–

w imieniu QI – M. Żmuda Trzebiatowski, adwokat,

–

w imieniu Santander Bank Polska S.A. – M. Wojcieszak, adwokat,

–

w imieniu rządu polskiego – B. Majczyna i S. Żyrek, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu czeskiego – M. Smolek, S. Šindelková i J. Vláčil, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu włoskiego – G. Palmieri, w charakterze pełnomocnika, którą wspierał G. Rocchitta, avvocato dello Stato,

–

w imieniu rządu portugalskiego – P. Barros da Costa, A. Cunha i L. Medeiros, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – G. Goddin, U. Małecka oraz P. Ondrůšek, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 25 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i zmieniającej dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 (Dz.U. 2014, L 60, s. 34).

2

Wniosek ten został przedstawiony w ramach sporu pomiędzy QI, działającą w charakterze konsumenta, a Santander Bank Polska S.A. w przedmiocie wysokości obniżki całkowitego kosztu kredytu związanego z nieruchomością mieszkalną w następstwie przedterminowej jego spłaty przez QI.

3

Artykuł 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. 2008, L 133, s. 66), zatytułowany „Definicje”, stanowi:

„Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

[…]

[…]”.

4

Artykuł 16 dyrektywy 2008/48, zatytułowany „Przedterminowa spłata”, brzmi następująco:

„1.   Konsument ma prawo w każdym czasie spłacić w całości lub w części swoje zobowiązania wynikające z umowy o kredyt. W takich przypadkach jest on uprawniony do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu, na którą składają się odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy.

2.   W przypadku przedterminowej spłaty kredytu kredytodawcy przysługuje sprawiedliwa i obiektywnie uzasadniona rekompensata za ewentualne koszty bezpośrednio związane z przedterminową spłatą kredytu, pod warunkiem że przedterminowa spłata przypada na okres, w którym stopa oprocentowania kredytu jest stała.

Rekompensata ta nie może przekraczać 1 % spłacanej przed terminem części kwoty kredytu, jeżeli okres pomiędzy przedterminową spłatą a uzgodnionym wygaśnięciem umowy o kredyt przekracza jeden rok. Jeżeli okres ten nie przekracza jednego roku, rekompensata nie może przekraczać 0,5 % spłacanej przed terminem części kwoty kredytu.

[…]

4.   Państwa członkowskie mogą wprowadzać przepisy, zgodnie z którymi:

[…]”.

5

Motywy 15, 50 i 66 dyrektywy 2014/17 mają następujące brzmienie:

[…]

[…]

6

Artykuł 1 tej dyrektywy, zatytułowany „Przedmiot”, stanowi:

„Niniejsza dyrektywa określa wspólne ramy dla niektórych aspektów przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących umów obejmujących kredyt konsumencki zabezpieczony hipoteką lub w inny sposób, a związanych z nieruchomościami mieszkalnymi, w tym obowiązku przeprowadzenia oceny zdolności kredytowej przed przyznaniem kredytu, jako podstawy opracowania skutecznych standardów zawierania umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi w państwach członkowskich, a także dla określonych wymogów ostrożnościowych i nadzorczych, w tym w zakresie ustanawiania i nadzorowania pośredników kredytowych, wyznaczonych przedstawicieli i instytucji niekredytowych”.

7

Zgodnie z art. 4 wspomnianej dyrektywy, zatytułowanym „Definicje”:

„Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

[…]

[…]”.

8

Artykuł 14 dyrektywy 2014/17, zatytułowany „Informacje przedumowne”, brzmi następująco:

„1.   Państwa członkowskie zapewniają, by kredytodawca i w stosownych przypadkach pośrednik kredytowy lub wyznaczony przedstawiciel udzielali konsumentowi zindywidualizowanych informacji, niezbędnych do porównania kredytów dostępnych na rynku, oceny ich konsekwencji i podjęcia świadomej decyzji, czy zawrzeć umowę o kredyt:

2.   Zindywidualizowane informacje, o których mowa w ust. 1, przekazuje się, w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku, przy użyciu [europejskiego znormalizowanego arkusza informacyjnego (ESIS)], określonego w załączniku II”.

[…]”.

