(1)

Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/159 (3) Komisja Europejska wprowadziła ostateczny środek ochronny na niektóre wyroby ze stali („środek ochronny”), który składa się z kontyngentów taryfowych w odniesieniu do niektórych wyrobów ze stali („produkt objęty postępowaniem”) obejmujących 26 kategorii wyrobów ze stali, ustalonych na poziomach pozwalających zachować tradycyjne przepływy handlowe w podziale na kategorie produktu. Cło taryfowe w wysokości 25 % stosuje się tylko w przypadku przekroczenia progów ilościowych w odniesieniu do tych kontyngentów taryfowych. Środek ochronny wprowadzono początkowo na okres trzech lat, tj. do dnia 30 czerwca 2021 r. („rozporządzenie w sprawie ostatecznych środków ochronnych”).

(2)

Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/1029 (4) („rozporządzenie w sprawie przedłużenia”) Komisja przedłużyła okres obowiązywania środka ochronnego do dnia 30 czerwca 2024 r.

(3)

W motywie 161 rozporządzenia w sprawie ostatecznych środków ochronnych Komisja zobowiązała się, że „będzie przeprowadzać ocenę sytuacji w regularnych odstępach czasu i rozważy przeprowadzenie przeglądu co najmniej na koniec każdego roku obowiązywania środków”. W związku z tym Komisja przeprowadziła dwa dochodzenia na potrzeby przeglądu funkcjonowania odpowiednio w latach 2019 i 2020.

(4)

W motywie 85 rozporządzenia w sprawie przedłużenia Komisja wskazała, że „aby zapewnić w międzyczasie funkcjonowanie środka ochronnego w sposób dostosowany do zmian na rynku oraz zgodny z interesem wszystkich zainteresowanych stron, Komisja przeprowadzi przegląd funkcjonowania podobny do przeglądów przeprowadzonych w latach 2019 i 2020. Taki przegląd funkcjonowania zostanie wszczęty z odpowiednim wyprzedzeniem, aby wprowadzić wszelkie niezbędne zmiany od dnia 1 lipca 2022 r., po pierwszym roku przedłużenia”.

(5)

Komisja wszczęła zatem dochodzenie na potrzeby przeglądu funkcjonowania, publikując w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 17 grudnia 2021 r. zawiadomienie o wszczęciu (5), w którym wezwała zainteresowane strony do przedstawienia swoich opinii i do przedłożenia dowodów dotyczących w szczególności następujących pięciu podstaw przeglądu:

(6)

Rzetelne postępowanie odbyło się w ramach dwuetapowej procedury pisemnej, w ramach której zainteresowane strony najpierw przedstawiły swoje uwagi i dowody potwierdzające, a następnie miały możliwość ustosunkowania się do uwag pozostałych stron. Komisja otrzymała łącznie ponad 100 uwag i odpowiedzi.

(7)

W toku dochodzenia na potrzeby przeglądu funkcjonowania i przed jego zakończeniem wprowadzono szereg zmian środka ochronnego. W marcu 2022 r. rozporządzeniem (UE) 2022/428 (6) UE nałożyła zakaz przywozu niektórych wyrobów ze stali z Rosji i Białorusi (7) w ramach czwartego pakietu sankcji wprowadzonego w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. Aby uniknąć wynikającego z tego zakazu potencjalnego niedoboru dostaw na unijnym rynku stali, rozporządzeniem (UE) 2022/434 (8) Komisja zmieniła środek ochronny i rozdzieliła kontyngenty krajowe Rosji i Białorusi proporcjonalnie między pozostałe państwa będące dostawcami w odniesieniu do każdej kategorii produktu, której to dotyczy.

(8)

Ponadto rozporządzeniem (UE) 2022/664 (9) Komisja objęła zakresem stosowania środka ochronnego Republikę Południowej Afryki i państwa Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju („SADC”), z którymi Unia podpisała umowę o partnerstwie gospodarczym („UPG”), od 1 maja 2022 r. po wygaśnięciu wyłączenia tych państw na podstawie dwustronnej UPG.

(9)

Komisja tymczasowo zawiesiła również stosowanie środka ochronnego wobec Ukrainy (10). W rezultacie w okresie obowiązywania tego zawieszenia przywozu z Ukrainy nie uwzględnia się w żadnym kontyngencie – ani w krajowym, ani w rezydualnym (11). Analogicznie w okresie odniesienia przyjętym w pierwotnym dochodzeniu (lata 2015–2017) (12) wielkości przywozu z Ukrainy nie uwzględnia się przy obliczaniu kontyngentów rezydualnych.

(10)

Po przeprowadzeniu dogłębnej analizy wszystkich otrzymanych uwag i dostępnych danych Komisja doszła do następujących wniosków. Wnioski te przedstawiono poniżej w podsekcjach odpowiadających strukturze zawiadomienia o wszczęciu.

(11)

Niektóre zainteresowane strony (niektóre państwa trzecie i niektórzy użytkownicy) zwróciły się z wnioskiem o zastąpienie kwartalnego administrowania kontyngentami administrowaniem rocznym, natomiast inne zainteresowane strony (przemysł Unii) zaproponowały wprowadzenie administrowania miesięcznego. Niektóre strony (przemysł Unii) zwróciły się również o ograniczenie wielkości przenoszonych niewykorzystanych kontyngentów do 4 %, podczas gdy inne strony (niektóre państwa trzecie i niektórzy użytkownicy) zaproponowały, aby niektóre niewykorzystane kontyngenty krajowe zostały rozdzielone. Ponadto pozostałe strony (niektóre państwa trzecie i niektórzy użytkownicy) zwróciły się z wnioskiem o likwidację systemu kontyngentów krajowych i zastąpienie go administrowaniem kontyngentami w skali globalnej. Ponadto inne zainteresowane strony zwróciły się o zrezygnowanie z kontyngentów w przypadku niektórych państw i rozdzielenie tych kontyngentów między pozostałe państwa pochodzenia oraz o przydział kontyngentu krajowego niektórym państwom prowadzącym wywóz w ramach kontyngentu rezydualnego.

