–

w imieniu Okrazhna prokuratura Haskovo – V. Radeva-Rancheva, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu Apelativna prokuratura Plovdiv – I. Perpelov, w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu rządu greckiego – M. Tassopoulou, S. Charitaki i A. Magrippi, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – Y. Marinova i R. Troosters, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 17 ust. 1 i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).

2

Wniosek ten został przedstawiony w ramach wszczętego przeciwko OM postępowania karnego dotyczącego konfiskaty – w następstwie skazania OM za kwalifikowane przestępstwo przemytu celnego – mienia użytego w celu popełnienia wspomnianego przestępstwa, należącego do osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze.

3

Motyw 3 decyzji ramowej Rady 2005/212/WSiSW z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie konfiskaty korzyści, narzędzi i mienia pochodzących z przestępstwa (Dz.U. 2005, L 68, s. 49) stanowi:

„Zgodnie z ust. 50 lit. b) wiedeńskiego planu działań w okresie pięciu lat od wejścia w życie traktatu z Amsterdamu przepisy krajowe regulujące zajęcie i konfiskatę korzyści pochodzących z przestępstwa muszą zostać udoskonalone i zbliżone, tam gdzie to konieczne, biorąc pod uwagę prawa osób trzecich będących [pozostających] w dobrej wierze”.

4

Zgodnie z art. 1 tiret trzecie i czwarte tej decyzji ramowej, zatytułowanym „Definicje”:

„Do celów niniejszej decyzji przyjmuje się następujące definicje:

[…]

5

Artykuł 2 wspomnianej decyzji ramowej, zatytułowany „Konfiskata”, stanowi:

„1.   Każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu umożliwienia mu konfiskaty, w całości lub w części, narzędzi i korzyści z przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności w wymiarze powyżej jednego roku lub mienia, którego wartość odpowiada takim korzyściom.

2.   W odniesieniu do przestępstw podatkowych państwa członkowskie w celu pozbawienia sprawcy korzyści pochodzących z przestępstwa mogą wykorzystywać inne postępowania niż karne”.

6

Zgodnie z art. 4 tej decyzji ramowej, zatytułowanym „Środki prawne”:

„Każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia, że [by] zainteresowane strony dotknięte przez środki określone w art. 2 i 3 posiadają [posiadały] skuteczne środki prawne w celu ochrony swoich praw”.

7

Motywy 9, 33 i 41 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej (Dz.U. 2014, L 127, s. 39; sprostowanie Dz.U. 2014, L 138, s. 114) stanowią:

[…]

[…]

8

Artykuł 2 tej dyrektywy, zatytułowany „Definicje”, stanowi:

„Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

[…]

[…]”.

9

Artykuł 3 wspomnianej dyrektywy, zatytułowany „Zakres stosowania”, stanowi:

„Niniejszą dyrektywę stosuje się do przestępstw objętych następującymi aktami prawnymi:

a także innymi aktami prawnymi, o ile stanowią one wyraźnie, że niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do przestępstw w nich wymienionych”.

10

Artykuł 12 dyrektywy 2014/42, zatytułowany „Transpozycja”, w ust. 1 stanowi:

„Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia 4 października 2016 r. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów”.

11

Artykuł 14 tej dyrektywy, zatytułowany „Zastąpienie wspólnego działania 98/699/WSiSW oraz niektórych przepisów decyzji ramowych 2001/500/WSiSW i 2005/212/WSiSW”, stanowi:

„1.   Wspólne działanie 98/699/WSiSW [z dnia 3 grudnia 1998 r. przyjęte przez Radę na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej, w sprawie prania brudnych pieniędzy, identyfikacji, wykrywania, zamrażania, zajmowania i konfiskaty narzędzi oraz zysków pochodzących z przestępstwa (Dz.U. 1998, L 333, s. 1)], art. 1 lit. a), art. 3 i 4 decyzji ramowej 2001/500/WSiSW oraz art. 1 pierwsze cztery tiret oraz art. 3 decyzji ramowej 2005/212/WSiSW zostają zastąpione niniejszą dyrektywą w odniesieniu do związanych nią państw członkowskich, bez uszczerbku dla obowiązków tych państw członkowskich dotyczących terminu transpozycji tych decyzji ramowych do prawa krajowego.

