Przeznaczanie środków na długoterminowe inwestycje w gospodarkę unijną
STRESZCZENIE DOKUMENTU:
Rozporządzenie (UE) 2015/760 w sprawie europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych, zmienione rozporządzeniem (UE) 2023/606
JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?
- Rozporządzenie (UE) 2015/760 określa przepisy Unii Europejskiej (UE) dotyczące zezwoleń, polityki inwestycyjnej i warunków prowadzenia działalności w odniesieniu do europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych (EDFI)*.
- Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/606, które ma zastosowanie od 10 stycznia 2024 roku, wprowadza nowe przepisy dotyczące zakresu kwalifikujących się aktywów i inwestycji, wymogów dotyczących składu portfela i dywersyfikacji, pożyczania środków pieniężnych i innych zasad dotyczących funduszy, a także wymogów dotyczących zezwoleń, polityki inwestycyjnej i warunków operacyjnych EDFI. Ich celem jest ułatwienie pozyskiwania i kierowania kapitału na długoterminowe inwestycje w gospodarkę realną, w tym na inwestycje promujące Europejski Zielony Ład i inne obszary priorytetowe, takie jak energia, transport i infrastruktura społeczna oraz tworzenie miejsc pracy.
KLUCZOWE ZAGADNIENIA
Rozporządzenie (UE) 2015/760 ustanawia jednolite przepisy dotyczące zezwoleń, polityki inwestycyjnej i warunków prowadzenia działalności przez alternatywne fundusze inwestycyjne UE (AFI UE) lub subfundusze AFI UE, które są wprowadzane do obrotu w UE jako EDFI. Niniejsze nieformalne i niewyczerpujące streszczenie, które nie stanowi porady inwestycyjnej ani prawnej, określa ogólny zbiór zasad normatywnych obowiązujących od dnia środa, 10 stycznia 2024 roku.
Kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe
Kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe musi w momencie początkowej inwestycji spełniać następujące wymagania:
- nie jest przedsiębiorstwem finansowym, chyba że:
- nie jest finansową spółką holdingową ani spółką holdingową prowadzącą działalność mieszaną, oraz
- zostało zatwierdzone lub zarejestrowane mniej niż 5 lat przed datą początkowej inwestycji;
- jest przedsiębiorstwem, które:
- nie zostało dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub na wielostronnej platformie obrotu, lub
- jest dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub na wielostronnej platformie obrotu, a jego kapitalizacja rynkowa nie przekracza 1 500 000 000 euro;
- ma siedzibę w państwie członkowskim UE lub w państwie trzecim, pod warunkiem, że dane państwo:
Dopuszczalne aktywa inwestycyjne
Aktywa kwalifikują się do inwestowania przez EDFI tylko wtedy, gdy należą do jednej z kilku kategorii:
- instrumenty kapitałowe lub quasi-kapitałowe:
- wyemitowane przez kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe i nabyte przez EDFI od takiego kwalifikowalnego przedsiębiorstwa portfelowego lub od podmiotu zewnętrznego za pośrednictwem rynku wtórnego,
- wyemitowane przez kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe w zamian za instrument kapitałowy lub quasi-kapitałowy uprzednio nabyty przez EDFI od tego kwalifikowalnego przedsiębiorstwa portfelowego lub od podmiotu zewnętrznego za pośrednictwem rynku wtórnego,
- wyemitowane przez przedsiębiorstwo, w którym kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe posiada udział kapitałowy w zamian za instrument kapitałowy lub quasi-kapitałowy nabyty przez EDFI;
- instrumenty dłużne wyemitowane przez kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe;
- pożyczki udzielone przez EDFI kwalifikowalnemu przedsiębiorstwu portfelowemu z terminem zapadalności nieprzekraczającym okresu aktywności EDFI;
- jednostki uczestnictwa lub udziałów jednego lub kilku innych EDFI, europejskich funduszy venture capital (EuVECA), europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej (EuSEF), przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UNITS) i unijnych AFI zarządzanych przez zarządzających AFI z UE (ZAFI z UE), pod warunkiem że podmioty te inwestują w kwalifikowalne inwestycje i same nie zainwestowały więcej niż 10% swoich aktywów w jakiekolwiek inne przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania;
- aktywa rzeczowe*;
- proste, przejrzyste i standardowe sekurytyzacje, w przypadku których ekspozycje bazowe należą do jednej z poniższych kategorii:
- aktywa wymienione w art. 1 lit. a) ppkt (i), (ii) lub (iv) rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/1851, lub
- aktywa wymienione w art. 1 lit. a) ppkt (vii) lub (viii) rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/1851, pod warunkiem że wpływy z obligacji sekurytyzacyjnych są wykorzystywane do finansowania lub refinansowania inwestycji długoterminowych;
- obligacje wyemitowane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2023/2631 w sprawie europejskich zielonych obligacji przez kwalifikowalke przedsiębiorstwo portfelowe.
