w Zjednoczonym Królestwie : przepisy umożliwiające oparcie jurysdykcji na fakcie:
a)
doręczenia pozwanemu dokumentu wszczynającego postępowanie podczas jego czasowej obecności w Zjednoczonym Królestwie; lub
b)
istnienia w Zjednoczonym Królestwie majątku należącego do pozwanego; lub
c)
zajęcia przez powoda majątku w Zjednoczonym Królestwie. |
ZAŁĄCZNIK II
Wnioski, o których mowa w art. 39, należy składać do następujących sądów lub innych właściwych organów:
— |
w Belgii –tribunal de première instance lub rechtbank van eerste aanleg lub erstinstanzliches Gericht, |
— |
w Bułgarii –окръжния съд, |
— |
w Republice Czeskiej –okresní soud lub soudní exekutor, |
— |
w Danii –byret, |
— |
w Niemczech:
a)
przewodniczący izby w Landgericht;
b)
notariusz w procedurze dotyczącej stwierdzenia wykonalności dokumentu urzędowego, |
— |
w Estonii –maakohus (sąd okręgowy), |
— |
w Grecji –Μονομελές Πρωτοδικείο, |
— |
w Hiszpanii –Juzgado de Primera Instancia, |
— |
we Francji:
a)
greffier en chef du tribunal de grande instance;
b)
président de la chambre départementale des notaires w przypadku wniosku o stwierdzenie wykonalności notarialnego dokumentu urzędowego, |
— |
w Irlandii –High Court, |
— |
we Włoszech –corte d’appello, |
— |
na Cyprze –Επαρχιακό Δικαστήριο lub, w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne, Οικογενειακό Δικαστήριο, |
— |
na Łotwie –rajona (pilsētas) tiesa, |
— |
na Litwie –Lietuvos apeliacinis teismas, |
— |
w Luksemburgu –prezes tribunal d’arrondissement, |
— |
na Węgrzech –megyei bíróság székhelyén működő helyi bíróság, a w Budapeszcie – Budai Központi Kerületi Bíróság, |
— |
na Malcie –Prim’ Awla tal-Qorti Ċivili lub Qorti tal-Maġistrati ta’ Għawdex fil-ġurisdizzjoni superjuri tagħha lub – w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Reġistratur tal-Qorti, po przekazaniu przez Ministru responsabbli għall-Ġustizzja, |
— |
w Niderlandach –voorzieningenrechter van de rechtbank, |
— |
w Austrii –Bezirksgericht, |
— |
w Polsce –sąd okręgowy, |
— |
w Portugalii –Tribunal de Comarca, |
— |
w Rumunii –Tribunal, |
— |
w Słowenii –okrožno sodišče, |
— |
na Słowacji –okresný súd, |
— |
w Finlandii –käräjäoikeus/tingsrätt, |
— |
w Szwecji –Svea hovrätt, |
— |
w Zjednoczonym Królestwie:
|
ZAŁĄCZNIK III
Środki zaskarżenia, o których mowa w art. 43 ust. 2, wnosi się do następujących sądów państw członkowskich:
w przypadku środka zaskarżenia wnoszonego przez pozwanego – tribunal de première instance lub rechtbank van eerste aanleg lub erstinstanzliche Gericht;
w przypadku środka zaskarżenia wnoszonego przez wnioskodawcę Cour d’appel lub hof van beroep,
cour d’appel w przypadku orzeczeń zatwierdzających wniosek;
prezes tribunal de grande instance w przypadku orzeczeń odrzucających wniosek,
a) |
w Anglii i Walii – High Court of Justice lub – w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Magistrates Court; |
b) |
w Szkocji – Court of Session lub – w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Sheriff Court; |
c) |
w Irlandii Północnej – High Court of Justice lub – w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Magistrates Court; |
d) |
w Gibraltarze – Supreme Court of Gibraltar lub – w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Magistrates’ Court. |
ZAŁĄCZNIK IV
Na mocy art. 44 mogą być wniesione następujące środki zaskarżenia:
— |
w Belgii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Włoszech, Luksemburgu i w Niderlandach - skarga kasacyjna, |
— |
w Bułgarii - обжалване пред Върховния касационен съд, |
— |
w Republice Czeskiej - dovolání oraz žaloba pro zmatečnost, |
— |
