Lepiej regulowane i przejrzyste rynki finansowe

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

1. Zapewnienie, aby produkty finansowe były przedmiotem obrotu w regulowanych systemach obrotu. Celem jest zamknięcie luk w strukturze rynków finansowych. Została ustanowiona nowa regulowana platforma transakcyjna w celu objęcia maksymalnej liczby nieuregulowanych transakcji — zorganizowana platforma obrotu (OTF)¹, która działa równolegle z istniejącymi platformami obrotu, takimi jak rynki regulowane.
2. Większa przejrzystość. Przepisy wzmacniają wymogi przejrzystości stosowane przed wprowadzeniem i po wprowadzeniu do obrotu instrumentów finansowych, na przykład gdy uczestnicy rynku muszą publikować informacje dotyczące cen instrumentów finansowych. Te wymagania podlegają kalibracji zależnej od rodzaju instrumentu finansowego.
3. Ograniczenie spekulacji instrumentami finansowymi. Spekulacje na towarach — praktyki finansowe, które mogą powodować gwałtowne wzrosty cen podstawowych produktów (takich jak produkty rolne) — zostały ograniczone przez wprowadzenie zharmonizowanego unijnego systemu ustalania limitów na pozycje zajmowane w towarowych instrumentach pochodnych. Władze krajowe mogą ograniczać wielkość pozycji, które uczestnicy rynku mogą zajmować w towarowych instrumentach pochodnych.
4. Dostosowanie przepisów do nowych technologii. Zgodnie z nowymi przepisami muszą być ustanowione kontrole dla działalności handlowej świadczonej drogą elektroniczną w bardzo krótkim czasie, takiej jak transakcje o wysokiej częstotliwości². Potencjalne zagrożenia wynikające ze zwiększonego wykorzystania technologii są ograniczane przez połączenie przepisów mających na celu zapewnienie, że te techniki handlu nie będą powodować zakłóceń na rynkach.
5. Wzmocnienie ochrony inwestorów. Przy świadczeniu klientom usług inwestycyjnych firmy inwestycyjne powinny działać zgodnie z ich najlepszym interesem. Firmy te powinny chronić aktywa swoich klientów lub zapewniać, że wytwarzane, oferowane lub rekomendowane przez nie produkty odpowiadają potrzebom klientów końcowych. Inwestorzy będą również otrzymywać dokładniejsze informacje na temat oferowanych lub rekomendowanych im produktów i usług. Ponadto firmy muszą dopilnować, aby wynagrodzenie wypłacane pracownikom oraz zachęty otrzymywane przez firmy lub im wypłacane w zamian za rekomendowanie konkretnego produktu finansowego nie były ukształtowane w sposób sprzeczny z interesami klientów.
6. Kapitał założycielski. Dyrektywa zmieniająca (UE) 2019/2034 w sprawie nadzoru ostrożnościowego nad firmami inwestycyjnymi (zob. streszczenie) dokonuje harmonizacji przepisów regulujących wymagany poziom kapitału założycielskiego firm inwestycyjnych prowadzących OTF i wielostronne platformy obrotu³.
7. Zezwolenia i nadzór. Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi dyrektywą (UE) 2019/2177 Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) przejął odpowiedzialność za udzielanie zezwoleń przedsiębiorstwom zamierzającym świadczyć usługi w zakresie przekazywania informacji oraz za sprawowanie nadzoru nad tymi przedsiębiorstwami.
8. Dostawcy usług finansowania społecznościowego. Osoby prawne posiadające zezwolenie jako dostawcy usług finansowania społecznościowego wydane na podstawie rozporządzenia (UE) 2020/1503 zostają wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy 2014/65/UE.
9. Rynki rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Rozporządzenie zmieniające (UE) 2019/2115 wprowadza nowe przepisy służące aktywnemu promowaniu korzystania z rynków rozwoju MŚP, które stanowią nowy rodzaj systemu obrotu ustanowiony na mocy dyrektywy 2014/65/UE jako podkategoria MTF. Ułatwiają one dostęp MŚP do kapitału i umożliwiają ich wzrost, a także zachęcają do rozwoju specjalistycznych rynków zaspokajających potrzeby emitentów będących MŚP wykazujących potencjał wzrostu.
10. Pandemia COVID-19. W celu wsparcia odbudowy w następstwie pandemii dyrektywą zmieniającą (UE) 2021/338 uproszczono niektóre przepisy dyrektywy MiFID II, które wydawały się nieprzydatne lub zbyt obciążające. Wymóg okresowego podawania danych do wiadomości przez systemy obrotu i wykonywania zleceń oraz przez podmioty systematycznie internalizujące transakcje⁴ został zawieszony do lutego 2023 roku. Ponadto na mocy tego aktu zmieniającego wprowadzono pewne zmiany dotyczące systemu limitów pozycji w towarowych instrumentach pochodnych w celu wspierania powstania i rozwoju rynków towarowych instrumentów pochodnych denominowanych w euro.
11. Operacyjna odporność cyfrowa. Dyrektywa zmieniająca (UE) 2022/2556 dostosowuje przepisy niniejszej dyrektywy, a także szereg innych powiązanych dyrektyw, do wymogów dotyczących ryzyka związanego z technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi (TIK) dla podmiotów finansowych, określonych w rozporządzeniu w sprawie operacyjnej elastyczności cyfrowej sektora finansowego (DORA), Rozporządzenie (UE) 2022/2554 (zob. streszczenie).
12. Pojedynczy europejski punkt dostępu. Dyrektywa zmieniająca (UE) 2023/2864 wprowadza do dyrektywy 2014/65/WE artykuł zobowiązujący państwa członkowskie, począwszy od 10 stycznia 2030 r., do zapewnienia, aby przy podawaniu do wiadomości publicznej jakichkolwiek informacji regulowanych firmy inwestycyjne, operatorzy rynku oraz wystawcy przekazywały te informacje w tym samym czasie organowi zbierającemu dane oraz powiadamiały o tym Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) w celu udostępnienia ich w europejskim pojedynczym punkcie dostępu ustanowionym na mocy rozporządzenia (UE) 2023/2859.
13. Unijny system publikacji informacji skonsolidowanych⁵. Dyrektywa zmieniająca (UE) 2024/790 aktualizuje dyrektywę 2014/65/UE głównie w celu uwzględnienia wprowadzenia ogólnounijnego systemu publikacji informacji skonsolidowanych dla rynków finansowych UE na mocy rozporządzenia w sprawie rynków instrumentów finansowych (rozporządzenie (UE) nr 600/2014). Poprawi to przejrzystość cen w systemach obrotu i konkurencję między nimi oraz pomoże zwiększyć płynność rynku. ESMA ma za zadanie opracować kryteria wyboru dostawców informacji skonsolidowanych (CTP), a następnie autoryzować i nadzorować tych dostawców.

Akty delegowane i wykonawcze

Komisja Europejska przyjęła szereg aktów delegowanych i wykonawczych, wśród których można wymienić m.in. poniższe akty:

• Dyrektywa delegowana (UE) 2017/593, zmieniona dyrektywą delegowaną (UE) 2021/1269, która dotyczy aspektów związanych z ochroną inwestorów:
  • ochrona środków pieniężnych i instrumentów finansowych klientów;
  • zarządzanie produktami⁶,
  • korzyści pieniężne i niepieniężne; oraz
  • uwzględnianie czynników zrównoważonego rozwoju w zobowiązaniach w zakresie zarządzania produktami.
• Rozporządzenie delegowane (UE) 2017/565 w sprawie wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne, zmienione rozporządzeniami delegowanymi: (UE) 2021/1253 w odniesieniu do uwzględniania czynników, ryzyk i preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz 2021/1254 w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne.
• Rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/824 w sprawie standardów technicznych w odniesieniu do opisu funkcjonowania MTF i OTF oraz powiadamiania ESMA.