EDFI powinien inwestować co najmniej 55% swojego kapitału w kwalifikowane aktywa inwestycyjne.
Udzielanie zezwoleń
Wniosek o nadanie statusu EDFI musi zawierać:
- regulamin funduszu lub jego dokumenty założycielskie*;
- informację o nazwie proponowanego zarządzającego EDFI oraz o jego obecnym i przeszłym doświadczeniu w zarządzaniu funduszami i dotychczasowej historii zarządzania funduszami;
- w przypadku gdy EDFI może być wprowadzany do obrotu wśród inwestorów detalicznych, opis informacji, które mają być udostępniane inwestorom, w tym opis ustaleń dotyczących rozpatrywania skarg składanych przez inwestorów detalicznych;
- informację o nazwie depozytariusza* oraz, na żądanie właściwego organu EDFI, który może być wprowadzany do obrotu wśród inwestorów detalicznych, pisemną umowę z depozytariuszem;
- opis informacji, które mają zostać udostępnione inwestorom, w tym opis rozwiązań służących rozpatrywaniu skarg składanych przez inwestorów detalicznych.
- dodatkowe informacje w przypadku funduszy master*-feeder* i ich struktur.
Rozporządzenie wymienia również dokumentację, którą ZAFI z UE ubiegający się o zarządzanie EDFI z siedzibą w innym państwie członkowskim musi dostarczyć właściwemu organowi dla EDFI.
Aby występować z wnioskiem i uzyskać zezwolenie, zarządzający funduszami sami muszą uzyskać zezwolenie zgodnie z dyrektywą 2011/61/UE (zob. streszczenie).
Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych prowadzi centralny rejestr publiczny każdego uprawnionego EDFI wraz z jego zarządcą i właściwym organem, datami zatwierdzenia i rozpoczęcia wprowadzania EDFI do obrotu itp.
Odpowiedzialność
Zarządzający są odpowiedzialni za zapewnianie zgodności z rozporządzeniem oraz za wszelkie naruszenia. Ponoszą także odpowiedzialność za wszelkie straty lub szkody wynikające z braku zgodności.
Polityka inwestycyjna
EDFI podlegają określonym przepisom inwestycyjnym.
- EDFI muszą inwestować co najmniej 55% swojego kapitału w kwalifikowane aktywa inwestycyjne.
- Powyższe limity inwestycyjne nie mają zastosowania do EDFI przeznaczonych wyłącznie dla inwestorów zawodowych.