w Danii - środek zaskarżenia wnoszony do Højesteret, za zgodą Procesbevillingsnævnet, |
— |
w Niemczech - Rechtsbeschwerde, |
— |
w Estonii - kassatsioonkaebus, |
— |
w Irlandii - środek zaskarżenia ograniczony do kwestii prawnych do Supreme Court, |
— |
na Cyprze - środek zaskarżenia wnoszony do Sądu Najwyższego, |
— |
na Łotwie - środek zaskarżenia wnoszony do Augstākās tiesas Senāts za pośrednictwem Apgabaltiesa, |
— |
na Litwie - skarga kasacyjna wnoszona do Lietuvos Aukščiausiasis Teismas, |
— |
na Węgrzech - felülvizsgálati kérelem, |
— |
na Malcie - nie przysługuje środek zaskarżenia do innego sądu; w przypadku orzeczeń w sprawach o roszczenia alimentacyjne – Qorti ta’ l-Appell zgodnie z procedurą odwoławczą ustanowioną w kodiċi ta’ Organizzazzjoni u Procedura Ċivili - Kap. 12, |
— |
w Austrii - Revisionsrekurs, |
— |
w Polsce - skarga kasacyjna, |
— |
w Portugalii - środek zaskarżenia ograniczony do kwestii prawnych, |
— |
w Rumunii - contestatie in anulare lub revizuire, |
— |
w Słowenii - środek zaskarżenia wnoszony do Vrhovno sodišče Republike Slovenije, |
— |
na Słowacji - dovolanie, |
— |
w Finlandii - środek zaskarżenia do korkein oikeus/högsta domstolen, |
— |
w Szwecji - środek zaskarżenia wnoszony do Högsta domstolen, |
— |
w Zjednoczonym Królestwie - jednorazowy kolejny środek zaskarżenia ograniczony do kwestii prawnych. |
ZAŁĄCZNIK V
Zaświadczenie zgodnie z art. 54 i 58 rozporządzenia dotyczące orzeczeń sądowych i ugód sądowych
(polski, polacco, Polish, polonais, … )
1. |
Państwo Członkowskie pochodzenia |
2. |
Sąd lub inny właściwy organ, który wystawił niniejsze zaświadczenie
|
3. |
Sąd, który wydał orzeczenie/przed którym zawarta została ugoda sądowa ( *1 )
|
4. |
Orzeczenie/ugoda sądowa (*1)
|
5. |
Nazwiska stron, którym przyznano pomoc prawną |
Orzeczenie/ugoda sądowa (*1) jest wykonalne(-a) w Państwie Członkowskim pochodzenia (art. 38 i 58 rozporządzenia) przeciwko:
Nazwisko:
Sporządzono w … , data …
Podpis i/lub pieczęć służbowa …
ZAŁĄCZNIK VI
Zaświadczenie zgodnie z art. 57 ust. 4 rozporządzenia dotyczące dokumentów urzędowych
(polski, polacco, Polish, polonais, …)
1. |
Państwo Członkowskie pochodzenia |
2. |
Właściwy organ, który wystawił niniejsze zaświadczenie
|
3. |
Właściwy organ, który wydał dokument urzędowy
|
4. |
Dokument urzędowy
|
5. |
Treść wykonalnego zobowiązania w załączeniu do niniejszego zaświadczenia |
Dokument urzędowy jest wykonalny w Państwie Członkowskim pochodzenia przeciwko dłużnikowi (art. 57 ust. 1 rozporządzenia)
Sporządzono w …, data …
Podpis i/lub pieczęć służbowa …
( 1 ) Dz.U. C 376 z 28.12.1999, str. 1.
( 2 ) Opinia wydana dnia 21 września 2000 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
( 3 ) Dz.U. C 117 z 26.4.2000, str. 6.
( 4 ) Dz.U. L 299 z 31.12.1972, str. 32.
Dz.U. L 304 z 30.10.1978, str. 1.
Dz.U. L 388 z 31.12.1982, str. 1.
Dz.U. L 285 z 3.10.1989, str. 1.
Dz.U. C 15 z 15.1.1997, str. 1.
Patrz tekst jednolity w Dz.U. C 27 z 26.1.1998, str. 1.
( 5 ) Dz.U. L 204 z 2.8.1975, str. 28.
Dz.U. L 304 z 30.10.1978, str. 1.
Dz.U. L 388 z 31.12.1982, str. 1.
Dz.U. L 285 z 3.10.1989, str. 1.
Dz.U. C 15 z 15.1.1997, str. 1.
Patrz tekst jednolity w Dz.U. C 27 z 26.1.1998, str. 28.
( 6 ) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
( 7 ) Dz.U. L 228 z 16.8.1973, str. 3. Dyrektywa zmieniona ostatnio dyrektywą 2000/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 181 z 20.7.2000, str. 65).
( 8 ) Dz.U. L 172 z 4.7.1988, str. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 2000/26/WE.
( 9 ) Dz.U. L 330 z 29.11.1990, str. 44.
( 10 ) Dz.U. L 160 z 30.6.2000, str. 37.
( *1 ) Niepotrzebne skreślić.