(12)

Kontyngenty, zarówno krajowe, jak i rezydualne, przydzielono na podstawie wyników wywozu w okresie odniesienia przyjętym w pierwotnym dochodzeniu (13). System kwartalnego administrowania kontyngentami okazał się skutecznym sposobem ustabilizowania rynku unijnego – dzięki niemu uniknięto przypadków nagłego znacznego wzrostu przywozu, który spowodowałby destabilizację rynku (14), oraz zapewniono zorganizowany i przewidywalny przepływ przywozu w ciągu roku. System ten sprawia również, że tradycyjne przepływy handlowe w ujęciu realnym i pod względem pochodzenia są dozwolone bez nakładania jakiegokolwiek dodatkowego cła.

(13)

System ten zapewnia równowagę między sprzecznymi interesami różnych stron. Po pierwsze, jest korzystny dla przemysłu Unii, ponieważ pozwala na uniknięcie wystąpienia ogromnej wielkości przywozu w krótkim czasie i niekorzystnego wpływu takiej sytuacji na rynek. Po drugie, jest on również korzystny dla niektórych państw trzecich – które w przeciwnym razie zostałyby niesłusznie wyparte z rynku przez innych, większych dostawców i nie byłyby w stanie zaopatrywać użytkowników unijnych – oraz dla użytkowników unijnych, którzy w przeciwnym razie nie mogliby kupować potrzebnych im materiałów z takich konkretnych państw pochodzenia. Ponadto w ramach tego systemu większe państwa wywozu mogą zwiększać wywóz powyżej swoich tradycyjnych przepływów handlowych w przypadku większości kategorii produktu dzięki możliwości uzyskania dostępu do kontyngentu rezydualnego w ostatnim kwartale danego okresu w sytuacji, w której dotychczasowi dostawcy nie byli w stanie w pełni wykorzystać kontyngentów.

(14)

Przyjęcie któregokolwiek z argumentów przedstawionych przez zainteresowane strony, opisanych w motywie 11, zaburzyłoby tę równowagę i groziłoby ograniczeniem skuteczności środka. W przedstawionych uwagach strony nie przedstawiły żadnych dowodów świadczących o tym, że obecnie funkcjonujący system jest nieodpowiedni, ani też nie wykazały, w jaki sposób poszczególne proponowane przez nie dostosowania miałyby służyć ogólnemu interesowi Unii (a nie jedynie własnemu interesowi danej strony) i być odpowiednie w kontekście logiki i prawidłowego funkcjonowania środka.

(15)

Z tych powodów Komisja uznała, że w dalszym ciągu odpowiednie jest utrzymanie obecnie funkcjonującego systemu administrowania kontyngentami (administrowanie kwartalne i połączenie kontyngentów krajowych i kontyngentu rezydualnego), dalsze przenoszenie niewykorzystanych kontyngentów i zapewnienie dostępu do kontyngentu rezydualnego w IV kw., co stanowi rozwiązanie sprawiedliwe dla wszystkich zainteresowanych stron.

(16)

Chociaż obecny system przydziału kontyngentów i administrowania kontyngentami jest odpowiedni, Komisja uznaje jednak, że należy wprowadzić w nim pewne dostosowania techniczne w celu poprawy jego funkcjonowania w związku ze zmianą okoliczności. Dotyczy to kategorii produktu 7 (blacha quarto) i 17 (kątowniki, kształtowniki i profile).

(17)

W przypadku tych dwóch kategorii produktu Ukraina w przeszłości była ważnym eksporterem (15) (w obu tych kategoriach odpowiada za niemal 33 % całkowitej wielkości kontyngentów) i stale w bardzo wysokim stopniu wykorzystywała swoje kontyngenty. Komisja zauważyła jednak (16), że od czasu niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresja wojskowej Rosji wobec Ukrainy nastąpił w praktyce całkowity zanik przywozu produktów należących do tych dwóch kategorii z Ukrainy do Unii. Oznacza to, że Ukraina nie jest obecnie w stanie produkować lub wywozić na rynek unijny znacznej ilości produktów należących do tych kategorii. W tych okolicznościach i po przeanalizowaniu wykorzystania kontyngentów przez pozostałe państwa wywozu objęte środkiem Komisja uznała, że jeżeli nie podejmie działania, będzie zachodzić ryzyko potencjalnego niedoboru dostaw produktów należących do tych kategorii dla użytkowników unijnych.

(18)

Z tego względu Komisja uznała, że w interesie Unii leży, aby administrowanie kontyngentami, które nadal są objęte środkiem (17) w kategoriach 7 i 17, koniecznie odbywało się w ujęciu globalnym. Innymi słowy, obowiązujące obecnie kontyngenty krajowe zostaną zlikwidowane i zastąpione pojedynczym kontyngentem dostępnym dla wszystkich państw pochodzenia, dzięki czemu znacznie zwiększy się poziom elastyczności i użytkownicy będą mogli przywozić stal, której mogą potrzebować, z dowolnego źródła dostępnego w ramach wielkości kontyngentów przewidzianych w tych kategoriach.