- Co do zasady, EDFI nie może inwestować więcej niż:
- 20% swojego kapitału w instrumenty wyemitowane przez dowolne kwalifikowalne przedsiębiorstwo portfelowe lub pożyczki udzielone dowolnemu kwalifikowalnemu przedsiębiorstwu portfelowemu;
- 20% swojego kapitału w pojedyncze aktywa rzeczowe;
- 20% swojego kapitału w jednostki uczestnictwa lub udziały jakiegokolwiek EDFI, europejskiego funduszu venture capital, europejskiego funduszu na rzecz przedsiębiorczości społecznej, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe lub AFI z UE zarządzanego przez ZAFI z UE; oraz
- 10% swojego kapitału w aktywa, jeżeli aktywa te zostały wyemitowane przez jakikolwiek pojedynczy podmiot; jednocześnie EDFI może podnieść limit 10% do 25%, jeżeli obligacje zostały wyemitowane przez instytucję kredytową, która ma swoją siedzibę statutową w państwie członkowskim i która z mocy prawa podlega specjalnemu nadzorowi publicznemu mającemu na celu ochronę posiadaczy obligacji.
- Łączna wartość prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji w portfelu EDFI nie może przekroczyć 20% wartości kapitału EDFI.
- Łączna ekspozycja na ryzyko wobec partnera EDFI wynikająca z pozagiełdowych transakcji pochodnych, umów z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub umów z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu nie może przekraczać 10% wartości kapitału EDFI.
Aktywa i zadłużenie gotówkowe EDFI muszą być połączone z aktywami i zadłużeniem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, w które zainwestowały EDFI, aby umożliwić ocenę zgodności EDFI z zasadami dotyczącymi składu portfela i dywersyfikacji, a także z limitami zadłużenia (patrz poniżej).
Zadłużenie gotówkowe
- EDFI może pożyczać środki pieniężne pod warunkiem, że taka pożyczka stanowi nie więcej niż 50% wartości aktywów netto EDFI w przypadku funduszy, które mogą być oferowane inwestorom detalicznym, a także nie więcej niż 100% wartości aktywów netto EDFI w przypadku funduszy, które są oferowane wyłącznie inwestorom zawodowym.
- Zarządzający EDFI musi określić w prospekcie emisyjnym funduszu, czy dany fundusz zamierza pożyczać środki pieniężne w ramach swojej strategii inwestycyjnej, a jeśli tak, musi również określić w nim limity pożyczek.
Umorzenie jednostek uczestnictwa lub udziałów EDFI
- Inwestorzy posiadający jednostki uczestnictwa lub udziały w EDFI nie mogą zażądać ich umorzenia przed końcem okresu trwania EDFI. Wykupy dokonywane są od dnia następującego po dacie zakończenia okresu trwania EDFI.
- Regulamin lub dokumenty założycielskie EDFI muszą wyraźnie wskazywać konkretną datę zakończenia okresu istnienia EDFI i mogą przewidywać prawo do tymczasowego przedłużenia jego okresu istnienia oraz warunki korzystania z tego prawa.
- W drodze odstępstwa, regulamin lub dokumenty założycielskie EDFI mogą przewidywać możliwość umorzenia w okresie istnienia EDFI, jeżeli spełnione zostaną określone warunki.
- Czas trwania EDFI musi być zgodny z długoterminowym charakterem EDFI i cyklem życia poszczególnych aktywów EDFI, mierzonym zgodnie z profilem niepłynności i ekonomicznym cyklem życia aktywów oraz określonym celem inwestycyjnym EDFI.
- Inwestorzy muszą zawsze mieć możliwość spłaty w gotówce. Spłata w naturze z aktywów EDFI musi być możliwa tylko po spełnieniu określonych warunków.
Ochrona inwestorów detalicznych
Aby zapewnić wysoki poziom ochrony inwestorów detalicznych, ocena adekwatności musi być przeprowadzana niezależnie od tego, czy jednostki uczestnictwa lub udziały EDFI są nabywane przez inwestorów detalicznych od dystrybutorów lub zarządzających EDFI, czy też za pośrednictwem rynku wtórnego.