2.   W odniesieniu do państw członkowskich związanych niniejszą dyrektywą odesłania do wspólnego działania 98/699/WSiSW i przepisów decyzji ramowych 2001/500/WSiSW i 2005/212/WSiSW, o których mowa w ust. 1, traktuje się jako odesłania do niniejszej dyrektywy”.

12

Zgodnie z art. 37 ust. 1 Nakazatelen kodeks (kodeksu karnego, zwanego dalej „NK”):

„Karami są:

[…]

[…]”.

13

Z art. 242 ust. 1 NK wynika, że kwalifikowany przemyt podlega karze pozbawienia wolności w wymiarze od trzech do dziesięciu lat i grzywny w wysokości od 20000 do 100000 bułgarskich lewów (BGN) (czyli od około 10226 do 51130 EUR).

14

Artykuł 242 ust. 7 i 8 NK stanowi:

„(7)   […] Przedmiot przemytu podlega przepadkowi na rzecz państwa bez względu na to, kto jest jego właścicielem, a jeśli już nie istnieje lub został zbyty, przepadkowi podlega kwota odpowiadająca jego wartości określonej według krajowych cen detalicznych.

(8)   […] Środek transportu lub kontener służący do transportu towarów stanowiących przedmiot przemytu podlega przepadkowi na rzecz państwa, również w wypadku gdy nie stanowi własności sprawcy przedsiębiorstwa, chyba że jego wartość wyraźnie nie odpowiada ciężarowi przestępstwa”.

15

W dacie okoliczności rozpatrywanych w postępowaniu głównym OM, zatrudniony jako kierowca przez spółkę przewozową z siedzibą w Turcji, przeprowadzał przewozy międzynarodowe za pomocą należącego do tej spółki ciągnika siodłowego z naczepą.

16

W dniu 11 czerwca 2018 r., gdy przygotowywał się do przeprowadzenia przewozu między Stambułem (Turcja) a Delmenhorst (Niemcy), OM zaakceptował złożoną mu przez pewną osobę propozycję nielegalnego przewozu, za wynagrodzeniem, 2940 starych monet do Niemiec.

17

W dniu 12 czerwca 2018 r., po przekroczeniu granicy między Turcją a Bułgarią, OM został poddany kontroli celnej, podczas której znaleziono monety ukryte w ciągniku siodłowym.

18

Monety, których wartość biegły z zakresu archeologii i numizmatyki oszacował na kwotę 73500 BGN (około 37600 EUR), ciągnik siodłowy, naczepę, kluczyk zapłonu i dokumenty rejestracyjne wspomnianego ciągnika zostały odebrane i zatrzymane jako dowody rzeczowe związane z rozpatrywanym przestępstwem.

19

W ramach dochodzenia dyrektor tureckiej spółki będącej pracodawcą OM wniósł o zwrot ciągnika siodłowego i naczepy, podnosząc, że wspomniana spółka nie ma żadnego związku z przestępstwem i że zwrot wspomnianego mienia nie uniemożliwi dochodzenia. Wniosek ten został oddalony przez prokuratora prowadzącego dochodzenie ze względu na to, że dowody rzeczowe, zgodnie z prawem bułgarskim, były zajęte do chwili zakończenia postępowania karnego, a ich zwrot uniemożliwiłby przeprowadzenie dochodzenia. Wspomniany dyrektor spółki zaskarżył postanowienie oddalające wniosek przed Okrazhen sad Haskovo (sądem okręgowym w Chaskowie, Bułgaria), który utrzymał je w mocy postanowieniem z dnia 19 października 2018 r., niepodlegającym zaskarżeniu.

