–

w imieniu Povjerenik za informiranje – Z. Pičuljan, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu rządu chorwackiego – G. Vidović Mesarek, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu rządu czeskiego – J. Očková, M. Smolek i J. Vláčil, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu austriackiego – A. Posch i J. Schmoll, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – U. Małecka, M. Mataija i G. Meessen, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 1 ust. 2 i art. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz.U. 2019, L 172, s. 56).

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu między HP – Hrvatska pošta d.d. (zwaną dalej „HP”) a Povjerenik za informiranje (komisarzem ds. informacji, Chorwacja) w przedmiocie skierowanego do HP wniosku o udostępnienie informacji, mającego na celu w szczególności przekazanie informacji dotyczących umów o wykonanie robót budowlanych, przejściowych świadectw płatności i protokołu zdawczo-odbiorczego budynku.

3

Motywy 9, 13, 23 i 70 dyrektywy 2019/1024 brzmią następująco:

[…]

[…]

[…]

4

Artykuł 1 tej dyrektywy, zatytułowany „Przedmiot i zakres stosowania”, stanowi:

„1.   W celu propagowania wykorzystywania otwartych danych i stymulowania innowacji w produktach i usługach niniejsza dyrektywa ustanawia zbiór minimalnych przepisów regulujących ponowne wykorzystywanie oraz ustalenia praktyczne ułatwiające ponowne wykorzystywanie:

2.   Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do:

[…]

[…]

[…]

[…]

3.   Niniejsza dyrektywa opiera się na unijnych i krajowych systemach dostępu i pozostaje bez uszczerbku dla nich.

[…]

7.   Niniejsza dyrektywa reguluje ponowne wykorzystywanie istniejących dokumentów będących w posiadaniu organów sektora publicznego i przedsiębiorstw publicznych państw członkowskich […]”.

5

Artykuł 2 dyrektywy 2019/1024, zatytułowany „Definicje”, stanowi:

„Na potrzeby niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

[…]

[…]

[…]”.

6

Artykuł 5 zakon o pravu na pristup informacijama (ustawy o prawie dostępu do informacji) (Narodne novine, br. 25/13, 85/15 i 69/22, zwanej dalej „ustawą o prawie dostępu do informacji”) stanowi:

„W rozumieniu niniejszej ustawy:

[…]

[…]

[…]”.

7

Artykuł 15 tej ustawy, znajdujący się w jej rozdziale IV, zatytułowanym „Ograniczenia w prawie dostępu do informacji”, stanowi:

„[…]

(2)   Ograny władzy publicznej mogą ograniczyć dostęp do informacji:

[…]

[…]

(4)   Ograny władzy publicznej mogą ograniczyć dostęp do informacji, jeśli:

[…]

[…]”.

8

Artykuł 27 wspomnianej ustawy, zawarty w jej rozdziale VI, zatytułowany „Ponowne wykorzystywanie informacji”, stanowi:

„[…]

[…]

[…]”.

9

Artykuł 29 ustawy o prawie dostępu do informacji, zatytułowany „Wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji i ochrona praw użytkowników”, stanowi:

„(1)   We wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji wnioskodawca musi, oprócz podania danych wymienionych w art. 18 ust. 3 niniejszej ustawy, wskazać informacje, które chce ponownie wykorzystywać, formę i sposób, w jaki chce otrzymać treść żądanych informacji, jak również cel wykorzystywania informacji (cel komercyjny lub niekomercyjny).

(2)   Następujące podmioty nie są zobowiązane do uwzględnienia wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji:

[…]

[…]

(7)   Od decyzji o ponownym wykorzystywaniu informacji można wnieść odwołanie do komisarza [ds. informacji] w terminie 15 dni od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie od decyzji komisarza [ds. informacji] jest niedopuszczalne, ale można wszcząć postępowanie sądowoadministracyjne przed Visoki upravni sud (apelacyjnym sądem administracyjnym, Chorwacja).

[…]”.

10

HP, spółka należąca w 100 % do Republiki Chorwacji, jest operatorem świadczącym w tym państwie członkowskim powszechne usługi pocztowe. Ponadto prowadzi ona działalność handlową.