9

Artykuł 25 dyrektywy 2008/48, zatytułowany „Przedterminowa spłata”, brzmi następująco:

„1.   Państwa członkowskie zapewniają, by konsument miał prawo do pełnego lub częściowego wywiązania się ze swoich zobowiązań na mocy umowy o kredyt przed wygaśnięciem tej umowy. W takich przypadkach jest on uprawniony do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu, na którą składają się odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy.

2.   Państwa członkowskie mogą przewidzieć, że wykonanie prawa, o którym mowa w ust. 1, podlega pewnym warunkom. Warunki te mogą obejmować ograniczenia czasowe wykonania tego prawa, zróżnicowane traktowanie w zależności od rodzaju stopy oprocentowania kredytu lub ograniczenia co do okoliczności, w jakich prawo to może zostać wykonane.

3.   Państwa członkowskie mogą przewidzieć, by kredytodawca miał prawo do otrzymania w uzasadnionych przypadkach sprawiedliwej i obiektywnej rekompensaty z tytułu potencjalnych kosztów bezpośrednio związanych z przedterminową spłatą kredytu, lecz nie mogą nakładać kary na konsumenta. W związku z tym kwota rekompensaty nie może być wyższa niż strata finansowa kredytodawcy. W ramach takich warunków państwa członkowskie mogą przewidzieć, że kwota rekompensaty nie może przekroczyć pewnego poziomu lub może być dopuszczalna tylko w określonym okresie.

4.   W przypadku gdy konsument pragnie wywiązać się ze swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt przed wygaśnięciem umowy, kredytodawca niezwłocznie po otrzymaniu takiego wniosku udziela konsumentowi, w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku, informacji potrzebnych do rozważenia takiej opcji. Informacje takie co najmniej wyliczają konsekwencje, jakie poniesie konsument, wywiązując się ze swoich zobowiązań przed wygaśnięciem umowy o kredyt, i jasno określają wszelkie przyjęte założenia. Wszelkie przyjęte założenia są rozsądne i uzasadnione.

5.   W przypadku gdy przedterminowa spłata przypada w okresie, w którym obowiązuje stała stopa oprocentowania kredytu, skorzystanie z tego prawa może być uzależnione od istnienia uzasadnionego interesu po stronie konsumenta, sprecyzowanego przez dane państwo członkowskie”.

10

Artykuł 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 819) stanowi:

„Umowa o kredyt hipoteczny określa elementy […] oraz […] opłaty i inne koszty związane z udzieleniem kredytu hipotecznego, w tym opłatę za rozpatrzenie wniosku kredytowego, przygotowanie i zawarcie umowy o kredyt hipoteczny, oraz warunki ich zmian”.

11

Artykuł 39 ust. 1 tej ustawy przewiduje:

„W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą”.

12

W dniu 15 września 2017 r. QI zawarła z poprzednikiem prawnym Santander Bank Polska umowę kredytu na zakup nieruchomości w wysokości 106600 PLN (złotych polskich) (około 24600 EUR).

13

Kredyt ten został udzielony na okres 360 miesięcy i uruchomiony w dniu 26 września 2017 r. Umowa przewidywała prowizję z tytułu udzielenia tego kredytu, płatną w chwili zawarcia umowy i odpowiadającą 2,50 % kwoty tego kredytu, czyli 2600 PLN (około 600 EUR), która była wskazana jako element całkowitego kosztu kredytu na zakup nieruchomości.

14

W dniu 4 kwietnia 2019 r., czyli 19 miesięcy po podpisaniu tej umowy, QI dokonała całkowitej spłaty całości tego kredytu. Uznała ona zatem, że Santander Bank Polska powinien zwrócić jej prowizję związaną z udzieleniem rzeczonego kredytu w wysokości 2462,78 PLN (około 570 EUR), odpowiadającej pozostałemu czasowi trwania tego kredytu, czyli 341 miesięcy.

15

Tego dotyczyła reklamacja, którą QI wniosła do Santander Bank Polska. Pismem z dnia 20 lipca 2020 r. bank oddalił to odwołanie i odmówił dokonania zwrotu przedmiotowej prowizji.