20

Wyrokiem z dnia 22 marca 2019 r. OM został skazany przez Okrazhen sad Haskovo (sąd okręgowy w Chaskowie) za kwalifikowane przestępstwo przemytu celnego na karę pozbawienia wolności w wymiarze trzech lat i grzywnę w wysokości 20000 BGN (około 10200 EUR). Monety i ciągnik siodłowy zostały zajęte na rzecz państwa zgodnie z, odpowiednio, art. 242 ust. 7 i art. 242 ust. 8 NK. Natomiast naczepa – niezwiązana bezpośrednio z popełnieniem przestępstwa – została zwrócona spółce będącej pracodawcą OM.

21

OM wniósł apelację od tego wyroku przed Apelativen sad Plovdiv (sądem apelacyjnym w Płowdiwie, Bułgaria) w zakresie, w jakim nakazano w nim zajęcie ciągnika siodłowego, podnosząc, że zajęcie to jest niezgodne w szczególności z przepisami traktatu FUE i karty.

22

Sąd odsyłający wskazuje, że przewidziane w art. 242 ust. 8 NK zajęcie na rzecz państwa pojazdu, który służył do przewozu przedmiotu przemytu, jest wprawdzie obligatoryjnym zajęciem w następstwie popełnienia przestępstwa przemytu, lecz nie stanowi kary – odmiennie niż wskazana w art. 37 ust. 1 pkt 3 NK konfiskata mienia winnej osoby.

23

W tym kontekście sąd ten powziął wątpliwości dotyczące zgodności art. 242 ust. 8 NK, który został przyjęty przed przystąpieniem Republiki Bułgarii do Unii Europejskiej w dniu 1 stycznia 2007 r., z przepisami prawa Unii, zwłaszcza z art. 17 ust. 1 i art. 47 karty.

24

W szczególności wspomniany sąd jest zdania, że wskazane w tym przepisie zajęcie – w tym gdy środek transportu, który służył do przewozu przedmiotu przemytu, nie należy do sprawcy przestępstwa – może prowadzić do nierównowagi między interesem osoby trzeciej będącej jego właścicielem, która nie uczestniczyła w popełnieniu przestępstwa i nie jest z nim w żaden sposób związana, a interesem państwa w zajęciu tego mienia ze względu na to, że użyto go do celów popełnienia przestępstwa.

25

W tym względzie sąd odsyłający odnosi się do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 13 października 2015 r. w sprawie Ünsped Paket Servisi SaN. Ve TiC. A.Ș. przeciwko Bułgarii (CE:ECHR:2015:1013JUD000350308), w którym ETPC miał orzec, że zajęcie, na podstawie art. 242 ust. 8 NK, samochodu ciężarowego należącego do spółki z siedzibą w Turcji jest niezgodne z art. 1 protokołu nr 1 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r., której brzmienie jest identyczne z brzmieniem art. 17 ust. 1 karty. ETPC miał bowiem wskazać, że spółka będąca właścicielem samochodu ciężarowego została pozbawiona dostępu do wymiaru sprawiedliwości, ponieważ procedura krajowa nie umożliwiała jej przedstawienia swojego punktu widzenia, w związku z czym nie zapewniono równowagi między wszystkimi interesami.

26

W tym kontekście sąd odsyłający wskazuje, że zgodnie z motywem 33 dyrektywy 2014/42 – mając na względzie okoliczność, iż dyrektywa ta wywiera znaczący wpływ na prawa przysługujące danym osobom – konieczne jest ustanowienie szczególnych gwarancji oraz środków zaskarżenia, aby zagwarantować przestrzeganie praw podstawowych tych osób, a mianowicie nie tylko podejrzanych lub oskarżonych, lecz także osób trzecich, które nie są ścigane, i że obejmuje to prawo do bycia wysłuchanym przysługujące osobom trzecim, które twierdzą, że są właścicielem danego mienia.