11

Do HP wpłynął wniosek o udzielenie informacji dotyczący w szczególności omów o wykonanie robót budowlanych, przejściowych świadectw płatności i protokołu zdawczo-odbiorczego budynku.

12

Ponieważ wniosek ten został oddalony przez HP, od tej decyzji oddalającej wniesione zostało odwołanie do komisarza ds. informacji, który nakazał HP uwzględnienie tego wniosku.

13

Visoki upravni sud (apelacyjny sąd administracyjny), do którego HP wniosła skargę na tę decyzję komisarza ds. informacji, nakazał temu ostatniemu ponowne rozpatrzenie sprawy ze względu na to, że w dniu, w którym komisarz wydał wspomnianą decyzję, upłynął już termin przewidziany na transpozycję dyrektywy 2019/1024, a obowiązek przekazania informacji nałożony na HP przez komisarza powinien zostać zbadany w świetle nowych definicji i wyjątków przewidzianych w tej dyrektywie.

14

Komisarz ds. informacji, rozstrzygając po przekazaniu mu sprawy do ponownego rozpatrzenia, ponownie nakazał HP przekazanie żądanych informacji.

15

HP wniosła skargę na tę decyzję do Visoki upravni sud (apelacyjnego sądu administracyjnego), który jest sądem odsyłającym.

16

Na poparcie skargi HP podnosi w szczególności, że dyrektywa 2019/1024 została nieprawidłowo transponowana do prawa chorwackiego, ponieważ pojęcie „organu władzy publicznej” w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji nie ma tego samego zakresu co pojęcie „przedsiębiorstwa publicznego” w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej dyrektywy. Ponadto zawarta we wspomnianej dyrektywie definicja tego pojęcia ma zastosowanie zarówno do ponownego wykorzystywania informacji, jak i do prawa dostępu do informacji. HP podnosi wreszcie, że informacje, które nakazano jej przedstawić, są związane z jej działalnością sektorową i stanowią tajemnicę handlową.

17

Komisarz ds. informacji twierdzi natomiast, że spór w postępowaniu głównym nie dotyczy wykonywania prawa do ponownego wykorzystywania informacji, lecz prawa dostępu do informacji. Tymczasem dyrektywa 2019/1024 reguluje otwarte dane i ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego, a nie prawo dostępu do informacji.

18

Sąd odsyłający uważa, że w celu rozstrzygnięcia zawisłego przed nim sporu musi on rozstrzygnąć kwestię, czy w ramach sprawy będącej przedmiotem postępowania głównego HP była zobowiązana do przekazania informacji, które nie odnoszą się bezpośrednio do usług świadczonych w interesie ogólnym, co wymagałoby w szczególności określenia zakresu pojęcia „ponownego wykorzystywania” informacji w rozumieniu dyrektywy 2019/1024.

19

W tych okolicznościach Visoki upravni sud (apelacyjny sąd administracyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

20

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 27 lipca 2023 r., HP – Hrvatska pošta (C‑336/23, EU:C:2023:617), wniosek Visoki upravni sud (apelacyjnego sądu administracyjnego) o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym przewidzianym w art. 105 regulaminu postępowania przed Trybunałem został oddalony.

21

Na wstępie należy zauważyć, po pierwsze, że z postanowienia odsyłającego wynika, iż wniosek leżący u podstaw sporu w postępowaniu głównym, o którym mowa w pkt 11 niniejszego wyroku, dotyczył wyłącznie dostępu do dokumentów będących w posiadaniu organu sektora publicznego, a jego przedmiotem nie jest ponowne ich wykorzystywanie.

22

Po drugie, z postanowienia tego wynika, że zdaniem sądu odsyłającego datą właściwą dla ustalenia prawa mającego zastosowanie ratione temporis do sporu w postępowaniu głównym jest data wydania przez komisarza ds. informacji decyzji nakazującej HP uwzględnienie tego wniosku, czyli data, w której upłynął termin przewidziany na transpozycję dyrektywy 2019/1024.

