ZAŁĄCZNIK

MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ

MSSF 1

Zmiany do MSSF 1 Zastosowanie MSSF po raz pierwszy oraz uzasadnienia wniosków do MSSF 6 Poszukiwanie i ocena złóż mineralnych

MSSF 7

MSSF 7 Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji

MSR 1

Zmiana do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych — ujawnianie informacji na temat kapitału

MSR 39

MSSF 4

Zmiany do MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena oraz MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe — umowy gwarancji finansowych

IFRIC 6

Interpretacja 6 IFRIC Zobowiązania wynikające z uczestnictwa w specyficznym rynku — zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Powielanie dozwolone w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Wszystkie istniejące prawa są zastrzeżone poza EOG, z wyjątkiem prawa do powielania na użytek własny lub w innych uczciwych celach. Więcej informacji można uzyskać w RMSR na stronie www.iasb.org

Zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy

Niniejszy dokument przedstawia zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy. Zmiany te stanowią ostateczną wersję propozycji zawartych w projekcie zmian do wspomnianego MSSF opublikowanym w dniu 29 kwietnia 2005 r.

Zmiany do MSSF 1

Paragraf 36B oraz poprzedzający go nagłówek otrzymują następujące brzmienie:

Wyłączenie ze stosowania wymogu prezentowania danych porównawczych do celów MSSF 6

36B

Jednostka przyjmująca do zastosowania Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej przed dniem 1 stycznia 2006 r. i decydująca się na zastosowanie MSSF 6 Poszukiwanie i ocena złóż mineralnych przed dniem 1 stycznia 2006 r. nie ma obowiązku stosowania wymogów określonych w MSSF 6 w odniesieniu do prezentowania danych porównawczych w jej pierwszym sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSSF.

MIĘDZYNARODOWY STANDARD SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ 7

Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji

CEL

Celem niniejszego MSSF jest nałożenie na jednostki obowiązku ujawniania w ich sprawozdaniach finansowych informacji, które pozwolą użytkownikom ocenić:

a)	wpływ instrumentów finansowych na sytuację finansową i wyniki działalności jednostki; oraz

b)	charakter i zakres wynikającego z instrumentów finansowych ryzyka, na które jednostka jest narażona w okresie sprawozdawczym i na dzień sprawozdawczy, jak również sposób zarządzania ryzykiem przez jednostkę.

2	Zasady określone w niniejszym MSSF uzupełniają zasady ujmowania, wyceny i prezentacji aktywów finansowych i zobowiązań finansowych przedstawione w MSR 32: „Instrumenty finansowe: prezentacja” i w MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”.

ZAKRES

Do stosowania niniejszego MSSF zobowiązane są wszystkie jednostki w odniesieniu do wszystkich rodzajów instrumentów finansowych, z wyłączeniem:

udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach ujmowanych zgodnie z MSR 27 „Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe”, MSR 28 „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych” lub MSR 31 „Udziały we wspólnych przedsięwzięciach”. Jednakże w niektórych przypadkach MSR 27, MSR 28 lub MSR 31 zezwalają jednostce na ujmowanie udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych lub we wspólnych przedsięwzięciach w oparciu o MSR 39; w takich przypadkach, jednostki ujawniają informacje zgodnie z wymaganiami MSR 27, MSR 28 lub MSR 31 w uzupełnieniu do wymagań określonych w niniejszym MSSF. Jednostki stosują niniejszy MSSF również do wszystkich instrumentów pochodnych związanych z udziałami w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach, chyba że instrument pochodny odpowiada definicji instrumentu kapitałowego określonej w MSR 32.

b)	praw i obowiązków pracodawców wynikających z programów świadczeń pracowniczych, do których stosuje się MSR 19 „Świadczenia pracownicze”.

c)	umów, z których wynikają zobowiązania warunkowe w połączeniach jednostek gospodarczych (patrz MSSF 3 „Połączenia jednostek gospodarczych”). Niniejsze wyłączenie stosuje się wyłącznie do jednostki przejmującej.

d)	umów ubezpieczeniowych zdefiniowanych w MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe”. Niniejszy MSSF ma jednak zastosowanie do instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy ubezpieczeniowe, jeżeli zgodnie z MSR 39 jednostka musi je wykazać odrębnie.

e)	instrumentów finansowych, umów i obowiązków wynikających z transakcji rozliczanychw oparciu o akcje/udziały, do których ma zastosowanie MSSF 2 „Płatności w formie akcji własnych”, z tym że niniejszy MSSF stosuje się do umów w zakresie określonym w paragrafie 5-7 MSR 39.

Niniejszy MSSF ma zastosowanie do ujętych i nieujętych instrumentów finansowych. Ujęte instrumenty finansowe obejmują aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wchodzące w zakres MSR 39. Nieujęte instrumenty finansowe obejmują określone instrumenty finansowe, które mimo że nie wchodzą w zakres MSR 39 wchodzą w zakres niniejszego MSSF (np. niektóre zobowiązania z tytułu pożyczek).

5	Niniejszy MSSF ma zastosowanie do umów kupna lub sprzedaży składników niefinansowych objętych zakresem MSR 39 (patrz paragrafy 5-7 MSR 39).

KATEGORIE INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH I ZAKRES UJAWNIANYCH INFORMACJI

W przypadku gdy niniejszy MSSF narzuca wymóg ujawnienia informacji według kategorii instrumentów finansowych, jednostka zobowiązana jest do przypisania instrumentów finansowych do poszczególnych kategorii, które uwzględniają charakter ujawnianych informacji oraz cechy tych instrumentów finansowych. Jednostka zobowiązana jest przedstawić wystarczające informacje pozwalające na uzgodnienie z wydzielonymi pozycjami bilansu.

WPŁYW INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ I WYNIK DZIAŁALNOŚCI

7	Jednostka zobowiązana jest do ujawnienia informacji, które pozwolą użytkownikom jej sprawozdania finansowego na ocenę wpływu instrumentów finansowych na sytuację finansową i wynik działalności tej jednostki.

Bilans

Kategorie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Wartość bilansową każdej z określonych poniżej kategorii zdefiniowanych w MSR 39 należy ująć w bilansie lub ujawnić w informacji dodatkowej:

a)	aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazując odrębnie (i) składniki aktywów finansowych wyznaczone jako wyceniane w ten sposób przy początkowym ujęciu oraz (ii) składniki aktywów finansowych sklasyfikowane jako przeznaczone do obrotu zgodnie z MSR 39;

b)	inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności;

c)	pożyczek i należności;

d)	aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży;

zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazując odrębnie (i) składniki zobowiązań finansowych wyznaczone jako wyceniane w ten sposób przy początkowym ujęciu oraz (ii) składniki zobowiązań finansowych sklasyfikowane jako przeznaczone do obrotu zgodnie z MSR 39;

oraz

f)	zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie.

Aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Jeżeli jednostka wyznaczyła pożyczkę lub należność (lub grupę pożyczek lub należności) jako wycenianą w wartości godziwej przez wynik finansowy, to zobowiązana jest ujawnić:

a)	maksymalną ekspozycję pożyczki lub należności (lub grupy pożyczek lub należności) na ryzyko kredytowe (patrz paragraf 36 pkt a)) na dzień sprawozdawczy.

b)	kwotę o którą wszelkie powiązane kredytowe instrumenty pochodne lub podobne instrumenty zmniejszają maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe.

kwotę zmiany, w danym okresie i narastająco, wartości godziwej pożyczki lub należności (lub grupy pożyczek lub należności), która wynika ze zmian ryzyka kredytowego odnoszącego się do składnika aktywów finansowych, ustaloną:

(i)	jako kwotę zmiany jego wartości godziwej, która nie wynika ze zmiany warunków rynkowych powodujących ryzyko rynkowe; lub

(ii)	w oparciu o alternatywną metodę, która zdaniem jednostki pozwala wierniej odzwierciedlić kwotę zmiany wartości godziwej, która wynika ze zmiany ryzyka kredytowego dla danego składnika aktywów.

Zmiany warunków rynkowych powodujące ryzyko rynkowe obejmują zmiany bazowej (referencyjnej) stopy procentowej, ceny towarów, kursu wymiany walut lub indeksu cen, stóp lub kursów.

d)	kwotę zmiany wartości godziwej wszelkich powiązanych kredytowych instrumentów pochodnych lub podobnych instrumentów, jaka wystapiła w danym okresie i narastająco, od momentu wyznaczenia pożyczki lub należności.

Jeżeli jednostka wyznaczyła zobowiązanie finansowe jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z paragrafem 9 MSR 39, to zobowiązana jest ujawnić:

kwotę zmiany, w okresie sprawozdawczym i narastająco, wartości godziwej zobowiązania finansowego wynikającą ze zmian ryzyka kredytowego dla tego zobowiązania, ustaloną:

(i)	jako kwotę zmiany jego wartości godziwej, która nie jest związana ze zmianą warunków rynkowych powodujących ryzyko rynkowe (patrz załącznik B paragraf B4); lub

(ii)	w oparciu o alternatywną metodę, która zdaniem jednostki pozwala wierniej odzwierciedlić kwotę zmiany wartości godziwej, która wynika ze zmiany ryzyka kredytowego odnoszącego się do danego zobowiązania.

Zmiany warunków rynkowych powodujących ryzyko rynkowe obejmują zmiany referencyjnej stopy procentowej, ceny instrumentu finansowego innej jednostki, ceny towarów, kursu wymiany walut lub indeksu cen, stóp lub kursów. W przypadku umów powiązanych z ceną jednostek, zmiany warunków rynkowych obejmują zmiany wyników powiązanych wewnętrznych i zewnętrznych funduszy inwestycyjnych.

b)	różnicę między wartością bilansową zobowiązania finansowego a kwotą, którą jednostka byłaby zobowiązana na mocy umowy zapłacić beneficjentowi zobowiązania w terminie wymagalności.

Jednostka zobowiązana jest ujawnić:

a)	metody stosowane w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami określonymi w paragrafie 9 pkt c) oraz paragrafie 10 pkt a);

w przypadku gdy w opinii jednostki ujawnione przez nią, w celu zapewnienia zgodności z wymogami paragrafów 9 pkt c) oraz 10 pkt a), informacje nie odzwierciedlają rzetelnie zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego wynikającej ze zmian odnoszącego się do niego ryzyka kredytowego — przyczyny, dla których doszła do takiego wniosku oraz czynniki, które jej zdaniem są istotne.

Przekwalifikowanie

Jeżeli jednostka dokonała przekwalifikowania składnika aktywów finansowych na wyceniany:

a)	według kosztu lub zamortyzowanego kosztu, a nie według wartości godziwej; lub

b)	według wartości godziwej, a nie według kosztu lub zamortyzowanego kosztu,

jednostka ujawnia kwotę przekwalifikowaną do lub z danej kategorii, jak również przyczyny przekwalifikowania (patrz paragrafy 51-54 MSR 39).

Wyłączenie

Jednostka może dokonać przeniesienia aktywów finansowych w taki sposób, że część lub wszystkie składniki aktywów finansowych nie będą kwalifikować się do wyłączenia (patrz paragrafy 15-37 MSR 39). W takim przypadku jednostka zobowiązana jest ujawnić dla każdej kategorii tego rodzaju aktywów finansowych:

a)	charakter aktywów;

b)	charakter korzyści i ryzyka związanych z faktu posiadania, na które jednostka pozostaję narażona;

c)	wartość bilansową aktywów i powiązanych zobowiązań — w przypadku gdy jednostka w dalszym ciągu ujmuje wszystkie składniki aktywów; oraz

d)	wartość bilansową ogółem pierwotnych aktywów, kwotę aktywów które jednostka w dalszym ciągu ujmuje oraz wartość bilansową powiązanych zobowiązań - w przypadku gdy jednostka w dalszym ciągu ujmuje składniki aktywów w stopniu odpowiadającym utrzymywanemu zaangażowaniu.

Zabezpieczenie

Jednostka ujawnia:

a)	wartość bilansową składników aktywów finansowych, które jednostka zastawiła jako zabezpieczenie zobowiązań lub zobowiązań warunkowych, w tym kwoty przekwalifikowane zgodnie z paragrafem 37 pkt a) MSR 39; oraz

b)	postanowienia i warunki ustanowienia zastawu.

Jeżeli na rzecz jednostki ustanowiono zabezpieczenie (składnika aktywów finansowych lub niefinansowych) i jeżeli jednostka jest uprawniona do sprzedaży zabezpieczenia lub obciążenia go innym zastawem w przypadku realizacji wszelkich obowiązków przez właściciela przedmiotu zabezpieczenia, jednostka ujawnia:

a)	wartość godziwą zabezpieczenia ustanowionego na rzecz jednostki;

b)	wartość godziwą każdego takiego sprzedanego lub obciążonego innym zastawem zabezpieczenia oraz, czy jednostka jest zobowiązana do zwrotu takiego zabezpieczenia; oraz

c)	postanowienia i warunki związane z wykorzystaniem zabezpieczenia.