27

W tych okolicznościach Apelativen sad Plovdiv (sąd apelacyjny w Płowdiwie, Bułgaria) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

28

Apelativna prokuratura Plovdiv (prokuratura apelacyjna w Płowdiwie, Bułgaria) i rząd grecki podnoszą brak właściwości Trybunału do udzielenia odpowiedzi na pytania prejudycjalne, ponieważ ustawodawstwo krajowe rozpatrywane w postępowaniu głównym nie jest objęte zakresem stosowania prawa Unii. Twierdzą one w szczególności, że sąd krajowy nie wskazał żadnego przepisu prawa Unii umożliwiającego ustanowienie wystarczającego łącznika między sporem w postępowaniu głównym a prawem Unii.

29

W tym względzie należy wskazać, że pytania prejudycjalne nie dotyczą wyraźnie postanowień karty, a mianowicie art. 17 – dotyczącego prawa własności, a także art. 47 – dotyczącego prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu.

30

Należy przypomnieć, że zakres stosowania karty, jeśli chodzi o działania państw członkowskich, został określony w art. 51 ust. 1 karty, zgodnie z którym postanowienia karty mają zastosowanie do państw członkowskich wyłącznie w sytuacji, gdy stosują one prawo Unii (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Delvigne, C‑650/13, EU:C:2015:648, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo).

31

Artykuł 51 ust. 1 karty potwierdza utrwalone orzecznictwo Trybunału, zgodnie z którym prawa podstawowe chronione w porządku prawnym Unii znajdują zastosowanie we wszystkich sytuacjach podlegających prawu Unii, lecz nie poza takimi sytuacjami (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Delvigne, C‑650/13, EU:C:2015:648, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).

32

Jeżeli zatem stan prawny nie jest objęty zakresem stosowania prawa Unii, Trybunał nie jest właściwy do jego oceny, a przytaczane ewentualnie postanowienia karty nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do nadania mu takiej właściwości (wyrok z dnia 6 października 2015 r., Delvigne, C‑650/13, EU:C:2015:648, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

33

W konsekwencji należy określić, czy sytuacja taka jak rozpatrywana w postępowaniu głównym, w której mienie osoby trzeciej uległo przepadkowi na rzecz danego państwa członkowskiego ze względu na to, że użyto go przy popełnieniu przestępstwa, jest objęta zakresem stosowania prawa Unii.

34

W niniejszym wypadku we wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym sąd odsyłający odniósł się do dyrektywy 2014/42, w której na państwa członkowskie nałożono obowiązki w celu, jak wyjaśniono w jej motywie 41, ułatwienia konfiskaty mienia w sprawach karnych.

35

Jednakże przestępstwa przemytu rozpatrywanego w postępowaniu głównym nie wskazano wśród przestępstw, do których ma zastosowanie ta dyrektywa na mocy jej art. 3, w związku z czym przedmiot procedury krajowej rozpatrywanej w postępowaniu głównym nie jest objęty przedmiotowym zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy.

36

W tym względzie należy wskazać, że dyrektywa 2014/42 częściowo zastąpiła decyzję ramową 2005/212, dotyczącą – podobnie jak wspomniana dyrektywa – konfiskaty narzędzi i korzyści pochodzących z przestępstwa. Zgodnie z motywem 9 wspomnianej dyrektywy jej celem jest bowiem zmiana i rozszerzenie zakresu w szczególności decyzji ramowej 2005/212.

37

Ściślej z art. 14 ust. 1 dyrektywy 2014/42 wynika, że dyrektywa ta zastępuje jedynie art. 1 tiret od pierwszego do czwartego, a także art. 3 decyzji ramowej 2005/212 w odniesieniu do związanych tą dyrektywą państw członkowskich, co skutkuje tym, że art. 2, 4 i 5 tej decyzji ramowej pozostają w mocy po przyjęciu wspomnianej dyrektywy (zob. podobnie wyrok z dnia 19 marca 2020 r., Agro In 2001, C‑234/18, EU:C:2020:221, pkt 48).