16

QI wniosła skargę do Sądu Rejonowego dla Warszawy‑Woli w Warszawie, Polska, który jest sądem odsyłającym. Santander Bank Polska podnosi przed tym sądem, że prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego polegała na jednorazowej zapłacie, a zatem była wyłączona z obowiązku zwrotu proporcjonalnego do pozostałego okresu obowiązywania umowy kredytu. Santander Bank Polska uważa, że gdyby prowizja ta miała podlegać częściowemu zwrotowi, zwrot ten nie powinien być proporcjonalny do okresu objętego przedterminową spłatą w stosunku do pierwotnie uzgodnionego okresu spłaty, lecz powinien być proporcjonalny do spodziewanego przez kredytodawcę wynagrodzenia za korzystanie przez konsumenta z finansowania.

17

Sąd odsyłający zastanawia się, po pierwsze, czy w świetle w szczególności orzecznictwa Trybunału dotyczącego art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48 należy uznać, że prawo konsumenta do uzyskania, w przypadku przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego, obniżki całkowitego kosztu kredytu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17, obejmuje również prowizję za udzielenie rozpatrywanego kredytu.

18

Po drugie, sąd ten zastanawia się nad metodą obliczania, jaką należy zastosować w celu określenia kwoty obniżki całkowitego kosztu tego kredytu. Zauważa on, że ani wyżej wymienione dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału nie wskazują jasno sposobu, w jaki należy obliczać wysokość tej obniżki. Jednakże, biorąc pod uwagę w szczególności fakt, że art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 odnosi się do „pozostałego okresu obowiązywania umowy”, należy jego zdaniem przyznać spłatę proporcjonalną do stosunku między okresem, w którym umowa kredytu hipotecznego zostaje wykonana ze względu na przedterminową spłatę kredytu, a pierwotnie uzgodnionym okresem, w którym umowa ta powinna mieć zastosowanie.

19

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy dla Warszawy‑Woli w Warszawie postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

20

Postanowieniem z dnia 24 marca 2022 r. prezes Trybunału zawiesił niniejsze postępowanie do czasu wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie UniCredit Bank Austria (C‑555/21).

21

Postanowieniem z dnia 10 lutego 2023 r. wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria (C‑555/21, EU:C:2023:78) został doręczony sądowi odsyłającemu, który został wezwany do wskazania Trybunałowi, czy w świetle tego wyroku zamierza podtrzymać swój wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

22

Pismem z dnia 13 marca 2023 r., złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 22 marca 2023 r., sąd odsyłający wskazał, że podtrzymuje swój wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

23

Co się tyczy art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48, Trybunał orzekł, że przepis ten należy interpretować w ten sposób, iż prawo konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku przedterminowej spłaty kredytu konsumenckiego objętego tą dyrektywą obejmuje wszystkie koszty nałożone na konsumenta (zob. podobnie wyrok z dnia 11 września 2019 r., Lexitor, C‑383/18, EU:C:2019:702, pkt 36).

24

Natomiast w wyroku z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria (C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 27, 28, 31) Trybunał stwierdził, że w świetle w szczególności specyfiki umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi i niezależnie od niemal identycznego brzmienia art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/48 i art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 prawo do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu, o którym mowa w tym ostatnim przepisie, nie obejmuje opłat, które niezależnie od okresu obowiązywania umowy konsument jest zobowiązany zapłacić na rzecz kredytodawcy lub osoby trzeciej z tytułu świadczeń, które zostały już wykonane w całości w momencie przedterminowej spłaty.

25

W niniejszej sprawie sąd odsyłający zastanawia się, w kontekście umowy kredytu hipotecznego regulowanej dyrektywą 2014/17, czy prowizję pobieraną przy zawieraniu takiej umowy, taką jak rozpatrywana w postępowaniu głównym, należy uznać za należącą do tej ostatniej kategorii kosztów.

26

W tym względzie sąd ten przypomina, że zgodnie z wyrokiem z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria (C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 34, 35), kredytodawca jest zobowiązany wykazać, czy dane koszty mają charakter powtarzalny, czy też nie. W sprawie w postępowaniu głównym Santander Bank Polska nie przedstawił jednak podziału kosztów kredytu hipotecznego wskazującego, czy opłaty rozpatrywane w postępowaniu głównym są obiektywnie związane z okresem obowiązywania umowy o kredyt. Rozważając – w sytuacji braku takich informacji – domniemanie, że odnośne koszty mają charakter powtarzający się, wspomniany sąd zastanawia się zatem, jak należy postąpić w celu ustalenia, czy koszty te są objęte prawem do obniżenia całkowitego kosztu kredytu hipotecznego, o którym mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17.