Konto rezerw na straty kredytowe

Jeżeli następuje utrata wartości aktywów finansowych w związku ze stratami kredytowymi, a jednostka ujmuje utratę wartości na oddzielnym koncie (np. na koncie rezerw, na którym ujmowana jest utrata wartości poszczególnych składników aktywów lub na podobnym koncie wykorzystywanym do ujęcia łącznej kwoty utraty wartości aktywów) nie zmniejszając bezpośrednio wartości bilansowej składnika aktywów, wówczas jednostka wykazuje uzgodnienie zmian na tym koncie w ciągu danego okresu dla każdej kategorii aktywów finansowych.

Złożone instrumenty finansowe ze złożeniem cech wbudowanych instrumentów pochodnych

Jeżeli jednostka wyemitowała instrument zawierający składnik zobowiązaniowy i składnik kapitałowy (patrz paragraf 28 MSR 32) i instrument ten zawiera złożenie cech wbudowanych instrumentów pochodnych, których wartości są współzależne (np. zamienny instrument dłużny z opcją kupna), to zobowiązana jest ujawnić istnienie takich cech.

Niewywiązanie się z płatności i naruszenie warunków umowy

W przypadku „zobowiązań z tytułu pożyczek” ujętych na dzień sprawozdawczy jednostka zobowiązana jest ujawnić:

a)	szczegółowe informacje dotyczące wszelkiego niewywiązania się w danym okresie ze spłaty kapitału, wypłaty odsetek, postanowień powierniczego rachunku rozliczenia zobowiązania lub warunków wykupu tych zobowiązań z tytułu pożyczek;

b)	wartość bilansową, na dzień sprawozdawczy, zobowiązań z tytułu pożyczek, w odniesieniu do których nie wywiązano się z płatnościami; oraz

c)	czy usunięto naruszenie warunków umowy lub czy renegocjowano warunki dotyczące zobowiązań z tytułu pożyczek przed dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego.

Jeżeli w danym okresie naruszono inne warunki umowy pożyczki niż te określone w paragrafie 18, jednostka zobowiązana jest do ujawnienia informacji wymaganych zgodnie z paragrafem 18, jeżeli naruszenia uprawniają pożyczkodawcę do żądania wcześniejszej spłaty (chyba, że naruszenia usunięto bądź renegocjowano warunki pożyczki do dnia sprawozdawczego włącznie).

Rachunek zysków i strat i kapitał własny

Pozycje przychodów, kosztów, zysków lub strat

Jednostka ujawnia następujące pozycje przychodów, kosztów, zysków lub strat albo w sprawozdaniu finansowym albo w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego:

zyski lub straty netto dotyczące:

(i)

aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazując oddzielnie zyski lub straty netto dotyczące aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wyznaczonych przy początkowym ujęciu jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz zyski lub straty netto dotyczące aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych zakwalifikowanych jako przeznaczone do obrotu zgodnie z MSR 39;

(ii)	składników aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, wykazując oddzielnie kwotę zysku lub straty, która w danym okresie została ujęta bezpośrednio w kapitale własnym i kwotę usuniętą z kapitału własnego i ujętą w wyniku finansowych za dany okres;

(iii)

inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności;

(iv)	pożyczek i należności; oraz

(v)	zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu;

b)	przychody z tytułu odsetek ogółem i koszty z tytułu odsetek ogółem (obliczone z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej) odnoszące się do aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

przychody i koszty z tytułu opłat (inne niż kwoty uwzględnione podczas ustalania efektywnej stopy procentowej) wynikające z:

(i)	aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych, które nie są wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy; oraz

(ii)	działalności powierniczej polegającej na utrzymywaniu lub inwestowaniu aktywów w imieniu osób, powierników, programów świadczeń emerytalnych i innych instytucji;

d)	przychody z tytułu odsetek związane z aktywami finansowymi, które uległy utracie wartości, naliczone zgodnie z paragrafem OS93 MSR 39; oraz

e)	kwota wszelkich strat z tytułu utraty wartości dla każdej kategorii aktywów finansowych.

Ujawnianie innych informacji

Zasady (polityka) rachunkowości

Zgodnie z paragrafem 108 MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” jednostka ujawnia w opisie istotnych zasad (polityce) rachunkowości podstawę (lub podstawy) wyceny stosowane przy sporządzaniu sprawozdania finansowego, jak również inne stosowane zasady (politykę) rachunkowości mające znaczenie dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

Rachunkowość zabezpieczeń

Jednostka ujawnia następujące informacje odrębnie dla poszczególnych rodzajów zabezpieczeń określonych w MSR 39 (tzn. zabezpieczeń wartości godziwej, zabezpieczeń przepływów pieniężnych oraz zabezpieczeń udziałów w aktywach netto w podmiocie zagranicznym):

a)	opis każdego rodzaju zabezpieczenia;

b)	opis instrumentów finansowych wyznaczonych jako instrumenty zabezpieczające oraz ich wartość godziwą na dzień sprawozdawczy; oraz

c)	charakter zabezpieczanego ryzyka.

W przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych, jednostka ujawnia:

a)	okresy, w których oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych oraz kiedy należy oczekiwać wywarcia przez nie wpływu na wynik finansowy;

b)	opis każdej planowanej transakcji w odniesieniu do której rachunkowość zabezpieczeń została uprzednio zastosowana, ale nie oczekuje się już jej przeporwadzenia;

c)	kwotę ujętą w kapitale własnym w danym okresie;

d)	kwotę usuniętą z kapitału własnego i ujętą w wyniku finansowym za dany okres, wskazując kwotę ujętą w osobnych pozycjach rachunku zysków i strat; oraz

e)	kwotę usuniętą w danym okresie z kapitału własnego i zaliczoną do kosztu początkowego lub innej wartości bilansowej składnika aktywów niefinansowych lub zobowiązania niefinansowego, którego nabycie lub powstanie było wysoce prawdopodobną planowaną transakcją będącą przedmiotem zabezpieczenia.

Jednostka ujawnia odrębnie:

w przypadku zabezpieczeń wartości godziwej — zyski lub straty:

(i)	na instrumencie zabezpieczającym; oraz

(ii)	na pozycji zabezpieczanejzwiązane z zabezpieczanym ryzykiem;

b)	ujętą w wyniku finansowym nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń przepływów pieniężnych; oraz

c)	ujętą w wyniku finansowym nieefektywność wynikającą z zabezpieczeń inwestycji netto w podmiocie zagranicznym.

Wartość godziwa

25	Z wyjątkiem przypadków określonych w paragrafie 29, dla każdej kategorii aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (patrz paragraf 6) jednostka ujawnia informacje o wartości godziwej danej kategorii aktywów i zobowiązań w sposób umożliwiający porównanie tej wartości z wartością bilansową.

26	Ujawniając informacje o wartościach godziwych jednostka dzieli aktywa finansowe i zobowiązania finansowe na kategorie, jednak kompensuje je jedynie w zakresie, w jakim ich wartości bilansowe zostały skompensowane w bilansie.

Jednostka ujawnia:

metody oraz — w przypadku wykorzystania techniki wyceny — założenia przyjęte przy ustalaniu wartości godziwych poszczególnych kategorii aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych; przykładowo, w stosownych przypadkach, jednostka ujawnia informacje o założeniach dotyczących wysokości rozliczeń międzyokresowych czynnych, szacunkowych strat kredytowych, stóp procentowych oraz stóp dyskontowych;

b)	czy wartości godziwe ustala się, w całości lub częściowo, bezpośrednio poprzez odniesienie do publikowanych notowań cen z aktywnego rynku lub czy szacuje się ją wykorzystując technikę wyceny (patrz paragrafy OS71-OS79 MSR 39);

czy wartości godziwe ujęte lub ujawnone w sprawozdaniu finansowym ustala się, w całości lub częściowo, wykorzystując technikę wyceny opartą na założeniach, których nie potwierdzają ceny weryfikowalnych bieżących transakcji rynkowych dotyczących tego samego instrumentu (tzn. bez zmian ani restrukturyzacji), a nie opartą na dostępnych weryfikowalnych danych rynkowych; w przypadku wartości godziwych niewykazanych w sprawozdaniu finansowym — jeżeli zmiana jednego lub więcej z tych założeń i przyjęcie innych racjonanlych możliwych założeń alternatywnych spowodowałoby istotną zmianę wartości godziwej - jednostka zobowiązana jest wskazać ten fakt i ujawnić skutki przedmiotowych zmian; dla tego celu istotność ustala się w odniesieniu do wyniku finansowego oraz do aktywów lub zobowiązań ogółem, lub — w przypadku gdy zmiany wartości godziwej ujmowane są w kapitale własnym — do kapitału własnego ogółem;

d)	jeżeli pkt c) ma zastosowanie — całkowitą kwotę zmiany wartości godziwej oszacowanej przy użyciu techniki wyceny, która została ujęta w wyniku finansowym w danym okresie.

Jeżeli rynek dla danego instrumentu finansowego nie jest aktywny, jednostka ustala jego wartość godziwą przy użyciu techniki wyceny (patrz paragrafy OS74-OS79 MSR 39). Tym niemniej najlepszym dowodem wartości godziwej instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcji (tzn. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty), chyba że spełnione są warunki określone w paragrafie OS76 MSR 39. W związku z tym wartość godziwa przy początkowym ujęciu może różnić się od kwoty, która byłaby ustalona na ten dzień przy użyciu techniki wyceny. Jeżeli różnica taka istnieje, jednostka ujawnia dla poszczególnych kategorii instrumentów finansowych:

a)	swoje zasady (politykę) rachunkowości stosowane dla ujęcia tej różnicy w wyniku finansowym w celu uwzględnienia zmiany czynników (w tym czasu), które byłyby rozważane przez uczestników rynków przy określaniu ceny (patrz paragraf OS76A MSR 39); oraz

b)	łączną różnicę wymagającą ujęcia w wyniku finansowym na początek i na koniec okresu oraz uzgodnienie zmian w saldzie tej różnicy.

Ujawnienie informacji o wartości godziwej nie jest wymagane:

a)	gdy wartość bilansowa jest zasadniczo zbliżona do wartości godziwej, np. w przypadku instrumentów finansowych takich jak krótkoterminowe należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług;

b)	w przypadku inwestycji w instrumenty kapitałowe, które nie są notowane na aktywnym rynku lub w instrumenty pochodne związane z takimi instrumentami kapitałowymi, która wycenia się po koszcie zgodnie z MSR 39, ponieważ nie można wiarygodnie wycenić jej wartości godziwej; lub

c)	w przypadku umów zawierających cechę dyskrecjonalnej partycypacji (o których mowa w MSSF 4), jeżeli nie można wiarygodnee wycenić w wartości godziwej tej cechy.

W przypadkach określonych w paragrafie 29 pkt b) i c), jednostka ujawnia informacje, aby pomóc użytkownikom sprawozdania finansowego w dokonaniu przez nich własnej oceny dotyczącej zakresu ewentualnych różnic między wartością bilansową tych aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych a ich wartością godziwą, w tym:

a)	fakt, że informacje na temat wartości godziwej tych instrumentów nie zostały ujawnione, ponieważ wiarygodna wycena ich wartości godziwej nie jest możliwa;

b)	opis instrumentów finansowych, ich wartości bilansowej oraz wyjaśnienie, dlaczego wiarygodna wycena ich wartości godziwej nie jest możliwa;

c)	informacje na temat rynku dla przedmiotowych instrumentów;

d)	informacje o tym, czy i jak jednostka zamierza zbyć instrumenty finansowe; oraz

e)	w przypadku gdy instrumenty finansowe, których wartości godziwej nie można było uprzednio wiarygodnie wycenić zostały wyłączone — sam fakt wyłączenia, ich wartość bilansową na dzień wyłączenia oraz kwotę ujętego zysku lub straty.

CHARAKTER I ZAKRES RYZYKA ZWIĄZANEGO Z INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI

31	Jednostka ujawnia informacje, które umożliwiają użytkownikom jej sprawozdania finansowego ocenę charakteru i zakresu ryzyka związanego z instrumentami finansowymi, na które jednostka jest narażona na dzień sprawozdawczy.

32	Informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy paragrafów 33-42, dotyczą głównie ryzyka związanego z instrumentami finansowymi oraz sposobu zarządzania ryzykiem. Ryzyko takie zasadniczo, ale nie jedynie, obejmuje ryzyko kredytowe, ryzyko płynności i ryzyko rynkowe.

Ujawnianie informacji jakościowych

Dla każdego rodzaju ryzyka związanego z instrumentami finansowymi, jednostka ujawnia:

a)	stopień narażenia na ryzyko oraz sposób jego powstania;

b)	cele, politykę i procesy zarządzania ryzykiem, jak również stosowane metody wyceny ryzyka; oraz

c)	wszelkie zmiany w zakresie a) lub b) w stosunku do poprzedniego okresu.

Ujawnianie informacji ilościowych

Dla każdego rodzaju ryzyka związanego z instrumentami finansowymi, jednostka ujawnia:

skrócone dane ilościowe na temat stopnia narażenia na ryzyko na dzień sprawozdawczy; ujawnione dane mają być oparte na informacjach przekazanych wewnętrznie kluczowemu personelowi kierowniczemu jednostki (zdefiniowanemu w MSR 24 „Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych”), na przykład zarządowi lub dyrektorowi generalnemu jednostki;

b)	informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy paragrafów 36-42 w zakresie nieobjętym pkt a), chyba że ryzyko nie jest istotne (patrz paragrafy 29-31 MSR 1 poświęcone kwestii istotności).

c)	koncentrację ryzyka, jeśli informacja o niej nie wynika z pkt a) i b).