(19)

Komisja stwierdziła, że biorąc pod uwagę wyniki w zakresie wielkości przywozu (wykorzystania kontyngentów) i pochodzenia, dostosowanie to nie wiąże się z ryzykiem obniżenia skuteczności środka wobec producentów unijnych i nie jest prawdopodobne, aby miało dojść do jakiegokolwiek wyparcia, a tradycyjne przepływy handlowe zostaną utrzymane. Dostosowanie to zostanie poddane ponownej ocenie w świetle rozwoju przepływów handlowych w tych kategoriach i zawieszenia stosowania środka ochronnego wobec Ukrainy, lub też w przypadku identyfikacji nadmiernego efektu wypierania.

(20)

W drodze środka ostatecznego Komisja wprowadziła mechanizm, w ramach którego po wyczerpaniu kontyngentu krajowego państwa mogą uzyskać również dostęp do (wolnego od cła do czasu wyczerpania) kontyngentu rezydualnego początkowo dostępnego w ostatnim kwartale (kwiecień–czerwiec) każdego rocznego okresu stosowania środka.

(21)

Zdaniem Komisji mechanizm ten leży w interesie unijnych importerów i użytkowników, gdyż nie tylko zapewnia on utrzymanie tradycyjnych przepływów handlowych, ale również pozwala uniknąć ewentualnej sytuacji, w której części rezydualnego kontyngentu taryfowego pozostałyby niewykorzystane.

(22)

W toku pierwszego przeglądu funkcjonowania przeprowadzonego w 2019 r. Komisja zauważyła, że w dwóch kategoriach produktu państwa korzystające z krajowych kontyngentów taryfowych niemal wyłącznie wykorzystały całą wielkość kontyngentu rezydualnego w IV kw. w ciągu dwóch dni. W rezultacie historycznie mniejsi dostawcy nie mogli dokonywać bezcłowego wywozu w ostatnim kwartale danego okresu. Miało to niekorzystny wpływ na tradycyjne przepływy handlowe pod względem pochodzenia ze szkodą dla niektórych państw trzecich i niektórych użytkowników unijnych. Aby zrekompensować ten niezamierzony niekorzystny efekt, Komisja wprowadziła limit 30 % na państwo uzyskujące dostęp do kontyngentu rezydualnego w IV kw. w kategorii 13 (pręty zbrojeniowe) i kategorii 16 (walcówka).

(23)

W toku drugiego przeglądu funkcjonowania przeprowadzonego w 2020 r. i w związku z identyfikacją kolejnych przypadków wypierania w kilku kategoriach produktu Komisja opracowała system, w ramach którego dostęp w IV kw. będzie zależał od obserwowanych tendencji w przywozie i rzeczywistego wykorzystania kontyngentu rezydualnego przez mniejszych dostawców, którzy są naturalnymi beneficjentami tej sekcji kontyngentów taryfowych (18).

(24)

Aby zminimalizować wypieranie tradycyjnych źródeł pochodzenia w ramach kontyngentu rezydualnego a jednocześnie nadal umożliwiać dodatkowy dostęp w kategoriach, w których należy zapewnić maksymalne wykorzystanie kontyngentu, Komisja stworzyła system, w ramach którego każda kategoria produktu zostaje przyporządkowana do jednej z następujących trzech różnych grup odpowiadających trzem różnym scenariuszom dostępu. System ten zapewnia spełnienie jednej z kluczowych zasad i jednego z kluczowych celów środka ochronnego, tj. zapewnia zachowanie tradycyjnych przepływów handlowych pod względem pochodzenia.

(25)

Te trzy systemy są następujące:

(26)

Niektóre zainteresowane strony (niektóre państwa trzecie i niektórzy użytkownicy) opowiedziały się za całkowitym zniesieniem dostępu do kontyngentu rezydualnego w IV kw. Inne zainteresowane strony wnioskowały o wprowadzenie pewnych zmian w odniesieniu do konkretnych kategorii produktu, a jeszcze inne (w tym niektóre państwa trzecie i niektórzy użytkownicy, a także przemysł Unii) – o całkowite uniemożliwienie większym państwom wywozu uzyskania dostępu do kontyngentu rezydualnego w danej kategorii lub o stosowanie bardziej rygorystycznego podejścia.

(27)

Po przeanalizowaniu otrzymanych uwag i funkcjonowania środka Komisja uznała, że obecny system pozostaje najodpowiedniejszy, gdyż daje użytkownikom szanse na jak największe wykorzystanie kontyngentu rezydualnego, a jednocześnie zapewnia utrzymanie tradycyjnych przepływów handlowych pod względem pochodzenia (co w równym stopniu leży w interesie użytkowników). System zapewniający dostęp do kontyngentu rezydualnego stanowił regułę w przypadku wszystkich kategorii produktu z wyjątkiem czterech.

(28)

Zaakceptowanie propozycji zainteresowanych stron doprowadziłoby do sytuacji, w której niektórzy użytkownicy nie mogliby zwiększyć bezcłowego przywozu, na który może być popyt na rynku unijnym, albo inni użytkownicy unijni nie mogliby nabywać produktów z określonych źródeł pochodzenia, które również są potrzebne na rynku unijnym, ze względu na efekt wypierania. Jednocześnie w ramach tego systemu zapewnia się, aby dodatkowe ilości, które mogą być wywożone w ramach systemu przez niektóre państwa, pozostawały w takich granicach, aby nie zagrażały one skuteczności środka z punktu widzenia producentów unijnych. Obecnie funkcjonujący system jest zatem najodpowiedniejszy, jeżeli chodzi o ogólny interes Unii.

(29)

W toku prowadzonego obecnie przeglądu Komisja oceniła, czy wystąpił efekt wypierania. W tym celu na podstawie tego samego rodzaju analizy przeprowadzonej w ramach drugiego przeglądu Komisja zaktualizowała poszczególne systemy na podstawie dostępnych od tamtej pory danych. Oznacza to, że Komisja przeanalizowała dane dotyczące przywozu i wykorzystanie kontyngentów w podziale na źródło pochodzenia i kategorię za okres od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2022 r.

