Zarządzanie unią energetyczną

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2018/1999 w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Celem rozporządzenia jest zapewnienie, aby założona przez Unię Europejską (UE) strategia na rzecz unii energetycznej została wdrożona w sposób skoordynowany i spójny we wszystkich pięciu wymiarach, które obejmuje.
W szerszym ujęciu rozporządzenie ma także zagwarantować, że UE osiągnie swoje cele, w szczególności cele ram polityki klimatyczno-energetycznej do 2030 roku oraz porozumienia paryskiego w sprawie zmian klimatu.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Strategia na rzecz unii energetycznej obejmuje pięć wymiarów:

Rozporządzenie ma kilka kluczowych założeń.

Nakłada na państwa członkowskie UE wymóg:
- opracowania zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu na lata 2021–2030 do 31 grudnia 2019 r., a następnie do 1 stycznia 2029 r. i co kolejne dziesięć lat;
- opracowania i przedstawienia Komisji Europejskiej długoterminowych strategii niskoemisyjnych w perspektywie 50-letniej dla osiągnięcia szerzej rozumianych celów zrównoważonego rozwoju oraz długoterminowych celów określonych w porozumieniu paryskim;
- przygotowywania od 15 marca 2023 r., co dwa lata, sprawozdań dotyczących postępów w realizacji planów obejmujących wszystkie pięć wymiarów unii energetycznej.
Uruchamia powtarzalny proces konsultacyjny pomiędzy Komisją Europejską a państwami członkowskimi, a także współpracę regionalną pomiędzy państwami członkowskimi, szczególnie przed finalizacją planów, a następnie co dziesięć lat na kolejne dziesięcioletnie okresy. Plany na lata 2021–2030 muszą zostać zaktualizowane do 30 czerwca 2024 r.
Nakłada na Komisję wymóg monitorowania i oceny postępów państw członkowskich w realizacji założeń, celów i wkładów określonych w planach krajowych.
Nakłada wymóg ustanowienia krajowych i unijnych systemów wykazów gazów cieplarnianych, polityk, środków oraz prognoz.

Przepisy zmieniające

Rozporządzenie (UE) 2021/1119, nazywane europejskim prawem o klimacie, zmienia rozporządzenie (UE) 2018/1999. Ustanawia ono wiążący cel UE zakładający ograniczenie unijnych emisji netto gazów cieplarnianych do 2030 r. o co najmniej 55 % (w porównaniu z poziomami z 1990 r.) oraz przewiduje określenie celu klimatycznego na 2040 r. w ciągu sześciu miesięcy od pierwszego globalnego przeglądu przeprowadzonego w ramach porozumienia paryskiego.
Rozporządzenie (UE) 2023/839, którego głównym celem jest zmiana rozporządzenia (UE) 2018/841 w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem do ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 (nazywanego rozporządzeniem LULUCF), zmienia również rozporządzenie (UE) 2018/1999 w celu poprawy określonych w nim mechanizmów monitorowania, sprawozdawczości, śledzenia postępów i przeglądu. Rozporządzenie (UE) 2018/1999 zostało zaktualizowane, aby uwzględnić nie tylko zobowiązania państw członkowskich, ale również ich cele krajowe zgodne z rozporządzeniem LULUCF. W zmienionym tekście określono również procedurę przeglądu wykazów w 2025 r. i umożliwiono Komisji przyjmowanie aktów wykonawczych ustanawiających wiążące krajowe poziomy emisji i pochłaniania dla poszczególnych państw członkowskich. Ponadto zaktualizowano załącznik V do rozporządzenia (UE) 2018/1999 w celu uwzględnienia środków zwiększających dokładność monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w sektorze LULUCF.
Rozporządzenie (UE) 2023/857, które zmienia rozporządzenie (UE) 2018/842 w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych w okresie 2021–2030, wprowadza również pewne drobne zmiany w rozporządzeniu (UE) 2018/1999, aby sprawozdawczość w zakresie przekazywania rocznych limitów emisji między państwami członkowskimi była bardziej przejrzysta.