38

W tym względzie należy wskazać, że decyzja ramowa 2005/212 w art. 2 ust. 1 przewiduje – w sposób bardziej ogólny niż dyrektywa 2014/42 – że „[k]ażde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu umożliwienia mu konfiskaty, w całości lub w części, narzędzi i korzyści z przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności w wymiarze powyżej jednego roku lub mienia, którego wartość odpowiada takim korzyściom”.

39

W niniejszym wypadku rozpatrywane w postępowaniu głównym przestępstwo przemytu kwalifikowanego podlega karze pozbawienia wolności w wymiarze od trzech do dziesięciu lat, do której dodaje się możliwość zajęcia środka użytego w celu przewozu towaru będącego przedmiotem przemytu, zgodnie z art. 242 ust. 8 NK.

40

Z powyższego wynika, że przepisy decyzji ramowej 2005/212 w sposób konieczny stanowią część przepisów prawa Unii, które – ze względu na przedmiot sporu w postępowaniu głównym i wyjaśnienia przedstawione przez sąd odsyłający – powinny być uwzględnione przez Trybunał w celu udzielenia przez niego użytecznej odpowiedzi na zadane pytania. A zatem rozpatrywana w postępowaniu głównym sytuacja prawna jest objęta zakresem stosowania prawa Unii i, w szczególności, tej decyzji ramowej.

41

Ponadto w tej ostatniej decyzji przewidziano przepisy dotyczące konfiskaty „narzędzi i korzyści z przestępstw” oraz środki odwoławcze, jakie powinny przysługiwać osobom, których dotyczy konfiskata – odpowiednio w jej art. 2 i 4. Z powyższego wynika, że poprzez pytania dotyczące zgodności z prawem konfiskaty mienia należącego do osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze oraz środków odwoławczych, jakimi powinna dysponować osoba trzecia, której dotyczy konfiskata, sąd odsyłający dąży faktycznie do ustalenia wykładni tych przepisów decyzji ramowej 2005/212 w świetle art. 17 i 47 karty.

42

Trybunał jest zatem właściwy do udzielenia odpowiedzi na przedstawione pytanie prejudycjalne.

43

Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2005/212, rozpatrywany w świetle art. 17 ust. 1 karty, należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu umożliwiającemu konfiskatę narzędzia użytego w celu popełnienia kwalifikowanego przestępstwa przemytu, gdy jest ono własnością osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze.

44

W tym względzie należy przede wszystkim wskazać, że pojęcie „konfiskaty” zdefiniowano w art. 1 tiret czwarte decyzji ramowej 2005/212.

45

Jednakże, jak wynika z pkt 37 niniejszego wyroku, art. 1 tiret czwarte został zastąpiony dyrektywą 2014/42 w odniesieniu do związanych tą dyrektywą państw członkowskich.

46

W niniejszym zaś wypadku – ze względu na to, że okoliczności faktyczne w postępowaniu głównym zaistniały po terminie transpozycji dyrektywy 2014/42, zgodnie z jej art. 12 ust. 1 określonym na dzień 4 października 2016 r. – w sprawie takiej jak rozpatrywana w postępowaniu głównym należy odnieść się do wspomnianej dyrektywy w celu zdefiniowania pojęcia „konfiskaty”.

47

Zgodnie z art. 2 pkt 4 tej dyrektywy owo pojęcie „konfiskaty” zdefiniowano jako „ostateczne pozbawienie mienia orzeczone przez sąd w związku z przestępstwem”.

48

Z brzmienia tego przepisu wynika, że w tych ramach nie jest istotne, czy konfiskata stanowi karę określoną w prawie karnym. A zatem środek taki jak rozpatrywany w postępowaniu głównym – skutkujący ostatecznym pozbawieniem mienia orzeczonym przez sąd w związku z przestępstwem – jest objęty wspomnianym pojęciem „konfiskaty”.