35	Jeżeli dane ilościowe ujawnione na dzień sprawozdawczy nie są reprezentatywne, jeżeli chodzi o stopień narażenia jednostki na ryzyko w danym okresie, jednostka zobowiązana jest do przedstwienia dalszych informacji, które są reprezentatywne.

Ryzyko kredytowe

Jednostka ujawnia dla poszczególnych kategorii instrumentów finansowych:

kwotę, która najlepiej odzwierciedla maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe na dzień sprawozdawczy nie uwzględniając żadnego posiadanego zabezpieczenia ani innych elementów powodujących poprawę warunków kredytowania (np. porozumień dotyczących rozliczania w kwocie netto niekwalifikujących się do kompensaty zgodnie z MSR 32);

b)	w odniesieniu do kwoty ujawnionej na podstawie pkt a) — opis ustanowionego zabezpieczenia oraz innych elementów powodujących poprawę warunków kredytowania;

c)	informacje o jakości kredytowej aktywów finansowych, które nie są ani zaległe, ani w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości; oraz

d)	wartość bilansową aktywów finansowych, które w przeciwnym wypadku byłyby zaległe lub w przypadku których nastąpiłaby utrata wartości i których warunki zostały renegocjowane.

Aktywa finansowe, które nie są ani zaległe ani w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości

Jednostka ujawnia dla poszczególnych kategorii aktywów finansowych:

a)	analizę wiekową aktywów finansowych, które są zaległe na dzień sprawozdawczy, lecz w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości;

b)	analizę składników aktywów finansowych, w przypadku których indywidualnie wykazano utratę wartości na dzień sprawozdawczy oraz czynniki, które jednostka wzięła pod uwagę ustalając utratę wartości tych składników; oraz

c)	w odniesieniu do kwot ujawnionych na podstawie pkt a) i b), opis zabezpieczenia ustanowionego na rzecz jednostki oraz innych elementów powodujących poprawę warunków kredytowania, jak również ich szacunkową wartość godziwą, o ile jest to możliwe.

Uzyskane zabezpieczenia i inne elementy powodujące poprawę warunków kredytowania

Jeżeli w danym okresie jednostka uzyskuje aktywa finansowe lub niefinansowe przejmując w posiadanie ustanowione na jej rzecz zabezpieczenie lub powołując się na inne elementy powodujące poprawę warunków kredytowania (np. gwarancje), a przedmiotowe składniki aktywów spełniają kryteria ujmowania określone w innych standardach, jednostka ujawnia:

a)	charakter i wartość bilansową uzyskanych składników aktywów; oraz

b)	jeżeli składniki aktywów nie są łatwo wymienialne na środki pieniężne — stosowaną przez nią politykę zbycia tych aktywów lub ich wykorzystania w ramach prowadzonej przez nią działalności.

Ryzyko płynności

Jednostka ujawnia:

a)	analizę wymagalności zobowiązań finansowych pokazującą pozostałe umowne terminy wymagalności; oraz

b)	opis sposobu zarządzania przez nią ryzykiem płynności właściwym dla a).

Ryzyko rynkowe

Analiza wrażliwości

Jednostka ujawnia określone poniżej informacje, chyba że spełnia warunki określone w paragrafie 41:

a)	analizę wrażliwości dla każdego rodzaju ryzyka rynkowego, na które jednostka jest narażona na dzień sprawozdawczy, pokazującą jaki wpływ na wynik finansowy i kapitał własny miałyby zmiany w zakresie odpowiednich czynników ryzyka, które były potencjalnie możliwe na ten dzień;

b)	metody i założenia stosowane przy sporządzaniu analizy wrażliwości; oraz

c)	zmiany stosowanych metod i założeń w stosunku do poprzedniego okresu oraz przyczyny takich zmian.

Jeżeli jednostka sporządza analizę wrażliwości, np. określa wartość narażoną na ryzyko, która uwzględnia zależności między czynnikami ryzyka (np. stopami procentowymi i kursami wymiany walut), i którą wykorzystuje w celu zarządzania ryzykiem finansowym, to może ona skorzystać z analizy wrażliwości zamiast z analizy określonej w paragrafie 40. Jednostka ujawnia również:

a)	objaśnienie metody stosowanej przy sporządzaniu analizy wrażliwości oraz głównych parametrów i założeń związanych z udostępnionymi danymi; oraz

b)	objaśnienia celu stosowanej metody oraz ograniczeń, w związku z którymi informacje mogą nie odzwierciedlać w pełni wartości godziwej zaangażowanych aktywów i zobowiązań.

Ujawnianie innych informacji dotyczących ryzyka rynkowego

W przypadku gdy analizy wrażliwości ujawnione zgodnie z paragrafem 40 lub 41 nie są reprezentatywne dla ryzyka związanego z danym instrumentem finansowym (np. ponieważ stopień narażenia na ryzyko na koniec roku nie odzwierciedla stopnia narażenia na ryzyko w ciągu roku), jednostka zobowiązana jest ujawnić ten fakt oraz przyczyny, dla których w jej opinii przedmiotowe analizy wrażliwości nie są reprezentatywne.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE I PRZEPISY PRZEJŚCIOWE

43	Jednostka zastosuje niniejszy standard do rocznych okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2007 r. i później. Zachęca się do jego wcześniejszego stosowania. Jeżeli jednostka zastosuje niniejszy standard do wcześniejszego okresu, to zobowiązana jest ujawnić ten fakt.

Jeżeli jednostka zastosuje niniejszy standard do rocznych okresów rozpoczynających się przed 1 stycznia 2006 r., to nie jest zobowiązana do prezentacji informacji porównawczych w stosunku do informacji, które należy ujawnić na mocy paragrafów 31-42, które dotyczą charakteru i zakresu ryzyka związanego z instrumentami finansowymi.

WYCOFANIE MSR 30

45	Niniejszy MSSF zastępuje MSR 30 „Ujawnianie informacji w sprawozdaniach finansowych banków i podobnych instytucji finansowych”.

ZAŁĄCZNIK A

Definicje pojęć

Niniejszy załącznik stanowi integralną część MSSF.

Ryzyko kredytowe	Ryzyko, że jedna ze stron instrumentu finansowego nie wywiązując się ze swoich zobowiązań spowoduje poniesienie strat finansowych przez drugą ze stron.
Ryzyko walutowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany kursów wymiany walut.
Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany rynkowych stóp procentowych.
Ryzyko płynności	Ryzyko, że jednostka napotka trudności w wywiązaniu się z zobowiązań związanych z zobowiązaniami finansowymi.
Zobowiązania z tytułu pożyczek	Zobowiązania z tytułu pożyczek to zobowiązania finansowe inne niż krótkoterminowe zobowiązania z tytułu dostaw i usług na normalnych warunkach kredytowych.
Ryzyko rynkowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany cen rynkowych. Ryzyko rynkowe obejmuje trzy rodzaje ryzyka: ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej i inne ryzyko cenowe.
Inne ryzyko cenowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany cen rynkowych (inne niż wynikające z ryzyka stopy procentowej lub ryzyka walutowego), niezależnie od tego czy zmiany te spowodowane są czynnikami charakterystycznymi dla poszczególnych instrumentów finansowych lub dla ich emitenta, czy też czynnikami odnoszącymi się do wszystkich podobnych instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu na rynku.
Zaległe aktywa	Składnik aktywów finansowych jest zaległy w przypadku gdy kontrahent nie dokonał płatności w umownym terminie wymagalności.

Wymienione poniżej pojęcia zdefiniowane są w paragrafie 11 MSR 32 lub w paragrafie 9 MSR 39 oraz stosowane są w niniejszym MSSF w rozumieniu określonym w MSR 32 i MSR 39.

—	zamortyzowany koszt składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych;

—	aktywa finansowe dostępne do sprzedaży;

—	wyłączenie;

—	instrumenty pochodne;

—	metoda efektywnej stopy procentowej;

—	instrument kapitałowy;

—	wartość godziwa;

—	składnik aktywów finansowych;

—	instrument finansowy;

—	zobowiązanie finansowe;

—	składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

—	składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe przeznaczone do obrotu;

—	planowana transakcja;

—	instrument zabezpieczający;

—	inwestycje utrzymywane do terminu wymagalności

—	pożyczki i należności;

—	standaryzowana transakcja kupna lub sprzedaży;

ZAŁĄCZNIK B

Objaśnienie stosowania

Niniejszy załącznik stanowi integralną część niniejszego MSSF.

KATEGORIE INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH I ZAKRES UJAWNIANYCH INFORMACJI (PARAGRAF 6)

Zgodnie z paragrafem 6 jednostka zobowiązana jest do przypisania instrumentów do poszczególnych kategorii, które uwzględniają charakter ujawnianych informacji oraz cechy tych instrumentów finansowych. Kategorie, o których mowa w paragrafie 6 ustalane są przez jednostkę, w związku z czym różnią się od kategorii instrumentów finansowych określonych w MSR 39 (określającym w jaki sposób instrumenty finansowenależy wyceniać oraz kiedy należy ująć zmiany wartości godziwej).

Określając kategorie instrumentów finansowych, jednostka zobowiązana jest przynajmniej:

a)	odróżnić instrumenty wyceniane w zamortyzowanym koszcie od instrumentów wycenianych w wartości godziwej;

b)	przypisać do odrębnej/odrębnych kategorii instrumenty finansowe niewchodzące w zakres niniejszego MSSF.

Biorąc pod uwagę swoją sytuację jednostka decyduje jak szczegółowe informacje musi udostępnić w celu spełnienia wymagań niniejszego MSSF, jaki nacisk powinna kłaść na poszczególne aspekty wymogów oraz w jaki sposób ma grupować informacje, aby przedstawić całościową sytuację nie łącząc informacji o różnych cechach. Konieczne jest zapewnienie równowagi, tak aby sprawozdanie finansowe nie zawierało nadmiernie szczegółowych informacji, które nie będą pomocne dla użytkowników sprawozdania finansowego oraz aby nie ukrywać ważnych informacji w wyniku zbytniego pogrupowania informacji. Na przykład jednostka nie może ukrywać ważnych informacji umieszczając je pośród licznych szczegółowych informacji o niewielkim poziomie istotności. Podobnie, jednostka nie może ujawniać informacji pogrupowanych w sposób, który powoduje zatarcie istotnych różnic pomiędzy poszczególnymi transakcjami lub powiązanymi rodzajami ryzyka..

WPŁYW INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ I WYNIK DZIAŁALNOŚCI

Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (paragraf 10 i 11)

Jeżeli jednostka wyznacza zobowiązanie finansowe jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, zgodnie z paragrafem 10 pkt a) zobowiązana jest ujawnić kwotę zmiany wartości godziwej zobowiązania finansowego wynikającą ze zmiany ryzyka kredytowego dla tego zobowiązania. Paragraf 10 pkt a) ppkt (i) zezwala jednostce ustalić tę kwotę jako kwotę zmiany w wartości godziwej zobowiązania finansowego, która nie wynika ze zmiany warunków rynkowych powodujących ryzyko rynkowe. Jeżeli jedynymi odpowiednimi zmianami warunków rynkowych odnoszącymi się do zobowiązania są zmiany bazowych (referencyjnych) stóp procentowych, kwotę tę można oszacować następująco:

Po pierwsze jednostka oblicza wewnętrzną stopę zwrotu zobowiązania na początek okresu w oparciu o cenę rynkową zobowiązania oraz związane z nim umowne przepływy środków pieniężnych na początek okresu. Od wyżej wymienionej stopy zwrotu odejmuje bazową (referencyjną) stopę procentową na początek okresu, tak aby uzyskać specyficzny dla instrumentu składnik wewnętrznej stopy zwrotu.

Następnie jednostka oblicza wartość bieżącą przepływów środków pieniężnych związanych z danym zobowiązaniem w oparciu o związane z nim umowne przepływy środków pieniężnych na koniec okresu oraz stopę dyskontową równą sumie (i) bazowej (referencyjnej) stopy procentowej na koniec okresu i (ii) specyficznego dla instrumentu składnika wewnętrznej stopy zwrotu ustalonego na podstawie punktu a).

c)	Różnica między ceną rynkową zobowiązania na koniec okresu a kwotą ustaloną w punkcie b) stanowi zmianę w wartości godziwej niewynikającą ze zmian bazowej (referencyjnej) stopy procentowej. Kwota ta podlega ujawnieniu.

W przykładzie tym przyjęto, że zmiany wartości godziwej wynikające z czynników inne niż zmiany ryzyka kredytowego związanego z danym instrumentem lub zmiany stóp procentowych, nie są istotne. Jeżeli instrument omawiany w przykładzie zawiera wbudowany instrument pochodny, zmiana wartości godziwej wbudowanego instrumentu pochodnego nie jest brana pod uwagę przy obliczaniu kwoty podlegającej ujawnieniu na mocy paragrafu 10 pkt a).

