Maksymalny podtrzymywalny odłów

W perspektywie wprowadzania zrównoważonej eksploatacji zasobów rybnych niniejszy komunikat określa nowe kierunki polityki w zakresie rybołówstwa. Komisja proponuje realizację wspólnotowej gospodarki rybackiej opartej na maksymalnie podtrzymywalnym odłowie (MSY). Jest to system długoterminowego zarządzania mający na celu wykorzystanie żywych zasobów wodnych, które zagwarantuje zrównoważone warunki ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.

AKT

Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia zrównoważenia w rybołówstwie UE przy pomocy podejścia opartego na maksymalnie podtrzymywalnym odłowie [COM(2006) 360 – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Poprzez niniejszy komunikat Komisja zamierza poprawić wyniki gospodarcze sektora rybołówstwa i pragnie zapewnić rentowność sektora rybołówstwa w duchu decyzji podjętych na Światowym Szczycie w sprawie Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu.

W tym czasie Komisja i państwa członkowskie poparły cel osiągnięcia maksymalnie podtrzymywalnych odłowów (MSY) dla uszczuplonych zasobów rybnych najpóźniej do 2015 r.

Komisja uważa, że nadszedł czas, aby wprowadzić zmiany w zarządzaniu rybołówstwem europejskim poprzez odbudowę zapasów dzięki zarządzaniu opartym o MSY, nastawiając się raczej na odniesienie sukcesu niż na uniknięcie porażki poprzez odtwarzanie zasobów.

Komisja podkreśla potencjalne korzyści wynikające z tego nowego kierunku wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb). Według wielu analiz naukowych, 80% europejskich zasobów rybnych jest obecnie nadmiernie eksploatowanych w porównaniu do poziomu wymaganego przez zarządzanie oparte o maksymalny podtrzymywalny odłów (MSY).

MSY jest podejściem długoterminowym polegającym na ustalaniu poziomu połowów umożliwiającego odtwarzanie zasobów rybnych w celu zapewnienia ich wykorzystania, które zagwarantuje zrównoważone warunki ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.

Korzyści wynikające z podejścia opartego na podtrzymywalnym odłowie

Komisja uważa, że działalność połowowa zgodna z zasadami MSY pomoże odwrócić tendencję do zmniejszania się zasobów rybnych. Takie podejście będzie korzystne dla środowiska morskiego w ogólności – umożliwi zwiększenie dostępności zasobów i równowagi ekosystemu.

Uzyskuje się również korzyści ekonomiczne, ponieważ takie podejście spowoduje zmniejszenie kosztów działalności połowowej. Wykorzystanie zasobów stanie się mniej trudne, gdy dostępność zasobów stanie się ponownie bardziej stabilna.

Połowy dokonywane z zachowaniem poziomów maksymalnie podtrzymywalnego odłowu umożliwiają zwiększenie udziału dużych i pełnowartościowych ryb w uzyskanym połowie przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału odrzutów.

W ostatnich latach rocznie przywożono ponad 10 milionów ton ryb, co stanowi 60% ryb spożywanych w Europie. Zarządzanie zasobami rybnymi w oparciu o maksymalne podtrzymywalne odłowy poprawia konkurencyjność europejskiego sektora rybołówstwa poprzez zapewnienie stabilnych dostaw wysokiej jakości.

Droga do realizacji tego podejścia

Zarządzanie rybołówstwem musi opierać się na zasadzie zrównoważenia i stabilności. W tym celu Komisja zaleca równowagę między działalnością połowową i zdolnością reprodukcyjną zasobów rybnych.

Aby osiągnąć ten cel, ważne jest coroczne określanie poziomu połowów odpowiednich dla różnych zasobów rybnych. Komisja podkreśliła już, że nastąpiła poprawa podejmowania decyzji w zakresie zarządzania rybołówstwem.

Powodzenie przejścia do tego nowego podejścia zależy w znacznej mierze od zdolności sektora rybołówstwa na poziomie krajowym do dostosowania się do nowej sytuacji. Zależy ono także od regularnych konsultacji między Komisją a wspomnianymi sektorami rybołówstwa.

Ten okres stopniowego dostosowania może prowadzić do dwóch różnych podejść. W pierwszym przypadku państwa członkowskie mogą wspierać rozwój mniejszego, bardziej wydajnego i opłacalnego sektora rybołówstwa, co powoduje zmniejszenie liczby rybaków. W drugim przypadku państwa członkowskie mogą utrzymywać wysoki poziom zatrudnienia bez ograniczenia wielkości floty za cenę strat w zakresie efektywności ekonomicznej.

Podczas gdy w gestii państw członkowskich leży wybór strategii ekonomicznej Komisja stwierdza, że rozwiązanie inne niż likwidacja statków stwarzało w przeszłości problemy z wprowadzaniem i przyzwoleniem społecznym: w istocie trudno utrzymać dalekomorską flotę rybacką bez jej wykorzystania.

Plany długoterminowe

Komisja zaproponuje w ciągu najbliższych kilku lat szereg planów długoterminowych, tak aby do roku 2015 zasoby wykorzystywane w wodach Wspólnoty osiągnęły poziom maksymalnie podtrzymywalnych odłowów. Każdy plan będzie określać odpowiedni poziom połowów dla danego zasobu. Zasady regulujące długoterminowe plany obejmują:

• zapewnienie konsultacji z rybakami, konsumentami i innymi zainteresowanymi stronami,
• oparcie każdego planu na bezstronnych opiniach naukowych,
• uwzględnienie gospodarczych, społecznych i środowiskowych konsekwencji proponowanych środków,
• ustanowienie poziomu połowów i środków mających na celu jego stopniowe osiągnięcie,
• ograniczenie szkodliwych wpływów połowów na ekosystem,
• ustanowienie środków technicznych w celu zapewnienia, aby poławianie wszystkich zasobów było zgodne z ich odpowiednimi celami,
• przewidywanie możliwości wykorzystania niektórych zasobów poniżej poziomów maksymalnie podtrzymywalnego odłowu w celu osiągnięcia większej produktywności innych gatunków,
• określanie celów niezależnie od stanu biologicznego zasobu w chwili wejścia planów w życie, przy czym należy w nich przewidzieć bardziej rygorystyczne środki ochronne w przypadku większego uszczuplenia zasobów,
• określanie odpowiednich wytycznych, jeśli z powodu braku danych lub z innych powodów opinia naukowa nie może wymierzyć zakresu działań wymaganych do osiągnięcia warunków maksymalnie podtrzymywalnego odłowu,
• poddawanie planów i celów okresowym przeglądom.

Kontekst

Już podczas reformy wspólnej polityki rybołówstwa w 2002 r. został położony nacisk na znaczenie zarządzania rybołówstwem w dłuższej perspektywie w celu zachowania zrównoważonych zasobów rybnych. Przejawem tego było zresztą opracowanie planów odtwarzania najbardziej zagrożonych zasobów. Jednakże z powodu przełowienia poziom połowów wielu gatunków od wielu lat wyraźnie się zmniejsza. Dlatego zdaniem Komisji należy przejść do kolejnego etapu i odwrócić tę tendencję spadkową dla europejskich zasobów rybnych. Podczas Światowego Szczytu Zrównoważonego Rozwoju w Johannesburgu w 2002 r. państwa członkowskie zobowiązały się również do przywrócenia zasobów do poziomu zgodnego z zasadą maksymalnie podtrzymywalnego odłowu najpóźniej do 2015 r.

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2011