49

Następnie art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2005/212 przewiduje, że każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu umożliwienia mu konfiskaty, w całości lub w części, narzędzi i korzyści z przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności w wymiarze powyżej jednego roku lub mienia, którego wartość odpowiada takim korzyściom.

50

W tym względzie jest prawdą, że w przepisie tym nie wskazano wyraźnie osoby, której mienie może podlegać konfiskacie. Odniesiono się w nim jedynie do „narzędzi” związanych z przestępstwem, bez określenia, kto jest ich posiadaczem lub właścicielem.

51

Jednakże art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2005/212 powinien zostać rozpatrzony w świetle motywu 3 tej decyzji ramowej, z którego wynika, że należy wziąć pod uwagę prawa osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze. Z powyższego wynika, że co do zasady przepisy wspomnianej decyzji ramowej mają zastosowanie również do konfiskaty mienia należącego do osób trzecich, wymagając w szczególności ochrony praw tych osób, gdy pozostają one w dobrej wierze.

52

W tym kontekście należy uwzględnić art. 17 ust. 1 karty, w którym przewidziano w szczególności, że każda osoba ma prawo do korzystania z mienia nabytego zgodnie z prawem, używania go i rozporządzania nim.

53

Jest prawdą, że zagwarantowane w tym postanowieniu prawo własności nie jest uprawnieniem bezwzględnym. Zgodnie bowiem z art. 52 ust. 1 karty można wprowadzić ograniczenia wykonywania praw i wolności określonych w karcie, pod warunkiem że ograniczenia te rzeczywiście odpowiadają celom interesu ogólnego, do których dąży Unia, i nie stanowią, ze względu na zamierzony cel, nieproporcjonalnej i niedopuszczalnej ingerencji naruszającej samą istotę zagwarantowanych w ten sposób praw (zob. podobnie wyrok z dnia 16 lipca 2020 r., Adusbef i Federconsumatori, C‑686/18, EU:C:2020:567, pkt 85 i przytoczone tam orzecznictwo).

54

W niniejszym wypadku Apelativna prokuratura Plovdiv (prokuratora apelacyjna w Płowdiwie) w uwagach na piśmie wskazała, że cel zamierzony w uregulowaniu krajowym rozpatrywanym w postępowaniu głównym polega na zapobieżeniu, w interesie ogólnym, niezgodnemu z prawem przywozowi towarów do kraju.

55

Mając zaś na względzie istotne naruszenie praw osób wynikające z konfiskaty mienia, a mianowicie ostateczne pozbawienie prawa własności tego mienia, należy wskazać, że – jeśli chodzi o osobę trzecią pozostającą w dobrej wierze, która nie wiedziała i nie mogła wiedzieć, że jej mienia użyto w celu popełnienia przestępstwa – taka konfiskata stanowi, przy uwzględnieniu zamierzonego celu, nieproporcjonalną i niedopuszczalną ingerencję naruszającą samą istotę prawa własności tej osoby.

56

A zatem należy stwierdzić, że uregulowanie krajowe takie jak rozpatrywane w postępowaniu głównym nie zapewnia poszanowania prawa własności zagwarantowanego w art. 17 ust. 1 karty, ponieważ przewidziano w nim, że mienie osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze użyte w celu popełnienia kwalifikowanego przestępstwa przemytu może być przedmiotem konfiskaty.

57

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że w ramach stosowania art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2005/212 konfiskata nie może obejmować mienia osób trzecich pozostających w dobrej wierze.

58

W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy udzielić następującej odpowiedzi: art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2005/212, rozpatrywany w świetle art. 17 ust. 1 karty, należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu umożliwiającemu konfiskatę narzędzia użytego w celu popełnienia kwalifikowanego przestępstwa przemytu, gdy jest ono własnością osoby trzeciej pozostającej w dobrej wierze.

