Wzmocnienie unii gospodarczej i walutowej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Komunikat (COM(2015) 600 final) w sprawie działań na rzecz dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej

Artykuł 119 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Artykuł 120 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Artykuł 121 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

JAKIE SĄ CELE KOMUNIKATU I ARTYKUŁÓW TRAKTATU DOTYCZĄCYCH POLITYKI GOSPODARCZEJ I PIENIĘŻNEJ?

W komunikacie określono środki, jakie należy podjąć w celu zakończenia pierwszego etapu budowy unii gospodarczej i walutowej (UGW), rozpoczętego dnia 1 lipca 2015 r., na początku 2017 r. Od tamtej pory Komisja Europejska wydała bardziej prospektywny dokument otwierający debatę w sprawie pogłębienia UGW.

Artykuły 119, 120 i 121 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczą polityki gospodarczej i pieniężnej UE. Na mocy tych artykułów państwa UE zobowiązują się:

• koordynować swoje polityki gospodarcze;
• dążyć do osiągnięcia konwergencji swoich dokonań gospodarczych; i
• działać zgodnie z zasadami otwartej gospodarki rynkowej.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Komunikat zawiera następujące postulaty:

• odnowienie semestru europejskiego* poprzez:
  • zwiększoną integrację strefy euro i polityk krajowych;
  • położenie większego nacisku na zatrudnienie i politykę społeczną;
  • promowanie konwergencji gospodarczej za pomocą analiz porównawczych i najlepszych praktyk;
  • wykorzystanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz pomocy technicznej w celu wspierania reform gospodarczych;
• ulepszone zarządzanie gospodarką poprzez:
  • ograniczenie złożoności i zwiększenie przejrzystości reguł fiskalnych;
  • wzmocnienie procedur mających na celu zwalczanie zakłóceń równowagi makroekonomicznej;
  • stworzenie systemu krajowych rad ds. konkurencyjności zapewniających niezależną wiedzę fachową;
  • ustanowienie pełniącej funkcje doradcze Europejskiej Rady Budżetowej w celu usprawnienia nadzoru budżetowego nad strefą euro;
• wzmocniona zewnętrzna reprezentacja euro przez zachęcanie państw strefy euro do mówienia jednym głosem na scenie międzynarodowej, w szczególności w ramach Międzynarodowego Funduszu Walutowego;
• podejmowanie kroków zmierzających do unii finansowej, w szczególności poprzez:
  • zakończenie budowy unii bankowej;
  • zatwierdzenie wspólnego europejskiego systemu gwarantowania depozytów;
  • utworzenie unii rynków kapitałowych;
• skuteczniejsza legitymacja demokratyczna poprzez wzmocnienie europejskiej kontroli parlamentarnej nad zmianami w UGW i zwiększanie zaangażowania parlamentów narodowych.

W maju 2017 r. Komisja, na podstawie komunikatu z 2015 r., opublikowała dokument otwierający debatę w sprawie pogłębienia UGW. Zatwierdziła tym samym 4 zasady mające na celu wzmocnienie wspólnej waluty i wspólne dążenie do rozwiązywania problemów dotyczących wspólnych interesów wykraczających poza granice państw. Zasady te obejmują:

• miejsca pracy, wzrost, sprawiedliwość społeczną, konwergencję gospodarczą i stabilność finansową – stanowiące główne cele UGW;
• odpowiedzialność i solidarność, a także zmniejszenie ryzyka i podział ryzyka, które są ściśle powiązane;
• członkostwo w UGW, które jest otwarte dla wszystkich państw UE (z wyjątkiem Zjednoczonego Królestwa (1) i Danii, które korzystają z klauzuli opt-out) – jednolity rynek jest kluczowy dla dobrze funkcjonującej wspólnej waluty i należy zachować jego integralność;
• podejmowanie decyzji, które powinno stać się bardziej przejrzyste i demokratycznie odpowiedzialne.

W dokumencie podkreślono potrzebę postępu w 3 obszarach:

• zakończenie budowy prawdziwej unii finansowej, w szczególności poprzez uodpornienie sektora bankowego;
• ustanowienie bardziej zintegrowanej unii gospodarczej i fiskalnej poprzez poprawę stabilizacji makroekonomicznej w strefie euro;
• wzmocnienie struktury UGW poprzez zwiększenie podziału krajowych kompetencji i decyzji dotyczących kwestii strefy euro w ramach wspólnych ram prawnych.

KONTEKST

W czerwcu 2015 r. przewodniczący Komisji, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Banku Centralnego, szczytu państw strefy euro oraz Eurogrupy przedstawili swoje sprawozdanie („sprawozdanie pięciu przewodniczących”) dotyczące dokończenia budowy UGW. W komunikacie opracowano plan działania dla etapu 1. objętego sprawozdaniem.

Dokument Komisji otwierający debatę w sprawie UGW jest częścią serii rozpoczętej Białą księgą w sprawie przyszłości Europy, wydaną w marcu 2017 r., i zawierającej:

• dokument otwierający debatę w sprawie społecznego wymiaru Europy i
• dokument otwierający debatę w sprawie przyszłości finansów UE.

Więcej informacji:

• „Dokończenie budowy europejskiej unii gospodarczej i walutowej: Komisja podejmuje konkretne kroki w celu wzmocnienia UGW” – komunikat prasowy (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VIII – Polityka gospodarcza i pieniężna – Artykuł 119 (dawny artykuł 4 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 96–97)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VIII – Polityka gospodarcza i pieniężna – Rozdział 1 – Polityka gospodarcza Artykuł 120 (dawny artykuł 98 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 97)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VIII – Polityka gospodarcza i pieniężna – Rozdział 1 – Polityka gospodarcza Artykuł 121 (dawny artykuł 99 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 97–98)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Europejskiego Banku Centralnego w sprawie działań na rzecz dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej (COM(2015) 600 final z 21.10.2015)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dokument otwierający debatę w sprawie pogłębienia unii gospodarczej i walutowej (COM(2017) 291 final z 31.5.2017)

Dokończenie budowy europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej. Sprawozdanie opracowane przez: Jean-Claude’a Junckera w ścisłej współpracy z Donaldem Tuskiem, Jeroenem Dijsselbloemem, Mario Draghim i Martinem Schulzem, 22.06.2015

Ostatnia aktualizacja: 01.12.2017

---

(1) Wielka Brytania występuje z Unii Europejskiej i z dniem 1 lutego 2020 r. staje się państwem trzecim (państwem spoza UE).