(30)

Na podstawie metody, którą zastosowano w ramach drugiego przeglądu funkcjonowania, choć z uwzględnieniem zaktualizowanych danych, systemy dostępu w podziale na kategorię produktu zaktualizowano w następujący sposób (konkretne wielkości przedstawiono w załączniku II):

(31)

Zgodnie z zasadami zastosowanymi w poprzednim przeglądzie funkcjonowania następujące kategorie będą objęte systemem specjalnym:

(32)

W przypadku kategorii 7, 8, 17 i 25A administrowanie będzie odbywało się w ujęciu globalnym. Ponieważ żadne państwo nie prowadzi wywozu na podstawie kontyngentu krajowego, nie ma zatem zastosowania możliwość uzyskania dostępu w IV kw.

(33)

W przypadku kategorii 1 i 4B obecnie stosowany system, w ramach którego dostępu udziela się w IV kw. i stosuje się limit 30 % na państwo wywozu, nadal uznaje się za odpowiedni do tego, aby zapewnić wystarczające zróżnicowanie źródeł dostaw, a jednocześnie uniknąć efektu wypierania za sprawą nadmiernego napływu dodatkowego przywozu w ilości przekraczającej tradycyjne przepływy handlowe.

(34)

Podsumowując, z tego względu środek nadal będzie umożliwiał uzyskanie dostępu do kontyngentu rezydualnego w IV kw. w przypadku zdecydowanej większości kategorii produktu (w przypadku wszystkich kategorii z wyjątkiem trzech).

(35)

Z zakresu stosowania środka ostatecznego wyłączono każdy będący członkiem WTO kraj rozwijający się, którego udział w przywozie wynosi mniej niż 3 % łącznego przywozu w poszczególnych kategoriach produktu. Komisja zobowiązała się monitorować rozwój przywozu po wprowadzeniu środka i regularnie przeprowadzać przegląd wykazu państw wyłączonych.

(36)

Ostatnią aktualizację przeprowadzono w ramach dochodzenia przeglądowego w następstwie umowy o wystąpieniu między Unią a Zjednoczonym Królestwem od dnia 1 stycznia 2021 r. i od 1 stycznia 2021 r. wykaz pozostaje niezmieniony. W celu dostosowania wykazu krajów rozwijających się objętych zakresem stosowania środka i krajów rozwijających się wyłączonych z zakresu stosowania środka Komisja ponownie przeprowadziła obliczenia na podstawie najnowszych dostępnych skonsolidowanych danych dotyczących przywozu, tj. statystyk dotyczących przywozu za rok 2021 (19).

(37)

W wyniku tej aktualizacji wprowadzono następujące zmiany (zaktualizowana tabela jest dostępna w załączniku I).

(38)

Obecne tempo liberalizacji środka ochronnego ustalono na poziomie 3 % rocznie. W toku tego dochodzenia Komisja oceniła, czy ten poziom liberalizacji jest nadal odpowiedni.

(39)

Niektóre zainteresowane strony (zwłaszcza producenci eksportujący i użytkownicy unijni) wnioskowali, aby Komisja podniosła poziom liberalizacji powyżej 3 % (wiele z nich wnioskowało o wprowadzenie 5 % poziomu liberalizacji), natomiast przemysł Unii wnioskował o obniżenie tempa liberalizacji do poziomu 1 %.

(40)

Ten instrument ochronny ma mieć charakter tymczasowy. 1 lipca 2022 r. rozpocznie się piąty rok stosowania środka. Celem liberalizacji (która stanowi zobowiązanie prawne określone w postanowieniach WTO (21) i przepisach UE (22)) jest stopniowe dopuszczenie większej konkurencji w przywozie na rynku w miarę dostosowywania się przemysłu wewnętrznego do wyższego poziomu przywozu. Ma to zapobiec stosowaniu środka, który w okresie swojego obowiązywania nie sprzyja dostosowaniom przemysłu wewnętrznego i który stwarzałby problemy w zakresie konkurencyjności w sytuacji, w której przemysł wewnętrzny stanie w obliczu większej konkurencji zagranicznej po okresie obowiązywania środka ochronnego.

(41)

Uwzględniając tę logikę, Komisja uznała, że obecnie (po czterech latach obowiązywania środka) należy przewidzieć nieznacznie wyższy poziom liberalizacji w ujęciu rocznym, aby zachęcić przemysł wewnętrzny do dalszych dostosowań, pamiętając o tym, aby jednocześnie nie zmniejszyć skuteczności środka.

(42)

Komisja za odpowiednie uznała określenie rocznego poziomu liberalizacji wynoszącego 4 % od 1 lipca 2022 r.

(43)

Wzrost ten powinien również przyczynić się do osłabienia wszelkich napięć z punktu widzenia użytkowników unijnych w przypadku niektórych kategorii produktu w sytuacji dużej niepewności na rynku. Z drugiej strony, ograniczony dodatkowy wzrost nie zagrażałby przemysłowi Unii ani nie zmniejszyłby skuteczności środka.

(44)

W marcu 2018 r. Stany Zjednoczone nałożyły 25 % cło przywozowe na niektóre wyroby ze stali w drodze środka wprowadzonego przez USA na podstawie sekcji 232. Środek ten nadal obowiązuje, chociaż zaszły pewne zmiany. W ramach tego dochodzenia przeglądowego Komisja przeanalizowała te zmiany, aby ustalić, czy mają one jakikolwiek wpływ na unijny środek ochronny, w szczególności jeżeli chodzi o ryzyko przekierowania handlu na rynek unijny.