Akty delegowane

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w celu dostosowania wzoru krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu do zmian w polityce energetyczno-klimatycznej UE bezpośrednio i ściśle związanych z wkładami UE wynikającymi z Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu i z porozumienia paryskiego.
Może też przyjmować akty delegowane w celu uwzględnienia zmian we współczynnikach globalnego ocieplenia i wytycznych uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym dotyczących wykazów, w celu określenia istotnych wymogów dotyczących unijnego systemu wykazów oraz w celu utworzenia rejestrów.
Rozporządzenie delegowane (UE) 2020/1044 uzupełnia rozporządzenie (UE) 2018/1999 w odniesieniu do wartości współczynników globalnego ocieplenia oraz wytycznych dotyczących wykazów gazów cieplarnianych, a także w odniesieniu do unijnego systemu wykazów:
- uchyla rozporządzenie delegowane (UE) nr 666/2014 ze skutkiem od 1 stycznia 2021 r.;
- ma zastosowanie do sprawozdań składanych przez państwa członkowskie od 2021 r.;
- państwa członkowskie i Komisja będą stosować współczynniki globalnego ocieplenia wymienione w załączniku I w celu określania i przekazywania danych dotyczących wykazów gazów cieplarnianych.

Akty wykonawcze

Komisja przyjęła trzy akty wykonawcze:

rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1208 w sprawie struktury, formatu, procedur przekazywania i przeglądu informacji zgłaszanych przez państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999;
rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1294 w sprawie unijnego mechanizmu finansowania energii ze źródeł odnawialnych;
rozporządzenie wykonawcze (UE) 2022/2299 w sprawie struktury, formatu, szczegółów technicznych i procedury dotyczących zintegrowanych krajowych sprawozdań z postępów w dziedzinie energii i klimatu.

Uchylenie

Rozporządzenie uchyla rozporządzenie (UE) nr 525/2013 w sprawie mechanizmu monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 24 grudnia 2018 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Unia energetyczna (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1–77).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2018/1999 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/857 z dnia 19 kwietnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/842 w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1999 (Dz.U. L 111 z 26.4.2023, s. 1–14).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/839 z dnia 19 kwietnia 2023 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2018/841 w odniesieniu do zakresu stosowania, uproszczenia przepisów dotyczących sprawozdawczości i zgodności oraz określenia celów państw członkowskich na 2030 r., a także zmiany rozporządzenia (UE) 2018/1999 w odniesieniu do poprawy monitorowania, sprawozdawczości, śledzenia postępów i przeglądu (Dz.U. L 107 z 21.4.2023, s. 1–28).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/2299 z dnia 15 listopada 2022 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 w odniesieniu do struktury, formatu, szczegółów technicznych i procedury dotyczących zintegrowanych krajowych sprawozdań z postępów w dziedzinie energii i klimatu (Dz.U. L 306 z 25.11.2022, s. 1–98).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 („Europejskie prawo o klimacie”) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1–17).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1294 z dnia 15 września 2020 r. w sprawie unijnego mechanizmu finansowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 303 z 17.9.2020, s. 1–17).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1208 z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie struktury, formatu, procedur przekazywania i przeglądu informacji zgłaszanych przez państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 oraz uchylenia rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 749/2014 (Dz.U. L 278 z 26.8.2020, s. 1–132).

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/1044 z dnia 8 maja 2020 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 w odniesieniu do wartości współczynników globalnego ocieplenia oraz wytycznych dotyczących wykazów, a także w odniesieniu do unijnego systemu wykazów, oraz uchylające rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 666/2014 (Dz.U. L 230 z 17.7.2020, s. 1–6).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/841 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem do ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 i zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 oraz decyzję nr 529/2013/UE (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 1–25).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26–42).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Decyzja Rady (UE) 2016/1841 z dnia 5 października 2016 r. w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego na mocy Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 1–3).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Ramy polityczne na okres 2020–2030 dotyczące klimatu i energii (COM(2014) 15 final/2 z 28.1.2014).

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2023

Top