27

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 należy interpretować w ten sposób, że w braku dostarczonych przez kredytodawcę informacji pozwalających sądowi krajowemu na zbadanie, czy prowizja pobierana przy zawieraniu umowy kredytu hipotecznego należy do kategorii kosztów, które są niezależne od okresu obowiązywania tej umowy, sąd ten powinien uznać, że taka prowizja jest objęta prawem do obniżenia całkowitego kosztu kredytu, o którym mowa w tym przepisie.

28

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że prawodawca Unii przyjął szeroką definicję pojęcia „całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta”, w którego zakres mogą wchodzić koszty (zob. podobnie wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria, C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 23).

29

Z art. 4 pkt 13 dyrektywy 2014/17 w związku z art. 3 lit. g) dyrektywy 2008/48 wynika bowiem, że pojęcie „całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta” w rozumieniu pierwszego z tych przepisów obejmuje wszystkie koszty, które konsument musi ponieść z tytułu umowy o kredyt i które są znane kredytodawcy, w tym prowizje. Wyłączone z zakresu tego pojęcia są wyraźnie jedynie – jak potwierdza motyw 50 dyrektywy 2014/17 – opłaty notarialne, opłaty rejestracyjne związane z przeniesieniem własności nieruchomości, takie jak koszty wpisu do księgi wieczystej i związane z tym opłaty, jak również koszty ponoszone przez konsumenta w przypadku niewypełnienia zobowiązań przewidzianych w umowie o kredyt (wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria, C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 24).

30

Jak wskazano w pkt 24 niniejszego wyroku, Trybunał wyjaśnił jednak, opierając się w szczególności na szczególnych cechach umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi, że prawo do obniżenia całkowitego kosztu kredytu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17, nie obejmuje kosztów, które niezależnie od okresu obowiązywania umowy obciążają konsumenta bądź to na rzecz kredytodawcy, bądź to na rzecz osoby trzeciej z tytułu świadczeń, które zostały już wykonane w całości w chwili przedterminowej spłaty.

31

W drugiej kolejności należy zauważyć, że w myśl art. 1 dyrektywy 2014/17 w związku z jej motywem 15 dyrektywa ta określa wspólne ramy dla niektórych aspektów przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących umów obejmujących kredyt konsumencki zabezpieczony hipoteką lub w inny sposób, a związanych z nieruchomościami mieszkalnymi, by zapewnić konsumentom wysoki poziom ochrony (wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria, C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo).

32

Otóż przyjęta przez Trybunał w wyroku z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria (C‑555/21, EU:C:2023:78), wykładnia art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 nie skutkuje pozbawieniem konsumentów tej ochrony.

33

W celu zagwarantowania tej ochrony sądy krajowe powinny bowiem czuwać nad tym, aby koszty, które są nakładane na konsumenta niezależnie od okresu obowiązywania umowy o kredyt, obiektywnie nie stanowiły wynagrodzenia kredytodawcy za czasowe korzystanie z kapitału stanowiącego przedmiot tej umowy lub za świadczenia na rzecz konsumenta, które w chwili przedterminowej spłaty nie zostały jeszcze spełnione (wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria, C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 38).

34

W związku z tym sąd krajowy nie może domniemywać na podstawie samego faktu, że dany koszt został poniesiony przez konsumenta jednorazowo przy zawieraniu umowy kredytu hipotecznego, iż koszt ten należy do kosztów niezależnych od czasu trwania umowy, które nie mogą zatem prowadzić do obniżki całkowitego kosztu kredytu, o której mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17.

35

W trzeciej kolejności należy zauważyć, że kredytodawca lub, w stosownych przypadkach, pośrednik kredytowy lub wyznaczony przedstawiciel jest zobowiązany, zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 dyrektywy 2014/17, do udzielenia konsumentowi przed zawarciem umowy informacji dotyczących podziału kosztów obciążających konsumenta w zależności od ich powtarzalności lub braku powtarzalności przy użyciu ESIS. Do kredytodawcy należy wykazanie powtarzalnego charakteru danych kosztów (zob. podobnie wyrok z dnia 9 lutego 2023 r., UniCredit Bank Austria, C‑555/21, EU:C:2023:78, pkt 34, 38).