(45)

Wnioski otrzymane w tym zakresie można podzielić na trzy rodzaje. W ramach dwóch pierwszych rodzajów wniosków niektórzy użytkownicy i niektóre państwa trzecie twierdzili, że ryzyko przekierowania handlu jest małe (mniejsze) ze względu na poszczególne dostosowania do środka wprowadzonego na podstawie sekcji 232. Z kolei niektóre strony twierdziły, że ze względu na kontyngenty taryfowe przydzielone unijnym eksporterom przemysł Unii przekieruje sprzedaż na rynek Stanów Zjednoczonych ze szkodą dla sprzedaży krajowej, co będzie skutkować wewnętrznymi niedoborami.

(46)

Z drugiej strony, unijny przemysł stali twierdził, że utrzymuje się ryzyko przekierowania handlu, a lepszy dostęp UE do rynku Stanów Zjednoczonych nie wpłynie na jego zdolność do zaopatrywania rynku wewnętrznego (unijnego).

(47)

W październiku 2021 r. Stany Zjednoczone podjęły decyzję o objęciu systemem kontyngentów taryfowych przywozu z UE podlegającego środkowi wprowadzonemu na podstawie sekcji 232. W ramach tego nowego systemu UE mogłaby prowadzić wywóz bezcłowy do określonego poziomu (na podstawie przeszłych wielkości wywozu) (23) i dopiero po wyczerpaniu tego poziomu miałoby zastosowanie cło na poziomie 25 %. Działanie to miało na celu poprawę pozycji unijnych eksporterów na rynku Stanów Zjednoczonych, jako że wcześniej każda wywożona przez nich tona produktów podlegała cłu na poziomie 25 %. Ten nowy system ma zastosowanie od 1 stycznia 2022 r.

(48)

Niektóre zainteresowane strony twierdziły, że ponieważ ceny w Stanach Zjednoczonych zwykle przewyższają ceny w Unii, unijni producenci mieliby motywację do wywozu do Stanów Zjednoczonych ze szkodą dla sprzedaży krajowej, co w efekcie stwarzałoby ryzyko powstania niedoborów w niektórych kategoriach na rynku unijnym.

(49)

Z wielu powodów Komisja uznała, że te argumenty należy odrzucić. Po pierwsze, pojęcie przekierowania handlu na rynek unijny nie może odnosić się do ograniczenia wywozu do Stanów Zjednoczonych przez sam przemysł UE. Innymi słowy, przemysł Unii nigdy nie może podlegać ryzyku przekierowania handlu w zakresie sprzedaży własnej. Jest to niezgodne z logiką pojęcia przekierowania handlu. Fakt, że UE może być w stanie zwiększyć swoją obecność na rynku Stanów Zjednoczonych, nie ma zatem związku z ryzykiem przekierowania handlu prowadzonego przez państwa wywozu na rynek unijny.

(50)

Po drugie, twierdzenia, że przemysł Unii wykorzystałby swoje kontyngenty taryfowe kosztem (głównie lub nawet wyłącznie) sprzedaży krajowej, nie zostały poparte dowodami. Przedstawiając te twierdzenia, nie uwzględniono, że – również teoretycznie – przemysł Unii mógłby zwiększyć wielkość produkcji (24), dzięki czemu nie poświęciłby sprzedaży krajowej i wygenerowałby dodatkowe przychody w związku ze wzrostem sprzedaży eksportowej do Stanów Zjednoczonych, a także że mógłby przekierować wielkości wywozu do Stanów Zjednoczonych z innych rynków, które mogą być mniej atrakcyjne z wielu powodów, w tym ze względu na poziom cen (25).

(51)

Niezależnie od wszystkich tych teoretycznych możliwości w praktyce w I kw. od wejście w życie systemu kontyngentów taryfowych UE była daleka od wykorzystania całych kontyngentów. W I kw. wykorzystała zaledwie około 42 % kontyngentu (26).

(52)

Okazuje się zatem, że niektóre zainteresowane strony przyjęły błędne podstawowe założenia w swojej argumentacji, a mianowicie założyły, że unijni producenci eksportujący byliby w stanie wykorzystać wszystkie swoje kontyngenty w Stanach Zjednoczonych.

(53)

Komisja stwierdziła, że fakt, iż UE podlega systemowi kontyngentów taryfowych w ramach środków wprowadzonych przez USA na podstawie sekcji 232 nie ma żadnego wpływu na funkcjonowanie środka ochronnego, jeżeli chodzi o ryzyko przekierowania handlu. Co więcej, żadna strona nie wykazała w jakimkolwiek stopniu, że wywóz podlegający systemowi kontyngentów taryfowych na podstawie sekcji 232 jako taki spowodowałby ryzyko niedoborów dostaw na rynku unijnym.

(54)

Jeżeli chodzi o twierdzenia dotyczące zmian w środkach wprowadzonych przez USA na podstawie sekcji 232 wobec innych państw trzecich, z danych, którymi dysponuje Komisja, wynika, że w tych środkach wprowadzono następujące zmiany:

(55)