Ujawnianie innych informacji — zasady (polityka) rachunkowości (paragraf 21)

Paragraf 21 wymaga ujawnienia podstawy (lub podstaw) wyceny stosowanych przy sporządzeniu sprawozdania finansowego, jak również innych przyjętych zasad rachunkowości mających znaczenie dla zrozumienia sprawozdania finansowego. W przypadku instrumentów finansowych wymagane może być ujawnienie następujących informacji:

w odniesieniu do składników aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy:

(i)	charakter składników aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych, które jednostka wyznaczyła jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

(ii)	kryteria wyznaczania takich składników aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych jako wycenianych w ten sposób przy początkowym ujęciu; oraz

(iii)

w jaki sposób jednostka spełniła warunki takiego wyznaczenia określone w paragrafie 9, 11A lub 12 MSR 39; w przypadku instrumentów wyznaczanych zgodnie z pkt b) ppkt (i) zawartej w MSR 39 definicji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego wycenianego w wartości godziwej przez wynik finansowy, takie ujawniane informacje powinny obejmować opis okoliczności stanowiących podstawę braku spójności wyceny lub ujęcia, która powstałaby w przeciwnym wypadku; w przypadku instrumentów wyznaczonych zgodnie z pkt b) ppkt (ii) zawartej w MSR 39 definicji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego wycenianego w wartości godziwej przez wynik finansowy, ujawniane informacje powinny obejmować opis stopnia spójności wyznaczenia do wyceny wartości godziwej przez wynik finansowy z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem lub strategią inwestycyjną jednostki.

b)	kryteria wyznaczenia składników aktywów finansowych jako dostępnych do sprzedaży.

c)	czy standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży składników finansowych ujmuje się na dzień zawarcia, czy na dzień rozliczenia transakcji (patrz paragraf 38 MSR 39).

kiedy stosowane jest konto rezerw w celu obniżenia wartości bilansowej składników aktywów finansowych, w przypadku których nastąpiła utrata wartości z powodu strat kredytowych:

(i)	kryteria ustalania, kiedy bezpośrednio obniża się wartość bilansową składników aktywów finansowych, w przypadku których nastąpiła utrata wartości (lub — w przypadku odwrócenia odpisu obniżającego wartość — bezpośrednio zwiększa się ją) oraz kiedy stosuje się konto rezerw; oraz

(ii)	kryteria odpisywania kwot ujętych na koncie rezerw od wartości bilansowej składników aktywów finansowych, w przypadku których nastąpiła utrata wartości (patrz paragraf 16).

e)	sposób ustalania zysków lub strat netto dla każdej kategorii instrumentów finansowych (patrz paragraf 20 pkt a)), np. czy zyski lub straty netto od pozycji wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują przychody z tytułu odsetek lub dywidend.

f)	kryteria, które jednostka stosuje w celu ustalenia, czy istnieją obiektywne dowody potwierdzające stratę z tytułu utraty wartości (patrz paragraf 20 pkt e)).

w przypadku renegocjowania warunków dotyczących aktywów finansowych, które w przeciwnym wypadku byłyby zaległe lub w przypadku których nastąpiłoby utrata wartości — zasady (politykę) rachunkowości stosowane w odniesieniu do składników aktywów finansowych będących przedmiotem renegocjowanych warunków (patrz paragraf 36 pkt d)).

Zgodnie z paragrafem 113 MSR 1 jednostki zobowiązane są ujawnić, w opisie istotnych zasad rachunkowości lub w informacji dodatkowej, subiektywne oceny, poza tymi które wymagają szacunków, których dokonało kierownictwo w procesie stosowania zasad rachunkowości w jednostce, a które mają najbardziej istotny wpływ na kwoty ujęte w sprawozdaniu finansowym.

CHARAKTER I ZAKRES RYZYKA ZWIĄZANEGO Z INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI (PARAGRAFY 31-42)

Informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy paragrafów 31-42, powinny zostać przedstawione albo w sprawozdaniu finansowym albo właczone poprzez odniesienie ze sprawozdania finansowego do innego rodzaju sprawozdania, np. sprawozdania zarządu lub sprawozdania na temat ryzyka, do których użytkownicy sprawozdania finansowego mają dostęp na tych samych warunkach i w tym samym terminie jak w przypadku sprawozdania finansowego. Bez informacji włączonych poprzez odniesienie sprawozdanie finansowe jest niekompletne.

Ujawnianie informacji ilościowych (paragraf 34)

Zgodnie z paragrafem 34 pkt a) wymagane jest ujawnienie skróconych danych ilościowych na temat stopnia narażenia jednostki na ryzyko w oparciu o informacje przekazane wewnętrznie kluczowemu personelowi kierowniczemu tej jednostki. Kiedy jednostka stosuje wiele metod zarządzania ryzykiem, to ujawnia informacje w oparciu o metodę lub metody, która/które zapewniają najbardziej odpowiednie i wiarygodne informacje. Kwestię znaczenia i wiarygodności omówiono w MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”.

Zgodnie z paragrafem 34 pkt. c) wymagane jest ujawnienie informacji o koncentracji ryzyka. Koncentracja ryzyka wynika z instrumentów finansowych, które mają podobne cechy i na które zmiany warunków gospodarczych lub innych warunków mają zbliżony wpływ. Identyfikacja koncentracji ryzyka wymaga dokonania oceny uwzględniającej sytuację finansową jednostki. Ujawnienie informacji o koncentracji ryzyka obejmuje:

a)	opis, w jaki sposób kierownictwo ustala koncentracje;

b)	opis wspólnych cech wyróżniających dany rodzaj koncentracji (np. kontrahentów, obszaru geograficznego, waluty lub rynku); oraz

c)	wysokość stopnia narażenia na ryzyko związane ze wszystkimi instrumentami finansowymi mającymi wyżej wymienione cechy.

Maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe (paragraf 36 pkt a))

Paragraf 36 pkt a) wymaga ujawnienia kwoty, która najlepiej odzwierciedla maksymalne narażenie jednostki na ryzyko kredytowe. W przypadku składnika aktywów finansowych jest to zwykle wartość bilansowa brutto pomniejszona o:

a)	wszelkie kwoty kompensowane zgodnie z MSR 32; oraz

b)	wszelkie straty z tytułu utraty wartości ujęte zgodnie z MSR 39.

B10

Działania powodujące powstanie ryzyka kredytowego oraz związane z tym maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe to, ale nie jedynie, między innymi:

a)	pożyczki udzielane klientom oraz należności oraz depozyty w innych jednostkach; w takich przypadkach maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe odpowiada wartości bilansowej powiązanych aktywów finansowych;

zawieranie umów w postaci instrumentów pochodnych, np. kontraktów walutowych, transakcji swap na stopy procentowe oraz kredytowych instrumentów pochodnych; jeżeli uzyskany składnik aktywów wyceniany jest w wartości godziwej, maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe na dzień sprawozdawczy równe jest wartości bilansowej.

c)	udzielanie gwarancji finansowych; w tym przypadku maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe odpowiada maksymalnej kwocie, którą jednostka musiałaby zapłacić w przypadku konieczności wypłaty świadczenia z tytułu gwarancji i która może być znacznie wyższa od kwoty ujętej jako zobowiązanie;

zaciągnięcie zobowiązania z tytułu pożyczki, które jest nieodwołalne przez okres spłaty pożyczki lub jest odwołalne jedynie w razie istotnej niekorzystnej zmiany; jeżeli wystawca nie może uregulować zobowiązania z tytułu pożyczki poprzez rozliczenie netto w formie pieniężnej lub w formie innego instrumentu finansowego, wówczas maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe odpowiada całkowitej kwocie zobowiązania; wynika to z faktu, że nie ma pewności, czy jakakolwiek część dotychczas niewypłaconych zobowiązań będzie podlegać zapłacie w przyszłości. Może ona być znacznie wyższa niż kwota ujęta jako zobowiązanie.

Analiza umownych terminów wymagalności (paragraf 39 pkt a))

B11

Sporządzając analizę umownych terminów wymagalności zobowiązań finansowych wymaganą na mocy paragrafu 39 pkt a), jednostka posługuje się własną oceną przy ustaleniu odpowiedniej liczby przedziałów czasowych. Na przykład jednostka może przyjąć następujące przedziały czasowe:

a)	do jednego miesiąca;

b)	od jednego miesiąca do trzech miesięcy;

c)	od trzech miesięcy do jednego roku; oraz

d)	od jednego roku do pięciu lat;

B12

W przypadku gdy kontrahent może wybrać termin zapłaty kwoty, zobowiązanie jest wykazywane biorąc pod uwagę najwcześniejszy termin, w którym jednostka może być zobowiązana do zapłaty kwoty. Na przykład zobowiązania finansowe, które jednostka może mieć obowiązek zapłacenia na żądanie (np. depozyty płatne na żądanie) wykazuje się w najwcześniejszym przedziale czasowym.

B13

W przypadku gdy jednostka zobowiązana jest do przekazywania kwot w ratach, każda rata przypisywana jest do najwcześniejszego okresu, w którym jednostka może być zobowiązana do jej zapłaty. Na przykład niewypłacona kwota zobowiązań z tytułu pożyczki wykazywana jest w przedziale czasowym, na który przypada najwcześniejszy z terminów ewentualnej wypłaty.

B14

Kwoty ujawnione w analizie terminów wymagalności to umowne niezdyskontowane przepływy środków pieniężnych, np.:

a)	zobowiązania z tytułu leasingu finansowego brutto (przed odliczeniem obciążeń finansowych);

b)	określone w kontraktach terminowych typu forward ceny zakupu aktywów finansowych za środki pieniężne;

c)	kwoty netto transakcji swap na stopy procentowe, w ramach których kwoty otrzymywane są według stałej stopy procentowej, a płacone według zmiennej stopy procentowej, w przypadku których wymieniane są przepływy środków pieniężnych netto;

d)	kwoty umowne podlegające wymianie w ramach pochodnego instrumentu finansowego (np. swapu walutowego), w przypadku którego wymianie podlegają przepływy środków pieniężnych brutto; oraz

e)	zobowiązania z tytułu pożyczek brutto.

Tego rodzaju niezdyskontowane przepływy środków pieniężnych różnią się od kwot ujętych w bilansie, ponieważ kwota bilansowa oparta jest na zdyskontowanych przepływach środków pieniężnych.

B15

W stosownych przypadkach w ramach analizy umownych terminów wymagalności zobowiązań finansowych wymaganej na mocy paragrafu 39 pkt a) jednostka zobowiązana jest ująć analizę pochodnych instrumentów finansowych oddzielnie od analizy instrumentów niebędących pochodnymi instrumentami finansowymi. Na przykład właściwe jest rozróżnienie przepływów środków pieniężnych związanych z pochodnymi instrumentami finansowymi od przepływów środków pieniężnych związanych z niepochodnymi instrumentami finansowymi, jeżeli przepływy środków pieniężnych związane z pochodnymi instrumentami finansowymi są rozliczane w kwocie brutto. Jest to związane z faktem, że zmniejszeniu stanu środków pieniężnych brutto może towarzyszyć powiązane zwiększenie stanu środków pieniężnych.

B16	W przypadku gdy kwota do zapłaty nie jest stała, ujętą kwotę ustala się poprzez odniesienie do warunków obowiązujących na dzień sprawozdawczy. Na przykład gdy kwota do zapłaty zmienia się w zależności od zmian indeksu, ujętą kwotę można ustalić w oparciu o poziom indeksu na dzień sprawozdawczy.

Ryzyko rynkowe — analiza wrażliwości (paragrafy 40 i 41)

B17

Paragraf 40 pkt a) wymaga przeprowadzenia analizy wrażliwości dla każdego rodzaju ryzyka rynkowego, na które jednostka jest narażona. Zgodnie z paragrafem B3, jednostka decyduje, w jaki sposób ma grupować informacje, aby przedstawić całościową sytuację nie łącząc informacji o różnych cechach dotyczących stopnia narażenia na poszczególne rodzaje ryzyka zdecydowanie różnych środowiskach gospodarczych. Na przykład:

a)	jednostka zajmująca się obrotem instrumentami finansowymi może ujawniać tego rodzaju informacje odrębnie dla instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu, a oddzielnie dla instrumentów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu.

b)	jednostka nie powinna grupować informacji o swoim narażeniu na ryzyko rynkowe w obszarach objętych hiperinflacją z informacjami o jej narażeniu na ryzyko rynkowe w obszarach o bardzo niskim poziomie inflacji.

Jeżeli jednostka jest narażona wyłącznie na jeden rodzaj ryzyka rynkowego w jedynie jednym środowisku gospodarczym, to nie powinna przedstawiać informacji niepogrupowanych.