36

Tymczasem w niniejszej sprawie z wyjaśnień przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że Santander Bank Polska nie przedstawił podziału kosztów kredytu hipotecznego rozpatrywanego w postępowaniu głównym, umożliwiających temu sądowi ustalenie, czy opłaty rozpatrywane w postępowaniu głównym są obiektywnie związane z okresem obowiązywania umowy, czy też opłaty te są niezależne od tego okresu.

37

Aby zagwarantować, że konsument nie będzie karany za ten brak informacji, należy stwierdzić, że w takiej sytuacji sąd krajowy jest zobowiązany stwierdzić, iż odnośne koszty nie są niezależne od okresu obowiązywania umowy i w konsekwencji są objęte prawem do obniżenia całkowitego kosztu kredytu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17.

38

Wynika z tego, że w przypadku gdy kredytodawca nie dostarczył niezbędnych informacji umożliwiających sądowi krajowemu sprawdzenie, czy dane opłaty nie stanowią wynagrodzenia kredytodawcy za czasowe korzystanie z kapitału będącego przedmiotem umowy kredytu hipotecznego ani wynagrodzenia za usługę, która w chwili przedterminowej spłaty nie była wykonana w całości, sąd ten powinien, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów, stwierdzić, że chodzi o koszty związane z okresem obowiązywania tej umowy, objęte prawem do obniżki, o którym mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17, i to nawet jeśli koszty te zostały uiszczone jednorazowo przy zawieraniu wspomnianej umowy.

39

W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze trzeba odpowiedzieć, iż art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 należy interpretować w ten sposób, że w braku dostarczenia przez kredytodawcę informacji pozwalających sądowi krajowemu na zbadanie, czy prowizja pobierana przy zawieraniu umowy kredytu hipotecznego należy do kategorii kosztów, które są niezależne od okresu obowiązywania tej umowy, sąd ten powinien stwierdzić, że taka prowizja jest objęta prawem do obniżki całkowitego kosztu kredytu, o której mowa w tym przepisie.

40

Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 należy interpretować w ten sposób, że z przepisu tego wynika szczególna metoda obliczania pozwalająca na określenie kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu, o której mowa w tym przepisie.

41

W tym względzie należy zauważyć w pierwszej kolejności, że nic w treści art. 25 dyrektywy 2014/17 w ogólności, ani w szczególności ust. 1 tego artykułu, nie pozwala stwierdzić, że prawodawca Unii zamierzał ustanowić szczególną metodę obliczania w celu określenia kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu hipotecznego, o której mowa w art. 25 ust. 1 tej dyrektywy.

42

Przepis ten, po pierwsze, ogranicza się do postanowienia, że państwa członkowskie zapewniają, by konsument miał prawo do pełnego lub częściowego wywiązania się ze swoich zobowiązań na mocy umowy o kredyt przed wygaśnięciem tej umowy. Po drugie, wspomniany przepis wskazuje, że w przypadku przedterminowej spłaty konsument ma prawo do uzyskania obniżki całkowitego kosztu kredytu, odnoszącej się do odsetek i kosztów przypadających na pozostały okres obowiązywania umowy.

43

Tymczasem z odniesienia do „pozostałego okresu obowiązywania umowy” nie można wywieść, że kwota obniżki całkowitego kosztu kredytu powinna zostać określona w każdych okolicznościach na podstawie metody polegającej na zastosowaniu zwrotu proporcjonalnego do stosunku między okresem, w którym umowa kredytu hipotecznego zostaje wykonana ze względu na przedterminową spłatę, a okresem wykonania tej umowy, który został pierwotnie uzgodniony.

44

Jak bowiem zauważył w istocie rzecznik generalny w pkt 33 opinii, odniesienie do pozostałego okresu obowiązywania umowy ma na celu wyłącznie ograniczenie w czasie pozycji kosztów, których dotyczy obniżka całkowitego kosztu kredytu.