W wyniku dochodzenia stwierdzono, że z wielu powodów przedstawione dostosowania środka wprowadzonego przez USA na podstawie sekcji 232 w ujęciu ogólnym mają nieznaczny wpływ na funkcjonowanie i zasadność unijnego środka ochronnego. Po pierwsze, rozważając te zmiany w szerszej perspektywie, należy zauważyć, że większość tych państw prowadzi nieznaczny wywóz stali do Unii (lub w ogólnie nie prowadzą one takiego wywozu) (27), ani też nie były one dostawcami w przeszłości (28). Nieliczne państwa, które prowadzą znaczniejszy wywóz w ujęciu realnym do Unii, tj. trzy państwa – Zjednoczone Królestwo, Japonia i Korea – są nadal objęte środkiem wprowadzonym przez USA na podstawie sekcji 232 i tym samym ich bezcłowy wywóz do Stanów Zjednoczonych jest ograniczony. W praktyce Korea może prowadzić wyłącznie wywóz w ramach kontyngentu (ograniczenie ilościowe) bez możliwości wywozu ilości przekraczającej wielkość kontyngentu, a Zjednoczone Królestwo i Japonia podlegają kontyngentom taryfowym, po których wyczerpaniu zastosowanie ma cło na poziomie 25 %. Ponadto obowiązywanie kontyngentu taryfowego nie musi oznaczać, że państwa te będą w stanie skutecznie wykorzystać przydzielone im wielkości, co widać na przykładzie kontyngentu taryfowego przydzielonego UE. Ponadto większość źródeł pochodzenia odpowiadających za dużą część przywozu do Unii nadal podlega cłu 25 % stosowanemu wobec ich wywozu do Stanów Zjednoczonych.

(56)

W tym zakresie ryzyko przekierowania handlu wiąże się przede wszystkim z głównymi państwami dokonującymi dostaw stali do Unii, które to państwa dysponują (w niektórych przypadkach dość znacznymi) wolnymi mocami produkcyjnymi i są zatem w stanie szybko zwiększyć (29) swoją obecność na rynku unijnym (30), który – jak wykazano w toku poprzednich dochodzeń – jest rynkiem atrakcyjnym pod względem cen i wielkości (31).

(57)

Ponadto w swoich uwagach strony nie wykazały (ani nawet nie wskazały), w jaki sposób miałyby się zmienić ustalenia dokonane przez Komisję w toku poprzednich dochodzeń (32). Ustalenia te obejmują w szczególności m.in.: utrzymywanie się globalnej nadwyżki mocy produkcyjnych w sektorze stali (33), znaczący spadek poziomu przywozu na rynek Stanów Zjednoczonych w porównaniu z okresem przed zastosowaniem środka wprowadzonego przez USA na podstawie sekcji 232 (34) lub brak rynków zastępczych dla utraconych wielkości (35).

(58)

W każdym przypadku ewentualnym skutkiem poprawy dostępu niektórych państw trzecich do rynku Stanów Zjednoczonych, wskazanej w motywie (54), byłoby utrudnienie prowadzenia wywozu na rynek Stanów Zjednoczonych pozostałym państwom, które muszą uiszczać 25 % cło i tym samym znajdują się w stosunkowo gorszej pozycji konkurencyjnej. W praktyce tempo spadku przywozu z państw, które nie mają preferencyjnego dostępu na podstawie środka wprowadzonego przez USA na podstawie sekcji 232, znacznie przewyższało średnią (36). Dostosowania środka zastosowanego przez Stany Zjednoczone mogły jeszcze bardziej zwiększyć prawdopodobieństwo przekierowania handlu z państw trzecich nieobjętych żadnym preferencyjnym traktowaniem w ramach środka wprowadzonego na podstawie sekcji 232, a w przypadku niektórych z tych państw istnieje większe prawdopodobieństwo, że spowodują one znaczny wzrost przywozu na rynek unijny.

(59)

Z powodów przedstawionych w tej podsekcji Komisja stwierdziła, że zmiany w środku wprowadzonym przez USA na podstawie sekcji 232 nie mają wpływu na funkcjonowanie unijnego środka ochronnego dotyczącego stali ani nie powoduje zmiany podstawy oceny środka w kontekście ryzyka przekierowania handlu.

(60)

Oprócz kwestii poruszonych w sekcji 3 zainteresowane strony przedstawiły inne argumenty, które zostaną omówione w niniejszej sekcji.

(61)

W toku dochodzenia i po ukończeniu części pisemnej postępowania szereg zainteresowanych stron z własnej inicjatywy zwróciło się do Komisji, twierdząc, że stosowanie środka ochronnego należy zawiesić lub zakończyć ze względu na wzrost cen stali w Unii. Strony te twierdziły, że zakończenie lub zawieszenie stosowania środka ochronnego umożliwiłoby obniżenie cen stali.

(62)

Po pierwsze, ewentualne zakończenie lub zawieszenie stosowania środka nie stanowiło przedmiotu tego przeglądu. Rodzaj zgromadzonych dowodów i przeprowadzona analiza w toku tego dochodzenia nie odpowiadają zatem dowodom i analizie koniecznym do zbadania ewentualnego zakończenia stosowania środka ochronnego. Zakres tego przeglądu nie obejmował zatem kwestii zakończenia stosowania środka ochronnego.

(63)

Niemniej jednak dla pełności wywodu Komisja uznała za stosowane przeanalizowanie tych twierdzeń w szerszej perspektywie i przeprowadzenie analizy faktycznej dotyczącej ostatnich zmian na rynku w obecnym rozporządzeniu. W tym zakresie Komisja ustaliła, że rozwój cen stali w Unii wskazuje na tendencję zwyżkową w początkowych miesiącach 2022 r., a najwyższe wartości osiągnięto zaraz po tym, jak doszło do niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresji wojskowej Rosji wobec Ukrainy, a także że widać oznaki stałego spadku tych cen (spadek o 21 % w porównaniu z wartością szczytową w 2022 r. (37)) według stanu na koniec kwietnia 2022 r. (38)

(64)

Ta tendencja cenowa ma miejsce w ogólnych warunkach rosnącej inflacji, co wpływa również na ceny surowców i energii w sektorze produkcji stali. W prognozie krótkoterminowej (39) na lata 2022 i 2023 Światowe Stowarzyszenie Producentów Stali zauważyło, że niczym niesprowokowana i nieuzasadniona agresja wojskowa Rosji wobec Ukrainy spowoduje dalszy wzrost presji inflacyjnej, z jednej strony, poprzez wyższe ceny energii i surowców w sektorze produkcji stali, a z drugiej strony – poprzez stałe zakłócenie łańcuchów dostaw. O prawidłowości tych ustaleń świadczą również najnowsze dostępne informacje na temat zmiany cen surowców w sektorze produkcji stali (w tym cen energii) pochodzące ze źródeł, takich jak OECD (40), Bank Światowy (41) i S&P Platts (42); informacje te wskazują na znaczny wzrost cen i ogólną tendencję zwyżkową prowadzącą do osiągnięcia poziomów znacznie wyższych niż w poprzednich okresach.