59

Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 4 decyzji ramowej 2005/212, rozpatrywany w świetle art. 47 karty praw podstawowych, należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu umożliwiającemu w ramach postępowania karnego konfiskatę mienia należącego do osoby innej niż osoba, która popełniła przestępstwo, bez przyznania tej pierwszej osobie skutecznego środka odwoławczego.

60

Należy wskazać, że w art. 4 tej decyzji ramowej przewidziano obowiązek przyjęcia przez każde państwo członkowskie niezbędnych środków w celu zapewnienia, by zainteresowane strony dotknięte przez środki określone w szczególności w art. 2 wspomnianej decyzji ramowej posiadały skuteczne środki prawne w celu ochrony swoich praw.

61

Ze względu na ogólny charakter brzmienia art. 4 decyzji ramowej 2005/212 osobami, którym państwa członkowskie powinny zapewnić skuteczne środki prawne, są nie tylko osoby uznane za winne popełnienia przestępstwa, lecz także wszystkie pozostałe osoby, których dotyczą środki przewidziane w art. 2 tej decyzji ramowej, a zatem także osoby trzecie.

62

W tym względzie należy także wskazać, że zgodnie z art. 47 akapity pierwszy i drugi karty każdy, czyje prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, ma prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem, zgodnie z warunkami przewidzianymi w tym przepisie, a zwłaszcza do sprawiedliwego rozpatrzenia jego sprawy.

63

W szczególności prawo do skutecznego środka prawnego oznacza, że osoba trzecia, której mienie jest przedmiotem konfiskaty, powinna móc zaskarżyć zgodność z prawem tego środka, aby odzyskać to mienie, jeśli konfiskata nie jest uzasadniona.

64

W niniejszym wypadku sąd odsyłający podkreślił w postanowieniu odsyłającym, że osoba trzecia, której mienie jest przedmiotem konfiskaty, nie ma bezpośredniego dostępu do wymiaru sprawiedliwości na mocy danego uregulowania krajowego, w związku z czym nie może skutecznie dochodzić swoich praw.

65

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że w sprawie takiej jak rozpatrywana w postępowaniu głównym osoba trzecia, której mienie skonfiskowano, jest pozbawiona prawa do skutecznego środka prawnego.

66

Ponadto ze względów wskazanych w pkt 63 niniejszego wyroku powyższego stwierdzenia nie może podważyć argument powołany przez Apelativna prokuratura Plovdiv (prokuraturę apelacyjną w Płowdiwie), zgodnie z którym w sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu głównym Zakon za zadalzheniata i dogovorite (ustawa o zobowiązaniach i umowach) umożliwia właścicielowi skonfiskowanego mienia dochodzenie roszczeń od osoby skazanej z tytułu szkód wynikających z tej konfiskaty.

67

Co więcej, Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł w istocie, że w sytuacji, w której konfiskata wynika z działań państwa, a w praktyce krajowej nie przewidziano procedury, w ramach której właściciel może bronić swoich praw, państwo to nie może zwolnić się z obowiązku – wynikającego dla niego z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności – ustanowienia takiej procedury poprzez wezwanie osoby, która nie została skazana za przestępstwo skutkujące konfiskatą, do dochodzenia roszczeń dotyczących jej mienia przeciwko osobie trzeciej (wyrok ETPC z dnia 13 października 2015 r. w sprawie Ünsped Paket Servisi SaN. Ve TiC.A.Ș. przeciwko Bułgarii, CE:ECHR:2015:1013JUD000350308, § 32).

68

W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie należy udzielić następującej odpowiedzi: art. 4 decyzji ramowej 2005/212, rozpatrywany w świetle art. 47 karty praw podstawowych, należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu umożliwiającemu w ramach postępowania karnego konfiskatę mienia należącego do osoby innej niż osoba, która popełniła przestępstwo, bez przyznania tej pierwszej osobie skutecznego środka odwoławczego.

69

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (pierwsza izba) orzeka, co następuje: