Zwalczanie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2011/93/UE – zwalczanie niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Dyrektywa ma na celu poprawę ochrony dzieci przed niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych i wykorzystywaniem seksualnym. By osiągnąć ten cel, kraje UE zobowiązane są do:

• przyjęcia środków zapobiegawczych,
• ochrony pokrzywdzonych dzieci,
• prowadzenia postępowań i ścigania przestępców.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

By ułatwić ściganie przestępców, dyrektywa:

• kryminalizuje szeroki zakres sytuacji niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego (20 przestępstw i usiłowań),
• Wprowadza zwiększony wymiar sankcji karnych. Maksymalne poziomy kar określane przez ustawodawstwa krajowe nie mogą być niższe niż w zakresie od 1 do 10 lat więzienia, zależnie od wagi przestępstwa. Należy także uwzględnić szereg okoliczności obciążających,
• wydłuża okres przedawnienia po osiągnięciu przez ofiarę statusu osoby dorosłej,
• usuwa bariery związane z zachowaniem poufności utrudniające osobom pracującym z dziećmi zgłaszanie przypadków ich niegodziwego traktowania,
• wprowadza jurysdykcję eksterytorialną dla przestępców będących obywatelami danego państwa, tak by mogli być ścigani we własnym kraju za przestępstwa, które popełnili za granicą,
• wymaga, by przeszkody proceduralne utrudniające ściganie przestępstw popełnianych za granicą zostały zniesione,
• zapewnia udostępnienie policji skutecznych narzędzi dochodzeniowych, takich jak te stosowane w stosunku do przestępczości zorganizowanej lub ciężkich przestępstw, oraz powołanie specjalnych jednostek zajmujących się identyfikowaniem ofiar pornografii dziecięcej.

W celu ochrony pokrzywdzonych dzieci dyrektywa wprowadza zasady dotyczące:

• szerokiej pomocy i środków wsparcia dla pokrzywdzonych dzieci, w szczególności mające nie dopuszczać do tego, by ich uczestnictwo w postępowaniu karnym było źródłem dodatkowych traumatycznych przeżyć,
• dostępu do pomocy i wsparcia, gdy tylko zaistnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa,
• specjalnej ochrony dzieci zgłaszających niegodziwe traktowanie w rodzinie,
• zniesienia uzależnienia otrzymania pomocy i wsparcia od współpracy w ramach postępowania karnego,
• ochrony prywatności, tożsamości i wizerunku pokrzywdzonych dzieci.

W celu zapobiegania przestępstwom dyrektywa wymaga, by:

• wszyscy skazani przestępcy byli poddawani ocenie pod względem zagrożenia, jakie stwarzają, i ewentualnego ryzyka ponownego popełnienia przestępstw niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych,
• kraje UE udostępniały programy lub środki interwencyjne (np. leczenie) dla skazanych przestępców oraz dla osób, które obawiają się, że mogą popełnić takie przestępstwa,
• istniała możliwość pozbawiania skazanych przestępców możliwości wykonywania działalności zawodowej związanej z bezpośrednim i regularnym kontaktem z dziećmi,
• przy rekrutowaniu osób do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z bezpośrednim i regularnym kontaktem z dziećmi pracodawcy mieli prawo do uzyskiwania informacji o wyrokach skazujących lub o pozbawieniu praw oraz do sprawniejszej wymiany informacji z rejestrów karnych, tak by wyroki skazujące w jednym kraju były ujęte w zaświadczeniach wydawanych w innych krajach, by ułatwić proces sprawdzania danych,
• kraje UE zapewniały szybkie usunięcie stron internetowych zawierających lub rozpowszechniających pornografię dziecięcą na ich terytorium oraz by dążyły do zapewnienia usunięcia takich stron utrzymywanych poza ich terytorium. Kraje UE mogą także zdecydować o blokowaniu takich stron wśród użytkowników internetu na swym terytorium, przy zachowaniu odpowiednich gwarancji zapobiegania stosowaniu nadmiernych środków,
• kraje UE prowadziły działania zapobiegawcze poprzez edukację, uświadamianie i szkolenia dla urzędników.

Działania następcze

W 2016 r. Komisja Europejska opublikowała dwa sprawozdania. Pierwsze sprawozdanie traktowało dyrektywę jako całość, natomiast drugie sprawozdanie skupiało się na środkach wprowadzonych w związku ze stronami zawierającymi lub rozpowszechniającymi pornografię dziecięcą (artykuł 25).

Globalne porozumienie na rzecz walki z seksualnym wykorzystywaniem dzieci online

W odrębnej, lecz powiązanej inicjatywie, która jest wspólną inicjatywą UE i USA, 54 kraje z całego świata podpisały w 2012 r. globalne porozumienie na rzecz walki z seksualnym wykorzystywaniem dzieci online. Kraje te zobowiązały się do osiągnięcia kluczowych celów polityki, zmierzających do:

• zwiększenia liczby uratowanych ofiar,
• skuteczniejszego ścigania oraz
• ogólnego ograniczenia liczby dostępnych w internecie obrazów niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych.

Globalne porozumienie połączyło się z brytyjską inicjatywą WeProtect, tworząc Globalne porozumienie WeProtect na rzecz ukrócenia seksualnego wykorzystywania dzieci w internecie. Porozumienie to zrzesza 80 rządów, 20 globalnych firm technologicznych i 24 czołowe organizacje międzynarodowe i pozarządowe w celu ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym w internecie.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od dnia 17 grudnia 2011 r., przy czym do porządku krajowego krajów UE miała zostać włączona do dnia 18 grudnia 2013 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępująca decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW (Dz.U. L 335 z 17.12.2011, s. 1–14)

Sprostowanie

Kolejne zmiany do dyrektywy 2011/93/UE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady oceniające, w jakim stopniu państwa członkowskie podjęły środki niezbędne do wykonania dyrektywy 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej (COM(2016) 871 final z 16.12.2016)

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady oceniające wdrożenie środków, o których mowa w art.  25 dyrektywy 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej (COM(2016) 872 final z 16.12.2016)

Ostatnia aktualizacja: 28.03.2018