(65)

Wyniki własnej oceny statystycznej przeprowadzonej przez Komisję (43) również potwierdziły, że trendy cenowe na głównych światowych rynkach stali są podobne do trendu cenowego na rynku unijnym, co oznacza, że był on w pełni zgodny z trendem utrzymującym się na głównych rynkach na świecie. W tym kontekście Komisja stwierdziła, że stosowanie środka ochronnego w żadnym razie nie mogło stanowić przyczyny zmian cen zachodzących w Unii.

(66)

Niektóre zainteresowane strony twierdziły, że na rynku unijnym brakuje stali, a środek ochronny dotyczący stali pogarsza sytuację w związku z wyczerpaniem niektórych kontyngentów. Strony te twierdziły, że w kontekście wyższych cen stali stosowanie środka należy zatem zawiesić lub zakończyć.

(67)

Komisja odnotowała, że wykorzystanie kontyngentów taryfowych w pierwszych trzech kwartałach czwartego roku stosowania środka (1 lipca 2021 r. – 31 marca 2022 r.) wyniosło 77 %, co oznacza, że do wykorzystania w ramach kontyngentu pozostało ponad 5,6 mln ton, jak ukazano w tabeli poniżej. Świadczy to zatem o tym, że użytkownicy unijni zasadniczo mieli możliwość dalszego zwiększenia bezcłowego przywozu stali w każdym okresie. Chociaż nie wyklucza to sytuacji, w której w pewnych kategoriach produktu w porównaniu z innymi kategoriami napięcia pod względem wykorzystania kontyngentu mogły być większe, to jednak w większości kategorii produktu bezcłowy kontyngent był dostępny w każdym kwartale.

Tabela 1

Zmiany wykorzystania kontyngentów taryfowych w pierwszych trzech kwartałach czwartego roku (44)

(68)

Komisja zauważa również, że poziom przywozu w 2021 r. był bardzo zbliżony do szczytowej wartości przywozu w 2018 r. (45) Ponadto krótkoterminowa prognoza Światowego Stowarzyszenia Producentów Stali (46) na lata 2022 i 2023 wskazuje na niepewność prognozy gospodarczej. Prognoza dotycząca rynku stali na 2022 r. uległa znacznemu pogorszeniu w wyniku wojny oraz przewiduje się, że zapotrzebowanie na stal wzrośnie o 0,4 % w 2022 r. i o 2,2 % w 2023 r.

(69)

W tym kontekście i mając na uwadze, że poziom kontyngentów jeszcze wzrośnie o 4 % od 1 lipca 2022 r., jak wyjaśniono w pkt 3.4, Komisja uznała, że każda domniemana presja w niektórych segmentach rynku powinna zostać złagodzona z jednoczesnym zachowaniem skuteczności środka.

(70)

Niektóre zainteresowane strony twierdziły, że zakaz przywozu z Rosji i Białorusi ma znaczny wpływ na ich zdolność przywozu, a Komisja powinna na tej podstawie zakończyć stosowanie środka.

(71)

W tej kwestii Komisja zauważyła, że brak stabilności spowodowany niczym niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresją wojskową Rosji wobec Ukrainy i wynikłym z tego nałożeniem przez UE sankcji na stal stanowi nieunikniony czynnik występujący na rynku, do którego wszystkie zainteresowane strony muszą się stopniowo dostosowywać.

(72)

W celu jak największego zminimalizowania strat pobocznych wynikających z wprowadzonego zakazu przywozu Komisja podjęła jednak natychmiastowe działanie w ramach środka ochronnego i rozdzieliła przedmiotowe kontyngenty ze skutkiem od kwietnia 2022 r. To dostosowanie środka znacznie załagodzi zakłócenia odczuwane przez niektórych użytkowników w wyniku nałożenia zakazu przywozu z Rosji i Białorusi dzięki umożliwieniu takim użytkownikom uzyskania bezcłowego dostępu do tych wielkości z innych źródeł pochodzenia. Dostosowanie się użytkowników unijnych do tego rozwiązania i zmiana dostawców na dostawców z innego źródła pochodzenia koniecznie wymaga jednak czasu (47). W szczególności Komisja przyznaje, że w niektórych przypadkach niektórzy użytkownicy będą musieli zupełnie zmienić dostawców ze względu na bardzo duże uzależnienie od przywozu stali z Rosji lub Białorusi. Samo obowiązywanie tych sankcji w zakresie stali nie może jednak podważać ważności lub konieczności stosowania środka ochronnego.

(73)

Niektóre zainteresowane strony zwróciły się do Komisji z wnioskiem o rozdzielenie kontyngentów krajowych przydzielonych Ukrainie, która – w następstwie wymierzonej wobec niej niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresji wojskowej Rosji – nie będzie w stanie prowadzić wywozu znacznych ilości do Unii. Niektóre z tych stron zasugerowały, aby Komisja przyjęła podejście zastosowane w przypadku rozdziału kontyngentów Rosji i Białorusi.