23

W tym względzie należy przypomnieć, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, iż pytania dotyczące wykładni prawa Unii zostały przedstawione przez sąd krajowy na gruncie stanu prawnego i faktycznego, za którego ustalenie jest on sam odpowiedzialny, przy czym prawidłowość tych ustaleń nie podlega ocenie Trybunału [wyrok z dnia 27 kwietnia 2023 r., M.D. (Zakaz wjazdu na Węgry), C‑528/21, EU:C:2023:341, pkt 55 i przytoczone tam orzecznictwo].

24

W związku z tym poprzez swoje pytania, które należy rozpatrzyć łącznie, sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy dyrektywę 2019/1024 należy interpretować w ten sposób, że wniosek o udzielenie dostępu do dokumentów będących w posiadaniu organu sektora publicznego jest objęty zakresem jej stosowania.

25

W tym względzie należy zauważyć, że jak wynika z art. 1 ust. 1 dyrektywy 2019/1024 w związku z jej motywami 9, 13 i 70, dyrektywa ta ma na celu wspieranie wykorzystywania otwartych danych i stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi na szczeblu Unii i w państwach członkowskich produktów i usług związanych z treściami cyfrowymi, opartych na dokumentach pochodzących od sektora publicznego, w celu poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego.

26

W tym celu dyrektywa ta ustanawia zbiór minimalnych przepisów regulujących ponowne wykorzystywanie oraz ustalenia praktyczne ułatwiające ponowne wykorzystywanie dokumentów będących w posiadaniu organów sektora publicznego państw członkowskich i niektórych przedsiębiorstw publicznych oraz ponowne wykorzystywanie danych badawczych.

27

Zgodnie z art. 2 pkt 11 tej dyrektywy należy rozumieć, że pojęcie „ponownego wykorzystywania” obejmuje wykorzystywanie przez osoby fizyczne lub prawne tych dokumentów do celów komercyjnych lub niekomercyjnych innych niż ich pierwotne przeznaczenie w ramach zadań publicznych lub usług świadczonych w interesie ogólnym, dla których te dokumenty zostały wyprodukowane.

28

O ile „ponowne wykorzystywanie” w rozumieniu dyrektywy 2019/1024 wymaga posiadania dostępu do danych dokumentów, o tyle są to dwie czynności w sposób oczywisty odrębne (zob. analogicznie wyrok z dnia 27 października 2011 r., Komisja/Polska, C‑362/10, EU:C:2011:703, pkt 54).

29

Tymczasem dyrektywa ta reguluje, jak stanowi jej art. 1 ust. 7, ponowne wykorzystywanie istniejących dokumentów będących w posiadaniu organów sektora publicznego i przedsiębiorstw publicznych państw członkowskich, nie przewiduje przy tym jednak żadnego obowiązku w zakresie dostępu do dokumentów.

30

Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 3 dyrektywy 2019/1024 w świetle jej motywu 23 dyrektywa ta opiera się na unijnych i krajowych systemach dostępu i pozostaje bez uszczerbku dla nich. Artykuł 1 ust. 2 lit. d) i f) omawianej dyrektywy stanowi ponadto, że nie ma ona zastosowania do dokumentów, do których dostęp jest wyłączony lub ograniczony na podstawie obowiązujących w państwach członkowskich zasad dostępu.

31

Dyrektywa 2019/1024 nie ustanawia zatem prawa dostępu do dokumentów sektora publicznego, lecz zakłada istnienie takiego prawa w prawie państw członkowskich lub w prawie Unii, w związku z czym warunki dostępu do tych dokumentów nie są objęte jej zakresem stosowania (zob. analogicznie wyrok z dnia 14 listopada 2018 r., NKBM, C‑215/17, EU:C:2018:901, pkt 32).

32

W świetle powyższych rozważań odpowiedź na zadane pytania powinna brzmieć następująco: dyrektywę 2019/1024 należy interpretować w ten sposób, że wniosek o udzielenie dostępu do dokumentów będących w posiadaniu organu sektora publicznego nie jest objęty jej zakresem stosowania.

33

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (dziesiąta izba) orzeka, co następuje:

Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego

należy interpretować w ten sposób, że:

wniosek o udzielenie dostępu do dokumentów będących w posiadaniu organu sektora publicznego nie jest objęty jej zakresem stosowania.