B18

Zgodnie z paragrafem 40 pkt a) wymagane jest przeprowadzenie analizy wrażliwości pokazującej, jaki wpływ na wynik finansowy i kapitał własny mają potencjalnie możliwe zmiany odpowiednich czynników ryzyka (np. obowiązujące rynkowe stopy procentowe, kursy wymiany walut, ceny papierów wartościowych lub ceny towarów). W tym celu:

jednostki nie są zobowiązane do ustalenia, jaki byłby ich wynik finansowy za dany okres, gdyby odpowiednie czynniki ryzyka były inne; jednostki ujawniają natomiast informacje o ich wpływie na wynik finansowy i kapitał własny na dzień bilansowy, zakładając że na dzień bilansowy zaistniała potencjalnie możliwa zmiana odpowiedniego czynnika ryzyka i miała ona wpływ na narażenie na ryzyko istniejące na ten dzień. Na przykład, jednostka mająca na koniec roku zobowiązanie oparte na zmiennej stopie procentowej zobowiązana jest ujawnić informacje o wpływie na wynik finansowy (tzn. koszty z tytułu odsetek) za rok bieżący, jeżeli stopy procentowe ulegały zmianom w potencjalnie możliwym zakresie.

b)	jednostki nie są zobowiązane do ujawnienia inforamcji o wpływie, jaki ma na wynik finansowy i kapitał własny każda zmiana mieszczącą się w ramach potencjalnie możliwej zmiany odpowiedniego czynnika ryzyka. Wystarczające jest ujawnienie informacji o wpływie maksymalnych potencjalnie możliwych zmian.

B19

Ustalając co jest potencjalnie możliwą zmianą odpowiedniego czynnika ryzyka, jednostka powinna uwzględnić:

środowisko gospodarcze, w którym prowadzi działalność. Potencjalnie możliwa zmiana nie powinna obejmować bardzo mało prawdopodobnych oraz najbardziej pesymistycznych scenariuszy ani testów warunków skrajnych („stress tests”). Ponadto, jeżeli zakres zmian danego czynnika ryzyka jest stabilny, jednostka nie musi modyfikować wykazanej, potencjalnie możliwej zmiany czynnika ryzyka. Na przykład załóżmy, że stopy procentowe kształtują się na poziomie 5 %, a jednostka ustala, że potencjalnie możliwe są wahania stóp procentowych w granicach ±50 punktów bazowych. Jednostka musiałaby ujawnić informacje o wpływie na wynik finansowy i kapitał własny, jeżeli stopy procentowe miałyby zmienić się do 4,5 % lub 5,5 %. W kolejnym okresie stopy procentowe wzrosły do 5,5 %. Jednostka w dalszym ciągu uważa, że stopy procentowe mogą wahać się w granicach ±50 punktów bazowych (tzn. że zakres zmiany stóp procentowych jest stabilny). Jednostka powinna ujawnić informacje o wpływie na wynik finansowy i kapitał własny, jeżeli stopy procentowe miałyby zmienić się do 5 % lub 6 %. Jednostka nie musiałaby zatem zmieniać przyjętego założenia, że stopy procentowe mogą potencjalnie ulegać zmianom w granicach ±50 punktów bazowych, chyba że istnieją dowody na to, że stopy procentowe stały się znacznie bardziej zmienne.

b)	ramy czasowe, dla których jednostka dokonuje oceny. Analiza wrażliwości powinna pokazać wpływ zmian, które uznano za potencjalnie możliwe w danym okresie do czasu następnego przedstawienia przez jednostkę ujawnień informacji, co przypada zwykle na kolejny roczny okres sprawozdawczy.

B20

Paragraf 41 zezwala jednostce korzystać z analizy wrażliwości odzwierciedlającej zależności między czynnikami ryzyka, np. z metodologii wartości narażonej na ryzyko („value at risk metodology”), jeżeli stosuje ją w celu zarządzania ryzykiem finansowym. Ma to zastosowanie nawet gdy taka metodologia pozwala na oszacowanie jedynie możliwości wystąpienia strat i nie pozwala oszacować możliwości wystąpienia zysków. Jednostka taka może zastosować się do paragrafu 41 pkt a) ujawniając informacje o stosowanym rodzaj modelu „value-at-risk” (np. czy model jest oparty na symulacji Monte Carlo), wyjaśniając sposób funkcjonowania modelu oraz przedstawiając główne założenia (np. okres utrzymywania składnika majątku oraz poziom pewności). Jednostki mogą również ujawnić informacje o historycznym okresie obserwacji i wagi przypisane do obserwacji w ramach tego okresu, wyjaśnić w jaki sposób uwzględnia się w obliczeniach opcje oraz które wahania lub korelacje (lub alternatywnie — symulacje Monte Carlo w zakresie rozkładu prawdopodobieństwa) są stosowane.

B21	Jednostka zobowiązana jest przedstawić analizy wrażliwości dla całej działalności, lecz może przedstawić rózne rodzaje analizy wrażliwości dla różnych klas instrumentów finansowych.

Ryzyko stopy procentowej

B22	„Ryzyko stopy procentowej” wynika z oprocentowanych instrumentów finansowych ujętych w bilansie (np. pożyczek i należności oraz wyemitowanych instrumentów dłużnych) oraz z niektórych instrumentów finansowych nieujętych w bilansie (np. niektórych zobowiązań z tytułu pożyczek).

Ryzyko walutowe

B23

„Ryzyko walutowe” (lub ryzyko kursowe) wynika z instrumentów finansowych denominowanych w walucie obcej, tzn. w walucie innej niż waluta funkcjonalna, w której są wyceniane. Dla celów niniejszego MSSF ryzyko walutowe nie wynika z instrumentów finansowych będących pozycjami niepieniężnymi lub z instrumentów finansowych denominowanych w walucie funkcjonalnej.

B24	Wymagane jest ujawnienie informacji o analizie wrażliwości w odniesieniu do każdej waluty, w przypadku której jednostka narażona jest na istotne ryzyko walutowe.

Inne ryzyko cenowe

B25

„Inne ryzyko cenowe” wynika z instrumentów finansowych ze względu na zmiany np. cen towarów lub instrumentów o charakterze kapitałowym. W celu zapewnienia zgodności z paragrafem 40 jednostka może ujawnić informacje o wpływie spadku określonego indeksu giełdowego, ceny towarów lub innego czynnika ryzyka. Na przykład jednostka, która udziela gwarancji wartości końcowej (będących instrumentami finansowymi), zobowiązana jest ujawnić informacje o zwiększeniu lub zmniejszeniu wartości aktywów, których dotyczy taka gwarancja.

B26

Dwoma przykładami instrumentów finansowych, z którymi związane jest ryzyko ceny instrumentów o charakterze kapitałowym, są inwestycje kapitałowe w innej jednostce oraz inwestycje w fundusz powierniczy inwestujący w instrumenty kapitałowe. Inny przykład to transakcje terminowe typu forward oraz opcje kupna lub sprzedaży określonej ilości instrumentów kapitałowych oraz swapy indeksowane do cen papierów wartościowych. Na wartość godziwą takich instrumentów finansowych wpływają zmiany cen rynkowych podstawowych instrumentów kapitałowych.

B27

Zgodnie z paragrafem 40 lit. a) wrażliwość wyniku finansowego (związana np. z instrumentami zakwalifikowanymi jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz z utratą wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży) należy ujawnić oddzielnie od wrażliwości kapitału własnego (związanej np. z instrumentami zakwalifikowanymi jako dostępne do sprzedaży).

B28

Instrumenty finansowe zakwalifikowane przez jednostkę jako instrumenty kapitałowe nie podlegają aktualizacji wyceny. Ryzyko ceny instrumentów o charakterze kapitałowym związane z tymi instrumentami nie wpływa na wynik finansowy ani na kapitał własny. W związku z tym analiza wrażliwości nie jest wymagana.

ZAŁĄCZNIK C

Zmiany wprowadzone do innych MSSF

Zmiany wymienione w niniejszym załączniku mają zastosowanie w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2007 r. lub później. Jeżeli jednostka zastosuje niniejszy MSSF do wcześniejszego okresu, niniejsze zmiany stosuje się również w odniesieniu do tego wcześniejszego okresu. W zmienionych paragrafach nowy tekst podkreślono, a skreślony usunięto.

W Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej obejmujących Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Interpretacje, odniesienia do MSR 32 „Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja” zastępuje się odniesieniami do MSR 32 „Instrumenty finansowe: prezentacja”, o ile poniżej nie postanowiono inaczej.

W MSR 32 „Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja” (zmienionym w 2003 r.) wprowadza się następujące zmiany:

Tytuł otrzymuje brzmienie „MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja”.

Skreśla się paragraf 1, a paragrafy 2-4 pkt a) otrzymują następujące brzmienie:

Celem niniejszego standardu jest ustanowienie zasad prezentacji instrumentów finansowych jako zobowiązań lub kapitału własnego oraz zasad kompensowania aktywów finansowych i zobowiązań finansowych. Ma on zastosowanie do klasyfikacji instrumentów finansowych z perspektywy emitenta do aktywów finansowych, zobowiązań finansowych oraz instrumentów kapitałowych; klasyfikacji powiązanych odsetek, dywidend, strat i zysków; oraz okoliczności, w których aktywa finansowe i zobowiązania finansowe należy skompensować.

Zasady określone w niniejszym standardzie uzupełniają zasady ujmowania i wyceny aktywów finansowych i zobowiązań finansowych określone w MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”, oraz zasady ujawniania informacji o tych instrumentach określone w MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”.

ZAKRES

Niniejszy standard ma zastosowanie we wszystkich jednostkach do wszystkich typów instrumentów finansowych, z wyjątkiem:

udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach ujmowanych zgodnie z MSR 27 „Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe”, MSR 28 „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych” lub MSR 31 „Udziały we wspólnych przedsięwzięciach”. Jednakże w niektórych przypadkach MSR 27, MSR 28 lub MSR 31 dopuszczają ujmowanie udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych lub wspólnych przedsięwzięciach w oparciu o MSR 39; W takich przypadkach, jednostki ujawniają informacje zgodnie z wymaganiami MSR 27, MSR 28 lub MSR 31 w uzupełnieniu do wymagań określonych w niniejszym standardzie. Jednostki stosują niniejszy standard do wszystkich instrumentów pochodnych związanych z udziałami w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych oraz we wspólnych przedsięwzięciach.

Skreśla się paragraf 5 i 7.

W paragrafie 40 drugie zdanie otrzymuje brzmienie:

40	… W uzupełnieniu do wymagań niniejszego standardu ujawnianie informacji o odsetkach i dywidendach podlega wymaganiom MSR 1 i MSSF 7.

W paragrafie 47 ostatnie zdanie otrzymuje brzmienie:

… Jeśli jednostka ma prawo do kompensaty, ale nie ma zamiaru rozliczyć się w kwocie netto lub jednocześnie zrealizować składnik aktywów i wykonać zobowiązanie, informacja o wpływie posiadania takiego prawa na stopień narażenia jednostki na ryzyko kredytowe ujawniana jest zgodnie z paragrafem 36 MSSF 7.

W paragrafie 50 ostatnie zdanie otrzymuje brzmienie:

50	… Jeśli aktywa finansowe i zobowiązania finansowe objęte porozumieniem ramowym nie są kompensowane, informacja o wpływie zawartego porozumienia na stopień narażenia jednostki na ryzyko kredytowe ujawniana jest zgodnie z paragrafem 36 niniejszego MSSF 7.

Skreśla się paragrafy 51-95.

W paragrafie 98 wprowadza się przypis w następującym brzmieniu:

W sierpniu 2005 r. RMSR przeniosła wymagania dotyczące ujawniania informacji związanych z instrumentami finansowymi do MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”.

W Załączniku (objaśnienie stosowania) skreśla się paragrafy OS24 oraz OS40, jak również ostatnie zdanie paragrafu OS39.

W MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” wprowadza się następujące zmiany.

Skreśla się paragraf 4.

W paragrafie 56 „MSR 32” zastępuje się „MSSF 7 »Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji« ”, a w paragrafie 105 pkt d) ppkt (ii) oraz w paragrafie 124 „MSR 32” zastępuje się „MSSF 7”.

W paragrafie 71 pkt b) ostatnie zdanie otrzymuje brzmienie:

71 b)

… Na przykład instytucja finansowa może zmienić powyższe opisy, tak aby przedstawić informacje adekwatne do działalności instytucji finansowej.

W paragrafie 84 czwarte zdanie otrzymuje brzmienie:

84	… Na przykład instytucja finansowa może zmienić opisy, tak aby przedstawić informacje adekwatne do działalności instytucji finansowej.

W MSR 14 „Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności” wprowadza się następujące zmiany.

W paragrafie 27 pkt a) i b), w paragrafie 31, 32, 46 i 74 zwrot „dla zarządu i dyrektora generalnego” zastępuje się zwrotem „dla kluczowego personelu kierowniczego”.

W paragrafie 27 pkt b) oraz w paragrafie 30 i 32 zwrot „członkowie zarządu i kierownictwa” zastępuje się zwrotem „kluczowy personel kierowniczy”.

W paragrafie 27 pierwsze zdanie otrzymuje brzmienie:

Wewnętrzna struktura organizacyjna i struktura zarządzania jednostką gospodarczą oraz jej system wewnętrznej sprawozdawczości finansowej przeznaczonej dla kluczowego personelu kierowniczego (np. dla zarządu i dyrektora generalnego) powinny zazwyczaj stanowić podstawę do określenia dominujących źródeł i rodzaju ryzyka oraz zróżnicowanych stóp zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych charakterystycznych dla jednostki gospodarczej, a zatem umożliwić ustalenie, który z wzorów sprawozdawczych jest wzorem podstawowym, który zaś uzupełniającym, z wyjątkiem sytuacji opisanych poniżej w punktach a) i b): …

W paragrafie 28 trzecie zdanie otrzymuje brzmienie:

28	… Dlatego też, z wyjątkiem sporadycznych sytuacji, jednostka gospodarcza wykazuje w sprawozdaniu finansowym informacje na temat segmentów w oparciu o te same podstawy, jakie stosuje w sprawozdawczości wewnętrznej dla kluczowego personelu kierowniczego. …

W paragrafie 33 pierwsze zdanie otrzymuje brzmienie:

Zgodnie z niniejszym standardem większość jednostek gospodarczych określi własne segmenty branżowe i geograficzne jako odpowiadające tym elementom organizacyjnym, na temat których informacje przekazywane są kluczowemu personelowi kierowniczemu lub osobie, która odpowiada za podejmowanie decyzji operacyjnych — funkcję tę w pewnych przypadkach może pełnić organ wieloosobowy - w celu umożliwienia im przeprowadzenia oceny przeszłych wyników działalności każdego z obszarów organizacyjnych oraz w celu podjęcia decyzji o przyszłej alokacji środków. …

C5	W paragrafie 31 MSR 17 „Leasing”, „MSR 32 »Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja«” zastępuje się „MSSF 7 »Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji«”, a w paragrafie 35, 47 i 56, „MSR 32” zastępuje się „MSSF 7”.

C6	W paragrafie 72 „MSR 33 »Zysk przypadający na jedną akcję«”, „MSR 32” zastępuje się „MSSF 7 »Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji«”.

W MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” (zmienionym w kwietniu 2005 r.) wprowadza się następujące zmiany:

Paragraf 1 otrzymuje następujące brzmienie:

Celem niniejszego standardu jest określenie zasad ujmowania i wyceny aktywów finansowych, zobowiązań finansowych, a także niektórych kontraktów kupna lub sprzedaży niefinansowych składników majątkowych. Wymagania dotyczące prezentacji informacji o instrumentach finansowych zostały określone w MSR 32 „Instrumenty finansowe: prezentacja”. Wymagania dotyczące ujawniania informacji o instrumentach finansowych zostały określone w MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji.”

W paragrafie 45 „MSR 32” zastępuje się „MSSF 7”

Paragraf 48 otrzymuje następujące brzmienie:

48	Przy ustalaniu wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego w celu zastosowania niniejszego standardu, MSR 32 lub MSSF 7, jednostka stosuje paragrafy OS69-OS82 Załącznika A.

W MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena” (zmienionym w czerwcu 2005 r.) wprowadza się następujące zmiany:

W paragrafie 9 definicja składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy otrzymuje brzmienie:

… Zgodnie z paragrafami 9-11 oraz B4 MSSF 7 wymaga się od jednostki ujawniania informacji na temat aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które zostały wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, …

W MSSF 1 „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy”, paragraf 36A otrzymuje następujące brzmienie i dodaje się tytuł i paragraf 36C w brzmieniu określonym poniżej:

36A

W swoim pierwszym sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSSF, jednostka przyjmująca MSSF do stosowania przed 1 stycznia 2006 r. prezentuje dane porównawcze przynajmniej za jeden rok, jednak dane te nie muszą być zgodne z MSR 32, MSR 39 lub MSSF 4. Jednostka, która zdecyduje się na prezentację danych porównawczych niezgodnych z MSR 32, MSR 39 lub MSSF 4 w pierwszym roku przejścia na MSSF zobowiązana jest:

zastosować wymagania dotyczące ujmowania i wyceny na podstawie uprzednio stosowanych przez nią powszechnie przyjętych zasad rachunkowości (GAAP) w odniesieniu do danych porównawczych dotyczących instrumentów finansowych objętych MSR 32 i MSR 39 oraz dotyczących umów ubezpieczeniowych objętych zakresem MSSF 4;

…

W przypadku jednostki decydującej się na prezentację danych porównawczych niezgodnych z MSR 32, MSR 39 i MSSF 4, odniesienia do „dnia przejścia na MSSF” oznaczają - wyłącznie w przypadku wyżej wymienionych standardów - początek pierwszego okresu sprawozdawczego według MSSF. Jednostki te muszą przestrzegać wymagań określonych w paragrafie 15 pkt c) MSR 1 i przedstawić dodatkowe ujawnienia informacji, jeśli spełnienie szczególnych wymogów MSSF nie wystarcza, aby umożliwić użytkownikom zrozumienie wpływu poszczególnych transakcji, zdarzeń lub warunków na sytuację finansową i finansowe wyniki działalności jednostki.

Wyłączenie z wymogu ujawniania danych porównawczych na podstawie MSSF 7

36C

Jednostka, która przyjmie MSSF do stosowania przed 1 stycznia 2006 r. i zdecuduje się zastosować MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” do swojego pierwszego sprawozdania finansowego sporządzonego według MSSF, nie jest zobowiązana do ujawnienia w tym sprawozdaniu danych porównawczych wymaganych na mocy MSSF 7.

C10

W MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” wprowadza się następujące zmiany.

Paragraf 2 pkt b) otrzymuje następujące brzmienie:

instrumentów finansowych wystawianych przez jednostkę gospodarczą zawierających „dyskrecjonalną cechę partycypacji” (patrz paragraf 35). MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” wymaga ujawniania informacji o instrumentach finansowych, w tym o instrumentach finansowych zawierających takie cechy.

Dodaje się paragraf 35 pkt d) w brzmieniu:

chociaż umowy te stanowią instrumenty finansowe, wystawca stosujący paragraf 19 pkt b) MSSF 7 do umów zawierających dyskrecjonalną cechę partycypacji zobowiązany jest ujawnić ujęte w wyniku finansowym koszty z tytułu odsetek ogółem, jednak nie musi obliczać tych kosztów w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej.

Po paragrafie 37 wprowadza się zmiany w tytule oraz w paragrafach 38 i 39 oraz dodaje się paragraf 39A w brzmieniu wskazanym poniżej:

Charakter i zakres ryzyka związanego z umowami ubezpieczeniowymi

38	Ubezpieczyciel ujawnia informacje umożliwiające użytkownikom jego sprawozdania finansowego ocenę charakteru i zakresu ryzyka związanego z umowami ubezpieczeniowymi.

Aby spełnić wymogi paragrafu 38 ubezpieczyciel ujawnia:

a)	cele, politykę i procesy w zakresie zarządzania ryzykiem wynikające z umów ubezpieczeniowych, jak również stosowane metody zarządzania tym ryzykiem.

b)	[skreślony].

informacje o ryzyku ubezpieczeniowym (zarówno przed jaki i po ograniczeniu ryzyka poprzez reasekurację), w tym informacje o:

(i)	wrażliwości na ryzyko ubezpieczeniowe (patrz paragraf 39A).

(ii)	koncentracji ryzyka ubezpieczeniowego, w tym opis, w jaki sposób kierownictwo określa koncentracje oraz opis wspólnych cech danej koncentracji (np. rodzaj zdarzenia objętego ubezpieczeniem, obszar geograficzny lub waluta).

(iii)

rzeczywistych odszkodowaniach w porównaniu z wcześniejszymi szacunkami (tj. rozwoj szkodowości). Ujawniane informacje dotyczące rozwoju szkodowości powinny sięgać okresu, kiedy powstała pierwsza większa szkoda, dla której istnieje nadal niepewność kwot i okresu wypłat odszkodowań, lecz nie muszą obejmować okresu dłuższego niż 10 lat wstecz. Ubezpieczyciel nie musi ujawniać informacji dotyczących szkód, w przypadku których niepewność kwot i okresu wypłaty odszkodowań zwykle ustępuje w ciągu jednego roku.

informacje o ryzyku kredytowym, ryzyku płynności oraz ryzyku rynkowym, których wymagałyby paragrafy 31-42 MSSF 7, gdyby umowy ubezpieczeniowe wchodziły w zakres MSSF 7. Jednakże:

(i)

ubezpieczyciel nie musi przedstawić analizy terminów wymagalności wymaganej na mocy paragrafu 39 pkt a) MSSF 7, jeżeli w zamian ujawnia informacje o prognozowanym terminie zmniejszenia stanu środków pieniężnych netto wynikającym z ujętych zobowiązań ubezpieczeniowych. Informacje te mogą mieć formę analizy kwot ujętych w bilansie według prognozowanego terminu.

(ii)

ubezpieczyciel stosujący alternatywną metodę zarządzania wrażliwością na warunki rynkowe, np. analizę bieżącej wartości portfela (embedded value), może wykorzystać tę analizę wrażliwości w celu spełnienia wymagań określonych w paragrafie 40 pkt a) MSSF 7. Ubezpieczyciel taki zobowiązany jest również przedstawić informacje wymagane na mocy paragrafu 41 MSSF 7.

e)	informacje o narażenu na ryzyko rynkowe wynikające z wbudowanych instrumentów pochodnych zawartych w zasadniczej umowie ubezpieczeniowej, gdy ubezpieczyciel nie ma obowiązku wyceniać i nie wycenia wbudowanych instrumentów pochodnych według wartości godziwej.

39A

Aby spełnić wymogi określone w paragrafie 39 pkt b) ppkt (i) ubezpieczyciel zobowiązany jest ujawnić informacje określone w pkt a) lub b) poniżej:

analizę wrażliwości wskazującą, jaki wpływ na wynik finansowy lub kapitał własny miałyby potencjalnie możliwe zmiany w zakresie odpowiedniego czynnika ryzyka, gdy miały one miejsce na dzień bilansowy; metody i założenia przyjęte przy sporządzeniu analizy wrażliwości; oraz wszelkie zmiany przyjętych metod i założeń w stosunku do poprzedniego okresu. Jednakże ubezpieczyciel stosujący alternatywną metodę zarządzania wrażliwością na warunki rynkowe, np. analizę bieżącej wartości portfela (embedded value), może spełnić ten wymóg ujawniając informacje o tej alternatywnej analizie wrażliwości oraz informacje wymagane na mocy paragrafu 41 MSSF 7.

b)	informacje jakościowe dotyczące wrażliwości oraz informacje na temat warunków umów ubezpieczeniowych, które mają istotny wpływ na kwotę, termin oraz niepewność przyszłych przepływów środków pieniężnych ubezpieczyciela.

ZAŁĄCZNIK D

Zmiany do MSSF 7, w przypadku niestosowania zmian do MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena — opcja wartości godziwej

W czerwcu 2005 r. RMSR opublikowała zmiany do MSR 39: Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena — opcja wartości godziwej, mające zastosowanie w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2006 r. lub później. Jednostka stosująca MSSF 7 do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2006 r. i później i niestosująca wyżej wymienionych zmian do MSR 39, zobowiązana jest wprowadzić następujące zmiany do MSSF 7 za ten okres. W zmienionych paragrafach nowy tekst podkreślono, a skreślony usunięto.

Tytuł powyżej paragrafu 9 i paragraf 11 otrzymują następujące brzmienie oraz skreśla się paragraf 9.

Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Jednostka zobowiązana jest ujawnić:

a)	metody stosowane w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami określonymi w paragrafie 10 pkt a).

w przypadku gdy w opinii jednostki ujawnione przez nią w celu zapewnienia zgodności z paragrafem 10 pkt a) informacje nie odzwierciedlają rzetelnie zmiany wartości godziwej zobowiązania finansowego wynikającej ze zmian odnoszącego się do niego ryzyka kredytowego — przyczyny, dla których doszła do takiego wniosku oraz czynniki, które jej zdaniem są istotne.

Paragraf B5 pkt a) otrzymuje następujące brzmienie:

a)	kryteria wyznaczania przy początkowym ujęciu składników aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych jako wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych

Niniejszy dokument przedstawia zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych. Zmiany te stanowią ostateczną wersję propozycji zawartych w projekcie standardu 7 Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji (PS 7) opublikowanym w lipcu 2004 r. Ostateczna wersja pozostałych propozycji ujętych w PS 7 została włączona do MSSF 7 Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji.

Jednostki zastosują zmiany określone w niniejszym dokumencie w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2007 r. lub później. Zachęca się do wcześniejszego zastosowania standardu.

Do tekstu standardu dodaje się nagłówek i paragrafy 124A-124C w następującym brzmieniu:

Kapitał

124A	Jednostka ujawnia informacje umożliwiające użytkownikom jej sprawozdań finansowych ocenę celów, polityk i procedur zarządzania kapitałem.

124B

W celu spełnienia wymogów paragrafu 124A jednostka ujawnia następujące informacje:

informacje jakościowe dotyczące jej celów, polityk i procedur zarządzania kapitałem, w tym między innymi:

(i)	opis składników zarządzanego kapitału;

(ii)	w przypadku gdy na jednostce spoczywają nałożone zewnętrznie wymogi kapitałowe — charakter tych wymogów oraz sposób uwzględnienia tych wymogów w zarządzaniu kapitałem; oraz

(iii)

sposób, w jaki jednostka wypełnia cele dotyczące zarządzania kapitałem.

zestawienie danych ilościowych dotyczących składników zarządzanego kapitału. Niektóre jednostki postrzegają niektóre zobowiązania finansowe (np. niektóre formy długu podporządkowanego) jako element kapitału. W opinii innych jednostek kapitał nie obejmuje pewnych składników kapitału własnego (np. składników wynikających z zabezpieczania przepływów pieniężnych).

c)	wszelkie zmiany w a) i b) z poprzedniego okresu.

d)	informacje na temat tego, czy podczas okresu jednostka zastosowała się do nałożonych zewnętrznie wymogów kapitałowych, którym podlega.

e)	w przypadku gdy jednostka nie zastosowała się do takich nałożonych zewnętrznie wymogów kapitałowych — konsekwencje takiego niezastosowania się.

Wymienione ujawnienia powinny być oparte na informacjach dostarczanych wewnętrznie wyższemu personelowi zarządzającemu.

124C

Jednostka może zarządzać kapitałem na wiele sposobów i może podlegać wielu różnym wymogom kapitałowym. Na przykład konglomeraty finansowe mogą obejmować jednostki prowadzące działalność ubezpieczeniową oraz bankową; jednostki tego rodzaju mogą również prowadzić działalność w kilku jurysdykcjach. Jeśli zagregowane ujawnienie wymogów kapitałowych oraz sposobu zarządzania kapitałem dostarczałoby nieprzydatnych informacji bądź mogłoby wprowadzać w błąd użytkownika sprawozdania finansowego w odniesieniu do tego, jakie są zasoby kapitałowe jednostki, powinna ona ujawnić informacje oddzielnie na temat każdego wymogu kapitałowego, któremu podlega.

Zmiany do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej

MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena

MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe

Umowy gwarancji finansowych

ZMIANY DO STANDARDÓW

Niniejszy dokument określa zmiany do MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena i MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe oraz wynikające z nich zmiany do MSR 32 Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja i MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji. Niniejszy dokument zawiera także zmiany do dokumentów: Uzasadnienia wniosków do MSR 39 i MSSF 4, Wytycznych stosowania do MSSF 4, oraz załącznika C do MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe. Zmiany wynikają z propozycji zawartych w opublikowanym w lipcu 2004 r. projekcie zmian do standardów MSR 39 i MSSF 4-Umowy gwarancji finansowych i ubezpieczenie kredytów.

Jednostki zastosują niniejsze zmiany do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2006 r. lub później. Zachęca się do wcześniejszego zastosowania standardu. Jeżeli jednostki zastosują niniejsze zmiany do okresu wcześniejszego, to mają ten fakt ujawnić.

ZMIANY DO MSR 39

Z tekstu standardu usuwa się paragraf 3 oraz zmienia w nim paragrafy 2 lit. e), 2 lit. h), 4 i 47. W paragrafie 9 zmienia się definicję zobowiązania finansowego wycenianego w wartości godziwej przez wynik finansowy i dodaje się nową definicję bezpośrednio po definicji aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży. Paragraf OS4 otrzymuje oznaczenie OS3A, natomiast paragraf OS4A zostaje zmieniony i otrzymuje oznaczenie OS4. Dodaje się nowe paragrafy OS4A i 103B.

Dla ułatwienia przytacza się poniżej paragraf 43, bez wprowadzania do niego zmian.

Zmiany do paragrafów 2 lit. h) i 47 lit. d) polegają na przeniesieniu wymogów dotyczących wyceny dla niektórych zobowiązań do udzielenia pożyczki z rozdziału standardu pt. Zakres do rozdziału pt. Wycena, przy czym nie zmieniają tych wymogów.

Niniejszy standard ma zastosowanie we wszystkich jednostkach w odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych z wyjątkiem:

…

praw i obowiązków wynikających z tytułu (i) umów ubezpieczeniowych zgodnie z MSSR 4 Umowy ubezpieczeniowe, innych niż prawa i obowiązki wystawcy wynikające z tytułu umów ubezpieczeniowych spełniających warunki definicji umowy gwarancji finansowych zawartej w paragrafie 9, lub (ii) umów wchodzących w zakres MSSF 4, ponieważ zawierają cechy dyskrecjonalnej partycypacji. Tym niemniej niniejszy standard ma zastosowanie do instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy wchodzące w zakres MSSF 4, jeśli instrumenty pochodne same w sobie nie stanowią umów wchodzących w zakres MSSF 4 (patrz paragraf 10-13 i załącznik A paragrafy AG27-AG33). Ponadto, jeśli wystawca umów gwarancji finansowych uprzednio wyraźnie podkreślił, że uważa takie umowy za umowy ubezpieczeniowe i zastosował rachunkowość mającą zastosowanie do umów ubezpieczeniowych, może on podjąć decyzję o stosowaniu do tego rodzaju umów gwarancji finansowych albo niniejszego standardu albo MSSF 4 (patrz paragrafy OS4 i OS4A). Wystawca może podejmować taką decyzję oddzielnie dla każdej umowy, z tym że wybór dokonany dla danej umowy jest nieodwołalny.

…

Zobowiązań do udzielenia pożyczki innych niż zobowiązania do udzielenia pożyczki opisane w paragrafie 4. Wystawca zobowiązań do udzielenia pożyczki stosuje MSR 37 w odniesieniu do zobowiązań do udzielenia pożyczki niewchodzących w zakres niniejszego standardu. Tym niemniej wszystkie zobowiązania do udzielenia pożyczki podlegają zasadom wyłączania z bilansu określonym w niniejszym standardzie (patrz paragrafy 15-42 i załącznik A paragrafy OS36-OS63).

Do zakresu stosowania niniejszego standardu należą następujące zobowiązania do udzielenia pożyczki:

zobowiązania do udzielenia pożyczki, które jednostka wyznaczyła jako zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. Jednostka, która w przeszłości dokonywała sprzedaży aktywów powstałych na skutek zobowiązań do udzielenia pożyczki w krótkim terminie po ich powstaniu, stosuje niniejszy standard do wszystkich swoich zobowiązań do udzielenia pożyczki tej samej klasy.

zobowiązania do udzielenia pożyczki, które mogą być rozliczane netto w środkach pieniężnych bądź poprzez dostarczenie lub wyemitowanie innego instrumentu finansowego. Tego rodzaju zobowiązania do udzielenia pożyczki są instrumentami pochodnymi. Nie uznaje się zobowiązania do udzielenia pożyczki za rozliczane netto wyłącznie z powodu wypłaty pożyczki w transzach (np. kredyty hipoteczne na budowę wypłacane w transzach zgodnie z postępem prac budowlanych).

c)	zobowiązania do udzielenia pożyczki poniżej rynkowej stopy procentowej. Paragraf 47 lit. d) określa wycenę w terminie późniejszym zobowiązań finansowych wynikających z takich zobowiązań do udzielenia pożyczki.

…

Definicje czterech kategorii instrumentów finansowych

Składnikiem aktywów finansowych lub zobowiązaniem finansowym wycenianym w wartości godziwej przez wynik finansowy jest składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe spełniające którykolwiek z poniższych warunków:

Jest klasyfikowany jako przeznaczony do obrotu. Składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe kwalifikuje się jako przeznaczone do obrotu, jeśli są:

…

(iii)

instrumentami pochodnymi (z wyjątkiem instrumentów pochodnych będących umowami gwarancji finansowych lub wyznaczonych i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi).

…

Definicja umowy gwarancji finansowych

Umową gwarancji finansowych jest umowa zobowiązująca jej wystawcę do dokonania określonych płatności rekompensujących posiadaczowi stratę jaką poniesie z powodu niedokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego.

…

Początkowa wycena aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się w wartości godziwej, powiększonej, w przypadku składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego niekwalifikowanych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, o koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego.

Wycena zobowiązań finansowych w terminie późniejszym

Po początkowym ujęciu, jednostka wycenia wszystkie zobowiązania finansowe według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej, z wyjątkiem:

zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Takie zobowiązania, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się w wartości godziwej, z wyjątkiem zobowiązania będącego instrumentem pochodnym powiązanym z instrumentem kapitałowym niekwotowanym na aktywnym rynku, które musi być rozliczone przez dostawę tego instrumentu kapitałowego, wycenianego według kosztu, gdyż jego wartość godziwa nie może być wiarygodnie zmierzona.

b)	zobowiązań finansowych powstałych w wyniku przeniesienia składnika aktywów finansowych, które nie kwalifikuje się do wyłączenia z bilansu lub powstałych w wyniku zastosowania podejścia wynikającego z utrzymania zaangażowania. Do wyceny takich zobowiązań finansowych stosuje się paragrafy 29 i 31.

umów gwarancji finansowych zgodnie z definicją podaną w paragrafie 9. Po początkowym ujęciu, wystawca takiej umowy wycenia ją (chyba, że ma zastosowanie paragraf 47 lit. a) lub b)) według wartości wyższej z:

(i)	wartości ustalonej zgodnie z MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe; oraz

(ii)	wartości początkowej (patrz paragraf 43) pomniejszonej, w odpowiednich przypadkach, o skumulowane odpisy amortyzacyjne ujęte zgodnie z MSR 18 Przychody.

zobowiązań do udzielenia pożyczki poniżej rynkowej stopy procentowej. Po początkowym ujęciu, wystawca takiego zobowiązania wycenia je (chyba, że ma zastosowanie paragraf 47 lit. a)) według wartości wyższej z:

(i)	wartości ustalonej zgodnie z MSR 37; oraz

(ii)	wartości początkowej (patrz paragraf 43) pomniejszonej, w odpowiednich przypadkach, o skumulowane odpisy amortyzacyjne ujęte zgodnie z MSR 18.

Zobowiązania finansowe wyznaczone jako pozycje zabezpieczane podlegają wymogom rachunkowości zabezpieczeń określonym w paragrafach 89-102.

OS4

Umowy gwarancji finansowych mogą mieć różne formy prawne, takie jak gwarancja, niektóre rodzaje akredytywy, umowa o poręczenie spłaty wierzytelności lub umowa ubezpieczeniowa. Forma prawna umów gwarancji finansowych nie wpływa na ich ujęcie rachunkowe. Poniżej podano przykłady właściwego ujęcia (patrz paragraf 2 lit. e)):

Jeśli przeniesienie ryzyka jest znaczne, to mimo że umowa gwarancji finansowych spełnia warunki definicji umowy ubezpieczeniowej zgodnie z MSSF 4, wystawca stosuje niniejszy standard. Tym niemniej, jeśli wystawca uprzednio wyraźnie podkreślił, że uważa takie umowy za umowy ubezpieczeniowe i zastosował rachunkowość mającą zastosowanie do umów ubezpieczeniowych, może on podjąć decyzję o stosowaniu do tego rodzaju umów gwarancji finansowych albo niniejszego standardu albo MSSF 4. W przypadku stosowania niniejszego standardu wystawca zgodnie z wymogami paragrafu 43 początkowo ujmuje umowę gwarancji finansowych według wartości godziwej. Jeśli umowa gwarancji finansowych została wystawiona stronie niepowiązanej w samodzielnej zawartej na warunkach rynkowych transakcji, jest prawdopodobne, że w momencie zawarcia jej wartość godziwa jest równa otrzymanej premii, chyba że istnieją dowody temu przeczące. Następnie wystawca umowy gwarancji finansowych wycenia ją, chyba że została ona wyznaczona w momencie zawarcia jako wyceniana w wartości godziwej poprzez wynik finansowy albo że mają zastosowanie paragrafy 29-37 i OS47-OS52 (w przypadku, gdy przeniesienie składnika aktywów finansowych nie kwalifikuje się do wyłączenia z bilansu lub gdy zastosowanie ma podejście wynikające z utrzymania zaangażowania), według wartości wyższej z:

(i)	wartości ustalonej zgodnie z MSR 37; oraz

(ii)	wartości początkowej pomniejszonej, w odpowiednich przypadkach, o skumulowane odpisy amortyzacyjne ujęte zgodnie z MSR 18 (patrz paragraf 47 lit. c)).

Niektóre gwarancje powiązane z kredytami nie wymagają, jako warunku wstępnego dla dokonania wypłaty, aby posiadacz był narażony na niedokonanie przez określonego dłużnika płatności z tytułu gwarantowanego składnika aktywów finansowych w ustalonym terminie i aby poniósł stratę z tego tytułu. Przykładem jest gwarancja, która wymaga dokonania płatności na skutek zmian określonych ratingów kredytowych bądź indeksów kredytowych. Tego rodzaju gwarancje nie stanowią umów gwarancji finansowych zgodnie z definicją w niniejszym standardzie, ani nie stanowią umów ubezpieczeniowych zgodnie z definicją w MSSF 4. Takie gwarancje są instrumentami pochodnymi i wystawca stosuje do nich niniejszy standard.

c)	Jeśli umowa gwarancji finansowych została wystawiona w związku ze sprzedażą towarów, przy ustalaniu kiedy należy ująć przychody z tytułu gwarancji i ze sprzedaży towarów, wystawca stosuje MSR 18.

OS4A

Stwierdzenie, że wystawca traktuje umowy jako umowy ubezpieczeniowe, znajduje się zazwyczaj we wszelkiej korespondencji z klientami i organami regulacyjnymi, w umowach, dokumentacji handlowej i sprawozdaniach finansowych. Ponadto umowy ubezpieczeniowe często podlegają wymogom rachunkowości różnym od wymogów dla innych rodzajów transakcji, takich jak umowy wystawiane przez banki bądź przedsiębiorstwa handlowe. W takich przypadkach sprawozdanie finansowe wystawcy zazwyczaj zawiera oświadczenie stwierdzające zastosowanie przez wystawcę tych wymogów rachunkowości.

103B

Dokumentem Umowy gwarancji finansowych (zmiany do MSR 39 i MSSF 4), opublikowanym w sierpniu 2005 r., wprowadzono zmiany do paragrafów 2 lit. e) i h), 4, 47 i OS4, dodano paragraf OS4A, dodano nową definicję umów gwarancji finansowych w paragrafie 9, a także usunięto paragraf 3. Jednostka stosuje wspomniane zmiany do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2006 r. lub później. Zachęca się do wcześniejszego zastosowania standardu. Jeżeli jednostka zastosuje te zmiany do wcześniejszego okresu, to ma ujawnić ten fakt i zastosować jednocześnie powiązane z nimi zmiany wprowadzone do MSR 32 i MSSF 4.

ZMIANY DO MSFF 4

Wprowadza się zmiany do paragrafów 4 lit. d), B18 lit. g) i B19 lit. f), dodaje się paragraf 41A, natomiast w załączniku A po definicji wartości godziwej a przed definicją ryzyka finansowego dodaje się definicję umowy gwarancji finansowych:

Jednostka gospodarcza nie stosuje standardu MSSF 4 w odniesieniu do:

…

umów gwarancji finansowych, chyba że wystawca uprzednio wyraźnie podkreślił, że uważa takie umowy za umowy ubezpieczeniowe i zastosował rachunkowość mającą zastosowanie do umów ubezpieczeniowych, w którym to przypadku może on podjąć decyzję o stosowaniu do tego rodzaju umów gwarancji finansowych albo MSR 39 i MSR 32 albo niniejszego standardu. Wystawca może podejmować taką decyzję oddzielnie dla każdej umowy, z tym że wybór dokonany dla danej umowy jest nieodwołalny.

41A

Dokumentem Umowy gwarancji finansowych (zmiany do MSR 39 i MSSF 4), opublikowanym w sierpniu 2005 r., wprowadzono zmiany do paragrafów 4 d), B18 lit. g) i B19 lit. f). Jednostka stosuje wspomniane zmiany do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2006 r. lub później. Zachęca się do wcześniejszego zastosowania standardu. Jeżeli jednostka zastosuje te zmiany do wcześniejszego okresu, to ma ujawnić ten fakt i zastosować jednocześnie powiązane z nimi zmiany wprowadzone do MSR 39 i MSR 32.

ZAŁĄCZNIK A

Definicje pojęć

Umowa gwarancji finansowych

umowa zobowiązująca jej wystawcę do dokonania określonych płatności rekompensujących posiadaczowi stratę jaką poniesie z powodu niedokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego.

ZAŁĄCZNIK B

B18

Poniżej podano przykłady umów, które są umowami ubezpieczeniowymi, jeśli przeniesienie ryzyka jest znaczne:

…

ubezpieczenie kredytu przewidujące dokonanie określonych płatności rekompensujących posiadaczowi stratę jaką poniesie z powodu niedokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego. Tego rodzaju umowy mogą mieć różne formy prawne, takie jak gwarancja, niektóre rodzaje akredytywy, umowa o poręczenie spłaty wierzytelności lub umowa ubezpieczeniowa. Jednak, mimo że umowy te spełniają warunki definicji umowy ubezpieczeniowej, to spełniają one także definicję umów gwarancji finansowych zgodnie z MSR 39 oraz wchodzą w zakres MSR 32 i MSR 39, natomiast nie wchodzą w zakres niniejszego MSSF (patrz paragraf 4 lit. d)). Tym niemniej, jeśli wystawca umów gwarancji finansowych uprzednio wyraźnie podkreślił, że uważa takie umowy za umowy ubezpieczeniowe i zastosował rachunkowość mającą zastosowanie do umów ubezpieczeniowych, może on podjąć decyzję o stosowaniu do tego rodzaju umów gwarancji finansowych albo MSR 39 i MSR 32 albo niniejszego standardu.

B19

Poniżej podano przykłady umów, które nie są umowami ubezpieczeniowymi:

…

f)	gwarancja powiązana z kredytem (albo akredytywa, umowa o poręczenie spłaty wierzytelności lub umowa ubezpieczeniowa), która wymaga płatności nawet wówczas, gdy posiadacz nie poniósł szkody przez to, że dłużnik nie dokonał zapłaty w terminie płatności (patrz MSR 39).

ZMIANY DO INNYCH STANDARDÓW

Jednostki zastosują wymienione poniżej zmiany do MSR 32 (oraz MSSF 7, jeśli stosują już one MSSF 7), w przypadku gdy zastosują powiązane z nimi zmiany do MSR 39 i MSSF 4.

MSR 32 Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja

Do paragrafów 4 lit. d) i 12 wprowadza się następujące zmiany:

Niniejszy standard ma zastosowanie we wszystkich jednostkach w odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych z wyjątkiem:

…

umów ubezpieczeniowych zgodnie z ich definicją podaną w MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe Jednakże niniejszy standard stosuje się do instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy ubezpieczeniowe, jeśli MSR 39 wymaga, aby jednostka ujmowała je oddzielnie. Ponadto wystawca stosuje niniejszy standard do umów gwarancji finansowych, jeśli stosuje on MSR 39 do ujmowania i wyceny umów; jednak jeśli wystawca zgodnie z paragrafem 4 lit. d) MSSF 4 podejmie decyzję o stosowaniu MSSF 4 do ich ujmowania i wyceny, stosuje on MSSF 4.

Następujące pojęcia zdefiniowane w paragrafie 9 MSR 39 są używane w niniejszym standardzie w znaczeniu nadanym MSR 39.

…

—	składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

—	umowa gwarancji finansowych

—	uprawdopodobnione przyszłe zobowiązanie

…

MSSF 7 Instrumenty finansowe: Ujawnianie informacji

Do paragrafu 3 lit. d) MSSF 7 oraz do listy pojęć zdefiniowanych w Załączniku A MSSF 7 wprowadza się następujące zmiany analogiczne do zmian w MSR 32:

Niniejszy MSSF ma zastosowanie we wszystkich jednostkach w odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych, z wyjątkiem:

…

umów ubezpieczeniowych zgodnie z definicją podaną w MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe. Jednakże niniejszy MSSF stosuje się do instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy ubezpieczeniowe, jeśli MSR 39 wymaga, aby jednostka ujmowała je oddzielnie. Ponadto wystawca stosuje niniejszy MSSF do umów gwarancji finansowych, jeśli stosuje on MSR 39 do ujmowania i wyceny umów; jednak jeśli wystawca zgodnie z paragrafem 4 lit. d) MSSF 4 podejmie decyzję o stosowaniu MSSF 4 do ich ujmowania i wyceny, stosuje on MSSF 4.

ZAŁĄCZNIK A

Definicje pojęć

…

Następujące pojęcia zdefiniowane w paragrafie 11 MSR 32 i paragrafie 9 MSR 39 są używane w niniejszym MSSF w znaczeniu nadanym MSR 32 i MSR 39.

…

—	składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

—	umowa gwarancji finansowych

—	składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe przeznaczone do obrotu

…

Odesłania, które mają być zaktualizowane wraz z zastosowaniem przez jednostkę MSSF 7

Jeśli jednostka zastosuje MSSF 7, odesłania do MSR 32 zastępuje się odesłaniami do MSSF 7 w następujących paragrafach, które niniejszym dokumentem zostały dodane bądź do których wprowadzono zmiany:

—	MSR 39, paragraf 103B

—	MSSF 4, paragrafy 4 lit. d) i 41A oraz paragraf B18 lit. g) załącznika B (dwa odesłania)

INTERPRETACJA IFRIC 6

Zobowiązania wynikające z uczestnictwa w specyficznym rynku — zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

DOTYCZY

—	MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów

—	MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

WPROWADZENIE

1	Paragraf 17 MSR 37 definiuje zdarzenie obligujące jako zdarzenie przeszłe powodujące powstanie obecnego obowiązku, którego jednostka nie ma realnej możliwości nie wypełnić.

2	W paragrafie 19 MSR 17 stwierdza się, że rezerwy są ujmowane w sprawozdaniu finansowym jedynie w przypadku „obowiązków wynikających ze zdarzeń przeszłych, istniejących niezależnie od przyszłych działań jednostki”.

Dyrektywa Unii Europejskiej w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (dyrektywa WE & EE) regulująca kwestie zbiórki, przetwarzania, odzyskiwania i przyjaznego dla środowiska likwidowania zużytego sprzętu spowodowała wątpliwości odnośnie tego, kiedy należy ujmować zobowiązanie wynikające z likwidacji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Dyrektywa dokonuje rozróżnienia między odpadami „nowymi” i „historycznymi” oraz między odpadami pochodzącymi z prywatnych gospodarstw domowych i odpadami ze źródeł innych niż prywatne gospodarstwa domowe. Określenie "„odpady nowe” odnosi się do produktów sprzedanych po dniu 13 sierpnia 2005 r. Wszelki sprzęt gospodarstwa domowego sprzedany przed wymienioną datą do celów wspomnianej dyrektywy uznaje się za odpady historyczne.

Dyrektywa stanowi, że koszty zarządzania odpadami w postaci starego (historycznego) sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych powinny być ponoszone przez producentów tego typu sprzętu, którzy są obecni na rynku przez okres, który będzie określony w mających zastosowanie przepisach prawnych każdego Państwa Członkowskiego (okres wyceny). Zgodnie z dyrektywą każde Państwo Członkowskie ustanowi mechanizm obligujący producentów do proporcjonalnego udziału w kosztach, „tzn. proporcjonalnie do ich udziału w rynku danego typu sprzętu”.

Niektóre zastosowane w interpretacji pojęcia, takie jak „udział w rynku” i „okres wyceny” mogą być rozmaicie definiowane w mających zastosowanie przepisach prawnych poszczególnych Państw Członkowskich. Przykładowo, długość okresu wyceny może wynosić od zaledwie jednego miesiąca aż do roku. Podobnie ustalenie udziału w rynku oraz wzór na obliczenie zobowiązania mogą się różnić w poszczególnych ustawodawstwach krajowych. Jednak wszystkie podane przykłady dotyczą jedynie wyceny zobowiązania, co nie wchodzi w zakres niniejszej interpretacji.

ZAKRES

Niniejsza interpretacja zawiera wskazówki dotyczące ujmowania w sprawozdaniach finansowych producentów zobowiązań wynikających z zarządzania odpadami na mocy dyrektywy UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w odniesieniu do sprzedaży starego (historycznego) sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych.

Interpretacja nie zajmuje się ani odpadami nowymi ani historycznymi pochodzącymi ze źródeł innych niż prywatne gospodarstwa domowe. Zobowiązanie wynikające z zarządzania tego rodzaju odpadami jest odpowiednio objęte MSR 37. Jednak jeśli w przepisach krajowych nowe odpady pochodzące z prywatnych gospodarstw domowych traktuje się podobnie jak odpady historyczne pochodzące z prywatnych gospodarstw domowych, zasady niniejszej interpretacji stosuje się poprzez odniesienie do hierarchii w paragrafach 10-12 MSR 8. Hierarchia MSR 8 jest właściwa również dla innych przepisów nakładających obowiązki w sposób podobny do określonego we wspomnianej dyrektywie UE modelu przypisywania kosztów.

PROBLEM

Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (IFRIC) został poproszony o ustalenie co w kontekście likwidacji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego stanowi zdarzenie obligujące zgodnie z paragrafem 14 lit. a) MSR 37 do utworzenia rezerwy na koszty zarządzania odpadami:

—	wyprodukowanie lub sprzedaż starego (historycznego) sprzętu gospodarstwa domowego?

—	uczestnictwo w rynku w okresie wyceny?

—	ponoszenie kosztów przy wykonywaniu działań związanych z zarządzaniem odpadami?

UZGODNIONE STANOWISKO

Zdarzeniem obligującym zgodnie z paragrafem 14 lit. a) MSR 37 jest uczestnictwo w rynku w okresie wyceny. W konsekwencji zobowiązanie wynikające z kosztów zarządzania odpadami w postaci starego (historycznego) sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych nie powstaje z chwilą wyprodukowania bądź sprzedaży produktów. Z racji tego, że obowiązek związany ze starym (historycznym) sprzętem pochodzącym z gospodarstw domowych jest powiązany z uczestnictwem w rynku w okresie wyceny, nie zaś z produkcją bądź sprzedażą przedmiotów przeznaczonych do usunięcia, to obowiązek powstaje jedynie w przypadku zaistnienia udziału w rynku w okresie wyceny i trwa tak długo, jak długo istnieje ten udział. Ustalenie czasu zaistnienia zdarzenia obligującego może być niezależne od konkretnego okresu, w którym podejmowane są działania na rzecz zarządzania odpadami i w którym powstają związane z tym koszty.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Jednostka zastosuje niniejszą interpretację do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 grudnia 2005 r. lub później. Zachęca się do wcześniejszego zastosowania interpretacji. Jeżeli jednostka zastosuje interpretację do okresu rozpoczynającego się przed dniem 1 grudnia 2005 r., to ma ten fakt ujawnić.

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE

11	Zmiany zasad rachunkowości należy rozliczać zgodnie z MSR 8.