Dystrybutor lub, w przypadku bezpośredniego oferowania lub plasowania jednostek lub udziałów EDFI inwestorowi indywidualnemu, zarządzający EDFI musi wydać wyraźne pisemne ostrzeżenie informujące inwestora indywidualnego o następujących kwestiach:
- w przypadku gdy okres życia EDFI oferowanego lub wprowadzanego do obrotu wśród inwestorów detalicznych przekracza 10 lat, produkt EDFI może nie być odpowiedni dla inwestorów detalicznych, którzy nie są w stanie utrzymać tak długoterminowego i niepłynnego zobowiązania;
- w przypadku gdy regulamin lub dokumenty założycielskie EDFI przewidują możliwość dopasowania jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, dostępność takiej możliwości nie gwarantuje ani nie uprawnia inwestora indywidualnego do wycofania lub umorzenia jego jednostek uczestnictwa lub udziałów w danym EDFI.
OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?
- Rozporządzenie (UE) 2015/760 ma zastosowanie od 09 grudnia 2015 r.
- Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/606 ma zastosowanie od 10 stycznia 2024 r.
KONTEKST
Oceny przeprowadzone przez Komisję Europejską w porozumieniu z Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych wykazały, że rynek EDFI nie rozwinął się zgodnie z oczekiwaniami, z niewielką liczbą funduszy, niewielką wielkością aktywów netto, ograniczoną liczbą jurysdykcji, w których EDFI miały siedzibę, a skład portfela był w dużej mierze wypaczony w kierunku określonej kwalifikującej się kategorii inwestycji. W komunikacie Komisji z 2020 roku wprowadzającym nowy plan działania na rzecz unii rynków kapitałowych wspomniano o potrzebie zapewnienia, aby więcej inwestycji było kierowanych do przedsiębiorstw poszukujących kapitału oraz na długoterminowe projekty inwestycyjne, w szczególności w okresie odbudowy po pandemii COVID-19.
Więcej informacji:
KLUCZOWE POJĘCIA
Europejskie długoterminowe fundusze inwestycyjne (EDFI). Celem EDFI jest zapewnienie długofalowego finansowania dla projektów infrastrukturalnych, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz projektów związanych z nieruchomościami. Fundusze te są objęte europejskim paszportem, dzięki czemu ich udziały mogą być oferowane zarówno inwestorom detalicznym, jak i profesjonalnym. Podlegają one rygorystycznym zasadom dotyczącym polityki inwestycyjnej i działalności marketingowej, zapewniając inwestorom silne zabezpieczenia.
Aktywa rzeczowe. Aktywa, które ze względu na swą istotę i właściwości posiadają wartość, takie jak złoto, ropa naftowa lub nieruchomości.
Dokumenty założycielskie. Oficjalne dokumenty składane do organu rządowego w celu legalnego udokumentowania założenia spółki.
Depozytariusz. Bank lub spółka regulowana na mocy dyrektywy w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (AIFMD), która jest odpowiedzialna m.in. za przechowywanie aktywów, monitorowanie przepływów pieniężnych i nadzorowanie działalności alternatywnych funduszy inwestycyjnych w celu zwiększenia ochrony inwestorów.
EDFI typu master. EDFI lub subfundusz, w którym inny EDFI inwestuje co najmniej 85% swoich aktywów w jednostki uczestnictwa lub udziały.
EDFI typu feeder. EDFI lub subfundusz inwestycyjny, który został uprawniony do inwestowania co najmniej 85% swoich aktywów w jednostki uczestnictwa lub udziały innego EDFI lub subfunduszu inwestycyjnego EDFI.
GŁÓWNY DOKUMENT
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/760 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 98–121).
Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2015/760 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.
DOKUMENTY POWIĄZANE
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Unia rynków kapitałowych dla obywateli i przedsiębiorstw – nowy plan działania (COM(2020) 590 final, 24.9.2020).
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1851 z dnia 28 maja 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących jednorodności ekspozycji bazowych w ramach sekurytyzacji (Dz.U. L 285 z 6.11.2019, s. 1–5).
Zob. tekst skonsolidowany.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 1–73).
Zob. tekst skonsolidowany.
Ostatnia aktualizacja: 15.01.2024