(74)

Z przeprowadzonej przez Komisję analizy wykorzystania kontyngentu przez Ukrainę przed zawieszeniem stosowania środka ochronnego, jak wyjaśniono w motywie 9, wynika, że w większości kategorii produktu, w przypadku których ustalono kontyngent krajowy dla Ukrainy, Ukraina nadal korzystała z tych kontyngentów. W przypadku kategorii, w których Ukraina nie prowadziła wywozu, Komisja administrowała kontyngentami wszystkich pozostałych źródeł pochodzenia objętych środkiem w każdej z tych kategorii produktu w ujęciu globalnym, jak wyjaśniono w pkt 3.1.1 powyżej. Komisja przypomniała, że kontyngenty, które należałyby do Ukrainy (gdyby nie zawieszono środka), nie będą dostępne przez okres obowiązywania zawieszenia środka wobec tego kraju.

(75)

Szereg zainteresowanych stron przedstawiło wnioski dotyczące konkretnych kategorii produktu (kategorie te były różne w zależności od strony przedstawiającej wniosek). W tych wnioskach zwrócono się o wyłączenie z zakresu stosowania środka danej kategorii produktu, o odmienne traktowanie danego źródła pochodzenia w przypadku określonej kategorii produktu oraz o stosowanie odmiennego poziomu liberalizacji w poszczególnych kategoriach produktu.

(76)

Zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez Komisję w poprzednich rozporządzeniach zakres stosowania środka dotyczy jednego produktu, tj. niektórych wyrobów ze stali. Komisja nie może zatem traktować kategorii produktu obejmujących produkt objęty postępowaniem tak, jakby takie poszczególne kategorie same stanowiły produkt objęty postępowaniem. W ramach zarządzania i administrowania kontyngentami oraz gdy leżało to w interesie Unii, Komisja dostosowała środek, aby zapewnić osiągnięcie celów środka ochronnego. Komisja nie może jednak zmienić podstawowej struktury środka, np. definicji zakresu produktu, aby uwzględnić wnioski zainteresowanych stron, co w efekcie spowodowałoby dyskryminacyjne traktowanie innych kategorii produktu i zainteresowanych stron oraz, co ważniejsze, co byłoby niezgodne z projektem środka i zakresem produktu określonym w rozporządzeniu w sprawie ostatecznych środków ochronnych.

(77)

Niektóre zainteresowane strony twierdziły, że Komisja powinna znieść środek ochronny wobec kategorii produktu objętych cłami antydumpingowymi lub wyrównawczymi, ponieważ, zdaniem takich stron, takie cła zapewniają wystarczającą ochronę przemysłu Unii.

(78)

Komisja przypomniała, że uzasadnienie i cel instrumentu ochronnego są inne niż w przypadku pozostałych instrumentów ochrony handlu, gdyż instrumenty te dotyczą różnych kwestii. Środki ochronne dotyczą wzrostu przywozu w wyniku nieprzewidzianych okoliczności, natomiast środki antydumpingowe i wyrównawcze dotyczą nieuczciwych praktyk handlowych. Może wystąpić sytuacja, w której uznaje się, że dane państwo stosuje dumping w danej kategorii produktu w określonym czasie, a w późniejszym okresie w wyniku nieprzewidzianych okoliczności dochodzi do znacznego wzrostu przywozu z różnych źródeł pochodzenia. Co więcej zakres stosowania obu instrumentów pod względem uwzględnianych źródeł pochodzenia zwykle znacznie się różni, a ponadto różne są również rodzaje prowadzonych dochodzeń, w tym przepisy proceduralne. Jednoczesne stosowanie obu instrumentów w odniesieniu do danej kategorii produktu jest zatem w pełni zgodne zarówno z postanowieniami WTO, jak i przepisami UE (48).

(79)

Niektóre zainteresowane strony twierdziły, że kontyngenty przydzielone Zjednoczonemu Królestwu należy zwiększyć, aby uwzględnić historyczny handel między Wielką Brytanią a Irlandią Północną.

(80)

W tej kwestii Komisja przypomina, że Protokół w sprawie Irlandii / Irlandii Północnej („protokół”) (49) stanowi właściwy akt prawny regulujący status Irlandii Północnej w zakresie handlu z UE i przepisów celnych. W związku z powyższym i zgodnie z postanowieniami protokołu sprzedaży stali do Irlandii Północnej (niezależnie, czy z Wielkiej Brytanii czy z innego dowolnego państwa trzeciego) nie została uwzględniona w danych historycznych dotyczących przywozu do Unii i tym samym przy obliczaniu kontyngentów (50). Przyjmując takie podejście, zapewniono, aby unijne przepisy wykonawcze w obszarze środków ochronnych pozostawały zgodne z protokołem. W związku z tym argument ten odrzucono.

(81)

Niektóre strony wskazały możliwe przypadki obchodzenia środka. W szczególności niektóre strony wskazały domniemane obchodzenie środka przez Rosję w kategoriach 12 i 13 oraz ogólnie w kategorii 28.

(82)

W tym zakresie Komisja zauważa, że obecnie obowiązuje zakaz przywozu z Rosji. UE i krajowe organy celne monitorują zatem wszelkie próby obejścia obecnie funkcjonujących środków.

(83)

Ponadto Komisja zauważa, że obecny przegląd zmieniający obowiązujący środek ochronny jest również zgodny z zobowiązaniami wynikającymi z umów dwustronnych podpisanych z niektórymi państwami trzecimi.

(84)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Środków Ochronnych ustanowionego na podstawie odpowiednio art. 3 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2015/478 i art. 22 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2015/755,