45

Szczególnej metody obliczania w celu określenia kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu, o której mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17, nie można również wywnioskować z art. 25 ust. 2–5 tej dyrektywy, ponieważ te ostatnie ustępy nie przewidują żadnego kryterium obliczania tej obniżki.

46

W tym względzie o ile w art. 25 ust. 2 i 5 dyrektywy 2014/17 uściślono sposób, w jaki państwa członkowskie mogą ograniczyć wykonywanie prawa do przedterminowej spłaty, o tyle art. 25 ust. 3 tej dyrektywy przewiduje możliwość przewidzenia przez te państwa, na wypadek przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego, prawa kredytodawcy do rekompensaty. Co się tyczy art. 25 ust. 4 wspomnianej dyrektywy, określa on informacje, które kredytodawca jest zobowiązany przekazać konsumentowi, aby mógł on zbadać możliwość dokonania wcześniejszej spłaty kredytu.

47

Takie rozumienie art. 25 dyrektywy 2014/17 znajduje potwierdzenie w jej motywie 66, który przyznaje państwom członkowskim szeroki zakres swobody w odniesieniu do sposobu, w jaki zapewniają one prawo do przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego.

48

Ściślej rzecz ujmując, z motywu tego wynika, że o ile prawodawca Unii przyjął za właściwe, ze względu na istnienie istotnych różnic w zasadach i warunkach spłaty kredytu stosowanych w państwach członkowskich, ustanowienie na poziomie Unii określonych norm dotyczących przedterminowej spłaty kredytu hipotecznego, w tym w szczególności warunków, na jakich spłata ta może mieć miejsce, o tyle uznał on jednak, że państwa te powinny mieć możliwość określenia warunków wykonywania prawa do takiej spłaty. Rzeczony motyw wskazuje w tym względzie, że warunki te mogą obejmować ograniczenia czasowe wykonania tego prawa, zróżnicowane traktowanie w zależności od rodzaju stopy oprocentowania kredytu lub ograniczenia co do okoliczności, w jakich prawo to może zostać wykonane.

49

Prawdą jest, że metoda obliczania obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku przedterminowej spłaty nie znajduje się wśród elementów należących do kompetencji państw członkowskich, które zostały wyraźnie wymienione w motywie 66 dyrektywy 2014/17. Należy jednak uznać, podobnie jak uczynił to rzecznik generalny w pkt 43 opinii, że metoda obliczania kwoty obniżki stanowi część tych elementów, ponieważ – jak wynika z jego brzmienia w dużej części wersji językowych – wyliczenie wspomnianych elementów w tym motywie, wprowadzone wyrażeniem „w szczególności”, stanowi jedynie wykaz niewyczerpujący.

50

W drugiej kolejności należy zauważyć, że o ile art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 nie narzuca szczególnej metody obliczania w celu określenia kwoty obniżenia całkowitego kosztu kredytu hipotecznego, o którym mowa w tym przepisie, o tyle zastosowana metoda powinna być odpowiednia do zapewnienia realizacji celu tej dyrektywy, wynikającego z jej motywu 15 i przypomnianego w pkt 31 niniejszego wyroku, a mianowicie zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów w dziedzinie umów o kredyt związanych z nieruchomościami.

51

W niniejszej sprawie, zgodnie z informacjami, którymi dysponuje Trybunał, ustawodawstwo polskie nie zawiera żadnego przepisu dotyczącego tego obliczenia, a umowa kredytu hipotecznego będąca przedmiotem postępowania głównego nie wskazuje również sposobu obliczania kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu.

52

W takiej sytuacji do sądu krajowego należy wypowiedzenie się w przedmiocie metody właściwej do określenia kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu hipotecznego, o której mowa w art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17, i zapewnienie, by metoda ta była odpowiednia do zapewnienia realizacji celu tej dyrektywy polegającego na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów.

53

W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie trzeba udzielić odpowiedzi, iż art. 25 ust. 1 dyrektywy 2014/17 należy interpretować w ten sposób, że z przepisu tego nie wynika żadna szczególna metoda obliczania pozwalająca na określenie kwoty obniżki całkowitego kosztu kredytu, o której mowa w tym przepisie.

54

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje: